Verloop! Oasrgnisoen KULfiNOISTRIBQTIE 35e Jaargang No. 10550 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. DONDERDAG 18 OCTOBER 1»17 ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is jkom der gemeentel f 1.75. Franco per post door Nederland '2 Afzonderlijke nummers '0.15. Geïllustr. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.45. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en frauco per post f 0.52». Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directeur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 ADVERTENTIEN Van 1-5 regels f 1.iedere regel meer 20 Cts. Reclames 30 Cts. per regel. Tijdelijk# oorlogstoeslag 20 p.ocent. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 15 regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel meer 12'/t Cts. a contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs Direotie en Administratie: Groote Houtstraat 93, Teleloonn. der Redactie 600 en der Administratie 724 Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon ir.terc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door ,,The Ocean" Rokin 151. Amsterdam. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. Verstrekking van goedkoope Brandstoffen. Aanvraagformulieren voor hen wier namen aanvangen met de let ters Q, R, S,T, U, kunnen worden afgehaald op Vrijdag 19 October a.s. des voormiddags van 912 uur aan het lokaal Spaarne 92 rood. AGENDA VRIJDAG 19 OCTOBli/R. Sctciieilidi't Vmlaeffiiigiagi: 8 uur: Sk> naienavoiwl E. van Reed'e en N. Ker- rebijn. Nutsgebouw, Zijlstraat: Tentoon stelling van het werk van Jan Kreu nen. Schouwburg Jansweg: Faust, to8. Schouwburg Do Kroon. Smedestraat Biosc. voorstelling. Cinema-Pa'.ace, Gr. Houtstraat: Biosc. voorstelling. Apollo Theater, Barteijorlsnrtraat' j Biosc. voorstelling. BURGEMEESTER en WETHOU DERS van Haarlem brengen ter kennis van belanghebbenden, dat tot wederopzeggens voor October en volgende maanden de per ge zin toegestane hoeveelheid gas voor bijkoken van 10 MJ. wordt verhoogd tot 15 M'. per maand (vermeerderd met 2 M3 voor eiken persoon waar uit het gezin bestaat). Die verhooging geldt NIET voor die gasverbruikers, die een gastoe- slag ontvangen voor een bij de brandstoffen-commissie geboekt gasfornuis district Haarlem en Omstreken (gemeenten Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Bennebroek, Schoten, Spaarndam en Haarlemnieriiede en Spaarnwoude). Il.il. liitliieltis en Kleermakers! Met ingang van 19 dezer wordt de prijs van houtskool gesteld op per IQ KG. f3.25 aan huis bezorgd per 10 KG. f3.20 afgehaald. Directeur Brandstoffen-Bureau - REITSMA. Verbod Verüosp, Aflevering en Vervoer van Stijfsel. De Gemeentebesturen van Haar lem, Bloemendaal, Heemstede, Ben broek, Haarlammerliede, Spaarndam en Schoten brengen ter kennis, dat door den Minister van Land bouw, Nijverheid en Handel is be paald: le. de verkoop, de aflevering en het vervoer van stijfsel is ver boden: 2e. het verbod sub 1 gesteld is niet van toepassing voor zoover het vervoer plaats vindt in hoeveelheden van minder dan 5 K. G.; 3e. van het sub 1 gesteld verbod kan onder daarbij le stellen voorwaarden ontheffing wor den verleend door den Minis ter van Landbouw, Nijverheid en Handel 4e. aanvragen tot ontheffingen sub 3 bedoeld zijn schriftelijk in te dienen bij de Afdeeling Crisiszaken van het Departe ment van Landbouw, Nijver heid en Handel, Kneuterdijk 8, 's-Gravenhage. Opyavca voorraad van Stijfsel. H©t biljet van den Etoofdeiijken omslag te Heemstede. De aanslagbiljetten voor den hoof de) ijken omslag te Heemstede worden rondgezonden. De ingezetenen behoe ven or'niet van te schrikken: zo wis ten aj tang dat die zouden komen on ook, dat hot percentage 1.7 zou aijn. Maai' toch zulten ze verbaasd naar het papier hebben gekeken, dat zoo buitengewoon karig met inlichtingen is. Wat ïedor hoedt te betalen staat er op. Maar naar welk inkomen dat be drag berekend is vinden we niet. Men zal zoggen, ,,zet de berekening maai- op volgons het percentage 1.7 en je bent or')', maar zóó eenvoudig is hei toch niet, want er is ook nog een aftrek voor eerste levensonder houd van f 600.en een aftrek voor kinderen boneden 14 jaar a, f 50.