Geldigheid Bruedbons
De Verhuizing van onze Bureaux.
34e Jaargang No. 10383
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 10 APRIL 1917
M S DAGBLAD
NA DONKEK
BETALEN
DRlHKWATLf^
S CENT PER KROES
HONDEN EN PAARDEN
ZONDER GE.LE.IDE
vVGRD&N C.EWE'^ERD-
ABONNEMENTEN
PER 3 MAANDEN
Voor Haarlem en de dorpen iu
den omtrek waar een Agent
gevestigd ie (kom der ge
meente)f 1. 75
Fmnco per post door Nederland 2.12'
Afzonderlijke nummers0.15
Geïllustr. Zondagsblad, voor
Haarlem0.45
Geïllustr. Zondagsblad voor de
omstreken en franco per post 0.52s
Uitgave der N. V. Lourens Coster,
Directeur J. C. PEEREBOOM
Telefoon 3082
EERSTE BLAD.
Ten einde ver warning en eventueel
schade te voorkomen, wordt het, pu
bliek dringend verzocht bij het koo-
pen van brood uitsluitend bons aan
te bieden,
gsldlg voor bet loopsnd* tUdvak
vac 9 dagen.
Bons voor een volgend tijdvak aan
geboden, mogen niet worden aange
nomen door (Te bakkers.
In herinnering zij nog gebracht dat
de bioodkaarten geldig zijn,
die van do 9e week van 2—10 April
1917.
die van de 10e week van 11—20
Apnl 1917,
die van de lie week van-20—29
April 1917,
die van die 12e week van 29 April tot
8 Mei 1917.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
AGENDA
DINSDAG 10 APRIL,
Schouwburg, Jansweg: Wil. van
Houten, Kindervoorstelling, 2 uur.
Schouwburg, Jansweg: Het Rotter-
damsch Toon oei, 8 uur.
BioscoopvoorstellingenCinema-Pa
lace, Gr. Houtsti aait. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Barteljo-
risstraat.
Oud brood.
I-Iet nieuwe brood, utót zijn. deel
aardappelmeel er in, smaakt heel
goed, maar wordt wat spoediger oud
bakken en vooral kruimelig en los.
Dat werd in de huisgezinnen onder
vonden, toen op den Tweeden Paasch-
dag de bakker met verscheen en dus
brood van Zaterdag moeet worden ge
geten.
Bij een familie werd nu het oud
bakken hrood onder de kraan van de
waiberleidiing flink aan alle kanten
nat gemaakt en daarop nog een poos
je (heel kort) in den gaeoven gelegd,
't Resultaat was verrassend: het
brood was nog wel kruimelig, maar
smaakte alg versch: wie een oven
heeft ka.n er dus bij gelegenheid do
proef mee nemen.
OM ONS HEEN
No. 2284
KOU DQNGKER.
De humorist die jarenlang ons heele
volk heeft laten lachen door zijn
teeltenineen, zijn graDDige versjes en j
zijn keurig schimmenspel. is od tra-
trischc wiis plotseling om 'l leven ge- i
komen. Toen hii Zaterdagavond fiel- I
ste naar de eenzame woning onder
Schalkwijk aan het Snaarne. die hij 1
boven de omgeving van menschen
verkoos, is hii blijkbaar door een,
hart landoeniiur. gevolg van ziin niev-
liokte. overvallen voorbijgangers
Voeden hem aan den wok liggen en
haalden hulp. Hii ademde hólt. maar
het leven was toch snoedie gevloden.
Drie en veertig raar is hii maar ge-
v.orden. Juist dezer dagen zou hii in
de Sociëteit Vereenigina nog eens ziin
geestig geteekend en granniz gedicht
schimu.er.sDel uitvoeren nu kun
nen de leden hem de laatste eer hei-
Den bewiizen.
