ptirs Dmblm
eu 3 3 S eto n
JE VÖDDENPRINSES
I TWEEDE BLAD
Woensdag 18 October 1916
liiitaire ervaringen
eens bigs.
VL
,W a c h i o a k 1 o p p etn".
ia een van de onaangenaamste
!tl jn het leven von oen doodge-
a aolduat. Voor een ganscli eb
S word-ja geketend aan een sinoe-
tochtig, rookerig wacküokaal-
- waaruit, jo viermaal wordt geleid
een kil, winderig, doodech ter-
ipunt, waar je viemianl twee uur
Ogt „schilderen". Al deze onaan-
Kne' adjectieven zijn van toepas-
u op het .wncht-kloppon", dat. ik
juin i«cr uien tijd heb gedaan. Uren
fik er gedrenteld, in koude, win-
'c regen-nachten, langs «en hreo-
ioot, met als lioofd-cxmsigne
ik mag het nlot oververtellen,
r do conswjufintto was, dat je er
aan te doen had, en 't geen
jchoot niet doen mócht. Op poat
p je niet zliten, niet ©tape», niet
|en. met rookan, niet lezen, niet
iet' me: fluiten ik neem een
fckeurize volgorde. niet eten,
Fdrinken, niet in 't huisje staan
[he: droog weer is
e mag alieon «en klein eindje loo-
1.1 Vu uien pas links van jo eehi.4-
feu is, en vijftien pas rechts! Voorts
>r je naast het meergenoemde hok
r liaan maar dan itioofl Je éen
fc uitkijken en tint „wordt oog-
1 fend toegestaan" (dit om een miü-
term lo gebruiken] dat jo
h kt.
zeg deze dingen niet orn te etua-
do voorschriften van het wacht-
want iu oorlogstijd zijn ze
jrmijdelijk en daarom moet jo er
■redestijcl wel oi» getraind wezen,
r 't is all'oon om to bewijzen, wolk
beproeving liet wacht-kloppen is
menscheri mot! eoni «enigszins
- fewekt geestesleven in 't alge-
r eu voor allo soldaten, die in het
rgerleven h orsen arbeid, verricht
iben, en wier constMuite voor dien
Kid is bestemd. 'I Is mij in mijn
e pttijd al vaak gebleken, dat aan
pschen, die mei physieken arbeid
p brood verdienen en voorèil aan
Hommen onder hen het wacht-
l fcien licht valt. Velen doen Ju
fs graag, omdat het zoo rustig is,
daf jo weinig gecommandeerd
^ll eu omdat or zoo weinig van
pordt geeisclit ia die vierentwintig
re uren.
n „wachiea"! Ze zuilen me heu-
Dat doelloos hoou-en-weer loo-
dat staren in de donkerte, in do
3, dot er eens iels komen kou
ir er gebeurde helaas nóóit ietsl
ii dio kou, en die regen, die je er
oorstaan had!
dukkig do soldaten, dio gedachte-
s liun wachie kunnen af-slento-
en dus niet allerlei minder pret-
dingen 1 ocupen 'te bepeinzen, af
>6 een blik werpend op hun hor
en 't moedeloos weer wegstop-
is je nadenkt, duiren Kwee uren
cluikkelijk, eindeloos lang. Twee
is acht kwartier on Achtmaal
je allo torenklokken in do stad
ui den dat «r weor «en om ia
rtroaa!! En van 6©n tot acht duurt
kwartier iets langer dan het voor-
nde.
stopt je horloge weg met het
irncmen or niet moer op te kijken...
ifcclpt niets! Want de klokken, die
ïidieo klokken, blijven! En je kunt
niet dwingen om zo niet te hoo-
vaut door de ij te stilte van den
zingen haar tonen doordrln-
ïil iu spottend juichen. Hoo veel
je el bepeinsd sinds het kwart
er drie wasi» jo denken lijkt
geloden en daar zin-
i zij het jo voor, schallend en na-
rendin de sli'te. half-vior!half-
half vier!
Eu nauwelijks zwijgt de «ene, of de
Agendo valt in, en je vecwenscht de
■Dpzalig© k lokkesp eten die nooit
[lijk zijn, on jo wacht tot cte laatste
luitgejuicht, want pas dón is het
Kvicrzoo ineen je!
rog een uurl
Eindelijk, eindelijk is dat dan om,
tjostaat gespannen te Luisteren of
e aflossing al nadert, je tuurt in do
pternls, spiedend naar hét kleine
jókere groepje dal jo van dezo
fcptatie verlossen zal.
Eu duren do minuten u re nl
jTonlaatstc tokkelen toch in 't verre
lm'er de regelmatige (passen ever
Kstraatstoeneii, hoor je 't zaclit ge-
tepper van de in cadans schokkende
fepCDS.
[Ecu paar meter voor jo staat 't
piepje met 'n schok stil, op het:
sing halt! van den korporaal,
dreunt door do frtilte
•Tc o d vela or komt naar voren, staat
hl 'naast ie. en ie somt de consignee
op blii ie eigon stem te hoorei)
Evan later marcheer ie west met hel
kleine croon ie. en als ie omziet staat
daar. eenzaam, de stille Lsruur van
ie rmvolieer. die weer de acht einde-
looze kwartieren zal doormaken en
de acht series van klokkesnelen zal
hoeren snok/ineen en mót rillen in de
stilte van den nacht -
Dim Liet wachtlokaalrommelig.
