Hurlems Dabbles
be Oorlog.
TWEEDE BLAD.
Zaterilag 31 Maart 1917
Overzicht.
De EVOLUTIE VAN DE BE
VOLUT1E IN RUSLAND duurt
voert. Veel is in het land van
cten-nu-ontroondeu Tsaar nog in
een ontwikkelingsproces, ia Ie
smeltkroes. Zoo' komt men eiken
das voor nieuwe zaken te staan, die
niet dadeluk in de beteekenis te over
zien ziin. tc meer daar de nieuwsbron
niet steeds onDartiidis is Duitscbe
berichten over de toestanden in Rus
land moeten met reserve aunvaurd
worden, veel wal, dezer dagen via
Berliin over Russische zaken gemeld
is. bleek onjuist. Zoo nu ook bet be
richt. dut de Berliner Lokal Anzeiger
vio. Stockholm ontvangt. namelijk,
dal er EEN SPLITSING IN DEN AR
BEIDSRAAD ontstaan is. doordat de
mee. dement der arbeiders en solda
ten de oorlossDronatranda van -te
vcorlooDÜzc reeeering afkeurt. De ar
beiders hebben een nieuwe centrale
commissie voor de arbeiderspartij
gekozen, tot welke onmiddellijk dc
beambten van 'posterijen. telegraphic
e.i suoorweuen znn toegetreden, zoo-
c... commissie de meeste verbin
dingswegen. waaronder ook de
suoorliinen naar bet front, in hare
macht heeft.
Alle regimenten te Petersburg heb
ben zich zoo wordt in dit Duitscbe
bericht verder ongemerkt aange
sloten bi,i dc nieuwe commissie. Deze
heeft in het nieuwe soc.-dem. blud
..Prawda" een motie gepubliceerd,
waarin o. a. verklaard wordt, dat er
onmiddellijk een einde moet worden
gemaakt aan den misdadiaen oorlog.
I)it zou dus on een redesgezinde
stemming onder een deel van de Rus
sische revolutionnairen wiizen. Die
is ook wel af te leiden uit den oproei),
dien de ..Raad van afgevaardigden
der arbeiders en der -militaireb' tot
het proletariaat van de ueheele we
reld gericht heeft, met de uitnoodl-
eing .hel juk der autocratie te ver
bleken en. hi navolging van bet Rus
sische volk. Ie weigeren om als werk
tuig in de handen van koningen, be
zitters en bankiers te dienen en zoo
doende een einde te maken aan de
omzettende slachting, die de mensch-
heid onteérU liet uur heeft geslagen,
wtiaro» het volk zelf over oorlog en
vrede moet gaan beslissen."
Dit bericht wordt verspreid door
hei officleelo nieuwsagentschap te
Petersburg, dat onder directie staat
van eer lid der voorJoopige regeering.
Daarentegen slaat in een ander rc-
grerincsmanifest
„Verdedigen wij lot het uiterste on
ze vrijheid tegen alle aanvallen van
buiten en van binnen. De Russische
r.-voluiié zal niet wijken voor de ba
jonetten der veroveraars en zal niet
kunnen worden verpletterd door een
buitenlandse!*© militaire macht."
De arbeidersraad te Reval sprak
In een motie uit ..Zoolang het Duit-
flche militarisme niet vernietigd Is.
zullen de werklieden en militairen in
Rusland de wapens niet nederlec-
cert."
Ook is er nog een ander manifest
van liet comité der arbeiders-gedele
geerden er worden heel wat mani
festen uitgevaardigd I waarin ge-
ulei 1 wordt voor vier voorname pun
ten 1. Geen afzonderlijken vrede
*2. wereldvrede on den grondslag van
zelfbestuur van alle natiën 3. inter
nationale arbitrage vermindering
van militaire toerustingen.
In Petersburg betoogden soldaten
voor het Doema gebouw met banieren
waarop stond ..Oorlog tot de vol
ledige overwinning". „Arbeider&naar
uw werkplaatsen, soldaten naar uw
Icootrraven."
Verder gewagen verschillende Rus-
sischc bericiiten over eensgezindheid
in het Russische legér, om den striid
voort'te zetten. Ook wordt <r gewag
van gemaakt, dat de aanvankelijke
misverstanden tussclien officieren en
soldaten ziin opgeheven. Verder
wordt iets gemeld over reorganisaties
Haanemmer Halletjes
EEN ZATBRiDAOAVONDPRA ATJ E.
„Sommige menschep." zei een van
mijn kennissen, „vervelen aicb wel
eens ik verveel me nooit. Wanneer
hel leven zooale het is mij niet mcci
boeit en goen aanleiding tot overpein
zing oplevert, dan ga ik denken ever
wal had kunnen zijn en je begrijpt
wel. dat je daar altijd naar hartelust
ovc kunt fantaseel.-eu." Nu, dat ben
ik wol met hem eons. Verbeeld je. dot
neef Wouter een neger-hoofdman
was met zwarte krullen en dikke
zwarte lippen, een kuods zwaaiende
en van tijd tot tijd smul.ende aan een
verdwaalden blanken handelsreiziger
hij. die altijd beweert dat zijn deli-
eate gezondheid alleen maar kali's-
vUxssch ytidragen kan. Hopma mei
zijn buikje ais Kozakken-hoofdman
of heg aaide Saniojeed, buitensre-
woon gesteld, naar de legende zegt,
op vetkaarsen voor inwendig gebruik,
zou ook een merkwaardig effect ma
ken. in elk geval zouden ze beiden
interessanter wezen, dan ze tegen
woordig zijn.
