luwrs Diaui
Feuilleton
DE VODDENPRINSES
TWEEDE BLAD
Oondcrdag 16 Hovember 1916
Overzicht.
'I Engcisohe oHamlsi
aan da Anoro.
t Belangrijk© offensief dor Engel-
ihen aan do Ancre duurt nog voort.
Nieuwe stafberichten.
Duitsche staf bericht: „Ho-
sode van het aanvankelijk succes
srtij te kunnen trekken, violen de
ogelschen met sterke massa's ©p-
ieuw, ten N. van cLe Anore en meer
talen tusschen Lo Sar» en Geude-
gurt aan, wel gelukte het hun, het
Beaumont-Hamel to nemen,
mar op eenjg© andero punten van
6 breed© aanvalsfronten brak <le
racht van hun stormloop met groot©
irliozen voor de Duitsche stellam
Mot eon grooten inzet van
trijdkrachteri beproefden de Fran
ken het bosch van St. Pierre Vaast
nemen. D© aanvallen bleven vollco-
tcu vruchteloos en eindigden iu oen
ocdig© nederlaag."
Dit iniddagiberioht van don Duit
tien elaf is nog gevolgd door eon van
avonds, 7.45 tiur afgegeven. JComen
nu eiken dag twee Duitsche staf-
iriehten, of is dit een bijzonder ge
il, om do Duitschers gerust te stellen
:c-r den gang van den Ancre-slag?
Iu dit nader bericht deelt de Duit-
she staf mede: Woensdagmiddag
eden de Engelse hen aanvallen op bei-
oevers der A&cre. Die op den Zui-
i! ijken oever zijn reeds misluk!. Bij
ailly Saillisel on Pressoir wordit g©-
"iten."
Engoi6cho staf verklaart
In den loop van Woensdag brachten
Engelschen hun front ten N. van de
ncre nog meer vooruit. Hel aantal
wangenen sinds Maandag bedraagt
'18.''
Dit Engelsche bericht dekt 't Duit-
Do Duitschers verzekeren im-
dat deze nieuwe aanvallen aan
en Zuidelijken oever mislukt zijn,
aar da Engftlsohen gewagen van
ieuw© terreinwinst aan den Noorde
len oever.
Do F ra n s c h o staf verzekert j
Ten Noorden van de bommo hebben'
Franschen vorderingen gemaakt
den Noordelijken hoek van het bosch l
on St. Pierre Vaast. Do artilleriebe-
jhieiing dio twe© dagen aanhield'
i de streek van Ablaincourt en Pres- j
lir en gedurende den Dinsdagnacht j
t ongekende hevigheid steeg ujj
'oemsdagmorgien gevolgd door een
genoffensief der Duitschers, met een
neienlij'ke troepenmacht onderno-
en tegen de stellingen, welke do
ranechen op 7 November hadden ver- i
erd Van de eulkorfatoriek van
ilaincourt tot aan het ibosch van
ïaulnco werden deze aanvallen van
in don ochtend af met groot e
irdnekltigheid uitgevoerd. Ondanks
ai omvang van den aanval en het ge- j
iuik van eon ongehoorde hoeveelheid
randende vloeistoffen, zoowel als van
anenverwekkende granaten, leden
Duitschers een bloedige nederlaag.
<-n Zuiden van de suikerfabriek, te
en over Ablaincourt en. Pres&oir, als-
icde in het bosch ten Zuiden van de-
plaats, joeg hot vuur der Froneohe
rlillerie en machinegeweren de DuLt-
stormcolonnes uiteen, die zware
terliezen leden. Slechts enkele Duit-
rhe afdeelingen konden een groep
iiizen ten Oosten van Pressoir bë-
Ecn Engcltch journalist
over den slag.
t Een correspondent van Reuter bij
ut En gels oho hoofdkwartier geeft nog
ïkele bijzonderheden over hut jong-
e succes van de Engelschen aan de
ncre. „De laatste dagen waren bep
aaldelijk vuurpannen ingetreden in
hevige artilleriebeschieting, welke
ngetwijfeld telkens bij beide partijen,
e gedachte hebben gewekt, dat tihans
et «ogenblik van den stormaanval
as aangebroken. Maar de eene vuur-
auze volgde op do andero, en de li-
ies van glinsterende bajonetten en'
laki-gedaanten kwamen niet van de
ageisohe borstweringen. Zoo ging 't
iter dag on Zondag telkens alarai
an slapen viel niet te denken. Mi®-
ïhien verslapte de waakzaamheid en
lanngereedheid bij de Duitschers
9n fe>t is, dat deze al zeer gering wa
an toen Maandagmorgen de duieter-
ts van den naotvt plaats maakte voor
»n killen, vochtigen, mistigen och-
md. Om sew uur word het artillerie-
uur verlegd en voorwaarts stormde
s eenete aanivalscolonm uil de Brit-
te knie®, dadelijk gevolgd door do
weede en derde golf. Daar in deze
reek heuvels en dalen zijn, droog en
Meraselg land, begroeid en open tar-
Jin, ontstonden er allerlei partieele
oveobtenloopgraven weiden be-
tormd, heuvels beklommen, kelders
n onderkomens van Duitschers geaul-
erd. Natuurlijk was de terreinwinst
Ij zulk een verscheidenheid van hl®-
«rpalen ook verschillend Er werden
oopgraven in eensten stormloop go-
i, en zoo volkomen was de ver-
Taesfng van den vijand, dat op deze
wijzo talrijke loopgraven werden be-
zet op vele plaatsen werd het terrein
to: de vierde Duiloche liniea veroverd.
