NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
5ïï.S?"d XïSWSSd jS.SS6 mogomlli.o<icn b»
Oiiiiicniana
34e Jaargang No. 10282
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 13 DECEMBER 1918
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
PER DRIE MAANDEN: Van 15 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
voor Hearten e„ deden*, in den on.rck waar een Agcn. gevestigd is W^4i0S0^MC&PlrBtd
Frone.rtUlfnnS^nrNiHprland2 Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1 —5 regels 40 Cts. per plaat-
Afzonderlijke nummers ,..!!!-!!!.!!!!.! o!t5 sing-élke regel meer 10 Cts. k contant Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post 0.525 f Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOGM. Tel. 3082. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warraoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerder» wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER' BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Ziehier nu een 6taaltje van de vage
afwijzingen, dde bet publiek van amb
tenaren pieegrt te ontvangen, wanneer
zij op oen denkbeeld niet wcnechen in
te gaan. „Mocht te zijner tijd worden
besloten(in den Haag is men
biijikbaar niet overtuigd van de nood-
zakettijikheid, om de ai'Ukelen waar de
onderneming in -handett te annoncee-
ren), dan zal (Lat op alle kantoren go-
beuren en dan doet de administratie
AGENDA
DONDERDAG 14 DECEMBER.
Schouwburg, Jane weg: Tournóe de
Comódie Franchise.
Bioscoopvoorstellingen: Qncma-Pa-f het zelf.
lace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater, Het is met mijn goede bedoelingen
Gr. Markt. A po. i o-Theater, Bartel: o- dus mis gelopen. Uit bel beleefd af-
risstraat. Centr. Biosc. Theater. KJ. wijzende brief.c kan bovendien gerust
Houtstraat 77—79 opgemaakt worden, dat de admims-
i tra-.ie er vooreerst zelf ook niet toe zal
I overgaan, zoodat en ziedaar de
Miskenning vsn goede conclusie het publiek in de toekomt*
evenmin als nu en in 't verleden zal
neaoeiingen. weten, wat er eigenlijk aan het Haar-
Untangs heb ik uitvoerig g*> iemscbe postkantoor te koop is. P.
wezen op het vreemde feit, dal hot
publiek niet weet, wat er aan het post
kan loor te krijgen ie. Om daaraan te
gem ooi te komen, heb ik aan de Di
rectie van liet Haarlemschc posakau-
toor den volgenden brief geschreven
Meermalen is mij gebleken, dal
hoi publiek niet op de hoogte is
van wat hei aan het postkantoor
kan krijgen, hetgeen ongetwijfeld
oen gevolg is van het gebrek aan
publiciteit vanwege de postadmi
nistratie. Intusschen komt het mij
voor, voor beide partijen nuttig
aangenaam te zijn, wanneer
OM ONS HEEN
Ho. 2246
Kans op Vrede
Uit do aankondigingen vooraf, was
hot duidelijk, dat er op Dinsdag 12
December iets bijzonders zou gebeu
ren. Iets andere dan een vredesvoor
stel kon hot haast niet zijn en toch is
- er nog oen rilling van ontroering
bet publiek op gemakkelijke wij»do„ d<! a,lbMM door
Van wen, wat bet al zee aan liet groot gedejlte van do wereld,
Hoarlemeche l»«kaiilber kan DuiScl» keiïer aan aijn la-
koop*!,. Ik bedoel daarmede na- de kllllsdiei. „a,, to, lijjLdag
wlSte! □Jniat Aatj'v.ni 'LS I <U: n"-'leitei.ng hebben gedaan, oat
Kozeffeide briefomsiacen. boekies .gea,1}eerö?n
gezeg«1de briefomslagen, boekjes
inei postzegels, poatbewiizen, e. d.
Vandaar dat ik de eer heb u aan
te bieden,
een vredesvoorstel
hebben doen toekomen.
