lura's Punts
TWEEDE BLAD.
Vrijdag 9 Feiirnai i 1917
De varseaerpxe duikboot-
oorlog.
Da stemming in de
Vsreeeigde 6lot»n.
UU Londen wordt aan 't Aig. Han
delsblad gemeld„De berichten uit
New-York blijven er op wijzen, dat er
dnai geen c-oriog.skoerts heersobt,
maar dat men er steeds meer de on
vermijdelijkheid van den oorlog.gaat
inzien. Er is een. gTOote antl-ooirlog-
propaganda op touw* gezet, welke de
voordeelen, die voor Amerika uit het
behoud vand-o n vrede voortspruiten,
ui toonzet en alle krachten inspant om
Wilson's verklaring, dal hij hoopt vij
andelijkheden nog te kunnen afwen
den. ie benutten
De Amerikaan«che correspondent
van de „Daily Chrontole" wijst met
nadruk op den wemech der regeering
der Vereeniede Staten om tot geert uit-
lok kenden stap over te traan, de mlh-
stc aanwakkering van den oorlogstest
te vermijden en alleen tot oorloz over
te gaan uit zelfverdediging tegen ge
welddaden en tegen een onverdraag
lijke nanvalspolitiek. Voorzicht ig-
heul en lijdzaam-heul" is het parool.
locü bee.aat or hij «ie verautwoor-
dcfljiko staatslieden te Washington
in ei de minste twijfel aan, dat de ge
beurtenissen reohtt reeks op oorlog
aan.oopen. Zelfs het -.redehevondsle
kabinet is zioh er volkomen van be-
wusi dat, zeo bet Ductsclii.und werke
lijk ernst is met zijn bedreiging, het
slechts enkeie daten kan duren voor
er gebeurtenissen zuilen plaats grij
pen, die eonvoudg niet geduld kunnen
worden."
Oostenrijk-Hongariie cn
Amerika,
De „Wiener Aiigc-ni. Ztg. bericht:
,De besprekingen lusscben het mi
nisterie nui buitenlajidscnc zaken en
den Amer.kaausofce» ambassadeur du
ren voort -De dJpioruaueXo btuelüuii-
gen tus^ohen de Voroenigdo Staten en
Kist en rijk-Hongarije worden nog aan
gehouden. Lto besprekingen hebben
nog niet lot een definitief resultaai ge
le. ii In Amerika word; van zek« re
zij«ie er op aangtisruurd hot voortdu
ren van de diplomatieke betrekkingen
tustciien de Vereenig tic Staten en Oos-
tenrijik-Hongarijo mogelijk te maken."
ilei vertrek van|
Bernetorff.
llavas seint uit New-York - Het ver
trek van berustorff en de andere Duit
se he diplomaten is bepaald op Dins-
oag o k. IJo autoriteiten houden zich
bezig rnei de zaak-Von Bopp, don ge-
Wezen Duiïschen consul-generaal to
Sun Francisco, die veroordeeld is we
gen® deelneming aa.n com-plottem tegwn
«Ie veiligheid van den Staat. Hij zal
vermoedelijk gevangen gehouden wor
den tot zijn straftijd vu.bracht is
Frankrijken limerj ka.
Naar llavas meid; bracht het pu
bliek in een opera te Par.js eon groot-
fccne ovatie aan den AinerUkaansclien
gebint, die de yooretetiing bijwoonde
in de officieel© logesin «pwi schap van
ven ge ministers.
De geïnterneerde,
Duitsche schepen.
Reuter seint uit New-York Na of
firieel onderzoek is gemeld, dat de
„YiUerland" en de andere groote
schepen hier niet vernield zijn. Wol
hebben verschillende schépen zoodu-
nic celeden. dat ze voorloopig niet
bruikbaar zijn.
Wilson en tie neutralen.
't Is thans wel zeker dat geen van
do Eurojieesehe neutrale Slaton op
't verzoek Nan Wilson zaJ Ingaan
oin van de diplomaiitko betrekkm-
gon met Duilsch.and af tc breken.
Do Skandiuavischc njken overleg
gen samen om een protest naar
Duiischland te sturen.
Naar do ..Daily Telegraph" uil
Madrid verneemt zal Spanje's nota
aan Duitsehiand cent krachtig pro
test hetfatten legen het torped-eeren
zonder waarschuwing en oon riieU
effectieve blokkade.
De Berlijnsche correspondent van
dc Koiinscne Zeuuwg vernoemt, dat
ook do /.uwl-Aiuoiikaunsche stalen
er van af zien, zach bij de politiek
van Wilson aan te sluiten, /.ij zul
len zien vermoedelijk bepalen tot
prouiaieeren.
Reu.er seint uit Buonoe Aires-. Do
Argentijiische regeering heoft aan
den üuitscüeu gezant het anlvvourd
overhandigd op de Duitsche verkla
ring be.reiiende den duikboolour.og.
Betreurd wordt, dat do keizer der
gelijke uiterste maatiegc.cn noodza
kelijk heoft geacht. De Argentijnsche
regeering zal haar houding evenals
altijd baseeren op de fundamenteel®
beginselen en regelen van hot inter
nationaal recht.