De Britten hebben nu stellingen bezet,
welke de Duitschers twee jaar bezet
hebben gehouden en versterkt. Do in
'krach tigen staat van verdediging ge
brachte dorpen Beaumont en Tlamel
bijv., welke nu in En gelach e handen
zijn, liggen op een flauwe helling tus-
sche.i heuvels en zijn van nature ui
terst geschikt voor de verdediging. De
defensieve kracht van deze stellingen
was lleunstmatig op alle mogelijk© wij
zen vergrootzij waren voorzien van
ruime, diepe onderkomens, terwijl in- J
richtingen waren aangebracht om de
mitrailleurs aan de oppervlakte te
brengen, zoodira de artUilerlebeschlei
ting zou ophouden en de infanterie in
actio zou komen. Niettegenstaande
'deze sector tijdens den Jull-aanvaL al
lerhevigst docir de artillerie was be
werkt, verschenen nu toch nutra'l- i
leute en mijmwerpera plotseling op de
hellingen en richtten geduchte ver
woestingen aan onder de aanvallende
Iersche troepen. Thans is de ©telling
stevig in Engelsche handen; de Duit
schers hebben geeri succes bij hun
tegenaanvallen, Ook de in Engelsche
handen gevallen stellingen van St.
Pierre Diivion is van belang, omdat St.
Pierre den, rivierovergang beheerscht,
waarlange da Duitechors hun voorra
den kregen, en waarvan het verlies
hen zeer moot bemoeilijken in den go-
heelen hoek, welke nu ie omsloten
door de nleuwo Engekch© linies, v an
St. Pierre Dlvion noord- en west
waarts loopenda. Het is eveneens dui
delijk, dat thans ook de belangrijke
p'iaata Miraumont van twee kanten
zeer bedreigd wordt. T-ovens is van
belang het groote aantal krijgsgevan
genen In oen van de verzamelplaat
sen vlak achter het front, met iizer-
draad afgezet, zag de correspondent
troep na troep binnenbrengen. Da
meeste krijg --.gevangenen, die de cor
respondent zag, waren Süeziërs. Klee
ding en uitzicht lieten veel te w&n-
schen, maar het schoeisel was uit
stekend Het aantal dooden aan Dult-
echo zijde is grootde veroverde loop
graven bieden in dit opzicht een op
merkelijk verschil in sommige liggen
vele dooden, in andere nauwelijks en
kele, waarschijnlijk het gevolg hier-
van, dat sommige regimenten zich
spoedig overgaven en andere tot het
laatst stand hielden. De behaalde ter-
reinwinst schijnt verkregen ten koste j
•van zeer matig© verliezen aan Engel- j
sche zijde, een ©n ander in hoofdzaak
het gevolg van de zorgvuldig© maskto-
ring van het aanvalamoment en de
uitnemende artillordstischo voorberei
ding. -
Volgens d© Petit Paavsien is het
aantal Duitsche gevangenen 6000. Al
d© verliezen van d© Engelschen be
dragen niet zooveel. De verliezen der
Duitschors worden op 15.000 geschat.
De meeste gevangenen zijn Sileziers
©n Pommerarien van 25 tot dO jaar.
De Duitsche lezing.
Ook van Duitsche zijde komt een
lezlntf over deze ffevechten. De Berli
ner Loknl Anzeiaer vertelt ..De
Duiteche vooi'uitsurinirende stelling
die natuurlijk eem bijzonder ge
vaar cmieverde. daar ze van twee
kanten door de becrenstande'rs omvat
kon worden is door de Engelschen
od den 13den aanbevallen. Zii werk
ten met al tie macht van hun hier
ooirehoont materiaal en bewerkten
do voorste Duitsche stellimzen uit
beide richtmtren met geschut van
liet, zwaarste kaliber. Het vuur steeg
stoeds tot meer hevigheid, terwiil
tussohendoor met gas werd gewerkt.
Ten filotto eincen de Engelschen tot
den stormaanval over.aan weerskan
ten van de Ancro over een zeer breed
front, dat naar hert Noorden tot in
den omtrek van Hébuterne reikte en
naar het Oogion zich uitstrekte v4an
de Ancre tot GrandeoourU De aanval
was bÜEondier bevis en ©r werd treen
menscheranateriaal «esoaard. De
Duitschers verdedürden hun stellin
gen. ofschoon deze door het over-
mnchtis ntateriaai deerliik waren
stukgeschoten, met de grootste ver
bittering. Ten noorden van don
straatweg Madllv-Ser're-Puisieux tot.
aan Hébuteme werden de ten deele
binnengedrongen vilanden door de
Duitsche troöom in een tecrenaanval
wed.er teruTWeworoeTL Hier ia de
Duitechn stelling betoud.on gebleven..
