Aanvnllings-
Broodkaarten.
testrekking van
Goeukoope Melk aan
zieken, zwakken en
kinderen.
De Toestand.
35® Jaargang No. 10515
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1917
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokfn 151, Amsterdam.
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen ln den omtrek waar een Agont gevestigd ADVERTENTIENi Van 1-5 regels f 1.iedere regel meer 20 Cts. Reclame» 80 Cis. per regel. BI] abon
la (kom der gemeente) f 1.75. Franco per post door Nederland f2.12». Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustr. nemcut aanzienlijk rabat Achtetuivere-adTertentiëD van Vraag en Aanbod, van 1—t regels <0 Cts. per
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.45. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per post t 0.62'. plaatsing, elke regel toner 10 Cts. contant. Buiten bet Arrondissement dubbele prijs.
Uitgave der N. V. Lourena Coater. Directeur J. C. PEEREEOOM. Telefoon 30S2 Dlroctle en Administratie» Groote Houtstraat e3. Toleloonn. der Redaotle COO en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
De Commissie zal zitting hcruden
voor hen wier naam begint met, H. I.
J. of K op Maandag a.s. vanaf 1
tot 5 uur namiddag.
De Directeur van liet 'Gemeentelijk
Levcnsmiddelenbureau te Haarlem,
brengt ter kennis:
dat aanvraagformul ieren voor het
betrekken van goedkoope melk (ad. 11
cent per Liter) voor zieken, zwakken
en kinderen beneden den leeftijd van
zes jaar, die in hoofdzaak op melk-
voeding zijn aangewezen, dagelijks
verkrijgbaar zijn bij den portier van
zijn bureau.
L)e Commissie van Toewijzing voor
goedkoope melk zal zitting houden,
in zijn bureau kamer No. 3 op Maan
dag 10 September ten 7.30 ure N.M.
Volgende zittingen zullen nader in
de plaatselijke bladen worden bekend
gemaakt.
De Gemeentebesturen van Haarlem,
Bloemendaal, Heemstede, Bennebroek
Haarlemmerliede, Spaarndam en Scho
ten maken bekend dat door den Mi
nister van Landbouw den 5en Septem
ber 1917 is bepaa'd-
dat de aflevering van ruwe kot
f i e verboden is behoudens vooral
verkregen toestemming van het Thee-
en Koffie-Distributiekontooi- en met
inachtneming van de voorwaarden
bij die toestemming door dat Kantoor
te stellen.
AGENDA
ZATERDAG 8 SEPTEMBER.
Schouwburg Janswey: Tooiieelvoor-
steling.
Sociëteit Vereemging: Biosc. voor
stelling.
Schouwburg De Kroon, Smedestraat
Biosc. voorstelling.
Cinema-Palace, Gr. Houtstraat:
Biosc. voorstelling.
ApoLlo Theater, BarteujoptsatraaV
Biosc. voorstelling.
Hotel ..Duiri en Haal", Bloemendaal
Concert.
OM ONS HEEN
No. 2363
Over vier dagbladen.
i.
- In mijn eerste artikeltje over het
Persmuseum te Amsterdam werden
eeiuge toevallige giepen gedaan uit
den enorm en voorraad couranten, die
daar in keurige kasten geborgen is.
De man, die een ©enigszins volledig
overzicht zou moeten geven van de
heele verzamo ing, kan daar een goed
üeel van zijn leven aan Lesleden, want
de stof is met alleen uitgebreid, maar
brengt den suuffe.aar telkens in de
verzoeking, niet alleen den buiten
kant, maar ook den binnenkant na
te gaan en deed hij dat, dan zouden
daaruit dikke boeken groeien, omdat
de geschiedenis van de pers noodza
kelijk de historie van eon tijdperk
moet wezen. Wie du3 weinig tijd heelt
blijft voorzichtig aan de oppei vlakte
en, zoo doende, zal ik er toe kunnen
komen, iets te zoggen over vier van
onze groom bladen in bot bestek van
twee artikelen.
