34© Jaargang No. 10420
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 18 MEI 1917
HAARLEM S DAGBLAD
Tot de plaatsing van advertentign en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
■pen In den omtrek waar een Agent gevestigd
te nummers 10.15. Géïllustr.
Zondagsblad,- voor Haarlem f 0.45. Getllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per pos» f 0.52».
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur J. C. PEEREBOOM, Teloloon 3082
ABONNEMENTEN per 8 maandenVoor Haarlem en de dorpen in den omtrek
Is (kom der gemeente) f 1.75. Franco per post door Nederland 12.12*. Afzonderlijke r
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.45. Géïllustr. Zondagsblad voor de omstreken er
ADVERTENTIENVan 1—5 regels 11,—iedere regel meer 80 Cts. Reclames 30 Cts, per regel. Bij abon
nement aanzienlijk rabat. Achtstuivers-adTerientien van Vraag en Aanbod, van I5 regels 40 Cta. per
plaatsing, elke regel meer 10 Cts. A contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie i Groote Houtstraat 93. Teletoonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Kolendistribntie
Elitrict Haarlem en Omitrekei
'(gemeenten Haarilem, Bloemendaal,
Bennebroek, Heemstede, Schoten,
Bpaarndam en Haariemmerliede en
Spaarnwoude).
De braadstoffen-comniissie voor
Haarlem en Omstreken maakt be
kent), dat het artikel fabrieksturf
valt onder Artikel 1 van de Distrl-
butiewet.
Maximumprijzen zijn nog niet
vastgesteld.
De Directeur,
REITSMA.
Gemeente Bloemendal].
HONDËNBROOD
De Directeur van het Levens-
middelenbedrijf der gemeente Bloe
mendaal brengt hiermede ter kennis
van ingezetenen, houders van hon
den, die hondenbrood ingevolge de
door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel vastgestelde
regeling wenschen te betrekken,
dit schriftelijk kuanen opgeven,
uiterlijk tot 23 Mei a.s. aan het
Levensmiddelenbedrijf te Overveen
onder opgave
a. van het aantal hun toebehoo-
rende honden;
b. van de schofthoogte dier honden;
c. van de benoodigde hoeveelheid
hondenbrood per week,
AGENDA
ZATERDAG 19 MEI.
Bioscoopvoorstellingen; CinemtuPa-
Jace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt, ApoUo-Theater, Barteljo-
risst raait.
Stadsnieuws
De Toestand
Oe Voedselvoorziening
Kleiaardappelen.
Maandag en Dinsdag zijn onder de
aardappel- en groen tenh andelaren
2000 inud aardappelen verdeeld. Toch
hoorden we, dat eenige handelaars
Woensdag Maagden, dat zo niet ge
noeg aardappelen hadden om hun
klanten te bedienen. Bij een informa
tie aan t Levensmiddelenbureau
deelde de Directeur ons mede, dat er
genoegzaam aardappelen waren
verdeeld gemiddeld verbruikt de
bevolking van Haarlem per dag 300
mud maar dat er blijkbaar men-
selien zijn geweest die in eens meer
kleiaardappelen) kodhten, dan zij
voor een paar dagen, noodig hadden.
Natuurlijk had men dat niet behoeven
te doen, daar echter aardappelen ge
noeg in voorraad zijn en er in de eer
ste tijden genoeg in voorraad zullen
komen. Vandaag fis wtadfetr een
schip met kleiaardappelen in lossing.
Onder de handelaren ia heden weder
1000 mud kleiaardappelen verdeeld.
Evenals de bakkers dat mot de brooct-
bons doen, zoo moeten thans ook de
aardappelen- en groentenliandelaars,
de aardappolbone opgeplakt op vel
len papier aan 't levensmiddelenbu
Teau inleveren.
