NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
34e Jaargang Ne. 10160
Verschijnt dagelijks; behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1916
HAARLEHTS DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVEBTENTIÉN:
PER DRIE MAANDEN: Van 1—5 regels 75 ets.iedere regel meer 15 Ct6. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd S&v Haarlem van 1—5 regels 1.—, elke regel meer f 0.20. Reclames 30 Cts.per regel,
is (kom der gemeente) met het Letterkundig Weekblad „De BÜ Abonnement aanzienlijk rabat.
Zaterdagavond"f 1-50 Advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaatsing,
Franco per post door Nederland2.— /gj/dK e]jce regej meer jq con{an^
Afzonderlijke nummers0.05 w Hfr-y W n
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37'/, i Redactie en Administratie: Groote Hootstruat 53.
n de omstreken en franco per post. 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zirider Bultenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem In dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Teiephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) goebonneorden wordt gewaarborgd doer ,,The Ooaan" Rokin 151, Amsterdam.
DIT iNUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 2 AUGUSTUS.
Soc. Trou moet Blycken- Matinée.
Muziek in den Hout
Bio9c. voorstalilingeïi; Oneana-Pa-
Jace, Gr. Houtstraat em'Biosc. Theater
van de Gr. Markt in I>e Kroon.
Schouwburg, Jansweg, Biosc. voor-
itelllng.
OM ONS HEEN
No. 2102
Uit de Groene Doos.
li.
Laat ik nog et«n paar grepen doen
uit Haarlem» Weekblad van 50 jaar
geleden Het nummer van 8 Sept. 1SGG
«errneldt, dat er nog veel buitenge
wone werken tot stand moeten Ko
nen hel dempen van de Beek en de
Raaks en de Achter Nieuwe Gracht
moest 88000— kosten en bovendien
moest er nog 47000.besteed wor
den aan diverse verbeteringswerk. n
116.800 voor aanleg: van de nieuwe
«'.raat van den Kruisweg naar het
Bolwerk, f3000.— voor eeri nieuwe
IJzeren kraan, /6000.voor het orgel
in de Groote Kerk enz. En met een
gezicht vol bezorgdheid laat de schrij:
ver daarop volgen, dat daarvoor een
Jeemrig genegotieerd moet worde»
van 127.900 en dat de plaatselijke
directe belastingmet 30 procent
d'ende verhoogd, ja, 't was geen klei
nigheid, namelijk van f 65000.tot
86000—Tegenwoordig brengen we
aan 'znkomstenbeiasting voor de stad
alleen negen ton op, dat is ruim tien
maal zooveel. Als de voor-vaderen dat
geweten hadden, hoe ijzervast zouden
ze ona hedcnbaagsch bankroet heb
ben voorspeld 1 Precies zooals wij nu
vol bezorgdheden zijn over de belas
tingen, die ons nageslacht te dragen
zal hebben. Getrouw aan. de opvat
ting door alle eeuwen heen zegt de
criticus van 1866, dat hij er zich wei
mee vereemgen kan, dat het volgend
geslacht door leenrngen mee betaalt
aan nuttige werken (de oolijkertl)
maar het „opdrijven van de uitga
ven kan hem met behagen. Hei on
derwijs wa6 ook toen al de kwaaie
pier„vele uitgaven ten behoeve
de scholen zijn rijkelijk weelderig be
rekend', betoogt hij och arm, ac
man had geen flauw vermoeden van
onzen gemeenteraad, die uilgaven
doet zonder te weten, hoe hoog ze
loopen.