In ziin ieucd heeft hii al vroeg den
striiu cekend tusschen de kunst en
dc nuchtere brood vi-aag. en wel in
den allerletterliiksten zin van het
woord, want ziin vader was bakker
en had. als alle vaders, wel Kraag,
dat ziin zoon hem oovoleen zou. Koo
voelde daar niet veel voor. die toe
kende liever en zoo studeerde hii aan
de School van Kunstnijverheid, en
owierf hii dan ook als ionz-
mensch al in het buitenland, in
Belgiö en Frankrijk, reed per fiets
naar Pariis en kwam er te voel.
omdat ziin beurs wat schraal was.
vandaan, en teekende patronen voor
behangsels Toch. toen ziin vader
overleed en de bakkerii een anderen j
beheerder noodig had. kwam hii over t
en wiidde zich aan den oven. Maar
ciet heelemaal. Dat zou hem te mach-
Uk geweest ziin. Hii heeft het mii zelf j
wel verteld, hoe hii in de binnen-
kamer zat te teekencn en dan naar I
den winkel moest, om met een boer
te handelen over honden- en paarden
brood. dat de specialiteit van ziin
firma was. Od den duur~zou het met
deze tweeslachtigheid van poèzie en
proza niet «aan. Ou een morsen von
den de broodklanten de winkeldeur
«esloten Koo was weer dc wiide we
reld ingetrokken en had dc bakkerij
vaarwel gezegd. nu voor goed.
Toch kon hii Haarlem, waax hij
geboren was en zooveel vrienden
had. niet veïgetéiL Hii kwam terug
en is hier sedert bliiven wonen, als
een soort van vvereldsche kluizenaar,
in het lruisie onder Schalkwijk..dood
alleen, in ziin huishouden alleen bij
gestaan door een werkvrouw, die
voor het schoonhouden zorgde. De
rest deed hii zelf ziin ontbijt klaar
zetten on weer oprumien en zijn potje
koken. Daar had hii ook ziin atelier,
waai- hii teekende voor tijdschriften,
boeken en voor ons blad. waax- hij
ook met groote kunstvaardigheid en
met een taai geduld, dat niet van hem
te verwachten scheen, ziin kostelijke
schimmenspelen samenstelde over de
kunst door alle tiiden.. de liefde door
alle tiiden en ev de aardige versjes
voor bedacht, die door ziin prettig,
beschaafd geluid eezegd, de menschen
deden schateren van lachen.
Een lid van onze redactie heeft hem
in ziin huisje eens geïnterviewd en tr
gemoedelijk od den vloer gezeten,
waar Koo achtereenvolgens voorzich
tig de teere schiramenteekeningen
van opraapte en meteen de versies
opzei, die er bïi hoorden, met vrooliik
plezier in ziin werk. Nog niet lang
geleder, hebben dc twee arlisten. die
onder de vrienden Coos en Cees wor
den genoemd (Soeenholf en zijn
vrouw) liem er bezochtde Telegraaf
lieeft daar een feuilleton van Coo's
over gegeven. En een van onze Ne-
derlondsclie letterkundigen. Jan
Feiüi schreef in 't Handelsblad over
den goeien Koo. dievziin schoolkame
raad is geweest.
Hii narn voor dat huisje onder
Schalkwijk ook ziin bad. namelijk des
zomers in 't Spaarne. 't was er zoo
sl.il en ver van 't stadsgewoel.
Al woonde hii eenzaam en afge
legen. eenzelvig was' Koo Doncker
volstrekt niet. integendeel, liii ver
toefde graag bii de vrinden en me
nigmaal kon ie hem bii Brinkmann
in den kring zien zitten, dien li;; door
ziin goedhartigheid en ziin vrooliike
opmerkingen vermaakte. Het was een
van ziin genoeglijke eigenaardighe
den. dat hii even graag luisterde als
snrak één ding kon niemand even
wel aan hem kwiii raken: van borrels
wou Koo nooit hooren. in 't algem
had lui een afkeer van spiritualiën.
Met hart en ziel was hii ook lid van
Kunst zii ons Doel en zelfs geruirnen
tiid secretaris het clublokaal boven
de Wac.g had ziin liefde en nog niel
lane celeden heeft hii mii daar op
een Zaterdagavond eens geïntrodu
ceerd. Irotsch od wat daar. in het
eigen aai dig ouderwetsclie gebouw.
