Haarlems Dim
De Oorlog.
De Vondeling
Het Tooneel
TWEEDE BLAD.
Woensdag 24 April 1918
Overzicht.
flooala wo Dinsdagmiddag op ons
nieuwe bord voor ons bureau reeds be
kend maakten hebben DE engkl-
KeN EEN STOUTMOEDIG EN
j< aNVAL op zeebrugge en
OSTENDE gedaan.
De Eerste Lord der admiraliteit
deelde daarover in 't Engolscbe La
gerhuis bijzonderheden mede.
De aanval had plaats onder vice-
admiraa: RogCT. Fransche torpedoja
gers steunden de Eugelsche vloot.
Zos verouderde Britsche kruisers
I de '.Brilliant". ..Sirius". „Iphige-
I nia", „Intrepid", „Thetis" en ,,Vin-
I dictive". alle van twintig tot dertig
I kar oud hebben aan den aanval
ft deelgenomen. Vijf met cement gevulde
F schepen moestenzoo mogelijk, in den
ingang tot de havena tot ziuk-en wor-
den gebracht om deze af te sluiten.
I De „Vindictive" met twee huip-
I kruisers, welke oorspronkelijk Overzet-
I booten van Liverpool waren, bad
1 storiuafdeohnoon aan boord om op
F liet haven hoofd van Zeebrugge ann to
C stormen. Zij was uitgerust met loop-
f plankon voor de landing der aanvals-
Eatrouillee en met vlammenwerpers en
aik.
I Allo mannen der equipage waren
matrozen eu vrijwilligers van de
I Groot© Vloot, en er bestond eon groo-
te aandrang om aan deze onderne-
I niieg deel te nemen.
Lichte dokkingskraohten, onder
I admiraal li-rwittbeschermden de
I operaties. Er waren een groot aautal
B motorlmoten en kustvaartuigen, welke
kleine snelle schepen een maximum-
I bemanning van 6 man bevatten,
liet algemeene pian bestond dhar-
I iu dal na een krachtige IxKchieling
I van Zeobrugge door do monitors, wel-
I ke beschieting een uur zou duren, de
I „"Vindictive" met twee hulpkrui-
I sers aan den havendara van Zee-
I brugge zouden aanleggen en de aan-
t vals- en venueliug3-patrouillee aan
I land zouden zetten.
I Omlertusschon zouden drie ver-
I ppemngssctiepen, oude kruisers,
naar den.iugang van liet kanaal
F gevoerd, tot zinken gebracht en op-
geblazcu worden, 'lwee oude, waaruc-
looze onderzeeers, gevuld met ont-
I plofbare stoften, moesten tegen het
paalwerk loopeu, teneinde uen ba-
vendam van de kust af te snijden,
t Te Us tonde oescond de moer een-
I voutiigo operatie daarin, dat twee
'i versperringssehepen op het straud
wercen gezet, en vervoigeus aan den
I ingang van de haven opgeblazen sou
tien v. orden,
het resultaat was. dat bij üsteude
twee schepen op hel strand werdon
gezet en do bemanning van l>oord
giug," waarna d9 schepon werden op
geblazen. Bij Zeebrugge l>ereiklen
I twee van de drie versperringssehepen
het doel. Zij werden tot zinkon ge
bracht en opgei azen bij den ingang
van het kanaal. Er werd eeuige scha
de toegebracht door geschutvuur en
een torpedoaauval aan de Duitsche
torpedojagers en andere vaartuigen
i langs den havendam. Eén van de twee
oude duikbooten bereikte het doel en
werd daarna opgeblazen, om den toe-
i gang tot den havendam te beschadi
gen. Aanvalspatrouilles van do ..Vin
dictive" en hulptroepen van de „Iris"
l en „Daffodil" doden een aanval en
streden mot groote dapperheid. Zij
handhaafden zich in hun stellingen
langs den havendam gedurende meer
dan ceu uur en brachten aanzienlijke
schade en ver dezen toe aan de Duit-
sche strijdkrachten, die den dam be
zet hielden alsmede aan do duikboot
depots en de groote vliegtuig basis.
Met den aanval was aanvankelijk
beoogd de aandacht van de bezetting
vaii den havendam af te leiden, Do
gezamenlijke versperringssehepen lic-
]>cu met succes de haven binnen.Daar-
:ia scheepten de laudingstroepou vau
de „Vindictive", „Iris" en „Daf
fodil" zich weer iu en trokken zich
met spoed ftrug. De „Vindictive" )3
volgens do berichten, op haar basis
teruggekeerd on de andere twee keerei:
terug. Voor zoover de rapporten zijn
ingekomen, bestaan de Britecho ver-
liezeu iu één torpedojager, die tot
zinken is gebracht door kanonvuur
van den havendam, terwijl twee kust-
Feuilleton
door
PAULTRENT.
(Geautoriseerde vertaling).
Deu daaropvolgenden dag, Zondag
verliet .lohn zijn kamer niet en was
hij tot laat Ln den avond met journa
listiek werk bezig, maar 's Maandags
ging hij een lange wandeling buiten
de stad maken en kwam pas, toen he.
oen leer werd, terug.
