De Europsisctie Oorlog'
EEN A ANEENGESGHAKE LD
VERHAAL OVER HET AVONDUUR
VAN DE „OLDAMBT". - Uit liot-
teidan» word: aan de Telegraaf g©-
schreven Donderdagavond te 7 uur
IS arriveerden aan het station Delfï-
sche Poort alhier 11 man van liet
stoomschip „Okiurnbt'. dat door
Duiteche torpedojagers was aangehou
den. Do mannon kwamen van Hoek
van Hottand Do gezagvoerder Jookes
en de eerete-atimrman waren aan
boonl van het «chip gableven. Wij wa
ren nu eincteiijfc in de gelegenheid oen
aaneengeschakeld verhaal te krijgen
van het gebeurde.
Do „OJdambt" was met 14 koppen
bemand, te 6 uur 10 Woensdagavond
uit den Waterweg naar Londen ver
trokken. Afcdden in den nacht, even
over drieën, werd men aangeroepen
door de bemanning van eon Duitse he
torpedoboot. In liet geheel bevxmden
tich vijf Duitse he torpedobooten in de
nabijheid. Het was alsof men het
schip verwachtte, want uit alles
bieck dat de Durtschers, evenals
vorig© g© va Hen, door spio imago weer
volkomen op de hoogte waren ge
bracht van doel, lading en condities
van het Nwlerlancsche vaartuig,
werd slechts even wat heen en weer
geroepen D© eerst© torpedoboot voeg
de zich toen weer bij de anderen,
kwam daarna weer wat naderbij en
zotte een sloep uit, waarin 13 man
plaats namen. He: was kaïne zee, zoo-
da: de sloep spoedig langszij van de
„Oidambt" was gekomen. Tien man
klommen daarop aan boord var. de
„Oidambt". Een officier ging naar
de brug en een stuurman zette zich
aan het roer. Matrozen verspreidde
zich over hot dek eh in de machineka
mer kwamen een Diuteohe machinist
©en stoker en een matroos. D© eerste-
machinist en de etc&er van de „Oid
ambt weigerden aanvankelijk zich
onder de bevelen te stellen van
Duiischers, doch kapitein Joekes liét
de woc-rsparmïgon ap de brug komen
en zeidie „Je moet stipt die orders
opvolgen die ze jo commandeeren,
andi-rs leggen z© je neer." Eerst toen
waren zij bereid aich. aan het gezag
der Duitschera te onderwerpen De
Duitsche officier gaf bovel all© Ech
ten te dooven'en de vuurwapenen af
te geven. Aan dit bevel werd
daan. 4n de machinekamer hadden do
Duitechers een onsohulig uitziend
kistje neergelegd, dat later bleek met
springstof te zijn gevuld. Er word,
zooals de stoker hel uitdrukte, reus
achtig gestookt, 7xtadat de „Olclain'bt"
zijn record6nelheid van 9 mijt Jiep.
Zóó ging men in de richting van Zee-
brugge, toen tegen 7 uur in den mor
gen de Duitsche officier op de brug
plotseling zes Enigelsch© torpedloiboo-
ten In 't zioht kreeg. Hij gaf 'beval aan
zijn mannen d'e lonten van die bom
men aan te steken en onmidjdaüijik 'het
vaartuig te vertoten. Hij zocht voor
zichzelf de beste sloep uit en najn met
acht van ziijm mannen en een Neder-
landsch© lichtmatroos plaat© in de
sloep Twee Duiitsobe matrozen, die
achtergebleven waren, lieten de sloep
zakken. Kapitein Joelkes en zijn volk
namen met de twee achtergebleven
Duitsche matrozen plaats in de twee
de «loep on spoedig verfiet men het
schip.
ïntuaschen hadden-de Engelse h en
hunne nabijheid kenbaar gemaakt
door scherpe scholen te lossen, die zij,
naar later bleek, ipzettelijk op
meter afetand van «Ie „Oldamlbl'
dan neerkomen. Alvorens vran boord
af te steken was de stoom afgezet en
had men het vaartuig gestopt. Toen
men 200 meter van het schip verwij
derd was, herinnerd© men aich, dat
'men den donkeyman, die in zijn hut
te stopen lag, had vergeten.
Engelsche torpedojagers kwamen na
derbij «n vermeesterden liet eerst de
sloep waarin de D-uiieclhsre zich be
vonden. Zonder tegenstand te bieden
gaven de Duitsohers hunne wapenen'
af De Duitsche matrozen, die bij de
Hollandera in de floep zaten, hadden
hunne wapenen bij nadering der En
gelschen over boord geworpen. Een
tweede Engelsche torpedojager was
naar de „Oidambt" gegaan om den
donkeyman te redden. Daar de bom
men intusscben met een gewekliigon
klap ontploft waren, -vreesde men het
ergste. Doch de donkeyman was al
leen door den klap ontwaakt uit zijn
gezonden slap. Toen men hem kwam
halen was hij in alle kalmte bozig de
ankerketting non te laten, teneinde
het vaartuig, dat na de ontploffing
bleef drijven, met hulpeloos te laten
ronddobberen. De torpedojager met de
Duitschera en Hollanders aan boord
ging '.oen met een 36 mijl-vaart deel
nemen aan de jacht op de Duitsche
torpodobooten. Het doel was 'hen te
©mafngelen, doch de Duitschera waren
al ft ver weg en wachtten zioh er wel
voor den strijd aan te binden met de
F.ngelschen Men u-as het vuurschip
Maas genaderd en daarom werd be
sloten de bemanning van de „Oid
ambt" daarheen te brengen. Aldus
geschiedde. D© kapitein Joekee bleef
nan boord van den torpedojager tot
men d© loodsboot had gevonden, die
don gezagvoerder overnam en hem
naar Hoek van Holland bracht,
rest weet men int <te telegrammen.