Dc Times verneemt uit Rio do Ja
noirc dat Brazilië, dal tegen Duitseh
iand in scherpe bewoordingen ge
protesteerd heeft, geen hu iaën gewo
ne raaati egeian zullen kunnen ne-
men, omdat de fuiancieelo toestand
dit niet toelaat. Do geldkoers is reeds
gedrukt lol -55 pCt. en er is geen
goud-reserve.
De „Times" verneemtuit New-
York, dat thans wordt Ingezien, dat
h-t verzoek van den President aan
de neutralen niet veel sucec? zal
hebben bij de Europccsche landen.
Men verwacht dat deze niet veel
zullen doen en dat de verontwaardi
ging ij de Latijnsch Anierlkrtan-
scho landen klaa'blijke ijk alleen van
ucndemischci. aard Is. „Het denk
beeld van den President om dus
Duitsehiand te brengen tot erken
nig van onrecht door oen moreelen
druk, zonder oorlog te voeren, schijnt
dus op niets te zullen uitdraaien".
De dulkbooten In aotie.
Een Eu gelach paesa-
gierssch p getorpe
deerd.
Reuter eeiitt ui; Londui Ilci En-
geleohe stoomschip „California" is
door een Duits-ohen onderzeeër in den
grond geboord. Men vreest, dat 28
man van de eq-uipegie en 13 passagiers I
vordronken en 4 man gedood zijn door t
de onlip'.offing. De overlevenden ver- I
klaren, dat cr vóór de torpodcoring
absoluut geen waarschuwing is ge:s;- j
ven Aan boord van de „California" i
bevonden zich 240 personen (passa
gier® en bemanning). Het schip wjs
ter verdediging bewapend, maar had
geen gotegem-heldl gehad gebruik te
maken van zijn kanonnen, daar men
den onderzeeër niet had gw,ien Het
schip zonk negen minuten nadat hot
getroffen was. De booten werden snel j
gestreken en de overlevenden k'lan- i
terden er in. Enkelen, die in het wa- j
ter gevallen waren, werden gered. Er,
hoerschte niet de minste paniek. Na
dat de menschen korten tijd in de boo- j
ten waren geweest, werden zij opge
pikt door een stoomschip en aan Iandi
gebracht»
Een der geredden vertelde Toen de
torpedo de „California" wof, wos liet,
alsof het schip uK het water omhoog
gelild werd, maar spoedig daarop be
gon hei achterschip te zinken. Het
was een roerend looneeJ, toen de ge
redden aan wol kwamen. Het was bit-
ter koud en zij waren slechts schemel
gekleed Er waren genoot-beo ren en
verpleegsters aanwezig en dezen zorg-
den voor de overbrenging dei gewon
den naar hotefs en zieken huizen.
De eemgo Amerikaan, die aan boord
van do „California" vvua, werd g«rod.
Andere schepen ge
torpedeerd.
Reuter meldt non. dat gezonken
zijn de Engeische schepen IMrnio
(4241 ton), Hupcrt leen visschersboot).
Dauntless Ier zitn 5 schepen van dien
naam), liolliiiside 12682 ton.', baxoni-
an (4855 ion). Vedamorc (6330 ton)
het Fransche schip \vonne (125 ton)
de Russische schoener Baugpuhtis
(259 ton) het Noorsche stoomschip
iouaelo (inhoud hier onbekend) het
Zweedsclie stoomschip Va ring (2107
Ion). Van de Dauntless zijn twee man
omgekomen.
Wolff meldt, dat, naar de gered
den van het Noorschc stoomschip
Arno. dat op een dagreis afstand van
Huil den 28sten Januari on een iniju
liep. verklaren, dieuzelfden voorniid-
dag zes Engelsdie stoomschepen op
dezelfde Diaals in de lucht zijn gebla
zen. De miinen waren volgens hen
Duitschc geweest en in den vorige»
nacht uitgelegd.
Ook seint Wolff nog Een terug-
keerende. Duitsche onderzeeëi- boorde
in den AUantischen Oceaan tien sche
pen van een gezamenlijkeu inJioud
van 19.000 ton in den grond. Boveu-
dien werden in de Noordzee lot zin
ken gebracht een onbekend Engeiech
sioomscuiD van ongeveer 3000 ton, de
Engelsdie treiters Stromrek en fhl-
unts. heneveio; een Engelsche en een
Fransche vischkotter.
De Briiscjie admiraliteit deelt
mede, dal het Peruaansche zeiteohip
„Lorton" in de territoriale wateren
van Peru door een Duitsche duikboot
in don grond geboord is
De „Port Adelaide" (een En-
gvcsch sohip) is zonder waarschuwing
getorpedeeid. Dit was een Amen-
kaansch paesagie»rssc4üp. „Duilscli-
Jand s intrekking van de belofte aan
Aiiierika om passagiersschepen niet
zonder behooilijke waarschuwing in
«icn grond te buren, wordt tueidoer
wel onderstreept" zoo merkt de
Bnieche adnüralitqil op.