liet zijn t Algemeen Handelsblad,
de Nieuwe ltotierdamsche Courant. T
Nieuws van den Dag en de Telegraaf,
genoemd in de volgorde van hun ge
boortejaar. 't Handelsblad is van 1828
en min of meer toevallig ontstaan,
name.ijk uit tabaksnotities van de
firma \V lichter Co., toon het Wacli-
tergedeolte geen belang meer bij het
voortzetten van de firma had. maakte
de Co. een geregeld verschijnend or
gaan uit de notities. Dat was de boot
Van der Biesen, een man van journa
listiek talent. Op 5 Januari I82S gaf
bij t eerste nummer van 't Algemeen
Handelsblad uit, een dingie van vier
li adzijden, dat begon met een opgaaf
van binnengekomen en uitgezeilde
schepen, handeJsberigtcn, prijzen der
effecten (oen lijstje van 38 rogels) en
eeu vertoog over handelsregt: ,,Is in
den effectenhandel de aflever aar van
eene uitgelotcne obligatie gehouden,
©ene onuifcgelotene in de plaats te ga
ven?" En eindelijk een rubriekje ge
mengde berigten, waaronder een stuk-
Ie: „het eerste gebruik van Thee", een
titel die aanlokt in oen tijd, waarvan
we ons afvragen of hij liet laatste
gebruik van the© zal meebrengen.
Hot krantje verscheen toen al een
Woensdag en Zaterdag en werd ge
drukt in een Jetter, waartegen alle
hedendaagsche courantlezer-s ten
sterkste zouden protesteeren. Van der
Biesen kon dat niet helpen. Hij moest
rekening houden met het mogelijke
cn dit was begrensd door het zegel,
dat destijds voor ieder vel moest wor
den betaald; geen wonder dat de stof
in de kleinst mogelijke letter werd
samengedrukt. Do domme Zegelwet,
waarmee wij pus zijn opgescheept,
belemmert opnieuw het vrije verkeer,
al heeft zij haar duffen druk nog niet
op de dagbladen ge egd; een dagblad
zegel is ook niet meer te verwachten,
maar voor een advertentieregel voelen
we ons, in een tijd dat luk ïvxak be
lastingen worden vervaardigd, verre
van veilig.
Toch was dit de ©enige en Ucht de
voornaamste zorg van Van der Biesen
niet. Het vak van de journalistiek was
destijds weinig in aanzien, het moest
nog min of meer worden geschapen
en men had misschien nog to versche^
herinnering aan de pomflettenschrij-
vers van de 17da en 18de eeuw, die
toon de dagbladen vervingen en niet
altijd even kieskeurig waren in 't be
handelen van hun onderwerp en
het in acht nemen van de waarheid.
Ik weet althans geen tweede voorbeeld
van wat den uitgever van het Alg.
Handelsb'ad overkwam, toen hij een
paai berichten geplaatst had over den
toestand in Belgie, waar toen het ver
zot tegen het .Nederlandsen gezag aan
t broeien was. Door kooplui en ma
kelaars verwoed ate zo waren over
die tijdingen, aangevallen en van de
Beurs gedrongen werd hij door een
benae gepeupel opgevangen en ver
der mishandeld, en 't zou zeker slecht
met hem afgoioopen zijn, wanneer hij
niet, na menig hachelijk moment, er
gons een toevlucht gevonden had en
ten slotte onder militaire bescherming
gekomen was. Naderhand Week, dat
nij volkomen recht had gehad om de
berichten te plaatsen. Maar wanneer
»ijn redding uit de handen van 't pu
bliek daarop had moeten wachten,
zou hij al lang cLe rehabilitatie niet
meer noodig hebben gehad.
Laat ik in 't kort (want aan de
verzoeking om meer dan den buiten
kant te beschrijven moet weerstand
worden geboden) even vermelden, dat
Van der Biesen niet lang daarna het
b ad van de hand deed, maar er later
weer, zeer ten voordeele van de on
derneming, aan terugkeerde.
Op 19 Maart 1828 wordt schuchter
en aarzelend het eerste steentje ge
legd van wat later de pijler van het
dagbladwezen. worden zou: de adver
tentie. Midden tusschen de berichten
in, bijna weggestopt, vinden we de
annonce van een deugtlzaiiieii jongen
man. die voor het overnemen van
een goede zaak „een somma van
f 2Q.Ü0Ü ter leen verlangt". V'ci'angt!