Do mannen werden door d© loodsboot
(MeëhaakL Inmiddels had tl© kapi
tein hulp gehaald voor zijn vaartuig,
dat me: behulp van sleepbooten naar
den Hoek werd gebracht, waar het op
't strand is gezet. Het wae hoog tijd!
Vijf minuten later zou de „OWamllt"
ker gezonken zij». Zoodra de „Old-
imibt" vast zat, gingen d© mannen
weer aan boord om te zien of zij nog
jets van hun kleeren konden redden,
doch alles was onder water. Do ma-
chinekomer block geheel verwoest te
zijn. Allo bulten lagen uit elkaar.
Toen de „Oidambt" op zijde viel moest
men het vaartuig verlaten. De Hol
landers waren opgetogen over de zeer
vriendelijke ontvangst die hen aan
boord van den torpedojager te beurt
viel. Ztj kregen te eten on te drinken,
sigaretten en een allerhartelijkste be
handeling. Een HoUandsche zeemaT.?-
gemoed is voor al deze znScen nogal
ontvankelijk. Het is nog niet zeker of
du „O^lambi" behouden zal blij n.
HOFBERICHTEN. De Koningh
Cil d« Prins der Nederlanden zijn
voornemens, Woensdag 8 November
k. do inwijding van het nieuwe go-
bouw «Ier Handels Hoogoschool te Rot
terdam met hun tegenwoordigheid
vcreoren.
EEN AREND. Door «er» Jtooifcei
le Stellendam werd ©en arend gevan
gen, met een vlucht van 2.20 Meier.
MOND- EN' KLAUWZEER. »n
Zuid-Limburg zijn veretfhiUendo ge
in van mond- en klauwzeer ge
constateerd.
SMOKKELEN. 27 October werd
melding gemaakt van liet aanschie
ten van twee smokkelaars aan do
grens bii Gennep. Een dezer, een 17-
iarige tcsttm. is thans overleden,
terwiil de tc est and van den ander,
een getrouwd man rnöt zes kinderen,
zoodanig is. dat men voor ziin leven
vreest.
DE AANVOER VAN BRANDSTOF
FEN UIT DUITSCHLAND. Uit
Zevenaar wordt aan de ..Telegraaf'
gemeldliet aantal uit Duitschland
komende steenkolentreiwen ia weer
met één verminderd. IVoa sedert go-
mimen tiid de aanvoer van steen
kool. cokes en briketten beduidend
af eenomen. sedert een naar daccn is
de invoer van deze brandstoffen tot
een minimum beperkt. Treinen niet
slechts één of twee wagens steenkool
ziin nu aan do orde van den das.
NATIONALE BOND VOOR PLAAT
SELIJKE KEUZE. Opgericht is
eon Nationale Bond voor Plaatselijke
Keuze, die zicli ten doel stelt de tot
standkoming van eon wet. waaibii in
Nederland do plaatselijke keuze
wordt ingevoerd. Onder plaatselijke
keuze verstaat de Bond. dat aan
mannen en vrouwen van 23 jaar en
ouder in eene nlaats gelegenheid
wordt ceizevenzich bii stemming uit
te spreken over booeriÜDtr of ophef
fing der in rich tineen voor d'raaik ver
koop ter olaatse .venmnnimren" of
„vergunningen en verloven'"/ en dat.
wanneer drie vierden der uitge
bracht© sterrmen zioh daarvóór ver
klaren en de Retreerinzr daa'rtecem
geen bezwaar heeft, tot die beperking
of ocbeffincr wordt oversea aan.
Aan het hoofd van den Bond staat
een Raad van Vijftig, waarin alle
rich tine en od godsdienstig, maat-
sohajooeliik en staatkundig gebied
zooveel moaèliik vertegenwoordigd
ziin.
Hot dazeliikseh bestuur is opge
dragen aan een Raad van Negen.
Leden van don Bond kunnen warden
alle moorden arig© mannen en vrou
wen. die instemmen met het doel van
den Bond. zaodat deze niet speciaal
uat d'ranlkbestrilders bestaat, maaf
een algameene strekking heeft. De
Raad van Negen bestaat uitP. van
der Meuieoi. voorzitter mevr. H. van
EnibdenDe Ridder. Amsterdam
mr. Ant. van Giin. 's-Gravenhag©
rar. dT. A. R. van de Laar. Gendrin-
geai: J. Henri Ledeboer. .Amsterdam;
C. Smeerik. Arnhem P. Voogd. La
ren (N.-II.) Th. W. van der Wonde,
Amsterdam D. van Krevelen, Lich
tenvoorde. secr.
ADVOCAAT GESCHORST. Naar
„Het Vaderland" verneemt, heeft de
Raad van Toezicht en discipline voor
'de orde van do ad<v*\-M.©n* bii den
Hoogen Raad der Nederlanden den
heer mr. M. E. d. C. S.. adVocaat en
■procureur te Den Haat?. voor den tiid
van eon iaa'r als advocaat geschorst,
ter zake van het feit. dat lui gelden,
dia them voor een 'lieoaald doel wa
rn verstrekt, mi et bahoorliik aan ziin
cliënte heeft, verantwoord. De straf is
Woensdag 1.1. ingegaan. Mr. d. C.
zal niet in hoeeer heroën gaan.
