Van onzen reizenden Redacteur
De Toestand
De Oorlog.
HtASLEM'S DAGBLAD I
ZATERDAG 2 MAART 1918 TWElOE BLAD
(Derde reeks.)
Het Levensmiddelendebal in
de Kamer.
IV.
Den Haag, Vrijdagmiddag.
Ka den Vrijz.-democraat, de beide
Roomsen-Katholieken. den anti
re>.. den unie-liberaal en den eoe-iaa!»
democraat heeft zich nu een Vrij-
liberale spreker gevoegd, de
heer Ter Spill, die een nieuw geluid
in deze debatten doet hoorei). Tot nu
hebben de sprekers zich nog niet
tegen het wetsontwerp gekant. Men
ging er mee mee; weliswaar verschilt
het tempo van den niede-opniars-'h;
6onimïger meemarchocrcm lijkt zel'fs
wel op het weinig-opschietend ">ar.
keeren van den pas en er wordt ge
waarschuwd o.a. door den spreker
van de Unie-liberalen, om niet ven
der te gaan; maar zij gaan dan toch
met den minister, schoon aarzelend,
moe.
Niet alzoo schijnt hot mat de Vrij
liberalen te zijn. De hoer Ter Spill is
het er mee eens dat de volkskracht
■moet behouden blijven, al zou daar
aan lret geheolo bozit van 0119 volk
daaraan bastei worden. Beter na
den oorlog eon krachtig volk, zonder
nationaal vermogen, dan eon uiige-
puite natie met groot kapitaalbezit.
Maar, als de heer' Ter Spill dit voor
op stelt, laat hii daarop dadelijk
volgen, dat de tijd nog niet aange
broken is dat het noodig is het ka-,
pi taalbezit op te offeren. Hij ziet
nog nergens verzwakking van de
volkskracht en adviseert do Regee
ring toch alsjeblieft wat zuiniger te
zijn met de levensmiddelen: het
broodrantsoen had allang moeien
worden ingekrompen, want nu zitten
we binnen oenie© maanden zonder
brood, 't Ware beter geweest vijf
maandeu weinig brood, dan drie
maanden genoeg en twee maanden
niets, meent do heer Ter Spill.
U kuut makkelijk praten, roept
de heer Schaper uil, u kunt, er van
olies bijkoopen, maar 't volk moet
leven van een schraal brood- cn
oardappelrantsoen
TJ voelt er niets van, 't ie allee
kletskoek, roept de heer Troelstra, i
niet zeer welwillend.
De heer Ter Spill, die een lang
zaam spreker is, als een Jee raar, die
z*n Mas dicteert, laat zich door do
interrupties niet uit het veld slaan en
betoogt, dat bet noodzakelijk zal zijn,
om ons nationaal vermogen te bewa- j
ren als een spaarpotje voor den kwa-
den dag en wanneer ons economisch j
leven na den oorlog moet worden ge-
reconstrueer:!. Nu vraagt de min. 1
reeds 130 millioen voor een half jaar.
Als - de oorlog drie jaar voort- I
duurt, gaat er, op z'n gunstigst, bij t,
systeem van dezen minister 600 mil-
lioen gulden aan been Dat is 10 pet.
van het natiouaal bézit, hetgeen een 1
ontzaglijk verlies van volkskracht be-
leekent, naar de heer Ter SpiTl be-
toogt.
De heer Ter Spiil ontwikkelde I
daarbij een nieuw stelsel van crisis- j
hulp, hoewel hij do regeering aan- j
wees, als degene die moet scheppen. I
En iiiopscheppen! inter-!
romp eerde de heer Schaper.
Volgens de zienswijze van deu
heer-Ter Spill, moeten de hijslagen op
de voedingsmiddelen worden afge
schaft, om de bevolking te dwingen
een actie te voeren voor verhoogd©
loonen Worden de loonen niet ver
hoogd dan verdwijnen na den oorlog
d« leste arbeidskrachten naar het
buitenland. Daarom beveelt de heer
Ter Spill een algemeen© loonsverboo-
ging aan, opdat ieder behoorlijk zal
kunnen leven zonder Rijks- en ge
meentelijken bijslag. Daarbij moeten
de werkloozeu met ruime ondersteu
ningen overeind worden gehouden,
gedurende den crisistijd. Dezo onder
steuningsgelden moeten gevonden wor
den uit een belasting op de industrie,
.die door het bezit van grondstoffen,
door kan blijven werken. Deze crisis-
steuiraiethcde zal zeker niet mindor
kosten dan het stelsel van den mi
nister, maar daarom mag nu ook nog
niet het nationaal bezit gedemiceerd
worden voor bijslagen op den prijs der
voedingsmiddelen.Voorts wilde despr.
armlastigen steunen met bijslagbons.