Of hij moer succes heeft gehad, dan
de lieden die nu en dan bij onze ad
ministratie een smeekbede voor een
leening van een paar honderd gulden
komen brengen (wij raden hun veelal
aan, maar liever alvast het adverten-
tiegeld te sparenj weet ik niet, maar
dit is zeker, dat deze eigenaardige ope
ning van een nieuwe baan al gauw
navolgers vond: in No. 86 komen al
advertentiën voor over veiling van
boeken en prenten, vermiste coupons
en zoo meer.
Er zat dus voortgang in de onder
neming. Bij No. 150 verscheen het
eenmaal rhéér per week. dus drie
keer: Dinsdag, Donderdag en Zater
dag; ofschoon de prijs, in onze oogen
nogal hoog was: f 5.25 per kwartaal
voor Amsterdam en f 6.— daar buiten.
De fiscus met zijn remmend zeg© was
daar natuurlijk schuldig.aan. Maar
daar succes in ons vaderland altijd
nabootsing kweekt kwam er toen ook
mededinging in den vorm van een,
nieuwe courant en wel een dagelijksch
verschijnende, omdat, zei men, dooi
d3 gebeurteniseen van 183J—31 „de
volksgeest was ontwaakt". Waarschijn
lijk heeft de „volksgeest" weinig kun
nen putten uit een blad, dut zoo pe
perduur moest zijn. In ieder geval wa
ren, zooals liet mooi* gaat, de omstan
digheden wijzer dan de ineiisclteu en
zij waren het, die de twee bladen sa
menvoegden tot één onder den geza-
niCnlijken titel: Nieuwe Amsterdam-
sche Courant en Algemeen Handels
b'ad. Later is het voegwoord uit den
kop verdwenen, maar de dubbele titel
bestaat nóg.
In één van do nummers uit dien
tijd; van 14 Nov. 1831, vind ik oen oj>
schrift, bij wijze van motto, boven de
eerste kolom gedrukt:
„Oud Nederland wenscht vuriglijk
den vrede, maar moet andermaal hei
zwaard getrokken worden, zoo zullen
wij zegevieren of sterven".
1» het niet merkwaardig, dat nu in
de dagen der benauwing terug te vin
den?
Toch was de tijd ook niet zonder
rampen, alleen van geringer omvang,
dan die we nu beleven. V\ ie weet nog
van den grooten brand in Mei 1842 te
Hamburg, waarvoor bet Handelsblad
financieel e bijdragen van zijn lezers
vroeg? Op dit exemplaar van 13 Mei is
geschreven: „zeer merkwaardig", een
aanduiding, die blijkbaar s'aat op de
zeldzaamheid van bet nummer, niet
op het feit van de inzameling. Het
Handelsblad heeft tallooze malen
steun gevraagd (en gekregen) voor
wie in moeite en bezwaar waren ge
komen het is trouwens het eenige
dagblad niet, waar philantropie be
oefend werd en wordt
In Januari 1868. in November 1869,
wordt het blad vergroot, maar nog
altijd stelt de kleine letter de oogen
van de lezers op een harde proef.
Toch daagde de typografische mor
genstond: de afschaffing van het zo-
gel werd voorbereid. Niettemin moest
het nog Jaren duren ©er dc courant
tweemaal verscheen: op 1 Nov. 1882
vinden we het eerste ochtendblad,
waarin een aankondiging met dezen
gemoedelijken aanhef: „Wij hebben
het voorrecht, onzen lezers heden voor
het eerst goeden morgen te wenechen".
Dat moet voor het blad een triomf
dijn geweest, want al'eeu een vakman
weet welk een stap het ls aan een dag
blad een ochtendblad te verbinden,
dat wel veel kosten maar geen groo-
tere ontvangsten van eenige beteeke-
nis meebrengt althans niet onmid
dellijk. Hoe komiek, dat er nu stem
men opgaan, al zijn het er nog maar
weinige en van gering gezag, om al
de ochtendbladen weer af te schaffen
en dat wel (in navolging van de bak
kers) ora aan alle journa'isten nacht
rust te verschaffen! Scherper is de
parallel tusschen lichamelijk en gees
telijk voedsel nooit getrokken. Maar
ik kan niet inzien, dat het ontzaglijk
gemis van 't ochtendblad in even
wicht komen kan met de nachtrust,
die daardoor aan een handvol journa
listen en typografen zou worden ver
zekerd.