Danreintegen ia do Duitsche linie bli
BCaumont-St. Pierre DLvion verloren
gocaan. Verder naar het Oosten
daarentegen In dien omtrek van,
Grandecourt. wend evenals bli Hébu-
terno de aanvaller teruggeworpen cn
Grandecourt bleef In Duiitsch bezit.
Het oude SDellotie. een offensieve
«boot. vergezeld vain een onU'ag! iike
munltievprsoiillns. aal oltiid in staat
ziin een toon^m afstelt In g met den
errond «eliik to maken en onder den
voet to looBen. Het bliift bii aan
Dlaafseliike. onbeduidende terrein
winst. dio od den goheelen strategi-
schen toestand neen invloed kan heb
ben. Het tot dusver gevoerde Somrae-
offpiialef bow Hst genoogfaam. dat
ook na dit verlies de toestand geheel
dezelfde Is als te voren."
Vreugde der EngeUche pers.
D© „Westminster Gazette" betoogt,
dat de Engielsolie overwinning aan do
Ancre „een ednde moeit maken aan do
illusie dia bij den vijand bestaat, dat
Engeland» Qcracht uitgeput is. D©
voortzetting van het offensief moe6t
tijdelijk onderbroken worden, omdat
het ongunstig© weder de operaties be
lemmerde. Zoodtra bet terrein opnieuw
voor clen opmareoti van troepen ge
schikt was, werd het offensief hervat
en do daarop gevolgde Inneminig dor
krachtig verdedigde Duitsche «tellin
gen bewijst, dat Duitschland er nog
niet op behoeft te hopen, dat het den
geallieerden den vrede kan afdwin
gen D© „onoverwinnelijkheid" der
Duitsche troepen is aan de Ancre, bij
Verdun en aan de Ieonzo ge/bleken
niet zoo .volkomen te zijn als Duitsch
land gaarne beweert D© successen die
zij op afgelegen fronten behaald heb
ben, zouden wel eens op de 'belangrij
ke oorlogstooneclen duur betaald kun
nen moeten worden."
De „Morning Post" merkt op, dat
het feit, dat de Britedhe troepen gere
geld terrein winnen, bewijst, dat de
Emrolsche staf actief is cn open oog
heeft voor de lessen van'den oorlog.
Toch moet wonden gezegd, dat wij
pas aan het begin zijn en dat alles
moeten voorbereiden om in Vèll de
overwinning te behalen. Noch de ro-
geering noch het land zal zich met
minder dan de overwinning tevreden
et e lien.
De veranderde slrijdlijn.
Hel Fransche persbureau ll'avas
constateert ..Deze mooie overwin
ning dar Enselschon stelde hun in
staat, biina volkomen het itacrestreef-
de doel te bereiken, nameliik de op
heffing van den vooruitspringenden
hoek der Dulische linie. Thans steekt
zich het Encelsche front in rechte
liin uit van de Zuideliike Kiens van
Grandecourt tot ten Zuiden van Iló-
huf.i ine wi ntidert do arena tusschen
de ctenartementen van Somme en
Paa-de-Calais. De ceallieerden be-
strnkon thans met hun 'artillerie
Grandecourt on Mirauinonit. de Wes-
teliike voonnost.en van Baoaurne. De
tweo sterke Duitsche steunDunton
Serre, in hot Noorden, en Grando-
oourt. in hot Zuiden, ziin thans van
'eïkaW Ktvscheiden on vwoixten beide
met onieiipceflins bed rei ad. In de
strftsk van Beaucourt bodrooz do vor-
dcruiK drie K.M."
Over de Duitsche verliezen.
D© Daily Now© schrijft: „Hot be
langrijkste etu'kj© ooriogistueuiwis op 't
oogenbtik dat w:ij dit schrijven te wel
het Duitsche ofÊicieete communiqué
van ito inneming van Beamnont-Ha-
mol. Het verlies van deze plaats en
alle aangrenzende linies woidt zonder
moer ruiterlijk ©fk©nd* en zelfs wowlt
er aan toegavoegd dat „de hardnekki
ge 'vcixledigiug (ons) aanzienlijtk© ver-
liezen berokkende. Is er zoo vraagt
't Engelsolie blad verder ooit een
Duitach fetafbericht geweest, waarm
deze ork©niems te lezen stond
Van de andere tronten.
VAN 'T OOSTELIJK FRONT ver
telt de Duitsche staf„Op den
oostelijken oever van de NarajolUo»
richtten zioh tegen do kortgeleden
dooi- de Duitschers genomen, stellingen
ten W. van FoNv-Krasnol&sie krachtt-
g© aanvallen van de Russen, die alle
(op een plaats door een tegenaanval)
afgeslagen werden
Do Russi6che stal„Aan do
Narajofka, ln do streek van de hoog
ten ten Oosten van het dorp Lipica
Dolna, gingen de Russische troepen
toi het offensief over en dreven de
Duitschers uit de loopgraven, die z©
bozet hadden aan beid© zijden van den
weg, die naar t dorp Slaventen leidt.
D© Russen namen eenige gevangenen
en veroverden twe© machinegeweren."
llier is du6 weer tegenspraak!