ileb >k met gezegd, dat het lezen
van geschiedenis de menschen rustig
stemt! Ook ten opzichte van bezuini
gingen, die als een gemeenteraad
maar in de ware bul is worden toege
past op dingen waarvan je 't net niet
denken zou. Zoo werd met 10 tegen 9
sleinmen oen verhooging van het
traktement van den burgemeester af
gewezen. Misschien kwam het niet
uit den goeden hoek, want 'l was een
voorstel van Jhr. Salvador, die in den
Raad een 6oort van aparte figuur
wasin eik geval wekte het Raads
besluit de verontwaardiging op van
een inzender die de 6chalksche opmer
king maakt, dal misschien, soinimsp-
tegenstenimers de verhooging niet be
iangrijk genoeg hebben gevonden en
metten ons doet weten dat de bur
gemeester van Haarlem destijds met
/2200— beloond uvrd. Naar den be
proefden trant van vele liefhebber
Kiioenten, verklaart de inzender, uui
bij du niet wil en dat niet wil, geen
boosaardig© zinspelingen of kwaad
aardige opmerkingen overbrengen,
maar «nkel en alleen r o u d b o r-
s i g ter kennis van het algemeen
krengen, hoe de burgerij over hei
raadsbesluit denkt. Die rondborstig
heid moest denkelijk blijken uit cte
anonieme onderteekening A. Z. In
dit opzicht zijn maendens en hun
rondborstigheid niet zoo héél vcc-l
veranderd.
Maar in deze oud© klantjes tref lk
een berichtje aar, een kleintje maar,
waaruit duidelijk blij&t hoeveel we in
een halve eeu-v zijn vooruit gegaan
1866 was een cholerajaar. Sedert het
begin van do epidemio stierven aan
de ziekte in Haarlem 115 personen
van de nog geen 30.000 inwoners. El
ders was t zelden beter, vaak enger.
Amsterdam 203 262 000Leiden
•18 - 38.300den Haag 441 87 O00
pol ft 367 21.730 Schiedam 194
16 560Rotterdam 754 115.000;
Dordrecht 28S 23.885 Gouda 112
lo.360 Utrecht 1132 - 57.500Kam
pen 70 15.500Meppel 124 7500
Groningen 563 37000.
Leiden, Utrecht, Groningenvooral
vwtoonen beeiwat ongunstiger cijfers
gleden overleed aan de heerechen-
de ziekte een oppassend huisvader..."
zoo lees ik in een oproeping, waarbij
bijdragen worden gevraagd voor het
achtergebleven gezin. De heerschende
ziekte. D© menschen noemden haar
liever niet recht bij den naam, zooals
de inlanders in Indïè een tijger al
lerlei eerbiedig© bijnamen geven,
maar den geweldenaar nooit recht
streeks aanduiden. Toch is deze
schroom voor het Inderdaad onguur
klinkende woord niet het eigenaardig
ste van de oproeping tot de „Edele
Menscheiwriendcm..." de merkwaar
digheid liigt in die ondertoekeming
„A. F. van. Kempen, eerste Commis
saris van Politie". In dit opzicht zijn
wel onze manieren veranderd. Welke
politie autoriteit zou in dezen tijd de
verantwoordelijkheid van zoo'n col
lecte op zich nemen Diep bewogen
met den toestand dezer hulpbehoe
venden, voelt de ondergeteekende
zioh gedwongen, voor deze ongelukki-
gen uw© hulp in te roepen..." Veertien
dagen of drie weken later kon de
heer van Kempen aankondigen,
het doel bereikt was om de weduwe
in een nerinkje te zetten.
Natuurlijk ontbreekt het in die da
gen niet aan raadgevingen en aan
biedingen van geneesmiddelen tegen
de cholera. De drank van Dr. Bleeker
doet opgeld en ook wordt er geadver
teerd met specialité'e, waarvan wede
waarde maar met zullen beoordeelen.
Eigenaardig is een correspondentie
van den vuigenden inhoud
„A. B. heelt met genoegen verno
men, dut aan de fabriek van de hoeren
Prevmaire Comp. een door etoom
v erwarmd lokaal in gereedheid
bracht, waar de arbeiders vaj
fabriek, zoodra zij zich onpasselijk
bevinden, worden gebracht en tevens
do uoodige geneesmiddelen worden
toegediend tot bestrijding der heer
schende ziekte. Naar men verzekert
zijn allen, die in dit lokaal beliandeld
werden, hersteld. In bet algemeen be
lang U't A. B. den wamsch, dnt de
wijze van behandeling der ziekte
worde openbaar gemaakt en de ver
kregen resultaten ter algemeeno ken
nis gebrachtdit zou wellioht anderen
aansporen, dit uitmuntend voorbeeld
der heoren Prevmaire Cowip. na te
volgen."