Het toeval wilde, dat tegelijkertijd
oen van mijn huisgenooten klaagdo
over de eentonigheid van de cou.an
ten, een opmerking, die veel waars be
vat, omdat ze dag in dag uit onveran
derlijk verhalen geven van ellende en
droefenis, „Zou het," zoo heb ik toen
gedaohtt „niet veel aardiger wezen
om de journalistiek fantastisch te be
oefenen? dat wil zeggen, gebeurtenis-
oen Ie geven, die hadden kunnen
plaats hebben, maar niet voorgevallen
as ij nEn om niet in 't wilde weg te
praten, maar meteen voorbeelden te
doven, laat ik hier achiereenvoteons
afdrukken
oon interview, dat gehouden bad
kunnen zijn
oon brief, die geschreven had kun
nen worden
eon droomc d>o lind kunnen voor
vallen en
in liet lener. ITavas selni,namelUk
..De «eneraal Alexèiéf. voorstander
der nieuwe reeeërimr. wil in het le
ao'' de levende en beredeneerde dis
cipline. invoeren, inplaats vuil de
automatische discinline van het an
cien réeirne. Daarvoor wil h|j aan
leder bont comité's vormen van offi
cieren en eredeleReerdeii der soldaten
en der oroote sociale organisaties,
van den Zemstvo-bond. en den
Stedenbcnd. om bet lecer te organi-
seeren volcens den nieuwen «eest.
Daar de arbeid dezer comités uiter
aard lancrzaam zal eaari. heeft de
ctneraal een raad van officieren en
soldaten aevormd. om -dadelijk de
hervormingen in te voeren, door den
raad van soldaten- en nrbeidere-
pedeleceerden aanecereven^!
Een der belarurriiksto KObourtenis-
sen uit Rusland is EEN PROCLAMA
TIE AAN DE POLEN, uitcevaardiad
door dc voorlooDitze reaeerina. Daar
in wordt o. a. gezegd. ..dat het oude
reaimc omvcraewomen is. en dat de
nieuwe reaeerine de Polen oproept,
om do vrijheid te aanvaarden, die dc
vcrice reaeerina beloofde, maar niet
van plan was te seven. De midden-
Eurooeesche mocendbeden liebben de
politieke vrijheid beloofd, niet voor
het ireheele Poolsclie volk. maar al
léén voor het aedeelle. dat in het bo-
zette gebied woont. Het-Poolsche Ie
orer zal thans niet strijden voor de
onderdrukking der vriiheid. voor de
verminking van het vaderland onder
hevel van den erfviiand. Voor de Po
len komt nu eveneens hét uur der be-
vriidine. Het vriie Rusland roeot hen
op. om le striid en voor de vrijheid
der volken. De voorloonlce regeert na
beschouwt de stichting van een onaf-
hnnkeliiken Poolschen slaat, ge-
vormd uit alle gebieden, waarin dc
meerderheid der bevolking Poolsch
is,als een waarborg voor den duur-
zanion vrede in het nieuwe Europa.
Veroenierd met het Russisclie rijk
door een vrijen militairen bond. zal
het Poolsche.riik een sterke wal 'zijn
tegen den druk der Midden-Europee-
sclie volken, tecren de Slavisclie na
ties. Het nieuwe Polen zal zelf zijn
receerlngsstelsel bepalen, volgens den
wil der constitueerende vergadering,
die op den grondslag van het aJge-
n eenc kiesrecht in de hoofdstad van
Polen zal worden bijeengeroepen.
Rusland verbouwt, dat het verëenig-
de Poolsclie volk daardoor een krach-
tigen waarborg zal krösen voor het
burcerliijte en nationale leven. De
RussisflTe constitueerende vergade
ring zal de nieuwe unie bevestigen en
toestemming geven voor de wijziging
van het Russische gebied, noodzake
lijk om aan het vriie Polen de be
schikking te geven over de drie dee-
len. die nu gescheiden ziin. Poolsche
broeders, drukt, de hand. die het vriie
iRnusland u biedt, en verheft u om do
nieuwfe schitterende periode van de
geschiedenis van het herleefde Polen
tc beleven." Het stuk ie geteekend
dooi alle ministers van de voorloot/i-
a regeering.
De revolutie in Rusland ncvrt ook
invloed buiten de Russische grenzen.
Onder meer ook in Duitecliland.
Een correspondent in Duitsohland
vau „De Tijd" schrijft o.a., dat 'T
DUETSQHE VOLK in afwachting is.
