59
IllllilS llOUl
De Oorlog.
;it
•t. 1
J
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 22 September 1917
Vredesbemiddeling.
antwoorden van Oostenriik-Hongarijs
en
aan den Paus.
IjSVBENEN. 21 Sept. /Korr. Bur.) Heti
QinJoor «en minister van buitenlandsche zaken
.Kj.aan den Pauselijke» nuntius overhandigde
(jgintwoord van 2S. M. den Keizer op de vre
desnota van den H. Voder van 1 Augustus,
luidt als volgt
H. Vader!
1 Met verschuldigde» eerbied en diop bewogen;
iebbon Wij van den nieuwen stap kennis ge-
die U. H., ter vervulling van liet u
Juej0ör god opgedragen Heilige ambt, bij ons
teeiln bij de hoofden der andere oorlogvoerende
OlieStaten heeft ondernomen in het edele voorue-
ne-nen, om de zwaarbeproefde volken te brengen
t/ctfo: a eiutcmmifrheid, die bun den vrede
Wedergeeft.
ere! Met een dankbaar bait ontvangen wi) deze
inepiêuwe gave van vudcrlpke voorzorg, dio U,
lï. V., aan alle volken steeds en zonder ouder-
:Peniciiiid'lieoft betoond, cn wij begroeten uit de
imj-Jiepte onzer ziel de aangrijpende vermaning
)0rd»an do rogocringon der oorlogvoerendo volken.
f Tijdeus dezen grutvolijkon oorlog hebben wij
iteeds opgezien tot U 11.als tot de hoogste
jersoonlijklieid, die krachtens Uwe, boven het
0 tojardschc uitreikende zendiug, en dank uwe
jooge opvatting van de u opgelegde plichten,
joon boven de oorlogvoerende volken staat, cn
lie °voor iederen invloed ontoegankelijk den
jreg zou mogen vinden, die tot verwezenlijking
inn onzen eigen wensch naar het doen ontstaan
ran een duurzamen en voor alle deelcn oerrollen
.irede zou kunnen leiden,
fttfil Sedert wij den troon onzer voorvaderen heb-
P Fjpcn bestegen en bewust van do verantwoorde-
'jijkheid welke wij voor God eu de menschen
.roor bot ons toevertrouwdo lot der Oosten-
Si teiksch-Hongiinrsche monarchie dragen, hebben
1 Vattvij nooit hot doel uit hot oog verloren onze
rolken ten spoedigste weder (lo zegeningen des
- rredes deelachtig to doen worden.
Spoedig na onze komst nnn dc regeering u
lllo zi
naat
-Ajei ons San ook vergund in gemeenschap met
Efiaze bondgenooten een reeds door wijlen onzen
-jRfYerlieven voorganger, keizer Franz Joseph,
werwogen en voorbereiden stap te doen in hc-t
a"e%rkrijgen van oen corvollcn en duurzamen
latOS 01,350 '1° opening van den Oostonrijk-
jchen Rijksraad gehouden troonrede hebben
Scev, die wcnschen uitgesproken on daarbij er op
dat wij naar een vredo streven, die
- let verdere loven van do volken zou bevrijden
r(Ê*an haat cn wraakzucht en die hen voor lange
jeslachton togen heb gebruik van wapougewoid
lal verzekeren.
Onze gemeenschappelijke regeering heeft iu-
?5Kgttiddels niet nagelaten herhaaldelijk en drill
end in dn geheele wereld to verkondigen den
n ons cn van de volken der O. H. monar-
,an het bloedvergieten door een vrede,
(Re ook U. H. voor oogen staat, een eiu-
te maken. Gelukkig in de gedachte dat onze
'icn van het begin af op hetzelfde doel
gericht, als U. H. thans als het wen-
chelijke aangeeft, hebben wij de ons onlangs
oegezonden concrete en prnetïsche overwegin-1
■r% H. ann een diepe overweging ouder-,
en die tot de volgende resultaten heeft
eleid.
Met de kracht van een diepgewortelde ovcr-
uiging begroeten wij do leidende gedachte van
1. H. dat de toekomstigo wereldorde ondcr'
ermijding van het wapengeweld, op de inoreele
nacht van het Reeht, do heersohappij der in-
ernationale Gerechtigheid en Wettelijkheid
loge rusten.
Ook zijn wij doordrongen van do hoop, dab;
>n verheffing van hot rechtsbewustzijn do,
©nsohheid zedelijk zal rogenorecran. Wrj ver
enigen ons daarbij met do opvatting van U.
I., dat onderhandelingen tusschcn de oorlog-
-renden tot een overeenkomst dnaroyor ïuo-
loideu, on dat mot hot invoeren van daar-
>r dienende waarborgen, do toerustingen to
and eu tér zee en in de lucht tegelijk en aan
lllo zijden en successievelijk tot een bepaaldo
t zouden worden verminderd, en dat de
rechtswege aan alle volken dor aarde be-
ioorende open zee van de heerschappij of
jverheorszliing van enkelen bevrijd en voor
iet gelijke gebruik van allen opengesteld zou
m jJrorden.