Tot zoover de correspondentie. Niet
voor den eersten keer hooren we hier
van de behandeling door hitte, want
daarop en op overvloedig transpireo-
ren kwam ze hoofdzakelijk neer. Bij
het doorlezen van deze beeoliouwin-
gen treft bet ons, dat men toen blijk
baar nog niet wist, dat de cholera
niet ingeademd, maar gegeten of
gedronken wordt, zoodat het er maar
op aankwam geen ongewenschte
zaken in de maag te brengen en dus
vooral het drinken van onzuiver water
of ongekookte melk achterwege te
laten. Sedert daaromtrent voorschrif
ten zijn gegeven, heeft de cholera haar
grootste verschrikking verloren.
Dr. W. kwam eemgen tijd nadat de
correspondentie in het Weekblad ge-
staarn had, bij uitvoerig ingezonden
st.uk inlichtingen geven over de cho-
lerabehundeling in de fabriek van de
firma Prévlnaire Co. Zoodra de
eerste verschijnselen zich bij iemand
voordeden, had hij' vrijheid, naar huis
te gaan of zich aan de behandeling
in de fabriek 'te onderwerpen. Daar
toe dienden twee lokalen,
lo. een dr oogkamer met een gemid
deld© temperatuur van 100 graden
Fahrenheit. Wat die hitte beteekent
kan ieder nagaan, die bedenkt, dat
wanneer de thermometer meer dan
80 graden aangeeft, de scholieren
naar huis gaan en dat een wann bad
nauwelijks hoeter zijn kan, dan 40
grauen.
Deze dioogkamer was in tweeën go
scheiden voor mannelijke en vrouwe
lijke lij de re. In beide afdeel ingen wa
reu doelmatig© kribben geplaatet en
de temperatuur kon door ijzeren deu
ren, die in de open lucht uitkwamen,
gematigd worden.
Lokaal No. 2 was een droogkamer
met een temperatuur .van 50 graden
Réaumur, wat ruim 142 graden Fah
renheit Is, dus voel warmer nog, dan
het eerste lokaal. Hier werden de
zieken gelegd op matrassen van heet
zand, doch het verblijf in die zeer
hooge temperatuur was slechts bi]
weinigen nuttig of noodig en daarom
stiseds van korten duur.
Al naar gelang van de heftigheid
der verschijnselen kregen de pallön-
ten Holfmans droppels of werden,
wanneer zij zware krampen hadden,
behandeld met zakken met hoot zand
of ingewreven met chloroform» glyce
rine of kamferspiritois. In de ergete
ge va Lien van de zoogenaamde cholera
paralytica kregen d© patiënten over
vloedig koud water en verschillende
geneesmiddelen.
Do resultaten waren prachtig.
Slecht» een van de 84 patiënten over
leed en die had zich te laat onder
behandeling gesteld. Twee arbeiders,
cholera verschijnselen hadden,
zochten om bij het ingeven van ge-
neeemiddelen enz. te helpen.
In dit zelfde jaar 1866 vergaderde
te Haarlem de Maatschappij van Nij
verheid. Destijds namen de leden van
het departement met hunne dames
I meer aan de feestelijkheden deel, zelfs
werd er na de ontvangst op den eer
sten avond gelegenheid gegeven tot...
dansen.
En ten slotte (hiermee eindigen
voor dezen keer de herinneringen uit
de groene dooa) vind ik een adver
tentie, die ons een jubileum aankon--
digt ln het najaar van 1916. In
Haarlems Weekblad van 29 Decem
ber 18G6 staat te lezen Gevestigd te
Haarlem, als Arte, genees-, heel- en
verloskundige IJ. van den Berg,
Amegang W 3 No. 26.
In deze winkelstraat is dus te Raads
Nestor zijn geneeskundige loopbaan
begonnen.
