Haarlem's Dagblad | 1917 | 22 augustus 1917 | pagina 5

Hrrlem's Dagblad

De Oorlog.

De vier Veeren.

Weina, ire herinnert a. hoe it in
miin voorgaand artikel so ruk over
het vormen van munneliike «n vrou
welijke ourasietcn in het bloed, als
de ziekte eenigen tiid geduurd heelt
Zii komen dus voor .niet in het bloed
van iemand, die nas sedert korten
tiid liidend Is. doch vooral In het
bloed van deneenen. die reed9 eenlee
wonderliik. maandcnlane kunnen zii
daar vertoeven.

Stel u voor een mooien Februari-
dac. Uit het Zuiden teruggekeerd. om
daar herstel te zoeken van de ver
zwakte krachten, komt onze vroegere
malaria-lijder wederom »rt de hem
zoo welbekende streek en bijna geheel
hersteld laat hii zich door het mooie
weer verlokken, om een wandeling te
doen. Natuurvrienr als hii is. auoedt
hii zich naar het bosch om aan den
kant van den boschviiver te zien. of
"er ook al eenige ontwaken is te bc
speuren bii tal van dieren. die
's zomers den Doel nleizen te bevolken.

Een mug, een gevaarlijke, een ka-
nomuug zouden we zoggen, een ,,Ano.
pheles", zou een geneesheer zo noe
men, werd verlokt door de koesteren
de aonri&sira'cn, vliegt rond, zot zich
neder op den hals van onzen herstel
de, juist als hij zich bukt, om oen
bloeiend takje van een els wat nader
te bosohouwen. Deze mug, die straks
eieren zal leggen, moet voor den was
dom dezer laatste zich mot bloed voe
den en snel steekt zij de scherpe werk.
tuigen m de huid van den nek en
zuigt zich, tot ze verjaagd wordt, vol
bloed. Helaas bloed, dat (we hebben
oen ouden malarialijder, niet waar-)
mannelijke en vrouwelijke parasieten
bevat, die dan m den maagwand
strdks een blaas zullen vormen.

Doch zie, wanneor zoo straks' de
vorst wederom invalt, hot mugge-
lichaam dus mede een lage tempera
tuur aanneemt, oen temperatuur la
ger dan 15 gr. C., (lah wordt geen
blaas gevormd en de „vcrconde' pa
rasieten sterven.

Onderstellen wij. dat Februari ons
tal 'van zomersche dagen brengt. Do
mug heeft haar plicht gedaan en op
riet en halm nan den poel liaar eieren
gelegd. In haar maagwand bevindt
zich de wassende blaas, die dra ber
sten za! en tal van malaria kiemen
mede in de giftklicren, door hot ge
heel lichaam zal doen komen.

Te midden van dartêJ spel wordt op
eens een kind, dat daar met moedor
in het bosch van het heerlijk, vroege
voorjaar geniet, gestoken en over
eenige dagen hooft liet kind wellicht
„malaria". Misschien dat het lichaam,
nog heerlijk sterk en wonderlijk van
krachten als dit is, middelen bezit om
de malaria-parasiet niet tot un t wik
ke ing te doen komen, doch voorloopig
denken wij, dat 't lichaam van dit
knaapje die gavo mist

Hot zon ons te ver voerfta u tc wij
zen op de heerlijke zelfverdedigings-
wapenen (Taak door den mensch zel-
veri stomp gemaakt) van het lichaam
Ons knaapje krijgt malaria. De jon
ge muggen, die zich ongeveer oen
maand, nadat de eieren gelegd zijn,
ontwikkeld hebben, ,kilij,g!au„ gostéld
eeiis dat zij hetzelfde kind stekon, na
eenigon tijd weer de beide geslachten
in liet bloed en haar maagwand wordt
de plaats, waar do kiemen gekweekt
worden, die dra tol van meneöhen
zullen doen lijden.

In Med e^ Juni nemen dus do ge
vallen van Malaria toe, om in den
winter als 't kouder wordt, wanneer
d© muggen een schuilplaats zoeken in
onae woningen, in beschermde gecleel.
Ie van 't bosch gaan rusten, te ver
minderen.

Hoe is het ons begrijpelijk, dat een
lijder aan malaria gevaar opleveren
kan voor de streek, waarin hij
woont. Kanonmugigen zijn mede de
schuld, doch deze zijn onschadelijk J
als er geen malarialijder en dan nog
wel een „oude" ze besmetten kan.

De kans, dat een .malaria-mug"
ons steekt, is niet bijzonder groot.
Ongeveer 1 op de 1000 van de „ma
laria" .(„lcanon") muggen is bezet
met kiemen, is geladen, als ge wilt.

En de voorzorgen, die genomen
moeten worden?