— p©r kind en dan wordt het bedrag ook nog afgerond naar beneden, op vijf tig gulden. Dil alles staat óók niet op het aanslagbiljet! Er staat eigenlijk zoowat niets op, dat de belastingbe taler behoocU te weten en wij hebben mededoogon rnet den ontvanger, die stellig bestormd zal worden met vra gen. Laat ons hopen dat deze vierslor zijn werk wat verlicht! Alle begin ia moeilijk. Dit is Heem stede» eerste aanslagbiljet voor hoof- delijken omslag, hei tweede zal wel duidelijker zijn ingericht. Om billijk te wezen moot ik erkennen, dat or ook nog op staat: Dit bedrag mag in twee ter mij n e n worden volda an. (November en December) Andere gemeenten zotven wel op hun aanslagbiljet: Dit bedrag mooi in tien termijnen worden vol daan. De woorden „mag" en „moet" ko men niet precies mat bet aantal ter mijnen overeen. Ten slotte: de Heemstedenaren mo gen niet klagen. Zij hebben nu ook hun hooldedijken omslag, evenals iedere andere Nederlandsche gemeen te behalve Kampen, en worden dus ook voor vol aangezien en zijn daar voor de opcenten op het personeel kwijt. Het blijft een genoegen om in Heemstede te wonen. Heetwafervoorziening Het zal er dan eindeliik v.ili komen; de heelwaterverstrekkintr van gemeen tewege aan de ingezetenen. Woensdag —leende d9 raad er aan B. en W. een crediet voor. Een succes voor don lieer d Kami» die het denkbeeld reeds creruiimen tiid celeden in den Raad benleii'.o De burcemeester vond toen het. denkbeeld wut vreomd en aevoe!de er bliikbanr niet veel voor. Thans nu hot in andere gemeenten mot succes is toecenast zal men het ook liter caan uitvoeren! Een voordeel er van is dat men nu winst heeft kunnen doen mot de er- varine elders omred aan. Dit bleek uit de snaarzame mededeel innen die wet houder De Breuk in den Raad deed. 'Bleek in Den tlaaor dat de geverfde binnenwand van den ketel als gevolg van de aanraking met warrm waiter een is en smaak aan het water gaf. hier is de verf vooraf verwijderd. zoo dat dit euvel is verholpen. Het plan is nu dat viif of zes sproeiwagens in de verschillende stadsgedeelten zullen riiden en liet water aan de huizen af geven en dan hier en daar zullen etal- Btaan om aan het publiek de nele- eenheid te verschaffen liet water te koooen. De Driis is Der 10 L. 3 cent en Der 5 L. Ito cenL Aan de lichtfa brieken zal de verwarming van liet water cescliieden. W'ii meiddien ai dat te Den Haag de verkoon van warm water van ge meentewege zeer coed is geslaagd. Honen we. dat zal bliiken da< ook hiel de hulsmoeders er ingenomen mede ziin! Ieder die stijfsel anders dan voor gebruik van hem zelf of zijn gezin in voorraad heeft is gehouden voor of op 20 October a.s. 12 uur schrif telijk opgave te doen aan de ge meenten Besturen of Distributie bedrijven der gemeenten waar deze etijfsel zich bevindt met vermelding van de hoeveelheid en de aard der partijen welke hij in voorraad heeft. De bedoelde opgaven zullen moe ten worden gedaan door hen die stijfsel onder zich hebben, onver schillig of zij al dan niet eigenaar daarvan zijn. GM ONS HEEN No. 2380 nabetrachting ran den Gemeenteraad. Woensdagmiddag Raadsvergade ring Met erratis licht en Vuur. Daar voir slik ie heel wat welsprekend heid en onwedsprekendhfiid wanneer ie thuis uit «dele volhardiijr. in de kou zit. en schemeren lee-i om de cms'Vikenintr te Ivdwmoen. Maar toch vier en een half uer. van