HAARLEM'S
DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
De Oorlog.
De glazen dolk
l/RIJDAQ 3 MAART 1918
TWEEDE BLAD
(Derde reeks.)
Het Levensmiddelendebat in
de Kamer.
VII.
D n H a a g, Donderdagmiddag.
Zeven dagen lang nu 6laat een on
gebroken striemende hagelbui op
ttet Binnenhof naar l>eueden en er is
geen enkel oogentoiilk sou.aais voor
ion man-achter-de-ministeretafel.
Daar zit bij nu kalm en gelaten en
wacht tot de üxuri over is. Voorloopig is
daaraan nog niet toe an er is geen
•andere wijc.iging in den politieke»
neerslag zichtbaar, dan d<at de bagel-
tiui nu-cn-dan^ns den getroffene ter
afwiesohng in den nok slaat. Meestal
snijdt en vlijmt 't den onfortuinlijke,
op wien dat alles neervalt, pal In t
g®!du. Verochd van richting is dus
de eenige verpoozing, maar overigens
a er weinig variatie.
Alleen zou men kunnen zeggen, dat
vandaag nog een graadje erger ia
geweest, dan de zes vorige dagen. Het
was dan ooik beden de dag van den
hoor Duys. Wie do strijdman.er van
den afgevaardigde van Zaamdam
kont. weet zoo ongeveer, wat dit to
boteokenen heeft 011 do wijze, waar
op hij vandaag den heer Posthuma
h«oft aangepakt, was we', de onzacht-
/.Unuigsle. die ik ooit van hem heb
meegemaakt. Hij heeft den minister
in den heer Posthuma eerst zorgvul-
(I g kaalgeplukt, daarna gevieren-
ateid en weinig meer van den be- j
trindeuuui overgelaten dan een ver I
Buio uiig botjes, die ua afloop van de
fiecutie hi&r-en-daar in de politidke
3retui verspreid lagen. Toen is de heer
Duys .o'daan In z'n baavkje gedoken
om op z'n gemak hel schouwspel gade
tcslaari, hoe een bezadigd man, ais de
heer Van Doorn ie. zich meester
nwakt» van de restjes vaa onzen voed-
selregelaar, om die op zijn methode
te knauwen.
Men hoeft geen bewonderaar te zijn
van do wijize, waarop de iheer Duys
ten minister afmaakt, maar toegega I
van moet, dat zijn meöliode grondig
is en de Kamer iieeft in een bewogen
stemming i>af gestaan van de virtuo
siteit. wfianmede de heer Duys zien
0|i den minister heeft gestort en hem
in een vei'bijste renden aanval heeft
geëxecuteerd, 't Was een 6&nsationoc
Is episode, waarvan gesmuld i6. De
hekjes rondotm ..het versag" hingen
vol mot zich de ooren spitsende Ka-
mcrlfion, uit bun bankjes wegge-
beend. om 't patekeiude sciiouw i>©l
vun nabij te kunnen waarnemen.
'I Was dan ook de moeite waard, want
't gelukte den lieer Duys zelfs om den
lieer Posthuima tot. een .interruptie!
debatje te prikkelen. Vooraf had
do hevige man in z'n achterbankje
van d<> eociaal-demoloratische giroep
door do Kamer gedaverd ,,Jk
acht hei een ramp voor ons land el-
kon dag. dien deze minister van
Landbouw langer aan het bewind
blijft." En toen men hom van terzij
de toevoegde ,,Weet je dan een be
tere?" slingerde hij naar de minis,
hi-tnfbl de onverholen wed u»ag:
„Zou or een slechtere te v.udan zijn?"
Aan do minis terstafel werd een be
scheiden stiizwijgeu bewaard, maar
uit de Kamer klonk 't„Dan krijg je
Trcubl - „Goed, don Treub," riep
heer Duys uit, ,,al is er van z'n
itomokrotle uit z'n Amsterdam solve pe
riode weinig meer overgeb «ven, dan
z'n los.se dasje. Mr. Treub is op don
weg van de reactie, maar hij is ten
minste een kerel 1" na welke op
merking president Fock den heer
Duys verzodkt niet al te populair te
worden „en als Treub nog deino-
krnat was," ging de heer Duys voort,
„zou hij de aangewezen man zijn om
Posthuma te vervangen."