Cobdon wierp ecu snellen blik op
uem cn was tevreden; zijn gezicht
ïtond kalm en effen.
- Hij heeft 't met zichzelf uitge
vochten, wat zal het zijn! dacht hij.
Den volgenden morgen, nog voor t
Ontbijt, werd Lady Cora s briefje na
bracht Tiet luidde aldus;
„Liefsto John.
Wat er ook gebeuren mogo. ik wil
»og eens zoggen, dat ik je' al de
liofde heb gegeven, die ik geven kan,
•'ij bent voor mij de eonige man tor
wereld en zonder jou heeft hot leven
gecu waard© meer voor me. Maar,
uolui, er ui ag niets tusschen ons ko-
^cn. De politiek zal ons niet scheiden,
motorbooten en twee motorbarkassen
worden vermist.
De admiraliteit ia zoo besloot
Geddes vol waardeering voor het
werk van den vice-admira&l en alle
officieren eu manschappen voor de
moedige onderneming. E r z ij n v o 1-
doende teekenen, die or
op w ij zen dat dein-
gang van hetkanaal naar
Brugge waarschijnlijk
versperd is en aanzienlijke ma-
terieele schade werd aaugeriuht.
Tot zoover dé mededeelingen vau
de Britsche admiraliteit.
Vau Duitsche zijde zijn nog geen
mededeelingen over dit gevecht gege
ven.
De Loudensche correspondent van
De Telegraaf seint
„liet. publiek is hier opgetogen
over de flink uitgevoerde en gedurfde
marineactie naar Osleiide en Zee-
brugge. Naar de „Times" verneemt,
hoorde men aan de Engelsche kust
den geheelen nacht en iu den vroo-
gen morgen herig vuren uit de rich
ting van de Belgische kust. Zelfs wer
den de vuurstralen van het geschut op
eeuïgen afstand gezien. Dat er iets
aan de hand was, bleek uit het aan
land brengen van eenige gewonden en
dooden. Buitendien keerden eenigo
marinesoldaten, behoorende tos een
speciaal bataljon voor bijzonder ge
vaarlijke dienstén, naar hun basis
terug, terwijl zij alle teekenen ver
toonden van aan een ernstige botsing
te hebbeu deelgenomen. Een andere
correspondent bericht, dat toen eeni
go vaartuigen, die aan de operatie
hadden deelgenomen, iu de haven te
rugkeerden, de bemanning door de
kameraden van audere oorlogsschepon
met geestdrift begroet werd. Teeke-
nend voor jlen geest der Britsche ma
rine is het, dal voor dit gevaarlijke
werk zich meer mannen vrijwillig
aanboden dan gebruikt konden wor
den."
Aan 't WesUront blij ren 't nog
kleine gevechten. Nog steeds is 't een
i riarïselï waar de Duitschers hun nieu
we offensief zullen inzetten. Dat dit
komt daarvan zijn zelfs al e militaire
beoordeelaars der Entente-couranten
overtuigd
L'it YVeene» wordt gemeld, dat
thans ook Ooslenrijksche troepen aan
't Westfrcnt zijn aangekomen.
In de hoofdcommissie van den Duit-
schen Rijksdag verklaarde de minis
ter van Oorlog, dal de Duitsche ver
liezen in dit offensief bot nu toe nor
maal zijn, op sommige punten zelfs
opval'end gering. I)e meeste gewon
den zijn licht getroffen.
Von Stein betoogde, dat 't Duitsche
euccc-5 in 't Westen als een groote
overwining is op te vatten. „Ds vij
and is nu naar steunpunten terugge
weken. die hl* zich thans ten nutte
maakt- Om deze te veroveren, is een
voortzetting van den strijd noodzake
lijk. De slag is nog in vollen gang en
wij moeien met geduld afwachten,
wat de opperste leger eiding nog aan
successen voor ons in petto heeft",
zoo beslo .t de minister.
De Fransohe minister-president
U.'cmeyceau' verklaarde bij zijn terug
keer van oen bezoek aan 't front, dat
hij tevreden en vol vertrouwen is.
Verspreid nieuws
EEN TREFFEN TER ZEE. Uit
Londen word! gom el d, dat Zaterdag
middag bij Terschelling een treffen
plaats had tueachen Enge sche en
Duitsche 'ichte zeeetrijdkrachten. Na
'n kort vuurgevecht trokken de Duit
schers terug, zij hadden verscheidene
treffers. De F.ngclsdie schepen wer
den niet beschadigd.
F.EN GEVECHT TlkSSGHEN DUEK-
BOOTRN Rtutei seint Het eer
ste gevecht tusschen een Amerikaan-
schc eu een Duitsche.duikboot is ge
leverd ir, Brib-che wateren. De Amen-
kaansche onderzeeër noodzaakte den
Duitscher onder te duiken en dreef
hem door torpedovuur op de vlucht.
