De Oorlog.
BESTS iaSBLM
TWEEDE BLAD.
d* lomdag 12 September 1917
OM ONS HEEN
No. 2364
Over vier dagbladen.
IL
n het vorig artikel over dit onder-
rp heb ik verteld, dal het Algemeen.
D n de Is blad op 1 November 1882 zijn
i jste ochtendblad uitgaf. Dat ie dus
35 jaar geleden en veel ie m dien
veranderd, maar de twephauds-
»k handel blijkbaar niet. Althans ik
d in datzelfde nummer adverten-
D van den vermaarden D. Bolle,
jig bij de Vischmark-t, een groote
ferlentie precies in denzelWen geest
tegenwoordig, met een even klin-
id opschrift Onx de aandacht te
leken Zoowordtmen kapi-
1 i s t. Daarnaast een van de firma
jster, aldus beginnende De wo n-
i r en z ij n niet, van den he
elal en als derde in den fcrite. Ge-
-jeders E. en M. Cohen met den iet-
tt tammer, maar toch ook blijen
pdtilskreet: Kinderboeken,
al mooi! Misschien zouden we.
I nauwkeurige vergelijking, ook wel
felfde titels terug vinden. Ja, wat
i k is, veroudert nooit 1 En de
hbiedingen zijn gelijk, alleen is de
lm telkens andere, met tweeéen,
drleen. met vieren, precies als een
Ichelaai. die met ballen jongleert.
)p i September 1898 een merkwaar-
feiif. Het. Handelsblad in 't
isch. Da' was ter eere van de bui-
HaniJ-che journalisten, die over-
timen om ile pleohtigheid bij lo wo-
B. dat dc Koningin-Moeder het re-
hlsehap aanvaardde en Koningin.
Bhelmina kwam tot den troon,
foclt wel een aardig gezicht zoo'n
jr.mt in een vreemde taal en een
Ikun-stgroet, die ons in "t buiten-
id niet licht te beurt zou vallen,
benaardig is het, dat het Handels-
id, in weerwil van zijn gestadige
(braiding, inplaats van tot prijsver-
oging over te gaan, het abonnement
Sdkooper maakte. Precies het
tcnóvergostelde van wat wij nu
en de courant inkrimpen en don
pnnementsprija verhoogen. Maar
H voor ons genoegen. Wat zou 'l een
hl zijn, als we niet meer behoefden
tekenen met duur papier, duren
it, schaars gas en al de andere din-
n, die 't leven van een dagblad-uit
rei benauwen!
Jierbij kan ik het voor het AJge-
jen Handelsblad laten. Er liggen in
(portefeuille van het. Persmuseum
j andere stukken, die deze courant
nguaii feestnummers bijvoorbeeld
gelegenheid van menig feeet. in
loop der jaren herdacht. Voor
ïnbaarheid zijn die evenwel niet be-
pid, zoodat ik ze laat rusten. Maar
i dc losse bulletiiJ- wil ik er toch
I afschrijven, omdat het ook voor
1 tegen woord igen toestand van be
ken is is. Het is vaat 27 Februari
1, door den Duitschen. keizer aan
koning van Beleren gezonden en
dl als volgt„Versailles 10.55 v.m.
it een dankbaar gevoel jegens de
pr/ienigheid meld ik u, dat giste-
inainiddag de vredespreliminairen
ff zijn geteekend. Frankrijk Istaat
Ëlzas eu Duitsch Lotharingen met.
itz aan Duitschland af cn betaalt
milliards. Een deel van Frankrijk
j bezel blijven totdat, de oorlogw-
latting zal zijn afgedaan. Parijs
■rdl voor een gedeelte bezet Wait
er de ratificatie door de Nationale
rgadering to Bordeaux volgt, zijn
j aan het einde gekom-en van dezen
U-ii.i i ikciibloedigen oorlog welk©
9 iiiet een lichtzinnigheid, welke
Br gelijke niet kent, werd aange-
an en waaraan uwe troepen een zoo
irnrijk deel hebben genomen. Moge
itschlanda grootheid zich slechts
9i «h n vrede bevestigen!"
Ju vvensch, wij gevoelen het aan
a 1 iii - li niet in vervulling gegaan.
Schoon de toon van de telegrammen
golfde i« gebleven, weten wij nu,
t er uit Yemaillas geen zegevicren-
j telegrammen meer naar Duitsch-
Id gezonden zullen worden.
(fan de Nieuwe Rotte rdairtsche Cou-
3t is de verzameling in het Persmu*
jiii helaas minder volledig. No. 1
(broek t er. het ouiïste nummer in de
Ctefeuille is van 15 Januari 1844 cn
t zcvicndc nunimer. Het ziet er vrij-
1 uit als het Handelsblad, even be
reiden van omvang en op dezelfde
mier gedrukt, maar het verschijnt
g maar driemaal per weck, Maan-
g, Woensdag en Vrijdag. In 1847
trilt. hel formaat ietwat breeder, de
jut van het papier blauwachtig cn
it, het welnemen van onzen toerima-
?en collega, buitengewoon leelijk.
der is hij dan ook van deze fantas
ie he keus wijselijk teruggekomen.
