[luws Diebui
De Europeasche Oorlog.
TW££DE BLAD
Oosderdag 7 Sepiembsr 1816
Militairs ervaringen
eens bigs.
x.
De tiid van m'n recruut-zijn. de
tiid waarin Ie den eervollen titel van
.bia" draaet. h«t 1102 vlak achter
inli. En nu de herinneringen nog
Vcrsch ziin in m'n eeheuureai. wil ik
cr enkele van aan 't panier toever
trouw en. Nóg zie 'k me zielf op diQn
l'/ffwusten dasr. na 'n kort bezoek aan
m'n kantooT, waar nog 'n naar diri
ten an afdoening wachtten. „iwte-
lilM worden", 'n Paar honderd man
sterk, allemaal vrii .schunnig gekleed
sommigen omdat ze niets beters
hèdden om aan te trekken, rnaar da
meesten omdat ze hun oudste pakkiè
hadden aangeschoten zaten we on
lange riien in oon groole zaal. die ik
nooit anders gezien had dan bii elec-
inscbe verlichting, als we in fashio
nable nvondkloedïng te luisteren za
ten naar zoete klanken uit het nik
der tonen
F.n nu. in het vale daglicht, dat
door de hooge ruimte schemerde, in
die stille groen van slamJist-eehleedc
lotgenootcn. was het cr wonderlijk-
onlichageliik.
Voor 't podium 'n lange groene
tafel, waaraan burgers en militairen
zaten. In welke kwaliteit ze daar
waren, wist niemand van ons ure
das en 't kon ons ook niets sabelen.
Het Was voldoende te .weten, dat zii
ons straks ons burecr-®cha» ontne
men en ons in soldaten beitechenJDen
zoudendat we „nummers" zou
den worden, door barsdh© efcemmen
teecommandeerd an naar ctrnzo mii'li-
taiiv> onwetendheid behandeld
Midden in de groep aan de 'tafel
zat een ..ilrooge". Edn overste I Dat
wisten sommigen onzer, clio een vao#
burger-begrip van de bstaekenfs van
zoo-en-zooveel sterren hadid'an. te
verklaren.
De overste stond op on sprak tot
ons. 11 ii deed dat op strengen toon
en keek onverschillig over ons heen
wii luisterden met diezelfde achaan-
achlieheid waarmee le op je zeede
jaar dan ondo'rwiizef aanhoort, op
den eersten dag van ie 6cholior-
schan.
Ik geloof, dat dit do juiste vcrgelii-
king is. Want we traden op dezd.n
dag con tweede kindsheid in. Vèp
nchtor ons lag de tiid. toen de bur-
gcrliike bovenmeester ons toesprak on
strengen toon en over cols 'heen
zaghier stond de militaire boven
meester en deed nèt zoo
dullie bent nu scholier, en je
moet ie hier aan de sdhoolcfnde Wou
den
Jullie bent nu militair, en jc
moot ie aan de militaire krU ge tucht
'houden
De burgers waren doodde sol-
dalen waren geboren 1
Ze zetten ons in riion. vier aan
vier. oen luitenant verscheen en com
mandeerde voorn,aarts, on we slok
ten de stad in. naar ons nieuwe ver
bluf.
Er lion een trommelslager voorop,
die den roffel sloog. Misschien was
dit een vriendelijke attetntie jegens
ons want je loopt veel makkelijker
od de roffel-maat. dan anders
maar wij nóatten den trommelslager
evenzeer als z'n lastgever. Want ziin
geroffel lokte publiek. Tientallen
ioggiPïi-van-de-straat holden scbrceu-
wend nice slagersjongens op fietsen
met krakende manden reden nis
escorte naast den stoet, lader© vreod-
2atnc voorbijganger bleef even slaan
en uit ziistrateh kwamen steeds weer
nieuwe belangstellenden aonedhold.
Al die menschen lachten, zoodra
ze ons zagen, 't Spiil ma. dat ik hot
van ben zoggen moet. ma«r zo lsc.b-
ten ons onhebbeluk -in ons gezicht
uit. Een voortdurende hoonlach ocilt-
1 er volgde don troeo on dazrui een&ten
mnrsch-als-militair. en wii tratibtte.n
ons eon houding te geven door bcit te
grinniken teaen kennissen. die stan
den te schudden van de pret. Inwen
dig wciïschten we ze naar de onaan
genaamste plaats des iheelals. Als
iemand dronken oücebracht wordt-
Dlcegt hii dezelfde soort belangstel
ling van z'n medemensch te genieten,
Ik bob dait no« nooit ondervonden,
ruaar wel weet ik nu, dat het bijm/n-
dor onaanirenaam is. wanneer ie in
bioodnuchteren etast verkeert.
