Geurig Speculaas 20 cents per ons
êk
aft
Beschikbaarstelling
Een Gulden per Pond.
Gebrs PALTHE Een nuttig geschenk voor iedereen in
4!6e Staatsloterij.
Sa TH» GLASZ - Oude Groenmarkt 22s Telefoon
NATUURBOTER-
v.„r.EnL?^ GROOT'S Boekhandel
Paardeiivleesch
Centrals Vleeachhal.
Geen beter St. Nicolaascadeaii
De Deutach-aerarier Serdel betoos-
dc. dat er oo het platteland gebrek ls
aan hulpkrachten. Er is eeeu meet en
ceen voeder, dc trekdieren ziin totaal
krachteloos wesrens de ondervoeding,
do boeren hebben ceen schoenen en
ceen steenkoieij. en kunnen 's avonds
niet werken, omdat er ceen petroleum
ls
De minister voor de levensmidde-
Icnvoorzieninc. Hö'fer. verklaarde, da*.
Oostenrijk helaas bii lance na niet de
hoeveelheid oroduceert. die uoodia is
om de beboetten ie dekken, t an hui
ten komt lans niet srenoec om hei te
kort on te heften. Men vraagi, zich ai
aldus de minister, hoe men het moet
bolwerken om de consumenten tevre
den te stollen, die meer willen heb
ben dan zii kunnen kriieen.
Het deficit aan levensmiddelen moet
'door alle kroonlanden en districten
zoo ireliik moceliik sedracen worden.
De ooest. is mislukt, maar de anrdap-
neJendistribulic zou noc wel coed zijn
ce«aan als er ceen schromelijk ge
brek aan waneons ware oewcest.
iuisi (oen dezo distributie zou aan-
vancen. -Men zou thans reeds veel ver
der ziin. als men niet. met. dat gebrek
aan rollend materieel ie kampen had
cehad.
De meel aanvoer gaat me; de groot-
stc moeilijkheden Benaard. Ilea is
lüloken. dat de Iloemoensclie invoer
cerinser was dun waaroo men reken
de. zoodat bczuiuiirinE dringend noo
dig werd. O.a. zal wel Keen gevolg
ecceven kunnen worden aan de toezeg
ging van een toesla# on do brood
kaart en de brouwers konden in
nlaaiö van de beloofde 4000 waggons
eerst er maar 2100 krijgen. Koffie zal
er snoedi# niet meer ziin. er zijn moe
JÜ.IXIO zakken van €0 kilo in het ge-
heele land.
Hierna ontstond een verward debat
■waarin enkele na Jtii leiders ouderling
zeer oeisoonJiik werden.
Eindelijk ze een der socialisten:
..üVlen kan slechts uit dezen toe-
ktand geraken als men met alle be
schikbare middelen on den vrede aan
stuurt.'
'DE FRANSCHE VEESTAPEL
NA 3 JAAR OORLOG. Do Fraii-
sche minister van landbouw hooft de
uitkomsten gepubliceerd van de tel
ling van den nationalen veestapel, op
1 Juli 1.1. gehouden. De cijfers, door
die telling opgeleverd, toonen aan,
dat de werkelijke toestand van den
Fransohen veestapel lang niet zoo on-
§uustig is als wei eens gezegd is en
at hij een wezenlijke neiging ver
toont tot verbetering. Vergeleken met
de cijfers van 1913 geven natuurlijk
die van de laatste tellen verminderin
gen te zien, in 't bijzonder wat be
treft dc paarden-, runder- en varkens
Eoorten, maar deze vermindering was
absoluut onvermijdelijk door het feit
van den oorlog, en zij doet zich voor
in alle oorlogvoerendealandeu. Het be
langrijke punt is om te weten, in
welke mate de toekomst van den
Franschen veestapel in gevaar zou
komen on de vleeschvoorzïening van
Frankrijk zou kunnen zijn vermin
derd. De vermindering vau heb aanta-l
Saarden van 3.122.000 in 1913 op
.283.000 op 1 Juli 1917 heeft niets
verrassends met het oog op de ver
woestingen, veroorzaakt door de eerste
requisities. Zij behoeft ook niot te