J. C. P.
Stadsnieuws
GHAMiBtLY EN CA It DEC. - t Was
Dondai dagavond vol zomerseh weer
en in weerwil da ai-van hadden de
'bekende toovemanrts Oiambliy en
Cardec een zeer goed bezette zaal
Het echtpaar heeft er dan ook den
slag van om de toeschouwers aan
genaam bezig te houden met tal van
wonderlijke zaken, welke het publiek
van liet beg'n der voorstelling tot
aan het ©inde in een doorloopend©
verbazing brengen. De ringen en
bloementooverij beliooren tot de ge
wone d'ingcn van zulk een magjiër,
maar voor een oningewijde blijven
deze zaken onbegrijpelijk.
Tooh is dit maar kinderspel ver-
gelekon bij de zonderlinge avonturen,
die je in het geesteskabinet beleeft
AI het merkwaardig© lawaai werd er
weer 'n gemaakt door Mevr. Cham-
bly-Cardec, die aan handen en voeten
onberwex/jÜjk gebondion neerzag. De
tambouriins gonsden, de schellen
luiden, de hamers klopten en de too
schouwer uit het publiek constateer
de desondanks, dat de dame met ge
sloten oogen op haar stoel gebonden
zat. Wonderlijke dingen, we'ke ook
weer den jongeman uit die zaal in ver
bazing brachten, toen hij in 't kabi
net van' z'n jasje ontdaan werd en
daarvoor in de plaats een oranje-
vestja aankreeg, nadat hem vooraf de
haien uit het hoofd getrokken wer
den.
Onverklaarbaar ook en nog steeds
de geschiedenis van die zeven in el
kaar gevouwen enveloppen, die bij
opening precies de aanwijzing bleken
te bevatten van den één en versregel-,
met hulp van verscheiden personen
uit het publiek, uit drie boeken ge
kozen, nl. een rcgol uit De Genes tets
„De Engel des Grafs'biz. zooveel,
vers zooveel, regel zooveel. En weer
knedde Chambly de vei scheurde en
veloppen tot een bol, waaruit hij oen
gediukt plakkaat te voorschij'n haal
de, waarop de geheele aanwijzing van
den gezochten versregel te lezen
stond. Voorts deed Mevr. Chambly
nog voel mysterieus© dingen met een
doodshoofd, s hellen en een gong en
liet zich aan het riot der voorstel
ling in een papieren kist "verbranden,
wat ntel wegnam, dat zij esoige
oogenblikken later springlevend ur.
een kastje te voorschijn kwam, om
het publiek te bedanken voor het ap
plaus, waarmede het verscheiden
malen dankte voor dien genoegd ij ken
avond.
DONKERE PUNTEN. Bij onze
redactie komt een klucht ln over de
dikke duisternis, die savonds hecrscht
bij de Raaks en de Zijlbrug, waar
tw ee tramlijnen elkaar kruisen. „Als
daar- met een licht komt", zei de ka
ger, „al is 't maar oen bescheiden
lichtje, dan gebeuren., er dezen winter
zeker ongelukken".
W ij vestigen daarop do aandacht
van hen, dien het aangaat.
MY CüLOGISCH-1ITSTAPJ E.
■Den verzamelaars en bestudeerders
van paddenstoelen wacht een aardig
uitstapje. Op 10 September is den le
den van de Myco logisch© Vereeniging
toegestaan, een bezoek te brengen aan
de landgoederen van H. M. de Konin
gin-Moeder te Soe&tdijk.
(Zie vervolg stausnicuws pag. 2'.
tfinnenland
ONGELUKKEN. - Een 22 jarige
dienstbode van den heer J. J. Mouliin
aan den Boezemsingel te Rotterdam ls
over het balkon der tw eede verdieoinz
van haar woning geslagen en oo de
straat gevallen. Men een schedelbreuk
naar het ziekenhuis gebracht is de on
gelukkige daar overleden.
De uitvoer van bloem
bollen.