Oök in deze zijn wij verbazend
vooruilgegaan, sedert de laatst© ja
ren. Ging vroeger niemand Holland
of Zeeland in zonder chininepillon In
zijn tasch, nu is er een dun gaas
zorgvuldig in verpakt.

s Avonds - wordt dit, n'adat liet
raam den ganschen dag geopend ge
staan heeft, met zorg, zonder dat er
gens een gaatje is, voor 't raam ge
spannen. De muggen in de kamer
worden gedoodde dierenvriend
doodt wellicht ajleen de kanon-mug- j
gen", ofschoon wel zoo zeker lijkt,
ze alle maar te dooden, en rustig,
zonder gevaar voor „malaria", slui
meren we op die wijze toegerust zelfs
in een roeiboot op de plassen van de
Ooster- of Wester-Schelde. i

Ondiepe, stilstaande waterpoelen j
zijn de broedplaatsen der mugigen. In
onze stad kennen wij die op enkele-
plaatsen en het baart verwondering
dat daar niet in 't voorjaar het eern
voudige middel ter verdelging van de
muggen wordt toegepast.

Men overgiet de sloot of plos met
wat petroleum, de vettige stof blijft
op het water drijven, verstopt de ope

ningen In do luchtbuizen ran de
nruggelarf en deze sterft.

Vooral het Oostelijk gedeelte onzer
stad schijnt rijk te zijn aan dergelij
ke kweekplaatsen en het Amsterdam-
eohe kwartier, met den Ouden Weg,
levert jaarlijks naar mijn ervaring,
meer malaria-lijdei© op dan eenig
ander stadsgedeelte. De vollediger be
bouwing aan deze zijde van de stad,
deed de plassen verdwijnen, en in dit
malaria-rijke jaar trad dat stadsge
deelte minder op den voorgrond.

wereldoorlog, met sympa-

t h i c."

De Rijkskanselier besloot met de
opmerking, dat hij alvorcus zijn
standjmul te bepalen, voeling mot de

(Haarlem.

G. A. OOTMAR.

In de hoofdcommissie van den Rijks
dag hüeft DE DUITSCHE RIJKSKAN.
S ELI ER OVER DE VREDESVOOR
STELLEN VAN DEN PAUS gespro
ken. Allereerst wees Dr. Michael is op
de eensgezindheid tusschen de contra-
len. Daarna oonslateerde hij, dat 't
getal Vijanden van Duitschland -na
den laatsten RijlcsdagtzitHng w©e>r mot
3 vermeerderd is, nl. Siam, Liberia
en China, die handelden onder druk
der Entente.

Vervolgons constateerde de Rijks
kanselier, dal de oéntralen op mili
tair gebied handelen naar één plan.
Iiij las een pas van den opperbevel
hebber ontvangen telegram voor, waar
in „opnieuw de uitwerking van den
duikbootenoorlog op den toestand aan
het front wordt vastgeste'd en een
vast vertrouwen evenals de voldoening
over de verdere successen der centra-
len in het Oosten en den gunstigea
toestand aan het westelijk' front uiL
gesproken. „In het begin van het
vierde oorlogsjaar staat Duitschland
er zoo gunstig voor als nog mot het
geval was. Dit geldt ook voor hetgeen
icr zee wordt verricht" zoo luidde
de conclusie van den-Rijkskanselier.

Daarna op de vredes-quaestie ko
mend vervolgde hij: „DosnieUegen-
stuande is er bij den vijand nog geen
geneigdheid tot vrede".

I)r- Michaelis herinnerde aan wat
de Vorwfirls ('t lijfblad der Duitsche
meerderheids-socialisten) op 19 Aug.

sclireef name. jjk: „Geen enkel ©ogen
blik van den oorlog is het zoo duide
lijk geweest, dat een verlenging van
den oorlog n'et te vermijden is en dat
onze vijanden alleen de schuld voor
doao verlenging treft. Het antwoord
op de toegestoken vredeshand is een
dreigende boksersvuist geweest. Op
het oogonblik is or voor ons slechts
één .mogelijkheid: ons te verdedigen":

Lk geloof zoo vervolgde de rijks
kanselier dat deze uitlatingen in
overeenstemming met de algemeens
stemming van ons-vok zijn. Hij her
innerde aan zijn onthullingen over de
oorlogsdoeleinden van Frankrijk, die
naai- hij verklaarde, door Engeland
ondersteund worden.

Do kanselier ging vervolgens nadar
in op de wederzijdsche overeenkom
sten, die Duitschland's vijanden In.
hot voorjaar van 1915 en later hebben
gemaakt, en somde op, wat de En
tente-landen daarbij elkaar wederkce.
rig hebben toegezegd.

Hij betoogde daarna: „Zoolang de
vijanden van Dnitschland 'dezen wil
tot vernietiging van Duitschland blij
ven behouden, is aan een nieuw vre
desaanbod van de zijde der Midden-
ataten niet te denken. Dit bopaaM. ook
de houding van Duitschland met be
trekking tot de vredesnota van dén
Paus".