DE GEZAGVOERDER VAN DE
AMBON" GEHULDIGD. Voor den
Raad voor de Scheepvaart is behan
deld de zaak van de Ambonkapi
tein J. D. Rademaker, uit Heemste
de, reederij de Stoomv.-Mij. „Neder
land' Het schip was op reis van Am
sterdam via LondenGenua naar
Java. Men kreeg een telegram van de
directie om den 21en Febr. te Falmouth
te zijn. Men hoorde op 1» Febr. een
schot, toen een tweede en zag einde
lijk een onderzeeër. Er werd een tor
pedo afgeschoten welke aan stuur
boordzijde de Ambon" achter de brug
raakte. Het schip helde en begon te
«inken. De duikboot verdween. Een
Engelsohe torpedoboot kwam naderbij
.en nam de sloepen, waarin de beman
ning van do „Ambon" zat op sleep
touw. Later ging men nog eens naar
de „Ambon". Het schip was geheel
vol water. De peilkokers waren naar
boven geschoven. De kapitein ging
toen weer naar het Engeieohe schip,
dat op verzoek draadloos om hulp
seinde. Den geheelen nacht dreef
men rond. Den volgendon ochtend
was de ,;Ambon" nog dieper gezon
ken. Eenige Engelsche patrouilleboo-
ten kwamen ook te hulp. Ten slotte
kwamen de eleepbooten en werd de
„Ambon" (naar Plymouth gesleept.
De Inspecteur der scheepvaart huldig
de den gezagvoerder voor zijn ener
gieke optreden.
Het Tooneel
Derde Tooneelavond
van de H a ar li in s c h e
T o o jj eel club in De
Kroon.
Bee vuur en werkende leden der
Haarlemeche Tooneelclub hebben er
slaa van we weten dit ook van vo-
riae seizoenen den kunstüevenden
leden aan het eind van het seizoen
eer. avond vol afwisseling te hiedeu.
Zoo ook od den aftreloooen Woensdag
avond. Een programma., dat veel be
loofde drie één-actere. een menuet
en last not least „Ruizerijinen van
Charivarius. Ja. Charivariusik
zou wel willen schrijven ..de ziel van
de Haarlemeche Tooneelclub'. maar
het klinkt zoo erg afgezaagd, zóó af
gezaagdom er een ruizerijm op te
dichten 1 Trouwens, wie de iaits et
gestes van de B. T. kennen, wfeten
wat Charivarius voor haar is en wie
d i t verslag met aandacht leizen,
zullen er ook wel eenige notie van
krijgen.
'Bii het binnenkomen in de zaal
werden we verwelkomd door muziek
van het bekende Haarl$msche Or-
cheetre ..Tzigane", waarvan de leden
schitterend roodzijden Tzisane-bu: s-
ies dioeeen. Tusschen twee haakjes
het Orchestre Tzigane heette vroeger,
meen ik. minder welluidend „De ka-
Dotte ketel De muziek was, als vroe
ger. vroolijk en weinig nretentieus.
Spoedig rees het scherm voor de
vertooning van Sneenhoffs machti
gen één-acter „De Voet". „Woorden-
snel'' noemt de schrijver hei en hier
mee is aanduiding gegeven van wat
we er in te zien hebben een woorden
spel. een dialoog tusschen een man
en een vrouw in de balzaal maar
een dialoog, waarin elk woord van
waarde is. Waar in een spel van
vraag en antwoord dat misschien niet
langer dan 20 minuten duurt, wordt
geraakt aan de kern van velerlei ver
houdingen en levensverhoudingen, tot
aan het schrijnende moment, waai
de man zich moet toonen zooale hij
is. Uiterliik dan een misdeelde met
een horrelvoet. Dan het even weifelen
van de vrouw tusschen medelijden en
een ander gevoel, waarnaast het me
delijden vervaagt en dat haar doet
bliiven tot hii terugkeert. Door zijn
geserreerden dialoog, waarin geen
woord te veel staat en waarin dus elk
woord tot zijn recht moet komen, stelt
het stuk hooge eischen aan ue uitvoe
renden. Ook omdat het nergenB
zwaar mag worden. We zijn im
mers in de balzaaltoen 't scherm
ODging werd er Restant in wiegenden
cadans. En het souper wacht in een
andere zaal. Alles liikt luftlitig een
woordenspel I De heer J. B. Schuil en
mevrouw Kremer—Wijt hebben het
werk volle recht doen wedervaren
wat zii gaven was werkelijk zeer bij
zonder. ook omdat de (schijnbaar)
egale stemming er zoo goed was in
gehouden. De woorden kwamen als
onwillekeurig van hunne lippen, tel
kens gewekt door een woord of vraag
van den ander, onoverdacht en toch
uit de diepte. Hier waren werkelijk
groote moeilijkheden schitterend
overwonnen, waarvoor ik gaarne aan
beide uitvoerenden hulde betuig.