Aan dezen lijdensweg kwam geluk
kig een einde, to an we de poort
binnenmarcheerden van het kamue-
rnent. waar onze opleiding zou ge-
sohioden. en mot oon laatsto hoon
gelach ontvangen werden door een
paar honderd ia-eroenaxauwe-work-
nakken-gi'klcede recrutem. de m&n-
neiies van 't eerste deel ouaer lidh-
ting. die al 40 dagen in dienat wa
ren. Hun ialoeaie oyer de zes weken
méér vrijheid, die wij geuotnn had
don. uitte zich tenslotte m een alge
meen geiuich en een demonstratie*
oordringen naar ddn troeo. De luite
nant. die ens hierheen iïebracfht had.
rnnakte daarop een paar zeer iim>o-
noerende gestes en rien iets over ..de
!>on" en ..de bak". De beteekanis van
ziin woorden ontging aan de meeaten
onzer'helaus; ik kan verzokoren,
dat van al den miUtairan ruminsloiinp
ie niets makkelijker te weten komt.
dan wat- ..de bon" en ..de hak" ziin.
liet laatste is niet onduidelijk er
kan dad'oliik bhgovoeod worden, dat
dc uitdrukking ..petoet" eoi» Heer ge
bruikelijk s/noniom is.
Toen ojis ..halt 1" gecommandeerd
was.«verscheen een sergeant-majoor.
Hel Ls bekend, dat doze autoriteit den
bii naam van ..moeder van de oomnie"
draagt Onze militaire moedor
bleek waterige oogjes, ccn rooaun
neus en eon eenigszins ircvoiieer Je.
maar niettemin zeer luide stem u»
hebben. Zii las met daverend geluid
dc kri.gsartikelcn voor
Een luguber verhaal t
Een opsomming hoeveel jaar d'r
00 staat als ie deserteert rn vredes-
tiid. als ie oen meerdere uitscheldt,
hem een oak slaag toedient, hem
nnar een betere wereld doei verhui
zenenzoovoorts.
Op een hrop saamaodrongen, doden
we alsof we futslerdcn. Tenslotte was
hot verbaal uit. den onzer schreeuw
de. dot 't samen twaaintonderddricöri-
tuditiu iaar was. de luitenant ant
woordde ..Hou te klep dicht 1" en
we werden weer op cm rii srezol om
In secties voreieold te worden. Vier
secties kwamen er. de sergeants dn
korporaals war.-— er bii ingedeeld en
dn heel® bende werid do f roote houten
barak meostuurd. clio als verblijf
voor onze oomnie zou dienen.
Hot leven in ons nieuw tehuis was
begonnen Hoe l»et er was daar
van hoon ik in volgende stukjes ver
der te vertollen.
Overzicht.
'4 La weer eon goede dag voor de
geallieerden. Van vertsc lullende pun
ten worden successen gemeld.
AA'N DB SOMA® WEEK VOOR
UITGANG DEK GEALLIEERDEN,
al ia deze ook niet zóó betangir-ijk
als vorige dagen. Hot meest teokc-
nemlo ls cvonwel ditt de F ranselt en
en Engelschen gestadig blijven op
rukten t
la de slafb&richten leest men he
den
De Franeche «taf bericht
„Ton 2uiden van de Somrne vielen de
Duit&chers herhaalde malen aan op
de nieuwe stellingen eter F rauschen
ton zuiden van Deniecourl en aan
den ingang van Berny-en-Sontorre.
Alle aanvalen werden afgoaagon
door hel Fransche spervuur, waarbij
de Duitechers hc-vigo veriezon le
den.1*
Woensdagmiddag hervallen de
Franschen met goed gevolg hun
offensief ten Zuiden van de Somme
rn veroverden verscheidene Duitsche
loopgravaat ten Zuidoosten van Belloy
maakten zich van liet grootste deel
van Berney (ten Zuiden van Viltens
en Rarlaux) meester en drongen tol
voorbij dit dorp door —Tussch.cn
Vcrmandovillers en Chilly (ten Zui
den van Chauimes en bovengenoemd
gicdleete van hot front) wordt vertuoed
gestreden De Franschen veroverden
het Noordelijk gedeelte van Vermand
tot aan den weg naar Estrées en nog
meer DuUsche loopgraven tusschcn
Chauines en Chilly waardoor zij de
buitenwijken van Chauines bereik
ten Een vrij groot aantal Duil-
schers werd gevangen genomen."
De Kngeische staf doelt mede:
Dinsdagnacht naman de Engclschcn
bezit van het gehcclc Lcuzebosch
De strijd duurt voort tusschen dit
bo9ch, het dorp Comblea en den weg
van Ginchy. Dinsdagavond ver
spreidden wij met succes gaswolken
tegénbver Gommecourt
De Duitsche staf verklaart
.De elag aan Weerszijden van de
Somtme wordt met omvermi aderde
hevigheid voortgezet. 28 Kngelsoh-
Fransche divisies vallen aah Op
onkel© plaatsen wonnen de Fran-
echen terrein. Clery is in Fransche
handen. De eerste stelling werd le
gion den stormloop der Franschen oip
het terrein van Barlauso (ton Zuiden
van Chilly) gehandhaafdalleen
daar, waar de voorste loopgraven
geheel met den grond gelijk worden
gemaakt, zijn zij verlaten. Tol 's
avonds werden aan. gevangenen uit
den hoecdgagchen slag ten Zuiden
der Somme Si officieren en IS37
mannen en aan bidt 2.V machinege
weren binnen gebracht Bij oen
luchtgevecht en door afweervuren.
werden 3 vijandelijke vliegmachines
haar beneden geschoten."