Op 9 Sept. 1869 komt éen grouto uitl
eiding lotstand, met een nieuwe
p, dia treffend aan liet uiterlijk
van Fransclie couranten denken doet,
welko in het volgend nummer dat wo
aantroffen, van 8 Fobruari^l879, weer
verdwenen is. Vóór dien tijd in 1878,
hoeft de Nieuwe Rot., zooals zo m de
vakkringen heet, den grootfn ■''tap al
geidaun en een ochtendblad uit
gegeven. De courant groeide met de
stad en allicht ook omgekeerd: de
stad met dc courant. Want terwijl het
Handelsblad uit den aard van de
zaak een bijzonder Amsterelumscli ca
chet bohield, droeg de Nieuwe Rot
een ltotterdamsch stempel, ofschoon
zij beiden door het geheate tand heen
worden gelezen.
Op 1 Januari 1901 past ook zij do
prijsverlaging toe. Meermalen hebben
deze twee bladen, N. R. C. en BBut.
samen luaatregelen beraamd en uitge
voerd. He'. Rotterdamsche orgaan gaf
ook een editie uit voor Oost en West-
Indie, dat naderhand ook voor No
den andsch sprekenden in Cluna en
Japan dienstbaar werd gemaakt.
Is liet niet merkwaardig, dat er van
tijd tot tijd een nieuw dagblad schijnt
te moeten worden opgericht? 't Is of,
evenals bij de Victoria R c g La,
die op vaste tijden bloeit, de mannen
van geld door een onoverwinnelijke
neiging bevaiygen worden om eon dag.-
blad t,e stichten. Het Handelsblad in
1828, do Nieuwe Rott. Courant in 1844,
het Nieuws van den Dag in 1870, de
Telegraaf in 1892. Tusschen do twee
kaatsten in valt dó roemrijke, maar
korte periode van het dagblad de
Amsterdammer, dat, als te vroeg go-
horen spruit, niet in 't leven heeft
kunnen blijven.
Het Nieuws van den Dag dus, ver-
schoen in 1870, zeker niet a >leen om
den oorlog die toen gaande was, maar.
ook en vooral om de afschaffing van
het dagbladzegel. Eindelijk was toen
de slagboom, door den fiscus öpgo
vteld tr-gen de algemeone verspreiding
van do dage'ijksch verschijnende cou
rant, gevallen en het Niepws vuq den
Dag drong, om de beeldspraak voort
te zetten, op het vrijgekomen tuirau
door. Toch nog met voorzichtigheid
in klein formaat namelijk, iets kleiner
nog dan het tegenwoordig© (liet pros
pectus gewaagt met timmermans-
nauwkeurigheid van 65 bij 46 Nedcr-
landsche duimen) en voorlooi*ig met
niet meer dan vier bladzijden. Het
proefnummer wa9 31 Januari 1870 ge
il a toe rel. Hoe het blad langzamerhand
is uitgedijd tot een weelde van ad-
vertóntiön, die menige collega het
benijd moet hebban, hoe het tijdens
de.n oorlog een ochtendblad uilgaf,
dat het weliswaar voornemens is, na
den kiijg weer te doen vorva/'len, dat
«Hes is nieuwe geschiedenis en be
hoeft du-s niet uitvoerig te worden ver
teld.
En eindelijk de laatste van de vier
ileTelegraat Op 1 Januari 1893
verscheen het eerste niumner van dit"
orgaan, toen nog alleen alö ochtend
blad, tegen een prijs van f 14.— be
halve voor Amsterdam. Noch deze
courant, noch het Nieuws van den
Dag heeft den zonder twijfel moei
lijken overgang van den ouden naar
den nieuwen vorm behoeven mede te
maken: zij verschenen in een tijd die
oru zoo te zeggen voor dagbladen rij
per was, dan de oudere.
Daarmee* is naturiijk niet gezegd,
dat niet ook zij in den loop der jaren
herhaa'delijk hun inhoud hebben ver-
friscly, en vorverscht, nieuwe rubrie
ken geschapen, die liet moderne leven
eischte. Niet lang bleef de Telegraaf
zich beperken tot den morgen, want
ruim twee jaar later verbond zij ook
een .uvondblad aap haar uitgave en
langzamerhand is, zooals het lvij alle
tweemaal dangs verschijnende cou
ranten gaal, het avondblad de voor
naamste van dè two© edities gewor
den.
Op 1 Oct. 1902 werd de prijs ver
laagd en op 1 April 1903 nam de Te
legraaf 't a'oude dagblad do Am ster-
danisch© Courant over, door niemand
ooit andere genoemd dan „Het Geel
tje", een samenvoeging die de uitge
vers van de Telegraaf zelf betitelden
u's oen mariage de raison,
een huwelijk uit praclische overwe
gingen.
Als ik tijd kari vinden voor een
derde bezoek aan het Peremuseum,
dan zal ik de portefeuilles eens open
slaan van de Tijd, de Standaard, de
Maasbode, het Volk; licht is ook daar
over wetenswaardigs te vinden.
J. C. P.
Overzicht.
Burgeroorlog In Rusland.