Mel 1 Mei worden onze Bureaux van Directie, Redactie
en Administratie overgebracht naar het perceel GROOTE
HOUTSTRAAT 93, thans bewoond door Notaris Beets.
APRIL
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
mei bescheiden middelen tot 6tand ge-
bracht was.
Do inwijding is. ook door ziin goe
de zore. indertijd allergenoeglijkst
geweest.
In ziin teekenwerk lag iets naïfs.
primitiefs biina. maar zonder eenige
pretentie het was vol humor en kin
derlijke blijmoedigheid. Humoristi
sche bladen hebben in ons land altüd
een moeiliik leven gehad het is
vi eernd maar waai-, dat Nederlanders
zich du eenmaal niet od een humoris
tisch blad abonneeren. maar hei wel
zoeken in hun leesnoidefeuillc of op
dc tafel van dc 6odcteit of van 't café.
v. aar zii stamgast ziin er kon er
evenwel geen verschijnen, of Koo
Doncker was er medewerker.van, met
kleine en gi-oote teekeningeu. die
zóódanig hun eigen cachet bezaten,
dat wie ziin werk eenmaal gezien
had de Initialen ln het driehoekje
niet noodig had om te weten, dat ze
van Koo vvuren. Geruirnen tiid heeft
liii ook voor het Zaterdagavond-
nummer van Haarlem's Dagblad ge
regeld goteekend en zeker zou dio
medewerking nog voortduren, wan
neer de oorlog, die grootste aller spel
brekers. niet tuaschenbeide gekomen
was toen was 't geen tiid voor hu
mor. bovendien kon in de verkleinde
courant welhaast geen ruimte meer
gemist worden en zoo werd de serie
opgeschort, met het Dlan. dat ze in
gunstiger tiiden. zou worden voort
gezet. Daarvan kon nu niet meer ko
men. Maar wii zullen met genoegen
terugdenken aan het uurtje op Don
derdagmorgen, wanneer hii het on
derwerp met ons bespreken kwam. In
die momenten is heelwat afgelachen.
En 's avonds, steevast, werd de teeke-
niiuz ons thuis gebrachthoe lastig
het ook sems was. de bedoeling dui
delijk weer te geven, liij wist dat be
zwaar altüd od te lossen en wii heb
ben ondervonden, dal ziin werk door
onze lezers op priis werd gesteld.
Ter herinnering aan zijn werk
drukken we er hier nog een af een
viertal fantasieën over de vraag, lioe
dc inkomsten van dc gemeente kon
den worden verstei'kt. Andere onder
werpen hebben natuurlijk een voorbij
gaande beteekenis gehad, dit is ac
tueel gebleven, want meer dan ooit
heeft,'de gemeente geld noodig.
F-eiivoudig-granpig. gemoedeliik-
humoristisch ziin deze tafei-eelties.
Hoe kostelijk is niet het brutaal kwet
terende vogeltje op de bank tegen
over den beambte, die met een be
zorgd gezicht, de vraag tracht op to
lossen, hoc lui van dezen klant het
zitgeld los zal krijgen 1
Vroeger schreef hïi zelf wel teksten
bii ziin werk. ..De Avonturen van
doktor Mol" en',,Hoe dokter Mol aan
ziin vrouw kwam", ziin typische
euiaJties geweest van eenvoudigen
humor, waar onbedorven menschen
hurloliik om gelachen hebben. Mis
schien hebben dfcze hoekjes om de
bovengenoemde reden dat een Neder
lander geen humoristische lectuur,
koout. niet het succes gehad, dat ze
verdienden wie ziin-schade nog In
halen wil weet nu de titels.
Een man met- bescheiden eischen
aan het leven, van gelijkmatig hu
meur. humorist van natuur. zöo was
Koo Doncker. Viianden had hii niét.
althans ik heb nooit iemand ontmoet,
die zich onvriendelijk over hem uit
hol, misschien wel een gevolg van
den wiizen stelregel waarmee hii een
van ziin boekjes besluit
Als ie de menschen geltikkig wilt
makéh.