J. C. P.
Stadsnieuws
Toch is dit niet de voornaamste con-
«lueie uit dit staatje. Ze ligt hierin,
nat wij in omen met hygiënische maat, maar liever naar huis verkozen te
fegelen beter giewapenden tijd van gaan, zijn aan cholera overleden,
zulke heftig© epidemieën met meer liet succes van de behandeling had
weten zelfs niet in een periode a:s aan het personeel van de fabnek blijk-
au het gevaar daa: voor e>oh;ju-1 baar zooveel vertrouwen gegeven, dat
fto© garèèiig groot Rk allen onbeschroomd de patiënten be
PHILIP LOOTS, f
ln een druk bezoohte repetitie her
dacht de voorzitter van de iiedertalel
Haarlems Zanggenot, de heer EdL A-
van Bilderbeek. de groote verdiensten
van wijlen Philip Loots als musicus,
om vooral in hel bijzonder op de ver
diensten te wijzen, die de heer Loots
voor deze vereeniging heeft gehad als
componist en als jurylid bij menig
concours, door llaarl. Zanggenot
•uitgeschreven. De liedertafel gaat er
nog trotsch op, dat hel mooie werkje
„Afijn Hof" door haar het eerst te
Haarlem is gezongen. Aan het slot
zijner toespraak verzocht de voorzit
ter de leden zich van hun zitpaats te
verheffen, waarmede de huldebetui
ging aan. den beroemden doodie werd
besloten.
IL R. schrijft in het „Handel s-
b 1 a dr over Loots
Hoe moet men Loot» als componist
karakteriseeren? Was hij conserva
tief, was hij. gematigd of ultra-modern?
Wij kunnen het niet zeggen. Hij was
Loots. Hij had. zooals ik reeds zei-
de, een persoonlijke natuur, maar hij
bezat ook een natuurlijke persoonlijk
heid. In zijn werken gaf hfj zich, zoo
als hij was: ongedwongen, zonder
eenige pretentie, zonder uiterlijk
streven, zonder eenig „isme",
zonder groote allure of breed
pathos. Zijn muziek, vooral zijn
lied, is doortrokken van de intieme
atmosfeer der huiskamerze heeft
een zeer eigene bekoring door fijn
heid van sentiment in rijke verechei-
denheid. Het suggestief rhythme van
het marschiied „Naar den Dam', de
onweerstaanbare, van alle opzette
lijkheid vreemde vis comica der „Tra-
nenltedjes" ziehier een paar eigen
schappen die Loots op en top keiu-
merken. Waarschijnlijk door dat in
tieme en volstrekt onpretentieust) te
Loots' oeuvre zelden of nooit voor hei
groote publiek gebracht. De „Traji en-
liedjes' hoorden wij het laaist door
Messchaert op het Noderlandsch mu
ziekfeest in 1912. Misschien is voor
een kunst als die van Loots iri een
tijd, waarin ook do toonkunst een
heftig-bewogen overgangsproces
schijnt door te maken en veelszins in
het toeken van het experiment staat,
geen plaats. Maar zóó zuiver en echt
ais ze is, kan zij niet van voorbij-
gaanden aard zijn noch in de verge
telheid verzinken. Later, als de stor
men eens bedaard zijn en het oor
weer ontvankelijk is geworden voor
het intieme en ongekunstelde zal men
misschien Loots als een weldoener
erkennen, als iemand, wiens beschei
denheid hem ook groot deed zijn,
groot m het kleine, een Nederlander,
die een meester was m zijn genre;
die op eik gebied, ook ate dirigent en
paedagoog zich toonde ate een kun
dig, nauwgezet en fijngevoelig musl-
De „Maasbode" schrijft o a
Loots was een groot man in de
kunst cn toch hoorde men in verge
lijking met andere toonkunstmaren
zeilen iets van hem. Ho© dit kwam?
Groote werken schiep hij, doch hij liet
zich niet zoo gemakkelijk overreden
«ie leiding bij de uitvoering persoon
lijk ter hand te nerucn. Een enkele
ïnaal de begeleiding vervuilen, ove
rigens iiield hij zich bescheiden
op den achtergrond. Bescheiden
cn minzaam is Loots aJtjd geweest.
Steeds was hij bereid een ieder te
bntvangen en de gevraagd© hulp te
verstrekken. Ontelbaar zijn de jogne
hiusici, die, al hadden zij hun studie
reeds voltooid, vooral als zij iets uit
voerden, zjn raad en bijstand vroegen.