De U-boot slaagde er niet in een tor
pedo te ianceeren en werd door het
nianoeuvreeren van de Amerzkaan-
sohe duikboot onschadelijk gemaakt.
JAPAN, CHINA EN SEBERIë.
Do Chineesclie pers zet dé be
sprekingen voort vau de voorwaarden
waaronder China met Japan zou wil
len samenwerken iu geval van ©en
interveutie in Siberië. Men zegt,
dat de militaire regelingen, die aan
een samenwerking moeten voorafgaan
de reorganisatie omvatten "van leger,
vloot politie en araeualen onder Ja-
pa nsche leiding én verder.ook de
eenheid vau bewapeuiug.
DE DUIKBOOTOORLOG. De
Duitsche marinestaf meldt: In de
maand Maart zijn door Duitsche duik
booten 689.000 ton aan scheepsiu-
niet waart Dat zal je niet dulden. Ik
zal vanmiddag iu de Kamer rijn en je
zult begrijpen met welk een spanning
ik \o zal hooren spreken. En van
avond kom je bij me niet waar on
dan is er geen enkel wolkje meer tus
schen ons. Ik zal je in mijn armen
nemen en John lieveling, dan staat
niets ons huwelijk meer iu den weg!
Cora".
Zijn lippen trilden, terwijl hij dien
brief las en het. was alsof zich een ijs
koude hand om zijn bart le^de, want
het was maai al te duidelijk, wat zij
bedoelde.
John, ik ga vauiuiddag naar de
ritting, wil je voor een entree voor me
zorgen vroeg Cobden.
John knikte, want hij vertrouwde
zichzelf niet genoeg om t© spreken.
vroeg was hij in 't Lagerhuis, eu zat
hij te schrijven in de rookkamer.
Wel, hoe zal 't vanmiddag af-
loopen vroeg een stem in rijn buurt.
Het hangt af van Straud hè 1
Ja en de regecring is veilig,
luidde 't antwoord.
John kook op en wilde opstaan, toen
hetgeen volgde hem weerhield.
lady Corn is heel mooi, maar ik
had nooit gedacht, dat zij er zich toe
zou leenen Southwold iu de kaart to
spelen. Maar vrouwen kan je nooit
doorgronden
•Idnu leunde achterover in den hoo-
geu stool en do beide sprekers gingen
l houd getorpedeerd. Sedert het Ixfgir
van don oorlog zijn nu lb.4Cy.Uol»
ton getorpedeerd.
DE KRIJGSGEVANGENEN; IN
SIBEKió. De „Times" meldt uit
I Peking omtrent de UuiUciie en Oos-
tenrijkach© krijgsgevangenen in Sloe
rie, dat al do krijgsgevangenen in liet
.Vmoe^ebied ouaer oewnKiug sujn
gebleven van de Bolsjewiki, uie te
löjita en westelijk daarvan zijn vrije
j muar zijn in hun kampen geheven,
omdat zo geen middelen vau bestaan
I hebben. Eenige duizenden, meeat
Hongaren, sloten zich bij de Botoje-
wiki aan. Er is blijkbaar geeu sprake
I van dat gewapende krijgsgevangenen
iu vijandelijk belang handelen.
I JODENVERVOLGINGEN. De
I Wiener Morgeuzeitung meldt1 V-u
15e» April werden groote excossca
'-tegen de Joden in Krakau geploegd
JrG.i'ri.e winkels werden gep.undwd
ei Jcdeu op strait nushamied. De
I Jooüsche koopman, Meiier, uit Birij,
die zijn zoon in het mi-iUire ho3pVaH
kwam bezoeken, stierf aan de ver
wondingen. Er werden 20 Joden
zwaar et» vele licht gewond. De exces
sen hebben zich over de geheele stad
uitgeb.eid. De Joden werden zeifs
met hulp der conducteurs uit de traras
gehaald en mishandeld, zelfs Jood-
sche zieke soldaten werden niet ge
spaard. Do excessen waren alloeu
tegen de Joden gericht; terwijl de an
dere opengebleven winkels ongemoeid
bleven, werdon de winkels der Joden,
die iu alle haast gesloten welden,
opengebroken en geplunderd.
De militairen hebben later ingegre
pen. Den volgenden dag werd een
Uoodsche protestvergadering gehou
den Besloten wera een Joodsche
bond van zelfverdediging op té
richten.
Uit Altsanden wordt gcmeldt dat
ook daar excessen tegen de Joden
zijn voorgekomen.
AMERIKANEN AAN HET ITA
LIA ANSCHE FRONT. Uit Ro
me wordt gemehlt: Koning Victor
Emanuel heeft een Amerikaansch
frontofficier ontvangen en dien zijn
voldoening betuigd over de aankomst
van een klein aantal Amerikanen aan
het Italiaansche front; hij hoopte dat
Amerika meer zou zenden.
