Haarlem's Dagblad | 1916 | 27 oktober 1916 | pagina 2

Vervolg Stadsnieuws.

Vervolg Binnenland.

!>E OORLOG.

Weerbericht

Mededeel Lngen; Van lui Ki
Nc.t M-v.- Ij:-.(Ongemaakt
d--- voormiddag» te 10.GU uur De
liildt, 27 October 1916. Hoogst© bnro-
ïrieterstaa.d 77Ü.U m.M. t-i Hupurunua,
langste 756.0 m.M. t» Vltegingcu.
Verwaxdrtmg tut den avond van 28
October: krachtige tot matigen Zin-L-
O os tol Ijken tol Westelijken wind.
Gesteldheid van de lucht; betrokken
tot zwaar bowoikt. tijdelijk opkla
rend, w&arsohüntfjk resfenbuilcn.

Temperatuur; s orhtends hoog er.

BAROMETERSTAND TE HAARLEM.

uur 750 m.M. Vooruit. Vorige stand
754 m.M.

OPGAVE VAN
JOH. M. SCHf/ÜDT - Optlolen

UED. O. GRACHT 47 - HAARLEM

ïhermomsterstand

27 October

Hoogste gisteren F. 5i
Laagste boden nacht 8*. 40
Hedeu middag 12 uur F. 45

Burgerlijke Stand

HAARLEM. Ondertrouwd:
27 Oct. A. J. Schrama cm T. Bucfhbca-.

f'. «vallen: £6 Oct. E. Jansan—
.Verhoeven z. E. ter HorstRaaijman-
leers d. D. Boon—Sanders z. 27 H. M.
v U-tempd -Snijder d. 26 G. W. M.
Knip—Heere z, 25 I. Booremans
Wijkhuizen d.

(.1 verleden; 26 Oct. T. N. Koel
man, '24 j.Kamperlaan. 27 A. T. W.
19 m., dochter van J. Rooseboom de
Vries, Kam perlaan. 26 G. v. d. Most
v Spijk, j.. Stolbergstraat
HAARLEMMERLIHDE KN SPAAKX- j
WOüDE. Overleden; A. van
<ier Aar—Wed. F. J. Snoeks, (51 j.
JJ. Verhulp, G6 J.

Rechtszaken

VALSCHHEIB IN GESCHRIFTEN.
Het O. M. bij de Arnstordamsche
rechtbank eistlue legen don ontsla
gen rechercheur der Amsterdomscke
politie L. C. do i., beschuldigd van
't valschelïjk opmaken van een reis-
ordcr cn gebruikmaken daarvan,
tinx een bezoek te brengen son een
kruitfabriek, "waar hij informeerdfof
rr ook Duiiroher.? werkten, 0 maan
den gevangenisstraf.

Do commissaris van politic, de hcor
Marcusse, dealde mede, dat het ver
moeden be.uiaL dat bekl. inlichtin
gen aan do Du:Holte regocring ver
strekte. Bekl. is in verhand met het
gobeurde bij de politie ontslagen

MISHANDELING VAN EEN WERK
WILLIGE. Voor de llaagsche recht
bank is 4 maanden gevangenisstraf
geötècht tegen den 3S-jarigen B. cn
«ion 27-jarigen II., wegens mishande
ling van een werkwillig tijdens de
staking aan de Sicrkan. Do beklaag
den ontkenden.

KcïonlSri

BELANGRIJKE FOSTDIEFSTAL.
Volgens het Politierapport zijn in
i!ch li acht van 3 on 4 Juni 1910 door
middel van braak uit het postknnltoor
te Batavia ontvreemd: 20 bankbl Mot
ion var. f 100 233 barikbilletten van
f 50 en 40 bankbiljetten van f 25. Voor
de aanhouding der daders of den-
c»ne die zoodanige aairwiizhHZen kan
geven. flat de dadors worden annge-
hcruden of de ontvreemde hankbiliet-
trri. waarvan de nummers bekend
ziin. worden achterhaald, is een öi'e-
inie x an f 1000 uitgeloofd.

Wider ujeldt de To! -correspon
dent Een Atjeh-er heeft den machi
nist JCuiterus van het gouvemoments-
vaartuig „Zwaan" licht verwond.

Sport en Wedstrijden

SCHIETEN. Nimr.od. Op de
baau to Haariem aan de Ktovorlaon
zul a.s. Zondag doyr de Ken. Ned.
Jachtvoreondging Nimrod de wed-
-T'jd worden'gehouden om den vvis-
beker. Deze beker, uitgeloofd door
de beo ren H. Smiüi van Gelder cd
J. W. "Wilson wordt definitief eigen-
iluh» van jlen schutter, indien hij do
zen tweemaal achtereen of driemaal
wint. Winners zijn roede geweest:
voor 1910 S.- A. F. baron Croutz;
voor-1911 J. W. Wilson; voor 1912 H.
Lilden; voor 1913 C. M. Vindij; voor
1914 niet geschoten; voor 1915 W.
Graaf van Limburg Stu\im._

GEHEELONTHOUDING Don-
<1 on)aga vond iiieki «te afd. Haarlem
van de Nat. Ghr. Goh. Onüi. Ver mui 1-
g-ing haar jaarvergadering, onder
voorzittensohap van Ds. Montijn, in
,.!I<-t iBSnirwo Kruis". Vooreerst bracht
de secreter-u het jaarverslag uit,
waaruit Week dat de «Woeling ia
i>!( ob-nden staat •verkeert on 'het te-
«1 rilal vóortwurendi etijgt. Do avond
krr-og daarna een aneer gezellig .ka
rakter. O.m. worden ©enige licdorcri
ongen door de zangveroenigmg der
afdeehng, onder leiding van den'heer