Een bericht uil Wueenstown, Ier-
tand, aam de „Daily Telegraph" zegt,
dat daar twintig overlevenden vaal de
„Eavestonc" aan land zijn gebracht.
Zij verküairen dat de duik'boolen hun
sol up, zonder waarsohuwingv met gra
naten beschootde bemanning kon
twee booten buiten boord brengen, en
slagdo er im 't schip te' verlaten, dat
omzettend door granaatvuur bescha
digd werd. Zij waren slechts twee
6Ch eep6lengtëin van het sch ip v üto ij -
derd toen de kanonnen van de duik
boot op de booten werden gericht. De
Amerikaan Richard Wallace, van
Baltimore, en vijf anderc-n, onder wie
de kapitein en «ie machinist werden
gedood.
Een Amerikaansch sohip
gezonken.
Reuter seint, dat de Amerikaanselie
schoener Charles K. Schuil (884 ton)
gezonken is. (Dit schip behoorde nut»
een rederij in Philadelphia).
Het is nog niet bekend, of dit feit
zich heeft voorgedaan voor of na 1
Februari, evenmin of het schip ge
torpedeerd of op een rniin geloo-
pen is.
Van de oorlogsvelden.
De Engelsche staf meldt van
't W ESTELIJK FRONT dat d e D u 11
sellers gedwongen zijn hot
dorp Grandcourt to ont
ruimen, dat nu met do aanslui-
lerido verdodigirtgswerkesu in.hand. n-
der Engelschen is.
Over 't OOSTF.LIJK FRONT wordt
uit Russische bron gemeld 1
„Volgens berichten van het noorde
lijke Riga-front zetten de Duitscherr.
hun hardnekkigste pozingen voort,
om de aldaar verloren positie;, tc
bei-nemen. In de laatste dagen ver
schoot bun artillerie niet minder dan
100.UO) iirojecticJen van allerlei ka-!
liber. Op oen kleinen sector werden!
In enkele uren zelfs 4060 projectielen
geworjren. De resultaten van dit slel-
se matig onderhouden artillerie vuur
lijden schipbreuk op de onverzette
lijkheid der Russische troepen, wel
ke hier staan. En telken*, Indien de
Duhsr.iie infanterie tot een aanval
meent te kunnen overgaan, vangt
het Russische mHraiHeurvuur aan en
richt groot® verwoestingen In haar j
dichte gelederen aan".
Verspreid nieuws
EEN INCIDENT. In het Hon
gauiiche Huis van Afgevaardigdeu
werden uit het publiek drie revolver-
schoten gelost. Er i9 niemand ge j
wond.
Do dader werd aan de politie over--
geleverd. Hij was blijkbaar dronken
en barstte bij zijn arrestatie in "tra-
nen uit. Over de aanleiding tot zijn J
duad deed hij een 'onsamenhangend
verhaal.
Bathyany (li«l der oppositie) die
aan 'i, 'woord was zei „wij mogen
one niet laten storen door eehige pa- j
tronen" en vervolgde zijn rede.
EEN REDE VAN BONAR LAW. - i
De plechtigheid van de opening van
het Engelsche parlement had dit
maal zoo wordt nader door Reu
ter geseind een eenvoudig karak
ter. Bonaw Law hield bij het debat
een redo, waarin hij wees op den mi
litairen toestand, de verricluingei» der
vloot en de samenwerking ouder de
geallieerden. Ook verklaarde hij
„Aan Roemenië kan geen der gealli-
eerden zonder kommer denken.
Verder /.ei Bonar Lua nog in ziju
rede: „Onlangs hoorde ik iemand
zeggen, dal deze oorlog heeft uitge
wezen, dat er twee verschil tend o
zakou zijn, nl. het menscheiijke ka
rakter en he* Duitsche karakter. In j
zjiu jongsie redê zeide de Duitsche i
rijkskanselier. „Wanneer de meest
meedoogeniooze methoden geacht
worden ons het best tot de overwin-
ning te zullen leiden, dan moeten
die worden aanvaard". Dóar hebt ge
weer bei Duitsche karakter. Wij had- j
den het ree«is leef en kennen bij de J
invasie in België en door de ander-:
oorlogswreedheden. Daar hebben we
het nu openlijk verkondigd, dat de
werkelijke menschel ij kh^ i d is alle i
Haagsclie conventies op zij tc zetten,
bauevxMis alle pogingen om de oor- j
LogseUende te verminderen over het
hoofd te zien en elke methode te be- i
zigen, welke naar de meenmg «Ier
Dui.schers de over.vinning kon ver- I
zekeren".