DE DOOD VAN VOiN RICHT-
HOFEN. De oorlogscorrespondent
van de „Daily Chron." meldt, dat
Zondag v. Richthofen's eskader van
ongeveer 30 vechtmachines boven de
Briischo stellingen nabij het Somme-
dal verscheeu. Na een korte scher
mutseling vloog hij plotseling in noor
delijke richting; s|>oeaig waren on
geveer 50 Britsche en inutsche ma
chines met elkaar in gevecht, van al
le kanten kwamen nog machines aan
vliegen om zich in deu stnjd te men
gen, zoodat het onmogelijk werd de
strijders nog te onderscheiden. Vou
Richthoven echter zag mon 150 voet
boven den grond vuegon toen zijn
machine neerstortte, 'toen men ziju
lijk vond, bleek, dat hij nabij het hart
getroffen was.
DE LETTEN IN AMERIKA, ten
getale van ongeveer een millioou,
hobbcu geprotesteerd tegen de an-
nexutie van Jktauen.
Stadsnieuws
Zelfzucht en cthioa.
Lieden oie nadenken over zichzelf
welen wel, dat wat zij ssggen eu doen
hot gevolg E van practise»© overwe
gingen en van eth-schen draug. Dok
zij ii se rich er van bewust, dat met
altijd precies nagegaan kan worden,
of tuin daden voot de helft of voor
hooger of lager percentage voortko
men uit het eeue of uit het andere.
Alaar instinctmatig gevoelen zii toch
wel, dat de zelfzuchte-overweging don
ethischen drang niet verst.kkou mag,
omdat een menseh zonder ethiek eon
monstrum zou zijn. Laat ons er da
delijk bijvoegen, dat zoo iemand mot
hes la at de Goddelijke vonk is nooit
geheel gedoofd. Ervaring leert, hoe
zelfs do grootste misdadiger tot ont
ferming kan bewogen rijn bij het rien
vuu een mensch die lijdt; het is vol
strekt niet ondenkbaar, dat hij in een
ijrigen wiuternacht. met zijn eigen
overjas een slapend kind toedekt,
waarvan zijn ze.fzueht niets dan scha
de ondervindt
Zonder twijfel is het moeilijk die
ethisch^ gevoelens te ontwikkelen in
een m.:atscjiappij. die vol is van zelf
zuchtige overwegingen en zwaarder
dan ooit valt dat in een samenleving
van moord en doodslag als de tegen-
weg, zonder te vermoeden dat hun ge
sprek gehoord was. Een paar minuten
later trad Jolrn de vergaderzaal bin
nen on nam zijn plaat» in.
Hij was uauwelijks een kwartier
aanwezig of de beurt om te spreken
was a.ni don afgevaardigde voor Mid-
Hiun. Er kwam eenige beweging, toen
John o|*stond en aller oogeu waren op
hem gevestigd, want allen voelden,
dat zij een gebeurtenis gingen bijv.
non, die in de geschiedenis van 't
land zou worden opgeteekoud.
Toen John begon te spreken was het
doodstil en een oogenblik werd h.
overweldigd door een bewustzijn van
verantwoordelijkheid. Maar weldra
verdween zijn zenuwachtigheid en te
vens elke gedachte aan zichzelf.
Dit wetsontwerp is een poging
van de regeering om den werkman om
to koopen. Het is een laatste wan
hopige partijbeweging on naar mijn
oordeel zal noch do werkgever noch
do werknemer eimee gebaat rijn.
Daarom is het mijn plicht or mij mot
alle macht tegen te verzetten.
Ademloos had het Huis deze uit
spraak afgewacht en er giug een zwak
gemompel op,dat, editor terstond op
hield, t oon John iu bijzonderheden de
redenen begon te ontvouwen, dip
hem lot zijn besluit hadden geleid.
Zelfs zijn vijanden konden niet twij
felen aan rijn eerlijkheid, want zij;
begrepenboo groot ue verleiding gc-
woordige, nu de maatstaf van deugd
en zedelijkheid verdwenen, althans
gewijzigd sc» ij ut te zijn. En toch biijfi
nouuig, «.eu etutócheu draug uier
c© weerstaan, die vonk door zorgvul-
uig ouuerhoud te laten groeien tot
een vlam, welke de menscheu ver
warmt. L»aarvoor zijn twee middelen
goede gesprekken eu goede lecvuur.
r,n zoo Komon wij tot d© reden van
dit betoogje de korte uroniek,
ondeiLothvud F. G. in de Nieuwe
Groene, iedere week wordt m dit ru
briekje een gcbeuneuis van deu aag
uit edcaar gerafeld, E. C, buigt zicb
er over hoen, bekijkt het binnenste
en smijt dan de Harden met eon spot-
tenden lach in den hoek, waarna
hij zich er toe zet om te beschrijven
wat bij gozieu heeft, z o o a 1 s hij
het gezien heeft. In hot taaiste num
mer geeft, hij zijn oordeel over „de
Maitmoedigo Daad", de weigering
van d» kapiteins der in beslag geno
men scnepen om oimer Amenkaauscke
vlag te d.enen. „Dat was gewis hun
goed rei»! vinut F. C. „en het was
ooveudieu natuurlijk". Hij somt dan
op; ecu zeer gevaarlijke beerciuming,
ue drang om vrouw en kind, huis en
lsud weer te wen. zekeren weerzin
om ouder er-u vreemde vlag a adorer
oorlogsbelangen te dienen het hujte-
ujko boven het vreemde en het vei
lige boven het wi&elvallige te verkie
zen iu een voorspoedige vaal t mei
Nieuw Amsterdam naar het knusse,
maar wat benauwd© Holland. „Uo6t
Uest, tnlus xs 't ook met alles, zullen
zij weldra bemerken", is de siotrin
van dit laugfcaam aan verzurende eer
ste deel der beschouwing.