Als componist van wereldsche mu
ziek is Loots het meest bekend door
zijn kinderliedjes en koorwerken voor
gemengd- en mawienkoor. Zijn lied
jes dragen alle een echt naief en kin
derlijk karakter, steeds wordt de juiste
toon getroffen. De concertliederen
mogen nog niet te dikwijls voorko
men op de programmate, wanneer ons
modern oor overvoldaan is door ae
kunst van componisten als Mali Ier en
Strauss, zullen wij ons nog wel eena
Tustig neerzetten om nog een» ten
volle te gemeten van de intieme har
telijkheid, die uit de werken van
Looi» spreekt Wat de koorwerken
betreft Wanneer een zanggezetechap
zich het recht mocht toeeigenen een
dusdanig werk op haar programma te
plaatsen, dan was dit een teeken, dat
het een tamelijk hoogen trap van
ontwikkeling bereikt had. Loo:c
schreef over het algemeen niet gemak
kelijk. Herhaalde malen werd hij
uitgenoodigd in de jury van een
zangwedstrijd plaats te nemen on
hem opgedragen een verplicht koor
werk te schrijven. Dit werd gewoon
lijk voor de hoogste aldeeling ge
steld, maar al was het veeleischend,
steeds hoorde men een kunstwerk in
den waren zin des woords. Wij her
inneren 6lecht» aan „Lentedauw' en
„De Winter". Groote, zeer groote
verdiensten heeft Loots als componist
van kerkmuziek. Toen het tijdperk
Viotta en Verhuist had afsredaan en
onze kelken haar repertoire moesten
aanvullen met composities van Hol
ler. Witt e a werd weldra de be
hoefte gevoe'd muziek te bezitten, die
na et alleen kerkelijk maar teven»
meer kunstvol zou zijn. De directeur
van het zangkoor der Mozes en Aa-
ronskerk te Amsterdam droeg Loots
op een mis voor dat mannenkoor te
componeeien en wij kregen het
kunstwerk, de Maria-Magdaitnamte,
hetwelk nog steeds aan de spits staat
der kerkmuziek. De heer Ebbinkhuy-
zen, directeur van het zangkoor van
het Begijnhof ontving van Loots op
verzoek twee missc-n voor gemengd
koor. Voor do „paterskerk" te Haar
lem werd de beroemde ,.St. An toni ua.
mis" gecomponeerd, die door mgr.
Lans z.g., president der Ned, St. Gre-
gorimsvereeniging het model voor
kerkmuziek werd genoemd.
Het blad voegt er den wensch aan
toe, dat binnen korten tijd meer wer
ken van den componist het licht mo
gen zien, Loots' be-vheidein.he.id: ging
wel eens te ver, het nageslacht rnag
je scheppingen van dezen genialen
toonkunstenaar niet onthouden wor
den, schrijft het blad.
Aan een artikel in „D e T ij d"
oatleeneni wo het volgende:
Terwijl do uitvoeringen van het
Sint Servaassjiel voortgaan de ver
eering voor Maastricht s Heilige op
te luisteren mei de melodieën, are hij
uit de hoogste sclioonheidswereld op
ving in het kunstwerk, waarin hij
zijn zwanenzang zong, is te Haarlem
Pbilip Loot» overleden, na gisteren
van de laatste H.H. Sacramenten te
.zijn voorzien. Voor de Nederlandse he
muziekwereld in t algemeen en voor
de katholieke in het bijzonder een
ernstig verlies, want zelden heeft een
harmonieuzer talent kunstwerken ge
schapen van zóó Nederiandsch en zóó
katholiek karakter.
Verder wordt meegedeeld, dat hij
als 12-jarige knaap uls solist ln het
Paleis voor Volksvlijt optrad, w-aar
hij de 2e Somite van Mendeissohn
speelde. Verder wordt o.a. gezegd:
Van zijn klavierwerken mag zijn niet
genoeg geprezen karakterschets op
het heldenduet der Dreizehn Linde
genoemd. Hij schreef composities
voor verschillende instrumenten,
componeerde een symphonie, tal van
koorwerken en bekende liederen.
Philips Loots' talent was even rijk
als zijn persoon bescheddec was.
