Hunton Dagbus Os EuropsBsche Oorlog. TWEEDS BLAD Vryóag 6 Januari 1917 OM ONS HEEN No. 2S64 LiGhtreelames. De exploitant van do lichtreclame op Café Brinkman n heeft reden tot juichen. De rechtsgeleerde Commis sie heeft wel, in opdracht van den Raad] eon bepaling voorgesteld be treffende ontsierende reclame, maar de meerderheid stelt voor, die bepaling niet aan te nemen, omdat „in ons hedcndaagscli maatschappe lijk leven do reclame lioo langer hoe meer onmisbaar is geworden" en lichtreclames als die welke aanlei ding waren tot het Raadsbesluit, te genwoordig in alle groote steden worden g02ien. Wij behoeven de rechtsgeleerde Commissie niet te bewonderen om haai- zelfverloochening, wegens het voorstellen van'een bepaling die zij zelf afkeurt, want in denzelfden adem reageert zij tegen een eenmaal genomen raadsbesluit en dat past een commissio uit den Raad zeker in 'I, geheel niet. Toen in principe be sloten werd, haar de opdracht te ge ven, hadden hare leden, ais litl van don Raad, do gelegenlie d hun verzet te uiten, maai- toen het besluit een maal gevallen was, liad de Commis sie niets anders te doen dan het uit te voeren, zonder meer. De minderheid van de Commissie ziet dat in en heeft (wat. bij minder heden wel vaker voorkomt) gelijk. Die minderheid achtte, nu door den Raad „reeds een principieel be sluit is genomen, het ongewensaht, daarop thans terug te komen Deze kleine berisping heeft de meer derheid te aanvaarden, ze is ten volle verdiond. Evenwel is dit de fonneele kant van de quaesüe. Hoe staat het met de practiseho zijde? De meerderheid van de Commissie zegt, niet zonder deftigheid: „In ons licdendaagseh maatschappelijk le ven is do reclame hoe langer hoe meer oaimisbaair geworden". Inder daad, er was niet veel scherpzinnig heid noodig om dat te doorgronden. Maar de opdracht van de Commis sie was ook niet, om reclame tegen te gaan, maar o n t si erende Fe- cluine, wat geheel iets anders is. De volzin, hoe gewichtig ook, is derhal ve in 't geheel niet ter snede, even min als de vo.gende verklaringen: Lichtreclames als die welke aan- „leiding waren tot uw besluit, ziet „men tegenwoordig in aJle groote •„steden. Wel zijn deze soms niet al „te aesthetisoh, maar zij behooren „tot het moderne stadsbeeld. Daar- „tegen op te treden meent de- Com- „niissie te moeten ontraden." De Commissie werd 26 Juli uitge- noodigd, de bepaling to ontwerpen en heeft daaraan 6 Deeomber vol daan dat is dus in bijna vijf en een halve maand, maar ofschoon dat voldoende zou kunnen hoe ten voor een bepaling van welgeteld dertien regels, is hier blijkbaar nog over haasting in 't, spel geweest. De meer derheid ziet blijkbaar alleen de re clame op zichzelf en niet de omge ving, waarin die geplaatst is of ge maakt wordt. En daar komt liet toch juist op aan. „Ontsicrendo reclame" is duidelijk genoeg: wat kan door de reclame ontsierd worden? De buurt, do omgeving. Do lichtreclame is op de Groote Markt, boven op Brink- mann's aardigen gevel, tegenover de Groote Kerk en de Vleeschhal, ont sierend, terwijl zij op 't Stations plein, waaraan architectonisch niets te bederven is, zeer goed zou passen. I-Iad de ondernemer d&ar zijn recla me geplant, in deze courant zou geen woord van afkeuring zijn geschreven. Wil iemand nog een ander voorbeeld? Op de fabriek van de Haarlemsche Machinefabriek aan het Noorder Spaarno staat met enorme letters F1GEE, wat in die omgeying vol strekt niet misstaat, maar wanneer een van de directeuren in bet Kenau park woonde en diezelfde letters daar hoven op den nok van 't dak liet zetten zou er zeker van „ontsie rende reclame" .gesproken kunnen worden. Als de minderheid van do rechtsgeleerde Commissie spreekt van „het moderne stadsbeeld", d;.« maakt zij liet zich al te gemakkelijk: het stadsbeeld is wisselend en ver schillend en rneai moet met zorg na gaan, wat in het eene en in het an dere .beclu past. Om ook hier een voorbeeld te noemen: het gebouw van do firma Bcijnes, dat aan het Noor der Spaarno zeer wel zou passen, maakt in zijin doodsche grijsheid een hinderlijken indruk aan den Ver- spronckweg. Feuilleton Chj'islie Murray). 