„Doch toen kwam," aldus gaat hij
voort, „de Pers en vooral de Ridder
van Kappard, dezen eenvoudigen Jo
den aan hel verstand brengen,' dat
hun gedrag met al.eou inenscbalijk,
verklaarbaar on natuurlijk, doch
zelfs hc.dhaftig wasEen man-
moedige daad, die hun het reclrt gaf,
het hoold boog tc dragen, ook in de
zen tegenspoed. En hij herdacht
Oud-lloJkuid en Huig de Groot en
maakt© z-its oude, bevaren kajriteiiis
aan het huilen, bij het bedenken hoe
zij, zonder liet zej te weten, eigenlijk
heroiek waren geweest"'.
Het smaakt als felle azijn in den
mond. Dan komt het slot; „Em zoo
is, dank zij dezen Ridder van do
Manmoedige Daad, dank rij 't Vlam
mend I'iu test en een op allo sentl-
meutalileiten be.uste pers, in ons
pietluttig vaderland weer oen le
gende in omloop van nationalen durf
eu fierheid tegen een groote» gewel
denaar.
En deze logende is zuiver voor bin-
nenlandsch gebruik. Daarbuiten
heeft men vun dezen kloeken Hol-
landschen geest volstrekt niets ge
merkt of begrepen, ofs hoon de ver
bolgen zeelieden nog wel openlijk (in
'b Hollandseh) gevloekt en heün.-lijk
hier en daar iets aan de schepen be
dorven moeten liebben -
Dit laatst© staat er inderdaad. Het
doet do deur dicht.
Geen woord over de eenparige
weigering van de kapitams om zelf
de N'ederlandsche vlag naar omlaag
te haleu, geen woord over de pijn,
die rij gevoeld moeten hebben bij net
verlaten van het- ecliip. waaraan hun
hart gehecht was, geen woord over de
onzekere toekomstwaaraan hun be
sluit beu blootstelt, geen enkele ethi
sche overwegiug boekt F. C. in bun
credit, terwijl hij hun debet zwaar
belast met zelfzuchtige motieven.
Toch zouden wij ons over dit stuk
je niet warm maken, wanneer het
niet een staultje was van de soort,
die F. C. week in, week uit, in de
Nieuw© Groene ten beste geeft. Ten
beste? Neen, want die stukjes moeten
een nadeel zijn vooral voor jonge
menschen, die overbluft door zeker
heid van optreden, do eenzijdigheid
van het betoog nog niet kunnen door
zien. Noch ds aanstellerij. Want
dat F. C. inderdaèd precies zóó voelt
als hij schrijft, kunnen wij niet go-
looven hoe diep ongelukkig en be-
klugei swaardlg aou de man dan zijn!
In den naam der Ethica moeten wij
aannemen, dat liij tegen de stilte
van bet Museum Willet een correctief
zoekt in het overs breeuwen van zijn
eigen, werke'ijke gevoelens.
Maar noodlottig moeten deze Kro-
niekjes toch werken, als een weke-
üj'ksch toegediend vergif
BEHAÏR1GLNG BELANGEN
ZEN U WLIJ DERS. Als leden vau
de centrale vereoniging ter beharti
ging vau de belangen van zenuwlijders
en krankzinnigen, gevestigd te Utrecht
zijn nog aangewezen door Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland de
heeren Th. M. Ketelaar en jhr. mr.
D. E. van Lennep, leden van het col
lege; door B. en \V. van Utrecht in
de plaats van den heer J. H. Th. O.
Kettlitz. dr. Jvan Leeuwenen
door de commissie van bestuur van h
krankrinnigeugesticht Meereuberg dr.
G. Bellaar Sprayt.
Het vereeiugiiigsgebouw, dat in de
Schoolstraat te Utrecht gevestigd zal
worden eu den naam Orion dragen
zal, wordt waarschijnlijk medio Juni
geopend.
veest zijn, uiet tegcii de regeering tc
stemmen.
De werkmanspartij had in stilte
geluisterd, maar plotseling barstte ze
in luide toejuichingen uit en toon
wist meu dat John een voldoend aan.
tal stemmen meo zou sleej>en om de
Schaal te doon omslaan.
Eens gedurende zijn speech keek
John naar den premier, maar diens
gericht stond koel eu onbeweeglijk.
