De Verhuizing van onze Bureaux.
34© Jaargang No. 103810
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 12 APRIL 1917
HAARLEM S DAGBLAD
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en BuitenJajidsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerde)) wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, ftmsterda'Vn.
ABONNEMENTEN
PER 3 MAANDEN
Voor Haarlem en de dorpen in
den omtrek waar een Agent
gevestigd ia (kóm der ge
meente)f 1.75
Frunco per post doorNederland 2.'V5
Afzonderlijke nummers0.15
Geilluatr. Zondagsblad, voor
Haarlem0.45
Geïlluslr. Zondagsblad voor de
omstreken en franco per post 0.526
Uitgave der N. V. Lourens Coster,
Directeur J. C. PEERE3C0M
Telefoon 3082
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
KALFSVLEESCH I
Verkrijgbaar Raadhuis rialiweg.
25 cant per pond mat beea j
35 ceit per pond zonder bean
AGEKBA
VRIJDAG 13 APRIL.
Schouw buiig, Jansweg: Buitengewo
ne Actueele lezing door H. J. B. van
Roijon.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa
lace, Gr. Houtstraat. Euosc. Theater,
Gr. Markt. A polio-Theater, Barteljo-
risatraat.
OM ONS HEEN
No. 2296
De voorioojers van den torpedo
Nu iie duikboot tracht, tot dusver
.weliswaar' mei zeer beperkt succes,
het Koheele verkeer naai' en van En-
Roluud Le verhinderen, is het zeker
niet onbelantrriik. iets over de voor
kamers te lezen Ernst Laut schrijft
daarover in het treil lustr eer de bij-
yoeirsel van het ..Petit Journal" en
èuri ziin artikel is het volgende ont
leend
Natuurlijk had3en de eersten, die
onderzeeërs bouwden, ten doel. die te
ac-bruiken in den oorlog. In hun ver
beelding ging het er niet om. deze
booten te bewauenen met torpedo's,
want noch de /.aak. noch het woord
waren toen bekend, maar om be
manning in de gelegenheid te stellen,
onder water springmiddelen te be
vestigen onder de kiel van viiamlelit
ko schenen cn dlo zoo in de lucht te
laten vliegen.
Zoo dacht in den Amerikaanschen
vrijheidsoorlog zekere Bushnell een
•..schildpad'' uit. die een kist met
kruit onder een vijandelijk sekin
inoest brengen. Maai- is een scliildpud
te land moeilijk in beweging te bren
gen. te water bewoog deze in 'C geheel
niet. Kr kwam dus niet van. Eerst
vijftien laar later kwam de vermaar
de Robert Fulton met een uitvinding,
die wat uitwerkte hij bood x-m het
•Directoire, de toenmalige Fraiisehe
regeering. een onderzeeër aan. dio
de .Nautilus" geheeten was. Er werd
een commissie benoemd om liet
echeeuie te onderzoeken. De geschied
schrijver Gachot vertelt er het volgen
de van ..liet schio de Nautilus, dat
onder water foóet varen, heeft den
vorm van oen onvolmaakten ellips,
lang 6 meter 48 en breed hoogstens
een meter 94, De verbinding van de
kiel met het inwendig gedeelte be
staat uit een zuig- en perspomp,
w aarmee water wordt ingebracht of
uitgedreven, zoodat de boot kan zin-
keu of weer boven komen. De vooruit
gaande beweging van de machine
wordt verin '°>r door een kruk aan
het achtereinde van de Nautilus, die
gedraaid wordt wanneer de boot hori
zontaal ligt. Voor duiken wordt wat
water ingenomen en de boot zakt in
gtliiken stand en gaat vooruit door
het draaien aan de kruk met een
roer kan zii links, en rechts gestuurd
worden."
De conclusie van het rapport is al-
di:: ..Het wanen, dat door burger
Fulton werd uitgedacht, is een vree-
seliik veruietigings-werktuig. omdat
het In stilte werkt en biina niet kan
worden ontgaanhet is bijzonder
voor den Franschman ge&chikt. om
dat deze noodzakelijkerwijs een
zwakkere vloot dan ziin tegenstander
bezit."