Do groote beteekonis voor den vredo van.
ret door U. H. voorgestelde middel, om inter-
iationale strijdquaesties te onderwerpen aan
ïen interaotionnal scheidsgerecht, volkomen in-
tiende, zijn wij bereid ook over dit voorstel ran
001,D. H. in onderhandeling to treden,
onoi (Bier ontbreken nog ernige telegrammen..
Bet. slot, luiclt
Als het, zooals wij van gansoher harte wen-
ichen, zou gelukken tot overeenkomsten tus-
i a j jtchen do oorlogvoerenden to geraken, dio deze
JL hooge gedachten verwezenlijken en daardoor
ij] 3c Oostcnrijksch-Hongnnrscho monarchie ze-
korheid voor haar onbelommerde ontwikke-
üng bieden, dan kan het ook niet mooiliik
rrdlen, andere tusschcn de oorlogvoerende
ip^Jtaten nog te regelen quaostics, in den geest
Tan gerechtigheid on billijkheid; en met in
achtneming van de wedcrzijdscho voorwaarde»
ran bestaan, tot een bovredigende oplossing
te brengen. Wanneer de volken der aarde in
den geest van deze voorstellen van Uwe Hei
ligheid vredelievend met elkaar in onderhan
deling treden, dan zou daaruit de duurzame
©ttevredo ontstaanzij konden volkomen vrijheid
beweging hebben op de open zee, zware
roaterieclo lasten konden van hunne sohou-
iera worden genomen cn niouwö bronnen
welvaart voor hen worden geopend.
Geloid door een geest van gematigdheid
_i verzoening zien wij in do door Uwe Hei-
igheïd gedane voorstellen do geschikte grond
ig 'lagen voor de inleiding tot onderhandelingen,
©r voorbereiding van een voor allen recht-
■aardigen cn duurzamen vrede, cn hepen le-
rendig, dat ook onze tegenwoordige vijanden
ïoor dezelfde gedachten bezield mogen zijn.
In dien zin smeekca wij den Juinachtige,
h»t Hij het, door Uwe Heiligheid ingeleide
vredeswerk zal zegenen. Wij hebben do
Ml,
BERLIJN, 21 Sept. (W. B.) (Officieel.),
Het antwoord der Keizerlijke Duitsclio re-
'eDring op de vredesnota van Z. H. den
'3us, luidt als volgt:
B e r 1 ij n, 21 September»
Mijnheer de Kardinaal,
Uwe Em. heeft aan Z. M. den Keizer en
Koning bij schrijven van den 2den Augns
tos een nola van Z. H. den Paus doen toe
komen, waarin Z. H. vol bekommernis over
3e verwoestingen van den wereldoorlog een
dringend beroep ten gunste van den vrede
taan de staatshoofden dor oorlogvoerende
.volkoren richt.
- "Hët liëeft Z. M. den Keizer en Koning
behaagd, mij in kennis to stellen met heb
schrijven van Uwe Em. en mij de beant
woording daarvan op te dragen.
Sedert goruimen tijd volgt Z. M. met
hooge achting en oprechte dankbaarheid de
bemoeiingen van Z. II. in den geest van
ware onpartijdigheid, om het door den oor
log veroorzaakte lijden naar kracht te leni
gen en het einde der vijandelijkheden te
bespoedigen. De Keizer ziet in den jongsten
stap van Z. H. een nieuw bewijs van edele
en mensclilievende gezindheid, en koestert
den levendigon wensch, dat de pauselijke
roepstem tot heil der geheele wereld succes
moge hebben.
Hot streven van Paus Benedictus XV,
'den weg to banen tot oen vergelijk tusschon
de volkoren, kon er des to zekerder op reke
nen door Z. M. met sympathie to worden
ontvangon en vol overtuiging te worden
ondersteund, daar do Keizer van hot aan
vaarden der regeering af het als zijn voor
naamste on heiligste taak beschouwd heeib
voor het Duitsch© volk en de wereld do
zegeningen van den vrede to behouden.
Ia de eerste troonrede bij de opening van
den Duitechen Rijksdag op 25 Juni 1888
legde de Keizer de gelofte af, dat. zijn liefde
tot het Duitsche leger en zijn positie ten
opzichte van dat leger hem nimmer in ver
zoeking zouden brengen, do weldaden des
vredes voor hot laud in govaar te brengen,
wanneer de oorlog niet een door den aanval
óp het rijk of zijn bondgenooten eeu ous
opgedrongen noodzakelijkheid werd.
Het Duitsche leger moest ons den vrede
verzekeren, en wanneer deze nochtans ver
stoord werd, in staat zijn voor dien vrede
met eere te strijden.
De Keizer heeft- de gelofte, die hij toen
maals aflegde, in een gezegende regeering
van 26 jaren, in weerwil van alle kwaad
willigheden en verzoekingen, door daden
bekrachtigd.
Ook in de crisis, die tob den tegenwoor-
digen wereldbrand leidde, i'b het streven
van Z. M. tob het laatste oogenblik er op
gericht geweest het geschil door vreedzame
middelen te beslechten. Nadat ds oorlog
tegen zijn wensch en wil uitgebroken was,
heeft de Keizer, te zaïnen met zijn hooge
bondgenooten, heb eerst plechtig zijn be-
reidwilligheid tot het aanknoopen van vre
desonderhandelingen te kennen gegeven.
