HENSEN'S
V
HAARNETTEN
Viool- en Piano-Concert
CAFE MODERN
KAWASAM f~2535ö~i
Kleedingmagazijn
T2388 Pierlaarsteeg 8 7™
F. W. MARTIN
Mill IHTSTUU108, Mm Uil
Demi-Saisons
Winterjassen
Ulsters - Sportjekkers
Kinderkleeding
BORDEAUX WiJN
BEZOEKT
JANSWEG 17, bjj de ingang van 't Station
PILSNER-, MUNCHEHER- EN BOCK BIEREN
Wielrijders Banden
Sroote partQ Bnitenbanden ran f 2.78 at.
Heden weder CARBID voorradig.
9. i. VAN OEI MEER, Sohagchslstr. 7-9
Eiken Schrijftafel
ERICA
Fa. Harrase y. d. Geer
Lunch Rooan
Annex Poffertjes en Wafelen
Kruisweg 53
stelsel van kiezen voor do Tweede
Kaniei- cn voor de Provinciale Sta
ten, do plaatselijk© actio in do locale
kicsvoreenigingen toch zal blijven
voortbestaan, en zekere groe peering
van onze locale vereenigtngen toch
niet zal kunnen gemist worden».
(Zie vervolg lste Blad).
TWEEDE KAMER»
Grondwetsherziening.
Na den heer Knobel kwam giste
ren do hoor Otto aan. 't woord,"
een zeer uitvoerige rede held, over
de herziening van art, 192, een rode,
die hij zelf aldus resumeerde.
'Iet practtsch effect zal zijn dat de
bijzondere school regel, de openbare
aanvulling wordt. Met het staatsgeld
zal de bijzondere school, dio daarop*
boven nog lagej- kapitaal heeflt, een
voorsprong krijgen op die openbare
en de concurrentie zal dus ongelijk
worden ten schade van de overheids-
schooL Dit is schadelijk voor ons land
en ons volk en in strijd ook met de
roeping mi plicht van den Staat, die
zelf voor de volksontwikkeling heeft
te zorgen. Alle onderwijs onder staats
leiding moest het ideaal zijn; dan al
leen zou l»et peil Aan het onderwijs
hoog zijn te houden; des moodèg make
men, als do openbare neutrale school
niet voldoet, facultatieve 3ectot-scho-
len, maar van Staatsweg© als in
Duitschland. De voorgestelde finan-
cieelo igolijkstelling vloeit gpenazims
consequent voort uit de beginselen
van de wetten, d e subsidie aan de
bijzondere school 'toelaten. Het is ook
onjuist dat de openbare school, als
sekteschool der modernen, voor velen i
onbruikbaar is; want de neutraliteit
is slechts een paedagogiscbe theorie.
Volgens spr. wogen de voordooien
van wij onderwijs niet tegen de na
doelen op van een gelijkstelling, zon
der waarborgen van deugdelijkheid,
die 't voorstel der Reg., gevolg van' haat
een verkeerd, politiek en riet-pa eda-1 catie
doch niet dat van de neutrale school:
wil moesten uit het moerfw komen,
doch alleen door huldiging van het
beginsel, dat het onderwijs geheel
Staatszaak worde.
De laatste (de 92ste) spreker waa
da nestor der Kamer, de heer Lief-
tinck de heer Scheurer vóór- en de
heer Smeewre xxk hem ingeschreven,
zatren van het woord af. De heer
Lieftdnok bracht den heer Otto voor
diens doorwrochte rede hulde
kwam od tegen hetgeen de heer Kete
laar hem had verweten. zijn verzet
tegen deze regeling. na ziin medewer
king tot de subsidieerijur van 1886 ea
de Crohdwe Is w i i zi e iiur van 1887.
Waar om trim* het toon Om de be-
teeke.nïs van het woord „overal". Uil
Prinzinie n-r e i t e r e i was hij
toen niet blijven staan oo den edsch
van openbare scholen, ook daar waar
niemand ze begeerde. Van de neu
traliteit der openbare school was
geen surake. Wat is dat ook Het
woord neutraliteit komt in Grond-
hoch in Schoolwet voo'r het onder
wijs. dat bezielen moot. kan niet neu
traal ziin. want het moet iets per
soonlijks hebben cm neven, ieus man-
neliiks. Juist de schreeuwers over
neutraliteit hebben de school vetmest.