13) Je hebt me nooit vertelt dat je Vader goid had, zeide Melchisideck. Neen, dat weet ik wel, antwoord de zijn kameraad. Evenals ik was hij oen roUende steen, maar ik heb inlichtingen gekregen die mij deden geiooven dat hij eindelijk rijk gewor den was. En dat kom ik hier nu eens onderzoeken. Je hebt gelijk, zoide Melchisi deck. Je moet nooit do kans o>p een erfenis voorbij laten gaan. Bo vendien ben je toch ook zijn zoon. Ik denk dat er wel wat te ha len valt, zeide de andor, en ik heb redenen te over om dat te denken. Ik heb maar een familielid in de bede wereld voor zoover ik weet. Ik heb namelijk nog een zuster; den laat- sten keer dat ik haar zag was ze nog een kind. Sedert den dood van mijn vader is zij in huis bij eon van do rijkste en tevens een van de gierig ste mannen van Glasgow. Overigens is het argument van dat moderne stadsbeeld verre van nieuw. Exploitanten van lichtreclames zijn er zonder twijfel zelf de uitvinders van; het is een nieuw bewijs van den wonderlijken kringloop der dingen: eer.st wordt er iets ieelijks ingevoerd en als het maar een poosje bestaan heeft, gehandhaafd omdat het be hoort tot 't „moderne stadsbeeld". De lichtreclame op de Groote Markt wordt bovendien nog verdedigd (een tweede ondemeracrstruc, die bij zul ke gelegenheden voor den dag wordt •gehaald) met een beroep op andere steden, mei name op Amsterdam. „Op den Dam", wordt dan gezegd, „zijn ze immers ook!" Maai- dio ver gelijking gaat niet op, want de Dam is een verzameling van leelijke, on gelijksoortige gebouwen, «li© alles, zelfs de stangen en buizen van een lichtreclame, met de grootste onver schilligheid verdraagt. Do minderheid van do Commissie vond een verbodsbepaling goed om excessen te voorkomen. Die minder heid is een verstandig man en ik hoop dan ook, dat de Raad op grond var. zijn advies zijn standpunt hand haven en do bepaling aannemen zal. B. «n-W. zullen waarlijk niet te veel verbieden .Zij hebben immers ook het recht, vrijstelling van het verbod te geven. Nu ik toch onder dit onderwerp schrijf, wil ik er een zaak bij te pas brengen, die voor afzonderlijke be handeling niet belangrijk 'genoeg was. Toen voor het oerst In ons blad verzet werd aangateekend tegen de electrische lichtreclame op do Groötc Markt, is ons verweten, dal daar fi nancieel© be'.ungeh mee gemoeid wa ren, met andere woorden: dat de courant in do lichtreclame een ge vaarlijken concurrent zag. Vleiend was die veronderstelling niet en breed van inzicht evenmin. Sedert het gewoonte is geworden, reclame te maken in couranten, zijn er tal van andere vormen van reola me in het leven geroepen eai wel verre van het annonceeren in dagbladen te benadeelen hebben zij dio bevorderd, om de eenvoudige reden, dat elke nieuwe vorm van reclame het maken van reclame in 't algemeen doet toe nemen. Voor iemand die even na denken wil, is dat volkomen duide lijk, het is onze op ervaring gegron de konnis en ook de ondervinding van geheel andere bedrijven. Onx maar weer een voorbeeld te noemen: de eerste cacaofabrikant zou thans niet zulk een groote onderneming be zitten, indien niet andere fabrieken met hem het artikel hadden vervaar digd; gezamenlijk bevorderden aij daarvan het groote verbruik en pro fiteerden daai' weer gezamenlijk van. In zoover is concurrentie dus dik wijls een voordeel en geen nadeel. Exploitanten van dagbladen vree- zen dus nimmer een nieuwen vorm van reclame. Te minder nog, omdat in eten loop der tijden al menig© po ging, dio niet practisch was, van zelf weer verdwenen is; behoort do lichtreclame daartoe, daïi zal ze met- tertiid ;wel weer uitsterven. Wordt ze op den duur deugdelijk bevonden, dan blijft ze in leven en helpt de aantrekkelijkheid van roclame in 'tt algemeen (ook in het voordeel der1 couranten) vergrooten. Ik vertrouw, dat hiermee aan het concnsTentiesprookje een einde ge maakt is. Mijnentwege worden er in Haarlem een half dozijn lichtrecla mes geëxploiteerd, maar niet op de Groote Markt, waar haar- leelijke, zwarte stellage oen mooion, ouder- wet8clien gevel ontsiert en den in druk van de fruaie