De kanseiler gaf een overzicht van
den inhoud dezer nota en merkte op,
dat de .grondgedachte van deze mani
festatie in overeenstemming is met
de houding, die de Paus naar zijn
geheole persoonlijkheid inneemt, en
de taak, die op hem als opperhoofd
\an de Katholieke christenheid rust.
De Paus stelt bij zijn gedachtenigang
op den voorgrond, dat in do plaats
van de macht en de wapens het for-
meele recht eri de zedelijke wet moe
ten treden. Op dezen grondslag ont
wikkelt hij zijn voorstellen voor
scheidsgerecht en ontwapening en
komt dan tol de verdere conclusies,
die hij voor den tijd en de intrede
van den vrede trekt

Wat zoo vervolgde do rijikskun-
selier den materiee'en inhoud dèr
manifestatie betreft, kan ik definitief
en in details nog geen steking nonen
voor overleg met onze bondgaoooton
heeft plaats gehad. Daarmede wordt
sj»oed betracht.

De Rijkskanselier meende zich
thans tot eenige algemeene opmer
kingen''te moeten beperken. „Wij
hebben >ldus-zeide ihijj geenerlei in
vloed geoefend op den stap van den
Paus. Dit is de naakte waarheid,
waarvoor ook de toestand, waarin
Duitschland zioh bevindt, spreekt Ie
dere eerlijke gemeenschappelijke po
ging oin den vrede nader te brengen,
begroeten wij met sympathie en wij
nemen zonder meer deze eerlijkheid
bij den Paus aan. Hoewel wij geen
aanleiding hebben gegeven tot deze
nota, begroeten w ij ii e t e t r e-
ven van den Paus, om een
einde te maken aan den

hoofdcommissie van den Rijksdag Dit wordt in verband gebracht toet d«
zou houden. j voorstellen van den Paus.

Hierna -.oïgde een gedaclucnwissa-
ling. j IDE 'BNGELSCllE ARBEIDERS-

De sociaal-democratische fractie PARTU heeft Dlntedag in een bui-

verklaarde, dat zij elke poging, om tenaewone conferentie besloten toch

den vrede naderbij te brengen met ^tfeffeei-deu naar Stockholm te zen-

vreugde begroet en de actie van den dea

Paus dos u, msei^daarill van dsxe m werd „iails

beraaelüigen goeds resultaten ter- ms imim 1KI1.0W stemmen.

De Winnies volkspartij «*la«r. Jg»» 5le<!W» mcorderlicld van

de dat zij evenals de kanselier aym-

pathiek staat tegenover hot voorstel "WHistus was1-GA 000

van den Paus. tegen 530.000 stemmen besloten altte-

De centrumfraclie (R.-K. partij) vaardigden naar Stockholm te zen-

sloot zich eveneens aan 'i>ij de vedkla- den,

ring van den kanselier omtrent de Aizoo een zeer beduidende vermin-

pauselijke vredesnota. Zij zag in don dering van de voorstanders van de

stap van den Pauo, wiens oupartij- Stockholm-conferentie.

digneld voor de gansolie wereld vast- Het besluit werd na veel discussie

6taat, een waardevolle bijdrage tot de genomen.

totstandkoming van den door alle De corresDondent vnn het Als.

volken verlangden vrede en sprak Handelsblad seint daarover. Er was

den wenseh uit, dat deze historische, wederom groote belangstelling,

door de meest ideöle gedachte gein- Nadat de ©resident, een woord van

spireerde nota met een schitterend welkom had gericht tot de twee Rua-

succes zal wordm bekroont" sische oedeleeecrden. -Uo on het .Int.

Sdiu|^\rS't8oSiS35h.,«1 vS'een

ïsük ai'&srst

kene van den kanselier vereenigen. ,anBr®, d,e *«1 meer uidruk
De conservatieve tractie liet zich op r9aakte dan die. welke hii on het eer-
dezelfde wijze uit, onderschreef! de congres had gehouden en uit wei
woorden van den kanselier over de ke men bemerkte dat hii zich thans
nota van den Paus, maar behield zich zekerder gevoelde nu hii onlheven is
voor haar houding te bepalen ten aan- van ziin functie In het kpoinet. deelde

voerenden een nieuwe nota gezonden i door. Mot bowondcrenswaaiuic-- s:-.
heeft, waarin hij EEN WAPENSHTL- J moedigheid, in samenwerking met
STAbfD voorstelt. i vaste batterijen en marinosti ijdkracli.

De bisschop van Milaan, kardinaal ton, rukken do itaiiaansche troopen
^«ovierend op, in vwi-rwil van doo
r"' tegonstand der Oostenrijkers. „T©r-

hii mede. dat hii o» het Congres zich '^ri

zien der onderdeelen.