hal' twee tof zessen, te te cel. vooral omdat he'. minder kan. Wee. driewerf wee'over de sprekers. die zoo'n dringende be hoefte hebben om te zeceen wat 'n an der al cezetrd hééft over de gewich tigheden. die meenen dat de wereld niet verder draait, wanneer zij hun stom nifii mouveeron Buwonderiiwr covoel ik voor het nubliek dat er niet lwi«ft te wezen en er locli zit. maar ■het «zasrit voor den burgemeester, die er niet aüeen moet." zitten, maai- ook voortdurend met aandacht toeluis teren omdat, er onheilen kunnen ge beuren wanneer hii eens niet ootet Als Jhr. Sandberc hier metleniid een ruhilerm viert, bied ik hem een krans aan voor a e d u 1 d. maar in de Raadsvergadering zou ik willen dat hii er minder van had en de debatten eens wat beknotte. Ook in dav geval kom ik met miin krans voor kort heid. Deze vercaderine begon niet zoo ontstemd als de vorige. maar in tegen - deel mot een schaterlach. Door ik weet niet meer wie. werd gevraaard om medailfcs van de --reente voor een wedstrijd van -- - artov-oizels. Ja» dat. ontbrak er notr! Te midden van distributie ei: duurte, van zore voor het. heden en ancst voor do toekomst, moeten we onze aandacht niet alleen aan voa^trezanu geven. maar ook aan de vraag. wie hot het mooiste doet. Zou luwt -dan niet beter aiin. als we toch wedstriiden willen houden, om medailles toe te kennen aan de spre kers in den Raad? Wie zou de fziin? 't -Hanet maar af van de waarden van hoi concours. Zullen we den ooliiksle bekronen.' Dan kriivt de burgemeester don eerooalm en inr. An drea© den tweeden -nriis. Is het om den duidelïiksten «preker ie doen? Dan ls de heer Naa-tzaam de winner en verovert mr. Bruch de oremie. Om den vurigste' Dan moet er geloot wor den tusschen Mr*. Heerkens Thijssen en den beer Poppe. Gaat hot om den kalmste? In die soort is verschot ee- noes: 11c aarzel tussolien dokter Van den Berg en inr. Ribhius. Maar ge noeg gekeuveld. Laat, ons den proloog eindigen en hob cord li n ophalen. Wie had gedacht. toen mr. Romans ontrad als de aanvoerder der demo cratische garde van rechte, dat ziin eerste daad ais wethouder zou ziin een verheoeine van den tzasprijs met meer dan zeventig procent! Want luist die gasprits gold te allen tiido als he>t bastion der ware democratie. Hoe he: ook traan zou. die mocht niet hoocer. Weihouder Modoo heeft haar teeon gehouden mei al zun handen en Handen en toch is hii niet, herkozen, omdat hii niet democratisch Kén oor was, Ziin otpvohrer komt er dadeliik mee aan Met overtuiging en niet zonder ta lent en handigheid heeft mr. Romans hot voorstei verdedigd. Niet altijd met zwaarwichtige argumenten. Het bud- cet van den arbeider, zei hij. wordt er niet hoocer door beiast. wanneer iliii veel sas «oodkoon of minder tras duur lcriiitPl. Inderdaad, financieel •komt het zoowat overeen uit. maar do man kriic. voor lietzeJfde geld dan tocli minder ,kos. En niet. veel indruk wekkender was het verwik aan uiterst links: ..vroeger hebt cii altiid gewjld. dat het. e-as tot den kistenden prijs zou worden geleverd en nu ik liet voorstel, is 't, w«er ndet. coed!" H4: werd den weihouder dan ook duide lijk eemankt. dat de omstandigheden toen en nu ilcel wat van elkaar ver schillen Toen tonnen winst en nu een eeliike rekerunc zooveel voor den kosienden nrüs (de heele vercaderiiiK Kehruikte het lecliike eennariisme kosinriit. alsof ze het over eten uit. de Centrale Keuken had) en even veel voor ontvan.esten. Want liet hoo- KC woord is er uit Kekorsëü.: bii een easnriis van 12 cents over den gewo nen en 13 cents over den muntgasme ter. houdt het bedriif ceen cenit winst over. direct noch ir-Hirect. Merkwaardig eenoec waa tegen het niat. krachtice betoosr van den heer Romans, ook dat van den lieer Nas?t- zaam niet sterk. Die wou don gasprijs 'laten zooals hii is en daarmee dus (zooals do wethouder handig uiU-eede) ©en cadeau maken -aan bemiddelde.