Zich od dit standpunt plaatsende,
eieev-de sureker. nu als vroeger. het
bijzonder onderwijs, de cobeden
loeringen-'aer Kerk te bestallen dat
Duitsdher Keil f ex-administrateur
van ..Straits Sonda-svndicaat") be
trokken was in de troebelen, die be
gin April 1916 te Buitenzorg plaats
hadlden. Hii werd verdacht van het
onruien der Arabische bevoflkinc te-
een het Nederlandsche eezae."
Sport en Wedstrijden
moot de Kdnk zelve doen
zaak der catechisaties on van de pro
paganda. De vriiaiauniKün kunnen in
dit oDzicht ruim van aecst zijn,
de kerkeliikon piot. getuige het bevel
van den bissohoo. dat kinderen van
■ei-schillend geloof samen zelfs geen
voetbal mogan 6ueIon 1 Wil men splii-
't was sDreker coed, maar hij
wilde er niet voor betalen, seen een
en zeker niet meer dan de werkelij
ke uitgaven, wat bii volledige bekos
tiging der scholen in liet Zuiden het
ceval is. Voor hem bleef dc onenbaJre
school hat ideaal Wil men haar
nochtans niet. hii gaf gaarne vrij
heid om andere te stichten celoofs-
hem vreemd. Maar pacifi-
rwachtte ook hii niet. zoolang
gogisch opgezette voorbereiding door mannen ais Dr. Woltier nog aan het
staatscommissie van pol1 tioi, niet doel vasthoudende ooenbare school
slechts aanvulling, als noodzakelijk
kwaad. Tegenover don erisch van
volledige fmnnoieele gelijkstelling
van 't volle Do.nd - heriuneide spre
ker aan wat Elout en Keuchenius
haalden gezegd tegen -het prijsgeven
an de uosatie ddr bijzondere school
aanbood. Het was een zaak van staat-
•kundige noodzakelijkheid geworden,
ccn compromis van geven en nemen,
zonder dat de natie er over was ge
hoord; hei was point.ek kansspel, in
strijd met 't program van J916 van Je
rijzirnuge concentratie. Spr. betoog- aan <l>:m mammon. Men moest zich
ue dat liet getal bijzondere ooü voor schamen, om thans het geven
socialisuscue scholen door de fi-van het kiesrecht aan zoovelen. die
nancieok' gelijkstelling zeer zal toe- hot land wol moeten dienen, afhan-
nemen; waarom ook niet? Hot kost keliik te maken van dezen ruil. deze
niets; lOdere groep, elke stand, tal pacificatie. Hii wees die af en hooote
zijn sohoo. kiijgen; de onderwijzers dat ons volk zou bliiven pal staan
zouden van de ouders, hun „bazen'"
dat ons
voor de openbare schooL
HU
.tlmnlu,!,,» word»,; de o„a„to,,
school zal slechts als noodzakelijk De Minister-president zou nu aan
kwaad, voor ue minderheden, hier en het woord komen, maar verzeilt uit-
daar blijven. Hoezeer hij geen vrees stel tot heden.
had voor het zegev.eien van t begin-! Na den Minister zullen vermoede-
sel der openbare schooi, voorzag hij liik weinige replieken volgen de
dat, waar 't onderwijs panliouliere meeste sprekers hebben er van aifge-
zaak, doel» door den Staat bekostigd,
zou worden, het algemeen belang
zien (de heer Otto maakte voor een
afwezige voorbehoud en de heeren
zmi worden'geschaad, Hij verlaagd» cr. Ivdemcn lieccu het afhan-
dot hei oiKle, wijs staitsao.g rou hhj. 'm Va° 5 M™"™ j>»j°g
ven. Hei gold geen strijd tusschen
dacht de voorzitter, dat morgen, na
dat de heei Cort van der Linden aan
het woord is geweest, de discussie
openbaar oi bijzonder, maar over
neutraal of contessionneel, over over- over de artikoien kon worden begon-
heersching van de kerk of van den nen. maar hii zou dat don
Staat, van de geestelijke of de wereld-tot Dinsdag e.k.
lijke macht. En spr. wilde mot dat i
de oarste briorofeere. Hij betreurde OVER DE GRENS GEKOMEN.
dat de Ma door zijn bewering dat Men meldt uit Maastricht: Dc stroom
dc openbare school modenu-propa- dcfr uit Duiteahe krijgsgevangenschap
ganda instituut wordt, tot de over-, ontvluchte milituiren. in hoofdzaak
zijde is ovei'geloopen. Hij riep de Russen, houdt steeds aan. Sedert be-
vriizinnigen op om voor het kostbaar Maait 1916 ziin hiei alleen ruim
goed, in de ooer.bare school gelegen, Ruseen aangekomen. Bijna allen
pal la blijven slaan en er lesen la
waken dm bij de latere uitwerking bhle boeS, rf ,n7jbd^,, warton
van de grondwet, de aocial.st sche on-cozondM1 ts „.6rkOT.