De Duitsche fractie had speciaal eerliik had uitgelaten.Hii lende er den

met genoegen kennis genomen -van de nadruk od. dat al hetgeen liü had ue-

perfanente verklaring van den rijks- daan alleen geschied was in het be-

kanselier, dat de nota spontaan door lang der arbeidersoar'ii. Hü caf het

den Paus was oerzonden en niet op congres den raad ziin coeokeuring te

'ernek der .centrale mosemjhedm. hechten aan het boluil o.n .edele

De fractie st'jnd meer s>unpadnek te- ceerden naar Stockholm te zenden en

genover het mm «m den Paosa» Mn de ta,ens,a„de„ ,a„ Jcie

deslij* tepenov. r de hemlddelmp-r-- eülc „aDe„ ,e

Het Hd de, onafhankehjke uciMk va" n.-.ar
danccraten hetreurde, dat de -rorige "eIë! ook ky'rh i.- verde^
sprekers stectits In hel algemeen ?e" ?,rner-, 1 dat
hun sympathie hadden uitgesproken e v°tken \ol belanzste ling afwacli-
ten opzichte van de nota van den pj net aan de arbeidersnartii zal
Paus. maar er niet verder op inga- ^hikken, allen, die an he: front zijn
gaan waren. Do Rijksdag moest er weg te kriigen uit die hel. Hii ver
niet van afzien invloed uil te oefenen klaarde dat het volk in de ceheele wc-
op de wijze, waarop de nota zal yror- reld thans alles moest doen wat bet
den beantwoord. '{an .want zoo eindigde hii ..wij moc-
Daartegenover merkte een lid der ten een vrede hebben, die deer het
sociaal-democratische fractie op, dat volk is gemaakt",
het er niet om ging, dat zou worden Langdurige discussies volgden op
afgeaien van het uitoefenen van in- een voorstel om aan verlegen weef-
vloed, maar dat de besprekingen lie- diners van de arbeidersDurui te ver
pen over een uitstel van eenige dagen. bteden deo, vm de reKe,rinK uil te
totdat de ruggespraak met de ixng- maken. Tenslotte werd dit vooistel
gchoolen was gdtoihlen. bu«<>zbde evenwel innetrokkci.

Rijksdag zou j.laats hebben. r i 'J^eerd?n naar. Stockiio.m door een

ekingen wr'

'rtgezet.

\vi>l aan den- Noordelijken v eugei d«
strijd over con breed front zich regel
matig ontwikkelt, begint op tiet
Kurslplateau en aan de kuststreek da
linie der Oostenrijkere onder den druk
vim de ttaiiaansche troepen op ver
schillende punten te wijken.

De Italianen wisten den krachtige»
tegenstand vau de Oostenrijkore te
brekon tusschen Corite em Seio en tot
de sterk© iK>sities bij Stori en Lokva
door te dringen.

„Aan den slag nunicn Italiaaa-
ócliu vliegtuigen deel, die de troopen
massa's der Oostenrijkers tusschen
Selo en Comena bestookten. Op de
Oostelijke ho iingen van de lie-rmada
werden met succes vijf ton bommen
'geworpen op de spoorwegknooppun-
ton, waar oen druk troepenvervoer
iverd waargenomen."

„Eén jachtvliegtuig is niet teruggo-
koerd, terwijl één Oosten rij kech vlieg1,
tuig werd neergaschot en.

Tot Maandagavond 'bedroeg het to
taal aantal gevangenen in de verza
melplaatsen officieren en 10103
man. Een aantal gewonden krijgsgo-
vangenen is in de veldhospitalen op
genomen.".

„Maandagnacht deden de Oostenrij.
kers verschillendo partieel© aanval
len op verschil'en de punten aan het
front van Trente en Carnia, maar zo
werden overal teruggeslagen".
De Oostenriiksche staf verklaart
..De elfde Isonzosiae is in vol-

'»'ro

worden

Het voorstel om een referendum te

De Italianen snannen ai

hun krachten in om den in tien bloe-
ditrp slacen onovr^connen teccn^
stand der Oostenrijkere te breken; dit
is hen van de Julisciie -Aiolu-n uf lot
uan de Adriatische Zee toe co teen
enkel ount trc-lukL Aan deo-N. vieu-
srtl der 70 K.M .larnzc linie in het
Vrsio- en Km-cebied loste de Ita-
Ii;r -che aanval, ten aevotae vau um
intsachtineu toestand van het teriein.
zich on in ceisoleerde stooten. die alle
volkomen afireslanen werden. Ten Z.
van Auzza en ten O. van. Canule slaag
den de Italianen er in. onder het in
zetten van nieuwe troeoen. het Oos-
tenriiksche front eenisszias tem? te
drlncen. De aanval der Italianen bii
den Vrh werd tot staan eebracht. na
dat enkele nfdeeUoêeo haar sfeRing
vevdedied hadden tot zii volkomen
omsinaeld waren en zich daarna
midden door de aanvallers ecu terug
wee hadden cebaand. Tusschen Des-
cla en de WiDDach stuiite in de dag
en «acht aanhoudende Bevechten da
ecne bestorming na de andere af od
de moeditr verdediBde linies der O03-
teuriiksche troeoen. De verovering
van het verwoeste doro Selo vormt
het eenlee nlaatseliiko succes, dat de
Italianen -onder ooofferim: van dui
zenden manschappen konden I-eha-
len."

houden, word verworpen met 11/2 Verder deelt de OostenrijJtsche staf
ramioen tftgen ^0.000 stemmen. notr mede dat od do beide dagen-van

Te constateeven i6 dus, dat do v

"iSt. i, essxzsz ""óf. «sara?