Uren lang beeft de heer Ter Spill
zoo staan betoogen hij had tot
half vijf noodig van zijn standpunt
de fouten van de regeering speciaal
van den min. van Landb. geopend in
denzelfden toonaard, als reeds van de
vorige sprekers was gehoord. Ook hij
begeerde op de plaats van den mi
nister een bewindsman, die de groot©
lijnen ziet Of dat een ander dan
Posthuma moet zijn, gaf de heer Ter
Spill niet aan.
Was deze redevoering: in opzet en
uitwerking dus vrij sterk gekant te
gen den minister en zijn wetsontwerp,
aan het slot zoo het andermaal blij
ken, dat zij een aanloop zonder 6prong
was. Want toen hij aan zijn slotcon
clusies kiwani, nam hij een draai, door
te 'verklaren, dat hij, althans in eer
sten termijn niet geneigd is, om tegen
het aanhangige wetsontwerp t© stem
men. Er kwam echter een „uiils" bij.
De heer Ter Spill wj n.l. waarborgen
hebben, dat de regeering zal streven
naar een ander systeem, in den geest
als hij in zijn rede heelt ontvouwd.
Na den heer Ter Spill ikiwam do
tweede vrijzinnig-demokraat aan 't
woord, 't Was de afgevaardigde voor
Assen, de heer Koster, die begon met
een pleitrede tegen de ©telingen van
den heer Ter Sp.Il en betoog.te, op
grond van '1 rapport van den Haar-
lemschan schoolarts Mevrouw Op 'l
Eynde—Stolp, dat voor hen, die buiten
de distributie om, niets kunnen bij
koopen. die ondervoeding te wachten
istaat.
Voorshands Jowam hij dezen middag
omstreeks vijf uur moe6t, m ver
band met den 'Ministerraad, die op
dit uur was uitgesciireven de zitting
geschorst worden niet verder dan
tot een breedvoerige opsomming van
allerlei artikelen, die de meergegoe-
den koopen kunnen, om bun voedse'-
ranlsoen aan te vullen. Zij behoeven
aan niets gebrek te lijden, aldus be
toogde dc beer Koster, die Dinsdag
om half één zijn rede zal vervolgen.
In den loop van den middag beert
de Kamervoorzitter, zonder aan te
willen dringen op inkorting van bet
dqbat, ©r op gewezen, dat bet de vraag
is, of men voortgaande me! dieeuesie©-
ren op dezo wijze, vóór Paschen (31
Maart) k aar zal komen,. Hij vreesde
in elk geval, dat de Kamer „de stille
week" zal moeten doorzitten, om nog
in Maart gorecd te komen.
Ten-slotte nog de mededeeliugen,
die Vrijdagmiddag: in de wandelgan
gen van de Kamer circuleerde, dat
ons van Minister Treub een verrassing
wacht, nl. dat hij tijdens de debatten
zal ingrijpen en aan de Kamer zal
aanbieden een minder kostbaar stelsel
van voedselvoorziening, waarbij meer
rekening is gehouden met de prijzen,
die de voedingsmiddelen kosten.
Uit dit bericht blijkt, dat al is bet
waar, dat do tot-nu-gekouden redevoe
ringen niet duiden op een omverwer
pen van den lieer Posthuma, 't toch
wel mogelijk is, dat zijn systeem nog
een stevige* aanval te wachten staat.
R IJ w i c 1) ui I c r.-
liikii den.
In ,.ID© Kampioen" lezen wc In
de laatste dag«en vindt een geheel on
gemotiveerd opkoopen van oude rri-
wielbullenbanden plaats, vermoede
lijk met speculatieve bedoelingen.
Naar wli vernemen. Is er veel kans,
dat spoedig ook een maximnmprrs
zal worden vast geste" d voor oude ver
sleten rijwielbuitenbanden, waardoor
dan tevens inbeslagneming van voor
raden zal kunnen jilaats vinden. Wij
hoorden als vormoedeliiiken maximum
prijs noemen 35 ct. Oo#c moet er spra
ke van zijn om den nrijs van 75 ct.,
waarvoor tegenwoordig door vulcani-
seerini? noe bruikbaar te maken bui
tenbanden in voldoende hoervee'held te
kriigren zijn. als mnxinnrmpri's voor
dergelijke banden vast te stellen.
Steenkoollagen in
Nederland.
Hel jnnoste nummer van ..Pc Stat.
Ber." bevat een belangwekkend arti
kel over de Neder'andsölie steenkool
lagen, ven den heer J. van Baren.
Aan hierin voorkomende mededee-
lingen ontleenen wij, dat Nederland
o,p een voor modern bedrijf ontgin-
bare diepte meer dan 8 milliard ton
steenkolen, bezit. Bij een Bemiddel!
jaarlijks verbruik van 8 mi hoen ton,
zou de geschatte aanwezige hoeveel
heid voldoende zijn voor ruim 300
jaren, zoo de benoodigde kolen al
thans alle in ons land geproduceerd
en verbruikt werden. Ons land zou in
dit geval de achtste p'nats innemen
onder do kolen-produceerende 6taten.