In weerwil van deze gunstige slot
som aanvaardde het Directoire den
Nautilus niet Fulton, wiens stoom
boot eenige laren later door de kelzer-
liike regeering eveneens geweigerd
werd. had geen geluk in Frankrijk.
Hoe de uitvinding van Fulton nre-
cies werkte is niet heel duidelijk be
schreven. De zeeofficier Duboc eeeft
er een verklaring van. hierop neer
komende. dat de onderzeeboot onder
de kiel van het viiandeliike vaartuig
komt en daar een scherpe punt met
weerhaken in planthierdoor heen
lcout een touw. waaraan een torpedo
bevestigd is. Als de onderzeeër weg
vaart raakt natuurlijk het touw ge
spannen door een veer wordt een
soort van geweerhaan In beweging
gebracht en ontsteekt het kruit, dat
met een geweldigen knal ontploft en
het schip totaal vernielt.
Fulton vroeg voor ziin proefnemin
gen een hoeveelheid kruit en een oud
schip, maar het laatste werd hem ge
weigerd. zoodat hii zich moest verge
noegen met een half met water gevuld
vat. dat verankerd was. Met 30 *vrad
kruit verbrijzelde hij het vat tot
splinters. Ziin gèheele bemanning
bestond uit drie man. die drie uur
onder water blüven kon liet inwen
dige van de boot werd met kaarafin
wi'licht.
Zelfs na deze afdcendo proefneming
kon de uitvinder van den toenmaligen
minister van oorlog Forfait geen oud
schin krijgen, om er een proef ,od
ware grootte" mee te doen de kosten,
vond de minister, waren te groot, in
verhouding tot de zeer onbeduidende
proefneming. Toch gaf Fulton het nog
niet op. Hii vertrok met zijn Nautilus
naar Brest en kreeg daar eindelijk,
in Juli 1801 een oude sloep, waarmee
een nieuwe proef geschiedde, die
evengoed slaagde als de eerste. De
prefect de-' marine was daar met ad
miraal Villaret Joveuse bli tegenwoor
dig. ..De sloep", zoo schreef Caftarelli
aan den minister. ..is in (Luizend
stukken in de lucht gevlogen met een
lading van niet meer dan 20 pond
kruit," t
Tengevolge van dit succes bood.
naar Duboc verhaalt. Fulton ziin
diensten aan den admiraal aan en
maakte zich sterk, twee Engelsche
fregatten, die hii La Porciuette voor
anker gegaan waren, in de lucht le
laten vliegen. Alleen verzocht hit een
escorte van zes gewapende booten,
die ziin terugtocht zouden beveiligen.
Maar de admiraal en CaMarelli bei
den weigerden en de laatste gat' de
reden daarvan in de volgende bo-'
woordingen aan den minister op
..Deze wijze. van oorlogvoeren zou een
zoodanige afkeuring uitlokken, dat
de personen, die hel ondernamen, bij
mislukking zouden worden opgehan
gen. Dat is geen soldatendood."
Na deze teleurstelling schreef Ful
ton aan den toenmaligen generaal
Bouaparte. maar deze wees liem af.
Üvertuicd dat hii in Frankrijk niets
te hopen had. stak Fulton naar En
geland over en daar werden'geen be
zwaren tegen ziin proef nemingen in
gebracht hii kreeg er een oude brik
Dorothy, die hij den löden October
1803 in de lucht liet vliegen, zooale
bet watervat te Rouaan en de sloep
te Brest,
Maar Engeland, meester van de
zee. meende geen manier van oorlog
voeren te moeten aanmoedigen, die
wanneer anderen haar toepasten,
Engelands macht in gevaar konden
brengen de proefnemingen werden
dus gestaakt en de uitvinder werd
voor de tweede maal afgewezen.