Bonar Law besloot met een korte i
bespreking van de verbreking der
diplomatieke betrekkingen iiuSschen j
Amerika en Duitsehiand, waarna hij i
zeiue: Wilson heelt terdege getoondi
dat hij den vieite wilde. Ik zal niet
zeggen op alle uiogie.ijke voorwaar
den, welke de geadieeiden zouden
kuuineu aanv'aarden. Dat do Auieri-
kaansi-he legeering de dipionlaUeke
betrekkingen met Duitsehiand heeft
verbroken, is op zich zelf de beste
getuigeiua voor de rechtvaardigheid
van onze zaak en voor de hifttuode,
waaróp onze \ijand<m trachten de
ovorw inning te verzekeren'
Ten slotte maakte spr. een verge
lijking tuaschen Duitschianüs huidi
ge positie en die van Napoleon, die
ook telkens en telkens weer succes
had, totdat de lijd kwam, dat hij
hel zedelijk bewustzijn legen zich m
het harnas joeg en hij verdréven
werd. De Duitsabers verkeer.'n nu in
lietzclfde geval en hqt resultaat zal
het zedde zijn.
De vroegere minister Asouitlt zei ais
leider der liberale partij „er mag
geen wanklank, geen partijgeachiJ,
geen gekrakeel tussohen personen of
groepjes zijn. Spr. noemde Duitsch-
land's loaisten stap een van onver
bloemde borbaarsoltheid on een oor
logsverklaring aan de onzijdigheid''
Pers-Overzicht
De Ndderiandscht
regeeringsverklarlng,
't Algemeen Handelsblad
schrijft: „De verklaring door den mi
nister van binnen landeohe zaken
Donderdag in de Tweede Kamer der
Staten-Generaal afgelegd, bevat zeer
weinig dat de luide brovo'e en teeke
non van instemming begrijpelijk
maakt De voornaamste do een'ge
belangrijke mededeeling is wel dat
de regeering oo-k thans, na den afge-
bondigden verscherpten duikboolcn-
oorlog, haar houding „zelfstandig" be
paald heeft. Dus geen overleg met an
dere Stalen gepleegd heeft, goeu voe
ling heeft gehouden met andore kleine
neutrale Staten, die in ongeveer gelij
ke omstandigheden verkeeren als wij.
Wij gelooven dat van een gezamenlijk
optreden meer bracJU had kunnen uit
gaan en betreuren dit. Deze „zelfstan
digheid" zou zeker mooa zijn als niet
die zelfstandigheid het „met nadruk
protesteoren" van de regeering ook
maar «ie allergeringste uitwerking
had. D«\Ji ieder weet, dat dit geens
zins het geval is. Er zullen nog wei en-
kele z.joganaaindc concessies gedaan
worden concessies, dóe de dulkboo
ten met verhinderen onze schepen on-
gestoo^d te vernjelfgen, en. waartoe
als vrij 'goed zijn ingelicht re- da \-oor
hen afkondigen van de dui.kbooten-
oorlog besloten was. maar verder re-
auiteat hee/t een nadnikkeiijk protest
niet. Dnder die omêtaiidigiheden had
de regeering, meenen wij. h ier go-
daan wat minder fraaie woorden te
gebruiken. Dal de regeering „het b®
ginsel van de vrije zee" boog houdt,
klinkt allerliefst, maar aan dc vrije
zee zelve hebben onze handelschepen,
die thans in de havens opgelegd zijn,
toch wel iets meer. Dat recb? ook recht
blijft als het geschonden is ,k eon aan
vechtbare steHing, die de sinchtoffe.'s
van het geschonden recht weinig I
troost brengt. Onpartijdigheid tegen
elke partij la uitnemend wij moeten
niet vóór een «ier oorlogvoerende par-
tijen zijn. Maar als Nederland zelve
partij is. aAs Nederlandse he soliepen
zijn wij onder onze vlag niet souve-
re:n? en Nederlandsche zeelieden
ze!ven worden aangevallen zouden
wij toch gaame wat minder zoHk®-
noegzenio onpartijdigheid bij de re
geering zien. Alle Nederlanders heb
ben thans de plicht de leiding van de
regeering te volgen en vertrouwen in
dc regeering tc hebben. Maar de re-1
geering doet van haar zijde zeer wei-
nig om «lat vertrouwen tc versterken." j
De Telegraaf schrijft o.a. I
„Om de zaak zelf, juiaben wij het
antwoord toe, omdat blijkt, dat nu ooit I
door Nedeirland, zij het niet direct, 1
maar In de vowziebtige taal der diplo
matie, de houding van Duitsehiand
officieel wordt afgelceurd en ook om
dat heit de banden van vriendschap
tuseohen Amerika en Nederland weer
sterker zal maken, hetgeen, met het
oog op ons koloniaal bezit, niet zon
der beteekenis ie.
Nederland atom zich in liet huidig
atadiuui niet in den oorlog niet
Duitsehiand het steunt Amerika niet
met de wapenen in de hand Maar
het «preekt onomwonden zijn moreel?
approbatie «an Amerika's houtiing uit
en al moge het dan dus niet daadwer
kelijk het aantal van Duirtsohland s
vijanden vermeerderen, het is weer
een meer Sn het getaJ, dai Duitsch
land's houding en strijdmetbodee ab
soluut en zonder reserve afkeurt. En
het brengt Nederland nader to'. de
Groove Republiek aan d coverzij dc van
den Oceaan.