't Franse he po rso gentschap Ha-
vas wijst op da erotvermg door
de Franschen van het gehucht Ora-
miecourt (bij Clery) welks bezit in
slaat zal stellen de Duitechere die
zich nog aan den linkeroever van
de Somme bevinden, geheel te ver
drijven. Die verovering stelde tevens
•n staat tot het verbinden van de
fronten van «oord en zuid door een
rechtel ireie, gaande van Clery naar
R'.aches en brengt do Franschen in
de nabij heid vanrt en groot en weg
van Parijs naar Rijssel-die door liet
veldgeschut onder vuur wordt gehou
den, en thans voor de Duitechers
onbruikbaar is voor den aanvoer
van verstehkingien en materieel,
voornamelijk komend van Royc.
Ha'vas meldt bovendien: „In drie
dagen namen de Franschen aan de
Somme meer dan 7000 gevangenen
en maaktc-n een groot aantal kanon
nen buil1
Na de jongste successen der gealli
eerden loopt de frontlijn thans in
het Noorden van Serre naar Thiap-
val, buigt zich daar Westwaarts
iraar de boerderij van Mouquet en
vandaar over Pozières, Bazewtijn en
G.nchy naar de streek even ton Wes
ten van Comblas. Van Combics af
loopt het front Oostelijk van Le Fo
rest dat in het bezit dor Franschen
en Clery naar Ommiecourt, op
2 1/2 mijl afstand van Péronne gele
gen Ten Zuiden van de Somme
strekt het front zich uit »an bet
Oosten van Bmc-hes, over Barleux en
Fresnes naar Chilly, ten Westen van
Chauines.
VAN T OOSTELIJK FRONT komt
weer de tijding vain EEN SUCCES
DDR RUSSEN. Een indrukk ng van
't front dor ceirlralen aan den
Dnjeeter.
De Russische staf boi icht
„In de richting Galilsje, de kreek
van den 'benedenloop van de Üoro-
dento, eon linker zijrwier van de
Dn'jeeter) maakten de Bussen zich
meester van ccn versterkte stelling
van de ccntralcn en sloegen hun terug
naar het noordwesten liet aantal
gevangenen, in deze streek bedraagt
■iöOO onder u-ic 2000 Duitscheis Inde
Woud-iKarpa'tben zeitan de Ru-yen
hun. opmarsch voortzij namen een
roolta hoogten en .sloegen daarop
verscheidene tegenaanvallen af."
I)e Duitsch a staf meldt: „Tus
schen de ZlonaLi pa on don Dn jest r
front aartshertog Kart; hebben do
Kussen don aanval hervat. Na vruch
teloze stormaanvallen drukten de
Russen tenslotte het centrum van het
Dx&trch Oostenriikach front terug) z
De O o s te n r ij k s c li e staf méldt
over het front van aartshertog Karl
Aan ons front ut de Karpathcn
hernieuwden de Rusoen zijn heiige
aanvallen. Afgezien van zwaar be
vochten. geringe voordooien misluk
ten alle pogingen van de Russen om
terrein te winen Ook in de streek
ten oosten van Ha ei word met d«
g/ootote hardnekkigheid geskcedcQ.
Na verechetdone vrpohtelocwo atonn-
nazwallcn, gelukte 't dvp Kussen ten
slotte, dit gedeelte van het front terug
te dringen."
De mdocl'.ng van 't Duitesh-Oosten-
riiksche front ls dua biijklbaar go lo
gon op 't Dnjerteitront en de etreök
van Haiioz.
Havaa mosdi uit Peteraburg„Een
militaire med-woriker berekent in de
.Roeeöioje Slowo". dat de Oosten
rijkers en Duilschere sodort het einde
van Mei aan hel Russisch front meer
dan 000000 man hebben verteren.
Behalve dcz« verliezen aan man
schappen. die de troepen van gene
raal Broessilof den 'ccntralon hebben
toegebracht, heroverden zij ook nog
31,000 vieiflc. werst, <lat is -een opper
vlakte van ean vijfde meer dan liet
grondgebied van België."
VAN T SALON IK IF KONT is weer
weinig nieuws. Hier volgen eenige
atnlberiohtcn:
Van d,en Franschen staf:
„Dinsdag geen infantoriafictte. De ar-
bilterie-strijd was hevig aan de Stroe-
ma en bij het Doiramneer wan als op
heit gehoede Servische front".
De Oostenrijksche staf:
niets van belang".
T Bulgaarscöve offensief ls bl'ijkl>aar
tot sir.!stand gekomen.
OVER 'T HOEMEENiSCU OOSTEN
RIJKSCHE GEVECirrSTERREI-N
meldt aUeon de Roorneensdie slaS iets
positiefs, namelijk:
..Aan bal noordeiifk front kleine ge
vechten. De Roemanen naman 7 offi
cieren on tol man gevangen en stol
den z.cli in het bezit van bbO wugeus
levensmiddelen on eon volledig inge
richt hosnitaai."
De Oostenrijksche sta.1
verklaart: Behalve gevechten tus
schcn vooruitgeschoven verkennings-
afdeehngen mots bijzonders.
Verwoed wordt er al gestreden op
Rosmeemscha grondgebied, namelijk
in de Dobroedsja, waar de Russen en
de Ruigaren—Du itschera elkaar ont
moeten om te strijden over de verbre
king van* de vonbindlmig Konetunti-
nop ol-—Weonien—B erliji 1
De Roe m e e n s c h 0 staf ver
klaart ..Aan het zuidelijk Érontfliooll
een Duitsoh-Jiuitraarsclie ovemiucht
tot tienmaal toe hel brucgohoofd bij
Tortoekai (Toetrakaini aangevallan,
maar zii werd tcriutrgealagen."