Het .s dus. volgeu6 de uitdrukkings-
mtnier van den heer Duys, „op dit
«ogenblik hoog tijd, om den heer
Postihurna naar huis te sturen." om
dat de „millioenen-wcgsmijtcrij" e-
ken dag nog meer schade aan 't lan<'
berokkent. Staat dit dus voor don 'heer
Duys als oen paal boven water, bij
erkent, dat het nog niet gomakketük
is, den Minister weg te krijgen. Het
gaat niet aan, om tegen de aanhan
gige oredietaanvrage van 130 millioen
gulden voor de distrlbutiemaatrege en
voor het tijdvak 1 Januari—1 Juli 1918
te stemmen, want dan zou do bevol
king or onder lijden en bovendien,
de hola van dit crodlct ia natuurlijk
al verbruikt, omdat er reeds bijna
drie maanden van deze half-jaar-pe-
node om zijn. ..Misschien weet het
San In ren-convent (eigenlijk de par
tijleiders der Kamer) een weg,
om den minister weg te krij
gen,'' hoont do heer Duys. in
elk geval nam*hij Donderdagmid
dag om haLf 4 afscheid van den heer
Posthuma en naar hij er vriendelijk
aan toevoegde ,,ik hoop voor goed."'
al verguldde Uii ook zijnerzijds de
- pil door de verklaring af te leggen,
dat zijn strijd tegen dein minister niet
geldt den mansch Posthuma en de be
tuiging te geven, dat ook hij waar-
(leering heeft voor de buitengewoon
grooto werkkracht en de toowijebng,
waarmee de Minister van Landbouw
heeft gearbeid.
De heer Posthuma heeft deze hul
debetuiging langs zich heen laten
gaan, zooals hij de betichtiug van
een ramp voor hot land te zijn, langs
zich heen liet gaan. Trouwens, ook
miuister Treub nam geen nottie van
den heer Duys. De minister van Fi-
nauciën zat met veel aandacht een
brochure te bee tu dcc rentoen de heer
Duys hem persoonlijk eenige niet
malsche vragen stelde
Benijdenswaardig toch deze kalmte
van dit tweetal regeeringsmannen.
De heer Duys heeft een niet gering
materiaal bijeen verzameld als bouw
stof voor zijn requisitoir tegen den
minister van Landbouw; beschuldi
gingen van zeer krassen aard, ge
bouwd o.a. op het rapport van de
commissie van onderzoek, indertijd
ingesteld naar de beweerde knoeierijen
bij de grasuaaukoopen. De minister
heeft in dit rapport een décharge ge
zien van het beleid dergenen tegen
wie de beschuldigingen waren ingo-
braeht, doch de heer Duys komt juist
tot tegenovergestelde slotsom. Het
rapport zegt wel dat niets gebleken is
van opzottelijke bevoordeeling
van personen, maar bevoordeeling
heeft er iu elk geval plaats gegrepen.
De heer Gerhard Polak is m ,,De
Telegraaf" de campagne tegen de
geatio van het graan bedrijf begonnen.
Gij is deswege door den heer Posthu
ma met hoon overladen, maar de heer
Polak is in het gelijk gesteld, zegt de
heer Duys en ons land is hem dank
verschuldigd, dat hij heeft volgehou
den. Het is gebleken dat het graan-
bcdrijf, dat over een kapitaal van 260
millioen golden liep geen behoorlijke
boekhouding had, dat de accountant
Lucas van de commissie van onder
zoek daarvoor alleen inlichtingen
heeft kunaeu krijgen, doordat de be
langhebbenden zelf de heeren Króüer
(Miiller en Co.) on Van StoLk (Van
Stoks Commissiehandel toe
vallig op hun particuliere kan
toren cijfers hadden dat
controle op de betalingen ontbrak,
dat honderdduizenden K.G. graan
verdwenen zijn, dat o.a. voor
f 849.000 graan tweemaal is ge
boekt-, dat de heeron Kröller on Van
Stolk, die leveranciers van het graan
aan de Regeering waren, in twee jaar
en eenige maanden een commissieloon
van ruim één millioen guldeu elk
hebben ontvaugen, dat de privé-za-
ken der hoeren Kröller en Van Stolk
dermate verward waren met het
graanbedrijf, dat hun personeel op
het Graanbedrijf dienst deed en een
gewezen employé bij decommissie
van onderzoek optrad als secretaris en
dat. de Amsterdamsche graanhan
del, door een niet herstelde vergis
sing van minister Treub, toen hij nog
minister van Landbouw was, is uitge
schakeld, waardoor een Amsterdam
sche commissie een bedrag van
f 300.000 heeft kunnen opstrijken.
Wegens den dreigenden hamer van
den voorzitter zeide de heer Duys de
houding van de Ajnsterdamsche com
missieleden niet anders te zullen qua-
lifioeeren dan door de omschrijving,
dat hun daad geen civiel-rechterlijke,
maar een strafrechterlijke beslissing
eischt.
De heer Treub is de leermeester
van den heer Posthuma in het geld-
weggooien, maar Poethuma is een
leerüng, die zijn leermeester over
treft...
Een vroolijk oogenblik is het als de
heer Duys naar de meening van den
heeren Troelstra en Sannes zich wat
onvoorzichtig uitlaat over do hou
ding der boeren. De drie partijgenoo-
ten geraken door interrupties iu de
bat.