Vrede! Hij leek zoo ver in de laat
ste maanden en schoen teikens verder
geschilderd bord, dat door U
de vestibule kan worden opgv-hau-
gen en waatrop de bovengenoem
de artikelen vermeld staanbo
venaan zou ik wenschen vermeld
ie zien aangeboden door Haai-
lem's Dagblad. Omtrent de inrich-
Irriblnlnrata IJlxlOUlUCil CU 5UTOU KiinoUB iciutl
achteruil te deinzen. Het menschdcm
J naar
geloofde er bijna niet meer aan, al
sloten beroepsgokkers op de Beurs
weddenschappen af op honderd legen
een, dat net op 15 November vrede
wezen zou. Van het wondere aanpas-
"mgsvermogon, dat de wereld in
to pas kwam, raakte zij in ©en toe
stand van inleving, van sombere be
rusting, zich uitende in de vraag:
„zal het wel ooit weer zijn als vroe
ger?"
En nu dit aanbod van vrede. Het
trof, het bracht bij vei en een woord
van bewondering op do lippen voor
L ne Jiiiitn- -
tlD( bord, do Hour, hel 1 jfg?
materiaal, de afmetingen enz. wil
wijl rk op ui ij neem
bohooron te onderhonden.
Uw aangename berichten gaar
ne tegemoet ziende, enz.
Do directie van het Haarleinsclie
postkantoor, die er altijd op uit is,
vragen OU veirafcan o» aangenameU-ittor van Dutwcl.lautl, dto wol
wiï£> te Beantwoorden, zond eanigci.J*1™' «Mmocdjgo opwelling
tijd lulor ooit eclirtjvon von ."on vol-1 ''«-li geluid - daarna kwam opnieuw
menden inhoud de cruiseho zm boven, weru het voor-
Naar aanleiding van Uw aan- BOwikt, gewogen, de aanleiding
bieding om graitis een bord in dc daarioo nagespeurd, do voorwaarde
wachtkamer van het postkantoor; gevraagd. Voor ons bord in do
alhier te doen aanbrengen, ver-Groote Houtstraat drongen do meu-
meidendo de verkrijgbaar telling«'-bon weer samen, als in den oer-
..•V., d^rvio^. mind-er algemeen bè-l^tea tijd van de mobilisatie, maar
enithousiust: hei-aas
kende poslwaarden, heb ik de eer
U beleefd te berichten, dat toela
ting ^an elke aankondiging, aan
wijzing of mededeel ing buiten toc-
siemm«ng van den boer Directeur-
Generaal is verboden-
Bovendien geelt de postgiüs, die
f 0.30 per exemplaar of ad
waren wourn.
zoo vaak hebban zij op dezelfde piaats
van vredespogiDgon gelezen, dte tor.
geen goed einde hebben geleid.
Hot oogenbli k is z/mder twij
fel goed gekozen, onmiddeUijk na de
inneming van Boekarest, ais bekro-
r„rning van eeti kracliugeu veidtocJit
10.50 per jaarahannement ven 2 der Centralen, die de höop der ge-
uitgavón, venkrijgbaar is, inlich- aliieerden op een beteren toestand op
tingen op aule gSiied betreffendeaeot Baikan zoo niet vermeiigd, dan
deu 1KV9L-, telegraat- en teiefoon-
diensL
lk voeg hieraan toe, dat :k het
«eer betwijfel of die heer Directeur-
Generaai ti^cslemaniiig zal verteo-
•1011 tot het plaatsen van aankon-;
dJgingsbordij'ee diie tegelijkertijd
voor rodlami; zuilen moeten die-
non.
Du bescheid iaat zich wei hoorem
Inderdaad moet er orde en regel we
zen m de venscliiUlende postitan toren
van bet koninkrijk. Minder ban ik ge
troffen doo-r het argument omtrent
den postgudB, die voor dertig cents per
Btuk of vijftig centen de twee to ver
krijgen 16. Iedere onderneming (en de
posidienet is niets anders dan een go-
wotuo handeis- en verzeaiddiensi; duel
het ïiKigeiijwo om te zorgen, dat Jiet
publiek weet wat zij te koop beeft cn
vraagt voor haar catalogus of prijs
courant noen een schaking, noch
twee kwartjes, maar levert al de zo
soort van pupieren kosieiooe.
Voor den slotzin van n:: schrjj-ven
ben ik dankbaar geweest. Ofschoon
het toch met zoo bééi onbiMijb Is, dat
in ruil voor een kosteloos bord
gratis reclame word', toegestaan, was
het na deze opmerking van de directie
duidelijk, dat het hoofdbestuur aan
den kapstok van diezo reclame haar
afwijzend antwoord ophangen zou.