De Duitsche staf meld t Zeven
werken van het bruggehoofd Toelra-
kan, waaronder ook nantserteato-
rijen, werden in sbonn genomen. Ten
N. van Dohiitsj werden steike Roe
meenscbe on Ruaaisolie mfdeeluigeu
door de Bulgaren teruggedreven".
We merken op da>t het Duitsche be
richt een dag lat-cr gedagtcekend is,
zoodat het lOoemeensche bericht blijk
baar door de nieuwere gebeurtenissen
achterhaald is.
On HET 11' A LIA A NSGH-0 OtSTEN -
FHJKSCHE FRONT 10 de strijd bijna
tol stilstand treKoman.
Do O v 9 t e n r ij 1c s c Ji e staf
meldt11 ids bijzonders.
De Italiaanse li e staf „Het
is slecht weer uo hel zfehoeie tooaieel
der ooeraties In de bcrwstreok is de
eerste sneeuw ccvailen. Aan de Bo
ven-Bic Feitwon (Boite) hroidden de
Ilaiiaonschc troeo on het door 'ben
bezette «edeotte ton westen van de
Punti del Fovame uit."
Verspreid nieuws
HOE DE ENGELSCUEN GUILLE-
MONT VEROVERDEN. Reuters"
corre-pondent van 't Engo-'^che hoofd
kwartier seint: De verovering van
GuïHemoat en het vporintlcggcn van
cte Eiigel&che hnie tot voorbij dcc oos-
telijken zoom van bet dorp, is het
schitterendste en bclangirijkste feit
var. den aanval van Zondag. Als een
der hoofdstellingen van de Duitsche
tweede linie was Guilternont van de
grootste tactische beleekems voor do
Duitschen», on hun wanJiopige l>Ogiri -
gen urn te beletten dat het in Engel-
scho hand an viel waien dus zeer be
grijpelijk.
l>e aanhoudende Ixsscluoting door
de Engetsche kanonnen heeft hare
uitwerking niet gemist. Dagenlang
reeds was het in de stad voor do
Duitschera utet meer lioudbaar ge
weest, behalve onder den gnond en 't
bijna onophoudelijk spervuur dor En-
geischen maakte de veirbiiniding en
liet verkrijgen van het noodtga vqoii'
de Duitscliers uiterst moeilijk on ge
vaarlijk, Da aanhoudende kanonnado
gaf den Duhschens niet de minste
aanduiding «ntreml liotgeen zon vol
gen, omdat der© aleclits woinig meer
was dau een herhaling van lietgeen
de vorige dag on gebomd was. Zij ver
moedden zeker, dat de Kngelschan op
dezen Zondag op varschUdonde ge
deelten vau de Unie tot vteu aanval
wuden overgaan en daar zij wisten
van welk belang l»©t beaut van Guil-
lemont voor hen was, luoldon zij hun
venled iginzsu erken bezet onder de
buitengewoon hevige lieechieting, ter
wijl zij wachtten op een aanval, van
welken zij evenwel mrt zeker waren.
Zoo iets werkt ongunstig op het mo
reel, zelfs van de dapperste troepen
an toen de F.ngelsohen ten alobte de
verzamelingsloopgravon logon 12 uur
'3 middag» verlieten, wan hot weer
stawdsvermogon van de Duitechers
zeker niet op zijn toppunt.
Binnen een half uur w as het dorp
geheel en al in humden deir Engel
se hen. OpmerkiOlljk was, dat dó Duit
scliers ui hot groots net van onder
standen ten zuidwesten van de plaats
niet wachtten tot zij met handgrana
ten daaruit gejaagd wenden, maar
soodra zij wisten dat do Engebohen
in het dorp waren, voor den dog kwa
men, de handen opstaken en luid te
kennen gaven, dat zij zich wilden o\ er-
geven. Meer dan GOO man werden op
deze wijze krijgsgevangen gemaakt.
D© steun, door de l rausche artil
lerie en infanterie aan 'Jeu rechter
'iank van de Engel ache gevechislinie
verleend, wordt door de Engelsche
troepen eenparig als schitterend ge-
r:emd.
De verovering yan Guiilemont was
een f<*t van werkelijke tactische
waarde, daar het den weg baande
voor eon vorderen opmmsch. Dat de
BOgaV.lieu cr zïoh niet vroeger van
moester 111 aak ten, mfböl verklaard
worden uit hot foït, dat or zware vor-
üuBou moolèn worden geleden bij eon
dirocton fronUianval op een plaats,
waar do vijand een groot aantal
Morko punten heeft en binnen schools
afataiid van een groot aantal batte-
rijeri. I>e samenknijpirigs-tactiek
die gedurondo het groote offensief
met zooveel succes is gevolgd is
ook hier toegepast, totdat de toe
stand zich zoodanig ontwikkeld had,
det de stormaanval op hel dorp ge
rechtvaardigd was.