Achter Z. M. stond het Duitsche volk in
den krachtige® wensch naar vrede.
Duitsclilaud zocht binnen zijn nationale
grenzen vrijo ontwikkeling zijner geestelijke
en materieel© goederen, buiten het rijksgo-
bied de onbelemmerd© mededinging met
naties, die dezelfde rechten hadden en ge
lijkelijk gerespecteerd zouden hebben. Eon
onbelemmerd werken der vreedzaam in de
wereld met elkaar strijdende krachten zou
tot de hoogste volmaking van de edelste goe
deren der menschheid hebben geleid. Een
noodiotrigc aaneenschake Ing van gebeurte
nissen heeft in het jaar 191-1 een hcopvollen
ontwikkelingsgang ruw onderbroken en
Europa in ©en bloedig oorlogstooneei veran
derd.
De beteekenis der nola van Z. H. gt> haat
rechte waarde schattende, Ireeft de keizer
lijke regeering niet nagelaten, de daarin
vervable voorstellen aan Gen ernstig en
nauwkeurig onderzoek te onderwerpen.
De bijzondere maatregelen, die zij, in
nauw overleg met de vertegeuwoordioing van
het Duitsche volk, voor de bespreking en
beant woording der opgeworpen vragen ge
troffen heeft, leggen getuigenis af, hoezeer
het haar streven is, in overeen; lemrung me.
de weuschen van Z. H. eu met de ---reclesl>e-
tooging van den Bijksdag op 15 3uli, bruik
bare grondslagen voor een rechtvaardigen
en duurzamen vrede te vinden
Met bijzoude.-o tympanic begroet de kei
zerlijke rcgoerir.g de Jeideidc gedachte van
den vredesoproep, waarin Z. H. cp duide
lijke wijzo de overtuiging uitspreekt da,t in
de toakoinst in de plaats van dc niaterieelo
macht der wapenen, de moreele macht van
het reoht treden moet.
Ook wij zijn er.~ar doordrongen dat het
zieke lichaam van de menscheijke maat
schappij sleaius door oen versterking va de
zedelijke kracht van het recht gezond kan
een töolcoiustigch vrêao' ter hand tè' nemén.
Uwe Em. sta ons toe.... enz.
(Volgt de ondorteekening van, den rijks
kanselier.
Aan Z. Em. den staatssecretaris van
Z. H. den Paus Benedictus XV,
kardinaal Gasparri, Rome.
Binnenland
Hieruit zon, volgens de meening van Z.H.
de gelijktijdige vermindering der strijd
krachten van alle staten en de instelling
van een verplicht scheidsgerecht t de op
lossing dei' internationale qiiaesties volgen.
Wij deelon de opvatting van Z. H., dat
bepaaldo regelen en zekere waarborgen
voor een gelijktijdige en wederrijdsche be
perking der bewapening te land, te water
en in de lucht, alsook voor ware vrijheid
en het gemeenschappelijk bezit der volle
zee do punten vormen, bij welker behan
deling de nieuwe geest, die in de toekomst
in do verhouding der staten tot elkaar
moet heorschen, do eerste veelbelovende
uitdrukking vinden moot. Daaruit zou clan
ide plicht ontstaan, zioh voordoende inter
nationale geschillen niet door het gebruik
'der strijdkrachten, maar door vreedzame
middelen, in hot bijzonder ook door
Bdheidaröchterlij'ke beslissing, te doen be
slechten, waarvan wij wel Z. H. de in
hooge mate den vrede bevorderende kracht,
tel volle erkennen.
De keizerlijke regeering zal daarbij elk
Voorstel steunen, dab met- de levensbelan
gen van liet Duitsche Rijk en hét Duitsche
volk vereenigbaar is.
i Duitschland is door zijn aardrijkskun
dige ligging en zijn economische behoeften
'op het vreedzaam verkoel' met zijn buren
eu met het verafgelegen buitenland aan-
'geweziQn. Goen' volk heeft daarom meer dan
het Duitscilio reden om te wenschen, dat
in do plaats van den algemeenen haat en
'strijd een verzoenende en broederlijke
geest tusschen de natiën ontstaat,
i Wanneer de volkeren, van dezen geest
geleid, tot hun heil zullen hebben erkend,
dat het zaak is, meer op het vereenigende
dan op het scheidende in hun betrekkingen
den nadruk te lossen, za.1 hot hun gelukken
'ook de afzonderlijke, r.og op te lossen quace-
ties zoo te resolon. dat voor elk volk bo-
vredigoude bestaansvoorwaarden ontstaan en
'daarmee een herhaling der groote volkeron.-
cataslropho uitgesloten schijnt. Slechte on
der deze voorwaarde kan een duurzame
vredo gegrondvest woi'don, die de geestelijk,
toenadering en den ecoiiomischen wederop
bloei der menschëlijko maatschappij bevor
dert.
