l.uülem'3 Dagblad
[en decoratieve vrouw
De Oorlog.
De Veenbrand In Drente
TWEEDE BLAD.
Woeasdag 23 Mei 1917
Overzioht.
Van 'T WESTFRONT heden bijna
j«en nieuws. De Franschen roemen
zog wat voort over de beteekenis van
f succes Maandag door hen behaald
hj Moronvllllers en deelen mede, dat
't aantal gevangen genomen Duit-
jchers 1000 bedroeg. De Duitschera
doen 't voorkomen a'.sof 't Fransche
succesje niet veel te betcekenen heeft
:n veriklaren verder dat zij bij t af
slaan der Fransche aanvallen 500 ge-
tangenen maakten. Voor de Fran-
icbf n dus toch nog 500 winst 1
Wat 't ITALIAAN>CHE OFFEN
SIEF betreft wijst de 0o6tenrijk6che
itaf er op, dat de Italianen na 7 de-
ter, zonder succes van beleekenis,
'aaogevailen te hebben, nu gedwongen
waren zich rustig te houden. De ita-
llaansche staf noemt plaatsen op waar
Oostmrijksche aanvallen werden af
geslagen.
De Corrière d'Italia betoogt, dat
thans uit stukken, op Oostenrijksche
krijgsgevangenen gevonden, gebleken
is, dat de Oostenrijkers op 20 Mei een
offensief tegen Görz zouden bazinnen.
Troepen en kanonnen ware daarom
van 't Oostelijk front gehaald, 't Iia
Üaansche offensief heeft de Oosten
lijksche plannen evenwel in duigen
gegooid.
Aan 't MACEDONISCHE FRONT
flondert weer 't kanon. Dit beteekent
nieuwe krijgsbedrijven.
't Getal van Duitschland" a vijan
den neemt steeds toe. Nu komt er ook
BRAZILIë weer bij. De „Associated
Press" meldt namelijk „Het Congres
heeft zich met den voorelag van den
president vereenigd, om de onzijdig
heid op te geven."
IN ZWEDEN is men verstoord op de
Duiteche duikboot-commandanten.
Drie Zweedsche stoomschepen de
.Venterland", ..VDken*" en „Asten",
zijn, op weg van Engeland naar Zwe
den. door een Duitsche duikboot ge
torpedeerd. Er kwamen 10 menschen
bij om het leven. De Zweedsche regee
ring diende bij Duitschland een pro
test in.
't Wolffbureau seint nu uit Berlijn:
,,Met innig leedwezen is te Berlijn de
tijding van den ondergang der drie
Zweedsche 6chepon ontvangen, dia
door het versperde gebied trachtten
hten te komen. Op het gevaar, waar
aan de gezagvoerders van onzijdige
schepen zich bloot stellen, als ze zon
der uitdrukkelijken waarborg nopens
do vrije vaart den tocht door bet ver
sperde gebied wagen, is van officieele
zijrte in Duitschland gewezen. Der
halve is den n-eubralen in milden tege-
moetkomenden geest bij verschillende
elegenheden, het laatst nog 1 Mei,
e veilige gelegenheid geboden voor
da ongevaarlijke terugtocht uit En-
leleche havens door het versperde ge-
licd naar de havens in hun eigen
lund. Alle Nederlandsche, Spaansche
en Deeneche schepen, die op dien dag
uitliepen zijn zonder ongevallen in
hun vaderland teruggekeerd. Als de
Zweedeohe schepen niet van de her
haaldelijk geboden gelegenheid partij
konden trekken, ligt de oorzaak daar
van niet bij Duitschland, maar uit
sluitend bij Engeland. Engeland en
guen ander immers heeft den Zweed-
ecben 6Cbepen verboden, 1 Mei uit te
u. Om overwegingen op het ge-
der marine-techniek kan den
schepen, waaraan een vrije vaart werd
loegezegd, deze 6leohts binnen het af
gesproken tijdsverloop worden ge
waarborgd. Het ongeluk, dat de be
vriende natie heeft getroffen, is des
temeer te bejammeren, daar reeds op
verlangen van Zweden onderhande
lingen aan den gang waren om den
Zweedechen schepen een nieuwen ter
mijn voot de veilige vaart naar hun
land te verzekeren, zoodat de tegen-
siog zou zijn voorkomen, als de
Zweedsche schepen hun vertrek zoo
lang hadden uitgesteld tot bun de
nieuwe termijn voor den veiligen over-
tochi was meegedeeld".
Hier volgen e enige Zweedscho pers-
fordeelen Dagens Nyheter„Men
moet niet vergeten, dat de Zweedsche
recderijen en kapiteins op eigen risico
hebben gehandeld. Vergeldingsmaat
regelen zouden In alk geval niet raad-
«aiu zijn men moet er veeleer op
bedacht zijn. herhaling van dergelijke
voorvallen te voorkomen." Daglight
Alkbanda schrijft in gelijken gee9L j
Hel blad verlangt „vergoeding voor i
de schade, maar wijst tevens op hetl
feil, dat de reederijen die hun schepen
door het afgesloten gebied laten varen,
het daaraan verbonden risico op zich
neman."