Maandag zetten de Engetechen
hun aanvul in zuidelijke richting, in
de strook van de Falfementhoevo,
voort. Deze aanval leverde eon zeer
belaugwekkend schouwspel. Men zag
de Engelsche infantene-goiven uit
hun gedekte «telling in den dieplig
gender! we>g fco voorschijn komen, zich
ontwikkelen en voorwaarts trekken,
terwijl de doodelijke machinegeweren
begonnen te ratelen en liet geweer
vuur tot een dun gillend geluid aan
zwol. Dan zag men zulk een gelid in
een loopgraaf verdwijnen, weer te
voorschijn komen, voorwaarts ster-
mon, en dan op dezelfde wijze op
nieuw verdwijnen, uit welke feiten
men kon opmaken, dat twee Duit-
srtve loopgraven waren genomen.
Maar de «chitterendsle .gebeurtenis
bij do gevochten van dien middag was
een tegenaanval, uitgevoerd door oen
troepenmacht, die ik op een geheel
bat nil on «chat. Ais een groen-grijze
muur kwamen de Duitschera in zicht
op don heuvelrug, vast aaneengeslo
ten in zulk eon parade achuge orde
dat ik workehjk geloof, dat zij >n don
parade-pas marcheerden. Het woe
een prachtig gezicht, maar is dit oor
logvoeren? De Engelsche machinoge-
weren openden kruiselings IxH vuur.
Onmiddellijk verdween de Pruisi
sche garde in oen inzinking van het
terrein, maar kwam, in gedunde ge-
ledercu weer te voorschijn uit «le
distels oj\ hol lange gros. Telkens
vielen er mannen neer als kegels,
maar toch kwamen zij met Vluggen,
mcohanischen stap aanloopen. Van
het Leuzobocjch, waaruit zij het eoret
te voorschijn kwamen tot de plaats,
waar do Engelse hen hen opwachtten,
was oen afstand van ongeveer 500
yards, maar zij bereikten liet edndo
niet. Zij geleken letterlijk weg to
smelten naarmate zij dichterbij kwa
men. 'Toen brokkelde hun rechter
flank ineen en de rest leverde nog
slechts een verwarden indruk van
verspreid vluchtende figuren, <j,i<> Knel
over de door den rook moeilijk zicht
bare vlakte wegrende".
ARTILLERIE AAN DE SOMME. -
De coiT&soondent van de „New-York
World". Kari von Wtegaud, zendt
aan ziin blad een b86Chriivina van de
itovedhlan. «enen van de IXütsche
tiióe van het front teaonovcr de lEu-
cetecflie troooen ..Den iceheelen dat:
dreun; cn dondert bdt ons in de
oorcvi. Mem gaat sQapan "te midden
van tiet lawaai der kanonnen tn
wordt .wakker als die ophouden te
vuren. «*>oms v«rmix»dert iiet geschut
vuur cn wordt dan zwak en dof.
alsof dc onzichtbare <4:mrententaf
van hen. die de slatten leiden, hei
soin had ttecevon. zweBt hun Hoor
weer aan nu eens Ihier dor, w eer
tiaar, «u in hot zuiden, don in het
noorden. Tol dc croote climax van
eea ontzettend crescKnd» is boroikt.
hls de duizenden kp-mvion invallen,
liet is wonderlijk hi-ootiscli het ia
ontzettend overstelpend en toctoo-
varend. Rust is er nooit. De «enJü-
eerden vuren niet minder dan 2'XkOOO
manuteri nor daiz od oen kleinen
sector, leder vim béide teeanstaudera
heofl 10.000 kanonnen sn actie, maar
naar ik van don commandant Van
het regiment Duitsche artillerie ver
neem. vuréta de eeallioerden cm«o-
vear 10 Kranaten af teöjcm de Duit-
BOiicis eciL Do Fransrfie en de En-
aebchc artillerie ziin uumuutond. Ik
nconi er miin Hoed voor af. raa»r
»ctr meer voor B«e». die in de Duit
sche linies dat ontzettend gehamer
en «edreun uithouden met den wil.
om Jum iilkJht te doen of te sterven.
De FraiisOlie.ii en do rimrelechem.
maai' Vooral de Erureischen scdiünen
enorme massa's artillerie te hebben
en het grootste deel ziin van het
zwaarsto tvpe: enorme morliertm dn
zelfs scbeanskanonnen. te oordeel en
naar de ontploffingen, die ik gehoord
hal), rn do kraters en do alf&emeene
veitnieliïur die lk ihob trezictn. De
Duitsche artillerie doet m het «ehcal
'niet voor 'de F rans che an de Engel-
sohe onder, wat betiiemitwr. acnuratos-
se en uitwe'rkine betreft. Wat de
sterkte der troepen, het aantal lw-
noimon on don duur. dö" heviirlieid
der aevedbior on de verliezen aan-
aaat. is de 6la« bii de Somme ron
der w [irheold in de ceoch'.tvdoms. den
slon bu Moekdeni misschion uitge
zonderd. Er aim twee au t-an half
maal zoo voert troeoeai meer bn dezen
sin id betrokken als in den volkeren-
blae lm Loij»zi« in 1813. De verliezen
in den shuz bii de Somme zijn waar-
sohuitljik talrijker doin de loiale
striidmaclil van iieide Dariüen l>ii
Lein*ur. waar Naooletm versla zen
werd. cn die toen te zarnen 472.500
man tcldeu."