Na „de Voet" volgde een „Kleine
Tooneel fantasie" van Charivarius. ge
titeld ..Een Droom". „Fantasie" zou
den wii het liever noemen, want als
„tooneel" miste dit fiin gedachte stuk
je de noodige actie en levendigheid.
Aardig denkbeeld een jong vrouw
tje. dat in den droom zichzelve ziet
als oude vrouw en dan in haar jonge
gestalte biï haar oudgeworden zelf op
bezoek komt Op ..bezoek", niet on
„visite", zooals Charivarius uitdruk
kelijk verklaart Want wel zeer dui
delijk spreekt hier Charivarius zelf;
od een enkele plaats t e duidelijk.
Grannen als over het Burgerlijk Wet
boek e. d. ziin niet van het jonge
vrouwtie. dat wii vóór ons zien. maar
wel degelijk van den dichter der
Ruizeriïmen. We zouden geneigd
ziin. ons er over te verbazen, dat hel
lonee vrouwtje zichzelf als oude
vrouw zoo weinig veranderd vindt;
we veronderstellen zelfs dat wanneer
zulk een ontmoeting in werkelijkheid
mogeliik was. in de oogen van de Jon
ge bezoekster verbazing zou liggen,
omdat ze zóó geworden was als die
andere, oude. en het oudgeworden
zelf zou met verwondering eigen
ieugdige gestalte aanstaren. Het be
zoek zou daardoor ongetwijfeld aan
belangwekkendheid winnen. Maar...
de echriiver heeft er zich blijkbaar
Ingedacht, hoe het ionge vrouwtje zelf
zich voorstelt, te zullen zijn als ze 75
iaar is geworden. En het is maar een
gewoon. lief. vrooliik vrouwtje met
één groot gevoel in zich de liefde
voor haar man. dus hecht ze elke ern
stige gedachte aan dai ééne groote
gevoel vast. En zóó wordt het beeld
dan wel heel zuiver. Het programma
noemde de namen der beide spelen
den niet. Doch nu ik ze weet. waag
ik ze maar te noemen. Mevrouw
Tückerman gaf met fijne intonatie
gevoelig de oude vrouw weer Me
Ita Mees was voor mijn gevoel niet
heelemaal het naive, héél jonge
vrouwtje wat zii deed leek dikwijls
te bewusthet miste het vage. biinn
mechanische, waarmede wii in een
droom plegen te handelen, alsof een
ander ons drijft. En dit heeft Chari
varius toch wel in het figuurtje ge
legd.
Het publiek waardeerde blijkbaar
ook dit stukje en de uitvoering zeer.
Men was geboeid, ondanks het weinig
tooneelmatige van het werk.
Charivarius bleef nog aan 't woord
in een drietal Ruizeriimen „Een
meisie van 50 jaar ..Eéniingö Mij
merij" en „O. W.'ere-wee". die door
den heer Roest van Limburg met veel
talent werden voorgedragen en dooi
de zaal In afwisselende stemmingen
van uitbundige pret en stille aan
dacht aangehoord.
Na de pauze werd vertoond „Pak
ken". een dol-kluchtig schetsje, al
weer door Charivarius bewerkt naar
het Engel8ch. Een oDPer-nerveuee.
nrik*kelbare. gejaagde man. die op
reis zal gaan en niets kan vinden,
niets in orde heeft en niets doen kan
zonder zich op een of andere wijze te
sniiden. te kwellen of op andere ma
nier te bezeeren. En die toevallig de
meest lakonieke. kalme en meest
tactlooze vrouw heeft, die er maar
voor hem te bedenken zou zijn. De
vrouw zegt precies altUd wat hem
prikkelt en opjaagt ze Is zoo iets als
de roode lap voor den stier, maar een
opgevouwen roode lap. die schimbaar
doodkalm en toevallig ergens ligt.
Maar zóó. dat de razende hem tel
kens ziet.