Zoo mag, de strijd tusschen Kerenski
en den door hem ontslagen Ru-asisohen
opperbevelhebber, die een greep deed
naar de oppermacht, wel genoemd
worden. want Kornilof heeft
het er niet bij gelaten te eisehen. dat
hem dc macht in handen zou gegeven
worden, hij ie ook aan het hoofd van
de hem trouw zijnde troepen naar Pc
trograd opgerukt, om zicli van het be
wind meester tc ma-ken. Allerlei ge
ruchten loopen rond, o.a. dat Kerens
ki vermoord zou zijn. Br lis echter van
deze geruchten geen bevestiging ge
komen.
Om acht uur Maandagavond zijn de
rails opgebroken van do i-poorlijtn tus
schen Louga en Petrograd.
De eerste afdeelingen van Korni-
lofs troepen zouden reeds te Louga
zijn aangekomen, op een honderdtal
wersten van de hoofdstad gelegen,
waar zioh de regeeringsgetrouwe troe
pen bevinden. De z.g. „wilde divisie",
waarover Kornilof het bevel voerde,
heeft Pskof verlaten, en zich in de
richting van de hoofdhtad opmarech
begeven, en kwam reads aan bet sta
tion van Vyritza op 54 wersten van
Petrograd aan, en aan de lijn Petro-
gradRybinsk gelegen, - waarop alle
treinverkeer is stopgezet.
Gedurende de laatste dagen, aldus
deelt een der bladen mode, heeft Kor
nilof, met het doel liet suocee van zijn
onderneming te verzekeren, geleide
lijk Petrograd ontbloot van de troe
pen, die de revolutie getrouw zijn en
dezen vervangen door kozakken en
cavalerie, op wie hij meende Ie kun
nen vertrouwen.
Dc maatregelen zijn genomen uit
strategisch oogpunt, maar tot dusver
hociLcht volkomen rast in dc kazer
nes.
De bladen verzekeren, dal de sol
daten onbekend waren rnct da ware
redenen van hun vertrek zij denken,
dat zij een maximaJistischen opstand
gaan onderdrukken.
Lubcrwsky, de chef van Korni lof e
generale staf, wordt als de ziel *ït.r
beweging beschouwd en heeft Ke
rensky een telegram gezonden, waar
in ar op gewezen wordt dat, indien
de regeering de eischen van Kornilof
niet inwilligt, de toestand aan het
front uiteiGt kritiek zal worden.
Naar aanleiding van de sommatie
van generaal Kornilof, beeft het ge
ilede kabinet, dat nu anderhalve
maand aan het bewind was, zijn ont
slag aangeboden om Kerensky volle
vrijheid van handelen te geven.
Voorioopig blijven alle ministers
hun taak vervullen.
.Dinsdagmorgen was het rustig In de
stad.
iDe proclamatie, die Kerensky Zon
dag heeft uitgevaardigd en waarin hij
het aftreden van generaal Kornilof
eischt, luidde als volgtDen 3en Sep
tember lcwajri het Docmalid Lwof
naar St.. Petersburg en verzocht mij
dringend in naam van generaal iv>r-
nilof om het geboete burgerlijke en
militaire gezag aan den generalissi
mus over te dragen, die naar zijn
goeddunken een nieuwe regeering vor
men zal. De juistheid van üit dringend
verzoek van Lwof werd mij daarop
door generaal Kornilof zelf in een ine-
dc ik-el mg langs de rechtst rceksohe te-
lografisc-he verbinding insschen St.
Petersburg en den generalen staf, be
vestigd.
Daar ik dit, tot de voorloopige re-
geenng in handen van mijn persoon
gerichte verzoek ;ik een poging be
schouw van bepaalde kringen der be
volking om den moeilijken toestand
van liet land te gebruiken om aldaar
een toestand te herstellen, die in te
genspraak met de veroveringen der
revolutie is. hield de voorloopige re-
gecring het voor noodzakelijk voor liet
welzijn des vaderlands en de vrijheid
van het republikeinsche regeeningss(el
se! mij toe te vertrouwen dringende en
gebiedende maatregelen te treffen om
alle aanslagen op het hoogste gezag
en de door de revolutie veroverde bur
gerrechten bij den wortel at te 'snijden.
Daarom tref ik voor dc handhaving
der vrijheid en der openbare orde in
het land alle maatregelen, welke dc
der bevolking te gelegener tijd zal
aankondigen.
Te gelegener tijd beveel ik
1 'Generaal Kornilof heeft zijn ambt
aaai generaal Klembowsky. den, opper
bevelhebber van de legers, die den
toegang naar St. Potersburg versper-
reï; over to dragen en genernnl
Klemibowsky zal voorioopig dc be
voegdheden van generalissimus over
nemen. doch in Pskof W'iven-
2. Ik kondig den staat ian bel
over de stad en het district 54. I etore-
burg af.
Ik roep alle burgers op om. ter
handhaving der noodtakel ijk o orde,
voor het heü van het vaderland mede
te werken en ik verzoek het leger en
de vloot dringend om rihtig en ge
trouw hun plicht te vervullen ter*\or-
dediging van het vaderland tegen den
vijand van buiten.