derwijzers zich m de schupl kunnen Aan het ..Aig. Handeisiblad" wordt
uitleven. Want dan is het met de gemeld Dinsdagmorgen kwamen te
.openbare neutrale school gedaan. Middelburg twee Russische krijgsge-
Bij 't gemis van invloed der moe- vancenen aan. een 37-jarige airtille-
ders op dc regeling van de opvoeding 'jst afkomstig uit Warschau on eesn
der schooljeugd, de ontzaglijke fi- 25-jarige marinier afkomstig uit Kief.
aanciceje oilers die de regel.ng ei- htrnne modedeellnaen wor-
schen zou en li ontbreken van de ?in de Duitóohers vernlioht
noodiee waarborgen vnn deugdelijk- ™n «W»1'*
v en te maken, des nacliUs werden zu
1 V?_Q l. .'JZ0 ,r onderwijs, ongesloten in een gevangenis, het
waarschuwde hij tegen het overgeven el(N, vvas gjeoht. brood met vleesóh
van de zorg voor hot volksonderwijs zag on zii mooit. wel kregen zii soep.
aan particulieren. Voor rechts was 't getrokken van maïs. Ada het werk
een pohiieke quaestie, voor links de niet vlug genoeg ging. we'rden zii
zaak der verbetering van hot onder- aan den iiive gestraft. Alles i«_iikaar
wijs-zelf. Dat wezen alle program- genomen deed hen met nog c-wi Rus
ma's der partijen aan. Spr. achtte besluiten te vluchten dit gelukte
waarborgen voor de deugdelijkheid ^un dcor een L'at den muur van
«er wol besmanbasr met volls vrij- d, ommsemd te mnken. terwlil ril.
beid \oor hot biitondar ondurwijs; S2SL™,1™2- "tax- «endec.
trischen draad moesten zwemmen
vooral ook stond hij op goedkeuring door een kanaa,
en dit met al hunne
van het leerplan, als eisch van eer- kleeren aan. Toen ziin zii van Arras.
lijko concurrentie; zondier gelijke waar zii gevangen zaten. Imiscs Door-
waarborgen g-tcn financieel» gelijk- nik en Gent door Noord-Frankriik
stelling dat wilde ook" de soci-alis- en Bdgië naar de. Nederlandsciie
tischo Groninger motie reeds; daar- erena eega an on een oorlogskaart,
op drong ook de iuotle der Liberale1 die een hunner had. Des nachts zet-
Unie aan, die tevens eischic de on- tOÜ zi' huï' we- voort en overdag
verzrvaktö handhav.ng der openbare verborgen zn zic-h. loon zii euideliik
schooL Ook spr. wiido de rochtcrzijds dc "f beK'kKn- 1°»Ui" bu°
„-.a.. i meraad aan den ölectwsoheo draad
Zï Jï? of dr stroom od was en ckt bleek
dooi facultatieve splitsing dei open-, maar al (e waar te ziin. hii was od
bare HctKi.cn naast de neutrale, en slatf doodi De beide t|KlU3 te Middel-
scholen van bepaalde kerkelijke rich-})urtr tok om en mannen, die hun ver-
ting, de vrije school onder staats-haal in een meofisel van D ui tech.
VISCHOLUB „D'E GROOTE KWAK'
Bovengenoemde vereeniging hield
op 1 Navember haar Isten wedstrijd.
Het bijzonder mooie weer werkte
nulmeohoots mede, vandaar dat de
opkomst grooter was dan men had
gedaclit. In 't geheel werden gevan
gen 51 stuks baars. De prijzen,- die
alle uit vischbenoodigöhccien .be
stonden, werden behaald doorW.
Out, le pr. mat 13 stuks, 2e pr. Th.
Kenn-iphaas, met 10 stuks, 3e pr. II.
Stuuiltiens, met 8 stuk-s, -ie pr. H.
Keerwol'f, met 7 etuks. De troostprijs
viel ten deefl aan L. Putters. Na den
wedstrijd werd een -kleine bijeenkomst
gehouden, waarin de voorzitter, de
heer 1L K-eerwoif, de prijzen aan de
gelukkig© winners, met een kort
epeechje, uitreikte. Tevens deelde de
heer H. Dolk mede, dat hij het pen*
rungmeoeierschap niet iaugvr kon
blijven waarnemen. De neer Th.