ONGELUKKEN.
Te Baorn os een 14-jarige knaap
met ziin fiets onder cCn wazen geval
len en aan de bekomen verwondingen
overiedan.
Rabriek voor Vragen.
VRAAG: Heefo een moisjo recht op
I Nov. of op 3 Nov. te \ertreJcken?
ANTWOORD: Een nvEisj© moet ver
trekken 1 iN'ov. des avonds ua afloop
der werkzaamheden, doch niet later
dan 8 uur.
VRAAG: Bij wien moet ik mij ver
voegen om werkzaam te kuixm wor-
jresto'.d aaai do Hembrug? ANT
WOORD; Bij de directie aldaar.
VRAAG; Mijn broer is Nodoilan-
dor, i© tdians in Duitschland woon-
achUg ©tl met ©on Duitscho vrouw
getrouwd. Mag ik hezn nu levensmid
delen, bijv. boter, brood enz. over
sturen? 'A»o Ja, hoeveel? Heb ik ook
huw:,--..ukken hxfvoor noodig of
moot ik dat aanvragen en waar?
ANTWOORl): Informeer aan hot Be
lastingkantoor.
VRAAG: Waar kan ik onpartijdige
mLclitirtgen vorkrijgen omtrent d©
jiflst© v.-aarde van i-Ud© munten?
ANTWOORD; Daarvoor moet u in-
UchUngcn inwinnen bij ecu veiKune-
laar of handelaar. Adresssan kunnen
wij u n.cf*. opgeven,
VRAAG: Mag een dienstbode, dia
de zoinorfooi heeft aangenomen, on
die oenigo dogen daarna liaar be
trekking opzegt, om mot November te
vertrekken, die fooi behouden? ANT
WOORD: Neen.'
VR/?AG: Mijn dochker dient als
noodhulp voor ho^lo dagen. Heeft
mevrouw nu het recht een heel©
week loon in to houden, als rij oon
week ziok Is geweest? ANTWOORD:
Ja
VRAAG: Een dienstbode, di© por
week gehuurd Is, was ongesteld. Nu
heeft mevrouw haar tagcai Zaterdag
ontslagen. IleeTt do dienstbode nu
r«eht op 14 dagen loon? ANTWOORD:
Wanuioer de opzegging plaats gehad
heeft mot een wecik, is deze recht-
matiig geschied. U hebt dan reoht op
het verschenen loon.
VRAAG. Ik heb iets in huurkoop
gekocht mot de afspraak iedere week
wat af te betalen, zoodat de som na
een half ja aar voldaan zou kunnen
zijn. Er zijn nu reeds 3 maanden ver-
loopen en ia nog niemand om het
geld ter afbetaling geweest. Na ver
loop van hoeveel tijid kan ik het nu
als mijn eigendom beschouwen?
ANTWOORD: Wanneer u alles be
taald hebt; uw taak is het gelid te
brengeoj
VRAAG: Ik ben per maand gehuurd
-en mijn betrekking mot 6 weken opge
zegd. Hoeft Mevr. nu liet recht mijia
godsi>onnin.g (f 5) en mijn reisgeld
(f 3) waar ik op gehuurd bon, iu te
honden? ANTWOORD: Wil uw vraag
duidelijker stellen.
Stadsnieuws
Uit de Omstreken
RAADKAN BEROEP TE HAARLEM.
Oneevalleiiwe
Ter terechtzitt.inz van 3 November
1916 werd o. a. behead old do zaak
van 11. V.. te Haarlem, dl© op6 April
1916. bii Ihot repureer.cn van eon rij
wiel in d© tmdememinir van ziin
verkecéer. een oneeval bekwam aan
het rechte root:, toncovolee waar
het cezLchtsverrn oaen van dat ooz
achteruit ceeaan is. Door het bestuur
der Rijksverzekeringsbank werd hem
te dier zake ©ene voorlooroitre ronte
toeeeBcend van 21 cftnt ner werkdaa.
berekend naar. em arbei<1 soutresojjLkt-
heid van 30 procent. Klajrer's vader
heeft hie'rtetren bezwaar, aanaezien
de eetroffene voor verschillende
werkzaamheden in ziin vak niet rneer
aeschikt zou znu en daardoor de helft
minder verdient dan vóór het onge
val. Od erend daarvan wordt
schadelooestollinc» eevoiderd. bere
kend naar een a'rbeidsoneeschiktheld
van ó0 procent.
Uitspraak 17 November a.s.
De door F. L. te Lisso en J. V. to
Haarlem aaneovraasde verdere scha-
dolootesteUimren werden afirewezen.
Ouderdomswet
Aan J. van V.. te Haarlem, werd
een rente toegekend van f104 per
iatir. instaande 14 Juni 1916.