Steffi? rookorur. bennuwd-warm.
'Maar er z.iin tenminste monschen. ai
ie kunt er eo-imre afleiding vinden.
Je kunt er ook dommelen, «ehuld in
ie kaootias, oi> de breedc houten
brits, waar niets zachts of bëhatre-
liiks od t' vinden is. maar waarou |c
nioode Bedachten rust vinden. V-iér
uur rust 1
Hot lliken vier m i nu t e n te ziin
Bewees', als oen rauwe stem Tijdl
vhur door ic ooren gonst en jo
wcrJctuiadlIfk naar ie a owe er «runt
on overeind krabbelt. het lichaam
ui in 1' ik dbor 't lumen on lint harde
hout. en oen doezelige cewaarwor-
din« in io hoofd.
Buiten slaat de reftron jo in je erc-
ziebt. de kille naiaarskou striemt io
denken wakker en zwiigend mar
cheer ic naar den oost. waar een
eenzame nl in eesnanncn verlangen
«taal te turen.
'Kómen ze nu haast
Eén was er. die de eindeloozc uren-
od-dosI voor ons verlichtteéen
i En hom moot ik hier in dankbaar
held gedenken.
t Was ,."t hondje van de wacht".
Een klein slraat-terriertio met een
eroote ziel voor zoover hónden zie
len hebben.
'Hi' moet od een goeden das in het
kaoiD eekonien ziin wónneer. weel
niemand. HK moet het wacJitIoka.il
ann hmnencftlooncn. achter de kachel
beoben geste non. ©ten hebben gekre
gen. met de eerstvolgende aflossing
Kim meegelooDen c.n nieuwsgierig
bezoeken in de waohthuisics lu-bben
afcelead.
Na dien eersten koer blééf liii dat
doen dag" in. dag uit. Uren lag-ie
achter de ku/ohel te slanon. maar dan
stond de kleine wachthond od en ging
met de - aflossing ..z'n ronde maken",
waarvan-ic eerst nor vol garde aflos
sing terug kwam. Iedere oost zaa 'm
rnet liliidsohan komen, ieder streelde
'ui. ieder Wikte-n-ie goedig aan en
in ieders schildwacliUiuisie laa-ie te
vreden te rusten. Na 'n ooosie lieD-ie
dan weer wc. naar den volgenden
DOW.
Nooit kwam de hond van de wacht
od de chambrées. nooit hamoeide-n-ie
zich met cxeiveorende soldaten op liet
terreinniemand, die niet op
dat e;" «blik tot de wacht hoorde,
was z'n aandacht waardig. En hij
luisterde niet ooi*;, als ie 'm rien. hü
haastte zich verder naar den schiM-
wachl. die daar eenzaam heen-en-
weer stante, keek 'm goeiig aan en
ainsr naast 'm in 4ie.t eras of in het
schildorliuisie liggen.
lom and. die ons waclikhondie
Icwaid had willen doen. zou een lee-
liike düd cerookt hebben. Zelfs de
ruwste, onverschilligste kerels, die
andere honden 'n steen nasmeten of
een schon gaven, heb 'k niet 'n blii on
lacli tiet kloine straathondie ovor den
rug zien streolon. Mteschien spraken
zo wel tegen 'mzélfs z ij
Als de dood mettertijd onzen klei
nen wachthond komt weg-nomen, zal
hii ooroclit worden betreurd. En wii
allen zullen hem een e ereplaats in
den lionden-tiemcl toeweusehen
gt ili
OverzichJ.
Een opvattend vorechijnse'. is, Oat
in do kiutste dagen de oemÉraten op
vel© deelan van de zoer verspreide
fronten aan t aanvallen zijn.
In don Iaat»ton tijd waren, uitge
zonderd in Zoranburgon en in de Do-
broodsja, de contralen dc zich verde-
digemcfo partij en ging1 't initiatief tot
bijna allo aanwaden vam de gea'-tooer-
den uil Nu zijn do DoBtsohem, Oos
tenrijkers on Bulgairan met een an
dere tactiek bög'OWnem en gaan zelf
aanv allen,
Altercural. valt op «eai DUlTS'üII-
OOÖTEN1R1JKSQH 0EFENS1EF IN
DE K'Altil*ATHENDe Duitflclic
staf verkUwwt, daarvan dat dc Ditit-
keibers en Oostenrijkers ten Zuiden
van Dorna Watra a lie hoogten ten
Oosten van de Allcgrapas namen.
Ook in Wolhyiiiië boeken de cen
tral an volgens t Duiteche stafbericht
ton f-uccob. Bonst worden herhaalde
stormioopen non de Russen opgevan-
gian «01 •toruggestoépen. Daarna gin
gen do Duitsche gardonegimonten tot
de achtervolging van dc terugkijken
de Kusten over, cn namen de voorste
Russische loopgraaf over een breedte
van 2 K.M., rn maakten 1900 soldaten
en 36 officieren aevongen cn verover
den 10 machinegeweren.
Ook de Rus-on gaven, naar Rer un
meldt, liun aanvallen op andere Ptent-
doólon niet geheel op. Ten W. wvn
Luck en aan dé Najarofka deden (te
Russen, met vorach aangevoerde tree-
pen, herhaalde aanvallen. Zij offerdon
vele troepen op, stormden op sommi
ge plaatsen zoif> 10 maal, maar 1*>-
hnatdon geen succos. Alk aanvatten
der Russen werden afgeslagen
Do Oostenrijksche alaf
merkt over deze atgeföagon Rw^kohc
aam-allen op, dat de troepen der cen-
tralen, hoewel z© tegon numonck Mer-
k<'ii© krachten stonden, een volledig
euccos behaalden.