DE FRANSOHE KAMER heeft be-
'slojen da bespreking der Interpellaties
over 't jongste offensief uit te stellen.
t HONGAARSCHE MINISTERIE,
onder graaf Tiaza, is afgetreden. Bij
zonderheden zijn daarover nog niet
bekend.
Verspreld nieuws
DE ELLENDE EN UTHALEN.
Het Zwitsersche Informatiebureau
voor Lithauen meldt: Volzens de
laatste statistieken zijn te Lithauen
■400.000 boerderijen geheel vernield.
De boeren, wlen het aan hout en zeld
ontbreekt om nieuwe hulzen te bou
wen. ziin thans genoodzaakt oo ellen
dige wiize in catacomben te huizen.
Meer dan 150.000 Lithauers kunnen
niet van het zonlicht genieten. Dik
werf leven talrijke families in deze
onderzrondsche zangen. Bii gebrek
aan voedsel sterven vele kinderen.
De gezondheidstoestand. die ver
schrikkelijk slecht is. doet het sterfte
cijfer biizonder stiigen. hetwelk reeds
enorme proporties heeft aangenomen.
DE TIMES" OVER RUSLAND. -
De ..Times" zegt In een hoofdartikel
over de Russische zaken Er is geen
fundamenteel verschil tnsschen de
oorloesooemerken van de Westersche
bondsenooten en het revolutionaire
Rusland. Alle ziin zeerond oo de
overtuiging, dat om een duurzamen
vrede in Eurooa te verzekeren, het
recht van beschaafde volken erkend
moet worden, om hun levenswijs en
het gezag, dat zii gehoorzamen wil
len. te kiezen. Maar zooals de Russi
sche reeeerlr^erkent. voert de eenige
weg. om tot zulk een vrede te komen,
dcor een rusteloozen oorioz heen.
EEN ALGEMEENE POLITIEKE
STAKING IN ZWEDEN? In Zwe
den vindt op het oogenblik het partij
congres plaats van de linker fractie
der sociaal-democratische partij. Dit
congres heeft besloten, een manifest
te richten tot de Zweedsche arbei
ders, waarin deze worden opg«
tot een algemc-ene staking, in geval
van regeeringszijde een onbevredi
gend antwoord mocht worden gege
ven op de interpellatie, die door den
socialïsUschen leider B-ranting is aan
gekondigd inzake een herziening van
de Zweedsche grondwet.
DE STRIJD BU MORONVILLERS.
Renter's correspondent bij het
Fransche hoofdkwartier seint: Maan
dag voerden de Franschen een schit
terende operatie uit op den uitersten
rechtervleugel van het Aisne-Cham-
pagne-veld, waardoor zij in het bezit
van den (geheelen keten van stellingen
zijn gekomen, die het dal van de
Suippe tusschen Auberive en Naurov
beheerschen. De hat verst naar het
Z. gelegen Mont Sans Nom viel reeds
op 17 Mei in handen der Franschen.
De hoofdke-ten, die zuidelijk van het
dorp MoronviUiers van W. naar O.
loopt en oen gemiddelde hoogte van
800—900 voet heeft, werd gedurende
de volgende dagen aangevallen. De
zuidelijke hellingen der hoogten en
de meeste toppen zijn thans door de
Franschen bezet. De keten bestaat uit
van het W. aanvangend, de volgende
hoogten: Mont Cornillet 784 voet
Mont Blond 829 voet. Mont haut 964
voet, de Casque 907 voet, de Teton
870 voet. De keten Is iets meer dan
drie Eng. mijflen lang.
Bij den aanval van Maandag kwa
men de Franschen over de toppen
heen en ver genoeg op de noordelijke
hètltagen, om zich in het bezit te
stellen van al die waarnemingspos
ten, vanwaar de Franschen kunnen
neerstarmen op de posities tot Pont
Faverger in het N. en de hoogte van
Nagent la Besse en Berm in het W.
Het feit, dat de Franschen de Moron-
viliera-hoogte thans beheerschen,
maakt deze stiel ling -Jat een hoogst
on aangenomen buur voor de posities
der Duit^chers in het westen, van
waar dezen Reims geleidelijk kapot
gehamerd hebben. De Moronvillers-
hoojrten vormden een bastion, waarop
de Duitschera de veiligheid van hun
uitersten linkervleugel op de Aisne—
Champagne-veld gebaseerd hadden,
evenals het Craonne-plateau het bol
werk van huh rechtervleugel uit
maakt. Terwijl de Duitschers op de
krachtigste wijze beproefden om de
Franschen uit de beheerschende posi
tie te drijven, die zij op het Caroline
plateau veroverd hebben, is hun het
bolwerk waarop hun linkervleugel
steunde, zoo goed als geheel ontno
men. Het succes dat de Franschen op
de Moronvillers-hoogten behaalden,
kan zeer belangrijke strategische ge
volgen hebben.