De schrijver beple.i krachtig staats
exploitatie der ontginningen, ook ten
aanzien van de verschillende aanhan
gige concessieaanvragen, waarover
nog geen beslissing is genomen. Onze
onafhankelijkheid zou, naar zijn mee
ning, niet ernstiger kunnen worden
bedreigd, dan waarneer 't buitenland
salie grootkapitaal zich van het koien-
bedrijf zou meester maken.
NEDERL. VEREENIGING TOT
BESCHERMING VAN DIEREN.
Op de gehouden algemeen© verga
dering van deze vereenjging werd door
den voorzitter, jhr. L. J. Quarles van
Ufford, het jaarverslag uitgebracht.
In dit verslag wordt gewezen op de
ondervoeding van trek- en lastdieren
en de slecht© wijze, waarop vee ver
voerd wordt. Nog altijd gebeurt het
dat groot© exportelaehterijen hondor
den Btuke vee in vunzige hokken of
nauwe beestenwagens vele dagen ach
tereen opgestoten houden, zonder
eten of drinken.
De voorzitter der Verschillende
commissies brachten verder verslag
uit over: voederzaken, propaganda, 't
orgaan der vereenigiug eu het slacht-
vraagstuk. Op 14 Februari j.l. werd
een afdee'.ing 's-Gravenhage van de
vereenigiug opgericht.
öinn inland
DE ZEVEN GETORPEDEERDE j
SCHEPEN. Di-. A. Plat©, de Ne- j
derlandsche gedelegeerde tot regeling
van de door Duitschland te verstrek-
ken vergoeding voor de zeven op de
ïhigelsche kust in Februari van ver-
leden jaar getorpedeerde schepen, is j
naar Bremen vertrokken, voor over-
leg over de uitvoering van de over- 1
eenkomst, die tot verscheden© vraag-
punten aanleiding schijnt te geven.
Overzicht.
Aan de „Times,"' wovdl uit New-
York gemeld, dat PRESIDENT
"VVliLSON graaf Hei-tling niet zal
beantwoorden, voordat graaf Czer-
nin ook gesproken heeft: „Men ver
wacht. dat de president zal wijzen
op de in het oog vallende tegenstrij
digheid tusschen Duitechlamj's woor
den en daden".
Aldus dit bericht.
We wezen er reeds op, dat de En-
gelsche pers over het algemeen gun
stig oordeelt over DE CltlTIEK
VAN BALFOUR OP GRAAF HÈRT-
LINiG's REDE. Maar enkele bladen
opperen toch bedenkingen. Zoo
s hrijft do .Daily News"; „Ofschoon
wij de gegrondheid van Balfour's ar
gumenten erkenuon. betwijfelen wij
toch. of zijn houding wijs was. Het
is volkomen waar, d i llertling's
rede in menig opzicht gewijd was aan
de verdediging van onverdedigbare
aanspraken, maar het is ook waar,
dat ze in menig opzicht een vooruit
gang was, vergeleken bij vroegere
uitingen van die plaats.
„Wilson heeft in zijn boodschap
aan bet Congres den Duits hen rijks
kanselier vier algemeeno beginselen
voor een vergelijk voorgehouden en
deze beginselen heeft Hertling ver
klaard te aanvaarden. Die betuiging
moge zoo weinig waardo hebben als
Balfour meent, maar in elk geval is
d© gcdnchtonwiaseling gaande en er
is veel voor to zeggen, o") hot vervolg
daarvan aim Wilsou zelf over t© la
ten.
1 „U: '.vel do Woorden van den kan-
j»vb>v 1 Un aanzien vim België rn int©
l-t—1 vowi n.le kritiek, die Balfour
er oi> heeft geoefend, kan het geen
kwaad f© erkennen, dat zij de zaak
t.r.cii •-"11 stap wider tot haar op
lossing brengen".
Reeds is in ons vorig nummer mel
ding gemaakt van „hardnekkige ge
ruchten" die te Weenen I epen, dat
DE VREDEKONDERHAN DELINGEN
MET ROEMEN Ië dreigden t© mis
lukken, of zelfs al afgebroken waren.
De „Oosterredchlsche Voikszeitung"
merkt op; „Men achijflt, aan Roemoon-
■-c'ic zijd© nog niet te erkennen, dat
Roemenië alleen een vrede kan slui
ten waarbij het wat moet afstaan.
Het zal de taak zijn der vorter emvoor-
dignrs var. den Vierbond. Roemenië
duidelijk te maken, dat d© miiïtaire
en politieke toestand van Roemenië
geen anderen vrede kan toestaan".
De Koln. Voikszeitung verneemt,
dat na nfloop van den termijn van
"t ultimatum aan Roemenië, hii liet
niet tof stand komen van den vrede,
de krijgsoperaties tegen Roemenië
hei-vat zullen worden.
Eerst was gemeld, dat. Roemenië als
een vergoeding voor 't afstaan van de
Dobroedsja aan Bulgarije BESSARA-
Blë van Rusland zou mogen nemen.