Het publiek heeft geschaterd om
het onmogelijke doen van den man.
die door den'lieer Landzaat met de
vereischte dolheid en losheid werd
gespeeld. Elk ongelukje lokte een
nieuwen schaterlach de zaal uit. De
ondankbare rol van de vrouw was
toebedeeld aan Mei. E. G. Veenhoven.
die hiermede bii de Haarlemscho Too
neelclub debuteerde. Zii vatte haar
taak wat èl te bescheiden bleef
al te zeer „toegevouwen", als ik nog
eens aan het beeld van hierboven mag
herinneren. Tegen het eind. toen zij
er eens „uit mocht komen", haai on-
hebbeliiken man de waarheid zeggen,
brak er iets uit haar los. dat een be
lofte inhoudt. We hopen haar het
volgend iaar opnieuw te ontmoeten
en dan in een rol. die zich meer
eigent voor haar.
Het slot van den avond gaf oen
Menuet, met gratie en 18de-eeivwschp
elegance gedanst door Caro van Sly-
rum en W. C. Roest van Limburg.
Als extra aantrekkelijkheid stond
on het programma vermeld „In
eiaen oude familiecostuums" Of de
nruiken ook uit de „eigen familie"
stamden, weten we helaas niet, In-
tusschen... de costuums waren prach
tig en wèlbewaard. En de dansendon
bewogen er zich gracieus in, wat het
voornaamste was.
De Haarlemsche Tooneelclub zal ze
ker bii allen, die in de zaal waren,
een prettige herinnering aan haar
laatster, avond van het seizoen na
laten.
ANNA v. GOGH—KAULBAOH.
KOiNK. N1ED, KlANTW'EIRKSGIIÜOL
De heer E. A. von Saher, direc
leur van het Museum van Kunst
nijverheid te Haarlem, heeft zijne
functie ais secretoriapeniiingmeeter
der veneenigjing „De Koninklijke Ne-
dcrlaudscfiie Kantwerkschool te 's
Gravenbagie", oen functie, welke hij
sedert de süölmng der vereeiügang
heeft bekleed, wegens drukke werk
zaamheden neergelegd. Hem werd
het eere-lid maatschap der vereeniging
aangeboden. In zijn plaats werden
Mr. T. E. VJielander Hein tot se
cretaris en jhr. nu-. L. den Beer
Porlugael tot penningmeester be
noemd.
DE POSTHARiMiOiNlE. De mu-
ziek\ereeniging „De Postharmunie",
alhier, aangesloten bij den Pro vine.
Bond van Harmonie- en Fanfare-corp
sen in Noord-Holland, zal op 12 Au
gustus as„ te Pumierend deelnemen
aan het door dien Bond uitgeschre
ven concours.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug to bekomen bij: L. v. d. Brug
ge, L. Begijneetraat 8. een hond; J.
Timmermans, Dr. Leyds straat 2,
Schoten, echaar; W. van 't Hof, Kam
perstraat 70, een portemonnaie met
inhoud; P. Warmerdam, L. Boo
gaardstraat 21, zakmesje; G. Smit,
Paul Krugerstruat 3-1 rood, portcmon-
naio met inhoud; K. Faag, Baljuws
laan 176, springtouw; A. Hikman,
Oranjeboomstraat 176, rozenkrans; A
Knol, Wilhelmónastraat 2, abonne
ment E. S. -\L; A. Kuik, Eanmukade
5 zw\, rijtuigdop; W. Keur, Zoete
straat 3i, kinderkousje; P. Groenen-
daal, N. Groenmarkt 23, kinderzak
met inhoud, i
IZie vervolg Stadsnieuws op pag. 2)
Rubriek voor Vragen.
VRaaG Wanneer moet de lichting
1918 onder de wapenen komen
ANTWOORD Dit is nog niet \astee-
VRAAG ie het juist, dat in de
laatstverschenen lijsten var. de na
men der hoogstaangeslagenen in
's Rijks Directe belastingen, verschil
lende namen ontbreken van perso
nen, die daarvoor wèl in de termen
zouden vallen? ANTWOORD We
vernamen, dat de samensteilng der
belastingkohieren nog niet voltooid
was, toen de termijn voor de vast
stelling van de lijst Van hoogstaange
slagenen aangebroken was. Van
daar, dat verschillende personen op
die lijst ontbreken.