lijnen van daar omheen liggende gebouwen verstoort. J. C. P. Over de fredes-paestie. Duitse li e oordeelen over het antwoord der geallieerden. De voormalige Ministerialdirektor dr. Hammenu heeft ook aan 't Kor- respondentiebureau Norden mede- deelingen gedaan. Hij zeide o. m. (wij laten weg wat reeds in een Wolff-telegram ontleend was aan de Trans-ozean Nachrichtengesell- schaft Red.) „De overwegingen over een vredesvoorstel van Duitsch- land en zijn bondgenooten dateeren van de laatste dagen in October. Reeds toen bestond het plan an hochster Stelle, om een eerlijke, openlijke poging te doen, ten einde een verder nutteloos bloedvergieten te verhinderen. Naar zijn algemeenen indruk over de entente-nota onder- vraigd, zeide Gr. Hammann: „Wan neer ik mijn oordeel in een enkel woord zou willen samenvatten, dan moet ik zeggen, dat de entente, in- plaats van zich aan den vredesdisch te zetten, zich op den rechterstoel heeft geplaatst. Daarbij schijnt niets vergeten te zijn, wat geschikt kon wezen, de stemming van dc neu tralen tegen ons op te zetten." llij zal baar heusch niet in huis genomen hebben om een arm kind te helpen. Hei klopt precies met de andere dingen die ik weet. Als Sir Donald Mac Veigh Iemand helpt, dan kun je er je laatsten cent om verwed den dat hij er op de een of andere manier geld uit kan slaan. Sir Donald Mac Veigh? vroeg Melchisideck. -- Wei, we), hoe eigen aardig. Wat is de wereld toch klein hè? Vanmorgen ben ik nog op zijn kantoor hier in Londen geweest, 'n Beminnelijke oude heer, die Sir Donald. Wat doe jij voor zaken met hem? vroeg zijn vriend een beetje minachtend. Mij dunkt dat jij toch wel niet erg veel met hem te maken zult hebben. Dat zou je zoo denken, ant woordde Melchisideck. Maar ik -heb heel veel met hem te maken. Hij heeft met onze firma gehandeld voor duizenden en duizenden ponden. Hou jij er een firma op na? zei de de ander. En waar handel je In. Kunstvoorwerpen, antiquiteiten, kostbar© sleenen. Wat?, zeide zijn kameraad plot seling belangstellend. Wat is dat? Heb jij met"die oude Mac Veigh za ken gedaan In kostbare steen er»? Hij gTeep Melchisideck- arm vast en kneep hem tot hij gilde van pijn. Inzake de vooropstelling, door Ue entente, van het nationaliteiten- beginsel, zeide dr. hammann „Dcitscbland is eeuwenlang onder minachting van het nationaliteiten principe door zijn buren mishandeld. Nog in 1666, dus juist 50 jaren gele den, moest bli den Nlkolsburgschen vrede, op verlangen van Napoleon III de bepaling worden opgenomen, waarbij aan de Zuid-Duitsche staten het-sluiten van een bijzon'deren bond ♦erd toegestaan. De verborgen hoofdgedachte hierbij was de stich ting van een nieuw Rijnverbond." Ou de vraag hoe het stond met het verwijt, dat Duitschland door- in de critieke Juli-weken het voorstel van Engeland om tot een conferentie toe te treden af te slaan, den oorlog on vermijdelijk heeft gemaakt, ant woordde Hammann Hel voorstel tot een conferentie werd op 26 Juli door Grey gedaan. Vertegenwoordigers van Frankrijk, Italië en Duitéchldnd zouden met Grey samenkomen om een vreedzamen uitweg te zoeken uit den moeilijken toestand. Dc eerste voorwaarde tol de mogelijkheid van zulk een conferentie moest toch ge weest zijn, dat het St. Petersburgsche kabinet verklaarde, daarmee genoe gen te nemen. Maar Sasonof ant woordde op 27 Julj geheel en al af wijkend van het voorstel en beriep zich op de onder gunstige voorwaar den begonnen onderhandelingen met den Oostenrijkschen ambassadeur in St. Petersburg. Den daarop volgen den dag viel Grey zelf het Duitsche voorstel bij, betreffende een direct overleg tusscben Weenen en St. Pe tersburg, dat sneller en beter zou werken. Op 26 Juli seinde Grey aan Gosclien -. „Zoolang er uitzicht is op een rechtstreekse!) e onderhandeling tusscben Oostenrijk en Rusland, zal ik elk ander voorstel terughouden, aangezien ik ten volle beaam, dat deze methode boven alle andere is te verkiezen." Men kan ieder mensch de lectuur van het Britsche Blauwboek aanbe velen, wanneer hij toelichting over deze punten behoeft, maar het komt mij te eenenmale