De Russische staf verzekert in
tegenspraak du-s met Berlijn on Wee-
nan, «lal de aanvallen der contnaten bij
Domna Watra aiLtc zijn afgeslagen Vor-
der meldt Potersbu-rg, dat m de «treek
ten N. van Korytnitza on bij Bolskod-
co iianviillon der Dnitschens on Oos-
tenrijikiers zijn afgeslagen. W govan-
B'-eueu wenden gemaakt en 1 nuaehine-
goweor veroverd,
Tot zoovar 't officieel© niouws van
dit front.
Zou 't offensief dor Duitschors on
Oostenrijkers op 't Oostelijk front
wa! verwacht na '<t optreden van .Hin
denburg als eersten legeraanvoerder
aanstiaando zijn? Vootr 't intfoU'eo
van don winter is nog wel op oon
maand Ie rekenen die, als 'it niet te-
goidoopt, voor de fcrijgs-bedrijven niet
ongeschikt is
Ook op 't Westelijk front, AAN DE
SOlM&tE, zijn «le Duitecherc aan 't
aanvallen gegaan
De Fransche staf deel'. ii,«yie
dat de Duitschers die een aanval de
den er in slaagden in «Ie eerste l'ran-
eche linie bij BaJlly Sailliaeisol binnen
te dringen. In een tegenaanval wer
den de Duitschers evemwel weor ver
dreven. 90 Duitschers werden bij de
zen tegenaanval gevangen genomen
en 2 machinegeweren veroverd, (tek
ten Zuiden v an de Somme doden de
Duitschers aanvallen cn wel ten O
van Beamy en Saiulerre Door 't vuur
der Framechen behaalctetn do Duit-
sohors ook üder goen succes. Driemaal
herhaalden de 'Dmtschcrs hun non-
vallen, maar steeds werden zo met
zware wrlic-zeiii. afgaslagenDo Firan-
eclien hebben opnieuw iu 'L dDrp Bail-
Ly-SoiiliiBOlsel oeruig© huizen veroverd
on aldaar hun sti-Mingen dus iiitigo-
brcid.
Do Engelse hc staf roeldl, «lat
de En®el«c?hen in Duitecho loopgraven
ton Westen van Serre zijn binnen ge
drongen
Do Duitse li o staf verklaar l, «lat
aanvallen cn etormloopen dvr «ealli-
cordon bij Guoudecour: gebrek -n zijn
in 't Duiteche afsluit vuur. Ook bij
SalÜy en Frcvgncs zuistuklon do aan-
valten, /in «eikei© kleine Ioopgra afge-
deelten duurt de strijd nog vocn t
Eigenaardig is, dat <tc Daitsclte
•laf van de eigen aanvallen zwijgt.
Blijkbaar omdat deze geen succes
hadden.
Router's agentschap vwiuaeant Eet
rolgendc van goeo-ingelichte zijde
„Qm to zion hoeveel «te gtealH««nden,
wat tactische positie betreft, rn <tc eer
ste drie maanden van den- «lag aan de
Semitic gewonnen hebben, moet men
oon veel groeitere kaart opslaan dan
dio van hel slagveld z-oif. Het «cn&te
wat mon ziet is, dat de linie Thiepvat
Marlftnipuich -Hoogte BoschGindhy
niet atlaetn de hoogste kam is van tliie
©eniö kleine lieuvalrij, maar ook de
voorniaanrsto vvate'rlceering van alile
heuvölb, -tine klcJi van do »ommie-vattei
in het Zuiden intetoeklkeoi 'tot hol stuik
laag terrein tusschen Leavs «n Kaïine-
rijk in hot Noondiooaban, waar voorbij
d'e elfou streek rondom Douai lig't.
Van tegenwoordig front even over <ie.n
top v an do kam zien ons» manschap
pen neer op een van de boven-steoo-
men van dc Aancne en verder voorbij
bet stadhuis in de kerk van Bapau-
nio, op eert andere lielltog to'. eeai
karn, the galieel bedekt is met wou
den, dlc nog niet gebombardeerd zijn
Hot is echter een lagere iieuvolkain
dan hun eigen Er zijn geen hoogten
van 500 voet, als die welk© zij geno j
men iiebben en er zijn geori hoogten
van moer dan 400 voet. Twaalf mijlen
voorbij Bapaume, als rnon naar het
Noordoosten gaat, zinkt het geheolc
terrein beneden eon niveau var. 250
voet. Wat vorder opvalt ia, dat er
nergens vóór onze troepen «en boiling
is, zoo door de natuur gemaakt, dat
zij con aanval belemmert In topogra-
Ciscli opzicht is hel DiïMsCho front in
Picardië Tuiet alleen dootrbroken, maar
hot Duitsotio leger is voralagcn op een
linlo welike de bevelvoerders als die
bost mogelijke uitkozen. Zij 'moeten
nu wiiiiinen, als ziji «lat kunnen, op con
linie, d:le zij i Piot kozen om de t-m vou- i
dige roden, dat zij ep zich zelf 'te zwak
is on haar vol rampspoedig© gevolgen
moet hebben-
Do „Echo «te Paris" markt op, dat
dc Franschen bij 't Sonvme-offensief
thans over een afstand van 1S K.M.
vot/ruitgerukt zijn.