Bemoei ie dan met Ie eigen zaken.
In die van anderen heeft hii stellig
nooit zijn neus gestoken, die humoris
tische wipneus, waarmee hii zoo
snoite in ziin zelfportret.
Én dat hii zoo plotseling is heen
gegaan. och. ik geloof wel. dat dit.
als de keus aan hem gestaan had.
ook ziin weuscb zou ziin geweest. Zou
deze eenzame, die niet graag anderen
lastig viel. niet hebben" ongezien teken
oen langdurig ziekbed of een tobberi-
gen ouderdom De vrienden zullen
den goeden, leuken Koo. nadat zii
hom begraven hebbenf nog 'lang in
liarteliike vriendschap gedenken.
schreiende toestanden Instaan, meen
de spr., dat er nog heel wat arbeid
is voor dc drankbestrijders. Het mu
zikaal'. gedeelte van den, avond slaag
de uitstekend, dank zij de medewer
king van dc heeren \\üJem Vers.oeg
en A. Dujjns'.ee en de dames Marie
Erdtaieck, Ana Niessink, Betsy Ycï-
ateeg en Co Brauckmann, die dan ook
terecht gehuldigd werden met bloe-
i en met een harte! ijk applaus der
aanwezigen. L)e heer J. F. Dietvorst
hield een rede over den invloed van
den alcohol op liet mensclielijk li
chaam. Mol verschillende lichtbeel
den werd dit duidelijk gemaakt en
menigeen schrok er van toen inen zag
welk een verwoesting de drank op on
ze organen uitricht. Zijn gloedvol en
hei der betoog sloeg in en oogstte de
dankbaarheid van het publiek. De
tweede spreker, de heer \V. P. J. j
Overmeer, schetste liet gevangenisje
ven te Haarlem en den invloed, die
de alcohol uitoefent op het leven der
misdadigers. Ook dit onderwerp, dat i
voor de meesten gohce: nieuw was, I
werd met belangstelling aangehoord.
Zijn voordracht werd eenige malen j
door applaus onderbroken. De geliou-
den propaganda-avond van deze logo
heefi zeker wel medegewerkt om de
belangstelling voor do drankbestrij
ding in onzo stad te verhoogen.
ZANGWËDSimiJD. Het Christe
lijk gemengd zangkooi ,Ora et Labo-
ra te Amsterdam, heefi zijn 10-jarig
bestaan herdacht o.ni, met bet uit-
schrijpeen van eon «angiwedetrijd voor i
Christelijke gemengde- en mannenko- j
ren. Dit is dc- eoiste geweest op het1
terrein van de Christelijk© kunst. Ge- j
zien de vrij talrijke deelneming aan
dezen wedstrijd u.l. 25 koren mei 1
ruim 1200 zangers mag in de eerste
plaats wel geconstateerd worden, dat
de opeet geslaagd is. Als men boven- j
dien in den feestgids do namen leest
van Hi -M. do Koningin en Z. K. fl. den
Pr ins der Nederlanden, d'ie medailles
ter beschikking stelden en onder de.
leden van liet eere-ccmité personen'
aantreft: als burgemeester Telkgen,
C J. K. van Aalst, Mr. i'h. Heems
kerk, Generaal-majoor Ophorst enz.,
moe', men wel tol de overtuiging ko
men, dat het plan der feestgevende
vereontging in goede aarde gevallen
is. Met de beste verwachtingen ging
de verslaggever den 2en Paaschdag
dan ook ooncourswaarls, om in Bel-
lerv u-e" zich een oordeel te vormen,
omtrent do verschillende afdeedingen
-van den kamp. Des middags ving do
wedstrijd aan mot een lied „Aanbid
ding" van J. S. Bacil, ten gehoore ge
bracht; door ,,0ra cl LaJjora", onder
directie van den lieer Joh. Meijer. Een
waardig beginEr werd frisch en zui
ver gezongen. Spoedig daarna betra
den na elkaar 7 gemengde koren, die
hadden mgosobreven in de hoogste af.
deellng gemengd© koren, de planken
De jury bestond uit de heeren Jac.