Od het vei.- om ouderdomsrente
van T. B echtgenoot© van G. K.. te
Limmen. dat door het bestuur dor
Riiksvem-kexincshank was afgewe
zen, zal uit-amnk worden g©f?aan od
17 November a.s.
JUBILEUM. Vrijdag herdnoht
<io he<>r G. van Beem don dag, waar
op hij vóór 12 12 jaar in den leder
handel van der. heor I. Prins Szn,
SchagotK-'.ftraat 5, in bolrekking
kwam. Dondc-rdog, m afloop di-r
werkzaamheden, werd de wx-rkplaats
met bloemen versierd. Toen de jubda-
ri6 dan oofc Vrijrlagmorgen met vrouw
en zoon in zijn dagelijk-che omg©-
ving kwam, was hij bij liet z.en van
o'ez© huldebeHiigrng ?x>:-r ontroerd D©
heor'Prins «prr.k den heor v. Boem
toe, roemde d? goede verstandhouding
du? steeds tussohen patroon en bedien
de heeft geheorvcöit «n sc-lionk hem
als blijk van waardeering een leu
ningstoel. Do jubilaris darukte, nog
onder den indruk van den dag van
heden zijn patroon. BobaJve dit ca-
deau ontving de beer v. Boom nog
felicitatie? en bloemstukken,
DAMMEN. In het bestuur dor
..Haarleirsclie Dainch»l>" Is oen Ure
veramlerinz uekomen. Het te nu als
volct aamonrcsteld: J. Jac<J»son Azn..
voorzitterJ. van Daxtolen. secre
tarisJ. I.vcklnma .Denninnmocetten
A. Ziilstra. lste commissaris-biblio
thecaris. c-n I'. Motlc-ma. 2de commia-
BIjOEMENDAAL. Gevonden
-terug te bekomen bij: G. Grootegoad,
Bloeniondnalischeweg 75, te Blocmen-
daal, e'en huffetsleutal; J. Plevier,
Dr. Le-ydstoraat 24-te Salioten, een rijt
wielpomp; II. die Vries, Korte Zijl-
weg 6 te Over veen, een gouden da-
mesring; aan liet bureau vuai poliiüe
te Ovorvean, een sleutaltjo en oon zil
veren medaillon meit double kettink
je; Directrice E. S. M. een darue3-
taschje met inhoud,
IJiMIUIDEN. D© auditeurrniilrtair
bij den Haagschen Krijgsraad eischte
teg©n
K. milicien dc-r panteerfortantii-
lerie, afkomstig.uit IJmuióen, wegens
diefstal van oen pantalon ten nadcftle
van oen kameraad, 3 maanden ge
vangenisstraf, ln te gaan 14 October.
H. A. R., milicien der infanterie, j
afkomstig uil IJmuidcn, wogena
dienstweigering, het niet voldoen aan
een bevel gedurende een oefening, 10
weken militair© gevan^enioatraf, in
te gaan 23 September.
A. E. D., milicien dor pantstrfort-
artillerie, afkomstig uit IJmuidcn,
wegona 1© desertie' van 6 April 1915
tot 12 September 1916, op welken <ta-
tum bij gearresteerd werd, 15 weken
militair© detentie, in te gaan 12 Sep
tember.
Viascher ij. Vischophi engst. De
in d'e week Min 26 Oct. tot 2 Nov. in
de BiJksviSchhaHen aangevoerd©
viach brac lit .slechts f 463.787 op (groo-
tandeels opbrengst van haring) of on
geveer één milhoen gulden minder
dan m dc week te voren; ©an gevolg
van het "pleggen dar trawlers.
Scheepvaart. Geduren
de de maand October kwamen alhier
bimvon 121 stoom- en-zeilschepen met.
194.832 reg. ton en vertrokken 117
atoom- en zeilschepen met 100.240 reg:
ton inhoud.
Koloniën
DJAMBf. UK Weltevreden wordt
aan de Telegraaf geseind: Door
maatregelen van minister Pleylc is
het a'Ien correspondenten verder
onmogelijk nieuws over Djambi mode
to doelen behalv© dan hetgeen van
officiev .'ijdo komu üflicioel wordt
medegcde«l<l, da: ia doesoen Tiga
de toestand bevredigend is. Two© op-
atande'Jngcn .werden uitgeleverd.
DE ONLUSTEN OP JAVA. - Uit
Weltevreden wordt aan do Telegraaf
geseind: In Kediri wordt strenge be
waking en patromliedlonst bevolen,
met liet oog op «lo komst van den
gouverneur-generaal. In Kertosomo
op de ynene tusschen Kediri en Pa-
30©rv>©anj worden ongeregeldlieden
gevreesd, ©venals te Toeloengagocng,
dat bewaakt wordt. Do onruststoker
Dictz zwerft i an 8 October overal
rond, om de Europeanen onkundig
te houden van do getroffen maat
regelen. 'i'o een paniek moeten voor
komen.
D« gouv.-genoraai bracht een Ixi-
zoek aan Mn ge lang en aan den Boro
Boedoer.
Two© liyicn uit liet huls van Maug-
kocffte Goro, di© zich uan vorschiMon
de misdrijven hebben schuldig go-
maakt. worden tot verbanning voor-
godnigeu.