Jit de Omstreken
BLOEMENDAAL. - De Bloem en-
daal sche Amateur Fotografen Veree-
nigtng vergaderde onder voorzitter
schap van den heer De Kruyff Dins
dagavond in haar lokaal in het Hotel
Royal te Haarlem. Na afloop der
huishoudelijke bezigheden werd een
kunstbeschouwing- gehouden, over do
inzendingen Stilleven, en een keuze
uit Meesterwerken der kleurenfotogra
fie, reproducties in kleurendruk van
fraaie uutociiroom-opnemingen, een
en ander toegelicht door den heer I.
Bispinok. Hierna werd het woord ge
geven aan dan lieer J. F. J. Huysse,
die sprak over „Wenken en raadge
vingen voor de fotografische opne
mingen". Hij hield een zeer onder
houdende causerie bij een 150-tal plaat
jes, opnemingen van Landschappen,
Zeegezichten en Genrebeeldon.
BENNEBROEK. Kerkakker
De veiling van de te veldataande
bloembollen voor de F. K. kerk al
hier heeft opgebracht f 1422, zijnd©
ongeveer i 400 meer dan het vorige
SPAARNDAiM. Dc tweede rij-ge-
meentewoningen kon nog niet ge
bouwd worden, daar de gemeente nog
In proces is met eenige burgers, die
meenen eigenaars van den grond te
zijn.
UMUIDEN. -Statuten.— De
Staatscourant behelst de statuten der
N. V. Scheeiisexnloitatie Maatschap
pij „Bestevocr". te IJmuiden. Het
maatschappelijk kapitaal bedraact
vijfhonderd duizend (ruiden, verdeed
in viifbcnderd oandeelen. elk groot
duizend gulden, in welk kapitaal bij
liet verlijden der akte wordt deelge
nomen voor honderdviiftig aandeelen.
welke geheel zijn volgestort.
HAARLEMMERMEER. Bij den.
koopman G. op dén Ringdijk bij Slo
ten, heeft dc Amsterdamsche politie
niet minder dan 6 rijwielen, van dief
stal aldaar afkomstig, in beslag ge
nomen.
De vrachtrijder Aelberleberg had
het ongeluk onder oen zandwagen te
geraken, waardoor hij zoodanig,
vooral aan zijn hoofd, verwond werd1,
dat arts Folmer opneming in een der
gasthuizen te Amsterdam noodzake
lijk vond men. vreest voor zijn. be
houd
Binnenland
EERSTE KAMER.
Grondwetsherziening bij
eindstemming aangenomen.
Na de reeds vermelde red© van den
hoer Polak, in de zitting van Woens
dag jl. ten eind© gebracht, verdedigde
de lieer van Houten de voorste" len met
warmte.
liet algemeen kiesrecht verdedigde
spr. zoo wel om 't persoonlijk belang
van den Staatsburger als zijn plicht.
De heer Colijn verdedigde zijn etand
puin en dat der anti-revoL partij in
zake art. 192. Het gaf niet genoeg,
want 't omvatto niet hei Middelb. en
Voorbereidend Hootfdonderwijs en om
vredö te krijgen was dat noodig, moest
de financieel© gelijkstel ling waai- de
voorstellen der bevredigingscomuiis-
sie vobedig zijn en mogelijk worden,
dat 't bijzonder onderwijs regl. werd.
Art. 192 opende den weg daartoe;
daarom namen zij hel, op afrekening,
aan; maai- de etrijd zou niet eindigen
voordat hoi ideaal waarvoor de rech
terzijde CO jaren had gestreden, was
hereiks.
Was de heer biork gaarne bereid ijl
vei trouwen op ons voik en in de rich
ting van onzen democravischen tijd,
het algemeen kiesrecht te aanvaar
den; en wilde hij, om rechi te doen
tegenover het hijzonder onderwijs,
vooral na do invoering van den leer
plicht financieel te zwaar gedrukt,
hij li&d togen t aangeprezen stelsel
van evenredige vertegenwoordiging
veei bezwaar, om den grooten in
vloed, dio de partij eiders verkrijgen.