De voorzitter hamert en zegt: Het
woord is aan den heer Duysl
Waarop de heer Ketelaar lacM:
Och. meneer de voorulter, de hoeren
hebben clubvergadering!
De heer Days betoogt dan dat do
kapitaalbezitter» 't nu beter hebben
dan in den Napoteootischen tijd en
leest ten bewijze daarvan een dag
boek voor, door den heer Chorion
Boissevain in 't Handelsblad mee
gedeeld. De Kamer lacht zich tranen!
Ilndden Leuin en ïrotzky de Rus-
sen niet geannuleerd, dan zouden do
Nederlandsche kapitaalbezitters geen
vuiltje aan rle luoht wanen, merkt
de heer Duye op.
Een hartig woordje zegt de apra-
ker aan 't adres van de boeren, han
delaars en industrieelen. „die mil
lioen en hebben ontstolen aan de
massa". In de landbouwersbank; De
Roffeisenbank steeg het surplus van
inleg boven opneming van 6 millioen
in 1011 tot 34 millioen in 1916, de 21
grootste scheepvaartmaatschappijen
maakte iu 1913 32 millioen gulden
bruto-winst en in 1916 141 millioen
gulden on desondanks betaalt de re-
geerireg elke week f 700.000 aan da
liggelden voor de schepen, die m
Amerika Liggen. Op die manier weel
uit de a halkist nu al 't sommetje
van 25 millioen gulden toegestopt
aan "de maititechanpijen) dib ztulke
grove winsten maken en dit bedrag
wordt verhaald op... de voedselvoor
ziening.
't Ls een Janboel! Dan de distribu
tie: Hier enkele greepjes. d<> rest
vindt men in hot Kamerverslag.
Engeland lioudt onze Indische
Java-rljst vast, zegt de heer Poethu
ma. Dat is tb» schuld van den heer
Posthuma zelf. die boem de Java-
rijst naar Duitechland werd uitge
voerd, zei, dat we die rijst hier tecl^
niet eten. Terecht zegt Engeland:
Dan hoef ik voor Nederlanderh ppe-
bruik geen Java-rljst meer door te
laten.
Op de distributie-bureau* worden
do eerlijke ambtenaren... er uit .ge
pest" Wie zich critiek op den Min,
veroorlooft, gaat er uit, adres aan
den heer Kruseman. Daarbij sabotee-
ren de adviseurs elkaar, 't Is een door-
loopende strijd tusschen Kröller on
Van Aalst (Pro-Duitach eu Pro-En
tente) de heer Kröller verbiedt den
heer Van Aalst 't gebruik van ben
zine, het RotterdamBch baukkapitaal
saboteert het Amsterdamsoh kapitaal,
de N. U. M., waarin de heer Treub
den heer Le Gro drijft als dwarskijker
tegen minister Poethuma, lief. over
hoop met de Commissie van Bijstand
van den Minister van Landbouw, dat
de stukken er afvliegen. Dan is er
nog t conflict. LoudonPosthuma
wat de heer Posthuma echter bij in
terruptie ontkent Ik beklaag 't
arme Nederlaudschd volk, dat er do
dupe van wordt.
De heer Dujtb heeft ten-slotte nog
als redmiddel waar is de mun, die
den bezem tér hand neemt, om dezen
Augiasstal te reinigen? roept hij uit
om uit dezeu janboel te komen ge
pleit voor de opnehtiug van 'n Staats
bedrijf voor de Levensmiddelen voor
ziening. Maar als minister Poethuma
wordt weggestuurd, aldus conclu
deerde de boor Duys, dan moeten de
touwtjestrekkers van den Kneuterdijk
de onbezoldigde dictator, de heer
Kröller mee verdwijnen, anders
kan de heer Posthuma ook wel blij-
n.
We hebben aan het eind der verga
dering den 15den spreker aan 't woord
gehad, den Uuie-hberaal Van Doorn,
wiens redevoering ik verwijs er voor
naar 't verslag herinnerde aan die
van den Vrij-liberaal Ter Spill.
De heer Vun Doorn stelde zijn stem
afhankelijk van een wijziging van het
Btelsel. Posthuma in de richting als
Mr. Treub wil, d.w.z. prijsstijging
van da RegeeringBartikelen.
Overzicht.
De berichten uit NOORD-RUS
LAND blijven somber luiden. In Pe
tersburg is volgens de Times *t
voedselgebrek tot hongersnood ge
stegen. 2/3 der winkels zijn gee.o-
ten.
Naar uit Petersburg gemeld wordt
hebben de Duitechers Narva ont
ruimd en zich 12 werst ten Westen
van de stad gevestigd.
In vecbaml met het overbrengen
van de regeeriug naar Moskou is
klaarblijkelijk besloten, dat het Uit
voerend Comité der Sovjets het. hoog
ste regeerings-orgaan te Petersburg
zal zijn.