Het bedoelde ultimatum van Kor
nilof, dat Maandagavond was ver
streken, veroorzaakte in politieke en
journalistieke kringen een enorme
sensatie, die hedenochtend de gehoele
bevolking aangreep door de publica
tie in speciale edities der binden.
Daar de couranten gewoonlijk des
Maandags niet verschijnen, werden
iri allerijl met behulp van afzonder
lijk personeel min of meer volledige,
biadan uitgegeven, die behalve de
reeds bekende bijzonderheden, de
meest tegenstrijdige geruchten bevat
ten, waaruit men zich nog geen dui
delijk oordeel kan vormen.
De ministerraad heeft Maandag-
at oud on het grootste gedeelte van
den nacht vergaderd.
Dc bladen golupven, dat er een di
rectoire zal worden benoemd, samen
gesteld uit Kereasky, Nekraasof, Saj-
Tinkof, Skobelof en Terestjenko, ter
wijl oven oen s Savinkof als gouver
neur van Petrograd wordt genoemd
ter vervanging van generaal Vassil-
kofekjdie zijn ontslag hoeft ge
vraagdniet verzoek Rusland te mo
gen verlaten.
Do ministerwLsse'ing heeft zich nog
niet voltrokken.
Men neemt thans aan, dat Kerensky
met onbeperkt gezag zat worden bo-
kleed en de ministers niet in het di
rectoire zitting zullen nemen, m
uitb uitend zullen belast zijn met de
leiding der zaken van hun departe
ment.
De Raad van Arbeiders- en Solda-
ten afgevaardigd en moet oen grootere
vertegenwoordiging der socialistische
partijen hebben geeischt.
De „lavestia" meldt, dat de minis
ters, die tot dc cadetten beliooren, uit
de rog coring zullen treden. 'VI s reden
geven zij op, dat de maatregelen be
treffende het complot door het geheel©
kabinet moeten genomen worden cn
niet door het directoire. Volgens „Is-
vestia", heeft Kornilof geprobeerd zich
met generaal Verkhofsky, den gou
verneur van Moskou, te verbinden,
die dit geweigerd heeft. Kornilof heeft
dezen in het hoofdkwartier willen
vasthouden, Verkhofsky heeft ge
dreigd het geheel e spoorwegverkeer
tusschen Moscou en het hoofdkwartier
stop te zetten.
Het uitvoerend comité van den Raad
van Arbeiders- en Sotdotenafgevaar-
digden heeft Maandagavond verga
derd, om de situatie te bespreken.
Het voorstel, om het voorioopig co
mité van de Doema te arrOstoeren,
werd onder applaus aangenomen.
Naar aanleiding van de gebeurte
nissen, die aan het ingrijpen van
Komiloff voorafgingen, schrijf* Hans
Vorst in het „Beri. Tageb-." o.a.: Ke
rensky heeft de' klaarblijkelijke po
ging, om een cuutra-revolutie voor te
bereiden, met energieke tegenmaatre
gelen beantwoord, waarvan iiïj in zijn
proclamatie nog geen melding maakt.
In het publiek deelt hij slechts mede,
dat hij Kornilof door Lombovvski ver
vangen heeft en dat hij te Petrograd
dan staat van beleg heeft afgekondigd.
Daardoor is in Rusland de mogelijk
heid van een burgeroorlog ontstaan.
Men kan gerust aannemen, dat Ke
rensky goed de govogen heaft over
wogen, toen li ij besloot oen dergel ijken
stap te doen. Hij zal wel niet van.
irieening geweest zijn, dat de geheel e
revolutiohnalre democratie zich in
zijn eischen zou schikken, zonder te
genstand te bieden.
Kornilof rekent op oen strijd en
voelt zich blijkbaar 6terk genoeg om
dien te aanvaarden. Er staan 4we©
mannen Yan staal tegenover elkaar.
In de komende dagen zal het duide
lijk worden, welke verloop de strijd
za: nemen. Kerensky heeft aan zijn
zijde liet g©h6tfe revolutionnaire pro
letariaat en zijn organen in de resi
dentie, de provincie en liet leger. Ook
de maximalisten zouden in den strijd
logen Kornilof zijn partij kiezen." Wie
zich aan Korailofs rijde zullen scha
ren. is nog niet zeker tc zeggen.
De „Vorwfirls" schrijft over dezelf
de kwestie, onder den titel „Een aan
vat van den contra revolutie". De ge
beurtenissen aan het front waren do
laatste druppet©, die den beker deden
overioopen. Achter den eisch van Kor
nilof om hem het gohoele civia e en
militaire gezag op te dragen staat de
Doema. Men kan er evenmin aan twij
felen, dat Kerensky gedwongen is
door de revol'utiorwiaaren en democra
ten in den Raad van Arbeiders en Sol-
daten en de gedelegeerden van de
boeren de eischen van Kornilof af te
wijzen en »elfs o»er te gaan tot diens
afzetting. Kerensky zegt in zijn pro
clamatie, dat strenge maatregelen go-
nomen zol en worden om alle contra-
reyolutioijriaire pogingen l-e onder
drukken.
Vredesvoorstellen van
Duitschland?