Daarentegen was de heer Hoffmana
bereid met de voorstellen mede ie
gaan.
Uitvoerig beantwoordde dc Minister
van binneniandsche zaken, de heer
Coit van der Linden, ae spreken»..
Logisch was evenredige vertegen
woordiging dc consequentie van alge
meen kiesrecht; door evenredige ver
tegenwoordiging naar de sterkte der
partijen in 't volk zou de. vertegen
woordiging sterker worden, meei
dan tot nu toe aan de verwachtingen
beantwoorden. Om te voorkomen dat
't volk xeif de macht opeischt. moest
men het algemeen stemrecht schen
ken, uit democratisch oogpunt nie!
aiieen, maar ook ter erkenning van
de in moeilijke dogen vrijwillig ge
dragen lasten, bews>6 van saanihoo-
righeid, nationaal bewustzijn en ge
meenschapszin.
Na korte replieken van de heeren
van der Faitz en Stork en een kort
woord van protest tegen 1 Tweede
Knmer pensioen van den heer van
Hardonbroch, werden de drie ontwer
pen eenparig (twee met hoofdelijke
summing, het derde additioneel©
artikelen zonder rondvraag) aange
nomen.
Van alle kanten vielen den Minis
ter-president met dez© glansrijke po
litieke overwinning golnkwenschen ten
deel.
De Kamer zet hedenmiddag baar
arbeid voort.
TWEEDE KAMER.
Woensdag heeft de Kaxncr, na aan
neming der rnotie-Sarmee over de so
ciale wetten, de discussie daarover
erdaagd tot Dinsdag, om den Minis
ter van Waterstaat gelegenheid te ge
ven de bepalingen, betreffende de
ouderdomsrente uit de Invaliditeits
wet te lichten, waartegen die bewinds
man geen bezwaar had en waartoe
met 30 tegen 27 stemmen finks tegen;
rechts; Is besloten.
De Kamer heeft verder verschillen
de wetsontwerpen behandeld
Voorts heefi de Kamer Woensdag
de stemming gehouden over het voor-
stel-Marchant c.s. om de niinimum-
salariesen der openbare onderwijzers,
te rekenen van I Jan. 1917, met f ICO
te verhoogen.
Aan de stemming ging een kort her
nieuwd debat vooral
De Minister van Financiën, de heer
Treub, verklaarde nl. op een desbe
treffende vraag van den heer De Vis
ser, aat de Minister van binneniand
sche zaken bij de uiteenzetting zijner
financieel© bezwaren, niet slechts
voor zich. maai- ook namens den Mi
nister van financiën sprak. Na die
mededeeling verklaarde de heer Lob
man tegen t voorstel te stemmen, al
leen om de financieele redenen; maai
de heer Schaper vond dit geen motief,
waar de Minister van binneniandsche
zaken zich zijn advies aan H. M. de
Koningin nog had voorbehouden.
Het voorstel werd toen met 61 tegen
16 stemmen (de laalsten allen van
rechte) aangenomen, w at ten gevolge
had, dat de heer Ter Laan (Den Haag;
zijn nog aanhangig voorstel over ae
onderwijoerstractementen introk.
Aan den heer Marchant is tegen
Dinsdagmiddag verlof verleend voor
zijn nadere interpellatie inzake de
crisis aan oorlog en de oproeping van
de landstormklasse 1908.
Een langdurig debat heeft plaats
gehad over de ontginning van steen-
zout te Buursse, gem. Haaksbergen.
Do heeren van Beresteyji, Duys, van
Groenendael en van Doorn, vonden
dit voorstel niet genoeg toegelicht en
voorbereid en vroegen mededeeling
van de rapporten van deskundigen en
den mijnraad; zij vonden de rechten
van dep Staat niet voldoende verze
kerd, of verlangden staatsexploitatie,
waartoe de lieer Duys dan ook een
motie van orde voorstelde; zij wen ech
ten voor do gemeenten voordeelen bij
plaatselijk© zoulontginningon te zien
bedingen.