Fransche bladen vernemen van het
Riga-front, dat de operaties aldaar ten
gevolg© van den ingevallen winter
bijna geheel «jjn stopgezet. In mili
taire kringen vorwaoht men, dat de
Russische legerleiding dientengevolge
groote kracht zal ontplooien op het
Roemeensohe oorlogstooneel
OVER ZEVENBURGEN bericht de
D u i t s o h e «taf„Aan hot oostelijk
front van Zevenburgen heers elite
maar gering© militaire bedrijvigheid.
Iu voor de Duitechere en Bulgareu
voorspoedig© gevechten in het woud
gebergte langs den naar Wallachije
leidenden weg, verloren de Roemenen
Dinsdag aan gevangenen 23 officie
ren cn 1800 man, aan buit i kanonnen
cn verscheidee machiuc-gewcren."
Do Roemoensche staf „Aan
de Westgrens van Moldavië hebben
de Rocmeensche troepen de Duitschers
cn Oostenrijkers in het Slatvic- en het
Oituz-dal tot over de grens vervolgd,
D© Roemenen 'hebben 80 soldaten ge
vangen genomen en een machinege
weer buitgemaakt. In het Olt-dal heb
ben de Duitschers en Oostenrijkers, na
ontvangst van versterkingen de Roe-
meenoohe troepen gedwonmem Ln de
richting van Salatroc en Beti&oiu een
weinig terrein prijs te geven. Zn hef
Jiul-dal hebben de Duitschers en Oos
tenrijkers hun hevige aanvallen voort
gezet en ondanks alle tegen aanvallen
de Roemeensche troepen gedwongen
naar hun hoeede schanslinie terug te
trekken."
VAN DE DOlBROEDSJA ia weinig
nieuws, adeen meldt dé Roemeen
sche staf, dlat de Roemenen 't dorp
Bosscio aan den Donau bezet hebben
en op 't gehecle front vooruitgekomen
zijn.
Wat 'T MACEDONISCHE FRONT
betreft meldt de Duitsche staf
„Tegenover hevig© aanvallen van de
Franschen in de vlakte van Mönasir
hielden de Bulgaarse he (.roepen on
wrikbaar stand. Zn de bocht van de
X"erna slaagden de geallieerden er in
ecnigc hoogten te nemen Om een
fiankaanval legen de stellingen in het
'dal te ontwijken is de Bulgaarsefie
verdediging daar teruggetrokken."
De Bulgaarsche «taf„In de
bocht van d e'fserna zijn levendig© ge
vochten geleverd. De Duitsch-Bul-
gaarsche troepen hebben zich op stel
lingen ten stoorden Van de dorpen Te-
pavisi en Tsjcgel teruggetrokken
Van T ITALIAANSCH-OUSIKN-
RIJKSCHE FRONT komen de volgen-
do berichten:
Vandon Oosten rijksc hen
stal: „T'Wn Oosten van Gorz liebben
Oosteiirijkscb© troepen een Itahaan-
sche schaars vermeesieru, 5 olXicie-
roii en 475 muu gevangen genomen,
en 7 machinegeweren buit gemaakt
De Italiaan sche omI: ,,op
de hoogt© San Marco, ten oosten van
Gorz, hebben jd© Oostenrijkers imut
3 bataljons, doer sterk geschutvuur
'gesteuuu, aanvallen gedaan tegen
een vooruitspringend deel dor Iuue
en tegon da daarbij aaiisluiioaide
stelliua; „Gasu dei du© puii" genaamd
Vijf aaitvaiuon zijn aclherotmvolgons
afgeslagen. Vervolgens hebben de
Oostenrijkers met geschut van ade
kaliber deze stelling beschoten, waai
van de Italianen 's middags de meest
biootgeatokie voorste verschansing
hobhen ontruimd
Verspreid nisuws
DE OORLOG IN DE LUCHT.
Do R o e ui e e ai s c li e staf deelt me
de: Er zijn bommen op Boekarest en
do (-instreken geworpen, waardoor
vreedzame bewoners, vooral vrouwen
en kinderen, zijn gedood. Bij deze
gelegenheid is een groot aantal bom
men geworpen op het paleis, waar
de koningin met do prinsen van Roe
menie woonde, maar dat zij geluk
kig na den dood van prins MLroea
hadden veriatcm. Herhaaldelijk zijn
ds vliegers boven kleine steden en
dorpen verschenen en hebben van
geringe hoogte, met hun machinege
weren de vreedzame bevolking, die
op struat liep of op het land werkte,
beschoten.
Iteuter seint: Woensdagmorgen
zijn do havens en duikboot-bases van
Zoebruggo on Ostende opnieuw zwaar
goboinba rdeord door smaldietem van
Engelsche zeevliegtuigen. Voil© tref
fers zijn waargenomen Ln het Atelier
do la.JVtarme. Vlak bij do ©loctrische
centrale is een groote brand gezien,
die vermoedelijk in opslagpLuatsen
van petroleum woedde. AM© Vliegtui
gen zijn ongedeerd teruggekomen.
Reuter seint uit Cairo: Tenge
volge van oem aanval uit de lucht
zijn Dinsdag 14 nvonschen gedood
(o. w. 4 Europeanen) en 25 gewond
(onder wie eveneens 4 Europeanen).