De Dailr Ciironicl© verneemt uit
New-York: Te midden van de discus-
éie te Washineton over de jzevolaen
van de Zweedsche affaire, is er van
ochtend iets ceuubliceerd. dat door-
eaat voor de vredesvoorstellen *an
Duitschland. die. naar het heet. de
laatste twee weken onder de diploma
ten te Washington de ronde hebben
izedaan. Do bron is van trezaehehben-
de ziide niet irenoemd. maar zegt al
gemeen. dat de voorwaarden zijn ae-
formuleerd door von Kuehlrnann, den
nieuwen minister van buitenlandsche
zaken. De voorstellen omvatten het
herstel van llelaie on Noofd-Frank-
xviik. te betalen uit de oobrenest Aan
-den vorkoor) van do Duitsche koloniën
aan Eneeland. Elzae en Lotharingen
zullen onafhaukeliike staten wordeü
Triest, een vrijhaven. Herstel van Roe
menie en Servië met een haven voor
Servië aan de Adriatisclie Zee. Onder-
handelingen over den Balkan. Ont-
Iwaoeniiie cn international^ politic.
Vriiheid van de zee. terwijl Engeland
het kanaal zul controleeren. tot tiid
'en wiile de tunnel tusschen Engeland
eu Frankriik gereed zal ziin.
Aan de Daily Telegraph wordt daar
over uit New-York geseind:
Telegrammen uit Washington mel
den. dat het Duitsche ministerie van
buitenlandsche zaken door toedoen
van -Von Külilmann DOozt. zich
ie vergewissen van Amerika'
bordeel over tnoceliike Vredes
voorwaarden waaronder ziin het
bestel van België en de onanfhan-
keliikheid van Elzas-Lotharingen.
Blijkbaar heeft Kuhlxnann meer-
verschlilende series vredesvoorwaar
den in omloop gebracht, die allen ech
ter dit eene Dunt gemeen hebben, dat
de kosten van Belgiës herstel door
Eneeland betaald moeten worden,
hetwelk alsdan de Duitsche kolonies
in Afrika zou verkrijgen.
KOhlm&nn'e vredee-idee wordt hier
niet in ernst besproken, daar de ver
antwoordelijke autoriteiten zich niet
in staat gevoelen .met de regeerina
des keizers to onderhandelen en om
dat Duitschland nog ceen teekentn
an berouw of van hervormingsge
zindheid toont
Men gelooft dat Amerika's oorlocs-
tocbcroidselen dc voornaamste bo-
weeg red enen ziin van Kühlmann's
trucs .Eu hoe snel deze in hun werk
gaan dat weet Duitschland beter
dan de gemiddelde Brit. Berliin heeft
knauoc correspondenten tot zelfs in
Washington, die overal inlichtingen
inwinnen en ten slotte met Kühl-
maiui's bureau in verbinding wisten
te kouien. l)c*ze cornvsnondenten avo-
ten volmaakt goed. dat Duitschland s
denkhce'den ie d© ..'Aiueri-
kaanscho bluf' noodlottig verkeerd
ziin en rii verkeeren in groote onze-
rustbeid wegens de krachtdadige mi
litaire medewerking der Vereeniede
Stalen.
Duitschland heeft in den laatsUm
tiid al ziin krachten ingespannen en
alle mogelijke verfoeilijke middelen
ebruikt om deze medewerking te ver
tragen. Niet do minst handige zet in
dit oDziclit ls lust versnreiden van liet
bericht hier te lande, dat Duitschland
inderdaad bereid is om Wilsons vre
desvoorstellen in te willigen of er
althans over-te beradslaxren. Waarom
dus al die militaire maatregelen, die
immers niet werkelijk noodzakelijk
ziin?!
Er Kcstaat echter niet het uiiusto
gevaar, dat Amerika in dezen of eeni-
anderen Duitschau v red es-val zal
loooen. De oor loss toebereidselen du-
en zonder ophouden voort. D© presi
dent a'oelt zich gesteund door do over-
groote meerderheid ziiner landgeiioo-
'«n. cn ls niet in het minst van zins.
zich van ziin voornemen te laten af
brengen.
D© term ..snurk» versenkt" draagt
er het hare toe bij. eten arbeid dei
militaire toebereidselen nog te hespoe
digen. De geheel© Duitsche wfize van
do©n in deze naar woorden vervat
volgt den Amerikaan al evenzeer als
eten Brit.
Er moet stellig een radicale veran
dering komen in de Duitsche metho
des en in de Duitsche recréerinc. alvo-
is Washington reageert od Kühl
mann's voorstellen.
De Zweedsohe Telegram-
menzaak.
Over do Zweedscli-AijgenUjuscho te
legrammoiüïistorie is nog geen defi
ni.t.iaf nieuws. De geallieerden wach
"ton blijkbaar af, welke stappen de
rogoeriitgeh van Zweden en Argon
t/inië zullen doen.
D© Daily Mail ©cln ijfl: Het Zwood-
hcli© arolk hoeft nog door'geen enkel©
aanduiding Lsiben merkern wat he*,
denkt van zijn regeerSng die zoo
rraderlijk tegen d© geahieerden is
opgetreden. 1.0wen, dc Zweedsche ge
zant in Argentinië, schijnt het thans
het rechte oogenbWk to vinden om
Argentinië eu de geallieerden voor
den mal te houden. Als hij Averfcelijk
erzekert van de geheeie zaak niet©
af to weten, kunnen we inderdaad tot-
geen andere slotsom koman.