Dat is de beteefcortis van het so
bere, maar uitnemende antwoord van
minister Loudon aan Amerika's zaak-
gelastigde.
Nogmaals moeten wij hier waar
schuwen tegen voorbarig optHttieinc.
De verklaring van minister I-oudon
todi houdt geenszins in. dat een oor-
fogvanogeüikheid lusecben Nederland
en Duitsehiand hiermede ra opgehe
ven. Integendeel. Alieen op dM <iogen-
blik gatui wij met me!. Amenk.a tegen
Duiteohtand in den strijd. Dn neemt!
echter niet weg, dat nog ïedöi oogeu-1
ii.ik zicJi hel feit kan voordoen, dat
Duitsehiand's geweldenarij ous dwmgt
naar het zwaard te grijpen omdat wij
hot aan «mine nationale oor venpuebt
zijn. Men kan oo-k als natie zóózeer
vernederd werden, dat andere uit
komst dan strijd rwet meer mogelijk is.
Dat de regeering bereid t® met de wa
penen elke schending van ons grond
gebied of van onze sou vereinitelt te
koeren, blijkt uét de Donderdag in dc
Tweede Kamer afgelegde verklaring.
Met applaus cn bra.vcr'3 werd deze
verfclai mg begroev"
Ginncniand
De Toesisnd.
Een verklaring der regeering
ln oen giooi deel onzer vorige op
laag konden we nog een belangrijk
uittreksel opnemen van do veikla-
ring die de minister van binnenland- j
scJie zaken Donderdag m de Tweede
Kamer tiecelt alge.egd.
De geheeld verk.unng luid-,:
„Ik ben thans in etaat, der Kamei
e enige nadere mod etl eelm g&i te doen
l>eti effende de ernstige gebeurtenissen
van den jongsten tijd. De rog oen ng j
heeft tot duster in de moeilijke om-
standigheden tijdens den oorlog haai
houding zclfstand.g bepaald. Zij heeft
geen reden gevonden, andere te ban
delen naar aaraleodmg van den ver
scherpten duikbootenoorlog, door
Duitsohland aangekondigd.
„Do regeering heeft zich goduren-
de den oorlog stipt gehouden aan het
internö.tiona,Ie recht. Wat recht is,
blijft naar haai* meening reelit, ook
al wondt het door anderen geschon
den. De oeigeerbig heeft nagelaten,
waan* de belangen van Nederland wer
den benadcekl, ernstig te protesteeren
tegen de handelingen van veisohè]len
de belligerenten, wanneer dae naar
haar meeiung niet volkomen in over-
eenstominrjig waren met hel volken
recht Mot name heeft zij bet beginsel
van de vrije zee hoog gehouden.
„Tegenover den üians door Duit
land aaugekondigtLen maatregel heeft
de regeering, haar onpartijdig stand
punt handhavend, met nadruk gepro
testearti, zoowel wal belieft de belem
mering van dc vrije vaart ale het
voorgenomen gebi-uik van de duik
booten, niet in overeenstemnxng met
hot recJd ihravo's in de Kamér).
„Evenmin als bij andere gebeurt*
nissen, waarbij het interuatonaal
recht g.?,schonden werd, beeft de re
geering thans aart leiding gevonden,
verandering i© brengen in haar inter
nationale politiek. Zij houdt vast mot'
beslistheid aan de steeds door de
Staten Generaal goedgekeurde poli
tiek van strikte onpartijdigheid tegen
over elke partij. Zij laat n et af van
haar voornemen, elke schending van
ons grondgebied of vanonze souverei-
nlteit, van welke zijd© ook, met wa
penen te keerên.
,,De moeilijkheden, gevolg van den
Hieuwen internationalen toestand,
hoopt de rcgeer.ng met vastberaden
he d en belad tc boven te komen".
(Luide teekenen van instemming).
Do Voedselvoorziening.
Peulvruchten en
Aardappelen.
Minister PoeUiuma beeft aan afge
vaardigden van den Centr. Bond van
transport- en havenarbeiders medege
deeld, dat hij ernstig poogde tc zor
gen, dat van 17 Februari af de aard-
appeldistr butie beter zal zijn dan
hedeai, maar «lat zuinigheid betracht
moest worden, wilde men tot den
nieuwen oogst rondkomen.
Vooils deed de minister mededoo-
llng dat een rantsoeneering van peul
vruchten verwacht kan worden, zoo
dat ieder iets zal kunnen krijgen.
ln Ametèrdam.
zijn Donderdag legeeringsaardappe
len on een aanzienlijke hoeveelheid
boonen aangekomen.
lliet Alg. liblcL mea-kt op, dot vele
winkels van voedingsmiddelen uitver
kocht weren, omdat de menschen ze
nuwachtig werden en veten meer in
kochten dan ie noodfg haddien. Vele
vvinkelg verkochten wel het dubbele
van de hoeveelheid die in gewone da
gen verkocht werden. Op zoohi ver
koop was niet gerekend.
We begrijpen, dat het voor de Ieders
der distributie een moeilijke taak is.