„Inlormntora iaeWU dat aangenomen. Hij verklaarde zich tc- zijden betrdkken hij den-striid tum

van Oostenrijk een b gen deelneming aan de conferentie to schen Ifalanen en Oostenrijkere

schreven brief aan Stockholm oraHat de Duitsche socia- wordt geschat op ten minste een iffi

doen tookomtm die^nnoedehjk op j 3len d e dailr nanwezi„ 20Udfin 2yn< ;ioen mrteen gdijka^tafiQ

do vredesnota bet^mg imen- de meenmg van bet Dim^he volk niet reserve. IHet tooneef v^ hM ItalL

SfU-1 "iïAa.'ï»'!?*-.. WJO» f rod» rota-

t er over eens

?r..rörwit'«r-rozsrssv i s™ SK

desvoorstoHen stonden, zijn doar o ternationalisme vertegenwoordigen on Oostenrijkers 'bezet hoi
Utaru voel wwrmer SlotMulu aoHlte hij niet d, ^hik-corrï^SnSthn S h,t

tdogea algpiaats ""'dlt '"-1 altW d»' dTalag Sdt'JeK vm d,
k.Mü.1»»» m»d tóvulta ,..,w dlgsta is door ItaUë rölt^.vvrf

BIJ VERDUN ook krachtiee v oct-
zettine van het nieuwe offensief der
Franschen. De Fransche staf wijst et
ou dat de Dultschers verschillende te-
trenaanvallon deden f.m te trachten
het verloren terrein te herwinnen. Dit

en- <^rv,° ternationalisme vertegenwoordigen on Oostenrijkers bezet ihoudfm aiu

toogea' tdgenwe'n^dat9de' voo«&llm •chB* h« "iet wroktt-lromMMMmt» tl| j.t ,.v„

een bruikbaren groud mvioed. van Duitschland had

't aankuoopeü van onderhandelingen. sla8JU

De bladen 'betwijfelen evenwel of de j üe uj^iag tier &u-mining waarin
Entente dezelfde hoop koestert. i besloten werd tot 't zenden van gedo-
Van belang voor de vredeskansen ia iegöerc[en werd met hoera's en toe-
de vraag hoo Rusland tegenover ae juichingen begroet. De oppositie zong:
nieuwe vredesbemoeiingon staat. „When Uhe boys come home" of

Het Russische gezantschapHe W?sn- j schreeuwde „Een Duitsche overwin-

tS j -SS"* «roe HMJeoh. gede,berden

Vota nog niet beantwoord heeft, doch schenen 7eer hovredied i^c ers evenwel met

dat de opvatting in Riwland is dat Meo weet< dat de^Engei&:he d« *^LïT

de centrale mogendheden 'hot voor- rinff besliet hee[t dat aaa dQ gedelc- feebroken. waarbli de

stei geïnspireerd hebben. De y(™*~ geerden voor Stockholm geen passen p zware veijiezen leden. De

waarden in de nota genoemd, anjn g3gev?21 zuiiea -u-arden. Franschen handhaafden 't gewonnen

rviet vercenlgbaar met Ruslarnfs de-de gedelegeerden or nu willen |non 'e,rre'r|. aantal Maandag

moeratische wenschen en verlangens !i0m5n? f se maakte itevancenen is gestegen tot

en daarom onaannemelijk. i .Bovendien weel men, dat de be-.waaronder 116 officieren. Maan-

Het Veticaansche orgaan de „Os-manningen van de Rngetecha koop-datf werden 21 Duitsche vliegiuinen
servatore Romano", bestrijdt de oe- vaardijschepen zulion weigeren om m luchUrovechten neergeschoten,
wering der verschillende Entente- j ,je gedelegeerden te vervoeren naarDe Duitsche staf verklaart o.a.t
bladen, dat de pauselijk© vredesnota Stockholm. .De meerderheid aan materieel en de

de wereld zou jüjn ing^onden op «n-1 >{aar mt Slockhoiiu wordt gemeld, croote onoflerirut van menschen door
stigatie van de Centralen en dat een bereidt men zich in Rusland in alle do Franschen konden de Duitseho
druk diplomatiek verkeer aan <wzen opzichten voor op EE3N VIEJRDESs' strijdkracht niet schokken. De kleine
stap voorafgegaan is. Veolèer heen OORLOGSWINTER. De regeering nlaatöeliike winst staat teaenovc-r het
de Paus sedert maanden kunnen con- hernieuwde alle ieverantiecontracten mislukken van den aanval over een
siateeren dat beide groepen mogena- m©t de nijverheid en den landbouw. front van 20 K M
hedtn !,tm overdroron Da mnter moet dienon mor HHlMl 0e striid duurde den

ke onderhandelingen onmogeR.r. uitrusten tot een nieuwen veldtocht heelen di-voort On den wosleliiken
maatton, lieten ..til»» „urjaar. MrmtW pta Tleet eïechu TÜJÜS

eenige vaorname kwesties een3 wa
ren zoodat slechts enkele bijzondere
gebiedsgescirillen te regelen zouden
zij,n. .Deze veelbelovende verschijn
selen zijn het geweest, die den Paus
aanleiding hebben gegeven, <ten op
roep te doen.