verkeerd voor, de werkelijke oorlogsoorzaak te zoeken in dc gebeurtenissen gedurende de laatste weken van Juli 1914. Toen had de laatste aanleiding tot den oorlog plaats. De werkelijke oor- i zaak moet men geruimen tijd vroe-1 ger zoeken. Sedert de- Engelsch- Fransche verdragen van 1901 was er in Frankrijk een literatuur ontstaan, die openlijk en luide om verovering van EIzas-Lotharingen riep en alles deed om den Franscheij de voor stelling in te prenten, dat Duitsch- I land minderwaardig was. De Entente-nota herinnert er aan, dat Duitschland op de laatste Vredes conferentie het ontwapeningsvoorstel mee wantrouwen behandelde. Duitschland wist toen nauwkeurig, dat dit voorstel hoofdzakolijk gericht was tegen het bestaan van Duitsch land. Rusland had na zijn economi sche versterking, welke op den oor log met Japan was gevolgd, steeds ijverig gewerkt aan de verhooging van de slagvaardigheid van zijn ie ger. Toen Duitschland zijn overschie tende jeugd tot den tweejarigen dienstplicht riep, sprak Frankrijk, ten einde ons te overtroeven met de invoering van den driejarigen dienst tijd, zijr. kapitaal aan volkskracht aan. Een half Jaar vóór hel begin van den tegenwoordigen oorlog spraken Fransche militaire vukbla- den openlijk uit, dat millxarden en mtlliarden aan Franscli geld naar Rusland waren gevloeid, met de vraag, welke voorwaarden door Frankrijk daarbij waren bedongen voor de terugbetaling daarvan. In de literatuur daarover werd uitvoerig uiteengezet, dat niet War schau, maar Grodno en Kofno als basis zouden dienen voor den op- marsch der Russen, aangezien van hier uit het Pruisische korps in Ko ningsbergen en AUen&tein het snelst kon worden opgerold en aangezien bet naar Berlijn ter verlichting ge zonden Fransche leger zou worden vrijgemaakt. Aldu6 is het ook in Augustus 1914 gegaan, ten minste bij wijze van proef. En nu wil men den volken der wereld wijsmaken, dat Duitschland zich gewapend heeft niet tot bescherming tegen een aanvallen de coalitie, maar om Frankrijk ie vernietigen. Deze bewering van Duit sche agressieve plannen wagen de zelfde lieden uit le spreken, die aan dc Russen de verovering en bet bezit van Konstantiuopel hebben beloofd. Dit door Trepo! in de Doerua ver kondigde feit wordt in de entente nota verzwegen. Zoo ook worden bij de vermelding der diplomatieke voorvallen van einde Juli 1914 de be slissende gebeurtenissen met. stil zwijgen voorbijgegaan, namelijk de plotselinge onderbreking van alle pogingen tot bemiddeling zelfs dooi den Engelschen ambassadeur iu St. Petersburg, alsmede de vaak ontra den Russische mobilisatie. Van Duitsche zijde. Aan de „N. R. Cf' wordt geseind In een vergadering verklaarde dr. David, socialistisch lid van den Rijksdag, over de beweging voor den vrede, dal van Duitschen kant meer dan tot dusver het buitenland ingc- Laat mijn arm los, kermde Mel chisideck. Wat scheelt jou op eens? Is dat nu een manier van Joen? Neem mij niet kwalijk. Het was niet mijn bedoeling om jo pijn te doen. Het mannetje trok leelnjke ge zichten en wreef zijn arm. Maar z«g me nu eens, heb je werkelijk met Mac Veigh zaken ge daan? Dat heli ik je toch al gezegd, snauwde Melchisideck. En wat deed hij? kdcht hij stee non of- wilde hij zo verkoopen? vroeg de ander. Toe kerel, wees nu niet boos. Ik heb je immers niet met op zet pijn gedaan. Maar je weet niet hoeveel dit voor mij kan beteekenen. Ik heli natuurlijk een maand lang een blauwe plek op mijn arm, zeide. Melchisideck. Het is een echte schurkenstreek om iemand zoo le behandelen. Ik heb jou toch nooit wat gedaan? Neen, kerel, zeidie de ander, die een beetje boos werd, maar toch pro beerde zijn vriend te kalmeeren. Dat heb jo ook nooit gedaan. Maar zeg me nu eens, heeft Mac Veigh aan, jullie firma diamanten verkocht? Of anders aan iemand die je kent? En waren liet Brn/iliaansclie steen en? Nu? Ja. dat is zoo. antwoordde Mel chisideck. Hij hoeft een heel© ver zameling diamanten en mijn neef licht diende te worden over dc ware schuldigen aan de ontketening van den oorlog eu er nadruk op gelegd moest worden, dat Engeland de voornaamste schuld