Deze ernstige en oprechte overtuiging
geeft ons hoop, dab ook onze vijanden in d°
door Z. H. ter overweging aangeboden ge
dachten. oen passenden grondslag mogen
zien. om onder voorwaarden, die overeenko
men met den geest dor billijkheid' en 'don
toestand van Europa, de .voorbereiding tot
De Toestand.
De Kolenprijzen.
We tezon in t Alg. Handelsblad:
Men seint on3 uil Rotterdam:
Tea a au zi oil van den in discussie zijndon
prij3 voor Engelsche kolen vernemen wij
van deskundige zijde, dat inderdaad voor
oenigon tijd door de Scheepvaart en Steon-
kolenniaatschappij met goedkeuring van
de rijkskolendistributie aan eenigo fabrie
ken, die oin kolen zeer verlegen waren, En
gelsche kolen zijn verkocht voor f 138 por
ton. Tezolfder tijd ontvingen de fabrieken
van Van den Berghs Ltd. kolen, dio op
f 75 kwamen. Onze zegsman deelde ons
echter mede, dat de kolenprijs in Engeland
op dit oogenblik hoogstens f 18 per ton be
draagt, zoodat dezo naar zijn meening in
clusief vracht en assurantie wel te leveren
zouden zijn tegen circa f 50 per ton. Het
is natuurlijk niet te zeggeu of de neven
voorwaarden voor de leverantie door Enge
land gesteld even aannemelijk zijn als do
gevraagde prijs.
Van zeer bevoegde zijde deelt men ons
mede:
De Engelsche regeering beoogt met het
voorstel tot levering van kolen aan Neder
land in het minst geen commercieel© doel
einden, en in verband daarmede is in het
voorstel dan ook nergens een prijs genoemd
waarvoor do kolen geleverd zouden worden.
Engeland is bereid de kolen te leveren
tegen billijken prijs. Van bijzondere bc-
coorrechting wat dea prijs bet-reit, is natuur
lijk goen sprake maar wanneer van Ne-
derlandschen kant de zaak behoorlijk wordt
geregeld en de aanvoer niet overgelaten
wordt aau speculanten, dan zullen de kolen
in Nederland voor den wal geleverd kun
nen worden tegen een prijs, die zeker niet
hooger ia dan f 50, zelfs is er goen reden
om aan te nemen, dat de prijs niet f 25 zou
kunnen zijn, inclusief vracht en assurantie.
Wat Engeland beoogt-, is louter een poli
tiek doel het wil niet dat Holland zich
zooals men het aan Engelsche zijde uit
drukt met handen en voeten bindt nan
Duit-schlaud door aanvaarding van de Duit
sche voorstellen. Engeland wil voorkomen,
dat Holland tijdens en na den oorlog zoo
wel economisch als politiek onder den druk
van Duitschland komt „we do not want
Rotterdam to be a German port" on
men is in Engeland bevreesd, dat dit de
positie van Holland zou worden, wanneer
de Duitsche voorstellen werden aanvaard.
"Alleen wil Engeland daaraan dan vast-
knoopen de mogelijkheid om voldoende
schoepsruimte ter beschikking te krijgen
van de Belgian Relief. Gedreven door deze
motieven heeft de Engelsche regeering ver
schillende voorwaarden, welke Nederland
onaannemelijk achtte, laten vallen en eeu,
naar hare ineening, zoo „fair" voorstel ge
daan, dat er, zoo meent zij, voor de Neder-
landsch© regeering geen enkel motief kan
zijn om het niet te aanvaarden. Zij wil dan
leveren t-ot 200,000 ton kolen per maand,
op voorwaarde, dat- een gelijke tonnenmaat
als gebezigd wordt voor het vervoer van de
Engelsche kolen, beschikbaar worde gesteld
voor de Belgian Relief. De eisch, dab de
schepen welke de kolen halen, beladen naar
Engeland moeten komen, is vervallen
de schepen mogen in ballast naar Engeland
varen. Daarmede is, zegt de Engelsche re
geering, alle gevaar voor molest van Duit
sche zijde weggenomen, daar het toch on
denkbaar is, zoo meent zij, dat Duitschland
Nederlandsclio in ballast varende schepen
zou aanvallen, of Nederlandsche schepen
die in opdracht van de Nederlandscho re
geering aan de Rijkskolendistributie, dus
aan de Nederlandsche regeering, geconsig
neerde, kolen vervoeren.
Als tegen voorwaarde stelt Engeland, dab
geen Nederlandsche schepen mogen worden
opgelegd of mogen opgelegd blijven. Het is
do bedoeling van Duitschland, zoo redeneert
do Engelsche regeering, om de scheepvaart
stil te leggen, teneinde Engeland te isolee-
ren voor aanvoeren over zee. Het opleggen
van schepen is dus spelen in de kaart van
Duitschland, en daarom wenscht Engeland
alle neutrale schepen in de vaart te zien.
Als gunstige conditie voor Holland wil
Engeland dan daartegen toegeven de zoo
genaamde „Halifax-facilities" de van
Amerika naar Holland gaande Nederland
sche schepen behoeven - niet meer Halifax
aan te doen om daar onderzocht te wordon,
en ovonmiu behoeven vau Zuid-Amerika
komende schepen tot dafc doel een andere
haven aan te loopen.