DE HOUDING VAN CHINA. De
„Agence Fournir" meldt uit Shang
hai. dat de Chinee6che minister-pre'
sident en verschillende ministers zijn
afgetreden. De minister-crisis staat in
verband met de demonstraties ten
gunste eener oorlogsverklaring aan
Duitschland.
WAT EEN HINDENBURG-VRE
DE BEDOELT. De „Köln. Volks-;
zeiiung" vertelt in een hoofdartikel, j
wat zij onder een Duitschen vrede ver-
etaat. Die vrede mag gene vrede zijn,
waarbij men zoo maar afstand doet Dreadnoughts van het beets type op
van alle onderponden, die men met stapel. Twee van dezen kunnen bln-
zware en bloedige offers in handen nen ze3 maanden gereed zijn. Vervol-
beeft weten te krijgen, dus geen vrede gens ls de bouw van nog vier aanbe-
van verzaking. Het mag geen „fauler steed en heeft het Congies de credie-
Priedo" zijnl
onder den druk van willekeurig en
kunstmatig geschapen toestanden tot
stand komt, maar een duurzame vre
de. Verder moet do Duitsche vrede
geen halve vrede zijn. Hij moei niet
alleen de vredeseischen regelen, en
andere vraagstukken, b.v. de Pooi-
sche kwestie, onopgelost laten. De
Duitsche vrede moet eindelijk de mi
litaire veiligheid van de Dultsche
grens in het Oosten en Weeten verze
keren, zoodat een overrompeling on
mogelijk wordt. De Duitsche vrede
ten van vier dezer oorlogsbodems
toegestaan. Verder zullen bin
nenkort vier slagkruisers, die de
vloot nog niet bezat, en ze-3 snelle
verkenningskruiser» op slapeS wor
den gezet.
Toen de oorlog uitbrak, -eschikte
Engeland volgens de verklaringen
van marine-officieren over 30 kapitale
schepen in de vaart en 17 op stapel.
Duitsch'and had er 17 in dienst en 11
op stapel, te zamen dus 28. Amerika
hoeft er bij eikander 25. Vervolgens
heeft de Arnerikaansche vloot 23 an-1
moet ook behoorlijke scbadevcrgoe- i dere 7i{Ci. slagschepen, waarvan ze-
dingen voor de gebrachte offers ople- j ventien voor den dienst gereed zijn.
veren. Tot de schadevergoedingen re- i Dezen zijn allen van het pre-Dread-
kéni het blad in de eerste plaats het 1 nought type en zouden voor de mo-
ertsbekken van Briey. Daardoor zalderne zee-oorlogvoering ongeschikt
de Duitsche nijverheid ia vredestijd 2jjnj maar volkomen berekend voor
ook in staat xijn, de dringende sociale kustverdediging en ander werk, zoo-
behceften voor den arbeidersstand te dat de hoofdvloot vrij zou komen voor
verv uilen.DeDuitsche vrede moet aan den ^„34 op de hoo?e Yj. zj=n
Duitschland ook den toegang naar den negen gewapende kruisers, waarvan
Oceaan en de vrijheid van de zee geen bijeonder goed is, en on-
onvènnogen fot betaling kan onthef
fing worden verleend. Zie de achter
zijde van uw aanslagbiljet
Uit de Omstreken
-VELSEN. De S. D. A. P. heeft
besloten bij de aanstaande verkiezing
candidaat te stellen de heeren W*. F.
Visser, W. Blom, J. A- Dalmeyer en
W. Landeweerd, van welken de
laatstgenoemde periodiek aftreedt.
Onze Laclilioek
Binnenland
waarborgen. Anders wordt de wereld
oorlog voortgezet door een economi
se hen" oorlog. Eindelijk met het tegen
woordige bezit aan gebied en de toe
komstige onschendbaarheid van het
gehiei van Duifschland's bondgenoo-
ten gewaarborgd en ook de binnen-
landsche vrede in het Duitsche riik
verzekerd worden, zoodat de verschil
len van geloof, partij en beroep niet
in gapende kloven ontaarden. „Het
Duitsche volk streeft geen verove
ring©- en geen inüjvingspoütiek na,
maar wel een politiek van de verze
kering van den vrede en van de bil
lijke schadevergoedingen, als noodza
kelijk gevolg van de overrompeling
door onze vijanden. F.n daarom stre
ven wij naar een Duitschen, naar een
Hindenburg-vrede I"
UIT OOSTENRIJK HONGARIJE.
De Keizer benoemde 60 nieuwe leden
van 't Heerenhuls en wel 5 erfelijke
en 55 voor het leven. Tol de eersben
behoort o.a. de vroegere ambassadeur
te Petersburg prins Zu Liechtenstein;
onder de voor hel leven benoemden
bevinden zich de veldmaarschalk Con
rad von Hötzendorff, de oud-minister
oorlog Krobabin, de generaals
Dankl, Pflanzer Baltin, Röhtn-Ermol
ii; de oud-gezant te Washington Dora
de directeur van de N. F. Presse
Benedikt, verschillende bisschoppen,
boogleeraren, grootgrondbezitters en
groo t - i ndustrieel en.
geveer 50 torpedojagers, aan welk ty
pe de vloot zeer arm is. Er zijn ge
noeg onderzeeërs voor de kustverde
diging.