Waarvan? „Wel er gaan allerlei ge
ruchten over den nieuwen militairen
opzot van Hindenburg, die 'n reeds ge
vorderd Italiaansch offensief zou heb
ben opgegeven, om zich plotseling
met alle kracht togen het stuiptrek
kend, en onder ©cn laatstén slag mis
schien ineenzinkend Rusland'te kee-
ren, maar belangstelling en zeer
bittere belangstelling bestaat er ei-
giïlij'k alleen voor de rechtstreeks on
allei pijnlijkst gevoede nooden van 't
oogenblik hel waarlijk nu scherp nij
pende levensmiddelen-gebrek.. Ik zal
daarvan niet de sombere- tooneolen der
weifliörijkhoid ophangen, ook omdat
ct reeds genoeg van naar buiten hkt,
on omdat een openhartig» mededeel
zaamheid in dezen zoo gauw door een
partijdige oordeelvelling over het wer
kelijk heldhaftig on tragisch lijdende
Duitse he voMc lijkt ingegeven. Genoeg
zij het gezegd, dat het zich op het
oogenblik aan een krachtproef onder
werpt, d'ie het schier den adem be
neemt, en waarmui de uitkomst ook
hier In de leidende kringen met angst
wordt afgewacht. Wat den in Du'tsch-
land vcrblij'venden buitenlander, die
ook in de kennis van internationale
verhoudingen een beetje thuis 16 moed
geeft te midden wan al dit niet-opïi-
mismo, maar wrange elémming van
«'ii verklaring, die had kunnen zijn
afgelegd.
llel interview had kunnen zijn ge
il )udcn met een van de 200 Duitsoh©
k aderen, die een paar dagen geleden
n Nederland zijn gekomen om weer
eens flink le eten en er op krachten
le worden gébracht. Het tooneel stuit
voer een groote zaal. ergons in ens
land, waar de kindertjes zich flink tc
goed doen. De interviewer, een man
met een medelijdend gemoed, - maakt
een praatje niet een aardig knaapje.
,,Tfig, mein Junge, Schmocktje?''
„Ju, danke, eehr gut."
Interviewer kijkt een poosje naar
het bewegen van de grage monden en
zet daarna het gespirek voort met de
.vraag hoeveel broers en zusters het
ventje heeft.
„Scchs. Mein Binder Friu ist Sol
dot."
„Ach so. Infanterie oder Kavallc-
rie?"
„O nein, er iet im Unlofêoebool."
DR met een beweging van trots. In
terviewer (ik zei immers, dat hij een
medelijdend gemoed bezit) zwijgt een
oogenblik, hei woord „Ünterseebool"
hindert hem. De jongen merkt dat niét
en zegt nog fierder i
„Neuüich hal mein B ruder das
eisorne Krouz erhalten."
„Het ijzeren kruis zoo zool" zegt
de interviewer, zonder er bij na te
denken, in 't Hollandses. De jongen
keert zich weer tot zijn mak keks en
de interviewer loopt de rijen lange.
Dez© eamanloop beeft hem getroffen.
Door den verscherpten onderzeéboot-
oorlog worden dc schepen met voorra
den voor Nederland, bij zeven te ge
lijk, in den grond geschoten. Vier wc
ken daarna gaan tweehonderd Duit-
sche kindertjes zich nog'eens to goed
doen aan onze bepeikle voorraden- en
broer Fritz, ,die op een onderzeeboot
vaart, heeft het ijzeren kruie gekre-
gen.
Do interViewer gaat m i eenjpnplc-
zicrige gewaarwording de zaal uit.
Djt interview is niet gehouden, maar
had gehouden kunnen zijn.
duiden en verdragon en ma3r afwach.
ten. is de democsatieeering van
DuiteChland. de langzame maar ze
kere omzetting van de conservatieve,
militaire, jonkorlijke, keizerlijke, al
léén-l^ersch en de regeenng in oen
vol'ksregeering. De voltrekking van
het pi.oces gaat inderdaad niet vlug,
maar geleidelijk, en zeker vlugger dan-
door don Keizer, den Rijkskanselier,
de militaire opvattingen, do Pruisi
sche vasthoudendheid aanvankelijk:
toelaatbaar werd geoordeeld. Opmerk
zame toeschouwers, ook in bet buiten
huid. hebben de evolutie der Duheche
binnenlandeche toestanden reeds kun
nen waarnemen, maar in een versneld
tempo zullen hun in de naaste weken
en maanden ingrijpende hervormin
gen verrassen. Eerder dan de macht
hebber in Duitschland wilden, snel
ler dan Engeland verwachtte, wordt
de democratisoering voltrokken van
het Duttschc staatswezen, tot dusver
ate zuiver „militaristisch" in de En
tente-landen buitensporig uitgekreten.
Indien do Rijkskanselier, In zijn
hout een opportunist-goodo-scheeps-
ma.nekuruH gebruikt, 'kan da omwen
teling in Rusland (die hier onmisken
baar oen grooten invloed hoeft uitge
oefend) niet onkel een leerzaam voor
beeld van onmiddellijke gevolgen zijn,
maai wordt ook het groote struikel
blok tot oen toenadering der oo.log-
voerondo mogendheden op vredelie-
venüe wijze uil den weg geruimd.