Merkwaardig is het. dat de Enael-
schen. hoewel vol bewondering voor
ziin proeven, daarover ook veront
waardigd waren. De minister, die de
proefnemingen had toegestaan, werd
daarover gelaakt. Sir Howard Dou
glas noemde de proef de grootste
merkwaardigheid van den nieuwen
tiïd. maar maakte meteen den uit
vinder voor een laffen en bloed-
dorsügen booswicht uit ..Er zpu
dus', zoo riep hii uit. ..voortaan on
der water gevochten worden Onze
onoverwinnelijke linieschepen zouden
het veld moeten ruimen voor afschu
welijke. onbekende machines, onze
fregatten voor onderzeesche mijnen,
onze loodsen voor duikers, onze
stoutmoedige zeelui 'voor onderzee
sche moordenaars 1"
De uitvinder had genoeg van Euro
pa. Hii stak den Oceaan weer over
en bezon twee laar later, in Augustus
1807. opnieuw ziin proefnemingen in
de haven van New-York, waar hij
een brik van 200 ton in de lucht liet
vliegen. Evenwel kon hii. daar nie
mand een profeet Ls In zijn vader
land. ziin uitvinding niet aangeno
men krijgen In de Amerikaansche
v'oot Meer dan een halve eeuw zou
nog voorbijgaan, eer de torpedo ge-
bruikt-zou worden in den zee-oorlog
en dan nog afgescheiden van de
onderzeeboot. Volgens den schrijver
Leon Berthaut hebben de Russen het
eerst, in 1854. van torpedo's gebruik
gemaakt tegen de Engelschen het
waren vrii eenvoudige werktuigen,
uitgevonden door professor Jacobi.
maar zii brachten vrii ernstige scha
de toe aan twee schepen, de Firofly
eu de Merlin. -
Toen viel de aandacht van de Ame
rikanen er op. zoodat zii besloten het
werktuig te Verbeteren. In 1864. tij
dens den oorlog lusschen Noord en
Zuid. had de eerste torpedeeririg
plaats door middel van een onder
zeeër een zeer kleine boot. de David,
die tijdens de proeftochten tweemaal
biina od den bodem der zee was ge
bleven, slaagde er in bij Charlestown
de viiandeliike korvet Housatoiuc te
naderen. De uitkijk zag iels naderbij
gekomen, dat 'hu voor drijfhout
hield toen het vreemde ding tegen
het schip aandreef werd alarm ge
maakt. maar te lauteen verschrik
kelijke ontploffing werd gehoord en
het schip zonk onmiddellijk, zijn
aanvaller in den draaikolk mee
sleurende.
Daarna werd de onderzeesche tor
pedo verlaten voor do torpedo boven
water. De eerste booten met torpedo's
van greote snelheid werden ge
bouwd door den Engolschman Thor»
nevcroft. een andere Engelschman,
Whitehead, verbeterde do torpedo's
en verviervoudigde hun snelheid. De
Zweed Nordenfelt maakte een onder
zeeboot. die torpedo's afvuurt en in
1S89 bouwden twee Franschen. Ro-
mazotti en Latrboeuf, de eerste onder
zeeboot van grooten ornvung. die een
tocht van 550 mijlen boven water ma
ken kon.
J. C. P.
Met 1 Mei worden onze Bureaux van Directie, Redactie
en Administratie overgebracht naar het perceel GROOTE
HOUTSTRAAT 93, thans bewoond door Notaris Beets.
Stadsnieuws
Ds Toestand.
D® Koieronood.
M'un tmetergalf.
In den Raad is toegezegd, dat nog-
j maaiis overwogen zal worden, of er leis
te doen was ten bate van de muntgas-
verbruikers, die zooveel beapairen, dat
zij minder gebruiken, dan het voor-
geschreven minimum. Er moet n.L
1 minstens 200 kuii. M. per jaar door,
'ben betaald worden. We vernemen,
dat er geen verandering gebracht
wordt. Wie minder gebruikt zal toch
200 kulb. M. moeten betalen, omdat in
dit bedrag van 200 kuto. M. rente en
aflossing van de installatie en huur
der muntgasvea'brulkere is begrepen-
OVERTREDING. De miliciens P.