- particulieren, die heel "wel een hooge- ren easnri-s kunnen betalen en voorts aan een örieffal instellingen, die de heer -Bomans aldus onsomde: ..da ge vangenis. het Riik en Meerenberg" De heer Nagtzanm. anders bii uitstek nractisch. zwierf door de heemden der fantasie, '-oon hii verklaarde dat de vroeger behaalde winwten voor hem Dracuscii liet reservefonds uil- maakten. ..Maar die winsten ziin op gesoupeerd!" riep de een hom loe. ..Er is niets in dat resen efondsl" riep ©en tweede. ..Dat kan mii niet. schelen, rie.n de spreker, onder daverend ge lach van do vergadering. Natuurlijk was ziin bedoeling deze: wat naar wiize van zien. de bemiddelden roetrer hadden bespaurd door den liwen casnriis. moesten zji nu maar nrogressief aan belasting opbrengen. Mb;, was van weerskanier niet sterk en bovendien, uit nrnclasch oogpunt alleen een oefening in uiterlijke wel sprekendheid. omdat iedereen wel wist. dat het voorstel zou worden aangenomen. Zoo geschiedde dan pok mot «root© meerderheid. Belangwekkender dun (tea© beslis sing is de vraae wanneer zii weer zal worden ingetrokken. D© wethouder van financiën, het :s meermalen ge bleken gevoel- voor indirecte belas tingen. En het i» in de wereld moei- iü'-it-r ©an priis te verhooeen. dan t© Dit. was he: hoofdpunt van de agen da. Het. tweede was de salarisverhoo- ging van hel dageliiksch bestuur en den secretaris. Do heer Van Llemt is het geweest, di© de svmpathieko ge- dacflite heeft gehad om dat voor te stellen en die het voorstel met een uit' den aard der zaak korte aanbeve ling inleidde. Hii snrak van dank baarheid voor de vele moeit© en zor gen van B. en "W. en de. Raad stemde daar door aoolaas mee In. De twee ioncste wetJiouders zuilen wel begi-©- pen hebben, dat deze toejuichingen de moei:© en zorgen golden di« zii in de toekomst op zich zullen hebben te ne- bnen. Een verleden hebben zii ln dit opzicht nog niet. Over zulke voorstellen wordt altoos weinig gediscussieerd. Toch zou het niet onbestreden doorgaan. De lieer Schram vond liet "e onoas Ingediend en vergeleek het. onder vroolllk ge lach van de vergadering, me', een nas verwomen salarisverhoocring van de ■vroedvrouwen. Als ©en van do andere Raadsleden de we'Jioudei's-bezoldi- ging vergeleken had bii de jaarwedde van don Mikado van Japan, dan zou die bezoldiging ons weer heel gering ziin voorgekomen. Zulke betoozen maken een raadszitting lang. Anders hebben ze geen bete&kcnls. De sociaal democraten waren veel kloeker ln hun opvatting die zouden voor stemmen omdat zii een afkeer heb- I ben van de halfslp.^tiii^ 'teid d©r wet- houaerliike positie en aanspraak wil len maken op hun geheel# werk kracht De heer Beinaida omschreef j da", nog door te twijfelen aan de me- celiikheid dat iemand twee functies in openbare bestuvep teaeliik ven-uilen kan. Maar wethouder Bomans keek ktrak voor zicli uit. Ten slotte werden de verhoogingen voor burgemeester en secretaris zon de hoofdei (Ike stemming goedgekeurd en die voor d6 wethouders met vier stemmen negen. Als de vei-eeniaing ..Kosokomos" eens vergadering houdt, mac boven den zetel -van de voorzitster wel miert dikke letteren gegrift worden: ,,Qul tron embrasse. mal étreint". of vrii vertaald: ..tracht niet, te veel op eens ■te-doen". Zii heeft aan gemeenteraden in verschillende steden een reauest gezonden botroKende de rechtspositie 'vi": het ipersoneel in ziekenhuizen, dat bedoeld was voor allen en <lus sloeg op niemand. Wli hebben ïn den Raad wel meer van die algemeen© adressen «ezien. waarbii alleen de naam der gemeente me? inkt is inge vuld en de rest gedrukt. Allen stier- ven een smadeliiken dood in s Raads nruEitejnand en dit 6tuk van