verontrusten, omdat, na den vrede,
getalsterkte der paarden van do legers
goloidelijk de noodige aanvullingen zal
Kunnen leveren. De getalsterkte der
paarden schijnt trouwens haar mini
mum cijfer te hebben bereikt. Op bet
einde van 1916, want op 1 Juli 1.1-
was zij al weer toegenomen met 34.000
stuks vergelijken bij het vorige jaar
cijfer, Voor de rundereu schijnt een
vermindering der getalsterkte van
lb.780.000 op 12.443.000 een betrek
kelijk gunstig cijfer na drie jaren
oorlog. Ook daar is hot maximum te
kort bereikt in 1916 omdat, dank zij
den maatregel ter beteugeling van 't
slachten vaii te jonge fokbeesten, liet
gotal van het hoornvee in 6 maanden
ia toegenomen met 101.000 Btuks. liet
te kort is betrekkelijk aanzienlijker
voor de varkens, wegens de afneming
van het getal kleine borederijen, maar
het ras aer varkeus is buitengowoou
-.lork in 't zich weder vermcnigvul-
digon en gemakkelijk te fokken. Wat
betreft de schapen, hot aantal daar
van is gevallen van 16 millioen tot op
10 1/2 millioen, maar ook hier ia het
aantal gefokte beesten van minder dan
oen jaar aan 't vermeerderen met
150.000 stuks. Over 't geheel kan men
zeggen van de productie van dieren in
Frankrijk, hetgeen de minister van
de levensmiddelenvoorziening heeft ge
zegd van de productie dei- graange
wassen, namelijk dat zij de periode
van het maximum-tekort voorbij is en
zij voortaan slechts een stijgenden
vooruitgang kan vertoonen. Trouwens
do toestand is bevredigend genoeg ge
acht om af te zien van den maatregel
der vleesohlooze dagen.
DE ZAAK-MALVY IN DE FRAiN-
SQH'E KAMER. Aan 't AUg. Hinmi-
deldbdad woovlt nog 'gemeld De Ka-
inomtitiinig weird gidkenmarfU door eeai
belang-wekikiend optreden- vaui. Ol'emieni-
ceau. Door dieai socialist Jokert ge
sommeerd heflf de vwaiïtwooi-dielljk-
lieLdi te aanvaarden voor de verwij
zing van de aaaik-Maflivy naar hoi
Hooggerechtshof, e-ntvAxirdde de pre-
niier, da; do regieoring wiet heeft to
te grijpen to de procedube waarbij <le
Kamer i an haar rechten gebruik
maakt. Maar zoo zei hij dat he
lst de regeentog met haan- plicht te
doem Do instructies zijin begwimeml
zij zijn echter vertraagid door ora-
siatndigheden, welke de Kamer niet
kent. Zoo omtdiekt mm el-km dag dat
er op de prefeobuur vam politie dos
siers bes taan 'beUreiPfieiiui'e deze zakein,
welke dJo j usütie mog niet Ikenidie (uit
roeper. van vedbaziTig). Dit bewijst,
dat ik, met het ve.iwangen van ze
kere ambtenaren, aiict aan- lage per-
eooaiiijke wrcfc -toegeef. Laat ons en
kele dogen dan tijd teneinde allee
volgens de voorschriften van de wet
ai te wikkelen. De regeea'ing zal haar
plicht, haar giehee'.e plicht doem. (AiU
gemeen applaus.)
Ren-aude! verweet daarop Clemen-
oeau d!en storm tegeai Malvy ontke
tend tie hebben dooi- zijn- redevoering
in den Senaat in, Juli. Thans ver
schuilt Daudlet zich achter hern om
iMialvy .yian hoag-vetnranicl te 'beschuldi
gen en om zijn. geniepige campagne
tegen de répoibliök voort te zetten.
Renaudel vhoeg ton slotte verwij
zing naar de commissie yusi 38
onderzoek.
Malivy, hoi woord memende,
toogoe, dat. hij geen voorkeur heetft
van po-ocoduren Bi ij oisdht slechte
voor het vaderiand volkomen. licht In
de zaak, voor zijn eer volltediig recht.