Te Moskou zijn reeds maatregelen
getroffen om de regeeriugsdeparte-
menten uit Petersburg onder te
brengen.
Het Centraal Uitvoerend Comité
der Sovjets in Noord-Rusland heeft
HET VREDESVERDRAO met do
Centralen met groote meerderheid
van 9temmon goedgekeurd, ofschoon
zoo werd geconstateerd ,,de
DuiUcko voorwaarden die zijn van
politieke bandieten".
liet comité droeg de leden, die zich
naar het algemeen congres der Sov
jets te Moskou begeven, op. voor de
ratificatie van het vredesverdrag te
stemmen
Kryleoko, de opperbevelhebber der
Bolsjewikitroepen is wegens politiek
meeuing8verschil met de volkscom
missarissen afgetreden.
Ondanks Duitsohlands verklaring
betreffende het beëindigen der vijan
delijkheden, wordt nog op verschil
lende punten gevochten. Zoo wordt
bericht, dat Jambury is ingenomen,
terwijl het offensief ten Noorden van
Trebizonde wordt voortgezet.
Wat hot vredesverdrag met Rus
land aangaat is er in de Turksche
Kamer op gewezen, dat DE KAU-
KASUS-GEBIEDEN Batoem, Arda-
gan en Kars, die nu van Rusland zijn
afgescheiden en onder leiding der
Turkon over hun eigen lot beslissen
mogen, in 1877 door de Russen van
de Turken zijn afgenomen.
De „Lelpzlger Volkezeitung" bevat
een scherp artikel OVER DEN VRE
DE IN HET OOSTEN, die toet to'.ad
karakteriseert als „een imperialisü-
schen vrede". Aan dit resultaat zijn
zoo wordt bevestigd ook de
meedderhe;dseocia!i6ten 60huldig. om
dat zij deze oorlogspolitiek liebben
mogelijk gemaakt door him 6teun aan
de regeering. „Daarom zul'en de Rus
sische socialisten de Dultaehe meer
derheidspartij niet meer beschouwen
als strijden? voor de Internationale
belangen der arbeiders, doah als een
de politieke partijen in het Huis van
afgevaardigden oen meerderheid is
voor he>t gelijke onkel voudige alge
meens kiesrecht.
De regeering heeft nog eens mede
gedeeld, dat zij zich door de jongste
stakingaon lusten niet heeft laten af
brengen van haar voornemen dit
kiesrecht dat van oor logs-politieke
beteekenis" is, in te voeren.
WAT DE INTERVENTIE VAN
JAPAN in Oosl-Azië betreft meldt
de Daily Mail, dat er in beginsel be
sloten is een definitieve regeling van
Japan's interventie uit te stellen,
totdat de Britsche gezant te Tokio
mededeeling heeft ontvangen, hoever
Japan zijn bescherming langs den
Transsiberischen spoorweg wil uit
strekken en of China zich bij Japan
aansluit.
In persberichten uit Peking is al
gemeld, dat China de Japansche actie
wil steunen.
De Daily Post verzekert, dat Ja
pan en Engeland onderhandelen over
maatregelen om den handel van de
centralen in het Verre Oosten te ver
nietigen of althans in rijn ontwikke
ling te belemmeren.
Dit Petereburg wordt officieel be
richt, dat de hoofd6tad van het Sibe
rische Transbaikal-gebied Tsjita (gou
vernement Amoer) door de maxima-
listische troepen, onder Iwanof, ver
overd is. Een groot aantal officieren
on eenige gemeenteraadsleden zijn
in hechtenis genomen.
DE OORLOGSPOLITIEK VAIN
hulptroep van toot Duitsclio Imperia- j WfLSON heeft een overwinning be-
lisme tegen de Russische revolutie. j haald, en wel door den uitslag der
I verkiezingen te New-York voor vier
IN FINLAND duron do gevechten zetels In het Gongroe, die allen door
tusschen de Witte en Roode Garden de democraten met groote meerder
nog steeds voort. Er 13 dus nog niet iveld werden gewonnen. Hierdoor
veel gekomen van de beloften der hebben de democraten de ineerder-
Russen. «lat ze hun troepen uit Fin-heid gekregen in het lluie van AJge
land zullen terugtrekken. 1 vaardugden, (waar Ha iropiiblükemen
De toestand in Finland ie heel tot nog toe het overwkflit hadden van
slecht. Er wordt vee' "honger geleden. één fetem.
TUS&GHEN FINLAND EX DUITSOH-
ARGENTLNIe sal zoo meldt
de Daily Chronicle rijn neutrali
teit opgeven en aan de zijde der Ea-
tente aan den oorlog deelnemen. De
uitvoer zal alleen aan de geallieerden
ten goede komen.
LAND is een vredesverdrag gesloten.