Men zal mij ongetwijfeld be
schuldigen van verraad aan mijn
vrienden, vervolgde John, maar ik
heb Het lidmaatschap van 't Lager
huis aanvaard, vastlxsloten, dat par
tijbelang nooit voor 't belang van het
land zou.gaan. Eu nu zeg ik, dat ook
mijn persoonlijke belangen altijd on
dergeschikt. zullen zijn aan het belang
van mijn land
Hij wist, dat hij met deze woorden
een ono\ erkomclijkeu scheidsmuur
had opgericht tusschen zichzelf en de
vrouw tlie hij liefhad. Zijn oogeu
wendden zich instinctmatig naar de
Galerij, waar hij wist, dat Lady Cora
zou ritten. Do eerst volgende woorden
werdeu met trillende stom geuit eu
het kos[te hem de uiterste inspan
ning om zijn zelfbeheersolnng terug
te krijgen. Maar weldra klonk zijn
stem weer vaster en krachtiger en 't
einde van zijn rede was zoo welspre
kend en meesleepend, dat zelfs zijn
bitterste tegenstanders er door getrof-
koninklijke L e 11 e ri 1 e
ven de Vereeniging „J. J.
Crsme r." Fiat Justi-
J i ft Toonee!8i»cl naar het
Du.tech van Carl -Schu.er. Ver
taald coor M. C. Hofman.-
De laatste voorst-:': mg van Cremer
in dit seizoen had u's de vorigen een
t vei vollen Schouwburg, het ledental
is zoo groet als dc p aatsruimte toe
laat en steeds komen nog nieuwe aan
meldingen in. wel een bewije we"k
een goeden naam de vereeniging in
onze stad heeft.
En dit komt haar toe er wordt
ijverig gewerki eu aardig wat bereikt
voor een dilettanten vereeniging.
Van wat de vereeniging Cremor op
het oogenblik kan bereiken, legde,
dunkt mij, de voorstel!.Dg van Dins
dagavond getuigenis af voor mijn
Idee heeft Crcmer met de opvoering
van F.at Juetitia zijn hoog gegrepen
als zij in staat i6 te doen.
En die hoogte is respectabel; dit
toi-neelspci is niet geoi&kke ijk l© spu
ien: er w©rdt een groote mate van
beeldend vermogen voor vereisc'nt,
misschiet we! voornamelijk omdat
verscheidene lange scènes afeobts tus
schen twee personen gaan. Dit legt
aan de beide spelenden, die zu:k een
scène tot haar recht moeten brengen,
den eisch op van stijgend spe; en van
vo gehouden spanning, wat niet ge
makkelijk te bereiken is. Ook is de
d:aloi-g in enkele van die scènes nogai
gerekt, wat het spel dubbel moeielijk
maakt.
Wat de hoofdpersonen betreft, die
rollen in het stuk vervulden, wa
ren spanning en climax beide in htm
6pe' waar tc namen.
Fiat Justitia geeft een illustratie
van de alom bekendo waarhe.d, dat
het gemakkelijker is er principes op
na te houden voor anderen dan voor
zichzelf. Waai nier. zelf voor de toe
passing der gepred.ktc principes komt
te staan, sdhrikl menigeen terug voor
de consekwenties on zoekt er aan te
ontkomen.
Mr. Brandenburg, off.cier van Ju
stitie. ie een gestreng rechter, die bij
zijn cisc'a tegenover een misdadiger
relden of nooit verzachtende ornstan-
digntden laat gelden, hij stelt de ou
ders verantwoordelijk voor elke mis
daad door hunne funderen bedreven
en schroom; zeifs niet een onge ukiki-
ge moeder te dwingen, haar invloed
te gebruiken om haar schuldigen zoon
tot bekentenis te bi^ngen.
D'an wordt hij in zrjn eigen zoon ge
straft. De jonge man, snbetlluut offi
cier van justitie, muar een losbol en
een zwakkeling, wordt door de gevol
gen van zijn losbandig leven tot mis
daad gevoerd; hij vermoordt een
vrouw, die een compromitteerende
schuldbekentenis van hem in handen
heeft.
Mr. Bek'ing, insgelijks substituut
officier- vsh justitie, ontdekt wie de
moordenaar ia wanneer Mr. Bran
denburg de waarheid verneemt is hij
verplet. Wat zijm zoon ml&dreef,
werpt voor zijn gevoel een smet op de
gansche rechterlijke mooht; liever
dan zijn zoon vo°r het gerecht te
brengen, reikt hij hem een revolver
om zich te dooden. Doch us jonge
man aarzeit en word', gered door Mr.
Wehner. den humanen president van
dc rechtbank, in wien Mr. Branden
burg tevoren een feilen tegenstander
zag. juiot om dat humane beginsel,
dat recht tegen zijn eigen gestreng
heid ingmg.
Mr. Wehner weet den vader er toe
t« krijgen, te be ijden hoe hij zelf door
zijn verkeerde opvoeding, mede schul
dig staat nar. wat zijn zoon misdreef.
A's hei scherm voor de laalste maat
valt, zien wij Mr. Brandenburg in
stille verslagenheid neerzitten, terwijl
Mr. Wehner met den jongen man op
weg is naar de politie, waar een be-
kemerr's zal worden afgelegd.