draagt, aange zien in de kritieke dagen van de Russische mobilisatie, Rusland niet van leer zou getrokken zijn, als het niet had geweten, dat behalve Frankrijk ook Engeland het zou vol gen. David hoopt, dat, als de successen, welke de vijandelijke regeeringen aan hun volken voorspiegelen, uit blijven, de reeds nu beginnende vre- desstrooniingen in kracht zullen toe nemen. De bereidwilligheid van de Fransche vakvereettigingen, om aan een vredesconferentie deel te ne men. indien de Duitsche vokvereeni- gingen hen daartoe uitnoodigen, Is zeer toe te juichen Als door ver blindheid van den vijand de oorlog voort-zou woeden, zou elke Duit- scher te velde trekken. Alleen zou spreker het, gezien de bereidwillig heid van Amerika, om tot de tot standkoming van den vrede mede te werken, zeer noodlottig achten, als de duikbootoorlog weer verscherpt werd, die voor den vijand de sterkste hoon is, om Amerika mee in den oor log te betrekken. Van Engel6che zijde. De „Manchester Guardian" spreekt zoo wordt aan de ,,N. R. Gt.' ge seind in een hoofdartikel de ver- wachting uit, dal de centrale mogend heden nun vredes bemoeiing en niet tuiten opaeven. Nu dc geallieerden het aanbod geweigerd hebbenzullen zij hun vredesvoorwaarden mededcclcn. De neutralen. De Times zegt in oen hoofdartikel: Het wijze en waardige optreden van Spanje en de vcolheteekenende hou ding van Nedeiland en de voornaam st» Zorid-Amerikaansche republieken bewijzen dat de onafhankelijke on- zijdiigen niet bereid zijn, om zi-ch bij WSlson aan te sluiten. Rusland en een af- zonderlïjke vrede, de. Men schrijf: uit Zurich aan de ,,N. R. Ct." De „Corriere'della Sera" meldt uit alleszins betrouwbare bron, dat Stuurmer afgezet is op grond van compronntleerende onthullingen, ge daan door den Doema-atfgevaardigde Miljoekof. De Engelsche gezant te Pe- trograd zou Miljoekof onweerlegbare documenten ter hand gesteld hebben, waaruit bleek, dat Stuurmeo' een krachtige propaganda voerde voor een afzonderlijken vrede tussohen Rusland en Duitschland. Zijn© agenten zouden o.a. ook en vooral in Zwitserkind hard gewerkt hebben. In die dagen ver scheen in Rusland de brochure „Waarom voeren wij oorlog met Duitschland?", een boekjo, dat ora zijn geimanophile strekking van meet af verdacht geweest is. En omstreeks dien tijd reisden ook, volgens mede- deelingén uit Stockholm, Russische parlementairen door de Noorsohe lan den, waar zij in neutrale milieus op niet in het oog loopcnde wijze met Duitsche politieke personen verkeer den. Van Amerikaansche z ij d e. Naar de „Times"-corre3pondent te Washington aan zijn blad seint, is de hoop, dat Wilson's actie tot onmiddel lijke resultaten zal leiden, die nooit bijzonder groot is geweest, snej aan -het tanen. Volgens berichten uit Washington heeft de president nog geen besluit genomen omtrent de ge dragslijn die hij thans denkt te vol gen, maar men geloof:, dat hij bet voortduren van den oorlog als een on- j veranderbaar feit zal aanvaarden. Als reden voor deze houding moeten de straffe toon van het antwoord der geallieerden aan von Bethsnann Hool- weg en de gerucht en dat het antwoord 'i aan Wilson evenzoo zal zijn be schouwd v/orden. Ook de strijdlusti ge stemming in do Duitsche pers hoeft er toe bijgedragen om president Wil son tc ontmoedigen. Tot zoover dc Times. In tegenspraak met dit bericht is het Router-telegram meldende dat het antwoord der En tend aan president Wilson „dc eeni- ge preiuninairen zal aangeven, op welke de geallieerden bereid zijn on derhandelingen tc beginnen.Men behoeft dus blijkbaar nog niet alle hoop op te geven. Volgens een mededeeliing Van de „Secolo" zal de nota der geallieer den aan president Wilson omvangrij ker zijn dan die aan Duit&chland en een opgave bevatten van de voor- ruiming van Beig e, Servië, Roeme nie, Montenegro en Frankrijk eischen waarden der Entente, daar zij onl- alvorens van een vredesconferentie sprake kan zijn. Voorts teruggeving van Elzas-Loüharingen en een wijzi ging van de kaart van Europa op de basis van het nationaiHtentenprinaipe. Bartholomew, de grootste diaman- tenkoopman in