UIT ENGELAND. In het Lager
huis is door de reeeerina de benoe-
mtocr van oen levensmiddelen-contro
leur. met uitgebreide bevpeerdheden-
aaniKekondicrd.
GGfUD IN DUITSCHLAND. Wolff
seint uit BoiTiin ..D© Keizer liet een
Kroot aantal trouden voorweiT>on uit
if ziin osrticu'lier eigendom door den
chef van ziin oartóculier vermogen
aan het, Bureau voor den aankoon
van Koud zenden."
DE VERLIEZEN DER DUITSCHERS
De ..Petit Journal" meldt, dat vol-
cens de óf li eicel e verlLesliisten hot
totaal der verliezen van het Duitsche
le<rftr en de Duitsche vloot luidt als
volgt Doodien 922.272. gewonden
2.851.011. vermisten 499.938; totatil
3.773.221.
Het verlies aan officieren, in deze
(re-tallen inbecreoên. is: dooden 28.777,
eewonden 55.187, vermisten 5220. ge-
vanKenen 2855. tolaai 91.539.
EEN TRANSPORTSCHIP IN DEN
GROND GEBOORD. De Duitsche
marinestaf meldtEen der Duitsche
duikhooten liceft den 5den dezer od
80 zePmlUen ten-westen van Malta
een viinndeliik transportschip van
ónzeveer 12.000 ton. dat door torpe-
do ia zers en stoom treiters vergezeld
werd door een toroecloschot Ln den
errond aehooixL
TER ZEE. 't Wolfüburoau seint
De vijandelijke pers heeft ijiverig do
bewering gecolporteerd, dat het Griek-
sche stoomschip „Angelika" door een
Duitsche duikboot was in den grond
geboord. Naar wij (Woifi's bureau)
van gezaghebbende zijd© vornamen, te
die bewering onwaar. De „Angelika"
is niet door een Duitsche duikboot ge
torpedeerd.
Lloyds meldt, dat hol Erupeisc-he
stoomschiD ..PolDediu" (1510 ton) cn
het Soaansohe stooinsclun „Oiz Men-
di" (3104 ton) in don grond «ebcord
ziin.
Wolff meldt, dat hot Zwoedactie
stoomschiD ..Astrid" (229 ton)" door
oen Duitsche duikboot od weg naar
Finland in den grond geboord is.
In het Encelschc Iloogorhute is
door de regeerine medegedeeld, dat
de Engelsche marine met succes te
gen de Duiteche duikbooten optreedt,
oruüanks de toenemende niooiliilohe-
den. goloeen in de crootere afmetin
gen cn zwaardere bewaoenimg der
duikbooten.
De parlementaire secretaris der
Britsche Admiraliteit heeft Woens
dag medegedeeld, dat v^ni don tou-
nen-inhoud van al de Engelsche
stoom- en zeilechODen van 1000 ton
en meer het verlies van het hecln
van den oorlog tot eind September
1916 iets meer dan 2V4 procent heeft
bedragen. Hierin ziin alle verliezen
bftgreoen. zoowel door molest als
door zee-ongevallen.
v-™ wrtk.
SCII1P „COLUMBIAN Een Reu- de bevolkine van militair bezette
tertelügiram uit Parijs moldit Kapi- streken te dwingen, de wauens tegen
tela Froderiok Curtis van het Ame- bet eigen vaderland te dragen. Zii
beschouwt deze daad van onwaarde
rikaansche stoomschip Columbian,
die met de geredde bemanning in
deemiswaardigon'toestand te Coruna
en als niet geschied. Sinds het b&gin
van den oorlog heeft Rusland zich
te aangekomen, verteld, dat hij na de ^,oedr? l.we®maal "iteesDrokon over
vernieling van «hip J'd^a ^^0^ S
angen is geweest aan boord van stichtcjl. dftt ^otoSe «Jbieden
omval cn welke staat na den oorlog
hat reoiit zal erlangen, zelfstandig
ziin nationaal en economisch leven
te regelen on den grondslag van au
tonomie onder den setter van de
Russische Tsaren en met behoud van
hot beginsel van &t*atseenheid. Deze
beslissing van den Tsaar •bliift on
veranderd.
gevangen te geweest aan boord
de Duitsche duikboot U 49. Kapitein
Arthur Patterson, van het Britsche
stoomschip „Sotonia" vertelt ook,
dat hij aoht dagen gevangene te ge
weest aan. boord van dezelfde duik
boot, gedurend welken tijd hij de
kanonnen van de duikboot hoorde
vuren en ook duidelijk de ontploffing
vain een torpedo waarnam, die naar
hij later hoorde het Noorsche eohip
„Balto" in den grond boorde. Even
later kwam kapitein JeUugsea van
dit Noorse ha schip hem in zijn klei
ne gevangenis gezelschap houden.