Ol de Duitschors nu, <toor ook aft'f
tot aanvallen over <e gaan, «len vor
deren opmatvsch der goaltteordcn zul
len kunnen breken
BIJ Verdun Ltebben dc Diuteolicrs
•alle offensief opgegeven. Blijkbaar we-
(m y.o hun lifocpon. die nu bij Verdun
gouiiil lcunncn worden, elders L-eter te
gebruiken.
Uit 't D u i t s c h c ©lafbf richt blijkt,
«1st dc Duitsche kroonprins thans 'l
bevel over dc troepen in Champagne
op zich genomen heeft
Op 't ITALIAAN SOI l-OO.STEN RIJK-
SOILE FRONT zijn de contraten ook
offensief bezig De Italiaanse he
•taf meldt, dat krachtig© aanvallen
«ltr Oostenrijkct's op den Monf.c Pa-
6uhio (ten W. van Arncio) zijn afgo-
Plagen.
Verder wordt in T officv..>elc nieuws
opgemerkt, «lat de krijgsbedrijven aan
A:'. front be'cmmord zijn door elecht
tcetr.
Aan 't MACEDONISCHE FRONT
bopaten dc Duitechors cn Bulgaren
Kteh ook niet enk©! meer tot verdedi
ger. In 't Franscli# stafbericht
wordt o a, opgemerkt, dat «te Serviëra
oon bevigien tegonaamval aan de Bola-
Woda en Te erna af goal agon hebben.
Do Duitsche «taf noemt ©enig©
plaateen waar .aanvallen der goalli-
«©rdieai zijn afgeclagon, o.u. bij Gra-
tlcsnioa (ibecri Zuiden van Monastiir),
'aan «te Tserna en ten Noorden van
Planiira.
Van 'T ZEVENTOURGSGHE OOR-i
IrOGSFRON'T is t officieel© nieuwe
Muia ivaam. D© D u i t s c h e en Oos-
te n r Ij kuche staven dooien mede «fat
do toestand bij Kronstadt niet veran
derd is en «lat «te Roenvanen ook te
genstand Trlijvc-n hi«den in 't Gyeff-
gyo-gebergte
Dat wil dus zooveel zoggen als de
cüntiak.n konden g©en verdere voor-
<tee!en behalen, zooda'. him opnuirsch
>oorioopig lot staan is gekomen. Van
't overbrengen van den strijd op Roo-
uteen'ch grondgebied ls dus nog geen
«prak©
Do oorlogscorresponiter.-. van «ie
„Times" m bet Roemeensctie hoofd
kwartier seint„Do Roemeensclie
troepen ten Western van Braeso (Kron-
stad-t) begionnon in den avond van 8
October ordelijk terug te trekken om
daardoor hun front te verkorten
li© Duiitechere hebben hun voordcel
gedaan met dan toestand van «Ie Roe
menen, die genoodzaakt waren, ver
scheidene divisie® terug to nemen om
daarmede hun; front Jn «le Dobroedöja
versterken
Door hun verpletterende overmacht*
ook on vootral aan zware artillerie en
mitrailleurs, slaagdon de Dui-techers
or in, de Roemenen terug te drijven,
die convoudig machteloos stonden te
genover het vuur van het vér-d ra gen-
de Duitsche geschut. Ofschoon de
nog ohgavvondc- Rtiamconaclie troepen
het woedend vijandelijk vuur tracht
ten te weerstaan eo herhaaldelijk te-
genaanvallen déden, waren zij ten
slotte toch genoodzaakt, op hun eigen
gobied terug te trekken, en de üri&e in
do Karpathen te bezetten, welke do
Duitsohera ttiane uit alle macht aan
varen. De Roemenen zijn Luer strate
gisch in hot voorde©!, daar de keten
der Karpathen slechts op zeer weini
ge punten (.vergetrokken kan meden.
En de Roéaoenea hebban dio weinig©
horgpasson gedurende de laatste twee
jaren zeor et«-rk gemaakt. Mien ver
trouwt dan ook, «lat de troepen tn
otnat zullen zijn, zich daar te hand
haven, on «lal dan het dreigende ge
vaar is ^jfeovvend.
.Tiet publiek in Westelijk Europa
Ivoginit thans echter pa6 good in te
aten, van wolk buiitenigiewoon belang
Rdeuheniië voor de gemoenschappelijike
Ito zaak is. Eon. bezottkig var. «lat
land «lloor «lo contra len zou hen in
liet bezit stellen van de petroleum vel
den en hen meester «l«>eii zijn van. een
anmotelijkö uitgieetreikt'hoid akloor-
bouwQand, welks bozit oen d« En-
gwlscho blokkade in aanzienlijk© mate
afbreuk zou doen, die thans juist be
gint te knellen. Het zou voor de Duit
schers van het allergrootste bolang
geweest zijn, indien zij over deze voor
raadschuren hadden kunnen beschik
ken.
De tegenslagen, in den afgoljopen
zomer dvor de Duilaehws aan al'.o
fronten ondergaan, ©n de daaruit
voortvloeiende tpeerslachteglieid, maakt
-Ik*', voor h«n tot een zaak van het
grootste gewicht, oenig voordeel te be
halen en hun tanend prestige te her
etellen Itet is thans maar dc vraag,
hoeveel troepen «Ie Duitschers daar
voor op de been kunnen brengen.