W. G. J. H. J. en J. C. v. B., bene
vens de landstormplichtig© H. W. B.
van het 10e reg. inf. zijn door den
krijgsraad te B-Gravenhage veroor
deeld tot een geldboete van f 1, sub-
sidair een dag hechtenis wegens rij
wiel overtreding.
DIEFSTAL. Door de politie te
proces-verbaal opgemaakt tegen den
15-jarigen loopjongen H. de V., die uit
de woning van den heer C. aan den
Kleverparkweg, waar hij een pakje
moest bezorgen een portemonnaie met
f 5 had weggenomen.
DE SOC. VEREENIGING. Het
niet-beschikbaar zijn van de groote
zaal der sociëteit „Vereeniging" is
verlengd toi 1 Juni.
(Zie verroig Stadsnieuwe op pag. 2)
EEN KOUDE NACHT! Op den
2den PaasclMiag bleef de Gooiscbe
stoomtram, die 's avonds half elf van
Amsterdam vertrekt, te ongeveer half
12 aan do Ilakkelaarsbrug staan we
gens eem detect aan de machine, liet
was oninugo.ijk verder te gaan. Men
teiephoneeriie met het hooidkantoor,
doch kreeg geen gehoor en er moest
toch een andere machine komen, om
de verkleumde reizigers verder te
brengen. In den nacht wist men een
fiets machtig te worden en daarop
ging de stoker, storm en sneeuwjacht
trotseerende, over Naardeu en Bus-
sum naar Hilversum, teneinde daar
een andero locomotief machtig- te
worden. Nauat dit met veel moeite ge
lukt was, kwam te half 4 in den nxir-
gen de machine do van koude kieu-1
mende reizigcis, die al dien tijd in de
onverwarmde wagens hadden gezeten,
verlossen eu te half 5 arriveerde de
tram eindelijk te Laren. Ve.'e mede-
reizende militairen waren intusschen
al in dien guren nacht naar Naaiden
en de Kamp bij Laren geloopen. Do
reizigers mogen toch venvachten, dat
zij met met zulk ondeugdelijk inate-
riual vervoerd worden en dat er al
thans, zoolang de laatste tram onder
weg is, iemand op het hoofdkantoor
aanwezig is, om de telephoon te be
dienen zoo merkt 't Alg. Hbld. op.
MOORD LIT WRAAKLUST. On
der de gemeente Steenbergen (N.-Br.)
is een laaghartige moord gep'eegd op
den openharen weg zoo meldt de
Telegraaf. De drie broers Marijn, Lin-
dert en Piet Kr. keerden per rijwiel
van een tochtje van Bergen-op-Zoom
over Moerstr aten naar het gehucht
„de Kribbe" terug, waar zij woon
achtig zijn. Op korui afstand van hun
woning genaderd, werden zij eens
klaps door eenige onverlaten overval
len,' van hun rijwielen getrokken en
met messen schandelijk toegetakeld,
waardoor' zijn alle drie zwaar werden
gewond. Een der gebroeders, de 28-
jarige Lindert Kr., werd zoo ernstig
mishandeld, dat hij reeds aan zijn
wonder, is> overleden. Hij had een
doodelijken steek in liet onderlijf. De
drie gebroeders Kr. waren allen in
militairen drenst. De aanranders, v.
d. IC en de drie gebroeders A., zijn
gearresteerd en naar Breda overge
bracht. Wraaklust schijnt de drijf
veer tot den moord te zijn.
TWEEDE KAMER.
De lichting 1918. In de verga
dering der Tweede Kamer van 13
Februari" jl. 'heeft de minister van
Oorlog toe3ozegd, te zullen overwegen
welko maatregelen alsnog kunnen
worden genuincn om de cLum&'jplichü-
gou van de lichting 1918( die naai' de
gewone bepalingen landstormyiichtig
zouden zijn geworden zonder bij de
militiedienstplichtig te zijn geweest,
hij ol na demobilisatie van de nuiatie
naar den landstorm te doen overgaan.
Het overleg, dat de minister daarom
trent met zijn ambtgenooten heelt
gehouden, heelt gebeid tot de indie
ning van een wetsontwerp, waarvan
de leidende gedachte is geweest deze:
het beoo'gdu doel te bereiken op een
wij zo, waarbij de normale gang van
zaken zooveel mogelijk wordt gevolgd.