Op het oogenblik wordt er niet aan
gedacht, Arnerikaansche slagschepen
naar de Noordzee te zenden. Men ge
looft niet dat die daar noodig zijn.
Zoo Engeland ze echter noodig heeft,
kan het ze krijgen.
Amerika U goed voorzien van mo
torbooten, die den patrout-ledienst
tegen onderzeeërs kunnen op zich ne
men en als onderzeërjagers dienst
kunnen doen. Er zijn reeds 4000 van
deze booten voor den dienst gereed,
aan welke de kustverdediging kan
toevertrouwd worden.
Of Amerika gr oo tere diensten zou
kunnen bewijzen door den bouw van
oorlogschepen te staken, en alle
scheepswerven voor de constructie
van koopvaardijschepen, is een quaee-
tie, die nauwkeurig bestudeerd wordt.
De Arnerikaansche vloot verkeert in
het algemeen in goede conditie. De
artilleristen zijn den iaatsten tijd goed
geoefend, zoodat zij thans uitmun
tend treffen, Wat voor een deel te
danken is aan de aanvaarding van de
Engeische methode van vuren".
UIT DE VEREBNIGDE STATEN.
Uit New-York wordt aan de „Daily
Telegraph" geseind Binnen enkele j
weken komt de kwestie van drankver
bod over het geheele land in het Con
gres aan de orde. Het zou een verlies
15 tot 20 dood».
Militairen aan het blnsscbingswsrk
ONLUSTEN I-N PORTUGAL. Te ontvangsten beteekenen van bijna
Lissabon brak een hongeroproer uit millioen dollars. Behalve de drank
en werden winkels geplunderd. De oanQe! zhn er velen tegen algeheel
staat van beleg ls afgekondigd. De _jf?_ vre?z°° ^at het-
troepen beschoten de menigte. 10 doo-
den. 50 gewond. De orde werd her
steld.
PORTUGAL EN ENGELAND. De
Porlugeesc-he minister van Oorlog
kwam te Londen aan.
BROOD' IN ENGELAND. Het oor-
logs-graanooanité maakt bekend Het
is onwaarschijnlijk, dat er vóór den
oogst broodkaarten zullen worden in
gevoerd, mits do vrijwillige rantsoe
neering gelijk tot nu toe vorderingen
maakt
ZUINIGHEID. De „Daily Mail"
wensclit paal en pork te stellen aan
da overdadige uitetallJngen van le
vensmiddelen in de straten der En
geische hoofdstad. De menschen le
zen wel voortdurend dat de levens
middelen schaarsch zijn, maar zoo
lang zo van aLlee nog enorme hoe
veelheden opgestapeld zien, dringt do
waarheid niet tot hen door en betalen
loaimweg de dure prijzen ln de
va9te overtuiging, dtat ze daardoor
hun deel van do oorlogsellende dra
gen.
Laat, aldus de „Daily Mail", het
pub'iek met eigen oogen het tekort
aanschouwen. Dal is de eene en eeni-
manier om aan de verkwisting een
ëinde te maken en er zeker van te
zijn, dat ten opzichte van alle levens
middelen de zoo noodige zAïinigheld
wordt betracht.
ONTPLOFFING TE BERLIJN.
In de chemische fabriek Kahlbauf te
Adlenshof (een voorstad van Berlijn)
is (naar Wolff seint) een deel van het
bedrijf door hevige ontploffing ver
nield. Een aantal i>ersonen is ge
kwetst. De stoffelijke echade ie aan
zienlijk. Wegens het gevaar van ver
dere ontploffingen moest een reeks
huizen ontruimd worden.
AMERIKA S MARITIEME KRACHT.
In de „Daily Chronicle" schrijft
een Amerikaan het volgende omtrent
de maritieme strijdkrachten der Ver-
eenigde Staten-.
„Amerika s maritieme kracht is
niet onbelangrijk. Zij bestaat uit 12
kapitale schepen, vaneerend van den
iuper-Dreadnought „Arizona",
Uit Valthertnond werd Dinsdagmid
dag gemeld Naar schatting zijn op
het oogenblik 80 woningen afgebrand,
terwiji vermoedelijk 15 tot 20 perso
nen gedood en verschillende zwaar
gewond zijn. Een huisgezin, bestaan
de uit man, vrouw en zes kinderen
dat een schip bewoonde, kwam geheel
in de vlammen om. Vlak in de nabij
heid werdén nog drie slachtoffers ge
vonden. Van een gezin, bestaande uit
vijf personen, werden twee kinderen
gedood, terwijl de man en de vrouw
zware brandwonden opliepen. De
kans bestaat, dat de woningen tus-
echen Weerdingerveen en de spoorlijn
naar Va It hen ook gevaar loopen. Ver.
schillende schepen zbn verbrand. De
wind is op het oogenblik nog zoo
krachtig dat aan blussohen niet valt
te denken
Een nader bericht deelt nog mede:
Voor zoover bekend, zijn arieen te Val-
thennond menschenlevens te betreu-
Hoogstwaarschijnlijk zijn 16
personen om het leven gekomen,
een verbrand schip werden de
kooide beenderen van menschen
vonden. Men weet niet, hoe velen het
geweest zijn. Dit zal door een onder
zoek moeten worden uitgemaakt. Be
halve de dooden zijn er nog een aan
tal ernstig en miuder ernsug gewon
den.