Komnphaus werd toen met algemeen©
stemmen tot „sciiatbowa-airder" be
noemd.
kechtszakeu
Eenige uitgezochte merken:
Qowas 1911.
Per Anker
Chat, La Tour Bonnet f 36.—
Brillette Moolis
Médoc. f 42.
Cantelaude Médoo f 45.—
B Bellevue Blaye f 47.—
Tijdelijke verliooging der prijzen
voor oorlogsbeiasting k 11.50 per
anker of 4 Ct. per flesch wordt
apart berekend.
De manden en fiesschon worden
tegen den inkoopsprijs op reke
ning gesteld, doen bij franco
terugzending wordt het bedrag
per postwissel vergoed.
Gaarne zullen wij U op verzoek
één of meerdere proefflesschen
toezenden.
W. JAGER GERLING8
Firma J. H. ENSCHEDÉ.
Wijnhandelaars. Hotloveranoiore
HAARLEM.
Tel. 112 - Spairne 86-88-90
Zaterdags en Zondags
1* klas Wilhelmina Blllard
Aanbevelend, F. KNAVEN
MISHANDELING EN MEINEED
DOOR POLITIEAGENTEN. Het
Gerechtshof te Amsterdam wees von
nis in de zatdc teeen den acent van
Doliüifl H. K.. dio door de Amster- d'e Qlet volkomen genezen is na
damscho reohtibank wee-ens mishan- de behandeling juiat gevolgd te
deling van don 28-i ar Leen W. J. C. hebben,
de Valk was vei-oordeeld tot 1 maand
gevangenisstraf.
De procureur-generaal eischte bij
de behandeling der zaak voor hst hof
teeen beklaagde een geldboete van
f 40. subs. 20 dagen hechtenis.
Het hof veroordeelde beklaagde
overeenkomstig den elscih. -
De aeeait M.. die eveneens door de Overtreft
rechtbank tot 1 maand gevangenis-
straf wegens mishoudelmg van De M M„
Valk was veroordeeld, werd door het I'M.». MSStSCOBPpjj,, SAN1TA8
hof confoiir. den eisch van den pro- Koninklijk goedgekeurd
cuxeur^gcneraal vrijgesproken. RoninKiijK goea0eKCura.
Da agent W.. die door de rechtbank i Haarlem HBfilQWSfi A*
was vriicosoroken w gens meineed ,oün..f
(hii was thdens het gebeurde ln het LfifflflH, VIoGH^ARKT 25.
Dolftiepcistiiuis aanwezig en
klaarde niets te hebben eesten van
eeniee mishandeling) werd door het
hof eveneens vrijgesproken.
1000 SULBEN BELOONING
wordt uitbetaald aan eiken lijder
Speciaal middel tegen aandoe
ning van de Blaas, pijnlijke, moei
lijke of gedurige Urineloozing,
alle andere middelen.
2.40.
KRIJGSRAAD. De wvcsarn. audi
teur-militair Mr. B. van Rossum,
heeft gisteren vrijspraak met last tot
disciplinaire afdoen- ng van de zaak,
gevraagd oor den milicien der ves-
ting-artil.'-efle J. Th. P. afkomstig uót
Halfweg,, die terecht heeft gestaan
wegenis beleediging en dienstweige
ring. Biikl.die por rijwiel een officier
passeerde, salueerde niet. De officier
gelastte liem stil te houden, doch be
klaagde reed door. Toen de officier
hem later aanhield, keek hij dezen
zeer brutaal aan, zoodanig, dat de
officier zich daardoor beleedigd go-
voelde. De w. auditeur militair achtte
het niet stilhouden van bekl., toen de
officier hem aanriep, ge-en dienst wed- j
gering, en hot brutaal aankijken van
den officier door bekl. kan niet be
schouwd worden als een beleediging
den officier aangedaan. De krijgsraad
onmiddellijk uitspraak doende, v
vonnis overeenkomstig den eisch van
den auditeur-militair.
Dsn Hasg. WAGENSTRAAT 118.
Amsterdam. REaBBAHDTPLSIN 2.
Ne6rland8ch Grootste Maatschappij
in patent geneesmiddelen.
Prijsc. op aanvraag tegen toezen
ding van f0,10 porto kosten.
Nadruk verbaden.
Sturen f 1.90, Carbid-, Kaars- en Olielantaarn van
09 cent af, BrosKKappen, Oliekappen van 6 cent af,
Bagagndraiers, 43 cent, Jasbescbermers 69 cent, Spat
borden compleet per stel 43 ceot, Solution 6 cent,
Sleutels 3 cant enz. enz.