Hij laat ons een 6chat aan kerkmu
ziek na, welke geheel in overeen
stemming Is met den geest van het
Motu Proprio van Z. H. Pi us X. Wij
kennen van zijne hand 6 missen: mie.
sa Festiva in honorein St, Magda-
iena, Sancti Francisci, Si Amom,
Sancti Joseidii, Sorne'-a© Agnetis en
auxiliae t-uustianonum. liij schreef
veie hymnen ter eere van liet Aller
heiligste Sacrament, een gemeld
koor met orkest Pius X, dat ver.eden
jaar nog te Haarlem met groot suc
ces werd opgevoerd, terwijl zijn sym
phonie nog verleden jaar in het Con
certgebouw te Amsterdam tot uitvoe
ring kwam.
De „Telegraaf deelt o.a. nog
het volgende mede Na eenige jaren
organist te zijn geweest van de R -li.
kerk Het Torentje, trad hij in 1881 m
het Paleis voor Volksvlijt te Amster
dam voor 't eerst voor het groote pu
bliek als orgelbespeler op. Tot tiet
velgend jaar bleef hij te Amsterdam,
doch toen vestigde hij zich te Haar
lem, waar hij tot. zijtn te vroegen dood
is blijven wonen. Niettegenstaande
zijn verblijf te Haarlem bekleedde
Loots een plaats m het Amslerdamsch
muziekleven. Hij was er werkzaam
ais directeur der Kon. Liedertafel
Apoiio (van 1890—11896) en de ge
mengde zaugvereeniguig Arti el Ro-
ligioni (van 1831 tot 1900). In 1893
werd hij leeraar aan de Toonkunst-
school te Haarlem, liet blad herinnert
behalve aan zijn koren, zes missen,
twee symphonleën voor orkest, de
Pius-cantate en het Te Deum, aan
zijn liederen waarvan o.a. de Tranen-
dichtjes en In 't Kromngsjaar tot het
repertoire van Messchaert, Orelio,
Zaisoian en andere Xederlandsche
zangers behoorenvan zijn 50-uu
i kinderliedjes zijn Bloesems en Bloem
pjes en Levensmorgen de bekendste.
Het blad herinnert.voorts aan de zeer
bekend geworden koren Lentezangen,
Kerstlied en Kroningelied (voor jon-
gene en mannenAan 't Vaderland,
j Jan Gerstekoorn (voor mannen), Mijn
Hof, ELsschopscantate, De Winter
'tgemengd koor), Miasa (voor vrou-
•wen), Misea Sanota Agnes en Mitsa
St. Jozef (voor jongens en mannen),
'Kerstnacht en Zonnestralen (solo
stem. Van zijn compositie® versche
nen minstens oen zestig in druk.
Op den dag van zijn sterven ver
scheen in „Het Muziekcollege" van
Loofs' laatste werk „De Legende van
St. Servacl' een bespreking van
W(illem) L(ondré). Hij vertelt daar
in, dat llenri Hermans de directeur
van do Muziekschool, zich bereid
verklaarde om onmiddellijk de taak
van Loots over te nemen, u>en deze
door zijn ziekte verhinderd was om
de leiding der uitvoering op zich
te nemen. Om echter in zóó
korten Lijd de moeilijke mu
ziek met koor en orkest in haar ge
heel in te studeeren bleek een onmo-
gelijkheid en vandaar dat men nood
gedwongen een met onbelangrijk deel
van Loots' partituur heeft moeten
schrappen.
Wat ik van Loots' muziek gehoord
heb. schrijft de neer L., heeft mij
weer een indruk van natuurlijk, edel
talent gegeven; en bewonderd heb ik
liet gemak waarmee Loots d© corn po
sitie-techniek beheerscht. Bijgebleven
zijn mij, een frissche door fijne mo
dulaties treffende wals, een met bij
zondere smaak geïnstrumenteerd
stuk „Rozen in de lokkenen mooie
in het geven van stemming zeer ge
slaagde koren: „Uit de diepte onzer
zieJen" en „Wie denkt een dieper
droefheid". Krachtig en vol bezieling
klonk mij de muziek bij Servaas'
dood tegen.
Dank zij de eigenaardige bezetting
van het orkest: geen strijkinstrumen
ten behalve een paar contrabassen
dan, doch veel klarinetten, oboes,
saxophones, (agotlen, contra-fagot en
bas-klarinet, hoeft Loots ongezochte,
meit het karakter van het spel zeer
goed overeen te brengen effecten be
reikt.