De rol van Mr. Brandenburg was in
zeer goedt handen; we bicven voor
den man sympathie gevoelen, ocfe
waar. hij streng wos, jmdat wij de
eerlijkheid van ziju beginee kondeu
waurdeeren. Tegenover nem stond
Au. Wehner. de man met den ruimen
blik en de humane rechter-, de beide
spelcnoen accentueerden uitstekend
de tegenstelling -n de beide figureu.
At eu toe werd Wehner wat te week.
te klein zouden wij geneigd zijn te
zeggen: hij is toch een man vau ge
zag. Eu zoo. iemand krijgt in zijn spre
ken en doet. meer van bat gezagheb
bende, dan Wij hier te zien kregen.
Tenminste op somanige plaatsen. Aan
het slot bijvoorbeeld was de figuur
krachtig genoeg, maar het vernaai
over her, vroeger ondergane leed, toen
zijn breeder voor een kle;n nusdrijif
zwaai gestraft, werd. klonk te week:
soberder gedaan zou de indruk sterker
zijn geweest. Aan lief slot van het
verhaal Imd dan eerst de ontroering
uaar buiten kunnen komen.
De jonge Brandenburg gaf over 'fc
geheet een aannemelijke uitbeelding
van den jeugdigen zwakkeling: in het
begin ha<: hij wet wat vertoon
vuu kracht (waar zwakkelingen ai-
tijd veel voor vpeienl, kunnen gebrui
ken. Later, na zijn bekentenis, wa3
zijn bouding uitstekend. Het groote
mernent vue de bekentenis kwam niet
gans<h tot zijn recht, voora doordat
de rol van Bckling. den jdhgen sub-
fen worden.
Zijn mond was verdroogd en zijn
gezicht doodsbleek, toen hij ging zit
ten. De luide toejuichingen, aio d©
zaal deden daveren, s;henên hem
voorbij to gaan. Ver.seheidoue leden
om hem heen wenschteu hem geluk,
maar hij hooide het niet. Opeens
werd alles weer stil. want de premier
was opgestaan.
Gerard Southwold was er de man
uiet naar in oen nederlaag te berus
ten. zoolang er nog een enkele kans
bleef om ze af te wenden en met groo
te bekwaamheid cm handigheid weer
legde hij John's argumenten. Maar ?t
bleek weldra maar al te duidelijk dat
het -Huis niet met de gewone aan
dacht naar hem lui-;erde en-de mi
nister. die nog nooit als spreker zijn
i listige zulfbeheorsching verloren had,
kon zijn toorn en ergernis niet lan
ger bedwingen.
- D© geachte afgevaardigde van
Mid-Ham heeft ziju pleidooi geuou-
den met een welsprekendheid, waar
toe ik niet in staat ben. Door zieh
tegen het wetsontwerp te verklaren
breekt hij willens en wetens de be
loften. dio hij aan zijn kiezers ge
daan heeft. Zijn kiezers zagen in hem
een steun van de rogooreude pui
en als wij vandaag verslagen worden,
zal het door zijn luinci rijn en' op hem
zal de verantwóórdelijkheid rusten.
Hot wetsontwerp zal iu da practijn
etitiiut die den dader ontdekt, ln t«
wakke handen was gelegd.
Uitstekend kleur.g sik; was dat vac.
Kamper Wild. zijn ru-x-Icr ontroerda
door het. beklagenswaardige dat wij
in deze ongelukkige vrouw /.ag«~n; d«
ovenge rolltu waren g -.d heze:.
Over liet geheel een b -eiende goed
doorwerkte worsteling van een stuk,
dat iets te denken geeft.
Aan het slci waren er bloemen voor
de dames en een prachtige azalea voor
den heer Crombouw. die zich, zooal»
(ie heer van Gasteren u zijn harte
lijk toespraakje zeide, zóóveel moeite
heeft gegeven ula regisseur, de tauk,
die bij het geheele seizoen op zicti
heeft genomen.sEen hulde, die welver
diend was
ANNA VAN GOGHKAULBAOIL
VACANTIEKOLONIES. Op d«
Dinsdagavond gehouden vergadering
van ae afdeeling_Haar!em en omstre
ken van het Centraal genootschap
voor kinderhersteilings- en vacantie-
koF'nics werd benoemd als afgevaar
digde naar de algemeene vergadering,
Jkvr. G. C. P. van der Wijok. De
bijdrage der afdeeiing in do a'gemee
na ka*», van het Genootschap werd we
der op 10.— bepaa d. Benoemd wer
den al» leden der cOmmitvie voor ver*,
ficatii- mevrouw Torleij Duivel, de
heer J. Lnining en mej. Nieuwen-
hutj«en Kruscman.
NED. PROTEST A TENO B ND.