Frankrijk moet onverwijld veten,
zegt hij", of ik mililai:re piannien aan
den vijand lusb uitgeleverd en of ik
onlusten onder de troepen lieb ver
wekt. Zeer toegejuicht door de gehee-
le linkerzijde Ibealoot Maiïvy niet een
•verzoek om onmiddeüijk recht.
Nadat de socialist Bracks nog sam-
gedroingen had op de onverwijlde ver-
wijzirg naar hel Hooggerechtshof,
ging de Kamer om haltf eüf °var tot
die reedis bek-endie stemming en- ver
wees de zaak ter beretómiilng naar
DE DIEREN EN DE OORLOG.
Een medewoitkier van de ..Daiily
Mail" vertelt hoe die bewomieais van
den Lanider.gclven dierentuin zich tij
dens eer Zieppeflku-aainvail gedragen.
Daar de meest tot roavorsohen ge
neigde beambte een veilige dekking
boven een nachtelijke wandeling to
den bedreigden tuin verkiest, kon tot
dusver dc houding dier dierenwereld
slechte uit 'liet ge&rul, geschreeuw en
gehuil zeer omivoMedüg dus wor
den opgemaakt.
Gebleken ie, dat de voor heldhaftig
doorgaande komiimg dier dieren, aihs-
medfe de wolven on jakhalzen, 'het
grootste lawaai malkieei-, wanneer zich
een ZeppeKn boven 'hun getraliede
woningen beweegt. Vdlgens dieekuin-
digen e\ cnwel zoudon de wolven en
jakhalzen bepaaldelijk uit angst hun
stem verheffen-, lUemwijil daarentegen
de leeuw louter uit ijverzucht zou
bmilten, daar hij door 'het gedonder
van het a-fWeengesohut en liet geraas
der OTjlplofingen die kracht van zijn
orgaan in die sdha-diuw ziet gesleldi
Gnd-er de vogiers nsaikem de kraanvo
gels het meeste geweld'zefiifó don dag
na een- luclitaanivai giea^emi tail van die
ren nog blijk van zenuwachtigheid'.
Vooral de aipeoi- biMjveni onrustig, ter
wijl daa'ren'tegen de olifanten zicfh
niet van hum stuk laten brengen bij
de luobtaaii'vall'ten, op den dag editor
ooonen alle bewoners van den dieren
tuin een opvattende naeuwsgierig-
heid.
Hierin volgen ze dus blijkbaar het
voorbeeld vam hun menschélijke stad-
gesnooten.
DE BATTERIJEN VOORUIT 1
In de „Manchester Guardian" be
schrijft een officier do moeilijkheden
van het transport van zware kanon
nen, dat om begrijpelijke redenen
'a nachts moefworden verricht.
,,De Infanterie", schrijft hij. „was
veder vooruil gerukt, en vloeide als
de eb van de batterij af, bijna over
zoo grooten afstand aat goed richten
niet meer mogelijk was. Do batterij-
commandant ging vooruit en verken
de de nieuwe positie waar de batterij
moest worden opgesteld.
Reeds eenigen tijd waren er in de
buurt van do batterij geene grana-
u neergevallen. De stiikrijders zaten
bewegingloos, als schaduwvlekken af
stekend tegen <le luclft; en intusschen
trokken en duwden de kanonniers
aan touwen en wielen. Toen viel plot
seiing een granaat neer op een vijftig
meter afstgnds voor de batterij en de
stukken vlogen schreeuwend en flui
tend over de hoofden der mannon en
paardon heen. Nog twee kwamen er
met aanzwellend gegier uit de lucht
vallen, naar Lot eerst geleek vlak bo
ven onze hoofden. Sommigen bukten
of smeten zich op Sen °rond neer on
beide granatou vlogen juist over ons
heen en barstten met hevig opschie
tende vlammen en slagen die den
grond deden dreunen achter de be
span numen uiteen.