Na een kort debat werd de motie
met 36 legen 30 stemmen verworpen;
maar ten slotte werd ook het ge-
heei'e wetsontwerp met 43 tegen 21
stemmen verworpen, nadat enkele le
den hadden vooropgezet dat de Mi
nister, na verwerping, het recht be
hield om buiten de wet om. concessie
te geven.
De Toestand.
o zeevaart.
De „Prinses J uliana*
is Zondag van Colombo vertrokken.
VaartopZuiö-
Amerika.
Naar de Telegraaf verneemt zal de
Kon. Hollandsche Lloyd een dezer da
gen de geregelde vaart op Zuid-Ame-
rika hervatten.
't Aandoen van
Engel6chf havens.
Naar de „N. R. Ct." verneemt, heb
ben de te Londen gevoerde onderhan
delingen van den heer Snoeck Hur-
gronje, betreffende hei hervatten
van de vrachtvaart op Amerika, tenge
volge gehad, dat de Engelsche regee
ring er in heelt toegestemd, dat dc
Nederlandtsciie schepen op hun heen-
en terugreis Halifax zullen aandoen
inplaaifi van een haven in Engeland.
Het hervatten van die vaart zou dan
nu nog afhankelijk zijn van het ver
krijgen van zekerheid omtrent de
vraag, of de Amerikaanse he regeering
bereid is, de schepen uit .Amerika te
laten vertrekken. Een gunstige rege
ling van dit laatste punt schijnt bin
nen eenigen tijd verwacht te mogen
worden.
Aller!*!.
Landstorm 1908.
De Tweede Kamer heefi den heer
Marchant verlof gegeven de regeering
te interpelleeren over het oproepen
van den landstorm 1906 en de minis
terswisseling aan het departement
van Oorlog. De interpellatie zal a.s.
Dinsdag worden gehouden.
Kinderen uit 't
buitenland.
In verband met eiechen der hygiëne
en volksgezondheid heeft de regee
ring nieuwe bepa.ingen gemaakt voor
't toelaten van groepen kinderen uit
't buitenland.
Commissie voor
de scheepvaa
Naar vernomen wordt heeft de uit
voerende commissie der X. O. T.
overleg en la samenwerking met de
Nederiandsche Reedersvereeniging,
een commissie voor de scheepvaart in
gesteld.
Rantsoeneering.
Naar dc Tel. verneemt, wordt over
wogen, een rantsoeneeringsregeling
vast te stellen voor verschillende teen-
nisehfe oliën en vetten, overeenkomen
de met de voor benzine enz. getroffen
Holiandsche groen:
in Duttscni and.
t e n
Berlijn. (Vaz Diaa). Maandag wer
den op de groote mark*, hier ter stede
vijf waggons met Hollojidsche voor-
Jaarsgroenten aangebracht en wel
salade, augurken, worteleu, radijzen,
bloemkool en tomaten; drie waggons
vielen Berlijn ten dee:. De winkelprijs
mag naar de overheid heeft vas"ge-
Btcld «iet oversclireden worden: voor
salade naar gelang van dc grootte per
krop 25 tot S5 pfenning, voor augur
ken naar de grootte 75 pf. tot 1.15 M.t
voor worteen 1.15 M. tot 1.30 M. per
bos (50 tot 55 stuks voor radijzen 21
pf. voor een groote bos (15 tot 17
stuks) en 15 pf. voor een klein© lx>s
(10 tót 12 stuks), vooi een bloemkool
1.15 M. tot 1.30 M., voor een pond
tomaten 3.70 tot 4 Mark.
UITVOERVERBOD VAN RUWE
TABAK. Naar het Persbureau Vaz
Dies verneemt is in een vergadermg
■an de Ned. Vereenigiug van Ta
bakshandelaren besloten om den Mi
nister van Handel van adv;eg te die
nen in deze en tc ad vis© eren niet
eerder de grenzen te openen voor den
uitvoer van tabak, voordat er vast
gesteld is hoe groot de voorraad in
den lande is en de behoefte aan rpw
materialen. Bovendien is besloten aan
den Minister van Handel een request
te sturen en hem te verzoeken die
maatregelen te willen nemen, welke
er toe kunnen leiden, dat het Kon.