Londen, is om zoo te zeggen zijn vertegenwoordiger. Dus het is toch waar? riep de ander uit en hij viel achterover in zijn stoel. Het was een diepe, grooto leuningstoel met een hoog en rug en toen hij er zoo achterover inuook was hij bijna lieeleniaal verdwenen. Even later zat hij weer recht op, maar hij zag lijkbleek on trok arm zijn boord alsof hij bang was dal hij zou stikken. Hij werkte zijn vin gers lusschen zijn boord en zijn hals in en wreef toen met zijn zakdoek over zijn gezicht Na een poosje ver dwenen deze teekenen van opwin ding. Ilij ging op zijn gemak zitten, zijn beenen over elkander geslagen en in die houding lag hij naar het plafond fe bijleen en glimlachte nu en dan. Wil je even voor me bei en? aeJ- do hij heef kalm. Daar moeten we eens een fijne flesch op drinken. Melchisideck gehoorzaam do hem oogenblikkelijk. Hij hield erg van goeden wijn, mits zo door een ander betaald werd. Geef me de wijnkaart eens aan, keHner en breng d&n oen paar fijne sigaren. We hebben den tijd, kerel, we xulien er een flinke fuif van ma ken. Zeide je zooeven niet, dat Mac Veigh in de vtad »a<»? Natuurlijk, Maar zeg Vicars, Een 'Amerikaanse h minister aanbel woord. De „Köinitche Zeitung" bevat een diaad ooe telegram van haren corres pondent te Washington, dat oen uit- trakeel U't een artrkel van den minis ter van marine*-DaniIsover het ant woord der Entente aan de Centrale mogendheden bevat. Het artikel is ge titeld „Een geweldige lout". Daniéla zou daarin zeggen „De weigering, om over de voorwaarden tot beëindi ging van den oorlog te spreken, valt te bejammeren en evenzeer moet het betreurd worden, dat het tienvoudig verbond er ook niet op "iinspeelt, wel ke voorwaarden het aannemelijk zou vinden.' Ten opzichte van de bewe ring, dat het Duitsche voorste! een valstrik ie, zegt Daniëie dat het ue plicht der Entente ie, die dan bloot te leggen, door er over te spreken en zoo Duitschland aan de kaak te stellen. Deze uiting van een kabinetsminister zou groot opzien gebaard hebben. Inden Amerikaan- schcn Senaat. Uit Washington wordt gemeld In den Senaat is het debat voortge zet over een motie van senator fli'.ch- coek ter ondersteuning van de vredes nota van president Wilson. Na ver schelend© redevoeringen ter onder steuning van de motie nam senator Lodge het woord om haar te bestrij den. „Men dient te bedenken, .zeide hij, dat in deze hoogst ernstig© zaak niet van het congres kan worden ver wacht dat het vrede zal eischen. Vrede zou nu wel kunnen Iwteekenen een verademingspauzo waarin de natiën nieuwe kracht zullen kunnen verza melen voor een hernieuwing van den strijd, zoodat ze zulk een vrede niet waard zouden zijn. Naar aanleiding van het argument van zijn tegenstan ders dat er voor Wilson's actie ©en precedent was in Roosevelt's bemid- .doling ln deh Ruseisch-Japanrehen oorlog, zeide senator Lodge, dat tiet recht tot bemiddeling niet werd be twist. Dat reolit was uitdrukkelijk" ver leend in de Haagache conventies, die sedert het begin van den oorlog zijn vertrapt en geschonden. Senator Lodge ze'.te vqjder uiteen dal de president volkomen reoht had zijn nota te ver zenden en e©n poging te dóen dc oor logvoerenden bijeen le brengen. Maar die poging is voor wat de oorlogvce- i renden betreft mislukt en er is geen reden om te veronderstellen dat ze een beter succes zal hebben ter andere zijde. De heer Lodge deed vervolgens eon aanval op Bernstorff, ómdat deze aan dagbladen een Interview had toege staan, onmiddellijk na de aankondi ging, dat president Wilson zijn nota had verzonden, en zijn instemming had betuigd. 