Immers, de groote grief van Engeland
en de Entente o.a. herhaaldelijk
door Asqiuth geformuleerd was het
in Duitschland vigeer en de stelsel, het
welk telkon6 als het .gevaar van Eu
ropa en Frankrijk werd gesteld. On
gemerkt gaat thans de door Asquitlr
uitgesproken verwachting, dat liet
Duileche volk aeif een einde zou ma
ken aan zijm autocratisch staatswe
zen, in vervulling. Wellicht niet zoo
radicaal als de Entente het. had ge-
•weneolu, maaj toch voddiociide, om
van nu af een toenadering mogelijk
le maken, daar 't Entente-hoofddoel
feitelijk wordt bereikt. Eu nu-Rus
land. tot dusver zelf met de democra
tie der Entente m flagranten strijd,
eindelijk zijn eigen, vrijen regeerloge-
voiiri hooft gekozen, kan de Bond der
volkeren hersteld of; wil men. einde
lijk gesticht w«rden. Dc stemming
van'hei „Nach Pari6" is bij het Duit-
schc volk voorgoed verdwenen, maar
het heen den goeden weg leeron vin
den „naoh Berlin" beter dan de
Entente. En nu de oq log ook aan
Duitsohland zoo geweldige fouten
heeft afgeleerd, kan een gezuiveide
Samenleving der naties niet lang meer
uitblijven."
Dit stuk van den, ..Tiitl' -covreauon-
dent la geschreven voor het Rijksdag-
debat. van Donderdag. Veel wat in
di? zitting is voorgevallen is oen oleit
voor de opvattingen van dezen be
richtgever.
De ..Vorwarte" het blad der
Duitecho socialisten uil hare groo
te voldoening over het feit. dat ma
den eoc.-dem. Noske. de woordvoer
der der liberalen, dr. Müller. en die
der n&Uonaal-liberalen.Stresemalm.*
met grooten nadi-uk reeds nu tijdens
den oorlog de „NEUOR1KNTIE-
RUNG" geèischt hebben. Maar ver
volgens wiist het blad od de aarze
lende. houding van den rijkskanse
lier, als hij dit. onderwero aanvoert.
..Maar Von Bethmann begriibt nog
altiid niet. hoe ernstig de toestand is.
Het vraagstuk der binnoulandsclie
oolittek is dezer darren het voornaam
ste vraagstuk van de buitciüandsche
politiek geworden en hierin ligt züne
vitale beteekenis. Wii dringen niet
aan. omdat dclan-- duur van den
oorlog ons ongeduldig maakt, maar
omdat hot oorlogvoerende Duitsch
land uit een oogpunt van politiek in
een ongunstigen toestand is gekomen.
Hel kan en mag niet zoo blijven, dat
Duitschland tegenover alie tegenstan
ders. met wien het om zijn bestaan
woislell. als het oolitiek-aciiterlijksie
land af6teakt. Daarom is de
..Neuoriëntienmg". over welke men
een baar weken geleden nog genoege-
liik ,bli de kachel kon ketivelen. plot
seling tot een nationaal levensvraag
stuk geworden. Wii kunnen niet. zoo
als wii moeten .stand houden tegen-
ovc «en wereld van vijanden, als
wii hen niet in de oogen kunnen kij
ken als burgers van een staat, dio
koo vrii ziin als zii. Wii versperren
ou9 zelf den weg naar den snoedigen
vredo. dien wii wenschen. als wij no-
langer dc legende laten voortwoeke-
i~'-n dat een wereld van vrijheid
Dan do brief, die geschreven had
k mncn woeden. Aan wie? Natuurlijk
a Burgemeester en Wethouders van
Haarlem En waarover? Natuurlijk
0.er toeslag. Waarover anders?
Hij luidt als volgt:
Edelachtbare Hoeren,
Woensdag is in de vergadëiing van
dm gemeenteraad door een van de le-
d n ter eprako gebracht, dat fel rei ijk
o'it toeslag had behooren te worden
g -goven aan de gepensioneerde amb-
1. naren en aan diegenen, welke met
den gel)celen dag in dienst van de go-
meontc zijn. Ofechoon ik tot geen van
üe twee categorieën behoor, bestaat
ej voor mij alle reden, om aan B. en
W. o ven eens een toeslag te verzoeken,
omdat ik, nu al sedert meer dan 25
jaar, <le gemeente op allerlei manier
bevoordeeld zonder ooit belooning
of dank daarvoor te vragen of te ont
vangen.
In dc oorate plaats ben ik gewoon,
den burgemeester en de vier wethou
ders. l>euevens den secretaris, als ik
hen ontmoet, beleefd te groeten
Dit ondemteunt het gezag en be
hoort dus gewaardeerd te worden
Vervolgens ben i'k zomer en winter
geregeld ofT de publieke tribune in de
Raadszaal present en luister met ge-
pasteti eerbied naar dc discussies
daar de eerbied voor bet gezag uit de
wereld dreigt te gaan, houd ik op deze
manier dien er in, waartegenover ze-
kero oitoi lelijkheid passen zou.
Daorvhij zeg ik bij het aanhóoren van
verschillende meeuingen telkona: „zeer
juist", lietgeen wijst op een bi cede op-
.vatting van zaken, die als zoodanig
bel oorring verdient.
In dc derde plaats heb ik In gezel
schap do gewoonte om. wanneer over
liooge belasting wordt goklaagjd, te
antwoorden: „halt evenl loon mij
aan, dat ze te hoog zqn." Daar de k'a.
ger hierop nooit een degelijk ant
woord kan geven, wordt de ontevre
denheid "-li dezen kring onderdrukt cn
door berusting zoo niet gencgenlieid,
vervangen. Daar een tevreden bur
gerij voor eon gemeentebestuur een
groot gemak is, vloeit ook uH dit feit
•hriidt te-. n ons. als de' laalsfe foc
vlucht van het desootismc."