Vandaar de strekking van het ont
werp om de vrijstellingen die zouden
vervallen, wè» le verleenen en het
recht op vrijstelling, voor zooveel
volgens de Militlewet de militieraden
daaromtrent uitspraak doen, ook nu
te doen beoordeelen door die raden,
een en ander met deze afwijkingen
alleen, dat de meeste vrijstellingen
later dan gewoonlijk zullen worden
verleend eri dut zij niet dadelijk zul
len ingaan. De overgang naai- den
landstorm behoeft in de voorgestelde
wet niet te worden geregeld, omdat
de vrijstelling reeds zal medebrengen
ontslag uit den dienst by de militie
en dit ontslag ten gevolge zal hebben
dienstplicht bij den landstorm.
KONINKLIJK BEZOEK. Wc*
dag werd In de stelling Naarden door
verschillende troepen een oefening'
gehuudon, die word bijgewoond dooi
de Koningin. Hare Majesteit, volgde
te paard de oefening en bezoek,
den namiddag ue legerplaats, waar de
recruten-oefeiungen der Lands ter
mers werden bijgewoond. Na afloop
van de inspectie in de Legerplaats
werd op de kleine heide door de troe
pen. die aan de oefeningen hadden
deelgenomen, voor H. M. gedefileerd,
waarna de Koningin mei gevolg per
auto de terugreis aanvaarde.
biedig verzoek richten om, ten einde
eenheid en onderling verband te bren.
gen in het Onderwijs in al zijn gele
dingen, tc willen besluiten, hetzij tot
het instellen van een Ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen; hetzij tot het benoemen van een
directeur-generaal aan wiens zelfstan
dige leiding het beheer van Onderwijs
Kunsten en Wetenschappen wordt toe
vertrouwd
DE OORLOG.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 11.—; iedere regel meer
20 Cts. Reclames 30 Cts. per regel.
Bij abonnement aanzienlijk ra-at,
Achtstuivers-advertenLiën van Vraag
en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cta.
per plaatsing, elke regel meer 10 Cts.
4 contant. Buiten het Arrondisse
ment dubbele prijs.
Directie en Administratie i
Qroote Houtstraat 63.
Interc. Telefoonn. der Redactie 122
en der Administratie 724
Uit de Omstreken
APRIL
ZONDAG
X
15
22
29
MAANDAG
X
16
23
30
DINSDAG
X
17
24
WOENSDAG
yr"
X
18
25
DONDERDAG
jr
12
19
26
VRIJDAG
13
20
27
ZATERDAG
14
21
28
-
Wanneer al deze data zuilen zijn doorgestreept, zullen
onze Bureaux naar het nieuwe huis overgebracht zijn.
IJMUIDEN. Hondenvergif
11 g i n g. Bij de politie te IJmuiden
kwamen ip den laatsten tijd vier aan
giften in "van vergiftiging van hon
den. De heer Fischer, veearts, heeft
een dar gevallen onderzocht. De in
gewanden z-jn naar het laboratorium
van Van Lédden Hulsebosch overge
bracht. Vermoedelijk heeft men hier
te doen met strychnme-vergiftigxng.
Een vijfde hond is weer beter gewor
den, De beesten blijken gegeten te heb
ben van vergiftigd vleesch, dat in de
bosschen van de Breesaap waa neer
gelegd. Er wordt verondersteld, dat
dit gedaan is om honden uit de bos
schen te weren.
Binnenland
BRANDEN. Onder Westzaan be
oosten den spoordijk op grondgebied
der gemeente Zaandijk is Woensdag
middag de molen De Witte Veer"
van de firma Gebroeders De Jong,
papierfabrikanten te Weetzaan, tol
ck-ri grond afgebrand. Ook een der
bijbehoorende schuren ging verloren.
Kerk en School
MINISTERIE VAN ONDERWIJS.