Een nog later afgezonden bericht
meldtIn Emmer-Erfecheiden veen
zijn 10 woningen en in Emmer-Com-
pascuum êèn woning algebrand. Hier
kwamen geen persoonlijke ongeluk
ken voor. Hei juiste aantal slachtoffers
ln Valthermond is nog niet bekend.
Als zeker kan worden aangenomen,
dat er veertien dooden zijn, terwijl
eenige personen nog vermist worden.
In Emmer-Corapaseuum zijn naar
schatting 20Ü0 dagwerk cLL 16.000.000
KG. turf verbrand. Slechts ©en ge
deelte was verzekerd.
Op verzoek van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel zijn
militairen (pionniere) uitgezonden
EEN GROOT STUK VOOR DEN
LEEUW.
Zij was oen vurig bevvondcraarstei
van de Vereerd ging tot Bescherming
van Dieren en zij was bl.zondei
zwaarlijvig. Zjj bracht een bezoek
aan den Dierentuin en haar a ren da-
blik volgde een oppasser die bezig
was de leeuwen te voeden. Zij was
verbaasd over de hoe. e- lueul vloesch,
die iedere eeuw kreeg.
„Zoo zei ze tot den oppassar, „dat
is niet veel vieeech dat iedere leeuw
krijgt!"
De oogen van den oppasser begon
nen te tintelen.
„Het mag u niet veel toeschijnen,
mevrouw, maar voor den leeuw is
het een groot stuk", zei hij.
eenmaal aangenomen, ook na den. oor
log zou voortduren.
Do ..Times" verneemt uit New-York,
dat uresident Wilson onlan«3 drie
nieuwe leden aan het Kabinet heeft
toerevoeed en wel een secretaris voor
de levensmiddelen-administratie, een naar stre»k in Drente waar de
secretaris voor de munitie-voorzie- veenbrand woedit, o<m deze te helpen
n in er en een secretaris voor hel trans- I blusschen Verder heaft de minister
,)0rt. naar de bedreigde streek den direo-
PATTTormn teur-generaal van den arbeid gedirl-
OVER -GOETSKOF. Mr. H. Ver gesra en den directeur van de Rijks-
Loren van iheruaat, burgemeestervan kolendistributie, onder wiens ressort
Veiten, schrijft in t Alg. Handelsblad, de rantsoeneering van turf valt. De
dat de Ihaiu aJselreden Ktosi*!* rat- Ml[r|su.r heeIt ïoom j,n Si„.
6tooten. hier en daar en einder en ver
der on tot het lijkt of daar vooruit
neet de horizon maar rook ODStuwt
ten hemel. Alleen aeheel naar rechts
ls het non Wauw boven den horizon,
w ant voor zoover de brand woedt ook
in de Exioërraonder, zit het ie veel
achterin, dan dat ie het zou kunnen
zien van "t Musselkanaal af bii klaar
lichten dan. Wel Vooruit, rechts^
waar ie tenen den schuinen kant van
den Valthermond aankiikt Daar zia
Ie het branden van de veenderij, die
non niet tot zoo dien near nrhtcren is
ontzonnen.
Aan het eind van Musselkanaal
zaan wil over de ..IJzeren klan". la
ten den wen die doornaat naar Ter,
Anel links linnen en gaan rechtuit
den wen od die loom lanns hel kanaal
tusschen de Valther- en Weerdinner
monden. Eerst liikt het. of het norf
rnaar heel in de verte is dat 't smeult.-
Maar snel doorfietsend raak ik gauw,
meer en meer in den krinn vun rook,
die steeds nauwer om mii wordt, en
eindeliik kan ik nernens aan den ho
rizon meer een nlek vinden, waar niet
de rook ten hemoi wolkt. 't Znn dikke
witte wolknevaarten. die dreinend
tecen de lucht o»dotten. met er tus
schen door hier en daar lanne blau-
wine slierten vlanen van door dea
wind dunner uitzeslacen rook. Maat
vlak b;> mii is non steeds niet de
brand. Wel zie ik reeds de ellende die
hii verwekt mii teeemoet. Loopend oi
oo fietsen komen mannen en vrou
wen met wanhoDiee. beaneste gezich
ten. Zii trekken weg van de ellende en
ramo daar voor mii uit,
Noe meer beeld van de ellende is er.
I.ancs den kant van de vaart liggen
schuiten, turftjalken. alles overvuid
met huisraad en cerei. bliikbaar in
derhaast daar te hoon eecooid en dan
weccesleent uit den grootcn nood.