DE KRIJGSGEVANGENEN IN
RUSLAND. 'i Te egraafagcutscliuj'
te Petersburg seint: Het agent&clian
vaa Wolff heeft een artikel van dc
Norddeutsche Allgemein» Zeitung
wereldkundig semaak£ waarin do
martelingen beschreven worden, die
de Oostenrijksche en Duitscho krijgs
gevangenen in Rusland moeten ver
duren. Doze kwaadaardige laster,
schrijft het Russisch Bureau, is
blijkbaar gedrukt ten einde de on-
menschel ijko behandeling te recht
vaardigen, die, naar herhaaldelijk is
aangetoond, door de Duitsohe regce-
nng op krijgógev an genen wordt toe-
geji.is'. Zoo zijn dezen bijv. door don
Duitschen staf naar vooruiigescho-
ven stellingen gezonden om er ondor
het vuur. van weerszijden, arbeid le
verrichten. Het beste bewijs voor de
mensclielijke behandeUng der krijgs
gevangenen door de Russische regce-
ring zijn wol de verklaringen \an
portonen uit onzijdige staten. In dat
oj>zicht venlieoM het"rapport van de
Zwitzera Thonneyer en Ferrare bij
zondere aandacht. Zij hebben de in-
ternOMnigak&mjien ui Rusland be
zocht on het internationale Roodo
Kraia comlté te Genève heelt in Maart
1916 dat rapiwrt uitgozeven. Daarin
wordt geaegd, dat Jo krijgsgevanpo-
aen iu Rusland non dezelfde bejego
ningen onderworpen zfj'n a!i» do Rus
slsclte soldaten. Even gunstige mede-
deelingen worden ea- gedaan in liet
rapport van den tegen woord Igor van
hot Amerikaaneche gezantschap te
Si. Petersburg, dr. Dewein, die in
Juli van dit jaar de kampen van de
krijgsgevangenen bezocht heeft. Ed-
vard Sa".oft, de afgevaardigde van
het Deonsche Roodo Knils, heofl on
langs do kampen bezocht en n»eor
dan 200.000 krijgsgevangenen gezien.
Bij zijn terugkeer te St. Petersburg
hoeft hij verklaard waargenomen te
hebben welke groote zorx de Rusoi-
sclio overheid Jegens de krijgsgevan
genen had. In hot bijzonder gravin
Uxkul, die liarn als afgevaardigde
van hot DuUsche Roode Kruis ver
gezelde, zeide in het bijzijn van Sal-
toft en van Beliajef, dat zij nu haar
bezoek omtrent het lot der krijgsge
vangenen gerustgesteld in Duitsch-
land terugkeerde, daar zij belangrij
ke verbeteringen in hun tevoneom-
standjghedon had waargenomen, Ton
Klotte: de Deensche af deeling van 't
Roode Kruis lo St. Petersburg heeft
verklaard, dat de rapporten, die or
lot dusver ontvangen zijn van de af
gevaardigden, die de kampen der
krijgsgevangenen in Rusland l«>zocht
hebben, gunstig zijn en dat do in-
ltcbtingen over den gerondlieidstee-
stand In het kamp, die van drio
Deaoeche geneeskundigen afkomstig
zijn, geheel bevredigend zijn.
F-RN GEVECHT TUSSCHEN EEN
ZEPPELIN EN EEN VLIEGER.
De Dally Mail bevat een relaas over
het gevecht van lui tenant Robinson
met den Zeppelin. Hot is onmogelijk
om na le gaan in hoever het betrouw--
liaar ls. Het blad geeft, zonder dit
rechtstreeks te zeggen, te verstaan,
dal hol 't verbaal van eeai ooggetuige
hoeft. De vlieger kreeg den Zeppelin
voor hei eerst te zien op een hoogte,
die geschat wortit op 10.000 Lot 12.000
\"oed Op dit oogenbliflc was de vlieger
op 8000 voet. Hij klom zoo sari, dat
zijn vliegtuig „bijna op zijn staart
stond.' Blijkbaar had hot luchtschip
Ivern nog niet gezien. Het. manoeu
vreerde snel en veranderde telkens
vain hoogte, om do projectielen, die
van dan beganm grond op den Zeppe
lin afgevuurd wenden, te ontwijken.
De vlieger zelf verkeerde in groot ge
vaar, om door die projectielen ge
troffen te worden.. Om 2 uur 10 's
ochtends ontdekte het ludhtschip het
vliegtuig en zwenkte plotseling naar
stuurboord toen het aangevallen
werd. De luorzel Het het nijlpaard
geeu rust en spoedig stond het grooto
beest van achteren in brand en ge
raakte het achterste schuitje onklaar.
De verdedigingskanor.nen op den bs
sanen grond sclioteri maar vooit en
hun projectielen eprongen in liet ronrl
De vleugels van het vliegtuig wer
den doorboord en verdraaid Toen hij
aldus schijnbaar in wilde, maar h»
werkelijkheid goed overdachte bewe
gingen in de lucht danste cn ^liupj>ol-
de, en zijn prooi goed te pakken had,
achtte de vlieger het ©ogenblik geko
men om naar do aarde te seinen; ,,lk
heb hem te pakken; wees zoo good,
mij dit karweitje verder alleen le la
ten opknappen", 'toen de boodschap
boneden ontvangen en dadelijk be-
grepeji werd', hield liet vuren op. Zij
die den strijd van beneden af gado-
sloegen, zullen z'ch de edomlooze
pauze van volkomen stilte horinxiereai
die volgde. Plotseling eag men hoog
in de lucht een verblindend licht. Hot
luchtschip maakte beweelngen uls
van eon beschonken©. Op een oogan-
bhk ontdokte het luchtsdhip bij het
schijnsel van een der EaigeVscbe rook-
1 x;lkon don Engelschen vlieger en
bestookte hem zoo hevig met het ka
non op hei achterschip «kat de vlieger
weer ui de schaduw moest verdwij
nen Maar spoedig keerde hij terug.