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
Te Ulreoht werd op initiatief van de
Algeaneene Vereeinging van acaüe-
m.eoü gevormde leeraren een tergade-
ring gehouden, ten einde de =amenetel-
ling van een adres aan de Koningin
te bespreken, inhoudende het verzoek,
te willen bctiuitert hekzij tot het in
stellen van een ministerie van Onder
wijs. KuiiOwou «n Wetenschappen, het
zij tot het benoemen van een directeur-
generaal, aan wiens zeifst&iKiigo lei-
ckng het bciieer van onderwijs, kun
sten en wetenschappen wordt toever
trouwd. Vele onderwnjBvoreeniglngen
weren vertegenwoordigd, daaronder
waren evenwel geen R.-K. oiganisa-
Uee.
Na gedachlenwisseiitig werd beslo
ten het voigende adres tot de Konin
gin te richten: „dat zij, overtuigd, aat
een alzijdige ontwikkeling der volks
kracht ai echts dan mogelijk is, wan
neer dene gesteund wordt door een
regeling van het Onderwijs, die aan
de maatschappelijke en v, etenschap-
pelijke eischen van onzen tijd ten
yolie beautwoordt. tot U. M. het eer
DUITSCHLAND EN DE VER-
EKNIGDE STATEN- 't Hoilandseh
Nieuwsbureau seint uit Washington:
De regeering is bezig le confereeren
met de geallieerden over de wijze,
waarop aan den oorlog zal worden
dee .genomen. Naar verluidt, wordt
een plan overwogen om politiedien
sten te verlichten in volle zee. De op
positie tegen den dienstplicht in het
congres neemt toe en omvat 2/3 ge
deelten van "t Huis, benevens de com
missie voor militaire aangelegenhe
den, welke ten gunste van het vrij-
wiliigersstelsel gezind is. Het is nog
niet bekend of Wilson zal trachten
machtiging te krijgen om de dienst
plichtwet af te dwingen. Naar ver
luidt, is de Amerikaansche vloot be
gonnen met patrouil ediensten te ver
richten.
DE DUITSCÜERS IN AMERIKA.
Het aantal Duitschers in Ameri
ka bedroeg bij de volkstelling in
1910 8.282.618, van wie slechts
2.501.181 buiten Amerika geboren wa-
CUBA EN DUITSCHLAND. De
Cubaansche gezant te Berlijn over
handigde de oorlogsverklaring van
Cuba aan Duitschland.
De „Petit Parisien" verneemt uit
Washington-. De republiek Cuba zal
12.000 man onder de wapenen roepen,
die onder leiding van de Vereenigde
Staten zullen worden gesteld.
ARGENTINIë. Uit Buenos Aires
wordt gemc-id, dat Argentinië onzij
dig zal blijven tot de rechten der re
publiek zeir geschonden worden.
RUSLAND EN TURKIJE. Naar
Parijsche bladen uit Petersburg ver
nemen, beeft Miljoekof, de Russische
minister vaji buitenlandsclio zaken,
aan Journalisten meegedeeld, dat Rus
land Turkije niet-officieel gepolst
heeft over de vrije doorvaart door de
zeetóugten en ove-r Armenië.
EEN INTERVIEW MET Dr.
LEYDS. Een vertegenwoordiger
v an Renter's AaenischaD iieeft in Den
Haac een onderhoud gehad met dr.
W. J. Levds. den voormaiïeeii staats
secretaris en gezant van de Zuid-
Afrikaansdie Remnbliek. Gevraagd
naar ziin gevoelen over het oorlogs
doel van de Eutente. uitgedrukt lu de
nota van Wilson, vooral met betrek
king tot het beginsel van de kleine
nationaliteiten, gaf hii daarover zijn
ingenomenheid te kennen, maar. zei
hij met nadruk, dat beginsel moet
dan algemeen worden toegepast Dr.
Levds gaf aJs ziin meenina te ken
nen. dat de Boeren later hun alge-
heele politieke onafhankelijkheid zul
len verlangen.
Ten slotte bracht hii nog de strijd
wijze in dezen oorlog ter sprake, zei-
de dat hii als Nederlander zeer ge
griefd is door Engeland's inmenging
in de Nederlandsche scheepsvaan,
maar dat het optreden van Duitsch
land. dat zeelieden doodt en schepen
vernietigt, veel erger is.