Maar nu komen er in de Weensrhe
bladan berichten, dat de B^ssarabiërs
om aanslnit-ing bij Oostenrijk-Honga-
rije vragen.
Is dat de inleiding van een bewe
ging om Bessarabië bij de Donau-mo-
n archie in t© lijven
Wat DE KRIJGSBEDRIJVEN IN
RUSLAND aangaat meldt de Duit-
sche staf; „De langs de noordgrens
van do Oekrain© oostwaarts opruk
kende Duitsvhe troepen hebben Öen
Dnjepr bereikt. Bij Retsjiza stietten
zii een sterk verschanst en door den
vijand verdedigd brucgohoofd. De
stad Retsjiza en toet station werden
stormenderhand genomen en eenige
honderden gevangeiicn gemaakt.
In Mosyr hebben wc de Pripet-
flotille, bestaande uit, 6 gepantserde
booten, 35 motorbooten en 6 lazaret-
booten, buitgemaakt.
Bij Fastof en Kasatin ltobben wij
de spoorlijn KiefSjmerinka be
reikt.
Duitsche troepen zijn den ten Z.
W. van Staro Konstantinof in een
gevecht tegen een vijandelijke over
macht gewikkelden Poolscheu le
gio ens old aten te hulp gesneld. Met
vereend© krachten is d© vijand
veaTslagen".
Thans nemen ook OOSTENRIJK-
SCHE TROEPEN aan de militaire
actie IN DE OEKRAÏNE deel. Tot
heden waren het alleen de Duit-
schers d.'e daar de Bolsjewiki-troe-
pen, in samenwerking met de Oe-
krainers, bestreden.
In het Oostenrijkse! 1© heerenhui6
heeft de rc-geering evenwel ver
klaard, dat daartoe overgegaan Is
op dringend verzoek van de Oekraïne
en uit overweging, dat het noodza-,
keljjk is de graanvoorraden tegen
de Bolfdewiki te beveiligen.
We toekenen hierbij aun, dat de
burgemeester van Wcenen to voren
de volgende vragen gesteld had:
„Ween01 lijdt aan onvoldoende
verzorg'og van brood en meel. Onze
hooji was gevestigd o- den „Brood-
rede" met de Oekraïne. Do Ween-
sche bevolking wordt verontrust dóór
het feit, dat Pi/its'he troepen in d©
Oekrain© oprukken, om zich vau de
levensmiddclenvooi-raden meester te
maken.
Welke maatregelen neemt de re
geering om er voor t© zorgen, dat
ook Oostenrijk zijn deel uit do Oe
kraine krijgt?"
Deze maatregelen heeft Oosten-
rijk-Hongarii© nu blijkbaar genomeu.
Minister Czernin verklaarde laten
nog, da;, rille maatregelen inzake de
graanverdeeling m©; Duitschland
rerds getroffen waren. De O oston-
rijks'he militair© inruitrcgelcn zijn
jui-f. bedoeld om het gr."'an transport
naar d© Donau-monarchic te bevei
ligen."
De bewonèers van PODOI.Ie liad-
dn zoo wordt uit Wcenen ge
meld bij Oostenrijk Hongarije om
bescherming gevraagd legen (1c
Bolsj'ewiki. Aan dezen oproep is vol
daan. De Oostenrijkscli© troepen zijn
reeds in eon deel van Podolië opge-
rukt.
Re ede hébben 10.000 Russen de wa
pens neerectcgd. Gronte hocveelhe.
den munitie, wagens enz. zijn buitt
gemaakt.
Reeds meldden we, dat JAPAN zijn
leger mobiliseert voor eon interven
tie in Siberië, China zou daaraan
meedoen.
j R'Uiter seint nu nader uit Tokio: I
aandacht van hét publiek is j
hier gevestigd op bet bewaren
dm sr.de in "t Verre Oosten,
bedreigd wordt door den invloed van
Duitsclüand over Siberie.
„In sommige kringen \oorziet ineu
de mogelijkheid, dat Duitschland
blnpen niet al te langen tijd van
Wliidiwostok uit een actie zal begin
nen door duikbooten en vliegtuigen.
„Er is algemeene ovei-eensiemraiiig
voor wat betreft het onmiddellijk
nemen van maatregelen door Japan,
omdat de bedreiging van deu vrede
door Duitschland ln dit gedeelte
van d© wereld moet worden tegenge
gaan. Als eerste maatregel acht
men het noodig, t© voorkomen, dal
d© Russische spoorwegen naar het
Verre Oosten in handen der Duit-
schers vallen. Er is bericht gewor
den. dat 200.000 Oostenrijksche en
Dulfs he gevangenen in" Siberië
(volgens een ander bericht zijn het
or slechts 50 000. Red. H. D.) in vrij
heid zijn gesteld eu van wapens
voorzien. Dit alleen reeds acht men
een bedreiging van den vrede.