Het luchtschip stond nu in lichte
laaie. Ziyu eig-M) benzine en liout
werk i»adden vlam gevat. Toch tracht
te de Duitsche stuuman hot roer r*og
to bedienen. Bij zijn laataten aanval
kwam de vlieger zoo dicht bij den
Zeppeka dot zijn loeren wambuis
zengde. Toon begreop dto vlieger dat
hij ziju prooi verdor aan haar oigon
tel kon overlaten. En terwij'l de Zep
pelin iu vuur ©n vlam op do aordo
neerplofte, zocht hij Lagem luchtlagen
in de lioogto op, om daarna in apl-
raaJhjncai op de aarde neer te dalen.
BALFOLTR OVER DE BRITSGHE
VUJOOT. Minister Balfour bezocht
111 geeotechap van de ledeai van de
admirahleit, de werkplaatsen aan do
Giytle. Vervolgens hield hij tot de
vortepemYOordigors der syndicahs
ten le Glasgow on talrijke arbeiders
en artroidsters van de fabrieken voor
ooriogêmateriaal een rodevoering ovor
de arbeidsvoorwaarden in oorlog»
lijd. Hij zei o.a. ..AHe Fwnaclie, Ita-
liaansolie en Russische delegaties
bonevens die uit do dominions, die de
werkplaats en fabrieken becoobt
hebben, zijn eonstamnhg in hun t»
wondering voor den verrichten arbeid-
welk© van groote beteekouis 7.a'. zijn
voor hel succes der goallieerden.
Maar, ofschoon hetgeen gedaan
werd, schitterend i&, vraagt de admi
ralite'.; steeds meer Wij begonnen
den oorlog mot een vloot, wefte veel
6leTker was dan alle vijandelijke vlo
ton bij elkaar. Sindsdien vermeerderde
do vloot niet alleen in aantal, kracht
en slagvaardigheid, maar ook wat l>e-
treft hot aantal groote schepen,
wa/arram wij er meer iiebben dan in
het begin van de vijandelijkheden.
Ton opzichte van het aantal kruisers
en torpedobootjagers is er in het go
hooi geen vergelijking tuaschen oivze
krachten van nu on toen (toejuiching)
In alle «oheepeiypen van onze vloot
zijn wij veel beter voorzien dan op 4
Augustus 191L Er moet echter harder
gewerkt worden, omdat de vijand,
wetende dat hij in een eerlijk gevecht
maar heel weinig kans heef', om do
Brits:lie vloot van admiraal Jedicoe
te alaam met behulp van den duik
bootenoorlog tracht de bolde vloten
gwJijk te maken Om de duikboOten te
bestrijden moesten talrijke kieine
vaartisüren woiden gebouwd, waar
van e- "thans duizenden in gebruik
zijn, hel geen echter een voor den
oorlog geheel onvoomenen arbeid
verei-ckle. Ook ds te verrtef.cn her
stoli.ngor. zijn talrijk. Ook ffioel
over dn handelsvloot worden gi**pr®
Onze Lachlioek
Houdt u veel van muziek? vroeg
do fraai gelokte jongeling.
Muziek! rioji het opgewonden
jonge meisje uit. Ik ben or rrowocnv
weg verzot op. Ik zou cr don gohoeteo
nacht door op kunnen dansen I
Iterate l>arbiaraU>Jioude; Dai
was oen flinke snee die Je dien ouden
heer gaf.
Tweede i> irbiersbedimde. Daar
had ik mijn redenen voor! Ik maak
zijn dienstbode het hof en die snee
moet haar vertellen, dat ik vanavond
op de afgesproken plaats kon kormav
Wat weet jij von de taal dor
hlo&men, Ottof vnoeg het éene jange-
rnensoh aan den ander.
Ik weet, zei 01U>, dat oen bou
quet van een paiir rijksdaalders vee*
meer gewicht in de schaal logt bij oon
meisje dan can bosje vloeitjes van een
paar dubbeltjes.
ken. Wij bezitten ongeveer ób helft
van rten tonneninhoud der scheeps
macht van de gelioolo wereld. 42
van onze kcopvaordij'vloot -wordt ge
bezigd In verband rnel de militair#
operaties; 19% i& zonder bene 1 king
onzen geallieerden ter beschikking
gesteld De dudcboolenbedreiging mie-
lukte, d&ar wij bifrondere vaartuigen
bouwden om de onderzeeërs tc be
strijden-, tevens btoven wij koop
vaarde ns bouwen. Wij moeten dus
blijven arbeiden, want, ter.viji or
mannen, kanonnen en projectielen
noodig zijn, te het even noodzakelijk,
dat wij de volkomen heerschappij tor
roe behouden De dapperheid van on
ze geallieerden in do vlaktm van Ga-
licie. in lbadié, in Frankrijl,, lauga
het geheel» fronit alle offcra ver-
geofa zijn, indien die actie niet ge
steund werd door het vrije gébruik
van de zee
IIET HGNGAAHbGrtLE HUIS VAN
AFGEVAARDIGDEN. Do zitting
veui Dinsdtut was zeer 'rumoerig. Toen
de ministerpresident binrien kwam.