Beide partijen besluiten daarin om
fan vrede en vriendschap te leven.
Wede rei jdaehe krijgsgevangenen
moeten zoo spoedig moge'ijk uitge
wisseld wonden.
iDuitsohfaand zal er voor Imstaan,
dal die zelfstandLglheid en onafhamke-
1 Ijk held van Finland door alle mo
gendheden eirkenid wordt.
Daarentegen zal Fin and geen deei
van zljm brêit aan een vreemde aio- - -
ger.dheid afstaan, nocbf aan een zoo- downes 'zatste brief heeft wvinig be-
cDnige mogendheid een servituut op langstelling bij de bladen gewekt, die
zijn souverein geb'ed toeslaan zonder er grooteudeels niet over schrijven,
tevoren met DuitsChland overleg te j)^ weinige commentaren, die tot dua-
Vorspreid nieuws
LORD LANSDOWNE'S BRIEF.
Reuter eeint uit LondenLans-
plegen,
Uit deze bepalingen blijkt duidelijk,
dat Oultsckland over Fin
land zekere euzerelnl-
teit6rechten zal uitoefe
nen
ver verschenen zijn, behandelen den
brief met verachting.
EEiN VOOR ZWITSERLAND
BESTEMD SCHIP GETORPE-
Tot regeling van de Alandeilanden DEERD. De Daily Mail verneemt
wordt bepaald, dat de op de eilanden jjaj. torpedeering van het Spaan-
ungslegA tcMKUmtnm, ooto ,chil, S»rdinero graan Val.
eilanden door een bijzondere overeen- aersche regeeriug onderweg, groote
kcu»,t. zal worden gerege <1. verontwaardiging in Zwitserland
In 't handels- en eoheepvoarlver- heeft gewekt. Tegen de belofte in
drag ia bepaald, dat beide partijen Duitachland 'n echip met roe
de meestbeg«nstigin^egin«!OT ten ding8nlidd^ goU>rpedeerd, hoewel
opzichte van elkaar zullen toepassen.
Het Fiosche itnuariariM van 1 Janna- htf >»«™k
ri 1911 blijft voor Duiteche goederen n Amerikaanaona haven waa on-
vaa kracht. Maateohoppijen en naam- decricht.
Ioozq vennootschappen zul'en In het 1
gebied der andere partij gelijkberecü- TERUGKEER'ENDE KRIJGS-
ligd zijn aan d.e van het eigen land. GEVANGENEN. In Oostenrijk
De auteursrechten zijn geregeld vol-!
de Berner Conventie, het post-
zullen bijzondere maatregelen worden
genomen ten opzichte van terugge
keerde krijgsgevangenen, die in
Rusland radicaal-revolutionaire idee-
en hebben opgedAa.ii.
Binnenland
en telegraafvenkeer op den grondslag
van 'I wereld-postverkeer. De onder-
teekening der verdragen heeft plaats ge
had door een Finsche deputatie die
door de Divibsche regeeriing ontvan
gen is. Na de onderteekening bood oe DE BUIT EN RUSLAND. Uit
Rijkskanselier aan de Finsche gedele-Berlijn wordt gemeld Sinds Decem-
goerden een lunch aan. i ber 1917 hebben de centralen hultsre-
In 't vredesverdrag wordt over 'l maakt 36S3 stukken ceschut. 7103 ma-
lot der Alandse'landen niet beslist, chinegeweren. 128.000 gaweren. 500
Of is 't een stilzwijgende conditie, automobielen, duizende voertuigen,
dat deze eilanden aan Finland ko- 800 locomotieven, 8000 (meest met pro-
men? viand geladen) spoorwagens, oaz.
De Zweedsohe peis ia zeer ontstemd
over deze quaestie en verwijt da ülT EPTOTLAND. 't WolMbureaa
Zweedsche regeering, dat zij niet meldtTe Jewe zijn door matrozen
krachtig opgetreden i6 voor de belan- uq ipotersburo een lientrt', nxeeron
gen dezer el-landen, die nu waar- deels hooga-eolaat-ste peraonen. dood-
schijnlijk aan nieuwe slaveirnij over- g<ischoten. Wagens vol goud eti zilver
geleverd zullen worden aldtis de rij<? en naar Na rara, de paarden der
„Nyn Da.g'igt Allehan-da' boeren worden door de Bole'dwtkl ver-
De Noorsche minister van verdedi- kocht, do boeren zelf naar Petera-
ging HoUfo.'dt heeft in het Storthing burg gezonden. De gedeporteerde Bal-
eou opzienbarende verklaring betref- ten wonden naar Slberié gevoerd,
tende Fin!.»1 ofgelejd. öit g» j .T FHANSCHE LEGER. F.ta
6chi«dd« naar aan elding van «.^ontwerp tot inlijving
vooralvl dit jaar dn manoenvrto y>n d<> ,.p 19i'9
te laten vervallen ten bate van den
arbeid te velde. De miuister ver-
klaarde: Voor het Russisch gevaar is j GRAAN UIT DE OEKRAÏNE.