Het is zoor wel mogelijk, dat zij door
de fntirede van het koude weor moer
in het Noorden in staat r.ijn, van hun
Noord-Oostolij'k Pront oesnig© troepen-
afcTcdlnngon naar hieraf Ie schuiven-
Maar «le toenemende bedreiging
van de Russen achter hen, vensterkt
de Itoomenen in de ovortiiiiging, dat
'hun logor door helden ondersteund
wordt, cn dat gone raai Alexicff wel in
slant zal zijn, «en inval van dc cen-
Iraten te beletten."
Van DE DOBROEDSJA EN DEN
DONAU wouE gemold, dat er geen
veranderingen, plaats hadden.
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
D© „Times" vernoemt uil Athene
D© consuls der Entente-mogendheden
te Saloniki hebben bevel gokregcr. met
«te vóorioopig© regoering „de facto" te
onderhandólen, maar allcai schijn van
eon erkenning in don fréwonen zin dos
wtxxrdi te ver»iij«k'ii.
Een. Rcutertolcgraiu maakt méldiég
van oen dagOrdKir van don koning aun
de beiiKHirifeng van de vloot, welke
aan de geallieorden is uitgeleverd,
waarin de koning mededeelt, dat de
regeering de ontruiming heeft moeten
gelasten van dc schepen, die de vrij
heid hadden gcbraclit aan de onder
drukt© bxoedors. I)e koning dankt
ten slotte de zeelieden voor hun
trouw, niet alleen als vorst en bevel
hebber van de vlooi, maar ook als ver
tcgcnwwrd ger van het land, dat liij
gêtrouw gediend heeft cn trouw zal
dienen. Hij lioöbt, dat hun wensch,
spoedig de schepen weer in hun bezit
tc hebbon, snol zal worden vervuld en
dat dc Gridkecbé vlag weer op de
Gi'ieksciie wateren zal wapperen.
Reuter sesnt uit Athene: Don gebe©-
ten naoht reisden de autoriteiten hoen
«n weor van Athene naar Tatoi. Alle
aan hot hof verbonden officieel© per
sonen werden ten paielze ontboden.
Uit Londen Prins Goong© van Grje-
fcejoland braclit oen bezoek aan het
ministerie van Bui tenLandsche Zaken,
waar hij ©en lang onderhoud met
Grey had.
Vorsprold nieuws
DE „REGINA MARGHERITA"
VERGAAN De „Voss. Ztg:" \er-
neemt uit Lugano, dat het groot© Ita-
üaamsche linieschip Reguia Manghcri-
ta" in d© haven van Spezia in de lucht
is gevlogen. Dit «chip 16 een zuster-
schip van de „Benedetto Rrin" di©
d oor oon Oosten rij Lsclie onderzeeboot
tol zinken word gebracht. He', was in
1901 van «tape! g«*oop«m, liad «en in-
lioud van 13 400 ton, met een l>ernnri-
ning van 1000 kojiponde uilrusting
was modern, met 8 ettukken vèr-dra-
g«IMl gCBCllllt,
DUIKBOOT TEGEN KRUISER.
Officiec»! wordt uit Bcrtijm gemeld
Een dor Duitsche «luikbooten lieeft
don "«ten October in «le Miidttelland-
eslie Zee «ten Hal iaamectien geprint-
eerden kruieer „Libia" door «en tor
pedo «matig Jxsscliadigd (De „Libia",
gebouwd in 1912, groot 3800 'ion, ic bc-
wapend met twee zos óuims, achi 4.7
duims kanon ne-n <mi tweo lanoeerbui-
zen. Het setup loopt 22 lenoopen.)
DE D'UIICBOOTENOORLOG.
Lloyds meldt, dat gezonken zijn het
EngölBciuc etoamsoiitp Welsh Pnln-
©e" en 'l Noorse he stoomschip „King
Alf" (801 ton).
DE ACTIE VAN DE „U. 53". De
Morning I'osl verneemt mt Washing
ton: Dc commandant van den Ame-
rikaansohen torpedobcsotjager Lten
ham heelt verteld hoe weinig bet
gescheeld luid of d© U. 53 was- nuar
den kohier gegaan. Toen d© Stepha-
no on« hulp seinde, verliet de B«tn
ham ijlings Newport an kwam len
tooneoio juist toen de duikboot zich
gereedmaakte om «te Blonunersdijk
te torpedeemi; de Duitsche comman
dant vroeg den Amerikaan wat ter
zijde te gaan ten einde gelegenheid
te geven om le vuren. Do torpedo-ja
ger voldeed aan hel verzoek en het
Nedcrkcndsche sclup zonk met een
groot gat in de zijd©. De Bonham
stoomde toen op om de Steplia.no, het
volgende slachtoffer, hulp te bieden,
toon plotseling do duikboot verdween;
do Bienibam stoomde vooruit met ©on
vaart van 25 knoopen; onverwachts
dook dc U 53 weer op en weid bijna
geramd door den Amerikaan, die
slechte op enkele yards bel vaartuig
voorbijliep.
De duikboot vuurde 27 projectielen
af op de Slephuu© zonder echter scha
de aan t© richten; tem slotte werd
het whip urvot een terpedoscM ver
nield.