Uit Liase wordt aan de Telegraaf
gemeld:
Naar wij vernemen, zal do „Schie-
dijk" van de 11. A. Lijn half Septem
ber naar New-York vertrekken, bui
tengewone omstandigheden voorbo
houden. De lading zal. bestaan uit
bloembollen; in de oerste plaats zul
len de 6500 kisten, die de „Waalwijk"
niet kon bergen, medegenomen wor
den, bovendien berekent, men, dat nog
16 a ltOUU kisten b.ounboiUm zulten
worden meegezonden.
NOTITIES VAN EEN LANDSTORM
MAN. Van lijntrekken üsnroken.
ik verbeeldde mn. dal ik net ln die
kunst al aardig ver gebracht Jiad. Ach
arme. ik weet nu dat ik niet meer beu
dan een stakkeriue dillettant 1
Ik (heb den liintrekker nu gezien
van aangezicht tot aangezicht. En in
herinnering buig ik me nog deemoe
dig voor Item neer. Dati was liin-
trekken! Die mensch was een buiten
gewoon. een fenomale liintrekker. De
ze iiintrekkcrii was in waarheid
brootech <<i SrtiiverseeL onovertref
baar en niet te vereeliiken bii wat
dun ook tusschen hemel en aardei lk
zag den liintrekker dezen morgen. H w
was ereens oo een groot, zandig ter
rein. waar men aan atlileiiok doeL
Er stond een half afgebouwd, eieenen
schuurtje en daar kwam hii uit. In de
eenen hand drooe hii esn houten ha
nier en in de andere een oaaltie. een
klein mmtie naaltie. Ongeveer twin
tig meter van me af bleef hii staan,
keek naar de lucht, wendde dan ziin
oogen naar ons en nam daaroD den
grond voor hem in het vizier. Lang
zaam ging hii zitten. Dlat od den
grond met z'n beenen gespreid. En
voorzichtig devoteliik bijna, logde bij
het uaaltle haast den hamer od het
vochtige zand verschikte ze tot mooi
gericht" lagen en zuchtte toen van
verlichting en zelfvoldaanheid.
Met majestueuze bedaardheid keek
hij rond. haalde niiu en tabak voor
den dag en stoute. Ik heb nog nooit
een düd zoo wetenschappelijk lang
zaam zien stoppen. Hei begon bewon
derenswaardig te worden en ik keek
ademloos toe nieuwsgierig, wat dat
worden moest. Toen de niin brandde,
blies de man behageliik de blauwe
wolkies de lucht in. keek ze met half
toegeknepen oogen na. waaide ze met
ziin hand naar zich toe en snoof ge
nietend den geur van het nicotiaan-
sche kruid in. Daarna stond hii on.
rekte zich uit lien een Daar passen
heen en weer en bleef toen weer voor
ziin hamer en naaltie staan, stak de
handen ln de zakken en verdiepte
zich in onbegriiueliike zware ireooin-
zc" over onbekende vraaerstukken.
liet duur e lang. eer hij er weer toe
over ging, plaats te nemén bij de ge
heimzinnige voorwerpen, die daar nog
altijd op het zand lagen te wachten.
Even 6treelde hij den hamer, hei
paaltje, zachtjes, liefkozend. Toen
nam hij ze weer in de hand, bekeek
ze lang en aandachtig, peuterde met
de punt van het paaltje in bet zand,
duwde be: een eindje in, liet het los
en, waarachtig, het bleef staan. Blijk
baar verrast over deze zonderlinge
uitwerking van zijn daad, stond Hij
op. liep een pas of wat achteruit en'
keek met kritisch en blik naar het bal
dadige. paaltje, dat daar zoo maar in
het zan I 'bleef staan na een simpel
duwtje. Ontevreden eohudde hij het
hoofa, nam het paaltje uit den g-rond
en keek bedenkelijk naar het spitse
puntje, veegde dat schoon op z'n
mouw, heei nauwgezet en constateer
de dan, dat het onbeschatigd was. Ge
rustgesteld ging hij weer zitten, en...
kwam tot de ontdekking, dat zijn pijp
leeg was.
Derha've klopte hij de asch er uit
en stopte haar met hetzelfde heerlijke
manuaal van deftige bezadigdheid op
nieuw Dan zette hij het paalt e in
het zand, met de punt naar beneden,
nam den houten hamer en gaf be
hoed zaan. het paaltje een klapje op
z'n kop. Het zakte enkele centimeters
in het zand. Verschrikt hield hij op en
staarde verbaasd naar het zonderlin
ge ding, dat zoo snei weg wou zak
ken. Hij onderzocht het zand. haalde
het paaltje er uit en duwd het kuiltje
zorgvuldig weer dicht...