Hoe oei- dé hoofdelijke d sUibutic
wordt ingevoerd, hoe beter het is, kyn
het zijn nog vóór den vaetgeauiden
datum van 17 Februari.
De Telegraaf meldt: De geprikkelde
toestand, waarin «te Amsterdamse he
burgerij door de levensmiddelen
is ge; aalti, heeft het wenschelijk
gemaakt do politiemacht zooveel mo
gelijk voor de straatsurveillance i>e-
sc'n kbaar te houden. De noodzakelij
ke bewakingsdienst van groóte vee
men en pol.t.-ebuieaux is daarom
overgedragen aan de militaire macht,
düe daartoe met een paar honderd
man is versterkt. Reden tot onge-
ruslhe.d behoeft dit niet te wekken.
De Hantsoeueering.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel heeft aan de gemeen-
tel>eetuien het ontwerp van distribu
tiebepalingen toegezonden, welke aan.
sluiten aan de ramsoeneermg der ge
meenten, waartoe moest woideii be-
eloten. De minister vesiigt er uitdruk
kei ijk dto aandacht op, dat het niet de
bedoeling b, dat ook de gemeentebe
sturen., welke reeds op soortgelijke of
andere wijze afdoende hebben voor
zien in de moalijkheid, om iedeicai
Ingezetene in de gè&gienbed 1e stellen
hei heat toekonvanie deel van het
rantsoen tc verkrijgen, verplicht zui
len zijn dit ontwerp te velgen. Slechts
ter voldoening aan daarioe strekken
de verzoeken werd zijnerzijds wn re
geling ontworpen en wel in de eerste
plaats voor did gemeentebesturen, die
zoodanige rege&.ng voor hun gebied
nog niet vaststelden.
Oorlogswinst
Naar i Hbiil. vrneerut is bij baton
Paliundt van Duinrell «q> diens land
goed te Wassenaar beslag gelegd op
een partij van 50 H-L. aardapiielen,
omdat er op dat landgoed, vermoe
delijk in zijn alwézightdu, aardappe
len zijn verkocht legen f 10 per LLL.
dus aanmerkelijk boven den vosige-
sletden maximumprijs, waardoor de
DistributJewet is overtreden. Dc zaak
zol zeer waarschijnlijk gevolgen
li bben, en wel i-echtsireeks tegen
den baron, omdat hij in elk geval dc
voor de w>_t verantwoordelijke uer-
soon blijft.
De broo «i rantsoe
neer i n g.
Woensdagmiddag werd ter audien-
tio bij Minister Posthuma ontvangen
twee hoofdliestuui-ders van der» Cen-
tralen Bond van Tramsport en Ha
venarbeiders te spreken over do
broodrantsoeneering bijzonder voor
do havenarbeiders.
In het algemeen gaf de minister
als zijn meenig te kennen «lat do bod
werkers voor één aanvullingslirooii
kaart in aanmerking kwamen, maai
dat de uitvoering van hel dcslietref-
fend besluit geheel werd overgela
ten aan de 3ouieentebesturen. In de
verdere discussie 'werd er op gewe
zen dal dc gemeentebesturen eebter
maai- «le bevoegdheid haddon tot Let
uitreiken van eén aanvul.ingshi'ood-
kaart, waarmee de havenarbeiders,
dio nachtarbeid moeten jterricliten
niet zijn geholpen, zoodat te dien op
zichte de gemeentebesturen door den
Minister aan ©en grootere vrijheid
van handeion moest women gegeven.
Hierop anlw«xtrdde Minister Posthu-
ma dat, als n-och'. blijken dat in vele
g.zinnen het rantsoen niet gehec'
weid gebruikt (wat bii veronderstel
do dat het geval zou zijn in gezinnen
inét kleine kinderen;, liij zz
vvegeai de aanvullingskaarten van
een grooter kwantum te maken.
L»cei en vtoot.
D i e n s l.p 1 i c li 11 g e Neder
landers in den vreemde.
Nuar aaiil iding ar» de tegenspraak
door ueu minister van bu.lenlundsclw
zaken gegeven nopens het bericht,
dauv het Ncderlundsche consulaat w
Parijs dc Nederlanden? oj>gerocp,:u
had, die m.lilaire verplicfitingen bel»-
ben. welke tegenspraak de Punjscite
binden uil den Haag hoiihen gekregen
8dnt de Panjsahe N. R. Ct. cories»
pondcut; „Er moet een verwarring .n
hel sjmjI zijn Zavhier nog voor alle
zekerheid de feiten, naai ze zich heb
ben toegCAtregen. Het gezantschap en
het consulaat van Nedcjland hebben
ln onderling overleg aan het blad i.e
Journal een mededeeling doen toeko-
meu, behelzende dat het Nederland-
sche consulaat allen Nederland©:
die militaJic verphehtinpan htbbei»
voor den werk ©tijken dienst, de (and-
weer of den landstorm, verzoekt, ztcli
aan het consulaat te vervoegéo.