IIET POSTVERVOER Een
FranscU oommuniiqué omtrent het
antwoord ntn de geallieerd© regee-
ringen op liet Amerikaansclio memo
randum van 24 Mei 1916 betreffende
de poststukken, verklaart o.a.: „Do
geallieerde fogoeringen doen oprecht
pogiögem teil hij de ntforifoning van
hun reebton als oorlogvoerenden ed
it an Inbreuk te vermijden op de uit
oef earing van de legiliome rechten
van don oneffens loven neutralen han
ded, maar zij-inoen&n dat hot tot hun
recht als oorlof veerenden behoort in
volte zee dc oowtrote te oefenen, die
het volkenrecht or kont, ton oincie. ©Ik
vervoer te kunnon tcgenjgaan, dat don
vijand kan öteunon bij cl© oorlogvoe
ring en lot zijn ««(crstnairl kan bij-
«tragon. Hot recht van dc Vereenigd©
Staten als onzijdige mogondljeid om
vat naar dc moening der geallioei-
dca), niet do beseherming door dc
Ameiikasnscb© jegeehng var. zon
dingen, correspon :leat»ièn of mcdcdce-
lingau in welken voren ook, die een
duidelijk vijandig karakter dragen ol
oen verborgen ro htelreeksche ol in-
«lirocte vijandige bestemming licbben
«ai w&lke A'nertkaansch© pftrticn""
rori op him eigen rifioo en pervwn
lijk gevaar kunnen pogen te doen. Di;
bcginaat is tixmw«>ns uildrukkolijk uit
geapiic6ten door den president der
Vereenigd© Staten in zijn ncutraü-
teitsproclamatics.
In het geval van misbruiken, fou
ten of oriistigc dwalingen doo> de
autoriteiten der geallieerden, L>e!ast
ui et het onderzoek der mails, Itegaa»
zijn, zijn de regeeringen von Frank
nrk cn Groot-BriUannië bereid, ge
lijk altijd, om do verantwoordelijk
heid te ragelim volgens de bozinscka»
van recht cn rechtvaardigheid, waar
van zij zich nimmer hebben willen
losmaken
DE STRIJD IN DE LUCHi IX
Duitsche c-taf meldt, dat oari 'I
Wostelijk front 6 vliegmachines dor
goaLlicectten door Duiteclte vcclitma-
hiines zijn neoryt-sclioteii.
Do F r a ne c h e staf btjricht
Duitsche \-!:iog©ra l)ebben Airkiens ge-
bomburtleord, maa'r g©en mlULatne
eohadie aangericht
Do Informal ion", heeft den volgen
den brief uit Metz ontvangen „Van
het groente, mooie station van Metz is
niets ovwgobteveai. Do ijzeren pilaren
zijn omvorif©worp«n en d© rails zijn
erdwenen. D© prachtige wijk, die bij
liet elation ligt, lieeft ook zoer gde-
den. Do mooie eteojicn huizon, <bc
nwerendeols met beeldhouwwerk v«>r-
iord waren, zijn «loor bommen, die
door de dikste muren zijn heengedron
gen, zoor bêÊCtuidigd Do brand heoft
het vo rn iol in ga\v e r k voltooid Het mo
numentale j/osLkantoor boslaa'. nk*
meer. LX' Keizer Frederik-boukvard ie
geheel logen den gtrond geworpen,
e vonnis «te kam.; Het kolossale
«iandbeeld van keizer YVdhëhn 1 is
■totaal vernield
Stadsnieuws
POLITIE In „De Pohticbod-o'"
wordt met instemming melding ge
maakt van de laatste Raadsbesluiten
anzake de politic-salarissen en «te
straf bepalingen. Omtrent de laatst©
merkt de Haartemsolie correspomtont
op, dat hot zaak is, dat dc vtreem-
gmg thans zich tot den Burgemeester
wondt, met verzook om e©r- on
plaatsiiw&tcl van eon agent, die jaren
geleden voor oen zwak oogoublil; g©-
i-trafl is geworden met terugstelling
In rang, on daarvan nog steeds de ge
volgen ondervindt, ofschoon hij als
«.en uitstekend politie-agent hrfcemd
staal
STRIJD TEGEN DE TUBERCU
LOSE. Aar. liet inaandolijksth i"or
slag van do Vereeniging tot bestrij
ding der Tuborculoso te Haarlem
voorkomende ln liet Tijdschrift dier
veroonigmg is ontleend, dat in Au
gustus het aantal leden der vcraeni-
ging bedroog 1146, aantal begunsti
gers van het l.iglialfonds 1450. Aan
het Consultntie-iniroau werden <m-
dereochl: 32 mannen, 44 vrouwtm «n
50 kindoren. Ingeschreven werden 24
nieuw© patiënten, waarvan er 22 tn
aanmorkiiig kwamen voor huisbe
zoek. In 377 gezinnen werden 796
hc'BOekon afgelegd.
Dc anikoslein van loaatrego'.cn can
gezondoii logen bosuiotting te beveili
gen, boliej>cn in totaal 1 1570.(KI 1/2.