De overige voorwaarden betreffen slechts
de wijze van verladen en van vervoer.
Uitbreiding der distributie.
In dc Openingsrede is medegedeeld, dat
maatregelen om in dea meest- dringenden nood
van ons volk te voorzien, weldra aan de Staten
Generaal «uilen worden voorgesteld. In ver
band hiermede verneemt heb Haagsch© Cor-
respondentiohureau, dat hierbij bedoeld, wordt
op eou uitbreiding van do distributie,
waarvoor clan ook voor do komende period©
aanmerkelijk hoogero oonimon zullen noodig
zijn dan_ voor do maanden die achter ons
liggen. Naar verluidt, is aau het Departement
van Landbouw, Nyverheid en Handel reeds
geruimca tijd in voorbereiding een wetsont
werp, waarbij belangrijk hoogere bedragen voor
de h-vensniidde'envoorziening in het ln.itto
kwartaal van 1917 en voor het- jaar 1918 wor
den aangevraagd. De verseliijuing van dit wets
ontwerp kan spoedig worden tegemoet gezien.
Niet nllecn zal meer geld noodig zijn voor do
verschillende artikelen, welke reeds thans on
der do distributie vallen, cn z.al ook met dc
verstrekking vnn schoenen en klompen voel
gold gemoeid zijn maar horendien zijn nieuwe
maatregelen in voorborciding teu opzichte van
do distributie van vet. Ook zal het wel tel
distributie van ruudvleesch moeten komen,
gezien bot feit dat do varkensstapel" zoo gewel
dig inkrimpt ten gevolge van heb niet aanko
men van veevoeder. Öf ook inelk zal worden
gedistribueerd, staat neg niet vast. Wel kon
voorspeld worden dat do m e 1 kp r ij s in den
komenden winter z.al stijgen. Wij r.oordc-n ei n
maximumprijs van 15 cent por liter noemen.
Maar daartegenover staat, dat het in dc bi
to stellen tegen den prijs
pent jicr liter voor zieken, zwakken t
deroa.
i 11
Verwarmde lok «en voor
Niiz.r men woot, hooft hot Rotterda-muciie
raadslid do hoor J. 8. Hollander bij den raad
dior gemeente ©en voorsteT ingediend in don
komenden winter van gemeentewege verwarm
de en verlichte lokalen voor do burgerij bj-
schikboor to etelien. Broedvoong heeft de iioer
Hollander dit voorstel gemotiveerd. Het is om
praeadri'.-s naar 11. en W. verwesou en Van-
neer dat zal worden uitgebracht, m nog niet
bekend. Wel opperdo do_ burgemeester in de
laatste raadszitting reeds eemge bezwaren.
Ho© de heer Hollander zich de uitwerking
va» dit voorstel heeft gevlucht, ia in zijn moti
veering niet gebleken. Desgevraagd, verklaar
de hij ons hot oog to hebben op de scholen in
do verschillende buurten der Mad, maar ook
op andere lokaliteiten als Dooiezaal, zaal van
hot Verkoop lok aal e. d. Doch speciaal de eclio-
len, vooral do nieuwe, die centrale verwarming
hebben, waar dus gietookea kunnen gebruikt
worden, dio waarschijnlijk van den winter door
bet stopzotten van vele industrieën, beschik
baar zal komen, had de voorstellor op het oo^.
Electrisch licht zal in die scholen gemakkelijk
kunnen worden aangebracht. De verschillende
lokalen zullen voor verschillend© doeleinden
kunnen worden ingericht; zoo zal in het c-.'uo
b.v. alle spreken streng verboden moeten wor
den, het zal do gelegenheid zijn waar de stu
deerenden uit den omtrek der school een rusti
ge plaats vinden om te arbeiden. Een tweede
lokaal zal de vrouwen en meisjes herbergen, dio
©r hun brei of naaiwerk kunnen meebrengen.
Waarom zou in eeu derde lokiuil goen oonvur-
latiezaal kunnen worden ingericht, in oen an-
dor de gelegenheid tet knutselen, huisvlijt wor
den geschapen? Men inag aldus do heer
Hollander onze stadsbevolking niet prijs
geven aan de demoralisatie, die het gevolg zou
zijn van do duisternis, waarin van den winter
te acht uur onze 6tad gehuld zal zijn.
Bovendien komen er scholen vrij, want- de
concentratie vnn scholen is een voldongen feit.
We ontkomen er niet aan, welke voorstellen
inzake bot onderwijs ook nog mogen worden te
boTde gebracht.
Of de heer Hollander niet vreesde, dat er
heel wat toezicht noodig zou zijn? Do opti
mistische voorsteller antwoordde ontkennend.
Beeft ons volk dan niet gedurende den oorlog
getoond, mede te willen werkon om tal vnn
maatregelen door de buitengewone omstandig
heden geboden, ten uitvoer te brengen. NVaar-
oin dan geen wijkoonuté'a gevormd, dio in het
bijzonder do .orde .handhaven. Eén enkele
agent voor de deur zal voldoende zijn om des
noods, als do vermaningen van hot comité fa
len. zijn sterken arm te Iconen om de ordo te
handhaven.