Hierbij ging het verzoek, dit bericht
in liet blad op te nemen. Het bUid
heeft die mededeeling -afgediukt
Naar de mccning van het gezatiL-chap
eu het consulaat had men tc doen met
een adw.nistiatatievc voorzorg, met
het oog op alle gebeurlijkheden, cun
de azlressen van de voor mobilisatie
ln aanmerking komende Ne*le. 1 andere
te weten te komen.
Hr. Ms. H o 1 1 a n d.
De reisroute van Hr. Ms. pantser-
dekschip Holland, dat op de terugreis
ia uit Weat-Ind naai Nederland, is
eentgszins gewijzigd, ln plaats van
Bermuda zal bet schip St. Thomas»
bij Poitorlco aandoen.
Kolunnood.
Zuinigheids-
maatregelen.
In Zaandam wordt de acht-uur-
winkelsluiting ingevoerd, sugezon-
derd Woensdag en Zaterdag, op
welke diusen de winkels tot 1U uur
mogen ooen zijn. ln winkels mag
vóór 6tz uur s avonds geen eieeuiseli
licht of eas branden verlichting der
etalages is geheel verboden, vode s
moeten om 10 uur gesloten wordeu.
Voor productieve doeleinden oiog
niet mter verbruikt woiden dan 70
pLt. vi.n het vorig jaaivcrbruik.
De Riiks Hoogere Burgerscuooi ie
Tilburg, met uiuondering van do
5«le klasse, en enkele openbare scho
len tiin wegens kolenfeebrek geslo
ten.
In Delft mogen de verbruikers
van gas en electriciteit niet meer ver
bruiken dan 65 pCL van het vorig
jaarverbruik. Bii overtreding wordt
de toevoer voor minBtens 1 maand
afgesneden.
In Leiden worden verschillende
Rijks-musea gesloten, ook van -do
Rijks- universiteit.
Te Rotterdam zijn vun het em
placement der Staatsspoor 5430 K.G.
steenkolen gestolen.
Om dc brandstoffen
te vermeerderen.
Een deskundige schrijft aan het
„Alg. Handelsblad"
„Nederland beschikt nog over ecu
andere brandstel, of liever een pro
duct dat gemakkelijk tot goede brand
stof te maken is, namelijk hout-afval
dat door talrijke fabrieken geprodu
ceerd wordt, door veie zelfs in enor
me hoeveelheden. De meeste fabrie
ken weten er met goed raad mede,
daar het versloken als zoodanig niet
best gaat. Waarom wordt dit afval
niet coöperatief, of in een of meer
centrales verwerkt tot kool. De meest
raticneelc wijze zou zijn do«>r droge
distillatie met winning \ao bijpro
ducten. doch wanneer men bang is.
dadel uk met een bedrijf le beginnen,
da! hooge aunschaffingskosten met
zich brengt, waai om begint men dan
niet volgens de oudenveteclie metho
de: „verkolen in roeïlers Deze wor
den uit klei gemaakt, zoodet niet au
derg noodig is dan een flink sfuk klei
grond. Di verkregen houtskool dient
gemalen te worden, en dan verstookt
I nl« de turfslof. Het houtskoolpoeder
is hiertoe nog beter geschikt. Wau-
I neer men met deze methode begint
en succes heeft, kan men altijd nog
denken over het winnen van de bij
producten si! het daaraan verbonden
chemisch bedrijf. Naar ik meen zou
den wij liet in ons land. wanneer
turf, hout afval en steenkolen doel
matig geëxploiteerd werden, wat
brandstofvoorziening betreft, vrijwel
(ot onafhankelijkheid van het buiten
land kunnen brengen.
Het Duitsche aanbod
van steenkolen.
Dc „Telegraaf1 merkt op, dat, als
Duisehland do aangeboden 320.000 A
350.000 ton steenkolen per maand in
derdaad aan Nederland levert (nu is
het vervoer onmogelijk, doordat da
Rijnvaart is gestremd), „is dit onge/
veer de helft van wat we aan invoer
noodig hebben, mits onze schepen in
Engeland blijven bunkeren. Men stel
le zich dus^niet aan alsof men meent,
dat die toezegging van Duitsehiand,
zelfs als zii werkelijkheid werd. ons
uit den brand zou helpen."
Maximum aantal
w e r k u r e n. 4rn i n i-
m u m weekloon.
Hel hoofdbestuur van de drie tex-
ttel-arbeidersbonden De Eendracht,
Unites en Sint I.ambertus hebben
een adres verzonden aan den Afluis
ter van Landbouw, waarin gezegd
word', dal door dc kotensehaarsebte
stagnatie in het bedrijf is gekomen,
wot umileidi'ig-gaf tot loonderving
dat het zich Iaat aanzien, dat dtze
toestand zal verergeren, als niet
Feuilleton
(Niiar het Engeisch van David
Christie Murray).