Het verzoek, werd dus iierhaaid aan
het hoofdbestuur, maar zonder do ie-
cüame. Met St. Nicolaas kwam het
antwoord van den DIreeteur-generaaJ;
bet luidt aldus
Onder dankbetuiging voor Uwe
aanbieding heb ik de eer, U mede
te deolen, dal daarvan goen ge
bruik zai worden gemaakt. Mocht
lo zijner tijd worden besloten, om
lot bekendmaking als dc door U
bedoelde Over te gaan, dan zou
dezo maatregel op alio kantoren
moeten worden toegepast, in welk
geval daarin door de Adnvn::.'.v
trfo zou worden voorzien.
tocli ver verschoven heeft. Maar was
ook do keus van de woorden, geluk
kig? De keizer spreekt in zijn rnede-
d coling aan bot ioger Van overwin
ning, elders wordt gowuagd van
overwinningen cn dio laatete uit-
drultking is natuurlijk zachter, dan.
do eerste, omdat, hooveel overwin
ningen do Central© legers ook be-
haald mogen hebben, d o overwin
ning, do beslissende, afdoende, dofini-
tiove nog altijd op zich wachten laat.
Zeker België, Servië, Montenegro,
een stuk van Polen, een doel van
Roemenië, zijn in handen van hen,
dio nu den vrede aanbieden; zij
staan in Noord-Frankrijk en in Rus
land, maar Parijs hebben zij niet
kunnen bereiken, van Verdun en uit
Italië zijn zij teruggedreven, in Ga-
llcië )>ob aaide vóordeelcn gangen
weer verloren, Petrograd trokken zij
niet binnen -m Londen is door hun
Zeppelins niet verschrik!, integen
deel, men leert ze daar romschieten.
Do Duitscho koloniën zijn verloren
gegaan eji de economische toestand
in Dui'.schlarui en Oostenrijk vooral
is bittor slecht. Het voedsel schiet te
kort en kan ook uit de veroverde
stareken van Roemenië aio', aangevuld
worden, de Jiaanlol ligt etil, do uij-
verbeid kwijnt en zal wanneer straks
in Duirscbland hot ganscho yoBj voor
den muiutie-aanmaak gemobiliseerd
wordt, nog meer dalen. Knappe stuk
jes van durf, de tocht van 'n Duitseh
eekader naar Ramagate, van de
„Deutschlajid" naar Amerika, kun
nen niet verbergen, dat do zee in de
macht van. de geallieerden is.
Zoo is, mot een kool hoofd bezien
de toestand van de twee strijdende
partijen ©n daarom had het woord
overwinning of overwinningen liever
achterwege moeten blijven uit do for
mules, die den basis zullen moeten
vormen voor vredeeondcrliandolin-
geil. Moest de korto omschrijving van
de huidige positie der strijdende'
machten' in ncutralo landen worden
opgemaakt, dam zou die ongeveer als
volgt luiden:
Do Central en vorkeeren Ln mi-
Utaireu zin, do Geallieerde® in
economische beteekenis, in don
gunsijgslem toestand. Geen hun
ner is aan tiet bhi06 tan ujn
energie, ot van zijn huijMnidde-
len. Is hieruit het toovenvoord
al te leiden, dat een vrede te
voorschijn zal reopen, d.e nooit
meer Ledrcigd w< rat door heersch-
of 'veroveringszucht?
Zoo komen jj vau zelf tot de
voorwaarden, die 0© CënlTaie macii-
lén aangeboden hebben. Nóg kennen
wo aio mei: z© zijn toevertrouwd aan
ertegeinvoordigers van do neutrale
laaxten, dio in ooric gvoerende rijken
do Duitscho belangon waaruamczi en
waarbij wij, me. leedwezen Neder
land. m ssen. Een gerucht van Ame-
rikaansclica ooiaprong uit Berlijn
moldt, dat het aanbod dor Central-en
zou zijn: de status quo ante,
met uitzondering van Polen en Lit-
tii-auen, dio tot een afzonder, ijk ko
ninkrijk zouden worden vereeangd.