M ERG UB 1L-S - Do maai.dölijk-
mo nlgemcsiyï vergadering van de
afdeel, r.g Haarlem van Mercurlua
was bezocht door S9 ledon en G iiï-
troducées. Besloten werd de propa
ganda krachtig ter hand te nemen
en te doen besluiten door een prcqia-

pando-f.-eshiv -i.d. LM hd.n werd
voor dit doei een regeltngsconuniesie
benoemd van 4 dames 011 4 liceren.

Na afloop der vergadering word
ibior den heer 1*. van Riet Jr. inge
leid „oen Praatje over Rubber". Ach
tereen volgent* werd door inleider be
handeld: de ontdekking, het winnen
en 3© bereiding van ruhbar. Door
hom jfi-nl iiwdci2' deold, dat het de
eerste NV-;u-landscho Rubberfabriek
van Van Gemis t© Haarlem, tliaus
nóg werkeih.le ondor do firma Gehrs.
Mcrens, was die door vulcaniHoe-
rin.g van rubber !het 'artikel voor vcr-
schiUcnd© <bx- 'einden Inuikbaar
mankte.

TEIt A A Hl >EBKST EI.LIN GDon-
tlerd'asavond overd. hel stoffelijk over
schat van den heer A. M RandoC
naar do R.-K. Kerk op de Nieuwe
Groenmarkt overgebracht.

Hedenmorgen had ofo het R.-K.
ICehkliof te -Schoten de hcaordtng
p'laate.

De liiteltK t pa.sseordc dc werk
plaatsen en do -.riziiuCiW van den
o'.'erledoiie.

Od het kerkliof waren aan-
wezic h'it bestuur van do Ilaarlcni-
schc Moubdlmnkoisaatroonsveroeni-
ejimr. waarvan de overledene voor-
Rit,ter was. hat personeel uit dc niöu-
hcHfntoriek eu Keer vele belanir3tellen-
dcn.

Dc kerkeliike u'echtisheden iai dc
kerk en aan lvet araf Kcscliiedden
door oatcr Grcevc.

PERSONALIA.

Voor de akte vrijo en orde-oefc-nin-
gon. te Amsterdam geslaagd do da
mes A. M. E. Meijer, W. F. Mans,
M. C. Wiepkes on E. C, Post hun ia
allen te Haarlem en de heer P. A. M.
B. Haanappel te Beverwijk.

Tot lid van 't Genootschap ter
bevordering van natuur-, genees- en
heelkunde is benoemd de heer M. C.
A. Bijleveld. arts to Haarlem.

Do res.-2© luitenant II. J. Bolle-
man, van het 21e Rog. Inf-, gedeta
cheerd to Den Helder, keert op 1 No
vember a.s weder bij zijn korps te
rug.

RAAD VAN STATE. - In een ge
schil over de woonplaats van een
larmlastiK© krariikzinmcc vrouw, dio
te 'Haarlem en le Schoten had ver
toefd. ds door den Raad van State
beslist, dat cecnc trsmoenlc ala die
woonplaats kan -.-.orden aancc-wciöen.
zoodat de vcrnleinnizskosten komen
Lm iaste van het riik.

IIOOGER BEROEP. - J. B. werk
man to Edam is in hoeger beroep go-
komen tegen het vonnis der Arr.-
Kochtbarik alhier, waarbij hij tor
zak© van wedorspannigheid is ver
oordeeld tot 14 dagen gevangenis
straf.

KINDERVOEDING. Gemield kam.
worden, dat de opvoering van „De
heks van Ovcr-hoUand" door hot
Haariemechö Diiettamten-gezolsclrap
ten bato van de afd. Haarlem van de
vöreenSgiimg Kibd.ervoeding oen zoor
gunstig finonoreel resultaat hoeft go-
had»

DE EEJvDRAGIIT. Donderdag
avond hield de Coöperatie „De Een
dracht." haar faariwrera'derlne in een
dor zalen van de „Vercenioing". an
der voorzitte.iVThan Vjm don heer
Modoo. die den toestand dor ver-
eenistiinzt sclietste. Zij ts in ledental
vooruitire^aan en ook financieel staalt
zii er zeer nood voor. Do verslagen
Werden, nadat eoniare vrasrem beant
woord Waren, aoedcdkeqivl. evetnaJs
do iaarrekeniriï Bii de liestuuraveir-
kiczing tn dc vacature? Cr. Zweers.
W. H. iBioler cn G. F. Van dor VJict.
werden do .aftredenden herkozen. In
de vacaturs, ontstaan door het niet-
.herkiesbaar, ziin van den hoer Hoo-
inans ukn'-d l<'( commissaris gcko/.en
de lieer Huföman. De voorzitter
luncht den 'heer TToomans own woord
van dank.

•Door verschiIfonde leden werd bii
do roridvrani.' .het wooivl Bevocrrd
•over do in do iilaatseliiko bladon co
ol natste advei-buitaics en iuwefflonden
stukken, tviaarin ihat OOKdhuwde Der-
soneel mededeelde. <hvt dolor hot be
stuur de toasïiUf was ingetrokken.
Nadat <le sorekors door den voorzit
ter vweai beantwoord, werd de vtr-
enderiner b- ruim 11 uur gesloten.