Gok aan den wez hier en daar liggen
hooDen huisraad voor de kleine, on-
cerenle huizekes. waar het rrtisschien
wel zehorzen 'al worden. Menschen
zitten er bii soms. stom cn zielig. Al
leen de kinderen ziin heimelijk vroo-
liik om het bijzondere zeval. maar
i' laten het nauwelijks merken.
Dichter kom ik in den rook.
Hij wolkt over mijn hoofd he^?n,
voortdrijvend op den wind ln wilta
nevels, tot Ineens een vlaag, een rook-
sliert naar beneden slaat over den
warr, waar ik voortga zoodat Ik ef
nistor van óorlog Goetekof wel in den binsa Mulder, lid van de Tweede Ka- ineens midden in ben.
.- - ----- UIIIKO. B1U1UCI, 11U vuil UC I wtcuc O.Ö-
Boeienoorlog heelt meegestreden mer voor hel ülstricl EmiMn wau d.
mnnr ïltAf ethvn e t JHihlri Damn H hor!
maar niet zooals 't Hbld. gemeld had
(bedoeld bericht is door out, overgeno
men. red. H. D.) aan Eugelscbe zij
de, maar aan den kant der Boeren.
Hij streed met Mr. Ver Loren van
Themaat in 't beikende Theron's ver-
keiinlngskorpe.
Stadsnieuws
Rubriek voor Vragen.
VRAAG: Wanneer men 24 jaar oud
is. kan mer dan zonder toesiemmnig
van de ouders en zonder die van het
kantongerecht, in het huwelijk treden?
ANTWOORD: W'aniieer men 30 jaar
of ouder is, kan men zonder toestem
ming huw en. U moet deze vragen aan
uw ouders en bij weigering aan den.
kantonrechter.
VRAAG: Mijn zoontje is veroordeeld
tot 1 maand tuchtschoolstraf. Dins
dag ontving Ik bericht, dat hij Woens
dag thuis zou komen, maar nu is bij
er nog niet. Heeft men het recht hem
langer te houden dan ziin straflijd is?
ANTWOORD: Neen, Informeer hij
den heer Officier van Justitie, gebouw
rechtbank.
VRAAG: Wanneer een jongen van
17 jaar zich als knecht bij iemand
verhuurt en na verloop van een paar
dagen zonder bericht daarvan te ge
ven weg blijft, heb ik dan recht op
3chadvvergoeding.' ANTWOORD: "Ja.
V-RAAG Ik verwoon 3.25 en heb
mijn achterkamer verhuurd aan een i en vormen. Bil het bezin van Mussel-
«j.,. aj d£d is als ai de veendorpen
brand woedt, die Dinsdag met zijn
medeleden voor Drente, 4e heeren
Smeange en Koster .daarheen vertrok
ken is, verzocht hem le.egrafiscli van
den toestand op de hoogte te houdan.
Een tocht doorde ge
teisterde streek.
Een correspondent van 't Alg. Han
delsblad schrijft
Van SiadsKanaal uit ben ik gegaau
per flets, dwars door ..het rijke land.
waar het kind zeiukkiz is. wijl het
ziin moer verbrandt", dat nu verwoest
wordt door het vuur: waar de hoopen
turven, vrucht van natuur-arbeid van
duizenden jaren en van woesten.
moeizamen menschen-arbeid zijn ver
teerd in enkele uren. terwiil heel het
land er on hoopte voor den nood van
den komenden winter: waar de zrond.
die riik is noz aan kostelijke brand
bare aarde, onschatbaar bezit voor
ons aan kolen noz te arme land.
wordt weeeevreten door het vuur. da'
zeen vuur ie. maar een wreede duivel-
sche brand, die onzichtbaar sluipt en
in verwoesting ziin sporen nalaat.
Ik ben dan zezaan van Stadskanaal
uit. achter de venen om. lanzs Mus
selkanaal en dan ineens rechtsaf de
venen. Eerst voorbii Stadskanaal ziet
men iets van den brand, alleen nu en
dan rechts vooruit eenice witte nevels
tezen den blauwen luchteinder. Maar
dat kan lichte bewolkinz ziin. zooals
er wel vaak is boven den horizon in
den zomermiddag. Doch allenzs krii-
de witte wolken meer substantie
met de beste bestaande oorlogschepen naaister voor 2.10. Ik heb geen inko-
kan wedijveren 31.000 ton, 21 knoo- j men dan ouderdomsrente en nu word
ik aangeslagen bij de pereoneele be
lasting voor 12.17. Hoe is dat nu mo
gelijk? ANTWOORD: leder, die
een huis bewoont roet een huurwaar
de boven 100 ie belastingplichtig. Bij
pen en twaa-'f 14-inch kanonnen
tol de „South Carolina" van 17.000
ton, 19 knoopen en acht 12-inch ka
nonnen.