I „De regeering deelt officieel' niets
mede, doch er is reden om te geloo-
ven, dat er voorbereidingen worden
gemaakt om de natie in staat t©
stellen zich te ven-lmff-m. zoodra ee-
niz optreden noodig is. Niettemin
noemt m©n aan, dat de regeering al
les zorgvuldig zal vermijden, wat
j de betrokken mogendheden reden
j kan geven tot wantrouwen in de ho-
doelingen van dit land, met het oog
op den nieuwen toestand, die is ge
schapen door de ineenstorting van
Rusland. Men is overtuigd, dat, hoe
noodzakelijk en dringend een in
grijpen an Japan ook is, niets zal
worden gedaan, zonder overleg met
Engeland, Amerika en de andere ge
allieerden, en nadat de verzekering
is gekregen, dat Japan volledige
vrijheid heeft om de belangen dei-
geallieerden in het Verre Oosten
te beschermen, zonder in eenig op
zicht gewantrouwd te worden.
„Sommige leden van het kabinet,
zoo wordt van betrouwbare zijde
meegedeeld, zijn voorstanders van
een onmiddellijk ingrijpen, met het
oog op den ernst van den toestand,
doch de premier staat bekend als»
een zeer voorzichtig man.
„Men kan veilig aannemen, dat de
regeering alles zal doen om misver
stand te voorkomen, en er voor te
zorgen, dat niemand den indruk zal
(krijgeuv dat Japan vooardbel aal
trachten te halen uit den nieuwen
j toestand en slechts zijn eigen Ixv
langen zal bevorderen".
j We merken op, dat de Jap arische
plannen in Amerika met veel reserve
bevorderd worden. Blijkbaar ver-
moedt men daar, dat Japan van
Ruslands zwakte gebruik wil ma
ken om zijn invloed in Oost-Aziè uit
te breiden. Ook in Rusland moet
men met warm zijn voor de plannen
in Tokio beraamd.
In Engeland worden ook beden
kingen geopperd. Maar een goed in
gelicht diplomaat ze.i aan de „Dai
ly Chronicle'' )o.a.:
,,Men kan geen kunstmatige gren
zen stallen aan don omvang van dc
onderneming van Japon, du© za] af
hangen van de ontwikkeling der ge-
beurtenissesn. Japan strijdt niet te.
gen Rusland. Die doelen van Siberië
die nog niet onderworpen zijn aan
den invloed der Bolsjewfki zullen de
nieuwe politiek verwelkomen als be
wijs dat de gealieerden hen niet in
den steek laten".
Verder verklaarde dez© diplomaat
nog- „Wij hopen dat onze bondm-
nooinn Japan met vertrouwen en in
een h irtelijken geest van open sa
menwerking zullen behandelen, dia
Japan 't recht heeft van hen als hond
genoot, t© verwachten. Wat Rusland
betreft, dit is lamgeslagen eu liet
heeft niet langer moczeggeiLSchap
over zijn eigen lot. Japan zal. aJ9
hot. verstandig is, de bevrijden- van
Ruslond trachten te worden en er
op uif zijn het van hei Duitsriie
juk f© verlossen".
In 't Japans:he parlement is mede
gedeeld, dat de Japansch© gezant wel
uit Petersburg vertrokken is, ma.u
dit if niet om met Rusland te breken,
maar alleen omdat d© toesxaud daar
gevaarlijk werd.
Reuter verneemt van gezaghebben
Japansebe zijde f© Londen, da'.
Japan nog geen beslissing
fonemen heeft. Alleen zijn de
eiten van de Duilsehe bedreiging in
Oost-Azië aan d© geallieerden mede
gedeeld om hun niecning over de
quaestie te vernemen.
Japan legt er deu nadruk op, dat
het zich verantwoordelijk acht voor
de handhaving van de rust. in 't Verre
Onze Laclijicó!:
j Heb je dat mooie porseh.® I-
1 eens gezien, dat Meijer aan zijn vro
cadeau gegeven heeft 1
O, ja; dat zjo j© telkens als ze
glimlacht F.
Uw liederen kan ik niet gebrui
ken. Ik kan geen platt© taa! in mijn
theater toelaten I
Maar ik gebruik toch geen platt©
taal
U niet., maar hot publiek zou het
doen
Oosten Het doel is de verplichtingen
jegens den Engolsriten bondgenoot na
1 t© komen en onmiddellijk gevaar voor
i eigen veiligheid af te wenaen.
Verspreid nieuws
Het Vattcaan komt op voer
Bel; të.
De „Osservator© Romano"', het or
gaan van het Vaticaan, publiceert
en artikel, waarin het meest na
drukkelijk voorbehoud wordt, ge
maakt ten aanzien van de red© van
graaf Hertling. Allereerst wordt het
volgende opgemerkt-,
„l>e kanselier zegt, dat Duitsch
land er niet aan denkt België t© be
houden. maar het zou veel beter ge
weest zijn als do kanselier gezegd
had, dat Duitschland bereid is Bel
gië'» volkomen politieke, militaire
eu economisch© onafhankelijkheid te
hei»tellèn, juist zooals de Paus
in zijn oproep van 1 Aug. 1917 zei-
de."