De teraardebestelling heeft Donder
dagmorgen te half 11 plaats op de
R. K. Begraafplaats St, Barbara aan
den Sehoterweg. Vooraf gaan uit
vaartdiensten om half 10 een ge
zongen Heilige Mis in de kerk van
H. Antonius van Padua aan do
Groenmarkt.
WELDADIGHEID NAAR VERMO
GEN. Maandeüjksch Overzicht van
de vereeniging Weldadigheid naar
Vermogen. Boekjaar 1 November 1915
—31 October 1916. Voor behoeftigen
werd toegestaan: Aan brood- en le
vensmiddelen gedurende de maand
Juli f 159.86; in geld f 493.20. Totaal
f 653.06. Van 1 November 1915-31 Ju
li 1916 werd totaal toegestaan
f J027.41 1/2.
SOC. TROU MOET BLYCKEN.
Matinée op Woensdag 2 Augustus
1916, te namiddags 3 uur, te geven
door het orkest der Concertvej'-eeni-
ging Haarlem's Muziekkorps, direc
teur. de heer Ch. P. W. Kriens. Pro
gramma: 1. Volksliederen. 2, March©
Militair, Schubert. 3. Ouverture Ruy-
blas, Mendelssohn. 4. Einleitung und
Lied an der Abendstero aus „Tann-
hauser", Wagner. 5. Fantaisie de
l'opéra Le Postillon de Lonjumeau,
Adam. 6. Ouverture La Poupée <ie
Nurnberg, Adam. 7. Fantaisie de l'
opéra l'Ombre, Flotow. 8. Vision Wal-
zer, Waldleuf©]. 9. Grande fantaisie
de l'opéra La Reine de Saba, Gounod.
MUZIEK 1.N DEN HOUT. Pro
gramma voor Woensdag 2 Augustus:
I. Volksliederen. 2. Picas il Baudeni-
los Spaansche Marseh, Aduaga. 3.
Tutti in Maschera Overture, Peirdrot-
ti. 4. lloreinspaziert Walzer a. d.
operette der Schatzmeister, Ziehrer.
5. Judischo Trilogie, Hamerik. G.
Ouveirtuie flolte Bursche, Suppé. 7.
Espana WaMcr, Wlaidteufel, 8. La
Pendule, Arditl. 9. Potpourri a. d.
posso der Mcistersinger von Berlin,
Lincke.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2)
Binnenland
De ramp van
da Koningin Wilhatmlna".
Drie dooden en vijf gewon
den. Het schip gezonken.
De verslagenheid over de -ramp
van de „Koningin Wilhelmina' was
in Vlissangeti groot. Vrouwen en an
dere familieleden, van opvarenden
verdrongen zich voor het kantoor van
de „Zeeland". Do directie plakte een
lijst met geredden aan. Hierop ko
men niet voor de namen van de sto
kers P. Palmkoek uit Middelburg, M.
van Nleuwenhuyzen en A. Abraham-
se uit Souburg, die bij de ramp om
kwamen.
De opvarenden van de mailboot
„Koningin Wilhelmina' zijn Maan
dag om liaJf acht met tweö Neder-
landsche torpedoboerten die ter as
sistentie waren uitgevaren te Viis-
singen aangebracht. Van de opvaren,
den vernam 't Hbid. de volgende bij
zonderheden: De „Koningin Wilhel
mina" werd Maandagmorgen om
streeks 10 uur, ongeveer 2 mijlen t- :i
Zuiden van het lichtschip „Noord-
hinder', juist op dezelfde plaats als
het stoomschip „Maas", door een
mijn getroffen, welke het schip raak
te in het voorschip, ongeveer ter
hoogte van het ketelruim. De schok
was geweldig en het schip was door
de mijn als het ware in tweccn ge
sneden. Dank zij de vele houder
den vaten welke in het schip waren
geborgen, om 't in geval t door een
mijn getroffen werd langer drijvende
te kunnen houden, bleef het schip
nog eenigen tijd drijven. Men kreeg
hierdoor gelegenheid zes booten to
9trijken, waarin de passagiers en
opvarenden konden plaats nemen.