T ITALIA ANSCHE OFFENSIEF-
't Jtallaanscho officieole perebu
reau seint: „Het verdedigingssysteem
dar Oostenrijkers, dat afbrokkelt on
der hel vuur onzer artillerie, wordt
als liet ware in twëeén gedeeld door
do Wippach. Ten noorden van die
rivier wordt de verdedigingslinie
gevormd door dp zoer sterke hoogten
van Tivoli cn van San Mario, die de
vlakte van Görz beheerschen, waar
de Oostenrijkers in Augustus stand
gehouden hadden, na uit dc stad
verdreven ;e zijn en waar zij zich
vervolgens krachtig hadden versterkt
Ten zuiden van de Wippach liep de
Oostenrijkacho linie op ongeveer 800
M. -cn westen vau den top van den
Veliki Bribagh, dan in zuidelijke
richting tot aan de eerste huizen van
Loquizza/ vervolgens langs den weg
van Loquizza naai- Hudilog, zoodat
twee dorpen in 'de Oostenrijksche
stellingen lagen. D© Oostenrijksche
lin;c maakte vervolgens een bocht in
zuidwestelijks richung naar de oos
telijk© helling van heuvel 144 en liep
nuur de z-j© door ITet Lisart-moeras.
Ajui het biliingrij ksio fron'.gvdeolte
echter, ten noord-en van het Karst-
piateau en zuidelijker bijDoberdo,
hadden de Oostenrijkere oen dubbele
linie gebouwd, de w.;edo 509 A 800 M.
achter de eerste, liierboven omschre
ven. Deze geweldige versterkingen
worden door do Oostenrijkers de
„reserve-stelling" genoemd en Jegen
de steunpunten van die stelling is de
Italiuansche aanval gericht geweest.
De Italiaansche troepen namen niet
slechts die stieunpunten, maar ook
nog meer 'terrein werd gezuiverd.
Op dat frontqedccUc hebben de Ita
lianen een terrein van bijna twee
K.M diepte veroverd.
Liet Italiaansclie slafbericht meid-
de reeds het, maken van 5 duizend
gevangenen en een rijken buit aan
kanonnen, mitrailleuses en oorlogs
materiaal van allerlei soort. Ook
loden de Oostenrijkers zeer zware
verliezen aan dooden en gewonden".
Do ...Rlou Nazionai©" wijst er ap
dat de vorderingen, door de Italiuan
sche troepen gemaakt, aanzienlijke
tactische oordeeten hebben ©pge.e-
vonl. ,D© Oostenrijkers genieten van
het voordeel hunner zeer sterke, over
hearschende stellingen. De italiaan
sche overwinning is er d&s te fraaier
oon. De verovering van de twee zeer
sterke hoogtesteliingen ©p den VeJiki
Hiribach en den Pecinka levert een
sclil'tberend en &eei' merkwaardig
succes op, daar dé Oostenrijkers van
deze twee punten uit alle latere vor
deringen nutteloos zouden kunnen
maken.
DE GEVECHTEN AAN DE STO-
GHOD. De Vossischo Zeitung ver
noemt. uit het Duitsche hoofdkwartier
van Linêiiitfen „Als het ware tege-
liilt met het afsluiten van het trroote
Rutssisdlie herlst-offensiof in het Woi-
hvnlsctie aoiloesrrehied. diat den Rus
sen zonder liet Berinaste voordeel
sledhts bloedino oDfers trelcost heeft
en daarna laiuraaam overcieeau/i is
in eon taeatand van uituuiitintc. heb
ben die Duitschera in de echittereade
overvvinnina- van Wdtoniëts
nieuw 'bewiis Beceven vaai hun ouge-
b'roikon kracht, danoeitheid en aan-
'valsmoed.
Terwiil de Russische artillerie ge
durende ooiBOveeir 86 -uren oo de
-Duitsohe steil ineen bii Zubilno. Za-
turce en Turiaerund nevu-urd heeft,
met liet doel om de Duitsche verdedi-
glncslu-aoht Ie breken, zen-der dat de
Russieche. infanterie den moed had
om teifion de Ilannoversche regimen
ten oo te treden, die het in de staik-
eiesch-oten loonirraven ondanks den
regei. overdag en de voist in dou
nacflit uithield-maakte de leger
aanvoering van Linsingem kalm voor
bereidingen voor een bestorming
volgens een beDaald Dlan van het
bruggcarhoofd tusschen WitonióSs
Odtroin (dat door de Russen met zorg
versterkt, was), met het doel. de Rus-
seii dolinitief van den westelijken
oever van de Üoven-Stockod tc'rug te
wernen. waaibii in de eerste plaats
het bezit van hoogte 192. met twee
toppen uitstekende boven 't Stochod-
nioeras, veun belang was.
Dia hoogte werd door de Russen
met zwar- verhezen in dem strijd van
©inde Juli-diegin Augustus bestormd.
Na een zorgvuldig© artillerie-vooihe-
rsidinc van viif uur. gesteund door
ïniimverrers. einzen, in den namid
dag van 1 November de Westfalcia
tot den striid over. In eOn onwaer-
ebmnhnrc-n stormloop teeen hoogte
192 slaagden zij er in. de Russische
steiliuerai ten Zuiden van Witonïéts
onder den voet te loooon. de hc^gte
te nemon en de loopgraven ten Zuid
oosten van het landgoed WitorilBfc
van viianden te zuiveren.
Teceliikertiid narn-n de Oost-Frie
zen het landgoed Wjtonkas en vielen
om 4 uur in den namiddag de Russi
sche «tellingen taan. die 'gelegen ziin
ten zuiden van de kolome Ostrcrw.
Zii rohb?n de Russische stellingen
aan het zoogenaamde Russische
woud od in een öotitreffenden hand-
er ar aten-aanval. Zoowel bii \S' ito-
niéts ais bij Ustrow is de liokei-oever
van de Stochod thans geheei van
Russen acszuiverd.