Er komt een bericht over EEN

NIEUWE NOTA VAIN DEN PAUS. wordt voortgezet De Italiaansdie staf
De „Tribune de Genéve" meldt, dat is over den gang van zaken tevreden,
in politieke kringen te Bern gezegd O.a. wordt meegedeeld: „De slag aan
wordt, dat de Paus aan de oorlog- hot Uulische front gaat onafgebroken

s»^rlr?rjrZr*'°En""' -

Aan de fronten wordt auu «ecu vre
de aedachL Daar woedt de striid ont
zettend zwaar.

T ITALIAANSG11E OFFENSIEF

van het Bois des Corbeaux in han
den der Franschen.

Od den Oostel ijken Maasoever is de
eovcchtsLcie minder aewüziad.
Slechts aan hooizte 344 icn Z.O. van
Samotmeux en in bet i-to*. iles Fr»53e3
hebben de Franschen ceniiz terein ae'
wonnen."

Verder deelt do Duitsdie staf mode,
'dat 26 vliegtuigen der geallieerden

TWEEDE BLAD.

Woensdag 22 Augustus 1917

ii -■

MALARIA.

1L

In het voorgaande artikot zoide ik
u, d'oit do mug de overbrengster dier
Malwia-narnsioten ia Vonden wij
vroeger do mug all oen lastig, nu
vroezen wij terecht haar nabijheid.

iioe belangwekkend is het, om, na
dat do oorsprong van oen bapaakle
ziekte beUoenidi giewtoatlkhL, ina te
gaan, wat mon vroeger wel van haar
daclit. Gij herinnert u welCfidht, Ivo©
vreesachtig men was om, verblijf-
houdend© m HoMand of Zeeland, ge
durende de zwoe'.e zomernachten met
geopend raam te slapen, en menig
een getroostte zioh de ondragelijke
hitte, die in de slaapkamer, waarvan
liet raam gdliee'. gceloten was,
heorsclite. Immers, h<oo gevaarlijk
was het niet, dit to openen.

De uitwasemingen van den bodem,
de uit het-grachtwater opstijgende
vochtige luoht, zou zeker de kamer
binnendringen ©n ingeademd, haar
tic-elite gevolgen dus doen gelden.

Wij weten nu, dut door liet geopend
raam la', van muggen zouden bin
nen vlagen, waaronder or vveificlit
waren, in welker maagwand kort ge
leden ï'ijjrj malariakiemcn barstten
cn waarvan dus hol lichaam door-
zaold is met siK>r«n en kiemen.

lk ze ulo u reeds, dat hol volk soms
zoo s.herp opmerkt, dat hot uit er
varingen hevacbovtwingen qpbouwt,
die later vaak wetenschappelijk juist
blijken te zijn. Hoe wist de hotalhcm-
der van een llolifuidsrive stad ons'
voor eenige jaren te vertot'cn, dat het
in het goh oi geon kwaad kon, om
's avomls de romen geopend te hou
den, doch dat het geopend zijn van
het raam '.ogen ck-n mongienstoiui
het gevaarlijkst was; dan pas kwa
men de miii-men uit den bodem.

In latere taal overgezet, zouden de
woorden van don hotelhouder aldus
luiden: „Tegen den avond gaan de
mu®gen, we'-'ke des daags zioh schu d
hielden in donker© hoekjes, naar
buiten om togen dien morgenstond
terug te koeren." Wij zullen dtas on
ze ramen gerust des avonds wijd
waag open zetten, zóódat de friseche
lucht onze slaapkamer binnenkomt,
■cn 's nhchts zullen wij door oèn hoi"
van ijzengams of ander© versperring,
zorgen, dat do muggen niet kunnen
binnendringen, om ons behalve stoor
nis in den slaap nog daarenboven
wwlilicht malaria te hi^èngian.

En wanneer wij ',s mopglenG onze
Ivor bezien, blijken or aam d© buiten-
zijd© tal van imi®gien Ho zitten. Ate wij
die nauwkeurig nagaan, menkien we
dat er OHdorschaklea soorten zijn. Zoo
zien wij ©i- bijvoprbeakl tweo naast
elkander zitten, d:ie haar ILahamen
in zeer verschnllemdlen stand houden.
Kijken we goed toe, dan zien wij, hoe
de een hoog pp de poolen staat melt
het bovenlijf niet evenwijdig met het
vlak, waarop deze rusten, doch
schuin daarop met den Jcop naar
beneden, terwijil Imt acht©nlrj.f, ate
een lcanon dat afgeschoten wardit,-
schuin in de hoogte wijst.