VOEDSEL IN DUITSCHLAND.
Havas seint uit Zurich: Het konink
rijk Saksen gaat beginnen met het
aanrichten van gemeeaisv. pelijke
maaitijden voor siie bewoners van
het koninkrijk.
DE KLACHT VAN EEN DU1TSCH
HUISVADER. In het „Offenburgcr
Abendblatl" schrijft een verhogen
huisvader. „Waarom ik mij erger?"
lo. Omdat 22 kolenmijn-maatschap
pijen in het vorige jaar ondanks rui
me afschrijvingen, gemiddel 19 pCl.
dividend uitkeer een en dcsondanlt^
nu do prijzen der steenkolen mei 40
tot 50 pf. per centenaar verhoogden;
2o. omdat ik, ofschoon de iedemiaiU-
schappjjen in hei vorig© jaar 05 pCt.
dividend uitkeerden, voor een paar
schoenen voor mijn 10-jarig zoontje
25 mark moet lx.alen; 3o. omdat de
provisiekamers van onze agrariërs en
vermogende lieden met spek, ham en
worst gevuld zijn, terwijl mijn gezin
hoofdzakelijk van aardappe.en en kool
rapen moet leven; 4o. omdai »k zie,
dat de kinderen der rijken nog zijden
kousen dragen, terwijl mijne kinde
ren al een onafzienb&ren tijd zonder
kousen moeten loopen; So. omdat ik
zie, dat anderen uit het beste tarwe
meel gebakken koek eten, terwijl ik
met mijn gezin niet genoeg brood heb;
6o. omdat er wijde kringen zijn, die
-ich in het genot van aardappelen in
het göheeO niet behoev en te boyerken
en anderen dagelijks anderhalf pond
per dag verbruiken, terwijl ik en mijn
gezin slechts 3:4 pond por dag en per
hoofd krijgen; 7o. omdat er velen zijn,
die den oorlog misbruiken om gewel
dige rijkdommen te vergaren, terwijl
ik, ondanks aiie ontberingen en al
len vlijt steeds dichter tot den onder
gang kom.
EEN WORSTHULDE. Votrans de
„Berliner Ztg. am MAtag" deelt oen
Hannoversch blad in 'i verslag eener
toonee!voorstelling mede, dat den uit
voerenden in plaats van do cebrui-
kelijke bloemöi, eene bezending vrucli
ten, worst en dergelijke aangeboden
werd.
EEN ONTPLOFFING. In de
Khedditfabriek Ijchtstahl hu Bazel
beeft een. hevige Ontploffing plaats
Kcli&d. Er is zeer ttroole schade aan
gericht. Vele raenschenlevens zijn
verloren setraat),
KRIJGSGEVANGENEN. De Kolft.
Ztz. bevat een artikel waarin het blad
meedeelt, dat on Lrïefies. die in brood
of koek eebakken en aan kr.izs- van-
senen in Duitschland gestuurd wor
den. raad wordt seseven. om b.v.b.
als zii in den landbouw werken, noot-
aardapcelen met messc-n of houten
priemen de ootren of uitspruitsels uit
te steken, in boerderijen brand tc
stichten, het vee ziek te maken of an
der'; ramoen te doen ontstaanals
zij in fabrieken werken zand in de
machinej te strooien of kortsluiting
te doer, ontstaan, en andere, vernie
lingen te bewerkstelligen. Die instruc
ties worden in de bedoelde, in kc-
helmschrift oprrestelde briefjes, als
militaire bevelen aansrcaevcn. Het «e-
volcr daarvan te. dat de kri'crsKPvnn-
eenen strencer worden bewaakt, rn
dat door de militaire ernstice tegen-
maatreeelen worde») cenomen do ir
het inhouden van dc .kkctlen bo
vendien is bevolen, dat wie zoodanige
zendinsr ontvangt, daarvan inededec-
ling moet doen. en anders streng,
zelfs met den dood. zal worden ge-
straf!