Goedkoopste on Soliedste Rijwielhandel
Eerste kies fleparatie-lnriehting. Billijk tarief.
ADVERTEPSTIËW
met veel berging f 29.-, een dito
Dames-schrijftafel f 26.2 Cra-
pauds en 4 Stoelen, bakleed met
prima moquette, f 65.—, een 2-pora.
eiken geschilderde WaschtafeJ met
spaegel opzet f 21.
Meubel magazijn
Schagchelstraat 42
lc niet duurder den gewone
MirgarJne melange, maar voor
kenkSDgehrullc (dekken, bra
den en stoven)
oneindig veel beter.
Hseren Banketbakkera nn
Winkeliers gelleven prils aan
ti vragen bjj
PIELAGE C°
ZIJLSTBAAT 18 - Iel. 1078
Ze is er weer
de alom bekende
f 0.70 per pond,
ais ock igUr sxira fijne
ui, Sisssmsisi e» Gereed Bee!
Aanbevelend,
Giirstraa! 85 - Tel. Int. 1592
controle, Ziij zouden ten siotto ook
komen. |)por opporiunite.ts-overwer
gingen w.-kio spr. zich naet laten ver
iokkon om afstand te doen van het
bqglusol: ondervv ija staaszaak.
Ilij bestreed mot nadruk dat de
openbare school door d© neutraliteit
modérno sectee.choo-1 zou zijn. Neu-
tralit-eit is een paedagogisch begrip
niets moor. Aan de opeubaie school
ontbrak ij.ws menscheüjks, maar al
leen t coDfcssionneeie. Het opgeven
der rcluUo van neuti*aiiteit ware hot
loslaten van do objectiviteit der
openbare school.
Spreker ontkende, dat voor (froote
verbeteringen cd onderwijsgebied de
tinanciecle geliikstelUna noodig was.
Ook pacificatie zna hii niet komen,
a)3 men slechts van één ziidc reoht
Russisch. NederUtmfisch en Engeïsch
deden, wachtten toen nog vijf dagen
vóór het hun gelukte ons grondge
bied te betreden. Thans zijn zii naar
Viissincen gebracht en van daar
gaan zii onder geleide naar Rotter
dam.
ONGELUKKEN.
Hot 5-iarür dochtertje van E. V.,te
Enkhuizeu werd door ccn s'ieopers-
waeen o%erreden. Het kind was on
middellijk dood.
Kolonïüo
DE DUITSCUE SAMENZWERING
TE BUITENZORG. Uit Weltevro-
don \wrdt aan de „Telegraaf" are-
üccd. Evenmin liet hii zich door het setnd ,.Ds officier van iustitie hoeft
geleed verband met art. 80 verlei- baallst. dat or —en voldoondo termon
jlen. eeliik de soc nlistan. die aan het aanwèfic ziin om rechtsingang te
kiesrecht cn iiet vooruifzicht. 35 ze- verleenen tegen de Duitsche samen-
te»s ,n do Kamer fe veroveren, awe's zweeddeMs Keil en Schónn. Hei appèl
ook do ooenbare schooL willen Van den procureur-saneraal werd
ten offer brengen. Ook spreker wildo.j eveneens afgewezen."
voor kiesrecht,
kiesplicht enz. een of!
mvenhicsrcoht. j De ..Tel."-redactio teekent aan
jffer brcjigon, „Wij herinneren er aan. dat
een groote verscheidenheid
Bekend© Billijke Prijzen
SPECIALITEIT IN
HEEREN-MODE - ARTIKELEN
H A A R L E ANEGANG 17
telefoon rs ss
IMIT. WILDLEDBB f 1.25
-175
GiToeii -1.90
B-nessl. -2.40
A8TRAKAH Jongens-I.40
Heiren -1.60
ENGELSGH GEBREID-1.90
GLACé GEVOERD -2.25
IAPPA ZEER STERE f 190
PRIMA -2.40
WOL GEVOERD -2.90
-3.80
-4.50
BOMT GEVOERD -5.75
WILD LEDER -2.75
EXTRA ZWAAR-3.50
FIRMA H. LASSCHUiT ZOON
G**
esi
m
I ftO
Specialiteit voor Sanitaire Inriebtlngen. Warmwater-Inrichtingen
door bet geheel# huls. Groote sorteering Zit- en Sponsbaden.
Aanbevelend,
W. VERHEUL
Mutsmode! (extra sterk)
per slak 20 eent. per 3 stuks 46 cent.