Status quo ante! De toestand, zoo
als die vóór den oorlog was. Volko-
men teruggaaf dius van België, Ser-
i vie, Montenegro, van al de nu bezette
landstreken. Met schadevergoeding
voor België, dat immers vóór den
oorlog een bloeiend em wen arend
land is geweest? Met wederopbouw
vam wat m Servië is verwoest? Of
zou het horstel alleen in poihieken
zin zijn bedoeld'?
Teruggav© uan den anderen kant
naituur+ijk vau de Duitsche koloniën.
Maar de uitzondering voor het nieu
we koninkrijk Polen zou een angel
zijn. Rusland wil ook een onafham
I kelijk Polen, maar mot onder Duit-
l schen invloed.
Intusschen roer ik deze quaestie
slechts even aan, zonder er op door
te gaan. Het is nog maar oen gerucht
en daarbij (indien het waarheid zou
zijn) allicht niet het laatste woord.
I Niemand heeft zich ooh iets anders
kunnen voorstellen, dan dat de vre-
desonderhandelingcn ©©n langdurig
I 'oven en bieden worden zouden,
waarbij ©isclieu en verwachtingen
iegen elkander worden uitgewisseld.
Hoe d© voorwaarden ook mogen we
zen, die nu aan do geallieerden zijn
overgebracht, ais meer dan een
basis kunnen zij zeker niet gelden;
daarom zouden ze, indien wij ze
kenden, nog geen behoorlijken, maat
staf zijn voor ons oordooi over de
ko.119 op naderend on vrede.
Laat oais in ieder geval omzo ver
wachting niet te hoog spannen. De
vraag is niet, of op Uit ©ogenblik een
stilstand van vijandelijkheden te be
werken is, die na eenigen tijd zou
uitloopen op den oenen of anderen
vrede, „cin laulor Fried©", zooa'.s
de Duitscbers die-'i zelf noemden, met
do minachting w aarmee men spreekt
over een stinkend ei.
Wat wij thans hopern, waar mil-
iioenen mei hijgende verwachting
naar verlangen, da; is geen toestand,
dio over tien jaar het zwaard toch
weer uit de scheedn doet vliegen,
maar een duurzamen vrede, eoodai 't
nu opgroeiend gesïaclit niet opnieuw
de gruwelen zat zien, waarvoor v.ij
gebeefd liehben. Dat is do groote
vraag over het nu gedane aanbod.
Geeft het uitzicht op vermindering
van bewapening, op oen uitbreiding
der arbitrage, op een internationaal
gni-echtsliof met een gezamenlijk po-
litieteger, op een Statenbond metter
tijd? Zullen wij cr voorgoed van ver
schoond blijven, dat de geschillen van
beschaafd Europa worden doorge
hakt, niet opgelost door de woeste
macht van liet zwaard, dio niet meer
van dezen tijd is?
Ais daarop do vredesvoorstellen
kans bicden, dan zal in deze triestige
Decemberdagen hol. stralend Jicht
van humaniteit over de menscliheid
zijn opgegaan.
J. C. P.
behoor! ilk antwoord ceven kan on
Wat. een ander tot hem zoet. of liet
moet, er bchoorliiik au rijmen 1
Bouwrr e ester lééft in dezle holle
rhetOriek, die van ztin tiid is. Maar
"Van dor Veer. die het eeluk heeft van
de ieued Anne Wifllem 1 dacht je,
als hii dam met croote stadiën aan
kwam en als buret era af do Rethcl
den ealm van ziin verzon iai de zaal
slinarerde. En dan Mien Vermeulen,
met haar rolietie van arm lammetie
ou een bonbondoosie. Waar ziet liet
bestuur van liet Nederlundsch ons
Haartommers toch voor aan. dat het
nu noc komt met deze vortoonlnc uit
de srroene doos?
Als een van de heeren van het
Leidsoheulein dezen avond in de
taal is sewoest. dan heeft hii daai
een zwiürende. maar falie critiek ire-
vunden. Nameliik in «Ie tec-chete van
de baicoi:- hi de duraic bezettinc
van de stalles en de veidatenheid van
hei Dar ter r.'. On andr-re ranekn was
•bet draueliik. Meer niet.