1 pen Finach gevaar in de püata go- j Volgens de N. Fr. Preese zal de
tieden. Een zekere richting onder de Oekraïne tot 15 April 1918 aan de
Fiusche politici meent aanspraken te Centralen 30.000 waggons graan,
jij2000 waggons bevroren vleeech en
1000 waggons gedroogd fruit leveren.
Als tegenprestatie ontvangt het
Landbouwmachines en ijzer.
kuunen doen gelden op Noorwegen.
UIT PRUISEN wordt gemeld, dat
liet thans wel zeker is, dat er onder
Tweede Kamer.
INDISCHE BEGROOTING.
Het amendement-BICHON VAN
IJSELMONDE om geen geld beschik
baar te stellen voor d® verbetering
van de haven te Soérabaja wordt ver
worpen met 37 togen 23 stemmen
Heb hoofdstuk II der Uitgaven det
Indische Begrooting voor 1918 wordt
goedgekeurd.
De motie van orde-GERHARD df
wenachelijkheid uitsprekende van een
algemeen alcoholverbod in Ned.-Iudiö
oor de Inlandscho bevolking wordt
aangenomen met 31 tegen 30 stemmen.
(De heer Gerhard wordt van alle rij
den gelukgewenscht).
Het Levensmiddelendebat.
[Zevende dag).
Aan de orde is de voortzetting der
algomeeno beschouwingen over de
wetaonlwerpeu tot verhooging van 't
tiende hoofdstuk der Staatsbégrootiug
voor 1917 en aanvulling en verhoo
ging van het tiende hoofdstuk der
Staatsbegrooting voor 1918 (beschik
baarstelling van levensmiddelen)
De heer DULJS (S D A. P., Zaan
dam) wenscht over ecu paar speciale
punten te sprekeniu de eerste plaat*
over het nog altijd niet tot klaarheid
gekomen beleid van don minister in
zake de graanvoorriening van ons
land. Spr. onderscheidt 3 stadia in
dezo zaak het tijdperk waarin de mi
nister gelijk scheen te hebben tegen
over den heer Gerhard Polak,
het tijdperk waarin twijfel re<s en
het tijdperk waarin we voor zoover
althans Bpr. betreft weten dat de
heor Polak gelijk had met zijn cri
tiek.
8pr. herinnert aan de voorgeechiedo-
s dezer zaak. De minister was torst
vol lof over zijn eigen beleid ten deze.
ook toen daarnaar een onderzoek werd
ingesteld. Toen kwam het rapport der
commissie. De minister acht daarmede
de zaak geëindigd. Dit antwoord soa
verbijsterend rijn als 't niet kwam van
den minister van landbouw Daarin
ligt toch opgesloten dat rapport de
chargeert mij volkomen. Maar d*
eenige positieve conclusie van 't rap
port is nog negatief.
De commissie zegt. alleen, dat rij
geen spore x heeft kunnen vinden van
opzettelijke kwade trouw of opzette
lijke bevoordeeling. Spr. heeft bij
hoofdstuk 10 een uitvoerige nota ge
voegd over deee zaak. Hot rapport dor
commissie is een bevestiging van de
heele critiek van den heer Gerhard
Polak, door den minister een zekere
mijnheer Polak genoemd. Hij heeft oo
land een grooten dienst bewezen do-
ondanks all« dis-iialificaties vol 1.
houden. Een van de belangrijke quaes*
ties waarom 't gaat is de bevoordee-
ling der tarwe- boven de meelimpor-
ten re op advies van 's ministers advi
seurs. Dit punt viel echter niet meet
t© onderzoeken doordat de minister
het onderzoek een paar jaar heeft te
gengehouden.
De heer Polak had dit voors|>eld.
Een ander punt. betreft de kolossale
winsten die de minister in den zak
beeft gestopt van sommige meelfabri
kanten. De commissie heeft dit punt
echter niet onderzocht of beoordeeld.
Het rapport dechargeert den ininiste*
dus ook niet op dit punt.
Voor zoover de commissie z;ch -
daarover echter uitlaat, bevestigt rij
de critiek vau den heer Polak, door
er op te wijzen dat Minister niet van
den aanvang af de prijzen der
afvalproducten bij de bloemfabricags
heeft vastgesteld Daardoor heeft de
minister een cadeau gedaan aan de
meelfabrikanten. Door maar door te
blijveu malen, maaiden bovendien die
fabrikanten te veel afval, ten kosto
van het meel. Want dit kostbare af
val kregen rij cadeau
Iedereen kan fouten maken, maar
d^ hardnekkigheid en koppigheid,
waarmede alle fouten worden goedge
keurd, stemt onaangenaam. Dan
wordt samenwerking onmogelijk.