Toen kon ik het niet langer uithou
den. Ik ging op hem af en vroeg eer
biedig, of dat paaltje vandaag nog in
den grond kwam. Hij zag mij ernstig
aan en zei bedachtzaam
„Dat hangt er van af."
I'k waagde nog een vraag
„Hoeveel vao zuJke paaltjes niofet je
ln den grond slaan?"
Hij keek iungs me heen en er was
een vage uitdrukking van verheerlij
king in zijn blik. Langzaam en zacht
als een zucht kwam het*antwoord
„Twee honderd en taohlig... En dit
te hei derde...'
Het was maar een doodgewone in
fanterist, lezer, maar ik zaJ hem nooit
vergetep.. De mobilisatie kan nog
lang duren, maar eer hij tweo-hon-
derd-en-tachtig paaltjes in het zand
geslagen heeft... één voor één... Ik
droom er vannacht van. Ik zal droo-
men, dat ik de kunst versta, ook zoo
de lijn le trekken. Maar droomen zijn
be tl rog. Helaas!
Een monument voor dien man.
(Hel Volk.)
SLUITIXGS'VERGADER ING STA
[TEN-GENERAAL. Bh Kon. besluit
is banaald dat de tegenwoordige
buitengewone zitting der Staten-Ge-
Gencraal zal worden gesloten on Za
terdag 15 September, des namiddags
te 3 uur.
De minister van Binnenlandsche
Zaken te gemachtigd zich o» het ver
melde tiidstin te begeven naar de
vergadering der Staten-Generaal. ten
einde in een vereeniede zitting der
beide Kamers, de zitting in naam der
Koningin te sluiten.
Rechtszaken
VADERMOORD. Onder Gastel
woonde sinds jaren en jaren het echt
paar De R. en kinderen. Hij was een
dronkaard, mishandelde en schold
vrouw en kroost; zij is een braaf
sloofje, dat met haar jongens alle po
i giugen in liet werk stelde, om den
woesteling te kumeeren. Zóó tulloos
waren de mshandelingon van den on
verlaat, dat jl- 'Januari één der zoons
naar een advocaat ging om hem over
een echtscheiding te raadplegen.-Toen
de vader bemerkte, dat het ernst werd
smeekte hij vrouw eri kinderen hem
zijn verzorging niet te onthouden. En
het moedertje duldde hein weer.
Maar toen op den 29en Juli de va-
de alweer aojn vrouw ranselde en bo-
leedigde, werd zulks den 19-jarigen
zoon te machtig. Hij trok een mes
do oude De R. viel levenloos neer.
De jongen meldde zich zelf bij de
politie aan, bekende artes grif en
stond nu voor de rechtbank terecht.
Oud moedertje vertelde van haar
Jijden, roemde haar jongen, die steeds
van kinds af, voor haar opkwam, van
wien allen, to-t zelfs de marechaussee,
die hem moest ui arrest stellen, met
lof en genegenheid spraken.
Het O. M. eischtfe één jaar gevan
genisstraf.
De verdediger oir. W. Rassere stel
de de vraag, hoe lang uien wel iemand
sar reu mag, schetste den huiselijkeu
toestand, hoe beklaagde nooit een ge
lukkig moment kende, hoe z'n gansche
daad bedreven is uit liefde voor zijne
moeder. Pleiter drong aan op eene
voorwaardelijke veroordeeling of op
een zoor element© straf.
Land- en Tuinbouw.
N7EDEiRL,AiNDSr.HF. MLJ. VOOR
TUINBOLVV' EN PLANTKUNDE.
De N'ederiandsclie MaatschuDOii
voor Tuinbouw en Plantkunde houdt
te Leiden een eroote nlantenkeuring
in de Stadsgehoorzaal aan de Bree-
straat. De lirma E. H. Krelajze en Zo
nen van Haarfem heeft een collectie
zelfaewonnen Dahlias tentoongesteld
de heeren J. J. Grollemans en Zonen
,te Lisse bewiizen wat ze kunnen ores-
teeren on het eebied van de Gladio
luscultuur.