Uit de Omstreken

HAARLEMMERLIEDE. De aan
gekomen waggon Rogeorjaignaardap-
pclon was binnen korten tijd verkocht
en zulks l^gen don prijs van f 3 A
f 3.25 per 1I.L,; zo waren goed; 2
nieuw© woggOnjadii 1 gen kunnen icde-
ren dag aankomen. Thans wordt de
vam g«yneentevveg© aangekocht andij
vie volgons de daarvoor god an© be
stellingen bij do ingezetenen rond go-
bracht. -

HAARLEMMERMEER. 11 a a r-
1 o m m e r-s p 'oM w c g 0 n. De
Raad van Toezicht op do .Spoorweg
diensten heeft, bepaald, a. dat de
spoorwegen Haarlem—Hoofddorp on
Leiden- -Hoofddorp (incl. stat. Hoofd
dorp) zullen behooren .tot het 13d©
district en alzoo opder het dagelijksch
toeziclit zullen staan van den district
insp, der spborwegdienstCn R, van
Harencarepel c. i., te Haarlem, b. en
dat de spoorv, égon AmsterdaihBo
venkerk -Aalsnieer/Uithooiln, Hoofd
dorpUithoorn, UitJioorn - Nieuwer-
sluis, Uitliooni Alphen, Oudshoorn,
zullen behooren tot het 4e district en
alzoo onder liet dag. toezicht zullen
staan van deQ- district-insp. iter spoor
wogdiena'eu E. Gerst, c. L, te Utrecht
c«en ©n ander m. ing. van 1 Nov.

Naar do Leidsche C-t, verneemt
komt voor een Tweede Kanter-candi-
datuur in het dist riot Haarlemmer
meer ernstig in aanmerking de heer
mr. Tape, •uider-directeur van hdt
Bureau der Katholieke Sociale Actie.

D© Maasbod© molde dat oen voor-
löopigo cand':datuur is aangeboden
aan den heer F. A. Moerel, hoofd der
It. If. school te Oudowatei.

Do Tijd meldt, dat d© R. K kies-
veneeniging t© Sloten op do groslijst
plaatste mr. F S. M. Rits, advocaat
te Amsterdam.

HALFWEG Een vlugs©
dief. In dm nacht van Woensdag
op Donderdag ontd ekt o de veldwach

ter Lokoree op lii-l afgCilciii-M erf van.
dc pasinrie dei Ncd. Uerv. Gemeente
alhier iemand. Bij de nadering van
den veldwachter nam hij dc Viucht,
spcug in dc ïrekvaart en zwom deze
over. Ofschoon de veldwachter hem'
met zijn hond langs ©en kiemen om
weg volgde en dc omgeving afzocht,
was geen spoor van d*ri vluchteling
moer te ontdekken. Intussciieu bleek
uos morgens, dn*, ui. ©en woning iui
het beg-ti van d.m Höutrakpoldvr
door opschuivini van een rnnm ver-
sebiHendo kJceditfgs,tukken waren
ontvreemd en dat iemand iu die ka
mer was geweest, doornat was,
daar p'-issoii op don vloer lagen; in
den morgen worden natto kleding
stukken in de nabijheid gevonden,
zoodat diezelfde persoon aldaar dien
diefstal had bedreven on "zijne natto
klccren door droge had vervangen.
Nog word bij don landbouwer ifoe-
docdor uit een gesloten schuur di«u-
zeifd'jn nacht een rijwiel ontvreemd.
Zeer waarschijnbik heeft do dief zich
daarop uit den polder verwijderd.

Aan den heer A. J. Terveer, di
recteur vun iiol postkantoor alhier,
is -.vesens lichamelijk© ongesteldheid
voorloopig Gjfl. lijko ontheffing van
den dienst verleend, in afwachting op
geneeskundig onderz^k voor eervol
ontslag.. -

HILLEGOM. Gold leening.
B. en W.stellen den Raad voor, te
besluiten tot wijziging van d© be-
iSroötina van iuk^:cnsöan en luitgorv
ven, dienst 1916, door de ontvangsten,
t'o verhoogen m©t*t)f daaraan toe te
voegen een goLcReèniug ter bestrij-
fMng van het nadeelig saldio van liet
Distributiebedrijf tot een bedrag van
f 5.ÜOO.

De begrootïmg voor 1916 laat geen
ruimte om eeoi gedeelte van dit ma-
deolug saldo uit de gewone middelen
te bestrijden. Deze lecning houdt veor-
hand met een ooi-gesteld© veifcrde-
riing op de distributie van Regeerings-
1 evensra iddolen.

De kosten vow de gemeente, voort
vloeiende uit do distributiewBt 1916
worden voor een geheel jaar ge
raamd op f 20.0CO, dus voor het tijd
vak van 1 October tot on met 31 De
cember 1916 op f 5090.

1JM.UIDEN. - - De z c o I i e d*e n
woornaarzeo. Men seint ons
uit kJmu'den: Maandag zullen de
zoel loden weer naar ze© vertrekken.

Amsterdamsehe Beurs

HOLLANDSCHE HANDELS
BANK.

Openingskoers van Vrijdag 27 Oc
tober 1916.