Cezant Van Rappard.
Reuter eeint uit Londen:
Volgons do Waahingtousche bladen vor-
klaarno minister Lansing, dat do beschuldi
ging vn« pro-Duiteclie bemoeiingen, dio tegen
onzen gezant to Washington, ridder Vau
Rappard, wa» ingebracht, onjuist is.
Wij marken op, dat ons van oen van oonigs-
tdtw oréiatig te uem6n zijdo ingebrachte be-
i-ehaMigi&g v»u dozen aard tegen den hoer
Van Rappard niets bekend was. Do corres
pond om vm den „Matïn" had iets vau dien
aard l»u-n doorschemeren, doch wij hebben
daaraan geen gewicht gehecht. In elk geval
is thsDs de beschuldiging blijkbaar op afdoen
de wijzo weersproken.
Beter.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel hoeft, in afwijking van het icr zake
bepaalde in zijn beslissing van 3 April j.l.,
alsnog bepaald, dat vow boter, verpakt in
blik, boron dc» voor gemeld artikel, vastgestel
de® maximumprijs rosp. in rekening mag wor
den gebraolitvoor hooveellioden klefuor dan
•100 gr. 0.30; voor hoeveelheden van fflu-r dun i
400 gr. tot 1 K.G. f 0.40; voor hoeveelheden 1
van moer dan I K.G. tot 2 K.G. f 0.60; voor
hoeveelheden van meer dan 2 K.G. tot 5 K.G.
1.25; voor hoeveelheden van meer dan 5 K.G.
tot 10 K.G. f 2.40; voor hoeveelheden van
meer dan 10 K.G. 2.80.
Tal van huismoeders vroezen dat er in den i
aanstaanden winter niet voldoende boter zal
aanwezig zijn, zoodafc op groote schaal boter,
wordt ingeslagen die z.g. wordt „ingemaakt".
Volgens hot Haagscho Corrospondcntiebu-
reau bestaat er echter geen reden tet ongerust
heid dat men in de wintermaanden gebrék aan
boter zal bobben. Immors van Regeeringswogo
is tlians reeds niet minder dau 2,400,000 K.G.
inmaakboter in koelhuizen opgeslagen»
Maïs en bloem.
D© Minister van Landbouw, Nijverheid ©n
Handel hoeft bij circulaire aan de burge
meesters medegedeeld, dat hij, tor wille van do
uiandstofienbezuinigLng, or toe is overgegaan,
allo vervaardigers van regoeringsmecl en'
bloem te verplichten, voor zoover n.l. iji hun
bc-drijf niet uitsluitend van windkracht wordt
gebruik gemaakt, in onafgebroken dog- cn
nachtbodrijf do faun verstrekte grondstoffen te
vermalen. Iu verband hiermede verzoekt do
Minister den burgemeesters, eventueel© afwij
kingen van dit voorschrift, zoo dezo door lieu
kunnen worden, geconstateerd, nan zijn depar-,
tcmont op te geven, opdat dezo maatregel'
strikt worde nageleefd-
Rechtszaken
DIEFSTAL MET GEWELDPLEGING
TE AMSTERDAM.
Do beer A. C. Scliroot-, bewoner van het be
nedenhuis van perceel Sarphatipnrk SI, giug
in Juni naar Zand voort cn droog aan den 68-
jarigeu W. H. Thym op, iederen ochtend en.
nvond de woning binnen tc gaan, teneinde te
zioa of er briovcn ia de bus waren cn of alles
in orde was
Toen de heer Thym in den morgen van 27
Juni nan do woning oen bezoek wild© brengen, j
kroeg hij plotseling met een breekijzer een liori-
gen slag op het hoofd. Door dezen slag werd bij
den heor Thym een zoo uitgebreide kneuzing
'or hersenen, gepaard gaande met breuken van
c'.-.-n beenigen schedel, veroorzaakt, dat de on
gelukkig© op 29 Juni overleed.
Deze gcwelddand werd gepleegd door een of
t.veo personen, die op 27 Juni of in Ren nacht
vnn 26 op 27 Juni in liet perecel Ijadden inge
broken. Er bleek te zijn weggenomen een zil-,
veren vork, toebehoorcido unn A. O. Schroot
Jr., alsmede twee zilveren lepels, twee zilveren;
vorken, zestien zilveren theelepeltjes, twee zil-:
veren tanrlschcppen en drie zilveren voeten vnn'
wijnglazen, toebehoorende aan A. C. Schroot'
Sr. en echtgenoot©.
In verband met dit feit werden t wee pcreonea
gearresteerd dc 23-jarig© los werkman O h rC
les P r e d.'.T oseph Mcvj cn de 32-jarig©
diamantbewerker Theod. joh. Ikclaftr.'
Laatstgenoemde werd buiten vervolging gesteld.
Moys -werd echter ns3r de terechtzitting ver»
wezen en.gisteren stond hij voor de Yijfdo Ka
mer der Rechtbank terecht.