Van DE RJJKSDAGZ1TTENG van
Vrijdag ls weinig te boekstaven. Mi
nister Z'.mmerm&rm verdedigde nog
eens 't aanbod aan Mexico en Japan
om, zoo Amerika «ari Duiitechkuwt
den oorlog vorklaardo, do zijde van
Duitschland te kiezen. Nieuwe argu
menten kwamen daarbij evenwel met
aan het richt. Wel liet Zómmerinann
er nog eens de nadruk op vallen, dat
hot aanbod alleen gedaan zou wor
den n a d a t de oorlogsverklaring van
Amerika verschenen was. Ook kwam
DE VERHOUDING VAN DUITSCH
LAND TOT RUSLAND nog oven ter
sprake, alsook de BINNiENLAlND-
SCHE POLITffiK VAN DUITSCH
LAND. David (soc.-d'dD.) zq:de: Ik
wensch het Russisch volk geluk met
de verlossing van de heerschappij van
i den Tsaar en ik hoop. dat de sterk
vTedesbe\v<iging, geleid door Kerenski
en Taclieiidzo, succes zal hebben. Ver
der zei dc socaaJast; „Ook do rijks-
kausöiieir sprak van een monarehio,
die m het volk wortelt- Een werkelijk
sociaal koningschap, in den geest van
dat van FYedterik IJ, vond ook de
goedkeuring van Bebel en wordt
ook door ons gesteund. Het voik ver
langt, dat «ie koning het vertrouwt
Wij hopen, dal de kieerecluiiorvor-
mrng weidra lot stand zal komen.
Dove iFortschrittpartei verklaar
de: „De kracht van Duitschland be
lust op de kracht van de nationale
gedachte, drie Duitschland tol een
heid bracht, nadat eerst in de eco
nonvisohc en 'de cultuurwereld een
heid was gekomen.
ScMffer (nat.-Kb.): „De Rijkskion
saLter heeft aftrekeniing gehoud&n
met dan Tsaar en overtuigend aan
getoond welk een vreeselijko schuld
den Tsaar en het Tsarisme treft. .Bij
stelde afdoende m het Licht, dat hei
praatje, dat wij ons zouden willen
mengen m de brnnenlandsche aan
gelegenheden van Rusland, zonder
eenigen grond is. Wat de kiesrecht-
hervormmg in cms eigen'land betreft
acht ik het ondoelmatig in dit geschil
het absolutisme op te roepen. Het is
geen teekon van vertrouwen in den
monairch, dat "men veronderstelt, dat
hij tot e-oii coup d'état in staat zou
zijn. Wij hopen, dat hij rekening zal
houden met de eischen van het oo-
gonblik. De liand tussclien voist en
volk is in dezen oorlog voortdurend
naanver toegeiiaald én mag niet los
ser worden. Ons volkswezen moet
wortelen in de liefde tot liet koning
schap".
Grate iona) verklaarde: „Die re-
gcering deele mede of zij nog de
vroegei o opvatting toegedaan is, dat
tengevolge van de afwijzing van ons
vredesaanbod door de vijanden onze
v redasvoarwaarden verscherjil zijn.
Nadat nog Ledeboui- (sóc.-dem. Arb.
Geftu) her woord had gevoerd, nam
de Rijksdag bij hoofdelijke stem
ming mot 227 stemmen tegen 33 en
vijf onthoudingen een voorstel der
nut. liberalen aan tot benoeming van
een grond wetecoanantesle van 23 le
den ter bosriiudoerimg van de niiaos
lues, betrokkiing hebbend op do con
stitutie, speciaal wat betreft de
voilisvoiteigenwoardiiging en hare ver
houding tot de regeewug.
De Rijksdag ging daarop uiteen tot
24 April.
De Oostenrijkste mïnistei' van bui-
tenland&clic zaken Czernin he»ft. zich
tegenover een journa<isl over DE
V REDESQ UA EST1E uitgelaten. Hij
zei o.a. op de vraag of hei aanbod
van een vredesconferentie \..n tule
oorlogvoerende staten nog gehand
haafd hijfi; „Zeker, ik weet geen an
deren weg om tot een algemeen ein
de te komen. Voor degenen, die den
oorlog willen voortzetten betcekent
liet bijeenkomen eener conferentie
nog geen verandering. De gevechten
kunnen immers gedurende dien tijd
voortduren. Alleen op èen vredescon
ferentie kunnen d© honderden quaes
ties, dio de oorlog aan de orde heeft
gesteld, en die een onafscheidelijk ge
heel vormen, opgelost worden.
Vervolgens werd door den journa
list de vraag gesteld: „Zou he' niet
mogelijk zijn een algemeene schets
een titel van aansptaak op dnurtetoe-
elag voort.
En ten slotte: bij verkiezingen heb
Lk altijd ni> den besten candidaat ge
stemd Al werd die niet 6teods geso-
zen, toch had ik het beste voor en zou
uit dien hoofde aanspraak kunnen
maken op oon prijs voor burgerdeugd
of op oen gedenkteken na mijn dood;
bij deze verklaafc ik plechtig, daarvan
of te zien, mits mij bij doze gelegen
heid- een duurtotoeslag verleend wordt
tot een bedrag en op een voet als door
U, Edelachtbare Heer en, zal worden
bepaaldik bölioef u niet te zeggon,
dai een gemeentebestuur alleen dan
over do biiVgerjj rogeoren kan. wan
neer die burgerij welwillend is en
meewerk'. Wolnu stelt zoodamgen
burger door een toeslag in staat, daar
mee te blijven voortgaan,
Do droom, die gedroomd had kun
nen worden, was van Wouter. Ze ge
schiedde op eon avond, toen hij in het,
Gemeenteverslag had zitten 'ezon.