Ook ziin er od de vleuacls eigenaar-
riae stiuuen té zien. die. wanneer wii
deze fiiue orcanen van het dier eens
veraroot bezanen, ons zouden deen
denken aan een voile inet moesjes.
En vlak naast haar zit de ohaevaar-
liike soort, ai'iisachtic van kleur, met
den kon wat laeer aan het borststuk
bavestiad dan de zooeven Benoemde
waardoor kon en nut niet één rechte
liin vormen maar het schijnt, alsof
liet dier cebocheld is: ook ziin de vleu-
'aels ..onaemerkt". Maar sprekender
verschil noc zien wii. wanneer wii
letten od den stand van het lichaam.
Wii zien dat dit laaa od de pooten
staat, soms als het ware tusschen
deze hand en evenwijdig met muur
of bodem of waar het -Jan cmzit. Mis
scliien is de verceliikinar wel wat al
te ruw. doch het liikl mii zoo Bemak-
keliik te denken, dat de gevaarlijke
irue .deccue. die ons malaria «even
kan. de houdina en de kleur heeft,
van een kanon, terwiil de Koedaar-
dise mue, dio ons soms zoo duchtig
kan nlaecn. wat stand en lichte kleur
betreft, ou een ..brancard" eel ijkt.

Beschreef ik u zooeven .welke soort
van mucrcen de boosdoewlers ziin.
noc rest mii u te verklaren waarom
de malaria zoo vaak in het voorjaar
wordt aanKetrotfen om tegen den
winlei bijna geheel te verdwijnen.

FEUILLETON

Naar het Encelscli van
A. E. W. MASON.

-. 43)

Alleen maar uitgesteld. De man
in het blauw kon ongemerkt panier,
■oen en een fleschie met een soort iukt
laten vallen naast me. Ik heb gister
avond :mii lichte maan geschreven
aan een Grieksch koownau. die te
Wadi- Halfii en café houdt en dien ik
toed ken. Hii zal geld geven en bin
nen zes maanden, od ziin laatst bin
nen een jaar. zal de uan In het
blauw hier terugkccrcn. Hii is ver
trouwd en waagde menigmaal ziin le
ven. voor me die tbou Fa'mu,

Trench liet de oogen ronddwalen en
zag eenige mannen bezig te graven.

Wat graven zo daar? vroeg hü.

Een waterhut, antwoordde Fe
versham.

Een waterpot? vroeg Trench
knorrig. Waar dient dat voor. zoo
dicht bii den Niil?

JIc weet het niet. anlwoorJdo Fe-
versham. Hü wist he; ook niet. maar
hii vermoedde het. En het hart zonk
•hem in do schoenen, toen na eenige

dagen ziin vermoedens iuïst bleken.
Er werd aangekondigd, da» üx od den
Niil te veel ontvluchtingen plaats von
den en dat een hoog© steenen muur,
om de plaats aehouvvd zou worden.
De gevangenen zeiven weiden aan
het werk gezet en zoodra "Trench on
ziin beenen kon staan, werd hein zijn
nlaats aangewezen.

Hiermee vervliegt onze laats to
hoon. zei hii en hoewel Harry hem
niet onenliik «eliik gaf. stemde hij
in ziin hart toe.

Een voor een werden de steenen od-
geslaoeld. tot ze een muur vormden,
twaalf voet recht omhoog, zonder een
enkele trede of rustpunt voor een
voet. Zelfs de nalmboomen van Kar-
toum waren nu voor lnm ook veibor-
cee. Een stuk. hemel beteeker.de bun
wereld. In wanhoop keken Fevers-
ham en Trench den muur san en de
laatste bedekte ziin gezicht met de
handen.

We hebben onze eigen noodkist
gebouwd. Feversham. zei hii met ge
broken stem. Zullen ze dan nout ueri
Niil opkomen, de schenen en de sol
daten? Hebben ze ons vergeten in En
geland? Goede God, hebben ze ons
vergeten?

Ssst..... antwoordde Fev.rsha.cn
We zullen wel een uitweg vinden. V'e
hebben het allebei iaren lang uiige
houden. wat beieekonen zes maan
den?

Maar ook liii gevoelde zich diep
wanüoüig.Zes maanden lang leidden
ze een rampzalig leven. Geen nieuws
van buiten bereikte hen. Het verschij
nen van een hagedisje was een reden
lot opwinding, s Nachts werden ze
door schorpioenen gebeten n over
dag geranseld door de opzich
ters. Ze waren overgeleverd aan de
grillen van Idris-es-Saier. Priesters
werden hun toegezonden om hen vnn
den eenigeu. waren godsdienst te
overtuigen en dit waren Jagen die al
thans eenige verandering brachten in
hun ellendig bestaan en waarnaar ze
verlangend uitzaeen. Nooit kon de
iongen. die him voedsel bracht hen
verblijden met da tijding, dat Abou
Fut ma was teruggekeerd.

Da zevende maand was voorbij' en
de achtste begonnen, toen twee lijf
wachten van den Khalifa Idri3 kwa
men soreken. Idris kwam daarna op
de beide vrienden toe.