Hem is ten laste gelegd diefttaT Vn vereen!-;
ging met een ander met geweldpleging, den1
dood tengevolge hebbende. Dezo geweldpleging]
had volgens dc ten laste legging plaats om, nu]
dc diové.n op liceterdaad betrapt werden, den1
heer Thym ivecrlooé te maken en zichzelven dc'
vlucht megelijk.te maken-en zich het bezit der
gestolen voorwerpen tc verzekeren.
Gehoofd wordon 20 getuigen, onder wie 5 dei-
knódigen. Toegevoegd.vr-rdediger is mr. E. A.
Ï-. Bons.
l i- <1" v-terlézlog der dagvaarding blijkt, dat
beklaagde M. ys recidivist is. Hij werd vroeger
•cogens medeplichtigheid nan diefstal veroor-'
«leeld tot één jaar gevangenisstraf.
President mr. Wits en vraagt, na het \iit-_
brengen der dagvaarding, aan beklaagde„Is
dat zoo
,-an mij zegt".
President
Beklaagde: ,.H©1 is groot© laffe longen.
Kr zijn twintig getuigen. Nit 1 één die wat v:u»
mij tc zeggen heeft. Een Inffc ucburk die dat]
raadt beklaagde nnn, kalm t
Dij het verhoor zegt beklaagde, dat hh in dc»'
avond van 26 Juni in buurt Y Y veTöcfaiUeudiq
café s bezocht heeft-, Ikclaar heeft hij tederf,
26 Jiin: niet meer gezien. '«Avonds is Lij uaari
huis gegaan en tot kwart over achten deu vol.
genden morgen thuis gebleven. Wanneer men-
eehen beweren, dat hij in den morgen vazu'
27 Juni op do Ceintuurbann of in het Sarphnt-i-]
park geweest zou zijn, dan moet beklaagd©
daartegen opkomen, ,,'t la een onmogelijkheid,
't bestaat niet."
De lieer C. L. van Ledden Hulse-
b o s c h heeft eon das en oen vest ten huizo
van beklaagde in beslag genomen onderzocht
de aanwezigheid van bloedvlekken. Dras-
was goen oud, maar ver&oh bloed. Dat bet bloed!
afkomstig zou zijn van oen tandheelkundig,
operatie, die beklaagde veertien dagen te voren
had ondergaan, betwijfelt drskundige. Er zo»
dan nooit winder dan een druppol of meer blocil
-moeten zijn aangetoond. Hier heeft deskundig©
oen klein spatje, onderdoel van ©en droppel,,
waargenomen, een spatje dat niet is blijven',
zitten, maar nog over de dos is voortgcschr©.
den, zoodat op do das een streepje ontstond, -
waarvan de lengte vele malen door de breedte
overtroffen werd. Uit het feit, dat het spatje
van zijn basis los gekomen is cn met eeu groote
vaart is voortgeschreden, leidt deskundige af,
dat dis bloedspoor door een groote kracht i*
veroorzaakt. Want er is groote kracht toe noo-;
dig om dergelijke kleine doeltjos te scheiden cn]
•ra spatten.
De doctorc-n H. J. M. Schooen M. J. ranj
bvke verrichtten de lijkschouwing. Het lijkl
is volgens hen afkomstig' van cc» gezond per-j
soon en de verwondingen, die den aood tengo-j
volge hebben gehad, kunnen door een breekijzer
toegebracht zijn.
De hoer W. J. van B e u s, dentist, ver-/
klaarde, dat de beklaagde tusaohen 20 en '24(
Juni tandheelkundig door hein is l>ehnndc]d. Bjj
liet nemen van den waetollafdruk bloedde do
mond van beklaagde wel iets. Of er toen bloed
op de kleeren vnn beklaagde gekomen is, kou
deskundige niet zeggen.
Do heer Vnn Ledden Hulsoboseh
bleef ook na deze modedeelingeu bij zijn verkla
ringen.
Uit de verder© behandeling der zaak bleek,
dat in de woning Sarpbatiparn B-l den bevru-tea
ochtend gevonden zijneen kof/er, ©en tascbjej
©enige inbrokerswerktuigon en een strooien
hoed, voorwerpen <Ko in do woning niet thuis be
hoorden en blijkbaar door de dieven waren ach
tergelaten.
Beklaagde: „Die dingen heb ik nog nooit
van mijn leven gozien".
Rechercheur P. T i g c h e 1a r verklaard©
den bewuste» morgen kwart vóór negen in liofi
Sarphatipark uit de richting van perceel 84
twee. personen te hebben zien wegvluchten. Ecu
dier personen droeg een strooien hoed en oca
blauw colbert cositium. Hoewel getuig© zich op
ongeveer 200 meter afsiands bevond, herkent
hij in den beschreven persoon den beklaagde
pertinent-.
Een ingenieur zag eveneens, kwart- jóór
negen, twee personen uit perceel Sarphatipark
B4~in draf wegvluchten, in de richting van den
Anisteldijk. Aanvankelijk dacht hij. aat er ©en
kassïerslooper was beroofd. Een der wegloo-]
pende personen, die een hoed op had, komt
overeen met do gestalte en don leeftijd van den
beklaagde.