43)
Er e maar één ding', zeido Rut
l©d.p>© dat mij belet u beiden onmid
dellijk in hechtenie te laten nemen-
Den laats ten tijd heeft hij zulke ver
hezen geleden-, dat liet twijfelachtig is
of hfj ze ooit te Iraven zal komen, en
door al die tegenspoed is hij een bootje
In de war geraak!. Ais 'uk er wat aan
ooen kan zal ik zorgen dal' hij niet
nóg moei zorgen krijgt en dat is de
«enige reden waarom ik geneigd ben
u beiden te laten gaan. Maar vóór
dien tijd moet Sc een schriftelijk© be
kentenis van u hebben dat u gepro
beerd beeft chantage te plegen en
verder eisoh ik van u dat u inij zult
bedanken voor mijn toegevendheid.
Melohisideok keek al weer angstig,
maar zijn vriend hield vol.
- Goedj ze;dc hij. Doo zoqbJs u
will. Wij zijn hier op het kantoor
van Mac Veigii om hem te beschuldi
gen on we loepen daar gevaar door.
Dat weten we wel. Maar juist liet
feit, dat we dit alles durven zal eon
bewijs te meer zijn win de waarheid
van ons verhaal cn u zult zien dat
do goede naam van uw patroon geen
cent meer waard zal zijn.
Het geval dat voor dc rechtbank
zal komen, a!s u ons daartoe dwingt,
zeidc Rutiedga, is eenvoudig «hl. Eén
oude heer van bijna tachtig jaar,
met een zéér goede reputatie, is op
een o ogenblik zijn verstand kwijt ge
raakt, is, zou men kunnen zeggen,
gaan «laa-pwaüdeï-en en de rorniiicl,
die iiij in zijn eigen kantor gemaakt
hoeft is een bewijs te over dnt hij niet
goed bij zijn verstand was. De ju-
weelen zijn weer gevonden. Zij zulten
vanmiddag aan den rcohtroatkgv-u
eigenaa r overhandigd werden, en dc I
man, dien gij getrajeért hebt tot uw
slachtoffer te maken zal het medelij
den en het vertrouwen van de recht
bank epwekilren. U, aan den anderen
kant, heeft het plezierige vooruitzicht
van «oven jaar dwangarbeid, zo ooit
u zelf zegt.
Nil reide Melohlsidwk, wat mij
betreft, ik heb er genoeg van, Sk eohnl
er mee uit.
Je bent niet wijs, bromde Hopp-
ner. Zie je dan niet dat hij «naar aan
het bluffen te 7
Nu, zeidc Rutteögo, we zullen-
zien. Ik zal u preces drie minuten ge
ven om inv -besluit te nemen, en w i'.t
u me dan niet de schriftelijk© verkla
ring geven waar :k u om gevraagd
heb, dan zal ïk u aan de politie -toe
vertrouwen.
Zoo, zoo, zeidc Hoppner. En >k
geef u juecies drie minuten om uw
I beeluit t-e nemen, en als u dat niet
doel, ate u niet met ons wilt onder
handelen vreten wij wel tvat. on6 tc
doen staat.
Rutledgv gaf be.ni geen antwoord,
maar ging achterover leunen in Sir
Donald's «téel. In de een© hand hield
hi] do revolver en in de andore hand
zijin horiege.
Sdiei toch uit, zeide Melohtsi-
dedi Het us tooh verforen epel, Hopp-
ner, ochei er nu mee uit.
Hopp ner zat in elkaar gedrongen
in rijt stoel. Nu en dan gluurde hij
no ar Rutledge, cn traohtt© pit dien®
gezicht op te mal:en w^t htj van plan
was. Hij had ook zijn horloge uil
7.1 vii zak' gehaaid en zonder een
woord te zeggen 7,aten de mannen
te wachten, tot Rutiecge opeens zijn
buG'loge in zij-n zak stopte en op dc
gong ftloeg.
U behoeft niet te «bieten, zeide
Hoppner. Ik zal vv©l toegcxY-n.
De tw©° stevige kerels versóbcnen
bijna op hetzelfd© oogenblik.
Wacht nog maar buiten, zeide
Rutledge, het kan zijn, dat ilk jullie
dadelijk noodig heb.
De twee mannen gingen, weer heen
en «te procuratiehouder gaf Hoppner
papier, pen en inkt en dicteerde hem
langzaam het volgendeWij, onder-
gc-teékeodan, bekennen hiermede dat
wij getracht hebben Sir Donald Mac
Veigh geld aï tc pe:een dat wij onze
sctiandeiijfeo beschuldiging gobA-'d in
trekken cu wij wonschen hierbij on
zen dank te betuigen roer de greot-
iniMNtve wijze waarop Sir Donald
.Mac Veicih ons lieeft batva inied.
Zondt u daar even uw handtce :e-
ning onder willen aetteu 7 vroeg Rut
ted?©. En u ook, meneer Hartl
Dank u zeer. En nu wenseh ik u bei
den goeden morgen.
Weer sloeg hij op dc gong en voor
den derden keer verschenen de twee
mannen.
Je kmnt dezo twee hoeren rustig
laren vertrokken, reide Rultedge.
Zij verdwenen en de deur werd
achter hen gesloten. De procurotie-
houder \iel weer.neer in den stool
waaruit hij zweven opgestaan wae
cn uitte een langen zucht van ver
lichting.
Hé, hé. Dal heeft moeite gekori.
iWordt vervolgd