Een uer stukrijders gaf plotseling
een schreeuw. Bij een ander stuk wa
ren do paardon gaan snuiven en stei
geren. En toen klonk uit het duister,
dat ons na het helle licht der ontpJof-
ftowen ondoordringbaar leek, het ge
luid van paardenhoeven; en daarna
de slem van een woest vloekenden
stukrijder, het geplas en gestamp der
dieren en een kreet„Een paard ge
vallen -"
Langzaam, een voor een, werden de
stukken voor uitgebracht langs den
weg vol kuilen. Biet was eigenlijk geen
weg, maar slechts een pad vol wagen
sporen dat door de grootste granaat-
kuilen heen liep. Wij hadden moer
dan vier uren noodig om anderhalve
mijl vooruit te komen over den door
weekten grond, door modder en wa
ter.
Overal op onzen weg ontmoetten
wij massa's manneu, die dwars voor
of achter langs ons liet pad oversta
ken, hetzij alteen of in groepjes, soms
ook in groote afdeelingen gewon
den, die moeizaam voortstrompelden
of gedragen werden. Of wel afdeelin
gen die tastend en struikelend op weg
waren naar een of nndere onbekende
plaate, om levensmiddelen of munitie
naar hot front te brengen, soms die
zelf dragend of ook wel zwaarbeladen
lastdieren geleidend. Dan weer de
overblijfselen van een bataillon, dat
afgelost was, van het hoofd tot de
voeten bedekt mot een glibberige laag
modder en bemoeilijkt door den last
hunner bepakking en wapenen. Soms
waren het weder ledige munitie-wa
gens die terughobbelden van het front
met uitglijdende en worstelende paar
den en bestuurders, die zich inspan
den om ze op de been en de wielen
buiten de diepste kuilen te houdenof
mannen met muilezels, tot de knieën
in dc modder zakkend.
Maar de stukrijders en de kanon
niers merkten nauwelijks iets van al
die lotgenooten op den weg. Al hun
ne gedachten waren zoo zeer gericht
op het vasthouden on besturen en aan-
sppren van hunne paarden om en
over de. hindernissen heen die zich elk
oogenblik voordeden, dat zij aan niets
anciers konden denken.
Twee uren hadden wij noodig, om
de laatste paar honderd meters af te
leggen. Het waren ellendige modde
rige uren, uren die wij doorweekt en
als in een nachtmerrie doorleefden.
De wielen', die tot aan de assen in de
weeko modder zakten, moesten spaak
voor spaak omgehaala worden en b
duimen tegelijk vooriiiitgerukt.
Toen wij eindolijk in onze nieuwe
stelling waren aangekomen, waren de
onLbrandingsvlamruen der kanonnen
reeds van 'oranje tot flets rose ver
bleekt en ofschoon de lucht niet zicht
baar lichter was, bemerkten de man
nen toch Jat hunne oogen hun ietwat
betere dionsten bewezen. Zij koudon
flauwtjes de gedaanten dor vlak voor
hen uit rijdende mannen onderschei
den, en ook do zwarte gaten in don
grond en den natten glans van de
modder om de hoeven der paarden.
Onze nieuwe stelling was zoo dicht
bij die van een aantal andere batte
rijen gelegen, dat de vlammen die uit
de vuurmonden sloegen, zich naar
links en rechts uitbreidden tot een
vuurgordijn dat onophoudelijk ont
stond en weer verging, terwijl do
ontbranding dei* dichtbij oiib staande
kanonnen een voortdurend rollende
dondgr waren. Het geweld was zoo
hevig en uanhoudend, dat wij hot go-
luid der Duitsche granatou die over
ons heen vlogen en dan uiteenbarst
ten, niot eens hoorden.
De bespanningen werden voojrtge-
zweept en aangespoord tot een laat-
Bto Ikraohtige inspanning, do laatste
honderd meter ver, en bleven toen
staan. Onmiddellijk werden zij uitge-
8panuen en met slepende stappen
keerden zij naar achter het front te-
rug.
De kanonniers gebruikten hun laat
ste beetje kracht en energie om de
kanonnen in den juisten stand te
brengen, door den modderpoel heen.
Noch do verliezen, noch het vallen en
uiteenbarsten der projectielen van
explosief kracht vertraagden het werk.
Zonder te ruston of te wachten wor
stelden en zwoegden de mannen tot
dat het laatste stuk in positie was.