Eén dim: is aelukïcijr «eweest dat
het cezelschnn den soufflour niet zn
Amsterdiun had achtergelaten
was dat mvbcoiivl dan zou de voor
stelling vast niet hebben kunnen
doorcaan. Nu de maai was meeeeko-
men. hebben we dc rol van Lodcwiik
XI tweemaal g-ehoord, eenmaal uit
ziin mond m daarna, mét zeggings
kracht en gebaren, van dcai hoofd-
oersoon.
Met stomme verbazing zat het pu
bliek het aan te zien. Bii on on doek
is er na het ..treffendste'' tooneel
geen hand on dc andere gekomen: als
het eordiin zakt klappen de men-
schen uit cowooute en aangeboren
vriendeliikh'eicL
De eerstvolgende 25 jaar moot het
Nederlandsch Tooneel dH stuk maat'
niet ir.eer in Haarlem opvoeren, de
daar on volgende kwart e©uw kunnen
-we er eens over denken om het nexz
eens te geven wanneer door een las
tige verkoudheid een kluchtsnel niet
door kan gaan liet wordt ien was
gisteravond al) een lachsucces.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2)
dit de OmAreken
Stadsnieuws
rtCHOLWULRG.
Het ulucaand nuhètek heeft Dins
dagavond kunnen gaun naar Johan
of naar Lodcwiik die Ludewijk
ikozen hebben onueHik cuiiad.
MottéliK-. is het wel twintig jaar
geleden, dat ik Casimir de la Vigne's
Lodowijk XI in de bewerking van
Sclümmel aeziou heb. maar liot kon
wel honderd wezen. Komeai déérvoor
een dozifn iWustere leden van het
Koninklijk NederJaaidsch 'Tooneel,
met .den Nestor aan het hoofd, uit
Amsterdam naar Haarlem, om ons
zoo'n ladbiweQckenden diuok te ver-
kronen Móet dé&rvooi- die Nestor
ified-ar betrrltot. dat ilt van Louis
Bouwmeester so reek) zich den heeten
avond over hert tooneel kronkelen als
een aal en vnecondn «elulden 1 alten
hooien Wat ia idat oiles oud en duf
'en wat staat het ver hutten de wer-
keliikheid. dit drama vain bordpapie
ren iiartstociiten. waarin niemand
o vloeit van een werk in verzen)
Oorlogsvi'fnst te IJmulden.
I.
Men schrijft ons
Ails we oj) de vraag, wie te IJmulden
tot oe grootste oorlogswinstmakers be
boeren, ook Jiot Rijk zelf noemden,
zou men one wellicht ongsloovig aan
zien. En toch is 't waar. ilet Rijk hoeft,
I zooal-s bekend mag heeten, 2 retri
butie van allo in de RijkevischhaDen
verkocht o visch. Bij een omzet in 1914
van plus minus miilioen guldc-n,
werd dus aan retributie geheven
f 140.000.bij een omze; in 1915 van
plus minus achttien miilioen gulden
f360 000.— retributie en in 1916, nu
de omzet ruim zes en dertig mikteen
gulden zal bedragen, een retributie
van plus minus f740.000 of ruim
iivt dubbele van he: vorig jaar en
meer dan vijfmaal zooveel als in 1914
Ei-icve, als di: geen behoorlijk oor-
iogcWK st;.; mag heeten, dan weten we
H niet. He! Rijfe ileeft dus niet het
minst geprofiteerd van de enorme-
j risch prijzen van den laats ten tijd en
ofschoon di! do schatkist, dus het al-
gemeen ten good© kom!, zijn er velen, J
die als particulieren en maatschap
pijen er niet minder profijt van go-,
trokken liebbou. Hot meest zeker wel
de direct bij hel viesclierijbedirijf be-,
trekkenen, ais de opvarenden en die j
directeuren, die boven een vast. jaar
geld tantième» hebben van de bruto-
beecmaningcii.- D© buitengewóón hoo-
ge besom in in gon dor stoomtrawlers
zijn dan ook iin don laijdo spreekwoor-
deïijk geworden en hebben kapitoüs-1
ten en ooriogswinetmakew in andere
branches naar IJmukten gelokt, oiu te
trachten zoo'n ©zeiltje goudgeld, :n 1
den vorm van ©cn s'c-omtiravvlev of;
etoomdrifter of logger machtig ve j
worden tegen fabelachtig© prijzen, i
meerendeels vijf- tot zesmaal boogor,
dan de werkoüjk© handelswaard©.