De bhodiee verliezen der Russen
zin» zwaar, terwiil de Duitsche veriie-
zan tengevolge van de voorbereiding
en ondersteuning van de Duitsche
artillerie als zeer gering beschreven
worden. Tot dusver ziin 21 officieren
en 1500 gevangenen gemeld. Het cij
fer dor-buitgemaakte machinegewe
ren im n iinwerpers is nog niet vast
gesteld. Met het bezit van het bragge-
booftl heeft de Duitsche stelling, die
aan der. bovenloop van de Stochod
njirötirit. aan hechthefd voor de ver
dediging gewonnen."
EEN VERBOND DER NATIëN.
Reuter seint uit Londen In de „Ti
mes" :s opgenomen een schrijven van
do parlementsleden Dickenson en Wil
liams betreffende president WuAm's
verklaring ten gunste van een ver
bond der natiën ter voorkoming van
oor logon in de toekomst en minister
Groy's wtéwiltendo houding jegens de
beweging in de Vereenïgd© Staten. In
den brief wordt gozogdHot .tellijnt
raadzaam d s© quaestie aan het oor
deel van Engeland on do geallieerde
landen tc onderwerpen. In de laatst©
achttien maanden heol: o.>ti kleme
i particuliere vercenigir.g, de League of
Nations Society gehecten, het vraag
stuk overwogen. Het plan dat de Ver-
eeniging voorstaat is de- vonming van
een verbond der natiën, met he: deel
te verkrijgen1. dat de leden van
het verbond geschillen zullen onder
werpen aan het oordeel van oen -o-
rechlfihof2 dat de uitspraken -j n
dot hof zoo noodig met dwang nullen
worden uitgevoerd3. wcdcrzijdsciio
bescherming tegen een aanval van
eenige mogendheid die weigert het
gosotkil aan liet oordeel van het Hof
te onderwerpen.
D© „Times" wijdt ©en hoofdartikel
aan dat schrijven en merkt op dat he;
doel van de Voreeivigtng juist het doel
waarvoor de geallieerden hun of-
fors in diezen vreeselijken oorlog bracn-
ten ©n nog bereid zijn te brengen.
Maar niete minder dan een volkomen
overwinning kan dat resultaat verze
keren, zoodat de geallieerden vastbe
sloten zijn dat de overwinning over
weldigend en onbetwist moet zijn. D©
middelen die de Vereen iginc voorstelt
zijn niet geschikt om het doel te be
vorderen, maar integendeel om het te
bonadeelen. Zulk© bewegingen zijn
van nut cn kunnen vruchtdragend zi,n
onder neutralen, maar zij zijei abso
luut verweerd onder oorlogvoerenden,
daar zij worden misverstaan en steuir
geven aan een handjevol onverant
woordelijke lieden di© praten van een
onmiddeHijiken vrede, omdat zij de
aandacht de; geallieerden afleiden
'an het onmiddellijke coriogswerk,
dat het eenige noodig© is. D© vereeni-
ging echijuR minister Groy te hebben
misverstaan. Deze z&ido immers dat
a-Heen een volledig© overwinning een
duurzamen vrede kan brengen en dat,
terwijl de ontwikkeling van de "neu
trale meening te dien opzichte de zaak
van den vrede kan dienen, <iï© ontwik
keling onder de geallieerden onnoo-
KRUGSGEVANGEiNEN. Reuter
seint uit Londen. De koning heeft ter
erkenning van do toewijding en
ipLichtsvenvuitikng, vnn 'dc Engelsche
officieren van gezondheid in hot.
kamp van Gardeleyen tijdens de ty-
phusepidtemie daar in het voorjaar en
den zomer van 1915, aan majoor Ua-
vry het Oonlpa-nion-sliip verleend van
de orde van St. Michaeil and George en
aan de kapiteins WiMdaans en Brown,
de distinguished Service-Order. D©
©pidc-mie was veroorzaakt door slech
te voeding en edoch te hygiënische toe-
elanden toen d© ©pMtefiiuie uitbrak,
verlieten ail© IXut'Schens het kamp en
w-erd dit 'dloor c©n troepencordon geï
soleerd.
MANDiELSSP IONNAGE. Do „Köln.
Z-tg." irholdt ui't Zurich In Oost-Zwit-
fieidaiTi'd zijn verschililonde personen
onder beschuldiging van harudets-
spion-noge ten bouoevo van de Enten
te in hechtenis genomen. Onder hen
bevindt zich de chef der politie te II©-
risau, Wolder goheeten. Een heele
•bende schijnt bij de zaaik bet rakken te
zijn.
GEÏNTERNEERDEN. Uit Kaap
stad wordt door Reuter gameid, dat
een blad te East-Londen een treffend
artikel heeft gepubliceerd, omtrent
de toestanden i:n eon interneerings-
kamp in Duïtscli Ooat-Afiti'ka. Toen.
de Eingelschén kort na dc beadtting
door de Belgen, te Tabora nankwa-
men. vonden zii vele Engelsche
krijgsgevangenen. Het grootste ge
deelte van hen was reeds twee iaar
gel'nternee'rd. Onder de meer dan 100
Engelschen waren veischoiden vrou
wen en kinderen te zamon. met Inlan
ders ode:oslol,en. De sanitaire toestan
den waren onbescbriifcliik. Vele ge
vangenen waron gestorven. Door de
Engelsolie troepenwerden zü van
voedsel voorzien en weid voor terug
zending naar het vaderland zotg-
gedrngen.