Toen deelden de batterij-koks heete
thee uit en gulzig dronken de man
nen daarna heten zij zich in de kui
len bij en onder de kanonnen neerval
len, te vermoeid om het rantsoen be
schuit met kaas te nuttigen en legden
zich te slapen in de omwoelde mod
der".
Binuenland
De Toestand
Allerlei.
De ceimentk weetic.
Reuter meldt ons uit Londen, dat
Lord Robert Cecil .minister van blok
kade. in hel. latrerhuis de hajmende
ouaestie ten aanzien van den cement-
invoer naar Nederland verder bespre
kende. medegedeeld heeft, dat er «een
verdere invocrea vooriooui# toetre-
staon zullen worden. Na een volle
dia van alle kanten beschouwd over
zicht in zake deze moeiüiike kwestie,
stelt Cecil zich voor. eene commissie
te benoemen, welke de. reaeeriruï ln
deze zaak zal hebben te adviseeren.
Papieren garecs.
Te Hengelo worden op een paar fa-
broeken proeven genomen met het ver
vaardigen van weefsels van papieren
garen.
:t Gr a anbur e au.
Aan de Memorie van Ant/woord
on de T;aiidbouw(begrootiiig is toege
voegd een Nota van opmerlcDnger.
naar aanleiding van de Nota, betref,
fende de gestie van het Rijksgraan.
bedrijf, van den hoor Duys.
Minister Post!ttïlma deelt, mede dat
liij aan het rapport, der Commissie
van Onderzoek niets heeft toe te w>e.
gen. Hij acht deze zaak hiermede,
wat hem betreft, beëindigd en is tot.
geen nadere etappen bereid.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
De anti-militaristen zijn voornemens
geziien het resultaat dezen zotrnor
te Enkhuizen in 1918 in alle dis-
trioten, waar eeriigszins mogelijk,
anii-mil candidaten voor de Tweede
Kamer te stellen, zoo meldt hel
N. v. d. D.
Letteren en KunL
PAUL PUL. De dtoaoLie van d»
Nedeutlandsche Opera (dir. G. H.
'Koopman) deelt oins mede, dat voor
liet thans.toepende seizoen atenog aan
het gezelschap te verbonden de" heer
Paul Pui:, hokkmbai
Pers-Overeidii
NEDERLAND EN DE ENTENTE.
In antwoord op een artikel dat
onlangs in de Haagsche Post ver
scheen, maakt de Times eenig© op
merkingen aan liet adres van Ne
derland. De ongunstige stemming
waarvan tet artikel jegens de Enten
te getuigde vrkiaart he cityblad uit
geraaktheid over de blokkade en de
economische maatregelen. Do geal
lieerden evenwel, beweert het blad,
hadden het recht, op neutralen diïe
„misbruik maken van hun podltie"
pressie te oefenen door hun facilitei
ten te onthouden, zooate nu aan Ne
derland onthouden worden. Engeland
is ni«t verplicht zijn kabels beschik
baar te stellen of steenkool te ver-
sclhaffen aan iedereen, noch tijdens,
noch na den oorlog. Zij dio zulke
voorrechten wenschen te blijven ge
nieten moeten niet te veol van Enge
lands verdraagzaamheid verwachten.
„Wij zouden hun zelfs aanraden, ons
niet te vergelijken met de lieden, die
hun weg hakten door België en die
koopvaarders en visschersbooten on
der (Ntoderlandsche en onder andere
neutrale vlag in den grond boren".,
Trekking van Donderdag 29 Nov. 191
le KLASSE 4e LIJST.
No. 11036 f 103.
Prijzen van f 20.
KB 1787 S158 4940 6776 9171 12S02 14853 17120
238 1846 3209 5382 6926 9540 12917 15465 17212
1866 3447
SS IS
li S S S 1,
TE2MT
JBÜfm
Strooimoppen en Honig Taai
Door den jaarlijks stijgenden omzet onzer TAAISOORTEN Is vroegtQdig bestellen ZEES QEWENSCHT.
van GOEDKOOPE
letters en Spoorbanket van
Alleen zoo goedkoop verkrijgbaar tn
de 107 filialen van de firma C. Jamin.