Waarschijnlijk had deze buitenge
woon boeiende en romantische !ec
tuur zijn verbeeldingskracht nl le zeei
geprikkeld. Ten minste, hij droomöe
dat hij dood was.
Ja, dat hij dood was. Dit is niets bij
zonders en ook in 't geheel niet akelig,
omdat lvlj zelf dat geval als Iw-lnng-
steiïende meemaakte, liij- lnep zeilis
in den stoet achter de lijkkist aan,
maör uIemand zag hem, want er
werd geen woord tot hem gesproken
en wanneer hij wat zei. kroeg hij geen
antwoord.
Nhottonrr! vokteeti de ploe.'i vigheid
wo! aan zijn ijdelhete. Het gi:al was
gcdolwn op het nieuw» gedeelte en
toen de-stoet daarheen trok. word hij
er bijzonder door gestrooid. Di; Ls
1 juist iets voor Wouter, om te hebben
wat niet iedereen lieeft. Ook trof liet
[hem aangenaam, dat al do vrienden
[present waren: Hopma, Hu pst ra en
ik zelfs maakte hij me later een
compliment over den nieuwen hoogen
I'teed, dien ik ophad ,,de oude. zei
hij, „dateerde werkelijk van vóór hel
'jaar nul." Deze opmerking was maar
'van onze vredesvoorwaarden bekend,
te maken?" Daarop luidde het ant
woord: »„Dtn is iininors reeds, ge
schied. Ik heb openlujk verklaard, dat
ons doe lin den ons oj>ged rongen oor
log is de vrije, ongestoorde ontwik
keling dear monarchie. Wij moeten
waarborgen krijgen voor ons voort
bestaan en voor onze bestaansmoge
lijkheid. Zoodra onze vijanden hun
onuitvoerbare voornemens om ons te
verpletteren laten varen, zoodra zij
bereid zijn le onderhandelen over oen
voor ons en voor hen eervollen vrede
is er geen enkel bezwaar tegen onder-
bande-ingen".
Hoe nadei de 2e Afriil komt, dc dag
wuarop de bu-tengowone zitting van
liet Amenk&aneche congres ral bijeen
komen, des tc minder duidelijk wor
den de berichten UIT DE VEREE.MG-
DE STATEN, zoo wordt aan t Alg.
Handelsblad gemeld. Het bericht, out
WUson ®en buitengewone zitting had
bijeengeroepen, scheen den toestand
te hebben verhelderd: Nu komt liet
end© van de spanning, nu komen do
pb&sidenl en het volk tot een duidelij
ke uiteenzetting van wat zij willen.
Maar sedert zijn er eenige weken
voorbijgegaan, ©u de opheldering, die
men van de bijeenroeping verwachtte,
werd vciduifttord. De eerste opwin
ding te voorbij en nu blijkt het wel,
dat niet het gebeete Amerikaansche
voik oorlogzuchtig ie. Een deel wil
zekor, beslist en eiormachng don oor
log. maar een ander deel wil even so
ke r en beslist den vrede handhaven.
En daartuaschen ia d© vlottende, groo
te, grauwe massa, die de geheele zaak
eigenlijk koud laat. D© oorlogsgozm-
den bevinden zich ia de oostelijke fia-
ten, de onverschilligen en dc vred&s-
vriendèn in de westelijk© 6tateu. En
nu «loet zich de vraag voorwelk©
houding het Congres zal aannemen?
Vooral nu alle Congres-leden gelegen
beid hebben gehad zich over de nuaes-
tie met hunne kiezen? te verstaan.
Wilson zal natuurlijk al zijn overre
dingskracht aan-wenden, maar al da
delijk staat hij voor de moeilijkheid,
een ander Congre6 voor zich te zien,
dan het vorige. In bet nieuw© Con
gres zijn de beide groote partijen, He-
pubUkeinen en Democraten, ongeveer
©ven sterkv en de beslissing ligt bij de
vijf onafhaukeiijken, d*® het echter
onder elkaar ook niet steeds eene
zijn. Dat maakt de quaestie nog moei
lijker, omdat daardoor reeds ae keu
zo van een apeuker aanieiuiug geven
kail tot he ra aaide stemmmgon tu
laugflurigo -bospreiungen. In ieder go-
val verwacht .nen in de Veroehigdo
Staten, dat do Vólgend© weken uo ue-
sliesiTig zuilen brengen ova, de vraag:
of üe Vereenigd© blaten ni,j hun gewa
pend© neutraliteit zullen blijven, aan
wel zich in openlijken si rijd met
Duitschland zuilen 'begeven.