UIT DEN DUITSCIIEN RIJKSDAG.
D© R ijkedag-comimiissi'C begon de
beraadalaging over dc wettelijk© re
geling van d>3 Schutzhaft tijdens den
oorlogstoestand. Namens verechdl'ien-
d© politiek© partijen werden voorstel
len ingediend om verandering in den
toestand te brengen. Aangenomen
werd ©en voorstel van de Fortsolirit-
ler: „Tegen een Duitscher is de toe
passing of handhaving van de „Haft"
of dé beperking van "de vrijheid van
beweging op grond van den oorlogs
toestand of staat van boleg sJoohts
dlan tocgcéalen, wanneer deze verelscht
la ter afwending van gev'aar voor de
veiligheid van het rijk.
D© Rijksdag besprak de behan
deling der krijgsgevangenen. Do di-
recteur van de betrokken, afdeeüng
deeld© mede, dat 't lot der D-uitschc-rs
die in 't buitenland gevangen ritten,
niet schitterend is. D© Duitsche rr-ge-e-
ring poogt steeds om door overeen
komsten met 't buitenland 't lot der
gevangenen Ie verbeteren. Gelukkig
zijn sledhts in enkel© govalien verg©!-
dingsmaa-fcyeg-elen noodig om dat doel
te beletten. Verder bracld spreker hul
de aan den Paus en aan de Zwitser-
sche-rogeemng voor hun werken in "t
belang van de krijgsgevangenen.
Do minister van oorlog Sioin
sprak in den Rijksdag. Hij zei o.n.
„Ik kom rechtstreeks van het
Somme-froni. Daar leerde ik vod,
wat voor mij en voor mijn werkkring
van groote IxN.cvteenïs is. D© vijand, cn
m de eorete plaats de Engeéschcn,
voeren met de hulp van do geheele
wePeld steeds nieuwo en zwaardere
strijdmiddota» aan om t-en N;-?l
ers te behalen. Uit brieven cn dag
boeken van govangon genomen go-
wonde Engelschen, cn we! ontwikkel
de Engcvsihon, blijkt, da', de hun op-
geierd© dwang en verlies van hun
zelfstandigheid hun onverdraaglijk
worden dat voor hen het eumeiyrijui
me', het onbeschaafd© gegeuix/l een
kwerüng is. (Geroep Hoort, hoort
Juist dtt is voor den Duit - -lion sol
daat iels oril*earijp©<i}ks. All© Engel
sche brieven oindigon met de gedach
te, dat dit alles niettcm n moet wor
den verdragen, omdat de staat en do
natie het eisclwn. Moeten wij dit niet
waardeeren. niet op dezelfde wijg©
denkon, ja zelfö rog veei intenser dan
zij Nlooten wij niet aio middelen
aanwenden om te pogen onz© tegen
standers nog t© overtreffen? De
naaste toekomst zal van mij arbeid in
die richting eitehen. Ik rzo©k uw
steun bij-dozen voor het \nderland zoo
g«wic-htig«m bijval." (Levixhg© bij
val.)
DE PREVENTIEVE HECHTENIS
IN DUITSCHLAND. Dc bzidc ril'
jes, dio, zooals uit Ditlmann's ver
klaringen in d© Rijksdev/ritlng
Zaterdag block, drie en een
nuuuiu ine*, prosiltuées to zamen in
voorarrest werden golwudon. t nulat
zij op den dag waaroji Liebkncclrt
gevangen word genomen stivoibiljct-
ten hadden verspreid, waarin do
vrouwen van Berlijn tot oen i>rotost-
vorgadering worden'opgeroepen, zijn
wegens dit misdrijf tot zes weken
gevangenisstraf veroordeeld.
OVER DUITSCHLAND. Mr. S.
de Vries Czn.. de Amsterdiunscho
wethouder vau financiën, heeft naar
inen weet dezen zomer met eenige
gemeenteambtenaren een reis naar
Duitschland gemaakt orn or het giro
wezen te bestudeoren.
Van zijn ervaringen vertel: mr. De
Vries nu in de „Stemmen des Tijds".
W© oatloencn or hot volgende aan:
„Ik kan natuurlijk niet beóordeo-
len. ho© do lovenswijz© vvaa van het
gelioeto Duiteche volk, daarvoor ont
braken tijd en gelegenheid, maar
waar wij ook geweest zijn, nergens
hebben wij tenminste ©enig gebrek
aan voedsel bespeurd en nergens
hebben wij ook kunnen ontdc-kken,
dat het voor ons gemakkelijker ging
om ecu goeden maaUiul to krijgen
dan voor Dui'schers zelf. Do meeste
gasten toch, dl© gelijk mot ons dc
maaltijden gebruikten, waren Duit-
schore én- kregen volkomen hetzelfde
wat wij ook kregen.
Ook in ander opzicht schoon het
met do maatschappelijk© ellende in
Duilschluud nog niot zoo hoe! erg
gesteld t© zijn. Do cufé's waron over
het algemeen vol en do gelegenheden
waar 's avonds muziek werd g©-
muakt, leden ze kor niot door gebrek
aan belangstelling. Meer dan één
gelegenheid »n Hamburg, in Berlijn
en i» Dresden, waar wil eons in
stapten om een gias bier t© drinken,
boden maar ternauwernood nog de
gelegenheid om eon plaatsje te vin
den.