Den volgendein dag werd kapitein
OVER DE OORZAKEN VAN DEN
OORLOG. De correspondent van de
„Humanité" te Bern heeft een onder-
houd gehad over de redevoering van
Bettim ann-HoIIweg over de oorzaken
van den oorlog met den schrijver van
het boek „J'accuee". Dezo verklaard©
Curtis medegevangene. Curtis ver- dat zijn opvatting omtrent de schuld
telt; Mijin schip had een lading van 1 van Duitschland geenszins door die
omstreeks 9000 ton en een bam arming i mie aan het wankelen was gebracht,
van 109 koppen. Wij weiden allen D© schrijver heeft een volledig© ver
gered. Ik stopte op bevel van do zaïneüng aangelegd van alle docurnen-
duikboot, welker commandant mij j'ten betreffende de voorgesohiedenf»
f*»«w» ,x: X*3"AccTj't
de bernanni'nig te verlaten. Wij deden <j.at binnenkort jn tw©e deel en van de«
zulks zonder andere bagage diam ^^tg als het ^rete Kl) vor.
twee valiezen, raet documenten on geld schijnen. Alle bewijzen van Duitsch-
De U 49 vuurde oramiddellijk twoe j land's schuld zullen daarin grondig
torpedo's op de Columbian af, die j worden behandeld en alle aanmerk In-
dadel ijk zonk. De bemanning werd gon op het eerste boek zullen worden
in de reddingbooten aohtergelaten, weerlegd. Het boek zal op breeder en
terwijl ik aan boord van do duikboot j di(Per grondslag berusten, maar de
w»d 0»m«, cl» M daa-P IrRS&Si Z
dook Ik werd m em klerae but ef „Muitend schuldig zijn aan Het uit-
bracht,, waar ik de kapiteins van cle iöi?^n van dc.n oorlog.
Setoniia on Balto vond. Na
kwam de kapitein van het Nooroohe vqrneemt uLl Madrid, dat do
sethip Fordaio. Do kapiteins Gurus tentoonstelling van l«koningen van
en Patterson vertelden dat de duik- Raemaokers, die een we©4t geleden me;
boot den 9en Nov. op 13 mijl van do groot succes is geopend; Maandag op
Spaansoho liaven Camarina aan het jast van de poiiue i£ gesioten. Do po-
«----• ijti0 haadeide hierbij op vereoek van
den Duitechen gezant.
Seuor lgleeias, de eigenaar van de
teekeningen, toekende bij den minis
ter-president beroep aan tegen dit op
treden der politie, op grond dat dezelf
de verzameling mei «nachtiguiig der
regeering te San Sebastian te tentoon-
gesteld geweest en dat een tentoonstel
ling van pro-<Diuteche caricaturen on
lange te Madrid is gehouden onder
patronaat \an den Dwtechen gezant,
zonder da; politie of geaüieerden
tusscnen-belde kwamen.
AMERIKA EN ENGELAND.
Reuter seint vut Londen dat minister
Grey geantwoord heeft op do nota
der Vereenig de Staten inzake dc be
zwaren van Amerika tegen de zwarte
den oorlóe voort te Z9t- ijpi. door Engeland aangelegd. Grey
vilanden na de verkla- beeft nog c-ens 't Engeigohe stand-
RAEMAEKERS LN SPANJE.
Zweetteche stoomschip Varing bevel
gaf te'stoppen en de kapitoins aam
boord te nemen om hen aan land te
zetten.
ÓVER DEN VREDE. Sekeide-
ittanu. de Duitsche sociaat-democraU-
sc)ie leider, schrijft in de Vorwans
.Door de vorklarirtK van den Rijks
kanselier is een crivudsdac Eeceven.
waarop ovei den vrede kan worden
onderhandeld. Indien de anderen
willen onderhandelen, irvdien de sta
ten. dio met ons in oorloz ziin. niet
dc beiioellnff hebben, ons te overwel-
dieen en indien zii er tevreden mee
willen ziin uit dezen oorlocr niet meer
te willen halm dan Duitschland wil
bereiken, dan is or seen noodzake
lijkheid
ten. Als de vijanden na
rins van den Rijkskanselier een neu-
tiale beniiddolinssooainxr. die wel
niet lane zal uithliiven. zouden 'af-
wiizen. dan zouden zii daardoor voor
de seheele wereld de varantw^orde-
liikheid od zich laden voor 't voort
duren van den ootIok. Over ocni«e
weken zal weder van de kansels van
'alle ChristeHike lainiden van Euroua
de bliide IversfcmieboodschaD worden
verkondiad Vrede, od aarde. Als we
ook dit derde Kerstfeest in oorioK
zouden moetan doorbromren. het zou
niet onze schuld ziin en ook niet on
ze wlL"
DE VOEDING DER INDUSTRIEE-
LE ARBEIDERS IN DUITSCHLAND.
De noneraal-voldmaarschalk Van
Hindenburu. ohef van den generalen
staf. lieeft aan den Riikskanseli&r een
schriivert uericht. waarin bii wüst
oo de noodzakelijkheid om voor vol
doende voedlnc te zorccn voor de
wei kliieden in dc oorlocs-industrie
od vorscbillende plaatsen, uit het
Ruhrkolenbekken, Sieizerland on an
dere industrieel© centra komen er
klachten over onvoldoende voedinK.
Het is oUcht van alle bestuurs- on
Komeente-auto'ritei tenmede te wer-
kon om daariu te voorzien, en de
veldmaaraohalk verzoekt den Rijks
kanselier. do noodiae maatregelen te
treffen, oodat ook db industrieele nr-
beidens. van wier werk zooveel af-
lianat. voldoende gevoed worden.