UIBUOTHEEKVVliZEiN. liet Oo
tobcrnuriKüer van Biblioiii«X'keven
deolt o.u, 'l volgonde mee: De biblio
theek der Ned. Entomologische Ver-
coniging is van Oostorbock naar
Ilaarlom overgebracht. Hei behoor
genoemde tK-ekerij is opgedrageu
aan den biblio'-becaris. der veroeui-
ging „Koloniaal Instituut', daar do
\<x>niiaIigo bibliothecaris, Dr. Reu-
ons, is overleden. In hetzelfde- go-
bouw is ook gevestigd dc boekerij der
Ned. Botanische Voreeniging. even
eens onder het beheer van hovenge-
noemden bibliothecaris. In liet nicu-
gebouw van het Koloniaal Insti
tuut lo Amsterdam, dat over oenig©
jar«-n gereed zal zijn, zuilen hoogst
waarschijnlijk nog meer aangesloten
vereeniging liare boekerijen onder
brengen.
MEVR. COELINGH—VORDER
MAN'. Mevrouw Mark Coeliugh—
Vordermau gaat zich uit liet 'ooneel-
leven terug trekken cn zal zich in
Indic vestigen, i>ekoord als zij werd
door «io natuur van lneulmde, tijdens
haar tournée. Zij is nu aan liet af-
sclieid-nemon mot «en toonceistuk-.
„Do Niclit". Ook den Haarlemmers
wordt gelegenheid geboden haar nog
eens voor het lantst op hot toonecl t©
GEVONDEN VOORWERPEN
Terug te bekomen bij P v <i Borg,
Ruych a verst raat 24 rood, «tui mot
«fCbrijfjweedKthap. A. van N el, Ba-
rendsosttaat 15 rood, kinderhateket-
tiug. A Tam, Kloosterstraat 85, Scho
ten, e©u rozenkrans. J Luiting, Jan
N«euweijjiu«««struat lö rood, eer, kin-
derhot-dje. A. Douwev, Bilderdijkslr.
40. beursje met inhoud D. v Itekkum,
Kteine Houtstraat 31, portcmonnai©
door
GEORGE 1IARTWIG
I (E in m y vo n K o c p e ll'j
Iss;
r Je maakt je ongorust ovor ons,
piju kind, ging do oude vrouw voort
fl daarom zoek jo afleiding buitons-
juis, dat merkt ik zeov good. Niet dat
f jo daarvan oen verwijt maak, jon-
want t.ucio zegt dat jo toch
pujd om ti«jn ure,n tiiuis bent.
ten wantrouwend© l)!ik trof Lucies
leeko wangen.
t— Blijf j0 nu van avond thuia, Wil-
r ^ro«2 mevrouw ven Stern au, zijn
oudüji omvatteiKl.
r"~ J& dat is to zeggen, z&i iijj do
PSeio \ingors van zijn moeder iiof-
.ozead nan d« lipjien brengend, ik
Pep dat het mij mugeliik zal zijn,
tesdcrije.
[Mevrouw vtm Slornftu zag haar
f*mer thans stil vergenoegd aan.
r" •'«ze die wol voorzag, dat tiet
^Prck op gevaarlijk terrein woa go-
®«nen wist het behendig i» eon an-
K® rtchting to leiden.
•under hot el©n zng Lucie hot Wiliy
r aa» dat baar vrees van den vo-
rigen «iag goanszins ongegrond was
cn toon zij later oven alleen in tiaar
kamer zat,kwam hij naar haar toe om
haar te zoggen «lat hij dien avond on-
•mogelijk thuis kon blijven, wel den
volgenden dag; zijn vrienden wilden
hem niet loslaten.
Gaan Je vrienden dan voor je
oude zieke moeder? vroeg aij,
Zoer waar gezegd, gaf hij eoniga
zins vertegen ton antwoord, maar
beloofd blijft beloofd.
Willy, Willy, riop h&t jonge
meisje tl© handen in ollcaar slaand©,
wat 'Jyon je toch veranderd in deai
laalston tljdi. En wat moot ik nu aan
moeder zoggen als zij vraagt waarom
je weer bont uitgegaan of ga je haar
zelf goedon dag zeggen?
Jk wool liet niet. Ik weet het
niet. Martel mij toch niet langer,
riep lijj met «ten voet s:amj)end.
Geloof mij toch, Lucie, dat ik er zelf
genoeg ouder lijd.
WïUy, Jievo Willy, luister toch
nog oven, nop zij loan ze zag dat )»ij
de deur uit wil«le gaan.
'Noen, om verwijten aan to hoo-
ron bun ik nu niet gestemd. Laat mij
mot rust on zog tnood-cr maar hetgeen
J« wWt.
Willyl
Ik wit nlot» meer horteen, riep
hij. de deur achter zich dichttrek
kend.
Zij bleef diop bedroefd ach tor. AA elk
nieuw <»nh«-il Ixxire'gde lien nu weor.
Plotseling hoorde zij do klagende
stom van haar moeder, di© haar riep
en zij spoedde zich naar do oude
vrouw toe, onderweg bedenkende
welke leugen zij nu weor zou verzin
nen.
Do avond brak aan en hc© moer zij
ovor do woorden van Willy nadacht,
des ie angstiger word I,uci© te moe
de; zij voorzag dat zlij allen, dtxi-r zijn
lichtzinnigheid weer tnieuwo ellende
tegemoet gingen, en iedi&ro minuut
dio zij v rooi ijk pratend invet do ziek©
doorbracht, deed haar angst nog toe
nemen.
Wat noopte hora 'toch om, logon
zijn zin blijkbaar, iectevon avond uit
to gaan. Welk© on heil spel tend© macht
hield hem gevangen Kon zij dat. tecli
maar eens te weten komen? Zou er
geen middel daaTto© 'lo vinden zijn?