Nat. Steuncomité van zijn voornemen
wordt afgebracht om door een voor
schot van een ton gouds de Bund
van Sigarenfabrikanten en eigen wer
kers als directe koopers aan die ta-
baksmarkt te doen optreden met uit-
sdhakeling van den tussohcnhandel.
DE LANDSTORM 1908 EN DB
TWEEDE KAMER. Uit Den Haag
wordt aaii de Telegraaf gemeld In.
de Tweede Kamer werd Dinsdagmid
dag vóór de pauze bekend, dat minis
ter Rantbonnet onmiddellijk, nadat
hij de portefeuille van Oorlog had
overgenomen, het besluit nam do op
roeping van de landetorrnlichting 1908
onverwijld te doen doorgaan. Dit be
richt ging al6 een loopend vuurtje'
door de Kamer en veroorzaakte her
en daar nogal opzien. De regeering
biij't dus weigeren de aangenomen
mote-Marchant uit te voeren. Vrij ai-
gemeen is men van oordeel; dat de
Kamer, en speciaal de heer Marchant,
«iet zonder meer in het besluit der re-
gearing mag berusten. Men verwacht
du6 eppêdig een nieuwen st ip in de
Kamer. Hierbij doet zich dan de pi
kante omstandigheid voor, dat de heer
Marchant in conflict zou moeten ko
men met zijn zwager minister Rnrn-
bonnei.
NEDERLANDSCHE HANDELS-
HOOGESCHGOL. De lieer Dr. P.
E. Yerkade. assistent bii liet onder
wijs in de Warenkennis aan dt Ned.
Hondels HooROschool. is benoemd tot
conservator der Warenverzameliusc
aan voornoemde Hoogeschool.
PROF. Dr. H. BRUGMANS. Tc*
gelegenheid van het feit, dat hij 25
jaren geleden door de faculteit der
letteren eai wijsbegeerte aan de Uni
versiteit te Groningen cum lande
werd bevorderd tot doctor in de Ne
deriandsche letteren, na een proef
schrift over „Engeland en de Neder
landen in de eerste jaren van Elisa
beths regeering 1.1558—1567" is
Woensdag prof. dr. H. Brugmans te
Amsterdam gehuldigd door een aan
tal personen en vereen - n. Prof.
dr. R. H. Gallet voerde namette de
huldigingsommissie het woord en
bood een geschilderd porti o: van den
jubWaris en oen album met de namen
der schenkers aan.
DE OORLOG
EEN LUCHTGEVECHT. De
Duitsche marinestaf deelt mede: Dins
dagochtend stieten drie Duitsche zee-
vcchtviiegtuigen, onder leiding van
luitenant ter zee Chrietiansen, voor
den Theemsmond op een v an dol ijk
luchtsmaldeel. bestaande uit een S'p-
wth-vliegtuig en twee vllegbooten. N'a
een kort, hevig luchtgevecht werden
de drie vijandelijke v c< 1 en neer
geschoten. Het Sopwith-vliegtuig viel
loodrecht en werd bij den val op het
zeeoppervlak verbrijzeld, «ie twee
vhegbooten werden zwaar beschadigd
tot delen gedwongen. Een der. Duit
sche viegtuigen moest tengevolge van
averij op zee dalen De inzittenden
werden door luitenant Chnetianoen ia
zijn vliegtuig opgenomen. Behalve het
beschadigde toestel zijn de Duiteche
vliegtuigen behouden naar hun basta
in Vlaanderen teruggekeerd. ïict ho-
schadtgde toestei én <k tuve ïu-eryc-
schoieu vliegtuigen zijn u or Dnit-
êciie torpedobooten meegenomen, u©
Franscbe benmuningen, bestaande
uit een ofiicier en twee onderofficie
ren zijn gevangen genomen.
ENGELAND EN DE DUIKBOOT-
OORLOG- De Britsche admiraliteit
deelt uiede ln de afceloopen weck
ziin 2508 schepen Emtclsclie havens
binneneelooDen en 2552 uitgevaren. 18
echeoen van meer dan en 5 van min
der dan 1600 ton werden tot zinken
gebracht. 19 werden zonder succes
aangevallen. Drie visschërsvaartui-
Een werden tot zinken irebracht.