Bonset, voorzitter, en componist van
het verplichte nummer „Ir. 't Woud"
en verder L. C. Keerewoer en Jacob
Hamel. Het verplichte nummer ie zeer
melodieus en biedt gelegenheid te over
om de beste kwaliteiten van directeur
en zangers té ontplooien. Waarin ds
cene vereen:ging beter slaagde dan de
andere Natuurlijk. Het minst boeide
ans „Mastland".? Zangkoor uit Weel-
ma ae. Dit koor behoort zeer zeker ln
deze afdeeling niet thuis eigenlijk voor.
loopig in 't geheel niet op con
cours. Overigens werd er vrij goed ge
zongen. Gebrek aan wedstrijdervarin-
gen en vreemd staan tegenover de mo
derne liederkunst, zijn de hoofdoorza
ken, dat men van de meeste korc-n niet
diep ganstigen -ndruk kreeg, ais wan
neer zij zich in gewone omstandighe
den zullen doen hooren. Er waren er
een paar, die uitblonken en daaronder
wel het meest het Haarlemsche koor
Ned. Herv. Zangkoor „Harpe Davids
dat onder directie van den heer H.
P. C. Doms met 254 punten den leien
prije behaalde Die ovorwinning was
wel verdiend en vooral in het ver
plichte nummer muntte deze zanger-
schare uit. Ensemble, zuiverheid en
uitspraak waren Rrfwaardig. Alleenlijk
«naakten we een aanmerking op het
wat al te gejaagd en waarschijnlijk
hierdoor te forsch zingen. We ver
langden lvu an dan naar een kaimee-
rend pianissimo, wat uitbleef. Niette
min hulde voor dit ongekunsteld op
treden, ook in hei vrije nummer
„Lentezang", van Fred. J. Roesko,
dat met gloed en groote toonzuiverheid
vertolkt werd. De vereetoiging ver
wierf een medaille van H- M. de Ko-!
ningin, met nog een verguld zilveren
medaille en een direcleursprij6 van
40.—. Bijzonder vereerend was het
voor den heer Dauis, dat hij van den
componist van het verplichte nummer
oen felicitatie ontving voor de opvat
ting daarvan. Onze gehnkwensch aan
„Harpe Davids", die op. waardige wij>-
vjq heeft bewezen, dat de toonkunst tc
Haarlem boog staat.
De 2e prijs, een verguld zilveren
medaille en f 25 viel ten deel aan de
Chr. Zang-vereen. „Excelsior" te Am
sterdam, directeur de heer Joh. Meijer.
Deze vereeniging behaa'de 211 pun
ten, Dc 3e prijs: een zilveren medaille
en f 15 werd met 208 p. toegekend aan
do Chr. Zangvereen. Hallelujah" te
Zaandam, directeur de heer J. Zwart,
Dc 4e prijs: een züveren medaille werd
door „Rotterdam's Bondskoor" ho-
AOVERTENTIENt
Van 1—5 reg6ls f I.iedere regel meer
20 Cis. Reclames 80 Cts. per regel.
Bij abonnement aanzienlijk rabat.
Achtstuivers-advertentiên van Vraag
en Aanbod, van 1—5 regols 40 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 10 Cts.
contant. Buiten het Arrondiaee-
eient dubbele prijs.
DIreotle en Administratie i
Qroote Houtstraat 63.
Interc. Telefoonn. dor Redaotic 122
en der Administratie 724
haald met 194 putiieii. De directeur
dezer vereeniging Is M. Brezct. Ken
toegevoegde 5e prijs, eveneens -n
medaille werd aan de verstkoinende
vereeniging „Hosannah" uit Stadska
naal aangeboden. Plaatsruimte ge
bied mij - zoo kort mogelijk to zijn.