De zaak is van groot belang, om
dat zij bewijst, dat Duitschland Ar
gentinie, waarmee het ju-st een over
•inkomst had aangegaan, ooi den
tuin leidde en het plan beraamde Ar
gentijnache zeelieden te vermoorden,
voor nog de inkt van die qvereen
komst droog w as. Ze bewijst dat
DuitftOhland, wo! a-crro van berouw *e
govoolon over zijn lïedreveu misda
den, daarin groeit en op nog dui-
velschcr misdaden broeiL De zwakke
lingen diio juist nu de geallieerden ver
zooken onderhandelingen aan tc
gaan met zulk ©en Duitschland, ver
zoeken hen dó© misdaden to vergeten
©n oen veixirag to sluiten met een
a'olk dat brutaal met zijn ax-rrader
lijkheid 1© koop loopL
Wilson heeft gelijk ais hij zegt:
,het ©u\el, waartegen wij ons nu te
weer stollen, ig geen gewoon oavcl
Het knaagt aan d© wortels van iiel
ntenschodjk leven zelf en mannen dif
in zulk ©en kris's zich afzijdig hou
denden, hundokn togen het welzijn
der menscbhoid".
De geallieerden zullen ongotwij
feld aan de Zweden, oen eerzaam
volk, tijd laten om te handelen. Zij
(de Zweden) hebben uieer dan c-c-iu
hun iDuilsciigezindü ministers tol dc
orde geroepen en daar do verkiezin
gen nu gaande zijn, hebben zij ©en
goede geiegonheid om voorgwj va*
ze af te komen.
D© Doitscii Amerfea&n&riK bladen
bcUrigen hun levendige orgcrnis over
deze opnieuw gebleken domheid vat»
de Duitsche diplomatieke methoden.
Do Gorman Herald zegt in oeJ
hoofdartikel, getiteld „liiptoinotaoka
Wij weten niet of hot waar is,
wat Luxburg zegt dat nl. de Argen-
lijnsch© minister van buitenlandsche
zaken «cn bekende ezei is, maar weü
weten wij dat er bekende czois n
Duitochon diplomatiekcn dienst zijn.
Misschien zijn ©r onder d« Duitsche
diplomaten niet meor (©zeis) dan, .n
d©r dio van andere landen, maar 'Ie
Duitsche diplomatieke ©zerfs hebben
de noodlottig© eigenschap zichzelf
voorUiurend in opspraak t© brengen.
Hel oenig© voordeel A*oor Duitsch
land 's, dat mannen ais Luxburg
niet in het leger kunnen zijn, zoo
lang zij in diplomatrieken dienst -ijn.
Indien do leiders der Durteohe legers
zooveel gebrek aan iuzicht haddon
getoond als do Dui toch© diplomaten,
dun zou Amerika niet aan den oorlog
Jiebbc-n behoeven deal te nemen, want
duu zou de oorlog al lang uit zijn.
De New-Yorksche Staatozeitung
■cmt -het advies, door bnlburg; aan
zijn regeering gegeven, monr-t Tach
tig. Hel wekt den schijn, dut Lux
burg niet goed bij zinnen is. Het
lilad ia van oordeel, dat aang©
zien de Duitsche regecring het advies
ten aanzien a*an Argent ij nsclu- schepen
niet heeft opgevolgd 't incident kan.
worden gesloten door het ontslag van
den Zweedschen en den Du-itseheu
gezant te Buenos Ayres.
Uit Washington aan do 'Rimes:
Wilson die een pleziertocht met zijn.
jacht Mayflower doet, wijdt toch
aandacht aan die schending van on
zijdigheid vy.n Zwodcu. Gister 'a
Ij ij met het jacht d© Glouchester baal
hinncngeloopen, waar kolonel Hou
se ziju landhuis heeft. De president
heeft versclieidene uren mc-t House,
die op de Mayflower bleef ©ten, go-
sproken. Zij dl© den president liet
best kennen gelooven dat Zweden .a
grootst© moeite zal hc-bbc-n om xn
verbreking Aan de betrekkingen (met
de Ver. Staten) te voorkomen. Wilson
heeft nergens zoon afk**ar van als
van bedrog.
.Vlle teeketien wijzen er op dat Zwa
den volstrekl zal ontkennen, dot cc
e enige geheime afspraak fcuKWhci
Zweden en Duitschland bestaat A-oor
de verzending van Duitsche berichten
en zal beweren dal do heoi© zaak
neerkomt op ©en misslag van den
Zwoedscben gezant 1© Buenos Ayrw,
Uit Washington wordt aan do Times
«eseind:
President Wilson die met do May,
flower oen kleinen kruistocht maakt
wiidt ziin oersooniiike macht aan (It
schendina der neutraliteit door Zwe
den creDleeüd. Gisteren uaf hii bevel
dat het iacht te Gloucester (Mass.)'
imocst binnenAalleu. waar kolonel
House ziin zomerverblijf li told. Dc oro-
sident bleef Aierscheidene uren bij Hou
se. di© aan boord van de May flower
dineerde.