Wa: gaf men er om een anderhalve
ton me©;- voor eeu trawler te geven,
dan het schip waard was. Een reis'
of zeven, ach; ni<-i L--- .::iming©n .an
f20.000 tot f 30.000 dek-ca immers
dezen oveipnjs.
Was wonder, da; bij de behande
ling der Geimeentebogrooting van de
geaneetite t'olscn, als hier en dear op
bezuiniging werd aangedrongen met
liet oog oj) de belas iingpennmgen,
men meennaien sprak dat do „goud
stroom, die over IJmuiden vloiide,
alio \Tees onnoodig maakte'Een
„goudstroomover IJmuiden. Zoo
j erg, als men 't zich daarbij gaat voor
stel ion, is 't zeker nie: geweest, want
do ingewijden weten wed, dat 't niet
ailes goud was wal hier bkaik en dat
vau de reusachtige besommingen in
bot laatste half Jaar door de stoorn-
trawJere gemaakt, meestentijds 30 tot
40 pOt. moest warden terugbetaald
aan de Export Mftji, die voor Emgolamd
visch inkocht voor absurde prijzen,
doch per saldo niet meer betaa-Mc dan
vooraf was owreongekomesn. Dez»
truc werd alteon toegepast om bet in-
koopen van viech voor Duitechland
onmogclijik te maken. Wat dan ook
vrijwel gelukt Ie.
Maar toch, IJrnuiiden heeft tijden»
en door den ocwlog met zijn visscherij-
bedirijf een paar jaren van ongebon
den bloei medegemaakt, die trouwens
broodnoodig waren, om liet, bedrijf,
dat naar vete zijden een debacle dreig
de te worden, weer op de been te hel
pen en op hechter grondslagen te ves
tigen Dit is geschied. Zwakke broe
deren in het bedrijf hebben hun echui-
den kunnen delgen en zoowel groote
ais kleine maatschappijen zij:i voor
ondergang behoed. Sommigen hebben
nog een extra slag geslagen en hunne
schepen voor prijzen vau de band ge-
dean, ute bun een ferme oorlogswinst
in do beurs bracht Dat een enkele di
rectie de handigheid had zich vooraf
vau het moorendeel der tamelijk waar
deloos geworden aandee.cn te verze
keren wie zal haar ongelijk geven I
Andere maatschappijen, die er voor
den oorlog reeds goed voor stonden,
door een zuajwg en beleidvol beheer
en een goeden economischer, onder
grond, keerden aan bet einde der
boekjaren diividemian uii om van te
watertanden, enfoeue zcflfe tus-sohen-
tijds dividenden van 30 en 50 pCt. De-
co winsten vielen natuurlijk meest
aan buiten IJmuiden gevestigde per
sonen ten deel, want het mccrendccl
der aandeelhouders in stoomvisschcrij-
maatsohappljen woont niet in de ge
meente.
Wio evenwel xnocht mccnon, dat
«itoi deze door de Maatschappijen gc-
niaakte winsten zonder meer opge
streken heeft, vergast zich tn ce ener
gie, do werklust en ja, ook in den na
ijver acr ondernemende directeuren
van vete maatschappijen. Want nog
«itaid bestaat een zeker© naijver onder
de veedors om zocoee! mogelijk sche
pen in Dehoer te hebben on meer dan
zijtn buurman. Gevolg daarvan is uv.-
brenting der vloten van stoom- en zei!-
visscherevaartuigen, zoowcS door on-
derliandsciien aankoop van oude, als
aanbouw van nieuw© schepen. Do
Matste roeerondeete stalen zeilschepen,
omdat de geiegeoheiü lot aanbouw
van nieuwe si-jomirawlers ui. den
«ara der omstandigheden zoor geinig
01 gdieei UHg«eto>«u 16. DoCb OOK in
andere opzichten worden de oorlogs
winsten pro due tiei gemaakt en wie
zien daarvan overtuigen wil, breng©
een bezoek aan de Zuidzijder der >s-
eeliershaven, waar straten van fa-
brickÉgehouwen, ops.agjuaatscn, nut-
gastijnei), uetteinDreierijen ein bocte-
njon en stores in aanbouw aijai. in
dien men zou meenen, aai dc oorJogs-
wiinetmaikem te IJonuiden op den
geldbuidel zouden gaan en blijven
zitten, vergist men zich terdege. Dat
alio oorlogswinst ec-n behoorlijk©
legging zou vinden, was ook hier met
te verwachten. Lang niet olie boenen
zijn etcrt( genoeg om de onverwachte
wee.de te dragen.