Speculaas 75 cent enfl.p. pond;
Borstplaat, Suikerbeesten,
Vruchtenborstplaat 60 ot. per pond.
De groote drukte in onze filialen
is wel een bewijs van onze lage
prijzen en prima kwaliteit.
Nog eene mooie sorteering
St. Nicolaasariikelen voorradig.
c. JABÜIN.
25 Kleine Houtstraat 25
Telefoon 2230
Wasscherij
HooSddepöt
Groote Houtstraat 143
TELEFOON 1465
Sub-Dep9t echsuwtjislaan 29
Tstterodeslr. 40
Zijlstraat 46
Plater Klesstr. 30
Groolistraat 7
Jansweg 14
Jansitraat 16
AFSLAG AFSLAG
ras la kwaliteit
Groote voorraaad
Versohe Ossentongen
van al f 2.— per stuk
Ossenhaas f 0.80 pet 5 ons
Biefstuk I 0.80 per 5 ons
Botermarkt 2,
boek THcblbaisstraat.
Verkoop van
verssh Rundvleosch
aan het Verkooplokaal in het
Slachthuis
Zaterdag van 2 tot 4V- uur.
per 5 ons.
Runderlappen 0.50
Rundergehakt 0.45
Stukjes 0.55
Biefstuk en Haas 0.65
J. v. d. SLUMS
Lappe»
Oehakt
Rollade
Stukjes
Biefstuk
35 cent
30
40
45
50
Biefstuk (Haas) 55
Alles per 5 ons.
Neemt eens proef met ons
ROOKVLEE9CH,
14 en 16 cent p. on».
Aanbevelend
Oelbrs. vmi Brederode
Boek-, Kantoor- en Schoolboekhandel
GROOTE MARKT 21 - TEL. 409
Jaarlijksche St. PSicoEaas Opruiming
Ook nu stellen we weer vele courante boeken (prachtwerken, romans,
prentenboeken, doch vooral jongens- en meisjesboeken, tegea lageren prijs
beschikbaar, daar wij nog steeds eeu groot surplus op onze magazijnen hebben
Op aanvraag wordt gaarne toegezondenHET BOEK IN 1917
dan een goede bestelling bij
L. KUIJK - Sehagchelstr. 16a
J. WiSKER ln kwaliteit Rani- on Kalfsvlesseh
v.h. S.van Opzaeiandj
KERKHOFFSTKAAT 37,
Ziet de spotprijzen In de Etalage.
TELEFOON 1576
Jeuk! Jeuk!
Jeuk bedaart direct door het
Kebruik van het Jeukmiddel
..De Walvisch". Geneest puis
ten. üukkels. branderiKheid.
vereehilfering. Prijs f 1.95
Proefflacon f 0.65. franco per
Dost na toezendin# postwissel
met 15 et. extra voor porto. Ver
krijgbaar in alle voorname za
ken en bii N. V. Sanitas, Haar
lem. Kruisweg 45: Leiden Visch
markt 25Amsterdam Paleis
straat 23b.
6S ct. SS ct.
Rundvleesch
Alles per 5 ons.
RUNDERLAPPEN en
GEHAKT 55 ct.
STUKJES en ROULADES 65 ct.
ROSBIEF en LENDEN 75 ot.
BIEFSTUK 85 ct.
OSSEILAAS 95 ct.
STUKJES ROOK
VLEES OH 100 ct.
Vet Kalfsvleeseh
KALFSLAPPEN en KAR
BONADE SO ct.
KALFSSCHJJF 90 ct.
KALFSfNIERSTUK 75 ct.
KALFSFRICANDEAU 100 ct.
KALFSPOÖTEN per stuk 25 ct.
OESTERS en VINKEN 100 ct.
IN DE
¥i86SchhQuwerU van
C. D. WÏJKHUIJZEH,
12 SR/1 EDE STRAAT 1£
1537 Telefoon 1537
M. VAN REIJ8EM
Gr. Houtstraat No. 89
Haallam - Tal. no. 1456
Uligesneden verkrijgbaar
Gehradeu kalfsvlsesck
Roast-Beef
Kalfsgehakt
Pekelvleesch
Kalfsvleeschpastei
Limburger ea
i Bourgsgne Kaasjes