STAATSFONDSEN. 5 pCt. Neder
land 102 1/2. 5 pCt. Ncderl. Indië
100 12. 4 1/2 pCt. Nederland 101 5/8,

5 pCt. Nieuwe Indië 100 1/2, 3 pCt.
ObW. Nederland 7C 1/2, 3 pGt. Certif.
Nederland 76 3/8.

TAB VKtSAANDEKLEN. Amsterdam
Deü 240, Deli Maatschappij 514, Rot
terdam Dcli 242, Soaicmbah 525—30.

11U BB ER A AN I )EELEN. Amsterdam
Rubber 206, Ncderl. Rubber 76, ln-
tercont. Rubber 21.

PETROLEUM A A ND EELEN. Ge-
cons. Hoik- Petroleum 163 1/2, Ko-
nikiijke Ncderl. Pciroloum 514, Orion
Potrcfieum 56, Porlak 00 1/2.

SCHEEPVAARTAA NDEELEN.
Gew. Marine 44 1/2, Pref. Marine 116
4 1/2 pCt. (Jen. Marine 106. Roll.
Ajner. Lijn 439, Kon. Boot 255, Holi.
LLoyd 208, Oostzee 398 pl.ni., Bothnia
-127 pl.nx.

AMERIKAANSCUE MARKT. Spo
ren. Atchison Topeka 107 3/8, Denver
21, Eri© 09, Kansas City Southern
28 3 4. Missouri Kansas Texas 10 7/8
11, Southern Railway 29 3;16, Union
Pacific 152.

INDUSTl'IEELEN. Anaconda 195 1/2
American Car Foundry 73, Hid©

6 Leather 70 1/4, Central Leather 96,
United Cigar 50 3/4. Studobafeer
136 1/2, United States Steel 117 3/4—8.

DIVERSEN. Comm. Maxwell 32 1M
3/4, Inc. Maxwell 43 1/4, Lappen
Maxwell 95, Comni. Pittsburg Coal 35

Marktnieuws

HOOFDDÖRP. Zaadmarkt
Veil inn van 26 October 1916Kar-
wiizaad f 32.50 a f 33.50 per 50 kil.
Geul Mosterdzaad f29 a f 31 per 70
kil. Bruin Mosterdzaad f49 a f51
uer 70 kil. Koolzaad f22 a f24.50
per 70 kil. Kanariezaad f 18 a f 19
uer 75 kil. Blauw Maanzaad f 36 a
f 37 per 50 kil. Groene erwten f29 a
f 35 ner 85 kil. Bruine baonen f 30 a
f S2 ner H.L.

EEN MIJN IN DE VLEET. Door-
dttt een in de vleet 'terecht trek om en
miin ontnlofte. v^ridor de Katwijk-
sclie harineto—-hc ..Tina" onaeveer
80 nOtlcn. zoodat het eahio /.ondor
vniiaist nuoost icniitrkeoren.

BLOEMBOLLEN VOOR VEEVOER.
-• Men meldt ons uit Noordwijikar-
houtGi> do lafaltete hier deliouden
boUciiveiIin® van het IIoll. Bloem-
holïenkweekers Geiuiotochao -worden
de bolhui verkocht voor Ver-voeder te-
izeri f 4,80 per 100 K.G.

DROEVIG ONGELUK. Men seint
on© uit UtrechtHedenmorgen half
twaalf had achter de Wilbelmina-
hariikkèn od do Waldeck Pvrinont-
learic een oefoniivc nlants vanwege de
Utroohtsche brandweer ter gelctreai-
heid dar vena'aderinz van de Neder-.
Sandfcsche Bran<tv/eei-Vereenitcin26n.
dio te Lkrcolit tJohoudeii wordL Op
hot terrein waren eêndfló brandweer
autoriteiten en vele belanestellondoii
aanwoziu'. Toon do oefenineen eeni-
c(r.i tüd ,ann don cdanz waren, brak
Dlotselinc: het koixftuk van da 24 M:.
hooae Bi eb euacl i ör-1 adder, terwijl 3
Dorscnen i>d do ladder iJtonden. Twee
SDuitsasten hadden een slanu in dc
hand. waarmede cosnuten werd. De
sDUÏtaast Jansen, uit Utrecht, dio
zloh 'hot hoozsl bevond. v,icl anetThct
hoofd naar beneden ter aarde en was
oruiii«idoIli:k d<x>d. De tweede bduR-
aast. Van Vloten, word aan den lin
kerarm m v, and. terwijl de brand-
weei'a.an J. P. J. Siinonis linvcndM
werd zekneiïsd on vermoed©]iü; ccn

heen heeft, aebroken. Onder aan de
ladder stond de SDUvboast G. van der
Hoi-si. die me; den schrik vriikwam.
De verslai/ei.hedd was irrodl en do
oefeuincen werden dadaliik «u-
sfcaakt. Het liik van don suuiicast
Jansen werd naar een politiebureau
ovenrebracht. de beide andeie ce-
troffonen naar een ziokenini-icii'timr.

DE DUITSCHE GEZANT. He'.
IRt&gsch Correspondentie-buroau meldt
Do Koningin heeft Donderdaginicldag
te 121/4 uur ten Koninkl ij Icon Patoiz©
in aftcheuteg'ohoor ontvangen den ge
zant, belast met do leiding van liet
Duitvehe gezantschap, tc 's-Graven-
hage, den heer R. von Kühlmann.
Na afloop der audiëntie werd den ver-
trek-kendon diplomaat liet gebruikelij
ke oPchoidsnoenmaa! aangeboden.