DE „NATIONALE DIENST" IN
ENGELAND. Naar de „Times' be
richt, be'iep het aantal dcrgn-nen, dio
zJoh voor den „nationalen dienst" aan
gemeld hobbeix op 4 April 232.155.
DE BOKKENIRIJD'ERS VAN UI-
BEEK. Een vijftien man sterk© bin.
dieteroüenidc, waarvan het optreden
herinnert aan dat van dc beruchte
bokkenrijders, die in 't laatst dor acht
tiende eeuw het Zuid-Lünburgsóhe
land rondom Heerlen brandschatten,
staat thans voor het Hooggerechtshof
te Tongeren terecht. Ze zijn alle vijf
tien afkomstig uit Ulboek, een dorp
fcuasühen Si .Truyen en Hasselt. Hei
vljiftientai, dat zich door tien advoca
ten-laat bijstaan, terwijl er door de
rechtbank lüü getuigen charge zijn
opgeroepen, heeft maandenlang de
bewoners van ongeveer dertig dorpen
en sted'.-n in de buurt van hun woon
plaats gelegen, aan zuc'h schatplichtig
gemaakt. Hun naobtelijiko tochten
strekten zich uit tot op soins dertig
K.M. afstand van hun dorp. Zc stalen
aiies zvut toun het meenemen waard
scheen, terwiji ze zich niet ontzagen
om zich van vuur- en blanko wapens
te bedienen. Hun kitteling dood sterk
denken aan die van de .cutm <|ei Luit-
scha bezetting der streek (zei'a dc ka-
raktei'istieke pinheku ontbrak niet),
terwijl ze het plutduiteoh nabootsten,
dat an die buur; door de moeste solda
ten gesproken wordt. Kon on ander
was natuurlijk oorzaak dat de bevol
king, d i© door ben word gebrand
schat., ine- met klachten durfde te ko-
meii, ïoodat zo rnaandemang onge
stoord hun gang konden gaan. Euioe-
lijk werden echter dc DuÜMilè auiorh
terten op de hoogte gebracht waarna
cc middelen warden geaocht en govon.
den, dre leidden tót do arrestatie der
schelmen, van wier wangedrag het ge
volg was, dat de Dustschera eon nog
meer go vreesden n&arïS kregen dan ze
reeds hebben.
DE VERSCHERPT E DU EK BOO r
OORLOG. Uit Christian:a wordt
gemold, dat in de week van 24—31
Maart 19 Noorsche schepen tot im
ker) gebracht zijrt, tot een inhoud \an
22470 ton, en van 1-6 April 18 Noor-
sche schepen, tezamen 28661 ton.
Do Duitsche m&rin staf meldt,
dat in de Mjiddellandsche zee 11
stoomschepen en 13 zeilschepen (te
zamen 38224 ton) in den grotnl ge
boord zijn.
Da strijd op 't Weslfronf.
Do veldslag b ij A re ch' t,
't ff bureau seint uit Berlijn: De
bladen prijzen de openhartigheid,
waarmeo het Duitóche opperbevel de
aanvankelijke successen van de Eu-
gelachen bij Atrecht heeft meegedeeld
en verklaren deze successen uit bol
feit, dat de Engelse hen <j;< dezo plaats
nog partij konden trekken van hun
groote voorbereidingen voor het voor
jaarsoffensief. Alles op een doorbraak
gerichte slagen, die m den loop van
drie jaar op hc: Westelijk from zijn
geleverd, hebben bewezen, dat do aan
valler doorgaans de eorsle dagtfti
door plotseling overmachtig© strijd
krachten in het vuur te breng»-)) op
een bepaald punt, dat den verdediger
onbekend is, plaatselijke vcordeelen
behaalt Deze zijn echter niet besus-
send; het komt er op aan, of de aan
valler ni staat is," dosa vcordeelen
zoodanig uit to breiden, dat zij tot
eon suaregische doorbraak lelden. Dit
is den Engelschen niet gelukt, tut
otficteelo berichten is Integendeel ge
bleken, dal de aanval reed-, den twee
den da* tot staan was gebracht.