Zii die den nresident hot best ken
nen. aelooven dat Z wed on de •zraotato
moeite zal hebben een verbrekum oer
dinlomatieke betrekkingen l«> vorrko-
men. Het misdriif van .lat land stuit
Wilson zeer tecen d© borst. d:e in
xaken den staat betreffenüo. ziin be-
reidwiJliEhc-id heeft eetoonJ om rnct
geduld alles tt drasen sn zelfs 6- ver
geven. behalve bedroe en arglist.
Altes wiist ©r hierop. «lat Zweden
volstrekt zal ontkennen dat *-r eeni-
ge geheime afsnraak bestaat lusschon
Zweden en Duitschland betreffen le
het overbrengen van Duitsche tele
grammen. en dat het zal beweren, dat
do g&nsche zaak een ..\crKissins"-
18 Aan ziin srezant in Argentinië.
De mogelijkheid, dat do Vereenigde
Stalen de vele Zweedsch© schonen zal
ODvorderen. die zich thans 'n Ameri
kaans ch© iiavens of od weg naar Ame
rika bevinden, ten gebruike dor geal
lieerden. Avordt thans biina een zeker
heid.
Tenzii ZvA-eden van mmi-i- :-
wissolt. zal het nog moeilijker blijken
dan nu Amerika verontschuldiginaen
te doeu aanvaarden.
Feuilleton
ejaclitnaar millioenen
door
D. C. MURRAY.
lij
Nu, u gedraagt u ten minsts a-er-
todig, merkte hij op zoo gauw zij
n kamer bereikt hadden oq ik wil
fwille van u hopen, dat u het °°k
rdor zult doen. Tk iieb u een paar
agon tc slclleri eu raad u, mij eer-
k to antwoorden, want zoo gauw
mij iets zou willen wijsmaken, moet
mijn gang gaan zonder u te spa
te Ten eerste lioe is uw naam?
Marie Harcourt, was haar ant-
Jonl.
Zoo - daarbij blijft u? Nu als u
o beet, dan is het goed, maar a's u
looft mij knollen voor citroenen te
innen verkoopen, dan vergist gij u
elist. U .heet dus Marie Harcourt?
Ja zoo heet ik.
Gehuwd of ongehuwd?
Ongehuwd.
Good dus Marie Harcourt, onge-
hvd. Waardoor voorziet u in uw on
thoud?
Ik ben zonder middelen.
Dat kan niet zijn waarvan leeft
dan?
Zij zweeg.
Vooruit niet de waarheid, waar
van leeft u? U moet inzien, dat ver
stoktheid uw'toestand slechts kan ver
ergeren! Uw zwijgen is in den hoog
stel» graad verdacht. Dat ligt voor de
hand; hoe meer gesloten u is, des te
ineor werkt ge er u in.
Het was niet gemakkelijk om Pric-
kett iu verbazing te brengen maar
nochtans begreep hij nu niets meer
van Marie Harcourt. Zij had den stoel
dien hij haar aangeboden had, niet
aangenomen, maar was voor hr-m blij
ven staan, met de handen op de tafel
steunende alsof zij op het punt was
van te vaten, maar eensklaps richtte
zij zich op en ging met uitgebreide
armen naar hem toe, Daarop viel ze
echter al spoedig met een verwoeste
kreet, van smart met de handen voor
liet gezicht op een stoel neen-.
O mijnheer Prickett! riep zij
zuchtend uit. Ik heb veel van u ge
hoord, hoe goed en hoe knap u is, sta
mij bij! Help mij toch, mijnheer Pric
kett!
O zoo! dacht Prickett in zich zelf.
Wat zat ik nu te hoor©n krijgen?
ZESDE HOOFDSTUK.
Man© Harcourt las weinig toegevend*
held op het gelaat Aan Prickott en zij
zag hem na dezen noodkreet dan ook
met steeds toenemende» angst aan.
Toen zij met die wilde armbeweging
op liem toegeloopen was, atoof zij zich
dadelijk aan zijn borst wilde werpen,
had hij niet de minste beweging ge
maakt, geen zenuw in zijn gezicht had
zich vertrokken en het getoe-k haar,
u'sof haar opwinding op haar zelf te-
ragstraaide, als de k ank a-an eon
rotswand. Prickett begreep slechts ten
deele wat haar zenuwachtig© oogen
hem zeiden, maar hij geloofde in ieder
geA-al waarheid daarin te lezen.
Wij zullen niet te ver gaan, ant
woordde hij doodkalm. - Ik verlang
niets dan een oprechte bekentenis en
het zou mij aangenaam zijn, ais gij u
rustig Avildet houden. Ik moet deze"
zaak grondig onderzoeken en zoodra
ik ai'es weet mijn plicht volbrengen.
Heb de goedheid te gaan zótten!
Zij gehoorzaamd© hen», want liij
l»ad een bevelenden toon aangeslagen
cn gaf ziel» niet meor de moeit© om
beleefd te gelijken.