TWEEDE KAMER.

Men seint ons uit 's-Gravonhage

In de Tweede Kamer was heden
wederom de Grondwetsherziening
aan de orde. DC hoer Koster verde-
diede nader tozenoycr dc hoeren
Eerdmans. Beuiner en under en het
algemeen vrouwertkiesrechtdat. al
verzot mon zich nu nosz. binnen ceni-
ee iaren als onafwiisbaar komen
moet. De vrouwenh'eweciiitr is niet in
fitriid 'met Gods Woord, want zij be-
ootrt aeen croliikatollinc met denman,
doch OT/hefL'iiur van acliter'stcllinm
Zander vrouwenkiesrecht is ook de
Yerteeenwoordieijwr niet de weer-
SDieifelintr van den volkswil in ziin
ttefhrcdl. Uitsluiting leidt iot ver-
waarlottóinc van bclanaen.

De zittinc duurt voort.

L. A. DITTLOF TJASSENS. In
den ouderdom van 74 jaar is te 'ë-Gra
venhage overleden de lieer L. A.
Dittlof Tjassens, oud-seerctaris gene
raal aan het Dcpartemom van Ma
rine, Staatsraad in bui ton ge wonen
dienst.

ONZE VISSCHERI'J. Men meldt
ons uit IJmniden; dat de etoomlogger
Jiir. C. II. v. d. Bi andeier" (IJM.
33) die door de Engelsclien om onbe
kende roden naar Grimsby wae opge
bracht, te ITmuiden teruggekeerd is.
Op dc terugK-is naar IJmittden loste
een Dulteche onderzeeër drie schoten
OP de „v. d Brandoler", ten onrechte
moemvml, <iat 't echip na 't eerste
waarsoihuwingsschot trachtte te ont
komen. Later zei do duMiootcomman-
daiit „Nou, schippertje, do vierde
'had raaik geweest cn dan was 'l met
je gedaan geweest," welke woorden
vergezeld gingen van een gebaar van
naar de diepte gaan. Do schipper ant-
vvoorddo, dat er geen sprake geweest
was van trachten te ontkomen, doch
dat bii de order tot stoppen niet direct
de vaart, uit het sohip is Do Dult-
scliers informeerden naar de vangst en
toen de schipper opgaf hoeveel haring
aan boord was, werd geantwoord, dat
die toöh allemaal voor Engeland was
Inmiddels 'had do commandant de pa
pieren onderzocht en gaf verlof do
thuisreis te vervolgen.

De schipper" van de „v. d. Brandm
ier" rapporteerde vorder, dat in de
haven van Grimsby nog drio zoillog-
gein lagen, te weten de logger „Prin
ses Juliana VI. 124", die niet mocht
vertrekken -voor er 200 onkosten wa
ren betaald en dtc reede veertien da-
geil op he'. geld uit Holland wachtte
en de legger^. Henri" eu „Ella VI
176' van de reed-enj C. Vriens, 6cliip-
per J. Groenowegien en de „Soli. 338"
van de roederij, C Roeloved, sohipper
Pietor Roeleveld.

Van Hoek van Holland wordt ge
meld De ingekomen sloondogger
„V L. 12", ©chipper D© Gelder, rap
porteert, dat bij door den Engelschen
.torpedojager „No. 57" naar Gwin-aby
is opgebracht. Nabij do En-gelsohe
.kus' geraakte dc Jogger met de schroef
in een net voor onderzeeërs verward
en bekwam schade. Na -in Grimsby ge-
ropuroord te zijn, werd de logger
weer losgelaten.

BROODRANTSOEN. - Naar het
Hbld. verneemt, moet binnenkort oen
regeerlngsmaatregel te waditen zijn,
waarbij, ©venals thans niet bruin-
brood het geval is, ook da wil brood-
verstrekking op beperkte schaal en
onder kaart-verband znl plaats heb
ben. Hot quantuni word't hoogstwaar
schijnlijk 3 kilo witbrood per hoofd
per week, liehnlve de kinderen under
1 jaar.

Berichten ons gezonden door het
Haagsch Corrcspondenliebureau.

IIOOGER PERSONEEL POST EN
TELEGRAFIE. Do 5 voreenigingen
van hooger personeel bij posterijen
en telegrafie, hobben een schrijven
gezonden uun don diiecteur-generaal
der posterijen en telegrafie, waarin
nogmaals betoogd wordt dat de direc
teur-generaal in zijiti sohTij-vcn aan de
5 vcieemgii gen (in welk schrijven hij
in sterk© bewoordingen afkeuring uit
sprak over de motie op 15 October
aangenomen) de motieven der orga
nisaties wk-e-erd beoordeeld lieéft.
O.a. is door dc veree-miging niet ge
poogd oneerlijkheid van postanibte-
r.arer: te verdedigen, maar er is ge
zegd, da', dc regeering moreel ver
antwoordelijk is voor zulk© gevallen
van oneerlijkheid nis de ambtenaren
te laag bezoldigd worden,

GEIïED, - - Do Seheveningsclie logv-
gei' 268 heeft te Sc-heveningen aange
bracht den Eiigelecheq. vlieger Smith,
die Op de Noordzee is opgepikt. De
vlieger had zijn ontredderde machine
zelf verbrand, Voorloopig is de vlie
ger onder bewaking gesteld. -

DE „FOUTUNADe geredde
bemaiiiMtig van dc „Fortuna" welk
sch-p vermoedelijk op «jen mijn geloo-
pen Ï3 wordt heden te Viissingen
verwacht De marine-autoriteiten zul
len dadciij-k een oridcrzook instellen.