God is u beiden genadig, zei hii
ge zult het aangezicht van den Khali
fa mogen aanschouwen.

—Dit is het einde. Deze gedachte
vervulde hen beiden, toen zo achter
de lijfwacht aan het oalels van den
Khalifa binnentraden. De Khalifa
was o» een agarob gezeten en eeo
Gitok roet langen, «riizen baard slond
naast hem. De Khalifa beduidde hun
in korte woorden, dat ze* zouden ge
bruikt worden aU helpers bii de be

reiding van buskruit.

Feversham was od het punt te ver
klaren. dal hii totaal onwetend was
dienaangaande, maar eer hii den
mond kon opendoen, hoorde hii
Trench'in vloeiend Arabisch verkla
ren. dat hii volmaakt oo de hoogte
was van do bereiding van buskruit.

Daaroo werden heidon werkzaam
gesteld onder de bevelen van den
Griek in, de kruitfabriek.

Voor dezen Griek zullen de beide
gevangenen tot den da« van lnm dood
een groote weering behouden. Hij
was een ware_ barmhartige Sameri-
taan en had hen uit puur medelijden
uit de gevangenis gehaald- wel be
grijpelijk hoe smartelijk het liiden in
dit klimaat voor blanken moest ziin.
En uit medelijden verborg ,a|i ook de
onvolkomenheden en die waren
vele van hun bekwaamheid.

De kruitfnbridk lag in lhet noor
den der stad en eiken morgen gingen
"de beide gevangenon de zware ket
tingen achter zich aanslepende, zon
der toezicht de rivier lanes eu eiker
avond keerden ze terug naar het Stee
non Huis. Oplettend keken ze naar
Abou FaSrna uit. maar de maanden
kropen om en de Meimaand kwam in
het land. Ook Harry begon den moed
od te geven en meende, dat Abou Fat-
ma iets was overkomen. Wii weten
dat dit werkcliik het geval was. Het
grootste deel van dat laar was hü in

hel ziekenhuis teAssoean gebleven om
te herstellen van ziin verwaarloosde
wonde. Maar ofschoon iü. niets van
hemzelf hoorden, bereikte liun cn een
avond toch een bericht, waaruit ze
zagen .dat men niet stilzat, maar voor
lien in de weer was.

Trench bezeerde ziin voet aan een
steen en ging. od een avond dat v
naar huis terugkeerden, even zitten
om den voet te onderzoeken.

Een -man liep hen voonbii en tiet-
een briefie vallen. Trench rkaute het
ongemerkt oo. nam ziin voet in den
schoot en deed alsof hii er oen doorn
uittrok, Ondertussclien las hü met
hovende stem:

Iemand zal u een doos lucifers
brengen. Vertrouw dien ma" Sutch
En hii vroeg: Wie is Sutch?

Een groot vriend van me. zei Fe
versham met trillende siiia. Dus die
is in Egypte! Staat er niet l>ii waar?
Ali een graankoopeman uit Suakin.

Neen. maar die man is Móhamcd
Daar zal hii dus ziin. Een man met
een doos lucifers! Denk eens aan. mis
sclüen zier: we hem van avond wel.

Maar eerst een maand later nas
seerde hen een Arabier en zei in het
voorbijgaan..Ik ben de man uiet
lue-ifere. Morgen oo dit uur bii hei
kruiunaeaziin. En hii Het ren doosir
lucifers vallen.

Laat liggen gebood Tienen, 'oen
Harry ze wilde ouranen en wrong ze

met ziin voet in den zachten grond.
Ze lieoen door. bevend van opwin
ding.

Dien nacht sliepen ze slechts bij tus-
©dlie-nDoozen en 'tegen den morgen
schudde Trench ziin vriend wakker.
Doodsangst lag od ziin gezicht.

Verbeeld ie. -dat ze ons van
daag eens hier houden, zei hii ang
stig. Die geduchte viel me daar juist
in Verheeld je dat eens?!

Waarom zouden ze dat doeul
antwoordde Feversham. maar de
vrees kreeg liem ook te pakken. Idris
verwaardigde hen echter met geen'
blik. toen hii de plaats over kwam
om de grendels weg te schuiven en
de brullende troep uit te laten. Een
van hen had het schuim od den mond
cn beukte met het hoofd tegen den
muur

Krankzinnig, zei Trench, iernjjt
de opzicii-r." den ongelukkige over
meesterden. O. Harrv dat is nog ver-
schikkelifkcr dan hier te moeten sler-
fii. E i cds dio man met da lucifers
ons verraadt, dan ben ik heel na aan
kiunkziiuiiehaid toe! Nu beval Idris
hun aan het werk te gaan mam* welk
werk ze dien dag oo de fabriek vcr-
ridiMen. zou «Oen vnn hen beiden
hebben kunnen navertellen.Ze wisten
alleen dat de uren langzaam voort-
kronen mwr eind el ilk viel de avond
Jan toch.

(Word: vervc'gd).