REPRESAILLEM A ATREGELEN.
't Potcrsbuicsch TeleKrnaf-agent-
aohao meldt, dat, daar de Duitsche
resreeriniz od een desbetreffend ver
zoek tot betere behandeliuK van Rus
sische Uriir"-~n\,j>nEen officieren niet
te inuecaan de Russische rMreenuiz
zich cenooDt heeft eezicm reDrosaille-
maatrccelen toe te Dassen od een
aantal Duitsche kriiictsscevancpea offi
cieren. welke zullen voortduren tot
bench! is ostvnncren van IntrekkinK
dei Duitsche xnaatroaelcn.
RUSLAND EN DE PROCLAMATIE
VAN HET KONINKRIJK POLEN.
Officieel wordt uit Petiersrauns: rc-
mield De Duitsche en Oosten'riiksch-
Iloniraarsche reaewiiiKen hebben, rc-
■bruik makende van de tiideliike bc-
r.etlUitw door hun leners van oen sre-
deelte van 't Russische (rrondcehied.
de afscheiding ceuroclaineerd van de
Potalsche neb Led en van het Russische
riik eji de vormius van een onafhan-
keliiken staat Onze vilanden "be
doelden bliikhaar. in Russisch Polen
troenen te lichten ter veraterkiiw van
hun leeers. De Russische VeReetlnK
ziel. in deze daad van Duitschland au
OöSténrik-Honeariiö een nieuwe en
trrovft achending vun de gi'ondalagcn
heeft nog c-ens 't Engelsche
punt Ln deze aangelegenheid uiteen
gezet en besluit met hot vertrouwen
uit te spreken, dat teze uitlegging da
bestaande verdenking zal uit den
weg ruimen on Q© verkeerd© opvat
tingen, wêike te diou opzichte iu da
Vereenig de Staten geliuldigd worden
zullen terecht zetten.
Grey deelt ook in itezo niota uog
mede, dat onderzeeors der Centralen
van 1 Juni tot 30 September 1916 262
schepen ln dan grond geboord heb
ben, waaronder 66 neutral© schepen.
biüiicüiaiib
TWEEDE KAMER.
<2ronciwetsh*rzi*ntny.
Art. 80 (van ontwerp no. 1) dor
Grondwet is gisteren, na nog een
kort debat over de verschillend©
amendementen, zonder hoofd e-
lijk© stemm:ng aangeno-
mon, op dit besluit volgden ©enig©
tocjuicli.ngen aan 't adres van den
Miiiisier van Binneniandsche Zaken,
voor wie het dan ook een ia d© par-
lomentaLr© 'g©sch*&d©nls ongekend
succes is.
Cpnstateeren wij alieroiirsi. dat d©
heeren Trooiatra on Maroliaut, zoo
wel als d© premier nogmaals
motieven van den heer Lolmian \ve©r
legden, die door dezen vóór 't facul
tatief maken van evenredig kiesrecht
waren aangevoerd. Noch Ln leef
tijd, noch in het bezit van akte,
noch in huwelijk zagen zij ©en grond
van meerwaardigheid voor don kie
zer, het uitbrengen van meerdere
etemmem dan één wettigend.
Bij de stemmingen word het amen
dement van den heer Troeistra c.e.
(één stem voor ieder kiezer) met 44
tegem 36 stemmen aangenomen
(Rechts tegen links); hot amende
ment-De Geor-Lohman (toelating door
den gewonen wetgever van meervou
dig kiesrecht) verviel hiermede. Hot
amend.-Hugeniiollz-Sannes, schor
sing van 't kiesrecht voor militairen,
bij speciale wet alleen) werd met A5
tegen 36 stemmen verworpen
(vóór d© socialisten, imio-iiberalen,
behalve de heeren Eland, en van
Doorn, on de vrijzinnig-democraten),
waarna het amandemcut-Duymacr v.
Twist (schorsing, volgons regelen bij
de kieswet te stelten van 't stemrecht
voor alle werkelijk dienende militai
ren, ook officieren) zonder stemming
werd aangenomen
Toen verklaarde de lieer van dor
Voort van Zijp nog namens zijn par
tij dat zij, ondanks de bezwaren tegen
het vrouwenkiesrecht, den stemplicht
en uitsluiting van organisch kies-
door
GEORGE HAR TWIG.
(Emmy von Koepel 1)
Graaf Westerwakl en baron Hens-
pkl waren de eenig© getuigen van het
BWokkigö paar en niet zonder even
gemelijk te zuchten, hoorden zij het
("«Mere „ja" waarmee de bruid zidli
poor altijd aan haar geliefde verbond.
I Dienaeifden avond keerden vorst en
pfstin Pawlofeky Weenen voor goed
pn rug toe.
DRIE EN TWINTIGSTE
HOOFDSTUK.
|.Dfl heer Wiggera, alias Arthur von
D'hoik, rustte in hot graf. Twee en
>tentig uur na zijn onvrijwillig©»
doodt, weid hij zonder eenig cereino-
niëel ter aarde besteld Een paar (la
gen lang werd or in de club nog over
hem gesproken, toen rolde over zijn
naam do golfslag, die allee verslindt
de vergetelheid.