ï'ieoon de leden van de KaroQyni-
nartü ..AftredenDe overige frac
ties dor onaosiris blevdn rustig De
cdheole retreerineeoartii beantwoord
de het geroer» door aLs tén man on te
staan en den minister-president
geestdriftico ovaties te brengen,
loon dc minister-nreeident het woord
nam. werd hii verscheiden© metea
onderbroken. De voorzitter was ge-
r.oodzaakt verscfliillendo afgevaar
digden icd dc orde te ri^eoen daar
na bleef het nogal rustig. De minis-
ter-nresident zeide.. dat tiii slofte
«en korte verklaring in verband met
de Koomeonsolie oorlogsverklaring
wonschte af te letteren. Hii zette uit
een. dal de thamdeiw i*ae van llfoo-
laeniè geen voorbeeld in de wcrclH-
t-eschicdmis kenL Voor zoover de
historische herinneringen reikdn was
liet gewoonte dat de «tuat. die viian-
dclifki bedoelingan koewtente teizeta
odn Ttofouvtenn staat, zekere elsdhen
faa.r voran brengt, en otfrtft als de
dinlOTr.aiieke ondertianrtclingcii daar
over mislukten, de viiandeliikhodea
opent. Wat Roemenië deed. Ls ondef
bcedhaatfde volkeren nog nooit voor-
gekomon. De Itoorr>iv< 1 \ne(ie overval
is Rdkomen, vóór alle lieletsoleui daar
voor gereed waren Dc maatregelen
zullen evenwel thans hun vruchten
wel dragen en Roemenië zal zijn lot
niet ontgaan. (Levendige bllvai). ik
vertrouw er od. zoo vei-vohffe <1«
minister-nresident. dait wii dozen o'or-
log on alle strijd tiooneol-mi zuil on win
nen. Gd ons rust de heilige plidbt. de
kradht van het Hongaarsdhe volk op
waardige wijze 1e vertegenwoordigen
an de eOnheid van onze natie, dia
Voor haar voortbestaan wordt tte-
voerd. onverbreekbaar te bartiha-
1 en." fStormncrtitte.* biivatebrtuigin-
«en).
De afgevaardigde 1'OP-Gsicac IRoe
meen) verklaarde, dat de oorlogs
verklaring van Roeraesrië de l<én-
ganrsche Rcemeiim me' smart ver-
Vulde.
Graaf Julius Andrassy (groiidwet-
tf ijke "partij) vlei den minister-pre
sident bij wat betreft de veroordoe-
ling van Roemenië. Het is onwaar dat
Roemenië oorlog Voert ter verwezen
lijking van aijn natdomiiliiteiteb^'gin-
sel. Zijn begeerte te ook gericht op
het door Hongaren on 'Saksen be
woonde gebied. Overigens heeft Roe
menië het recht verspeeld zich oj> 'heit
nation a titeitsbegiimel te beroepen»
want het heeft in dezelfde oinstaa»-
dighedeu ate thans Hongarije ook
Bulgarije aangevallen om Rulgu-arsch
gebied aan 'de Bulgaren te ontruk
ken. Spr. critieeerds vervolgens de
houding der regeering Als het ge
vaar zóó dreigend te, moet men roei
alle mogelijkheden rekening houden;
daarom is het vertrouwen in do lei-
du» 3 der zaken, dat toch reeds go-
»:hokt was, volkomen vertoren. An-
drassy eindigde: De toestand is ern
stig, doch volstrekt n.et kritiek. Ik
vertrouw op het succes, niet alteon
oradat hot niet in mijn aanl ligt, in
dergelijke omstandiglieden *-e vree-
wii, maar ook omdat ik op cijlora
vertromv. De zaak staat nl niet zóó.
dat wij een nieuwen vijand bij de
anderen liehben, ou dat oen nieuw
krachtig leger op 011a aanvallen «al.
Men mag niet vergeten, dot juist we
gens Roemenië het Bulgaarach ooi
Turksch leger tot dusver gebonden
waren. Deze krachten zulten than»
vrijkomen en aan den groeten strijd-
deelnemen, zoodat mot de vermeer
dering van het aantal vijanden uuj.
onze kracht toejpenomen i3. Ik ver
trouw op on zo kracht, lk vertrouw
op hel definitieve succes. Doch wil
moeten ons tegelijk verzekeren van
oen nieuwe .oidiu?. (levendige toe
juichingen links).
Na verdere uiteenzettingen \ou d»
oppositie door graaf Michael Karolyi
ea Stophan Rukowszky, nam graaf
Tisza opnieuw het woord: „Wij voe
len mede (zeide hij) met onze in hot
nauw gedreven Zevonhurgoche roede-
burgera- Het is begrijpelijk, dat men-
echen die genoopt waren huis en hof
te ontvluchten, in een opgewonden
«'.©mmiug vorkeervn >laar doaa
stemming mag niet binnendringen in
he'. gebied aar do >"oo!sto bezon-
nenhcid en eensgezindheid uoodza-
kc'jjk 's. De niini^ttr prcsident ver
klaarde vertier, dat he: ten gevolge
vun do i'strekte onzekerheid om
trent een inval onmogelijk geweest te