Daarom vermelden we alleen nog. dat
er nu een afdeeline mannenkoren
volgde, waarin zeer slecht gezong n
werd, behalve door „Adema van
ScheWema" uil Amsterdam, directeur
de reeds genoemde heer Joh. Meijer,
die den lsten prijs met 25S p. v r-
wierf, terwijl de 2e prïjswinner 't lot
112 bracht. Commentaar overbo
dig! Is nu deze wedstrijd geslaagd?
Laat ons niet vergeten, dat een eeipte
i maal was, dat een concours van Cln is
telijke koren plaats vond en dat a'ie
j begin, ook in de kunst, moeilijk i^.
I Des avonds behaalde het gemengd
koor „Looft den Heore" ie IJmuiden.
I onder directie van onzen stadgenoot
den heer P. dc Nobel, een do riten
prijs. (verg. zilv. mod. en f 15). Waar
ln deze afdeeling gemengde koren er
13 hadden ingeschreven en de vereeni
ging van den hoor De Nobel e>2n paar
jaar bc6taat en nog nooit aan een
wedstrijd deelnam, is er voor ledeji on
directeur een groote eer in gelogen
zóó bekroond te worden. Er werd in
deze afdeeling over "i algemeen goed
gezongen. De voorzitter van Ora et
Labara meende met. het uitschrijven
van dit concours te hebben..medege
werkt tot verheffing van den Christe-
lijken koorzang.
VOORSCHOTT17N WONINGBOUW.
De hij Kon. besluiten van 22 Fe
bruari 1916 en 29 December 191G aan
de gemeente Haarlem verleende .voor
schotten van ten hoogste f 35.000 en
ten hoogste f 133.050, ten einde die
gemeente in staat te stellen voorschot
ten van gelijke bedragen te verkenen
aan de Wonlngbouwvereen igi ng
Spaarnoog, alhier, ten behoeve van
den aankoop van grond voor en den
bouw van een 52-tal arbeiderswonin-
HOE HAARLEM AAN GELD KAN KOMEN.
Wanneer al deze data zullen zijn doorgestreept zullen
onze Bureaux naar het nieuwe huis cvergebracht zijn.
GOEDE TEMPELIEREN. De
zaal van „Zang en Vriendschap" was
Vrijdagavond gevuld met belangstel
lenden, die den Propaganda-avond
bijwoonden, bekgd uoor het bestuur
mi de Loge „Plaats voor Allen No.
Oi' van»de Orde der Goede Tempelie
ren. De leider van dezen avond, de
heer ff. Drenth, hie?<l een openiugs-
rede, waarin luj mededeelde, dal hij
naar aanleiding van 'n artikel onlangs
in „Haarlem's Dagblad verschenen
over een onderhoud niet den heer J-
H. Visser over armenzorg, zich ge
wond had ;ot den secretaris van den
Armenraad, den heer Mr. P. E. Bar
bas. Deze had hem o.m. medege
deeld, dal zeker 75 pCt. van hen', die
onderstand genieten, do slachtoffers
zijn van het alcohotgebruik. In 1915
weid. i 621507,83 1,2 gegeven aut; on
derstand in onze stad en met zeker
heid kan worden geconstateerd, dat
an du bedrag f 339597,76 direct in
verband met den drank staat. Ruim
2000 personen genoten onderstand als
gevolg van het alcohotgebruik. In een
jaar wordt te Haarlem ruim 4254 HLL.
jenever a 50 pCt. gebruikt. Daar je
never van 50 pCt. zoo goed als nooit
verkocht wordt, is dit een getal van
5500 H.L. 35 pOt.. dus voor eon
waarde van f 880.00.'. Hierbij ia dus
niet gerekend bier. wijn en andere
dranken. Daar in onze stad zulke
TOL VOoFk DE
CEASPHALTEEBypL
STRATEN
Eta oude teekeaing uit Haarlem's Dagblad van KOO DONCKER, die evenwel altijd actueel blijft.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van builen het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buiteniandsch Adverlenfie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden werdi gewaarborgd door „The Ocean'*' Rokin 15!, Amsterdam.