Het geval xs dus ais volgt, ging
hij voort. U heeft u cm dar valsclie
voorspiegelingen en met behulp van
nagemaakte brieven »n dit huls inge
drongen, dat is reeds ©cn tamcl-ijk be
denkelijk feit. Van morgen A roog is u
met een geldkistje daaruit Aveggevlo-
den, dat wekt niet bepaald het ver
trouwen op. Misschien za: ik »i na ous
onderhoud laten arresteoren, mis
schien ook -niet. dat hangt van de
verklaring af, d»C n mij wilt of kunt
geA-en. Laat het u echter gezegd zijn,
dat men mij niet voor een onnoozelcn
hals houdt en dat u aan het kortste
einde trekt als u dit probeert te
doen. i
Bij de laatste woorden had hij het
kleine geldkistje geopend en den in
houd daarvan op de tafel uitgespreid.
Dat is niet uw eigendom, zei Ma
rie op de zilveren munt wijzende, half
gebiedend en half sineekcnd, en
dat is'het voorwerp, dat mij naar dit
huis trok.
Nu ziet u, hoe men zich vergis
sen kan, antwooixlde hij bedaard.
Dit stukje zilver is mijn eigendom en
is niet de zilveren munt,'waarvoor u
hier ia gekomen. Het geldstuk dat u
zocht, is ergc-ns anders in A'erzekerde
bewaring en. dez© is. een nabootsing
daarvan, juist even yafeclx als uwe
aanbevelingen.
Daarbij duwde hij. hel zilveren munt
stuk met dc vingers weg, zoodat dit
over de tafel rolde en bij het vuuiv
scheira bleef «liggen.
too ver is alles goed. U zócht een
zilveren munt. met inscriptie maar
welk recht hooft u daarop en wat zou
u er me© beginnen als dez© u in de
handen A-icl?
Ik zou heil» aan den rechtmaligon
eigenaar teruggeven, antwoordde zij.
Zoo? Een rechtmatig© eigenaar
daarvan beetaat er «lus* Wie kan dat
zijn?
Mijn vader, zei z« op kalmen
ooi».
Zoo,
o! Ztg mij i»u eens, wal
uw vader in in de maatschappij?
Mijnheer Prickett. begon rij, twm
open eu onverschrokken "aanziende,
ik zal u de geheeie waarheid zeggen.
Misschien wilt u mij zefs wel bij
staan, als u eerst alles weet! Mijn ia
de rbevindt zich ii» groot© moeilijkhe
den en gevaarHij is de beste, edel
st© man op den aardbodem, en toch
moet hij zich xerbergen als een mis
dadiger.
Dat kan ik Aöorloopig nog niet
onvoorwaardelijk go'ooveri, zei Pric
kett ©enigszins koel. .-Vis hij oen
goed, eerlijk mensch is, die zich on
danks deze deugden moet a-erbergen,
dan zou ik hcan wol eens gaarne wil
len zien, alleen om zelf over hem te
kunnen oordeelen, Ik heb meermalen
over ©en deugdelijk persoon hooien
praten, maar ondanks mijn veelvul
dige ervaring nooit een zoodanig man
te zien gekregen.
Nlein.inds eer is onbevlek'.er duu
die van mijn vader, herhaa'dc zij be
slist, e>» toch moet hij nu de schan
de drogen. Kent u den man, die zich
goncraui Fcldhorn noemt?
Prickett knikte toes temmend.
Weet u. hoe hij werkelijk heet?
Zijn familienaam is Engel, en hij
werd Julius gedoopt.
Hij is een geraffineerde .schurk,
ging zij voort. dat wisten wij echter
niet. toen hij naar New-York kwam,
waar hij zich voor een genie-officier,
ecu uitvinder en een vermogend mar»
uitgaL Mijn vader sticlvtto met hem
oen zaak, verloor daarbij zijn eigen
vermogen en de firma kostte aan do
schuldeisclicrs voel grid. Engel noem-
de zich zelf geheel onschuldg en zei
dat mijn vader een bedrieger was, of
schoon l»»j er arm en Engel er rijk
bij geworden is. Mijn vader geraakte
in wanhoop. Hij zag geen uitweg,
geen redding, en.-
En ging er van door, eindigde
PrickeU, den zin. Dat doen die goe
de. eerlijke lieden zoo nu en dun, dat
soort keu ik, maar wij van onzen kunt
noemen wij de-z© handelwijze dom en
laf.
Slechts te» wille van mij ging hij
op de vlucht, verzekerde zij.
Nu het is tot zoover c©n aller
aardigst verhaal, maai- wat heeft dez©
daarmee te maken? atocg Prickett,
terwijl hij zich bukte en de zilveren
munt. van den grond opraapte.
Er waren twee van die munten,
antwoordde Marie, of liever ge
zegd waren er twee andere, ingeval u
deze niet van Engel hoeft. Mijn groot
vader lieeft z© jaren geleden van zijn
reis mede naar hier gekocht. Mijn
vader, Engot en ik reisden van New.
York af, zoo gauw.
Zoo gauw a's men dezer» goeden
en eerbiedwaardigen uitweg ontdekt
had! Ik begrijp het al. Ter zake al*
■k u mag verzoeken.
(Wordt vervolgd.)