Andere getuigen zagen eveneens twee per
sonen fiard wegloopcneen dier personen, diti
geen hoofddeksel op had, droeg handschoenen
die alleen dc vingers bedekten. Geen dier go-
tuigen kon echter beklaagde herkennen. Een
getuige verklaarde evenwel, dat beklaagde
hem in de richting van de Vnn Won straal
tegemoet kwam loopen.
De inspecteur ran politic W. v. d. Po IJ
zeide dat- beklaagde als een gevaarlijke jongen
uit de Pqp bekend Btond.
Beklaagde deed het voorkomen, dat de poli;
tie, toen ze zich ten huizo vnn zijn moeder
vervoegde, tot deze vrouw gezegd zou hebben:
„zeg maar dat hij het gedaan heeft, dan ben-jo
ran hem af." De heer Van der Poll heeft dat
niet gehoord. Het bleek hem wel, dat de moe
der van beklaagde over 't- algemeen zich het
gedra" van bnar kinderen zeer aantrok. Zij
vertelde, dat beklaagd© dien morgen te kwart
over achten met haar d© deur is uitgegaan.
Beklaagde Ik ben dien morgen kwart or a
achten met mijn moeder de deur uitbegaan;
Ln miju moeder verklaarde dit, hoewel ik niet
op goeden roet met- haar stu.
Aan de tasch met gereedschappen, iu do
woning gevonden, werd hiclit gegeven aan ©cn
politiehond. Herhaaldelijk werd een proef gc-;
nomen en telkens wees het dier beklaagde aau;
Drie getuigen a décharge werden geboordJ
Een babkerslooper, die verTdr.ardc dat hij dien
ochtend in de 2c Jan van der Heijdeustrivnt
iemand hard zag loopen, doch als dat deze be
klaagde was "cwecsi, zou hij dien persoon wel
herkend hebben. Twoe vrouwen, moeder en
dochter, die een café aan de Gerard Doustranfi
drijven, verklaarden, dat beldaugde den bel
wasten morgen vóór negenen het café bin tien!
kwam. Hij wa, toen gewoon, volstrekt niet
gcagitoerd.'
Het O. Af., mr. Lay ken Glashorst,'
acht het ten laste gelegde bewezen. Beklaagde
is reeds meermalen wegens ernstige vermogens!
delicten gestraft; reeds vier malen heeft hi]
terechtgestaan. Eischacht jaren ge
vangenisstraf.
Mr. E. A. L. Boas wees in zijn plvidool
op het. gevaar, af te gaan op getuige»verkla
ringen omtrent do herkenning vau personen]
Z. i. is beklaagde niet- de man, die weggoloo-
pen is. Dat hij eou blauw, colbertcostmn: en
eeu strooien hoed droeg, mag goen aanwijzing
zijn. Hot is ook mogelijk, dat de eene per
soon den diefstal heelt- gepleegd en de ander
de gewelddaad. Het staat niet vast, dat b©-]
klaagde do ge.-, oklpleging begipg. En toch zo»
moeten worden aangetoond, dut beklaagd© d©
persoon was, dio den slag met bot noodlottig©
gevolg heeft toegebracht, oin beklaagde to kunj
non reroordoolon. Pleiter concludeerde tot vrij
spraak, subsidiair tot hot opleggen van con
mindere straf.
Na ro- en dupliek bleef beklaagd© in oen dooij
do publieke tribune toegejuichte toespraak zijn
onschuld volhouden en bepaaldo d© Rechtbank
do uitspraak op 4 October a.».
ZEE- EN "LANDMACHT.
Inlijving miiltlellchting 1918.
Lu hot- tijdvak van 22-26 October 1917 aal
wordon ingelijfd 2,'3 gedeelte van de getal!©»
dor dienstplichtigen van do lichting 1918. to©,
gewezen aan het regiment Genietroepen (hier-i
onder niet begrepen zij die zijn bestemd voor"
opleiding tot milicien-telegrafist of -telepho
nist of voor den piotordieust.)
Do inlijving Tan het overschietend 1/3 g©r
doclte dier dienstplichtigen zal vermoedelijk
©inde Maart of in April 1918 plaats hebben/
Ton aanzien van miHtiopfichtigen, bc-
hooremde tok het regiment Genietroepen (hier
onder niet begrepen zij, die rijn bestemd voor,
opleiding tot wilicicn-tel«®r»nst of -telopluK
'nist o? voor den motordierwt), die in bot genet?
rij» var. uitstel ra» i-erate-oefoning tet hot'
t ijdvak, waarin do dienstplichtige» dor lichting!
■1918, toegewezen, aan. het regnncmt Genietroe
pen. moeten worde» ingelijfd, wordt dit uitstel
geacht te z;üi ver'oond tot bot tijdvak, wrntr.n
het overpchietend 1/3 gedeelte tw do dienst
plichtigen dier lichting, fcoegeweoen na» hot
regiment Genietroepen, aal worde» inttelufd."