Bovendien staan er vijf super
een lanze. lanze huizenrii lanzs het
kanaal, ziet men dat de boozer en
hoozer tezen den hemel opklimmende
witte nevel steeds zevoed wordt dooi
van het land onwolkenden witten
rook. die in dikke dotten wordt opze-
Het benauwt en doet do oogen tra
nen, cn ineens kom je tot 't besef, dat
je dien zelfden rook al eerder geroken
hebt, eerst flauwtjes en dan steeds
sterker van Stadskanaal al af, weer
eerder al, in den trein van Assen
naar Stadskanaal, ja, zofs al even
voorbij Zwolle. In eens, ongemerkt
ben je er midden in en je ziet do
ramp oarst links, aan den anderen
kant van het kanaal, aan den zoom
van den Weerdingermond. De grens
vau het bouwland loopt schuin van
Zuidoost naar Noordwest over de
veenderijen. Van de noordelijkste zijn
dan ook kleine achterhoeken nog
maar veenland. Langs die schuine lijn
is de brand over het huid gelrokken
voor den wind uit, naar het Noord
westen bij de school ongeveer aan do
Zuïderhoofdvaart. Van den Valther
mond gaat de grens tusschen veen en
bouwland den Valthermond in.
De school is dan ook nog gespaard,
maar verderop zijn heel wat huizen
verbrand. Niet u lemaal. Sommige
huizen heeft de brand ongerept gela
ten, er langs heenkruipenil naar an
deren prooi. Links van het kanaal
begint het ai iets eerder en daar zijn
verderop dan wel alle huizen ter-
woest. Ik zie, van uit den blauwen
benauwden rook, waarin ik voortfieto
hoe de brand werkt Het is geen groot
sche brand die loeft en schettert en
hoog opvlamt tot een schoon feest van
goden van vernietiging en jammen
neen hij sluipt over den grond, gelei
delijk, maar o, zoo zeker sluipt hij
voort Wat hem in den weg komt, ja
dat steekt hij aan dat liet opvlamt cn
neerstort De hooge turfhoopen ver
woest hij tot fijne asch, die de wind
wegdraagt tot dikke wolken rook De
huizen laat hij vlammen en kraken tot
zij ineenstorten en wee den menschen
die zich niet gauw genoeg kunnen
redden, hij verstikt ze en smakt z«
Feuilleton
d oo i
WILLIAM LOCKE.
Norma houdt zich met de verve
lende SDêiiceTemole3 beziz. zeide
oevrouw Deerinz eenizszins oneer
biedig.
Ik ben hen noz intijds ontvlucht.
»- antwoordde Jimmie. Arme stak
kers. dat men zoo weinig met hen
tmheefL
Ze ziin foei-leeliik,
Dat ben ik ook en van mij
koot men toch niet wez.
Ik zas ie van mijn slaapkatuer
bit het hazenpad kiezen. Ik «eioof.
•lat 2Ie stoorden in een interessant
««Drek.
Jimmie schrok van deze woorden.
Ja. dat was ook zoo. ant
woordde hii. maar ik had toch den
seheelen avond zeen beslaz kunnen
tarnen oo rnlss Ilardacre.
Je zou tl*, dal echter wel gewild
oobfcen. nietwaar? zei ze nu op een
Belicel anderen toon. We moeten
samen praten. Jiminie. Ik hen
•timers ie oudste vriendin
En de trouwste, de mooiste, de
liefste. antwoordde hij.
Neen. luister nu eens goed. ik
ben on dit oozenbllk hoozst ernstiz.
zinz ze voort. ik ben noz nooit
zoo ernstiz zeweest ais nu. Ik heb een
plicht te vervullen en dan neem Lk
dien altiid moediz op.
Je moest iiever ineens zezzen.
wat ie on het hart hebt. Connie. zei
hii. noz steeds pozende de zaak zrap-
piz te behandelen, maar de Jonze
vrouw liet zich niet van haar stuk af-
brenzen.
Ik wil je waarschuwen. Jimmie-
lief. hernam ze. dat je op een
sevaarliiken wez bent. Ik kan dat als
oude vriendin wel doen.' nietwaar
Je kunt tezen mii zezzen wat je
wilt. Connie, maar ik weet niet wal
ie bedoelt.
Hii vermoedde dit echter wel en hij
keek ansrstiz te moede. Was h" dan
dwaas zenoez zeweest. om ziin ze-
heiru ie verraden vroez hij zich af.
Bezin Je niet wat te veel van
Norma te houden. Jimmie
Ik kan immers niet ie veel van
haar houden, nu ze met Moreland ae-
eneaeeerd ls. antwoordde hii.
Daarom luist maz »e het niet
doen Zez nu eens ronduit. Jimmie.
ben le niet verliefd od haar
Neen. zei hii on drifiizen loon.
Zeker niet. Hoe zou !k dat kunnen
ziin
Mijn beste man zei wel eens. dat
ik dj hersens van een vozel had.
maar misschien ook wel even scherps
oozen als van die dieren. Kom. zez
nu. ben ie niet een heel klein beetle
verliefd
Zii was met de beste bedoelinzen
van de wereld naar hem toe zekomeu.
Al lanz had ze iets vermoed, maar de
twee laatste dazen was het vermoe
den zekerheid seworden. Zii wilde
hem. als een oude zuster, waarschu
wen en hem trachten over te halen,
ziin verstand te zebrulken.