9pr. meende dat het nau welijks te verwonderen ie dat alge meen de nota is mie versta an, en dat algemeen werd gemeend, dat zij be doeld was cm Duitschland te helpen vrede te krijgen op dc voorwaarden, die het weneolite op te leggen. Als de misduiding van de nota algemeen ts, loopen wo gevaar, indien we haar zon der amendement of wijziging onder steunen, dat we d© geheel e wereld verklaren, dat het congres zich aan de zijde van een der oorlogvoerenden plaatst om vrede te verkrijgen. „Ik wil niet dat dit land tot de zijde van een der oorlogvoerenden zal worden gerekend te behooren, en persoonlijk wenech Ik niet ingedeeld te worden te genover de zijde, die naar ik meen strijdende is voor de zaak van vrijheid tegen de autocratie." Op verzoek van den senator Hitch cock w»crd oen beslissing uitgesteld. Van de oorlogsvelden. Ook helen is er weinig nieuws, al leen van dc Oostelijke fronten. IN ROEMENlë maken de cen'.ralen nog eteedè vorderingen. Zij staan nu dicht bij de vesting Tocsani. Of deze veuledigd zal worden? De algemeen e opvatting is van niet. 't Plaatsje Pin- tecesti, binnen den fortengordel gele gen, was reeds Woensdag door do centralen genomen. De gehcolc Dobroedsja is thans op eon klein 6tuikj© na door de Russen eu Roemenen ontruimd, t Laalste steun-1 punt, brugge-hoofd Macin, vs hen nu ook ontnomen. Do Russen en Roe menen zullen zich voorioopig wel op Braila terugtrekken, maar dezo plaats zal, als de centralen den Donau over gestoken zijn, wel moeilijk te verde digen zijn. De Duitsche staf verklaart: „Schouder aan schouder bestormden Duitsche en Bulgaaraohe regimenten dc hardnekkig verdedigde plaatsen Macin en Jijilo. Tot nu toe werden ongeveer 10C0 gevangenen en 10 ma chinegeweren binnengebraaht. De Dobroedsja is daarmee op dc smalte naai* Galaia loopcnde landtong, waarop de Russische achterhoede nog standhoudt, van vijanden gezuiverd". Over de gevechten aan het Oostelijk front deelt de Duitsche staf moe: „In do Woud-KarpaWion slaagden de Russen er in de voorste stellingen ten N. van Mestscanesci binnen te drin gen en zich daar to bandhaven. Duit wat heeft dit alles eigenlijk me: jouw te maken? Waarom moet jij jc or wat van aantrekken dat Mac Veigh dia manten verkoopt? Ja, zeide zijn kameraad. Wat kan mij dat eigenlijk schelen hè? Dat zal ik je nu muur niet vertellen. Maak je daar maar niet bezorgd over. Jij hebt het nu tenminste goed. Je kunt alles bostellen wat je hebben wilt. Ik zal wel betalen. Hij stak zijn band in zijn zak en haalde or een handvol g"oud- en zil vergeld bh, dat llij op hot tafeltje naast hem legde. Toen knoopte hij zijn vest le* en nam uit zijn binnen zak een rolletje bankpapier. Hij rol de ze met een trotse!» gebaar uit el- kaai en gooide ze lachend ln Mol- cblsldeck'8 gezicht. Ruik cr maar eens aan, zeide hij. Toen ik gisteren hier landde dacht ik da: ik wel een paar maan den met die dingen zou moeten toe komen. En nu hoof ik er maar iot morgen mee to doen. Misschien. We zullen zien. Misschien is het bij na der inzien beter om het geld nog niet uit te geven tot ik lieotemnal zeker heid heb. Als ik eenmaal begin mei gold uitgeven kan ik nier ophouden en ik nnx-'. mijn hoofd koel houd n, want ik zal mijn verstand moeten gebruiken tegen Mac Veigh moracn. Melchisideck, die bij het begin van deze redenoerina vol verwachting Onze Lachhoek KEES SNAPTE IfET. Oui half twee deed de 'hard wér kende zakenman zijn schrijftafel <>ji slot en greep vroolljk haar zijn'hoed en jas. Kees. zei llij tot zijn kantoorjon gen, ik heb vanmiddag een belangrij ke bijeenkomst en zal wel verschel dene uren worden opgehouden. Ms mij iemand mocht komen spreken De groote bokswedstrijd van dezen middag is uitgesteld, mijnheer, ze- Kees Het gaat niet door. Daar sprak ik niet over. Kees! antwoordde zijn chef streng. Muar in elk geval, die vergadering kan ook wel tol morgen wachten. Meer heb Ik niet. Ga Jij maar lunchen e» telefo neer even aan mijnheer Bruin dat ik hier ben. sche en Oostenrijkscbe troepen no men ten N. van den Ojtozweg en aan beide zijden van Soveja in h« Sussla- dal stormenderhand verscheidene hoogten, welke zij in weerwil van krachtige tegenaanvallen behielden De militaire deskundig© van do N'. Rott. Ct. merkt op: „In 1915 hebben de centralen, nadat zij de Russen met verliezen z&er ver hadden terug gedreven, maar niet vernietigd, hen voorioopig met rust gelaten en hun krachten op andere operaties gecon centreerd (do Balkan, Verdun). Men gelooft algomec-n, dat hot niet naar den zin van Hindonhurg was, de Russen zoo geheel en zoo lang met rust te laten. In alle geval is het voor een ieder duidelijk