Nosoko- inos is hot niert. beter vergaan. Men kan eenmaal toestanden me', verlie'.e ren bii liet doziin. alleen afzonderlijk. Jammer dat de heer De Braai, die vervuld van dankbaarheid over ziin •vernlerina aan het personeel het bes te toewen acht. aanleiding vond. liet vroecere college van regenten te be tichten van gebrek aan aandacht, voor de belangen van dat personeel. Waaruit te dat gebleken? Zelfs wan neer morgen aan den dag dfi Positie van verpleegsters en anderen, die ln het Gasthuis werkzaam zijn belane- Viik werd verbeterd laat Ik bijvoor beeld zeggen: liet salai-Is verdubbeld, de arbeictetivd gehalveerd do vacan- rties en de vriie tiid verdrievoudigd, dan noc xou er geen reden ziin sma lend over de vroecere Regenten te spreken Opvattingen veranderen im mers voortdurend, evenals eisch»?n. Of bekommert de heer De Braai zich er orn. dai men later mjssclüen over •10 iaar al zich erover verbazen zal. dat hii met vela anderen jarenlang geduld heelt, dat de wethouder» wer den bezoldigd met. 2000 gulden Zal ziin verweer dan óók zijn: ..ze klaagden er niet over!" welk© veront- schuldiaing ten opzichte der ver pleegster» in het gasthuis niet steek houdend. althans niet. voldoende ge vonden werd. Wanneer hei gasthuis- personeel verbetering wil. dan is het •ma.g ik zeggen mans genoeg om er zelf om te vragen. Vóór dien tiid heeft de indruk van een raadslid, dat het Arr. Rechtbank Overtreding der auteurs- wet. De rechtbank deed heden uit spraak in dc zaak van C. v. B., don sec rotarb der toon eel vereeniging „Concordia" te Beverwijk, die had terecht gestaan wegens overtreding der auteurswol. De tooneelvereeni- ging.had nl. „Met den handschom getrouwd" van J. Fabricius opgeveerd zonder dat van den auteur daartoe vergunning was hekomen. BekL werd veroordeeld tol f 3 boete of 3 dagen' hechtenis. Het O. |M. had geèiicht f 40 boete of 40 dogen hechtenis. Bedelarij. Een oud manne tje was in de maand September aan de woning van den Burgemeester van Purmerend komen bedelen. Hoe kom Je daar zoo toe, infor meerde de President. Door werkelooshed, zeide bokl. Wat aangaat de boirels, ben je niet werkeloos, hernam de president. Man dat is je ongeluk! Het O. M. vordorde 3 dagen hech tenis en opzending naar een Rijks werkinrichtingvoor den tijd van 2 Jaar. Iloe vindt je dat, zeide de presi dent Och, dat lijkt mij wel, was het antwoord. Maar daar krijg je geen borrel meer. Dat hindert niet, merkta bok?, op. Ik ben nu *t drinken wel afge leerd. (Zie vervolg stadsnieuws pag. Letteren en Kunst TIJDSCHRIFTEN. Het weekblad „Ind:ë geeft hei slot van een artikel over de M. T. S. te Dordrecht, de plaarts waar Bud'löe toekomstige leider# gevormd wor den. A. H. J. G. Walbeekug vertelt nog wut van Javoamsdhe Volksgebre ken. Verder schetsjes en opstellen over De Kalksteen rotsen van Kahoe- ripan, bij Buitenzorg, Een hanenge vecht, Pah Senuln en de vischgraat, Kunst in Indié, enz. Binnenland De Toestand. de te bedeesd of te schuchter (of hoe was het ook weer') was om er over te spre ken. >toch eiaenlitk weinig be lang. De heer Poppe maakte zoo geen on derscheid tussclren de nieuwe en de oude regenten. Item waren ze één oot nat. ullemaal afkeeriiv van de vak- vereeniging. Maar als de vakvereerti- einn wat bereiken wil. zal ze toch an ders moeien optreden. Ntet zoo scha- Wone-achtig. Od ziekenhuizen worden de patiënten toch ook nic-t bii zalen böceliik genezen, maar als 't kan één voor één# ieder afzonderlijk! J. C. P. Petroleum on eigen houtle gedistribueerd. Eenige vrouwen uit de Bloemstraat tn Den Haag. die reeds weken, bii eebrek aan gas en petroleum, des avonds in het duister zitten, hebben Dinsdagavond ongeveer viif nur een im-al eedaan den winkel Van den lieer Tesselaar on den hoek van de Voenkade en Da Cobtastraat