EEN KRANKZINNIGE. Zatdrt-
dag viel op de spoorlijn Zwolle—
Ommen "een ernstig ongeluk voor.
Met den trein die om 10.02 v.m. te
Ommen moet aankomen, reisde do
rijksveldwachter uit Maritinberg, dte
eveoi voor het station Ommen ploteo-
ling ki-ankzLnnig werd, zijn revohor
trok en deze richtte op militaire» en
burgers in dien trein. Een der aan
wezige militairen schrok zóó, dat hij
van het balkon uit den m beweging
zijuden trein sprong en ntet liet hoofd,
tegen een paaltje terecht kwam,
waardoor hij een bloedende hoofd
wonde opliep. Bewusteloos opgeno
men. werd de ongelukkige, na voor-
loopig verbonden te zijn, [Ksr lorrie
naar Ommen vervoerd, waar in de
wachtkamer verdere geneeskundige
hulp werd verleend, em vandaar per
auto naar 't ziekenhuis te Zwolle ge
bracht, De krankzinnige voklwaciuor
zag in Ommen nog kans. den trein
naar Mariënberg ie nemen, waar hij
met behulp van ontboden politie werd
overmeesterd. Dc toestand van den
gewonden militair moot zeer ernstig
zijn, zoo meldt de Zw. Cl.
GASONTPLOFFING. Tc Zaan
dam heeft Dinsdagmiddag een hevico
trosoninloffinc nlaats cfhad tn b."t
■nerceel Lancrcstraat 10. bewoond door
dnn tnoentehandelaar J- Offenbei-^
wanrdoor trrcote roatcricete schade
werd aamrericht. Door de kracht van
tie ontuloffin£r weid het huis uit ziin
voneen eerukteen der muren werd
•zcJfs 15 c.M. ontwriclit. terwijl de in
boedel voor bet errootste deól veibrii-
zelil werd. Een betsin van brand k<*»
•door rlr brandweer snoedie worden
crebluecht
Het onsreluk eabewde. terwiil twoo
voftfittorv? van de cesfnbriek onder
den vloer werkzaamheden verricht
ten. Beiden kwamen er och tor coed
af. alleen kreecr een van hen een lich
te brandwond aan bet hnofd. Ook de
moeder van d®i hoer Offenheav die
«Heen thuis was. kwam met drn
schrik vrii.
Pers-Overzicht
DE NEDERL.4NDSCHE TAAL AAN
DE UNIVERSITEIT TE LONDEN.
De Aig. Hbld. Landenscbe corres
pondent seint: Een cursus over Ne-
deriandscu© gcscmedejiis en littera
tuur, welk© wellicht een worlooper
is van eem iöeret'iel of lectoraat in
het Nederlandsch aan de Londenscho
imiversiteit, is in University College
in Goweretreet geopend, mei een be
langwekkend© lezing van den hoer De
Villiesrs, met schetsen uit de Nedcr-
landsch© geschiedenis.
Ais leider van de bijeenkomst trad
op de Nederl. gezant, jhr. mr. R.
dó Marees vau Swlndioren, terwijl
vete bekende leden van de Neder-
lamdsébie kolonie aanwezig ware»,
evenals do Hooge Commissaris voor
Zuid-.Afrika.