Ik weet wol, dat hot gevaarlijk is
om daaruit ©enige conclusie to trek
ken; maar toch, wie meent, dat bij
het Duitsche volk de moed er uit is
en dat het door uitputting wel spoe
dig gedwongen zat zijn om den vre
de to vrugen: ik meen, dut hij zich
vergist. Do Duitschers, dio wij wii-
mootten, twijfeldon meestal g©en
oogonbhk aan do eindoverwinning.
Bij dergelijk© verklaringen namen wij
steeds de moost stipte neutraliteit iu
acht. Anderen waren in ieder geval
overtuigd, dat DuitscliUund hoi zou
uithouden, tenzij misschien "et aan
tal vijanden nog vermeerderde.
Wij - hebben op onz© reis door
Duilschland behalve dan ©enig go-
brek aan boter, suiker on vuil© melk,
weinig meer van de.n oorlog kunnen
bospoureu dan in ons ©/gen land
EEN ONDERHOUD MET DEN
GEZAGVOERDER v. d. „DEUTSCH-
LAND". Do „Times' mcidt uit
New York d.d. 2 Nov,: Kapiiem K0-
ni.g, do gezagvoerder van do Deutsch-
land, Iiceït tegenover interviewers
verklaard, dat do „Breinen verloren
gegaan. Hij was er zetter van. dat
het zusterschip van de „Deutsch-
land" niot door d© Britten is go-
pakt. Hij wilde niet mededeel on hoo
hij wist. dat do boot gezonken was
tengevolge van een intern ongeluk.
Hij beweerd© dat do Duitsche admi
raliteit do U 53 nuar do Auierikaau-
sche wateren zond, niet om cl© „Bi<e-
men" op te sporon, maar om dat
schip fjo vordad'igon in geval het
mocht worden aangevaken. Die maat
regel werd genomen omdat „ik na,
leenste reis loporteerdo, dat
oemge visscherssch-oeners voor den
mond v.ui do Chesepoakobuai krui-s-
ten en trachtten nnjn schip in hun
netten te vangen. Zoo is het moge
lijk dat er nu wol oon tutu er© 53
zal komen om do Doutschland" to
escorteeion indien men haar v'ntrek
mocht willen belemmeren
OVER VEROORDEELINGEN VAN
VROUWEN. Do „Kolnischc Zei-
tung" wijst op een bericht in do
Fransch© bladen, volgons liclwe k
de krijgsraad t© Parijs ren 28-jtirigo
framjaise Rose Francillard uit Gre
noble wegens spiunuage, eenstemmig
en met afwijzing van verzachtende
omstandigheden, ter dood heeft ver
oordeeld. De oensuur had aan do
pers verboden do mede deel mg van
diit doodvonnis te pubHceeren, maar
d© pers had in haar verontwaardi
ging over het feit, dut ©en Fransctic
vrouw verraad tegen liuar vaderland
had gepleegd, zich niot aan liet .ver
bod van den censor gestuurd.
„Külniscli© Zeitung" vindt iu
dit vonnis cn in ©on ander vonnis
van den krijgsraad te Marseille,
waarbij cou vrouw, Augustc Pfaadt,
wegens spionnage ter dood veroor
deeld en terechtgesteld werd, aanlei
ding de zaak van Miss Ediih Cavell
op te halen, die, volgons het Kou) -
sche blad. wegens voortgezet hoog
verraad ter dood veroordeeld word.
Het blad wijst er op, dat dezelfde
Franseh bladen, dio do veroonlwhng
van d«z© beide vrouwen goedkeuren,
indertijd zoo hevig protesteerde te
gen hel aan Edith Cavell voltrokken
doodvonnis.
UIT, GRIEKENLAND. Do „Daily
Mail" meldt dat de regeering verle
den heeft dat d© siuchtoffcrs van
de „AngcLiki" te Athuno worden be
graven, niet liet oog op de opgewon-
heid van het publifJc. D© begrafenis
zal nu plaats hebban in don Piraeus.
Do „Daily Mail' meldt uit
Athcn© d.d. 2 Nov., dat er een zon
derling© toestand is ontstaan, daar
officieren, dienstdoend o aan d«n on-
der toezicht van de geallieerden go-
stolden spoorweg vim Larissa, toe
stonden dat royaJistisclio officieren
te Larissa versterkingen uitzonden
om den opmarsch tegen te gaan van
de Venozolistisch© strijdmacA van
Kater-ui uit. dat door do Vonesolis-
ten is bozot. (Katerini ligt aan <te
ku?t 47 mijten ten N.O. van Larissa
en 34 mijlen Z.W. van Satoniki. Dat
de goallieordcn toestaan dat er mili
taire muatrcgelon worden genonven
tcgon hun eig-n bondgonooten, tegen
het Vcmezolistlsch© leger, dat toch
eigenlijk hun eigen troepen zijn.
w-;rdt inconsequent en Onduldbaar
geacht cn brengt do Venez<olis>en in
pijnlijk© verbazing.
Do correspondent zegt dan ook dat
d© ontevredenheid me: da tegenvvoor
dig© regelingen onder de Yenezolis-
ten groot Js. Zij meenen dat do er
kenning van de regcering ta AUicn©
door d© geallieerden een riag is .we
gens do rcgccring SalomkL