UIT GRIEKENLAND. De Tele
graaf nvai-.ii.: De Tunes vornoemti uit
Athene: Admiraal Foumot is van
daag door don Koning in audiëntie
ontvangen. Dc Entente heeft haar
eisofi, dat do tóoepan naar de Pölo-
ponucsus overgebracht zouden wor
den, voorloopig ingetrokken. Er is
_C«n decreet uitgevaardigd, -hetwelk be
paalt, dat do lichting 1913 naar huis
gestuurd wordt cn de mannen, die
in September 1914 opgeroepen werden,
onder de wapenen blijven, totdat de
Jiehting 1916 tiaar plaats kan inne
men, r::!a' d© Hcitting 1915 geheel a-f-
gericli! is Naar liet heet, zullen twoo

legercorpsen naar M:sardoghE ovcr-
gebraóht worden.

Ten oindo rlo nationale beweging te
steuneu, is de Entente vast bealoi-.-n,
om te vookomen dat aan personen, die
zrch bij dezo beweging wenachton
aan te sluiten, zulks belet werd.

Wat de regeering te Athene be
treft,, zijn de Eutoate-mogendhc-den
licsloten niet te verlangen dat Grie
kenland zijn neutraliteit opgeeft,
maar dat do veiligheid van hun le
ger in Macedonië volkomen gewaar
borgd is. De Enlcuite-vijiancLig gezin
de bladen en de Reservistenbond ti-e-
den nog steeds uitdagend op, Van -lo
houding van zekere bladen cn
van zekere - autoriteiten hangt
het af, of de Franse ho pej-i tie- contro
le opgeheven en de Fransche mari
niers teruggel rokken worden.

Bij VERDUN', Een Fransch
legeibcrfcht mvldtVier heftige te
genaanvallen der Duitschers bij Dou-
aiuhont, wellloe voorafgegaan en bog'o-
leid waren door -een verwoed' bombar
dement, werden door Fransch artil
lerie- ea geweervuur teruggeslagen. De
Duitschers trokken in groote wanorde
terug, zonder het Fransche front be
reikt to hebben. Op het front bij Ver
dun hebben do Fransohen lot aim toe
reeds 5000 gevangenen geteld, -behal
ve de vele honderden- gewonden, die
door de Fransche ambulances zijn
medegenomen.

DE OORLOG IN DE LUGIIT. - Een
E n g e 1 s c li tegenbericht meldt
Trok; het slechte weder hebben. En-
gelèCho vhegtuigien 'bomimen gewor
pen op vete 'kwartieren en depots van
den vijand. Drie Kiw-elschc mach ine;
werden vermist.

LlEBKN-EOH'i. Wolff seint uit
Berlijn De Rij ksdag-comimissio tot
regiel-mg van de weukzaiuxiilieden, heeft
na een grondig onderzoek -het voorstel
van d-e eociaal-democratischo arbei-
donsgeiit-eervsqhaj), om gedurende de
zitlü.geperiod© van den Rijksdag de
gerechtelijk© vervolging van Lic-b-
knecht to schorsen en hem uit de -hech
tenis to ontslaan, verworpendrie
socialisten en één Pool steenden voor.

ONTPLOFFING IN EEN MUNITIE
FABRIEK. Door een ontploffing ia
een muniticfnbriek in Kent zijn twee
menschen gedood, terwijl tien ern
stige brandwonden opliepen. Het ge
itouw wor<l ©enigszins beschadigd.

PöRTUGEESOHE TROEPEN IN
FRANKRIJK 7 Uit Basel wordt aan
de Duitsclie bladen gemeld, dat \ol-
gens de „Ini-parcial" van Madrid de
eerste afdeeliug Portuge©3ohe *roo|>oii
in Frankrijk is aangekomen.

EEN ENGELSGHE MIJXVEGER
GETORPEDEERD. Officieel wordt
uit Londen gemeldDe Britsche
Tniinveaer ..Genista" is door een vii-
andeliike duikboot aetoroedeerd en
tot zu.-kon cehraoht. Alle officieren
©li 73 metnsdbappon zijn verdronken.
Twaalf man werden eered.

EEN TRANSPORTSCHIP GETOR
PEDEERD. - ;tiet „Berl. Tageblutt"
meldt, dat Voleens ..Stockholms Tid.-
ninse" dc kanitein van het in dc
IJszee aetoroedeerde Roemeenschc
stoomschip ..Bystridza" te Dront-
-hcira is aangekomen, iïii dcricfe ih-j-
de. dat de ladir.a van ziin schil) u-il
4500 ton munitie en oorlogsmateriaal
bestond, cteladcn te Brest en bestemd
voor Roemenië.

IN DE DOBROEDSJA. -DeDuil-
s c h e staf meldt nog over de gevech
ten van 19—2/hOclober, d^t het terug
trekken der Russen eri Bulgaren, on
der 't doeltreffen d vuur-der central en,
op vete plaatsen in een wilde vlucht
ontaardde. Het ingrijpen van 7 Russi
sche oorlogsschepen aan de kust kon
't oprukken der centraten niet tegen
houden. Bij- Medgidil boden de geal
lieerden sterken tegenstand, door de
aankomst van versche Russische troe
pen, maar toch namen de centraion
deze stad. De vliegers bewezen bij d'e
centraten- goede diensten.