De Osservatore maakt er den
kanselier een Verwijt van, dat hij «m
niet over gesproken heeft, de door
België geleden schade te vergoeden.
Verder meent de Osservatorc, dat
re htsireekscho onderhandelingen
tuaschen Duitschland en België on
mogelijk zijn en dat er de staten aan
deel meeten nemen, die Beigié'e neu-
tralitetit hebben gegarandeerd.
Ten slotte verWaart de Osservato
rc, niet to begrijjien welke waar
borgen Duitschland zou kunnen ei-
echcn, dat België geen voorwerp
van vijandelijke machinaties zal wor
den, vooropgesteld, dat België zijn
onafhankelijkheid ton voll© moet
herkrijgen.
I DE BELGISCHE VOLKSVERTE
GENWOORDIGERS, die zicli buiten
bezet België bevinden, zullen over
enkele weken te Parijs zoo voltallig
mogelijk te zamen komen, om mot
de regeering over verschillende aar.*
gelegenh:-dcn te onderhandelen.
EL2LAS-LOTH ARINGENTe
Parijs is een bijeenkomst gehouden om
t© herdenken hoe voor 47 jaar door de
Ekasaer- en Ixitharingsche afgevaar
digden geprotesteerd it. tegen inlijving
van hun gebieden bij Huitechfana.
Minister Pichon hield een rede,
waarin hij Franltrijk's rechtvaardige,
aanspraken op Elzas en Lotharingen
nog eens uiteen zotte.
RUSLAND EN DE ENTENTE.
Thans zijn .tlle gezanten van En-
tente-Staten uit Rusland vertrokken.
'T BESTUUR VAN GÖËOLM zal
binnenkort door dc Duitschers aan de
OekraiJisclie Centrale Rade overgedra
gen worden.
DE DUITSCHE RIJKSDAG is
verdaagd tot 12 Maart.
SCHEEPSBOUW IN AMERIKA. -
D© correspondenten van huitenland-
frke bladen t© New-York, die ©en
bezoek gebracht hebben aan een zes
tal groofe scheepswerven, hebben
daarvan als lmn indruk medo terug
gebracht. dat „Amerika op 't gebied
van scheepsbouw liet ongelooflijk©
presteert en dat in den loop van den
u.s. zomer vele duizenden schepen
alleen door Amerika in de vaart zul
len worden gebracht".
Uit de bes-h rij ringen blijkt, dat
„fabrieksschopèn" gebouwd werden.
Elke fabriek vervaardigt, bepaalde
scheepsdeel en, die dan later in el
kaar gezet worden.
VEN'ETle is weer door Oosten
rijksche vliegers gebombardeerd.
Ongeveer 100 bommen zijn gewor
pen, waarvan enkele in de nabij
heid van bekende kunstwerken vio
len. 2 kloosters zijn verniel!. Door
do Italianen zijn 2 Oostenrijksche
vliegtuigen neergeschoten.
Haanemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE;
Het dagelijksch bestuur van ouze
gemeente stelt voor een gemeentelij
ken geneeskundigen dienst op te rich
ten, die bestaan zal uit éen ambte
naar, een dokter natuurlijk. Laten we
0113 niet te zcw verdiepen in do vraag,
of cén persoon wel een dienst kan we
zen tot dusver daclit ik, dat een
dienst, eon organisatie en een leger
uit. verschillen cïo personen moest W
staan. Maar als leek op geneeskundig
gebied kan ik dat waarschijnlijk niet
goed booordeolei!. Best. Die éc'ne dok
ter, tc benoemen op een salaris van
f 4500.a f 5500.zal dus voort
aar. Dienst heeter.
Hij heeft zoo het ecu en ander te
dcc-Vooreerst, de control© op ambte
naren en werklieden, die zich ziek heb
ben gemold, dan het onderzoek van
personen, die iu aanmerking komen
voor een gemeentelijke functie, ver
volgens het toezicht op de opneming
en liet vertrek van menschen, die
kosteloozc verzorging in ziekenhuizen
genieten ©11 dan nog het nagaan, wie
er iu aanmerking Komen voor extra
hulp. om redenen van gezondheid, iu
voedingsmiddelen on kolen.