Verder wordt unt Londen aan l
Hb,a. geseindAsie «berichten uit
Amerika wijzen er op, dat president
ïJson thans met beslistheid het uciik-
becld-van eon oorlog hoéft aanvaa.d
Feitelijk bestaat de oorlogstoestand
ree.Oi. en geen Dunsco aanbou zat mc.-r
aarnemelijx zijn, zeds hét opgeven
van den dulkbocrtoorfog zou au tc
laat komen.
Van do fronten is heden weinig
nieuws. Op T WESTFRONT hebben
dc geallieerden nog eenig© vorderin
gen gemaakt. De Engeischen bezei
len de dorpen Ruyiauicouxt, Sore/ le
Grand en Fins en wonnen terrein in
de buurt van Hendicourt. Do Duit-
schors erkérmeu, dat z© uit de linie
RuyauloourtSorei geweken zijn.
Verder blijkt uit de slafberichten,
dat de levendig© gevechtsactio in
Champagne voortdunrt. Tol heden
evenwel nog zonder veel resultaat.
Verspraid nieuws
IN ZWEDEN is thans een nieuw
ministerie opgetreden onder presi
dentschap van Schartz.
DE STRIJD TER ZEE. Do Duit-I
sche marinestaf deelt mede: „In den
nacht van 23 op 29 Maart deden deo
len der Duiische zeestrijd macht m
het afgesloten gebied over de zuid
oostkust van Engeland een tocht. Be
halve de gewapende Engelsche stoom
boot, „Mascotte" (1097 ton), die acht
zeemijlen ten van Lowestoft werd
aangetroffen en door artillerievuur in
den grond werd geboord, wérden geen
vijandelijke oorlogsschepen noch
handelsvaartuigen gezien. Zeven man
der équipage van de „Mascotta" wer
den gevangen genomen.
ten de«le juis: D© hoed had achttien
lentes beleefd, was driemaal m en
weer uit de mode geweest en had al de
kleuren van de regenboog meege
maakt, tot hij eindelijk uit-arren moe
de maar weer tot zwart was overge
gaan.
at Wouter het meest, tnteresseev-
de waa, of er aan '1 graf nog gespro
ken zou worden en zoo ja hoe. D© re
denaar bleek een neef te wezen, dien
hij niet lijden mocht, maar do inhoud
van «le toespraak was buitengewoon
aangenaam om te hooren. Neef 6p;ak
over de originaliteit, do oponhurtig-
he'd cn oprechtheid van den geachte»
overledene, die nooit iemand vleide
mei welgevallen zag Wouter, du', de
verslaggevers van de dagbladen alles
in hun boekjes opteekenden „juiu-
mer toch," dacht hij, „dat al «üe
moote woorden niet in de bladen zul-
l&n komen, omdat de heele beg-afeniè
maar oen droom is, want anders zou
ik h:er toch niet staan en er zelf naar
luisteren!"
Alle© liep in de beste oixle af. Hij j
e.jpte met do familieleden in de koets'
en reed me© naar huis, maar daar 't
een «Jroom was zag niemand hem. De
neef die zoo roerend gesproken had,
werd daarmee door de anderen gefe
liciteerd „och ja," zei hij, „ik heb
ervan gemaakt wat ervan te malton
was, maar T was anders een zure ke
rel." Hiermee stemden do «Irie andere
neten volmondig in, hetgeen Wouter
zoo kwaad maakte. <iat hij uit bet rij-
tuig slapte cn naar hiiib wandelde,
waar hij, om vau de emotie© ui', te
rusten, naai bod ging cn wakker
waro.
Le; wol. ik zog niet cat hot zoo ge
droomd is. maar 't had zoo gedroomd
kunnen worden.
Eu ten slotte de verklaring, die al-
gelegd had kunnen worden.
Van dc oorlogswinst makers uit
Haarlem en omstreken aan de Haar
lemse lie bti-gerij.
„Wij, O.W.crs uit Haarlem, Blee-
mendaal, IJmuiden en andere auu
Haarlem grenzende gemeenten of tot
Binnenland
De vrijzinnige concentratie.
In de Vrijdag gehouden vergadering
van het centuul comité der vrijzinni
gen is de vraag behandeld, of, voor
het geval do grondwetsherziening tot
eland komt, de drie vrijzinnig© par
tijen in tbêgimsel zouden besluiten,
behoudens goedkeuring door hare le
denvergaderingen, de concentratie iu
1918 bij de verkiezingen onder lie; siêl-
ec-1 van-evenredig© vertegenwoordiging
voort zetten, muien me:i er in mocht
'Slagen tot overeenstemming ie ^i,i-
ken omtrent eon gemeenschappelijk
program. Dez© 'vraag werd bevesti
gend beantwoord door de gedelegeer
den «an de Liberale Unie en aen
Bond van Vrij© Liberalen De gedele
geerden van den Vrijxinnig-Deimjcrn-
tischen Bond beantwoordden haar oiit.
kennend. Het ©preekt intusscben v:m-
zeIf, dat de ooncentratie loi de ver
kiezingen van 1918 op gelijken wot
zal worden voortgezet als tot nu u-e.