De Duitschers en Bulgaren maak
ten tol 23 October 75 officieren, o. w.
twee kolonels, en 6600 man krijgsge
vangen, terwijl zij twaalf kanonnen,
52 mitrailleurs, drie mijmw'&r.pars, een
Russisch vaandel, ruim 200 waggons
en locomotieven, benevens voel ander
materiaal buitmaakten. Een potro-
Jeumtank bij Constanza ging in vlam
men op. Ook Duitsche troepen trokken
.als b©7jett'uig de stad binnen.

liet snelle succes werd in de eerste
plaats bereikt door de verrassende
concentratie van Duitsche zware mo
biele artillerie en den aanval door
Duitsche troepen op Topraisar; ver
der door de rustcloozc en taai© achter
volging,

•DE ONTRUIMING VAN CON
STANZA. Reuter meldt, dat de ont
ruiming op ordelijke wijze gcschiott-
<te- Ju de laatste dagen had de be
volking veel geleden van de bommen
van de Duitsche en Bulgaarsche vlie
ger». Een Jiospita'al werd hall ver
hoest. Groole voorraden uit de haven
plaats ziin weggevoerd. De Russische
matrozen verbrandden de graaneleva
tors cn de voorraden koren, meel,
uaphta en benzine, welke men geen
tij-d had weg te' voeren. De flotiiljo
Russische oorlogsschepen verliet dc
haven n,iet voordat alles wat den vij
and van nut kon zijn, in vlammen
was opgegaan.

IN BELGIS is door do Duitscnc
auto-rilciten verboden meel le gebrui
ken voor het bakken van banket,
kook biscuit, beschuit, enz.

Ds onderstaande telegrammen
zijn ontleend aan het Algemeon
Handelsblad.

DE SOC.-DEM. EN 1IET" NIEUW E
OORLOGSCUEDIET IN DUITSCH-
LAND. B o rl ijn, 27 Oct. (W. B.)
De soc.-deui. Rijksdagfract:© besloot
naar dc „Vorwarts" meldt, met 57
tegen 15'stemmen om hét üleuwe
oorlogscrodiet ten beor-age van 12
milliard goed t© keiVr©n. IJ© fractie
zal in d© pl-enumziUing een verkla
ring hierover afleggen.

DE STRIJD BIJ VERDUN. Lon
den, 27 Oct. (Renter's bijz. dienst).
Do „Times" verneemt uil Parijs:
Ecn m dc nabijheid van het dorp
Vaux gewond officier vertelde hot
volgend© over dc.nctSc van zijn onder
deel in liet Vaux-Chapitrcbosdi.

Onz© actie" was zoo plotseling ©n
••nvcrwachts, dut 's vijands eerst©
drie verdedigingslinies. geëchc-ïo-
ïreerd over 800 yards, door ons wor

den genomen zonder daft wfj reel to-

genstund oiiiJcrvonden. De Duiischei e
vluchten en wierpen wapen» en u.t
rustingstukken weg ©f gaven zich bij
groepje» ovt-r. Voor het co rot in de
zen oorlog zag jk ccn Duitsch kapi
tein cn twee luitenants bij onze na
dering do wapens wegworpen en do
handen opsteken. Ruim 200 matt volg
den dit voorbeeld. Nimmer zag ik
den vijand zich in zulke getaie over
geven. Op onzen rechtervleugel aan
den westelijken rand van het Fumin
boseh gaf zich een Pomniersch batal
jon met den staf over. Een en an
der is longeflwijifield het gevolg van
«nis verrassend optreden. Bij den
Vauxvijver had ©en hev.-g© strijd
plaats tusschen een onzer com pa g-
niéen cn 500 man van den vijand, dio
haastig verzameld «varen. Na een
kwartier warende - ,,i> lotnal
uiteengeslagen; zij ,i hals

over kop in alle richtingen, met ach
terlating van 200 dood en. Wij mank-
ton op daartoe verkregen bevel halt
vlak buiten het d-orp Vaux,

GERED. CBRISTIANIA, 26 Oct.
(W.H.) Ite Ncorsehe gezant te Parijs
seint, dht de gehéél© bemanning van
de Venus II" is gered. Volgens een
bericht van gigteren zouden alleen
de kapitein en veertien man gered
zijn.

INGEZONDEN

Van ingezonden stukken, geplnaist of
aiet geplaatst, wornt de kopie dan iniondor
litet teruggegeven.

Voor don inhoud d*aor rubriek stolt da
ttedaolie aloh niot nansprakolijlr.

H®t Esperanto en de
Werklieden.