Aan dit programma heeft bij zijn
dag wel vol. Als ik zog dag dan be
doel ik meteen ook avond. Komt. hij
's avonds te elf uur thuis, dan ligt er
Dog allerlei werk in deu vorm van
rapporten, staten, statistieken en zoo
meer, daar ©on behoorlijke Dienst
zonder veel papier nooit goed kan we
zen. Licht brengt, hij daar den naclit I
mee dom', zoódfit hij lclaar kan wezen
ais '1, tijd van ontbijten is en opnieuw
aan liet afwerken van 'b bovenverni'.l-
«0 programma lean beginnen, waarin
trouwens ook heclemaal niet staat, dat
hij slapen moet Dit zal, deuk ik, juist
liet verschil wezen: een dokter moet
op zijn tijd, als iedereen, slapen, een
Dienst niet. Wie heeft er ooit een
Dienst in ziju bed zien liggen
Er zijn menschen geweest, die heel
weinig slaap namen of noodig hadden,
maar een j>aar uur sliepen deze man
nen, geleerden, schrijvers, krijgslie
den. toch wel. Als ze maar Dienst
hadilon geheeton, dan waren ook die
enkele uren niet noodig geweest.
Het is vaak vreemd verdeeld in de
wereldde een heeft dag noch naclit. I
rust en de ander© heeft weinig te
doen. Konden we de uren dat. er nood
zakelijk gewerkt moet worden doelen
door het. totaal van do beschikbare
arbeidskrachten, dan zou een gedeelte
van de sociale quaestie opgelost we
zen en o, wat. zouden sommige perso
nen, dio hun leven lang nooit iets nut
tigs uitvoerden, dan blaren in hun
handen krijgenMaar zulke somme
tjes kim jo practisch niet uitvoeren.
Onder de menschen die weinig te
doen hebben, behoort een groot ge
deelte van het personeel op de Jaar
beurs. Zoo druk kan liet mot bezoe
kers niet wezen, of je houdt veel tijd
over. En wat moet je daarin doen
Romannetjes lezen staat zoo gek, do
voorbijgangers tellen verveelt ook, si
garen rooken heeft zijn grens eu een
beetje snoepen (voor de dames) even
zoo Je kunt. je geduld oefenen, een
best werk voor jongelui, die pas in
zaken komen en zich verbeelden, dat
hun plannen een, twee, drie de wereld
zullen veroverd hebben.
En dan duurt do J aar beurs veertien
dagen. Maar een tentoonstelling dan
van drie maanden, waar geen men
schen komen en waar ie toch, volgens
do reglementen, je hooit jo niet oppak
ken en evenmin onbewaakt, laten mag 1
Daar kan ik een tragisch verhaal van
doen.
't Was in den zomer, in den vol
maakt verledeu tijd toe» w© nog uit
stapjes buitenslands konden doen. Op.
een boot ergens op een Beiersch meer
ontmoette ik iemand, die zich gemak
kelijk aansloot en gra3g een praatje-
maakte. jiij was gezellig, hulpvaardig
cn beleefd, maar hij had iets in zijn
gezicht, dat ongewoon was, een zon-
defiinge tint, waarvoor ik geen ver
klaring wist. ,,U kijkt naar mijn ge
zicht", zei hij, ,,u vindt het vreemd,
welnu ik zal u zeggenik ben grauw
geworden van verveling".
„Te veel m de Handelingen vau de
Tweede Kamer gestudeerdGeabon
neerd op de Staatscourant V'
Dat wa6 het niet. Hij had drie
maanden lang op een tentoonstelling
gestaan. „Zo was een grootc misluk
king. Hoe 't zoo kwam begreep nie
mand, maai" liet publiek bleef weg. En
wij exposanten moesten volgous het
tentoon.-, ie!1 ngs-reglement blij vén
Kan u goed begrijpen, wat dat zeg
gen wil t
Ik gaf een voorzichtig antwoord.
„Neen, dat kan niet. Dat kan
niemand, dio het nooit meemaakte.
Voor de tentoonstelling geopend wordt
heb je natuurlijk al met jo huren ken
nis gemaakt. Veertien dagen later
kenden we eikaars levensloop, de le-
vensloo]»en van 0112e familieleden tot
iu de derde cn vierde lijn, door en
doorook onze opiniën en inzichten.
We hadden elkaar niets meer t© ver
tellen. IU probeerde het met lezen, In
één dag las ik een roman uit, dat is
zeven per week, want we waren Zon
dags ook open, hoewol ©r dan pos goed
niemand kwam. Veertien dagen later
liet ik in gedachten den held van het
vierde hoolc trouwen met de heldin
van het tiende, do vader van het
vende vermoordde den oom uit het
elfde en om niet meer ongelukken te
maken, hield ik met lezen op; boven
dien voelde ik mij gek worden.
Toen gingen we kaart spelen, er
werd vrij grof verloren eu het tentoon-
stellin^sbestuur, dat ook niets te doen
had, dus op alle slakkon zout legde,
verbood het.
„Waarom werd do tcutoohstelling
niet gesloten V'
„Omdat het bestuur altijd koopt©,
dat. den volgenden dag, de volgende
week, de volgende maand do men
schen nog wel zouden komen".
„Wareu er geen amusementen
„Zeker, er was ©en tentoonstellings-
orkest, dat vier vaste programma's
had. De cornet a piston maakte altijd
dezelfde fouten hij was ©01» zwager
van den kapelmeester en werd aus
niet ontslagentoen ik hem er op al-
teut maakte, werd hi: boos. We ziiu
onverzoenlijke vijanden geworden Op
zekoren dag kwam er een bezoeker.