De talriike inzendineen ziin zeer in
teressant
«sport en Wedstrijden
KEGELCONCOURS TE VELSEN.
De uitsiae van het keselcoucours te
Velsen cehouden van 3 Auk.2 Sept.
is ais volet:
Kampioenswedstrijd heeren: le ru i—
C. Helleman. Velsen 03: 2a-prijs A.
Parapel. Amsterdam. 62: 3e priis L.
J. V. T. Kaar. Velsen. 62.
Netzenurlis C. Helleman. 3 neuens.
Kampioenswedstrijd daines: le nriis
mei. M. V. SDluntor. Velsen. 66: 2e
nrils mevr. Bus. Velsen. 4S.
Personeele baan trewone telline: le
priis F. H. Miinveldt. Beverwijk. 47:
2c nriis Nleman Amsterdam 44: 3e
nriis J. H. Klauwers Jan G;___: vaart
44.
le 8eri©oriis J. Kuiper. Velsen. 112;
2e seriénriis J. H. Klauwers 110; Se
seriemiis Nieman. Amsterdam 107.
Personeele baan Hambunzer telling:
le briis Nieman. Amsterdam. 124; 2e
nriis H. W. Veth. Bloemendaal 116: 3e
nriis S. D Schift. Beverwijk 109.
le seriepriis S. D. Schiff. Beverwijk
776: 2e seriepriis F. H. Mijnvetdt, Be
verwijk: 770: 3e serlerpriis Nieman
Amsterdam 748.
ZWEMMEN. Do Zcewedstrijd bij
Zandvoort, welke uitgesteld was, zal
Zaterdagmiddag a.& om 3 uur plaats
vinden.
Letteren en Kunst
BUREAU VOOR VOLKSZANG.
In oen dezer dagen te Utredht gehou
den bijeenkomst van hoofdbestuurs
leden der Nationale Vore eniging
voor den Volkszang mat leden dor
Centra'.© Commiss.o van de R. K.
Vejeenigingen voor Volkszang, te
o|%er.cht een Bureau voor Volks
zang, dat zal werkzaam zijn ter be
vordering cn verbetering van den
volkszang op al-e punten, die zlrih
voor samenwerking tusschen de twoo
veroen igingen leoncn.
DE OORLOG
HET KIESRECHT IN SAKSEN.
DRESDEN, (V. D.De regeering
heeft hoden in de Grondwetecommis
sie van den Landdag do invoering
van hel Rijksdagkfcsrecht voor do
Kamers 'n Saksen van de hand ge
wezen.
DE VREDESPOGINGEN VAN DEN
OUITSCHEN KEIZER. Onder dit
onschrift beval de Nordd. AUxem.Zeit.
een artikel waarin wordt «caeneespro-
ken de mededoeiine van izeneraal Mi-
ciielson in net Soechomlinof-Droces.
dal Duitschland in 1909 en 1913 het
olan had «den oorloc: te verklaren.
..Zoowel in 1909 als in 1613 dacht
Duitschland uan niiets zoo'weiniir als
aan een oorioirsverklarinir aan Rus
land. Duitschland deed in beide ja
ren mot succes ooeinsrer- tot hand
havinir van den vrede in Eurooa. In
1909 deed Duitschland ccdurende de
Oostenriiksch-Russteche crisis, tenze-
volee van de annexatie van Bosnia
en Herzeeowina. eeü vriendeliiken
stap tePetersburi.'. cffie tot beëindiging
van de crisis leidde. Deze sten eraf
aarileidinsr tot de lezende dat od het
kritieke moment te Petersburc met ze-
pantserde vuist druk werd uiLre-
oefend. een lettende, die dljvwiite ire-
noecr met succes weerieed is. De aan-
soorine tot deze stap. die nitsliiftend
vriendschanneliike bemiddeline 'en
doel had. trina uit van Rusland. Onze
neceerintr eai er trevole aan in bet be
lamr van den vrede".
..Ook in 1913. tijdens de Balkancri-
ste. was Duitschland .waar het slechts
kon. doende orn een ontsoannirur tus
schen toostcnriik-Honcariie en Rus
land teweeg te breneen."