Bij de opening zeide de heoi- Van
Swindcre», dat liet plan voor de in
stelling van ©en leerstoel voor Nedor-
landsche letterkunde mogelijk werd
gemaakt door de medewerking van
do Errgolscbe regeering, ©en plan. dal
niet allee» van beiang was voorAfri-
kaners, maar ook voor Nederlanders,
en dat bevorderd Is door Engetech-
Nedeiaaidsche propagandisten, onder
wie do hoer Do Villiers wel de eerste
is. Alio politieke .strekking is natuur
lijk uitgesloten, maar pogingen om
sympathie bij do Britschc studenten
voor <1© Nederlandscho historie te
wekkcu, hebben de instemming van
alten, die gaarne goedo betrekkingen
tusschen Engeland en Nederland
zien.
ZEPPEl.lNR. Men i»iirljffc uit
Heerlen axui Hel Volk: Vrijdag werd
een Zeppelin waargenomen omMreelis
11 uw 's morgeus in de richting v
Sjiekliotoertiedde, Zaterdag om 11 uur
wei-don er in dezelfde richting
zelfden tijd twee waargenomen on s
middags om 2 uur boven Heerlen een
Duitscho vliegmachine (tweedekker;
op betrekkelijk grooten hoogte-
afstond, kenbaar aan een kruis onder
de vleugel?. Op Heei-'erheide werden
door soldoat-konmiiezcr. nog eenigo
geweeeschofon gelost, natuurlijk zen
der resuftaati
DE GEWIJZIGDE SUCCESSIE
WET. De Tiid schrijft„Wij
maenendat de aancehaaide wiizi-
emcen od deze iwee voorname uun
ion belamrrük cenoee ziin. om te
kunnen verwacJiten. dat dit ontwon)
boter ontvancen zal worden, dan het
-erale."
De Nieuwe C t. ..We hebben
■eoRite boon. dat lamcs den thans ce-
kozen wan het ontwerü Successiewet
Mm»en korten tiid het. Staatsblad zal
kunnen binnengebracht wórden dooi
den minister van Financiën, wicite
aanwezigheid aan het hoofd dor
schatkist onder de tecenwooïviijjo c-m-
standichftden in ~s lands bei an z niet
kan worden eemist."
DE SCHELDE-QUAEST1E. Do
Telegraaf keurt in scherp© be
woordingen ef: dat onzy regeériug
niet eerder de haar gegeven verkla
ring dor Belgische regeering heeft
gepubliceerd, omdat daardoor veel
misverstand voorkomen was. Waar-
wil heeft de regeering gewacht met
de puMiceerlng- tot haar door 't Ka
merlid van Leeuwen om inlichting.-!)
gevraagd werd.
't Alg. Handelsblad kan
zich ©enigermate begrijpen, dat mi
nister Loudon *t niet do moeite waard
geacht heeft de verklaring uit ei ge»
beweging te imblioeenen, t>mdat er
met heel veel meer instaat dan in c
bekend©. Reuter-iolegram van 6 Juli.
Toch weJ iets meer, daarom be
•treurt ook 't Hbld. dat do vorklaring
met eerder L« openbaar gemankt,
verder wijst 't Hbld. ©r op, dat ©on
geheel afdoende uitspraak door da
Belgische regeeriag n'.et is afgelegd,
maar men nx>et vertrouwen dat deze
offioeete verklaring geen vorlx r i>
schuilhoeken heeft.
Do Nieuwe Ct.: Men Mljvo er
zich (echten) rekenschap viui geven
dat dc international moeilijkheden
waarin cms land bij of na liet olndo
van den Europec-schen oorlog gtuw-
k-in kan, door deze verblijdende
vriendschappelijke- verrékcring niet
verminderen. Hei drijven dor Belgi
sche araiexionfsten blijft voor Ne
derland -jen gevaar, omdat hot be
antwoordt aan machtige «troomin-
gen in de tegen Duitecltland oorlrg.
voerend© landen betrcffendo J©
waarborgen die tot verzekering v.i.»
©cm duurzame» vrede noodig zouden
zijn. En ook de verwikkelingen dio
buït<:.nian<Bsche pogingen tot „rege
ling" van het Schelder rangstuk ons
kunnen (niet mo eten) berokkenen,
blijven in het uitzicht, a^ijn wij ei
thans zeker vam, dat het drijven onï
zulk een regeling mat afstand van
Nedoriandach territoir gepaard te
doen, bij de regeering to Havre
slecht; afkeuring vindt.