Drie der opvarenden, een waterman
cn twee stokers, zijn met het schip
in de diepte verdwenen. Van de 46
passagiers werd niemand gewond,
doch van de opvarenden bekwamen
vijf min of meer ernstige brandwon
den; deze gewonden werden bij aan
komst allen dadelijk naar het St. Jo
seph Ziekenhuis vervoerd. Toen d®
opvarenden in de booten haddon
plaats genomen zag men de „Konin-
gin Wilhelmina'. waarvan de beide
helften ais het ware verticaal tegen
eikaar stonden, geleidelijk in de diep.
te verdwijnen, zoodat ongeveer 40
minuten na het ODgevai liet schip
was verdwenen. In de booten werd
naar het lichtschip „Noordhinder
geroeid, waar men te ongevxor 1 uur
aankwam. Op het lichtschip werd al
le mogelijke hulp verleend en wor
den de gewonden voorioopig verbon
den. Van de passagier» zijn in Viis-
suigen teruggekeerd de Hollanders'
W. de N'iet, Ph. Rangron, W. J i,
van Meurs en G. Wijnen en de Bel
gen G. Jadot en mevr. Ja dot—Rope iy
De andere passagiers zijn naar En
geland vertrokken met een Engelt
schen torpedojager.
Van de mail van de „Koningin Wil»
hehnnia' konden de aangcu-ckeud©
stukken gered worden, welk© hier
dan ook zijn aangebracht. De gewone
mail is verloren gegaan.
De „Koningin Wilhelmina' stond
onder be\el van commandant W.
Reedekor, di© ook de ramp vu tl do
..Mecklenburg" medemaak.c, evenals
de tweede officier H. Beneker, die
ook bij de beide ongelukken was. De
zeeioeds B. Zorgdrager was bij het
ongeluk der „Prinses Juliana op 1
Februari en bij het ongeluk van d©
Mecklenburg" op 27 Februari en be
vond zich thans san boord van de
„Koningin Wilhelmina'.
De mailboot had .Maandagmorgen
6 uur Vlissingen verlaten mot onge
veer 50 man equipage en 46 passa
giers.
Do N. R. Ct. meldt nog:
Over het al of niet stop zetten van
de vaart op Engeland, en hoe nq in
den vervolge de mail wordt vervoerd,
is nog niets besloten.
DE DEKKING DER CRISIS-UIT.
GAVEN. Verschenen is liet rap
port. door de commissie tot instudee-
Tine van het vraaestuk van de dek-
kine der crisis-uiteaven aan hei be
stuur der Vereeniemtz van Neder-
landsche gemeenten uitgebracht. Do
commiteie werd gewarmd door de
heeren )hr. mr. dr. E. A. van Bero-
steiin. voorzitter A. Roest Crolliu?,
mr. A. Jonker. J. Kardux, J. Sun ons,
mr. Ph. B. Libourel en A. R. Voen-
stra. de beide laataten rapporteurs-
De cominies.e wijst er in den uanvang
van tiaar rapoort op, dat het be«riu
..crisis-uitgaven'' zeer vaag is. en niet
steeds mot juistheid is le bopalen. of
deze ziin gedaan m het algemeen,
dan weer speciaal in het plaatselijk
belang. De commissie was van oor
deel. dait het aangeven van oen voor
alle gemeenten passenden prakti-
echen wee. waarlangs de dekking kan
geschieden, ©nmogeliik muist worden
geacht, üolc wijst de commissie er
op. dat tal van gemeenten, met porno
ten uluUtlundu. zich bobben wel on to
redden door de verhoogde ontvang
sten u<t d6 inkomstemboluslmg ais
gevolg van den gunsthzen economi-
schen toestand, vooral ou landbouw
gebied. Er is naar de conclusie, die
de commissie trok uit de gegevens,
waarover zij bad te beschikken, geen
grond om tot de Regeering een r-
20ck te richten tot algemoenen steun
aan de gemeenten ter zako van da
crisislastcn. Toch is zij van oordeel,
dat die gegevens aanleiding govcn
kit bet inten van de volgende wen-
schen 1- dat de Regeenuc zich zoo
veel mogelijk beperke in het o piece in
van-nieuwe financieele lasten aan de
gemeenten 2. dat een herziening en
verruiming van het belastinggebied
der gemeenten me', bekwamen spoed
ter hand worde genomen 3. dat een
spoedige herziening der linancibcla