Van hocweci bel ana dc -iiiiieniaUo-
nal-p. taal voor do werklieden is. be
hoeft zeker eccu beloog. - - Vooral
Voor de werklieden. Zii kennen eo-
woonliik trees» vreemde talon. Ze iieb-
ban ar-en tiid en cëen 2©1<! «>m Fran
sche. Duitsche en Encelschc mal
lessen te nomen, Daarom bi liven ve
len staan od. dezelfde tree van be-
schavinsr. waaron ze stonden, toen z©
werkman werden. Het kgjun n van
con eenvoudige wereld-huluUial z«>u
voor. hen vooral zeer -om .vikkcteml
r.iui.Zc worden c©sterkt in luui
standsbewusUiin. hun stamlsuliclit.
slandsreeht cn siandsfierlicid wan
neer zo teJkens en van ovccal de
iükhcid en de broed©rsëhau gewaar
worden. ..Hun eoneressën. dc inter
nationale arbeidersconeresseu. ziin
kreuDcl en vleucoilam om hun tre-
hrokkice taalkennis.-Wie veel inter
nationale concressgn bezoekt, zal dit
ziin omrevalleri'. schf-iift Lansink.
secretaris van het Nat. Arbeider--
Secretariaat in Nederland. ..Daar ae-
voelt linen eerst, hoe noodzakelijk het
ia. dat dc -arbeidens. willen co -l
de internationaJe arbeidïn'sbeweciiiir
loeren kennen, deze tiwUkiuinis bezit
ten. Daar ontmoet men makkers «-n
kameraden, die de dragers ziin van
dezelfde ideeën en Ievensl}f«inselc:i
nis vvii en tochwij kunnen elkan
der onze m&eninccn niot vertolken.
Het is alweer gebrek eau taalkennis,
dat ons zulks verhindert. Wat zou
het eer. genot ziin. indien «-ik -iy-
vaardicda in staat was zonde-r tIlc
mei ziin medc-afarcvaardisdr-» tA knn-
zien sku-eken. Dut zou den band van
internationaal voelen nauwer slui
ten. -in het belang van het volkoren-
verkeer, van de ontwikkeling en uit-
broidirur der LirtemaUonaliicit, viui
de vaorlschriidlrig der beschaving,
van de bevordering der vveteusciiau.
is de verdere cmtwikkelinc van oen
internationale taal new en seint Als
zoodanig kaane-n vvii don-ook de be-
sludeorinjz van-het Esoeranto afinbc
reien en ziin ontwikkeling van hart©
toeiuichen."

Pastoor Poell. adviseur van den
Ned. R.-K. Textielarbeideisbojid. zei
over Esuoranto ..'(t ls wal voorname-
fliik om het ei-o'ole nut. dat dc arbei-
(lorsbewffgiTis .hebben kan van F.sd,--
'raiito. dat ik mii er od heb toege
legd." Domcla Nieuwenhuis. redac
teur van ..De Vriio Socialist",
schreef: ..Over het nut van F.spci anil"
kan moall'iik tfetwi^t worden. Juist
voor een 'intoriVationate arbbiders-
bewciciag is een internationale ieel
van aroot. belang."

In verschillende landen bestaan
Esd. arbcidersver&enit'ineen vooral
do socialisten ziin flink georgani
seerd. Er versohiinl. een algemeen
arbeiders-maandblad ..Interna©ia So-
oia Revuo". dat t© Aiusterdam wordt
«aedrukt. Zolte de Chinocsche Esne-
rautisten hebben hun ..Hïna Soci;-.-
Iisto". In d© meoste landen wordi-.it
cursussen voor arbeiders gegoven. Ju
ons kn 1 beeft men d© Nederlandsehe
Federatie van Arbeidcra-EsDerautri.
ten. die haar vertakkingen heeft in
ver schillende nlaatsem. H'aav orgaan
is ..De Arbeider-EsDovanli-t". Daur-
rianst bas taan nog versohilllonde ar-
bf-iiderscroeDen. die niot.in eenBoiul
ziin veroenied. Katholteke Arbeidors-
EsDerantislen-Vereenigiiieon lieeft
.men o. a. in Amsterdam. Di n Ilaag.
Rotterdam en Haarlem. Ook ter uil-
b-eidine van ziin vakkennis biedt tiet
Esnernnto den arbeiders den wen.
Eein onkel voorbeeld. Eemï© worklie-
den in Muddersfiold (Eng.) wilden
ctf-arne de fabrieken in Nederland
bezichtigen. Hoe da» rtc doen 'M> de
beste cn minst kostbare wiizc'? Ook
hier kwant Esperanto tc hulp. Enke
len hunner waren dio taal machtig.
Men schreef aan den IIoofd-Delegito
van 'Nederland .te Rotterdam. De/o
droeg dc taak od aan don désbetrqf-
fendetL consul. De reizigers, vercezeid
vun hun vrouwen, kwanten te Rot
terdam aan. o'ngewacht door den
man met de eroane eter on de borst,
dio reods voor aoed. on g-oedlkOOD
lacies. toegang fabrioken. onz.. ge
zorgd had Van Rotterdam ging liet
naar Den Haas Leiden. Haarlem.
Amsterdam. Alkmaar en v'andaar te
rug maar Rotterdam. Aon elk stnlion
was dc delcgito der plaats aanwezig,
die hen. liiisc-staan door dc overig©
esner'autistcn. overal hoen leidde cn
v oor alles zorgde. Od doze wijze had
den deze eenvoudice Engelschc \verk-;
lieden od een goede en goedlccronft
vviizo hun verlangen hevrodied ge
zien. dank zit het Esperanto.

Daarom, atbelders. leert Esperan
to. Wii ziin gaarne bereid, u allo
mo-geJiik. Inlichtingen te gever. <ut
lezingen te licu'den v-or de leden

J .11, \Y. lIABi'RMF.HL,
Dc-lcmlo U. E. A.