aldaar, en de daar aanwezige petroleum od eisen houtle gedistribueerd. De vori ge week zoo verleiden zii hadden ze van het distributiebureau een kaart ontvangen waarop ingevuld moest worden, hoeveel r*?tp^jsn zij meen den noodig te hebben. Daarou hadden zii Dinsdag v,_rorn een kaart ont vangen. waarnu m moesten vermel den. van welken winkelier zii de pe troleum wilden betrekken. Inrussclten bleven zii maar zonder licht en moes ten de mannen, wanneer zii des avonds na het werk thuis kwamen, in het donker eten en zitten. Daar d© vrouwen wisten, dat de winkeliers reeds van petroleum voorzien waren, maar deze nr-z niet mochten verkoe nen gingen een dertig vrouwen met fl ess oh en gewapend naar bovenee- noemden winkel, waar zii het vat met petroleum hebben leeggepompt. De winkelier moest machteloos toezien. De ontboden politie kon met veel moei te ten slotte den winkel ontruimen. De veroverd© buit werd in triomf rond gedragen en met minder gelukkigen gedeeld. De winkelier verzekerde, dat hii er ceen schade bii geleden had. het groot ste deel was onmiddelliik betaald, tc-r- wjil hii voor het overige deel niert be zorgd was. De noli tie hield later in den avond voor den winkel de wacht. Gemengd Nieaws Stadsnieuws Tljdlngza&f van Haarlem's Dagblad. In onze Tiidinezool. Groote Hout straat 93. ziin tentoongesteld eenice werkstukken van de dames van den Urcentieraad. die in het. Proveniers huis worden gemaakt voor minver mogenden n.L een pantoffel, afge werkt en een nog niet afgewerkt exenmlaar op leest en een kookzak, gevoerd met couranten en een binnen zak waarbii kussentjes om de pannen af ie dekken JAPAN EXPORTLAND. Men schrijft uit Lausanne aan het Handelsblad. Japan heeft, zooals men weet van den huidigen oorlog zeer geprofiteerd dom' op handige wijze zijn te dien einde geweldig gesubsidieerde handelson dernemingen en scheepvaartmaat schappijen in de tijdelijk opengevallen plaatsen te schuiven Thans maakt het zich gereed om ten gevolge Amerika's toetreden tot den oorlog nog meer te profiteére.n. en wederom heeft ook hier de Regeering d.e leiding in eigen handen. Amerika's oorlogsbehoeften hebben Japan belangrijke opdrachten bezorgd voor zink en antimonium, zoodat de vraag naar deze beide artikelen enorm gestegen is- Voornamelijk de zinkin- dustrie heeft eene belangrijke veran dering ondergaan. Vroeger was Japan voor zink gehee! van Invoer afhanke lijk. Thans is het een exportland g<i worden van zinkartikelen. Hoofdzake lijk zijn de zinkmijnen gelegen in Australië, China en OostRusland en daar men na den oorlog weder zal moeten rekenen met de concurrentie der Duitsche en Belgisch fabrikanten, wier technische bedrevenheid voor loop! g verre de meerdere is der Ja- poneche," bejjvert zich de Japaasciie Regeering er op bèdacht de com mercleele veroveringen, die gemaakt werden, te handhaven thans in China en Rusland de ziukmijnen te koopen. Daar Rusland meer en meer van Japans militair-technische hulp af hankelijk wordt, ziet het er we.' naar uit, of de Russische mijnen in Japan- flChe handen zutlen overgaan. De Chi- neesche mijnen waren vóór den oorlog in Duitsche handen. Thans echter zijn gevolg van China's oorlogsverklaring de Duitsche contracten vervallen ver klaard en kunnen dc mijnen opnieuw gepacht worden. De Japansch© Regee ring heeft in dit verband geconfereerd met eenige industrieele magnaten on der zijne onderdanen, doch men is tot de conclusie gekomen, dat, hoe veel er in Japan gedurende dezen oorlog ook verdiend werd, men toch nog niet kapitaalkrachtig genoeg 13 om op eigen houtje zulke geweldige imp er ialisiisch-commerci ee'e be leg gingen te kunnen wagen. Daar nu echter Amerika Japansch zink brood- noodig heeft, rekent de Japansclie Regeering er op hare verovering te kunnen volvoeren