In den brief van den Vrijz.-Denn
Bond wordt opgemerkt„Ons Uooid-
bestuur heeft gemeend, hei gevraagde
beginseJbesluit niet te kunnen ne
me:). Vooreerst meent bel, «lui cm oc-,
sluit in beginsel geen nut heelt, zoo
lang in de versie verte met kar» wor
den aangegeven Jioe een gezameujlijk
te verdedigen program zou moeten
luiden. Niemand wee;, welk© onder
werpen van wetgeving en etaairiK-
etuur bij de verkiezingen \an 1918 b«
meesi op den voorgrond komen. D©
gewejdig© lijden, die wij beleven, en
onze afhankelijkheid van wai er om
ons heen zal geschieden, maken het
onmogelijk ook maar bij benadering
vast te ©tellen, hoe de politieke toe
stand na verloop van anderhali ,aar
zal zijn algeteekend. Samenwerking
van politiek© partijen kan Siochts zin
hebben, ©trakA als vroegei', indien zij
worden ©amengebracht door de gê-
meenecliappelijk© begeerte om Het
zelfde doel te bereiken Anders s er
geen sprak© van ©arn en werking ui «n
bepaalden stembusstrijd, doch van «i-
mensmelling voorgoed Vau dit iaat-
6te kan, m&ent het hoofdbestuur van
den Vrijzinnig-Democraiischen Bond,
geen sprak© zijn. p© groepen gaan m
overtuiging te ver uiteen en de ge
schieden:© en de pracrijk zijn te leer
zaam, dan dal daaraan ook maar e©n
oogenb.ik valt te denken. Het beginsel
der evenredig© vertegenwoord ging
heeft ten doel, de beteekenis van cc
verschillend© politiek© strootiuiigon
zoo juisi mogelijk in de vertegenwoor
diging te doen weergeven. Het motief'
voor samen werking, gelogen in hef.
dreven naar behoud of verovering van.
'bepaaJd© districten ie vervallen. Do
voornaamste aanleiding toi hoi aan
gaan van stembusverbonden is met
invoering van evenredig© vertegen
woordiging oj)g©heven. Iets anders is
de vraag, of ie toe6iand ten aanzien
van de orgfinieatie der vrijeinn.gen
ni6t zuiverder zou zijn, indien er i\see
groepen bestonden inplaate van ure
een c-eiiOtK.cna liberate en «en demo
cratisch vr.jZinnig©. Steppen in <i ».o
richting gedaan zuilen duur onze 'ui-
ganisatie met groote beiungsieUuig
woiden gevolgd, be gevraagde ver
klaring iu beginsel kan ons hootdiK-
siuur op bovenvermeld© gronden niet
geven."
De Toestana
Üe zeevaart.
De 7 getorpedeerde
s c he p e n.
Men saint uit Keulen aan a© N. R.
CU: Naar aanleiding van da verkla
ring van de Nederrandacne regc«r«ng
van 16 dezer, dat dez© hei aanbod van
de Duitsch© regeering inzak© de 7 ge
torpedeerde Neueriandscnè -schepen
ais onaarmemc.ijk heeft at geweien,
verklaart de KOln .Zlg. op giond van
inlichtingen, ingewonnen bij den
Duitsciien gezant m Den Haag: ue
Duiische regeeting heeft zacli beri'-l
verklaard, de bemanningen dor ge
torpedeerde schepen voor het door
ben geleden privé-ver ies schadeloos
te steilen en voorts de Nedertandacho
regeertng in het. belang van de ver
zorging van Nedci'iond (met leveits
middelen) andere schepen voor do
getorpedeerde ter chancering aan to
bieden. Wat ten slotte bet eigendom
van de, overigens verzekerde, sche
pen betreft, de uitsche regeering wij,
boe we! de re©«Jors het risico op eigen
gezag hebben gdoopen, hun zeker©
hare periphery! bohoorende, bebbon
me'. leed© oogen gezien en vernomen,
dat in het geboete land eon zekere on
tevredenheid he<J 6cht jegens ons cn
onze soortgenooten. Wij worden be
schuldigd, niet met m-.s en vork te
kunnen omgaan, les te nemen van
oboikellners in fijne manieren, aaid-
api*e!en t© verlangen bij do o eaters on
zoo®meer, alle welk© verwijlen wij
zeer besiist kunnen tegen6[)L©keii, of
schoon wij beseffen, dat dril protest
niet baten zal, wanneer wij daaraan
niet een klinkend bewijs van welwil
lendheid toevoegen.
Na rijp beruad heeft daar in ue vir-
eeniging van O. tv.ere, afdeel'ng Haar
lem cn omstreken, besloten aan de
kas van do gemeente Haarlem af te
dragen een «om van ©en mlHioen gul
den, onder voorwaarde alleen, dav van
dez© schenking melding zal worden
gemaakt In de notulen en het genieten,
te verslag en da; een van de Raadsïe-
(ten een rede zal houden over het on
derwerpde O.W.er draagt ztjn p« i'-
ilemoimaie en zijn bart op de g^edo
plaate."
Natuurlijk is 't goed begrepen <1«r©
verklarirTg is niet afgelegd, maar had
afgelegd kunnen worden.
O n A e r w ij z r, sj.jrekeiide ovef
de revolutie in Rusland: ,,En Ito»
heette de pas afgetreden vorat?
Geheeie klasse: „D© Tsaer."
„«•ted, ©r. zun gemalin?"
Bon p» u i' s t c- ia n; e n s c li ccli-
ter: „De Tsarina."
„He©: goed ©n hun kinderen?"
Knappe Jantje iall(»o),,D#
Tsardines
FÏDELIO.