Hoe do ongelukkige zich in deze
woestijn der vervaling durfde wagen,
hel) ik nooit begrepen, maar 't hoeft
ook niet lang geduurd Nauwelijks
had hij eeu voet over den drempel
van onze zaal' gezet, of wij stortten
ons op hem, mot ccn gebrul van
vreugde: hij vluchtte,we hebben hem
nooit weergezien.
Op zekeren morgen zei ik tot mijn
buurman„wat zie jo er vreemd uit
Hij antwoordde.- „cn jij dan!" We
gingen in ccn spiegel kijken, we wa
reu allebei grauw van verveling ge
worden Hot ©enige geluid dat je over
dag m onze zaal hoorde was snurken
we sliepen uren lang op onze stoelen.
Toon dit drie maanden geduurd
had, failleerde hot tentoonsteiiings-
bcvtuur, er kwam een curator met een
deftig gezicht we hebben hem rond
gedragen,, want de tentoonstelling
werd gesloten. Het werd tijd Onze
lachspier was verstijfd, niemand had
in maanden gelaclien; sommigen wa
ren het praten afgewend en stamel
den als klein© kinderen, ik voelde 111:
ziek en akelig cn ging naar eern zo-
nuwspecialist. Hij zei„n is over
spannen". „En ik bob drie maanden
lang niets uitgevoerd!"
„Overspanning", zei hij wijs, „kan
evengoed door te weinig als te veel
werk ontstaan. U moet-een rustkuur
doen."
Maar ik ben gevlucht en op reis
regar.n. Nu ren ik de wereld door,
Jaap geen twèo nachten in dezelfde
stad. Al mijn achterstallige herweging
most ik inhalen. Over een half jaar
hoop ik hersteld te zijn".
Aau den steiger nam ik een riituig
naar 't station en hoed hem een plaat©
aan. „Zitten? Dat nooit? Ik ben op
die tentoonstelling overze'.en. Liever
draaf ik met m>. rijtuig mee".
Maar bij den eersten boek van do
straat ging hel hem al t© langzaam,
Met een vaart schoot hij vooruit, een
kleur van inspanning op zijn grauw
gezicht en verdweon.
Laat ons hopen, 'dat hij weer in
evenwicht gekomen is.
'k lleb aan hein gedacht, toen deze
weck een juffrouw, bij een uitstalling
op de Jaarbeurs, voor zich uit stoiut
te staren, over de hoofden van de
mens- hen been. Er was e?n kwast iu
't hout van de denr. Nooit zal zij dte
kwast weer vergeten!
Het derde elftal van Haarlem en
het derde elftal van H. F. C. hebben
Zondag tegen elkaar gespeeld om hot
kampioenschap' en bet derde Haarlem
heeft gewonnen met 3—1, wat wel zoo
ongeveer d© '.verhouding weergaf. Tot
zoover is dus alles in orde.
Maar als je aan 't lijntje stond en
naar de spelers keek. dan wr: f j© w
oogen uit en vroeg je af, of da: <Ie
derde elftallen wel waren. Bij Haar
lem Utermark. een eerste elftal-spe
ler, in de goal en in de voorhoede
Oostenbroek van '1 eerst© en Bijlevela
van 't tweede en die maakten dar.
ook de goaltjes. E11 bij H. F. C. van
Spenglei van 't eerste en ook een paar
van 't tweede, geloof ik.
Ik was op 't punt om me te verbazen,
toen er con bokend© voetbalspcciali
teit voorbijkwam, veertien jaar oud.
„Jongeheer", zei ik
„Pardon?" antwoordde hij koel.
„Neem mij niet kwalijk, ik wil
zeggen mijnheer, waarom spélen eer
stoen tweede elftal-spelers in cn wc-
strijd van derde elftallen 1".
Hij mat mij van 't hóófd tot d<-
voeten met een medelijdend lachje en
antwoordde: ,,'t Gaat om bet Kam
pioenschap van de afdeeling".
„Mag ik vragen is het dan we!
goede sport om spelers uit hoogere
elftallen t© hulp te roepen
,,'t Gaat om 't kampioenschap"
zei hij weer met een takje ironie én
ongeduld.
„'k Yraag wel verschooning", zei
ik. „Bij 't kampioenschap komt hot ©r
dus niet op aan. of do spelere van 't
elftal zelf dat behalen of menschen
die er niet in thuis hooren? Wordt
dan (u neemt mij met kwalijkj de
broer er bij gehaald, die pruimt?
„Mijnbeer", zei hij eu een wereld
.van verachting klonk uit zijn stem,
„u verstaat uiete van een kampioen-
schap. En uw woordenkeus is van dien
i aard, dat ik mij verder bet genoegen
moet ontzeggen
Hij draaide zich op zijn hielen om
on ging heeu.
FIDKLIO.