De afdeeling Haarlem van den
Ned. Protestantenbond hield Dins
dagavond in haar gebouw oudoi leiding
vand eu heer C.Heyman, 'n algemee
ne vergadering. De voorzitter her
dacht met oen gevoelvol woord het
overlijden van ds. S. K. Bakker, en
bracht daarna als afgevaardigde naar
de gehouden algemeene vergadering,
verslag uit. O.a. memoreerde hij ds
benoeming van ds. Vau der Hoeven
als propagandist van den Prol. Bond,
als redacteur van het orgaan „Ds
Hervorming" eu als algemeen secre
taris, aoodat deze drie functies ia
één persoon vereer.igd zijn. t t
Do commir-ie tot nazien der reke
ning bracht bij monde van den heer
Keeaer verslag uit. De rekening was
volkomen in orde bevonden, daar
om werd voorgesteld, deu peuuing-
mec-ster, den heer D. J. A. Wester-
veld, to dck-hs.rgeeren. ]>e voorattet
bracht dank aan deu penniugrr.eestei
voor ziju gevoerd beheer en ook aan
don vioe-penningmeester, den heer
Tit voor zijn daarbij verleondon
steun.
Vervolgens werdon vier aaudeeleu
uitgeloot, namelijk de immmen 344.
310, T en 297
ZANGWE U3TRUD Het be
stuur der Liedertafe! „Haarlem 's
Zanggeuot" deelt on3 inede dat o.a.
onderstaande prijzen zijn ingekomen,
dienend© voor den uitgeschreven Nat.
Zangwedstrij i, ter gelegenheid van
het 50-jarig jubileum: Kon. Lieder-
tefel „Zang en Vriendschap", ver
guld zilveren medailleTooneelvor-
ecniging „Jacob van Lennep", zilve
ren medaille; Muziekvereeuigirqj
„Harinonie»Ore6©eridr>" verguld zil
veren medaille; Feestcommissie, groot*
zilveren lauwerkrans en 2 vorguld-
rilveren medailles, dienende als prij
zen voer de afdeeling uitnemendheid.
Duinweo Bloemendaal—
O verveen—Zand voort.
Ingediend is een wetsontwerp hot»,
dende verklaring van het algemeen
nut der outfigening vaneëigendom-
m?o, noodig voor het aanleggen van
een duinweg van de kommen van Blo©
mendaal en van O verveen naar Znnd-
voort. almede ter bestrijding vat
werkloosheid.
Bedoeld ia hier aan te leggen een
brecd-»n ri,weg van Overveen vrijwel
rverhtstreeks in wcstwaartsche rich
ting ioopenik- naar zee en daaraan
ongeveer baherwege ©en zijtak van
de kom va» tiet dorp Bloemendaal te
doen aansluiten en dien weg over den
top oer duinen lange het strand in do
richting Zandvoort voort te zetten on
geveer 9f>0 M. op het gebied van Zand
voort, in aons uiting niet den daar
bestaanden en te verlengen zee-boulo-
vard. De weg is ontworpen op een©
breedte van 50 M„ waarvan 20 M.
voor den rijweg, 10 M. voor trambaan
en 20 M. voor plantsoen en paden,
mede voor rijwielen.
Het gemeentebestuur van Bloemen
daal beoogt daarmede een korte en
gemakke'iike verbinding te vormen
van <1e dorpen in zijn gebied en do
streek ten Oosten daarvan, waarin
o.a. Amsterdam en Haarlem zijn gele
gen, met de duinen, hei Noordzee
strand en Zandvoort Bij den aanleg
zal het karakter van het duinland
schap mei rijn natuurschoon behou
den wc-roen.
Spoedige uitvoering van het werk
zal dat teven doen strekken ter be
strijding var. de werkloosheid.
nuttig en practisch blijken en het zal
worden opgeofferd aau d© gril vau
een
Uitroepen vau toorn rezen pp uit d*
banken uer werkmanspaitij en South
wold wachtte tot er stilt© kwam.
- Het goachte lid zeide zoooven,
dat hij handelt naar den drang van
zijn »oweten, maar'het zou ook kun
nen zijn, dat hij tegen de regecring
stemt om «ie wereld te toonen, welk
oen macht hij bezit. Hij geeft voor.
dat persoonlijke eerzucht hem vreema
is. terwijl zijn handelingen toch zoo
zeker die zij» van oen man, die zoo
spoedig mogelijk vooruit wil komen.
Wèer rezen kreten van vorontwaar-
digi»? op. maar de minister liet ze
rustig voorbij gaan. -
Ik had irehoopt, dat de geacht»
afgevaardigde een hooggeachte aan
winst- voor onze partij zou zijn ge
weest. Gedurende den korten tijd. dat
hij lid i» geweest van het Huis,
hij bewijzen van ongemeen© kc-nniz
en welsprekendheid gegeven eu ik kan
niet anders zeggou, dan dat ziju hou
ding van heden mij bitter teleurstelt.
De minister ging zitten en do stem
ming begon maar toei» bleok, dat Lij-
na de geheel© werkmanspartij Strand
volgde was bot. duidelijk, dat de re-
ge ring het onderspit zou delven on
ei bleef nu alleen nog maar over vaal
tv stellen hoe groot de nederlaag zon
rijm (Wordt vervolgd)