Hii zal Norma zeen verdriet aan
doen en zelf niet ter wille van baar
lilden. Ir.dlen ik het verhelpen kan.
had ze in zichzelve zezezd.
Ik verzeker le. dat lk niet ver
liefd op haar ben. Connie. her
haalde Jimmie. Hoe zou dat ook
kunnen? Ik moeet dan wel een
dwaas ziin.
O Jimmie. Jimmie. zei ze nu.
waarom liez ie nu Je kunt mil
toch niet bedrlezen. en toen een
anzstize uitdrukking oo ziin zelaat
bespeurend, voezde ze er op zachter
toon aan toe Ik zou het niet kun
nen hebben, dat Norma onzelukkig
werd.
Connie, maak mii niet dolje
weet niet wat le teut. stamelde hii.
Connie Deerine had noz nooit een
man od dien toon Iiooren spreken. ZIJ
schrok er bepaald van.
Je bemint haar dus toch?
fluisterde zii.
Ja. antwoordde Jimmie. ja.
ik bemin haar. Ik bemin haar met
hart en zieL
Nu was bet hooze woord er uit. en
daarop volzden er meer. Hii kon zich
nu niet inhouden. Wat hij zei. wist
hii niet. Zulke dwaasheid ovejomi
iemand hoozstens een naar maal in
hel ieven. De doorz&ans zoo vrooiiike
vrouw, die daar nu naast hem zat en»
hem aanhoorde, werd nu plotselinz
doodsbleek en verloor ai haar vroo-
liikheid. Dit was niet meer haar oude
Jimmie. die zóó sprak, meende ze. en
zelfs ziin stem was onherkenbaar -ver
anderd
Je moet er tezen «trilden.
voezde Connie hem toe.
Waartoe dient datWie heeft er
last van Norma Wie zal het haar
vertellen Ik niet Het verlangen van
de mot naar de ster. Wie let od ©en
ir-ot Haar beminnon f Ja. God weet.
dat ik haar bemin.
Connie Deering legde haar hand op
de zttne.
Het spilt mil. Het sollt mü zoo.
Jimmie. God r^ene ie. lieve vriend.
Hii bracht haar hand aan ziin llo-
oen. Ze zwegen belden.
Ten slotte keek hii op.
Je zult mii toch niet verraden
vroee hll bilna smeckend. en zii
zaf hem od plechtigen toon ten ant
woord
Ik zal hierover geen enkel woord
reooen. Zulke dlnzen zijn daartoe te
heilig.
Ik weet. dat je goed en oprecht
bent. Connie. zei hij.
In de stilte, die nu volgde, stond
Norma die Connie wilde zaan roe
pen om ihee te drinken, daar de
Spencer-Temples weer vertrokken wa
ren achter de hez doodsbleek te
beven. Zii had de laatste woorden
van Jimmie en ook van Connie oDze-
vanzen. Zii wist niet. wat er in haar
omzinz. was het wanhoop of was het
zalizheld Zoodra de kalmte neer
daalde in haar gemoed, siooo ze onge
merkt naar huis teruz en in liaar ka
mer eekomen. viel ze oo een stoel neer
en barstte in tranen uit.
DERTIENDE HOOFDSTUK.
Jimmie ziet de toekomst
helder in.
Connie Deerine keerde naar huls
teruz met een zwiizenden en noz
steeds bevenden Jimmie. Zii had haar
arm door den zijne zestoken. want
ondanks haar luchthartige natuur,
was zii toch een fiinzevoelige vrouw,
en zll hield al iaren lane van Jimmie.
zocals men een vriend uit ziin kinder
jaren bemint. Zii was nu al bekomen
van den schrik, dien ziin woorden
haar aanvankelijk veroorzaakt had
den. en zii beklaagde hem nu met
geheel haar hart.
Toen zii inde zang kwamen, zeide
hii noz
Als ie de zaak zoed overdenkt,
zul ie wel inzien, dat ik mij nochtans
altiid neties gehouden heb.
Dat is ook zoo. zaf ze lachend
ten antwoord, want Connie Deering
kon nooit een uur laten voorbijgaan,
zonder te lachen.
Ik heb al meer dan eens gezegd,
dat ie een schat bent. Jimmie. zei
ze. Ik zou biina verlnnzen. dat ik
ie een kus mocht zeven.
Jimmie keek om zich heen en toen
hii niemand zaz. kuste hii haar od de
wans?.
Nu ziin we echt broer en zuster.-
zei ze met een hooeroode kleur.
Je zult ie immers niet dood onzeluk
kig zevoeien
Ik. wel neen. zof hij haar har-
teliik ten antwoord en terwiil hii zich
voor het diner kleedde, poozde hii dit
zichzelf ook wijs te maken. Waarom
zon hii feiteliik ook onzelukkig ziin
Had hii noz niet kort te voren het
leven schoon genoemd. Bovendien
was onzelukkig te ziin immers een
misdaad.
Ja. een misdaad. rienhil over
luid uit. terwiil hll een hcftlgen ruk
gaf aan ziin witte <tos.
(Wordt verro'.gd)