D© heer August Schleicher had het
meeste nadeel van zijn vroegtijdigen
dood, want zijn schuldbekentenis was
nu een geheel waardeloos document
geworden, en nu zelf nijdig over da
dwaze goed'gelocvigliejd evenzeer ais
over de val sche streken van dezen
oplichter, dacht hij er ernstig over na
of hij zijn graf nog met zoo iets zou
kunnen ontceren. Daar hij echter niet
graag met de politie in aanraking wil
de kernen en diee© heldendaad hem
wellicht daartoe leiden zou, beeloot
hij zich maar stil te houden en te
troosten met de wetenschap, dat Aloys
Gopport hem in zij® testament tol
universeel erfgenaam had benoemd.
Daar do grijsaard mot den dag zwak
ker werd, zou hij dat gold zeker spoe
dig In zijn bezit krijgen.
En inderdaad, hét leven van den
armen zonderling doofde uit, ewenais
een lamp, die leeggeferand l«.
Het was niet de schrik o ver den dief
stal, die gelukkig verijdeld was ge
worden, zooals de he©r Schleicher
dacht, dat zijn dood verhaastte, neen,
de oorzaak daarvan was oon brief, die
de heer Hersteld -hem bracht en waar
in lvij zag dat hij nog eon nicht In
leven had. Dit agiteerde hem dadolijk
zoozeer, dat hij geen uur langer wil
de wachten met hetgeen hij bezat, aan
Cora to vermaken. Zoodra hij dit hwïe-
de testament wettig en deugdelijk ge
maakt en dan notaris overhandigd had
orn het in bewaring te nemen, gaf hij
zijn verlangen te kennen zijn nicht bij
zich to zien. Helaas, ihet was te laat,
vorst en vorstin Pawlofsky hadden
de stad al verlaten.
Dit was vernietigend voor hem en
nog vernietigender de zekerheid dat
zijn manuscript „De waard© san
eierschalen als volksvoedsol" mot alle
papieren dia men bij den heer Wig-
gers gevonden had, verbrand wae ge
werden.
August Schleicher volgde hem g>raf-
waarts met huichelachtig© tranen in
het oog.
Na verloop van drie dagen werd het
testament -geopend cn August Schlol-
c-her vergastte zich al op do jaloersche
blikken, die hem zouden worden toe
geworpen. Toen de notaris echter
voorlas „ik vermaak alles wat ik 1>&-
zlt aan de dochter van mijn geliefden
neef Herbert Forster, die thans «en
naam jan Gora Renard draagt, riep
hij eensklaps uit
Dat. is niet mogelijk. Ik zelf heb
den dertienden van deze maand nog
oon afschrift van het testament ge
zien, waarin'hij mij' tot universeel erf
genaam benoemde.
Dat kan wel, gaf de notaris ten
antwoord, want toen wist de overle
dene nog niet» dat hij een achternicht
bezat en den twee en bwintigsten van
deze maand maakte hij eeai ander tes
tament ten voordeele van deze. Dat is
onbetwistbaar, mijnheer Schleicher.
Gemeen I brulde d© man, die
aloh nu ten tweede ma!© bedrogen «eg,
mot de woede van een gewonden
slier, ©n bij snelde nu terug naar zijn
bo!-ctago in de Ilondetraat, met het
vaate voornemen om van nu af zijn
clifinien nog oneindig meer dan vroe
ger af te zetten.
Het bericht van de onverwachte er
fenis, die hun wae ten deel gevallen,
bereikte het vorstelijk oohtpaar al
spoedig nadat zij in hun woning wa
ren aangekomen. Caeimir schonk met
goedvinden van Cora, de geheel e som
aan ©en weeehuis.
D© zomer liep ten einde. De ihorfst
brak aan. In de tuinen van de voor
stad biociden de asters in volle pracht
en dc malvas ontsloten hun doffe kol
ken.
Lucle Stornau wandelde in gepeins
verdiept langs de perken. Zij wae
droevig gestemd. Do herb-t stemt
droefgeestig. De gevallen bladeren
richtten de ziel niet op,
Lucie wilde zich zolvo niet eens be-
Icennon waarheen haar gedachten
met de wolken vloden. Zij achtt© het
zond© daarover rekenschap af te ieg-
gegn, eedert zij niet meer gerechtigd
was aan George Hairunoreiein tc den
ken.
D© (rijtuigen rolden voorbij, zij sioea
daar geen acht op, vandaar dat zij
ook een bekende equipage niet op
merkte, die met koffers beladen van
het station kwam. Maar do man die er
in zat. had dc eenzame wandelaar
eter wel gezien en herkond. Do koet
sier hield aid en George Hamnierstettt
stapte uit
zonder zich te bedenkon, geheel de
inspraak van zijn hart volgend, «tak
hij het jong© meisje beide handen toe.
Zij keek haastig op on slaakte een gil,
toen z© hom eveneens herkende.
God zogone u. God zegen e u, rtep
hij stralend van blijdschap uit.
En «ij
Zij verbeeldde zich dat alles om haar
hoon eensklaps een verandering had
ondergnan.
(Wordt vervolgd.)