Ieder beseft, dat minister Posthuma
een hondenbaanti© heeft, maar dat
maar steeds op aeimlfdea voet wordt
voortgesukkeld en nooit fouten wor
den toegegeven, maakt de verhouding
zoo hoogót onaangenaam. De luwr
Gerhard Polak die deze wondeplek
heeft opengelegdis door den minis
ter bejegend met hoon. Voorts weet
men op geen millioen na, waar de mil-
lioenen gebleven rijn. Van de boek
houding deugt eenvoudig niets. Do mi
nister zegteen millioen provisie is
niet zooveel op een zaak die loopt over
250 millioen. Maar moet. dan een book-
liouding worden gevoerd als van een
voortvluchtigen, kleinen kruidenier,
op een lei of op een afgescheurd ka
lenderblaadje t
8pr. beroept zich op het accoun
tantsrapport van den heer Lucas, waar
uit bleek, dat er zoo goed als geen
boeken waron bij 't graanbedrijf eu 't
I Rijksgraanbureau terwijl hij rijn licht
moest opsteken bij de boeken, gehou*
den door de firma Van Stolk (Van
Stolk's Commissiehandel) en Kröller
S (William Müller ét Co.), dus door de
comptabelen van 't graanbureau, die
FEUILLETON
(Bewerkt uit het Engelsch).
i8)
Mogelijk wel eu dan zal het niet
moeilijk vallen hem op te sporen
tooneeispelere met ééu arm behooron
tot de zeldzaam heden, maar nu hij
loovool suocee met zijn nieuwe métier
heeft gehad, deuk ik dat hij rich daar
voor alsnog wel aan zal houden.
O Duncan, je ziet het zoker veel
te donker in, zeide Mabel met een
tucht.
Nadat ik wederom aan Wray ge-
•chreveu had en hem een en ander
tangaande heb uiterlijk van chen Ro
bert to melden, ging ik den volgenden
morgen zoo vroeg mogelijk naar deu
beer Keighley Gates om hem een en
«nder te vragen aangaande de photo-
Rraphie die ik in zijn kamer had ge
nen.
Was de heer Gates een
leugenaar?
In de eerste plaats begaf ik mij naar
bureau van politie en vroeg als
*°u bijzondere gunst verlof om hot
portret mede te mogen nemen, dat
teon valschelijk op do plaats, waar dut
van lady Florence moest rijn, aange
bracht had.
Aldus uitgerust ging ik naar het
hotel Métropol» en vroeg naar den
heer Keighley Gates. Ja, die was
thuis zelfs door een verkoudheid aan
zijn kamer gebonden. Ik liep haastre
de trap op en tuimelde tegen iemand
aan juist toen ik de laatste bocht, van
de lange gang omsloeg.
Drommels, mijnheer kijk toch
wat beter uit uw oogen, hoorde ik
eon 8tem zeggen, die mij zeer bekend
voorkwam, ik had evengoed de
prins van Wales kunnen zijn ma
jesteitschennis de galg u weet
wel?
Ik vroeg hem excuses en hij kal
meerde onmiddellijk. Goed, mijn
heer, maar zot voorbaan uw oogen be
ter open. Altijd den neus vooruit in
den wind. denk daaraan. Daarop liep
hij door.
De woordrijke mijnheer had mij
niet herkend maar ik hem wel, of
schoon zijn geheele uiterlijke verschij
ning van den fonkelnieuwen hoogen
hoed af tot de verlakte laarzen toe in
jroen enkel opzicht herinnerden aan
den verloopen vagebond die rich dr.
Fitzgerald genoerr.d had. Ik had hem
destijds bij net lijk van lady Florence
gezien wat had hij uu in het hotel
Motropole te doen? Had hij wellicht
ook eon bezoek gebracht- aan den heer
Gates on zoo ja, wat had hij mot dezen
te maken?
De heer Gates was blijkbaar zeer
slecht gemutst, want hij zat met
saamgetrokken wenkbrauwen on de
wijze, waarop hij mij begroette, waa
ook niets voorkomend.
U moet mij excuseeren, mijnheer
Brett, indien ik niet zC'é gestemd ben
als gewoonlijk. Ik ben afschuwelijk
verkouden en bovendien hsd ik va
morgen nog een paar onaangename
visites, die mij uit mijn humeur brach
ten
Was wellicht dr. Fitzgerald eon
van deze visites? opperde ik schert
send.
Dr. Fitzgerald? antwoordde hij,
terwijl hij mij verwonderd aanzag.
Ik kwam hem zooeven op de
gang tegen en hij scheen van hier te
komen. Een lau^e, magere man die
in afgebroken volzinnen spreekt.
O meent, u dien snuiter. H
kwam om ondersteuning, maar gaf
mij een anderen naam op. Kent u
hem?