geworden, dat dc Russen in het volgende jaar niet zoo snel en niet met zoo'n kracht tot het offensief zouden hebben kunnen over gaan, indien zij voortdurend, zij hot ook niaaa- op één punt van het front, waren bezig gehouden. Alleen reeds hierom, en ook nog omdat nu Hin denburg de opperbevelhebber is, mag men verwachten, dat de centralen do Russen zoo mogelijk niet meer tot rust zullen tuten komen. Ook op dit ooeenblik is daar in het geheel geen sprake van; er wordt in Roemenie tusschen do centralen en do Russen, nog ©enigermate ver sterkt door de Roemeniërs, hevig ge vochten. Het terrein en het weer ma ken do omstandigheden moeilijk en, waaj* de gevechten hevig en de stel lingen sterk zijn, en geen van beide partijen een aanzienlijk aantal ge vangenen maak:, mag men aanne men t dat do verliezen aan bloed aan beide tijden groot zijn, Het hoofdre- suliaar. is tel nog toe, dat de Russen, schoon niet verslagen, voortdurend terrein moeien prijs geven, en de centralen, die er alles op zetten dc Seretfi te bereiken, -tadig, onder zware gevechten, in die richting vor deringen maken". Verspreid nieuws DE DEPORTATIES IN BELG Ie. Belgische vluchtelingen in Engeland, ten getale van 2G0.ÖC0 zonden aan den Paus, Koningin Wilhelmma en pre sident Wilson een verzoekschrift Vat» den volgenden inhoud: „De Belgische vluchtelingen; bewogen door het even vreeselijke als onverdiend© lijden vau hnn ongelukkige, in België gebleven landgenooten, doen oen beroep op uw gevoel voor billijkheid en mensclu lievendbeid, teneinde het in België heerschende gezag er toe te brengen de onmenechelijke deportaties van massa's Belgen in slavernij te doen eindigen". Vervolgens wordt er op gewezen, dat Beigte nimmer tekort ia geschoten in zijn verplichtingen te genover de mogendheden, die zijn neutraliteit waarborgden en wordt nogmaals er op aangedrongen alles in het werk te Stellen om die praktij ken tc doen ophouden, welke zonder voorbeeld zijn in de annalen van do Europeeaahe ooijjgen. BELGle EN HET FORT TE YX1S- SINGEN. Havas seint uit Parijs: Naar aanleiding van de Duitsche po gingen om aan te tooncn, dat Bclgic niet meer loyaal was (vóór 1914;, waarbij gevezen wordt op een rap port van den Belgischen gezant te Berlijn, vermeldende de gr-iote onrust in Engeland gewiekt door de plannen voor het fort te Vlissijigen, waaruit dc conclusie wordt getrokken, dat de Entente sinds 1911 dacht aan om singeling van Duitschland in het Noorden, schrijf', de „Petit Parisicn" o.a., dat bet to cl) natuurlijk was, en do feit hebben het gegronde daarvan uitgewezen, dat Belgen en Engelschen verontrust waren over een plan m tegenspraak met de internationale verdragen, de vrije vaart waarbor gende op de Schelde, en waarvan het resultaat .zou zijn do afsluiting van Antwerpen, dal. belet zou worden hulp te krijgen van een vloot cn be scherming in geval van een overval geglimlacht had, keek teleurgesteld toen hij hoorde dat zijr» vriend be sloten had voorzichtig t© zijn, maar toer» do keHner me: oen paar flos- scheu champagne en een verzame ling kistjes met fijne sigaren aan kwam, keek hij weer vroolijkei. Vi cars nam ziin geld op en stak at!©* mar bij zich, bebahe een benkhO; jet van vijf pond, dut hij achteloos naar den kdiner toegooide, terwijl hij hein zeide dat hij mocht houden wal oi' van overbleef. Nog net als vroeg©!', zeide Hart verwijtend. Het Is verkeerd van je. Ik vind het bepaald alccht. Jo geef: altijd alles uit wut je heb:. Natuurlijk doe ik dat, zeido do ander. W'aar jg geld andera voor'.' O, voor heel vee! dingen, zeide Melchisideck. En betere- dun dit. Geld' zeido hij vol verrukking. Geld! llij sloeg zijn handen in el kaar. Jo kunt er van overtuigd zijn Vicars, dat we hot niet gok rog on hebben om het aan kellners te go- ven. llij werd er stil van en een paar minuten lang dronk hij zijn wijn mot een somber gezicht, maar na zijn tweede glas drong het tot hem door dat het zijn geld tori» niet wos dat zoo weggegooid werd en dat hij, ten minste voor het oogenblik, gelwirgon (Word. vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1917 | | pagina 5