Ja, toch wel éen «-nkel. Een gedachte
di© plotseling hij haar opkwam, ver
wierp ze editor tladelijk woor, maar
toch.... Als ze eons in zijn kamer
ging zion. Ilij siocd die'wel af maar
zij wist toch waar hii den oieule» de
poneerde -
Zij sprong oj> eu tegen, «•nriunks
do tegenwoordigheid vnn haar moe
der. daarnaar t© zoeken. Zij was nu
ivnaklaps 7.00 nngslig e worden «kit
zij onmetelijk Iioi te-genblik ken af
wachten waarop de ctltto vrouw te
ruet© zou gairn.
Waar ga jo heen, Injxlje, riep
mevrouw Von Stornau huar na, ".oen
ze oven later de kamer uitging.
Ik verbeeld mij moedert jo en
haar hart klopte luid bij dez© nieuwe
leugon dat ik het rauin in Willy's
karnor telkens heen cn woor hoor
gaan, antwoordde z.ij. llij lieeft
zeker vergeten het op den haak te
zetten.
Zij had ai oon blaker gegrepen en
was do gang in gesneld. Hot licht
flikkerde «loor den tocht toen zij de
deur operate on dadelijk weiier achter
7.I0I1 sloot; zij aohtte zich zclvo op dit
oogonihtik bijna een misdadigster.
Op de rond© tafel lagen boeken on
papieren verspreid, op do lessenaar
VOOr liet venster «enlffo vellen wit
papier verder niets.
Met bevende hand s'oeg hel meisje
het ©ene blad na het andere om, als
of zig daardoor ©en geheim zou ?o we
ten komen maar tevergeefs
Nu restte haar niets meer «ton een
lade van rijn sclirijftafc', rrtaar deze
was afgesloten
Zij bedacht zich echter niet lang,
•trok een haai speld uit haar kapsel;
boog die om. stak xa in hot slot en
ziet dit ging pen Het meisje trilde
nu van opwinding ©n van angst.
Alles lag in de iade onordelijk door
elkander, alsof hij nog kort te voren
daar iets had gezocht. Het notitie
boekje van tiaar broer lag open, Lu
eie n'un het in de Irtknd om daarin tc
bladoren, toen eensklaps overluid
zuchtte en een kreet van schrik uit
stiet.
Zij omlokte daar nu op oens tien
naam, dio de <>orzaak was van haar
eigen smart
Cora Renard, toen 11 ©wat
zag, tas zij Aun Cora bij het zen
don van een béUQUet, Toen zij mij
aantioc'rdoToen ik de» verra
der bij l\aar ontmoette
Aan een dergelijk© oplossing van
itet raadsel had het weinig ervaren
mei&jo niet gedacht. Wat nu te doen?
Was liot al niet org genoog dat Cora
Iienard haar den goliekl© had ont
roofd. uittest zij nu ook nog haar
bi-oor tot zicli tok keu? Wat te doen?
II00 dit voor haur moeder golieim to
iw>udcri?
Was liet dan mogetijk dat Wiliy or
aan donken kon can ter wille van deze
blor.do kunstrijder©*, zijn eigen leven
en «lat van zijn m(-e>1©r op tic: spel tc
zetten?
Arme Wi'ly' zuchtte zij. Zij kon
zo© foxxl met en voor hem gevoelen.
Ik moet trachten hem to gc-neaen
van dien dwazen overmoed, riep ze
uit. N.ot voor mij zelve wil ik als
ameekcliftg vc-or haar troden, maar
wet ooi mijn broodor te redden. Zij is
immers ook ©on vrouw ©n zal als
vrouw givoelen, indien ik haar
angsten van mijn motxler besclirijf,
en ai heb ik ook r.clen om Coru Ro-
nard te liatcu. tocli zul ik haar zege
ate Z'j rnij helpt om der: urooiB
van dozen vvrbliiuien jonye i t©
verdrijvai.
En a'Jes haastig weer naar dezelf
de plaats terugbrengend, snelde Lu
cie nu eensklaps «1e kanier uit. Op
«lo trap kwam tiaar oen kemiis van
haar moodea' tegen, die deze een be
zoek wilde brengon. Dit scheen haar
©en goed voortoek&n to© nu kon zij
rustig weggaan.
Moedertje, zei zc dan ook, nu
ga ik terwijl oven liet werk wegbren
gan, liet is nu zoo lekker buiten na
«hen warmen dug. Zie eons hoe ik
gloei, cn u hebt nu tocli gezelschap.
Zoodra Lucie haar werk had afge
leverd 011 men haar betaald had,
haastte zij zich oen rijtuig te nemon,
om zoo spoedig mogelijk te bestemder
plaatse tc zijn en toen eeral beving
tiaar o?n soort vertegenlieid. Zij vroeg
zich af in wolke woorden zij haar
plan zou inkleeden opdat zij piet me'
minachting en sped zou worden af
gewezen?
En toch hnd zij den moed aan de
bel te trekken.
Zij boorde voetstappen naderen....
Nog kon zij ontvluchten.
Maar al te-reikte zij ©ok niets dan
liet bewustzijn haar plicht vervuld t«
iK-bbc-'i, «ten was dit toch al ©en groo-
gorus'.tveid. (Wordt verrc-tgd].