door den bijstand van. Amerikaansch kapitaal! .Iets dergelijks geschiedt op het .re- bied der ijzer- en staalindustrie. Le prijzen voer deze grondstoffen zijn zoodanig gestegen, dat de Japanscha fabrieken de productie nauwelijks kunnen volhouden. De vsr.r- naaniste hebben daarom zich aaneen gesloten en door middel harer Regce- ring zich gewend tot het Amerikaan- sche Departement van Handel en Landbouw om bijstand, daar Ameri ka's oorlogsbehoeften het ook in dit opzicht afhankelijk heeft gemaakt van Japan'e industrieelen steun. Ook de export van zijde heeft een geweldige vlucht genomen, waarvan hel einde neg lang niet bereikt, schijnt. Do buitengewoon gunstige gesteld heid, der wereldzijderuarkt heeft <ie coconcultuur zeer populair gemaakt. Iedereen, tot zelfs de simpelste boer uit het achterland, legt zich op haar toe, en daar de weersgesteldheid voor de moerbei gunstig is geweest, laat zich een rijke zijdeoogst tegemoet zien. Ooi; do ];aioon£ndo;lia:,11 zich met het oog op expert tot zu'.ka proportion, da; zij de opkomende Chi- neesche flaneileite- en katoenweverij industrie reeds volkomen jieeft dood gedrukt door hè: Hemeleche Rijk met goedkoope Japansche artikelen te overstroornen. Hiertoe wordt zij ia staat gesteld door rcgeeringssubsidies. alsook door het feit, dat ruwe katoen vrij van rechten ln Jaj>an kan wor den ingevoerd. Een dergelijke overstroming vindt plaats mei goedkoop© tnamaaksc'o van Chineesch aardewerk en porse lein, thee-kopjes, eetserviezen en der gelijke, die in China zeer in trek zijn. Bovendien stichten Japansche in- dustrieele ondernemingen filiaal-fa brieken in China zelf, waar de goed koops arbeidskrachten op het schan delijkst worden uitgebuit, terwijl al de voordee'en naar het Rijk der Rij zende Zon .terugvloeien. Zoo ontstaan er in China talrijke Japansche ka toenspinnerijen er. chemische fabrie ken, waar aniliné-ver'stoffcn, zwa velzuur. azijnzuur, zeep, stearlnè «n dergelijke meer bereid worden. Eene zoodanige economise!'.© exploi tatie ran heel de oostelijke wereld kan een tijd lang goed gaan. Zal zij echter op den duur geen aanleiding geven tot economisch verzet en han- delscorlogï DE DONAU ALS CONCURRENT VAN DE NOORDZEEHAVENS. „Econ. Stat. Ber.' bevat een be schouwing over de kansen een er scherpe concurrentie voor de Noord- zeehavens, m verband met de plannen tot verbetering van den Donau-waler- wcg. De schrijver wijst op de natuur lijke moeilijkheden van het verkeer op den Donau, zooals lat- waterstanden, langdurige ijsgang, roomwrsnel- lingen, etc. Hert zal jaren lang duren cn enorme .kosten vereischen, eer door kunalisatie, haven aanleg etc. de ze bezworen voldoende kunnen wor den ondervangen. Van Regensburg tot Roemen:© is do Donau 1140 K.M. lang, terwijl de Rijn van Straatsburg tol de Nederlandsche grens slechts 570 K.M. lang ie. Het is de vraag of de oeverstaten na -Mn oorlog bereid en in staat zullen zijn om dew enorme kosten te maken, vooral ook daar concurrentie met den zeeweg tos-Jan slechts mogelijk zal zijn, indien geen rechten, op den Donau worden geheven, ter bestrijding dier kosten. Voorktopjg is hel gevaar voor Rot terdam dus nog niet groot Intus- schen dient men in het oog te hou den, dat de quaestie or ©enigszins anders vóór zou komen te staan, in dien na den oorlog dp zeevrachten nog langen tijd zeer hoog blijven, daar dan de Donau weg beter zou kunnen concurreeren. Een goede Rijn- Mainz Don au-verb in ding zou in ze ker opzicht voor de Noordzeo-havcns ook voordeelen afwerken, daar t hun achterland belangrijk zou ^iltbreiden, wolk voordeo: echter wedér te 'oor zou gaan bij heffing van kanaal rech ten ten laste van het verkeer ln zui- I denjke richting. 1 (Hbld.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1917 | | pagina 1