Ja zekerik heb bem de laatste
maal of beter gezegd de «onige maal
gezien in den nacht vau den moord.
Hij scheen toen grooten lust te hobben
het lijk te plunderen.
Ia zijn naam in het rechtsgeding
genoemd geworden vroeg de hoor Ga
tes nu eensklaps op gejiuigden toon.
Zekerik heb het. hem te dan
keu dat zij mij oppikten. Lees u de
courantenberichten maar na.
O ja, nu herinner ik het mii ook,
hernam Gates, maar dat dit dezelf-
persoou was wist ik niet. Ik ben u
zeer dankbaar dat ge mii daarop op
merkzaam hebt gem aalt, kapitein.
Laat hij nu nog eens bij mij terugko
mt
Wij spraken over een eu ander en
ten slotte vroeg ik hem of hij nog niets
aangaande Duranb vernomen had.
Nog niet hij zal wel niet uit te
vinden zijn. Hebt u iets aangaanJe
hom vernomen 1
Niet veel, antwoordde ik zoo
voorzichtig mogelijk. Maar, voegde
ik er aan toe, ik heb toch iets zon
derlings ontdekt, waarvan u mij wel
licht meer kunt zeggen Toen lady
Florence destijds vermist werd, zond
de hertog van Lundy haar portret
het was een amateuraphotographie,
onthoud dit goed naar het bureau
van politie. Dat portret is uit het al
bum geuomeu en door een ander ver
vangen. Ik heb dat portret medege
bracht- Beziel u het eens of het u wel
licht bekend voorkomt.
De heer Gates nam het portret ter
hand eu na liet nauwkeurig bekeken
te hebben, 2eide hij
Ja, ik heb deze dame eene
mevrouw Flater gekend, ik moet
zelfs oen copy van deze zelfde photo
graphic hobben een amateurspor-
brel, zooala u terecht opmerkt, want
er staat geen naam op. Maar hoe ter
wereld kan dat op het politiebureau
gekomen zijn?
Dat zou ik juist zoo gaarne wil-
a vreten mijnheer Gates.
Onbegrijpelijk, onbegrijpelijk
Hij naar *«in schrijftafel toe,
schsroile daarin rond en Daalde ein
delijk het portret voor den dag, dat
ik onlangs daar gezien had.
Ziet u, hier is het mijne. Juist
hetzelfde wilt u zich hiervan over
tuigen En dat u daartoe juist bij mij
gekomen zijt! Een zonderling® samen
loop van omstandigheden.
Om u de waarheid te zeggen,
mijnheer Gates, ik heb dat portret toe
vallig' de vorige week gezien toen ik
laugs de open lade liep en ik daoht
nu eensklaps dat het hetzelfde was,
wat ik op het politiebureau had ge
zien en nu ben ik hierheen gekomen
om mij daarvan te vergewissen.
Gates glimlachte. Kapitein, u
zoudt een uitstekend detective zijn.
Uw scherpzinnigheid en uw opmer
kingsvermogen rijn zonder wederga
ik wensch u geluk daarmede.
Zijn sarcastische toon ontging mij
nietik nam het hom echter niet kwa
lijk ©n vroeg alleen maar
Hoe kan dat portret op het poli
tiebureau gekomen zijn t
Dat weet ik niet; in geen geval
door mij.
Natuurlijk niet, antwoordde ik
glimlachend, maar kan deze dumo,
volgens uw weten, in eenige verhou
ding ataan tot den moord
Daar weot ik niets van. Ik leer
de haar kennen op haar terugreis uit
Indië en vernam later dat rij het vo
rig jaar gestorven i-s. Het was een al
lerliefste dame en iedereen hield veel
van haar. Op de boot maakte een
amateur haar portret en toen gaf rij
mij en nog oen paar andere passagiers
er een van. Dat is allesI
Het waa om wanhopend t« worden.
Ik had gehoopt dat ik nu wat te we
ten zou komen, maar dit kon alleen
geschieden indien wij de herkomst, van
liet portret uit konden vindon en dit
scheen voorloopig onmogelijk te zijn.
Maar u kunt mij wel icht wol
zeggen, wi© behalve u nog zulk een
portret bezit
Neen, ik weet niet hoeveel or
destijds gemaakt rijn, noch waar *tj
gebleven zijn. Maar de heer die
maakte, heette Raaton. Hij is in een
burgerbetrekkitie in Indié. ik kan u
zijn adres wel bezorgen
Het schijnt mij zeer twijfelach
tig of deze heer ons van uut zal kun
nen zijn, maar ten einde geen kans
verloren te doen gaan, neem ik uw
aanbod in dank aan. mijnheer Gatesi
wellicht schiet u intusschen nog wol
den naam te binnen van de ander»
passagiers, die éénzelfde portret heb
ben. (Wordt vervolgd).