EEN TELEGRAM VAN KEIZER
WILHELM. On een telegram vaa
de kooplieden te Lübeck naar aanlei-
dintr var. de lnnemine van Riiza ant
woordde de keizer dat. deze oude
Hanze-stad nn«d»uw san de wereld
zal bewiizen. dat het Duitsohe volk
•n lezer, al ziin zii bereid om aan da
«rruwelen van den oorloe een einde te
maken, toch besloten ziin om den od
«edronzen strik! vol te houden tot een
celukkize afloop voor het vadeiCand
zal ziin bevoelden.
EEN REDiE VAN HENDERSON. ---
In een rede oo het cuneres van vak-
fvereenisffntten te ^Blackpool, zeide
Henderson o.a.: ..Aantrezien Duitsch
land een beletsel is voor de democra
tie en den vooruiieanc. .wenech ik
de bewering niet t© aanvaarden, dat
de Duitsche reueerinesvorm alleen de
zaak ls van het Duitsche volk nu dep
oorloe
Henderson verklaarde verder te bo-
treuren dat do deleeatie der Britsehe
arbeiders vt rliinderd was aan deDirit-
Bche socialisten te aaan ze- *en dat
er treen schikking zou ziin voordat de
Duitsche socialisten de voor den oor-
loz verantwoordeliike personen on
schadelijk zouden hebben eemaald. Ik
weet stelOic dat de Duitsche keizer ce-
oooed heeft een bond van kooineen te
vormen tor bestriidine der veldwin
nende democratie in de beschaafde
landen. Hieruit bliikt. dat de teaen-
woordice Duitsche seaeeriiuoBvorin
biina nccdlottie is seweest voor de
democratie in alle landen. (Toeiul-
oliintren.)
Ook zei Henderson noe. dat al is de
zaak-Stockholm dood. het denkbeeld
dat er aan ten irrondslatr laa. noa zeer
ievendic is. zooals de merwchen sooe
jitz zullen bemerken.
Frankrijk en de vredes
voorwaarden.
Do slag aan de Manie, die voor 3
jaar plaats had, is te Lafare herdacht,
waai- de Fransche minister-president
Ribot een bezoek bracht aan de jrrar
ven der tusschen 6 en 9 September
1914 gevaiJ&nen.
In een rede zei do Fransche promt
o.a,: „Wat zou geworden zijn van de
groote zaak, waarvoor wij strijden,
indien Frankrijk door den Duitschen
inval onder den voet zou zijn geloo-
pen? Heden voeren de volken der ge
heeie wereld de wapenen ter verdedi
ging van het recht. ij zullen nooit
vergoten, hoe hot Belgische leger eö
zijn koning eerlijk en getrou w beslo
ten, liever zich op te offeren dan zich
met de misdaad te vereenzelvigen.
Aan onze zijde stond een toein Lu
gelach leger, dat sedert het voorwerp
van bewondering is geworden, zelfs
van den vijand.
Frankrijk vecht niet om gebied te
veroveren of tegenover ander.- volken
gewelddaden te pk«en. Het wil slechts
terughebben wat ziju eigendom is nl.
de met geweld losgescheurde provin
cies. Frankrijk wil hierover geen ver
gelijk aanvaarden, het zou dit alleen
kunnen doen door de zaak van het
recht te verraden. De teruggave van
VIzas-Loüiaringen is geen kwestie,
die aan diplomatieke bespreking kan
worden onderworpen. Het is een van
de eerste voorwaarden van de vesti
ging der rechten van de naties, die
den vrede van morgen zal waarbor
gen tegen meuw geweld.
Ijidièu Frankrijk herstel vraagt van
de 6chadc, die is aangericht, vraagt
het niet, dat Duitschland zal worden
gedwongen een som als straf 1e i
talen, maar dat liet zat gedwongen
worden het uan Frankrijk bedreven
kwaad te herstellen en zich bij de be
schaafde wereld uan te sluiten ter
waarborging van een duur&umen vre
de, die op het reclit is gegrond.
Indien Duitschland weigert een
vreedzame democratie te worden, legt
het zijn economische bolangon in de
waagschaal, omdat het de vverö'd
ftan ccn blijvende bedreiging van t-en
aanval blootstelt
