HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
De Oorlog.
«ltS&KSÜTiSiw«s«*»•-
ZATERDAG 11 MEI 1918
(Derde reeks.)
26
Een havenstad in Oorlogstijd.
ILL
Delfzijl, April 1918.
Zoe'n derpelijk stadje heeft zco
eu-<lan door 't havenbedrijf eea meik-
waardige mengeling van kenmerken
van lfttidelijlcheid en druk nijverhoids-
middenpunt. Als ieder aan z'n werk
('er in de haven# nagenoeg niet <re-
Janokkeld worden. Daarbij, komt dat
de Duteche schepelingen die in Delf-
(WEtUb £3 LAD ziji komen passagieren, onder zeer
i streng toezicht «Laan. Overste Hin-
I riohs die, gelijk de Dultache plakaten,
I aan de Ha vengebouwen aangeplakt,
de MilitÖr© Kommandautur van Delf
zijl vertegenwoordigt, laat niet met
zich spotten. Om 10 uur moeten al
de mindere schepelingen aan boord
zijn. Anders worden zij terdege ge
straft. Wat oofc het geval ie, wanneer
zij eenig vergrijp legen do openbare
orde plegen Behalve de gewone straf
fen, die zii daarvoor oploopen. wordt
hun eenvoudig hot voider aan-land-
komen verboden.
i 'zal toch wol oen hard ding voor hon
feijn, daar zij altijd gedroomd heb
ben van een rechUtreokschen en
DuiUcheu verbindingsweg te v. ater
I van bet Rijnland met de Noordzee.
Aan de havenstad Einden wordt dan
ook veel ton koste gelegd en zij ia reeds
eeu zeer ernstige concurrent van
u droomt het plaatsje in buitensche Delfzijl. In weerwil vau het feit, dat
rust van 't platte land. Op straat zijn de Nederlaudache haven eeu veel gun-
weitiig menschen en kinderen, d,o
stiger natuurlijker ligging heeft,
nog niet op school gaan, spelen op de (vrekt Emdeu al veel verkoor van
stoopjes en langs de goten in de D^feijl tot zich en zal, als de norma-
straton. - Ie tijden weerkeeren, de Groningsche
Maar als de haven, uitgaat, versprei- haven wol spoedig overvleugelen, j
ival op Zeebrugge op l
Vindictive met beton
De volgende week werd Heron bele-
gerd deer aanbiedingen van Solf, van
.rsperringsschip voor een vrienl van Ballon, en van een
zekeren graaf met eeu hooge maat
schappelijke positie. Zij telefoneerden
en vonden Heron's deur gestoten.
Quidde en de anderen keerden toen
naar OuitbChJand terug, bohalve Self,
die itt het hospitaal te iBern aan maag-
vergiftiging leed.
IBiJ ibet toespreken dezer aangele
genheid met den correspondent zei
Heron, dat hij geloofde, dat die men
schen thans voer 'net eerst overtuigd
waren dat de Ver. Staten zouden
vechten tot het rechtmatige doel be
reikt was.
[Jtm *T BOMBARDEMENT VAN
hfr. AMIcNS. De correspondent van 't
Sedert den aai
23 April was de
gevuld en «te v
dat doel uitgerust De Engelsche
lichte strijdkrachten zijn naar hun
steunpunt teruggekeerd met verlies
van een motorboot, die beschadigd
was ftn op bevel van den vice-adml
raai tot zinken gebracht werd, om
te verhinderen dat zij in honden van
den vijand viel. I)e Enge'aclu- vorlie-
zen aan manschappen waron Üoht.
(De Vindictive in een kruiser van
6750 ton inhoud en 320 voet lengte,
die in 1897 gebouwd ia).
Daarentegen dealt het Duitache le
gerbestuur rnede
Engeleche ze-jolri jdkrachtew deden
i uur na een
vigo beschieting «en nieuwe poging
om de hayen van Ostende te versjier-
Italiaanache bind „Socoto" heeft een
bezoek bractot aan Amiëns en ver-
de aanblik Yun de stad
An de gedane
v>r." i-h'ïng
Ewis. Engelich. scbcp.li wil- sanbUk v«n <b stod
on<£ Whermié* ran e™ «BUTttmd AuMCT» götXJI.totale
T. i,< I kunstmatige» nevei, ae naven oinnon-
Do Engolschen hebben (roeu zie dri dodl werden daarin l)oIom.,
onder Verspreid nieuws) een mouwen m6rd door ,fc goedgerichte vuur onzer
gen ne^l de h^-en binnVn- i
fir-4, „Ju ran dr» prefectuur, het
Het gebouw
préfectuur, het stadhuis, het
museum zijn al getroffen de straten
moeten de result»
speurt--hten bovei
zijn.
De ondorzoeken strekken zich
voornamelijk uit.tol de landbouwers.
Wordt er op do vraag van do ci
viele controleurs of er ook voorradeu
levensmiddelen aau.vezig zijn, onl
kennend geantwoord, dan moet de
desbetreffende persoon daarvan eeu
varklaring ter-kenen, waarna een on
derzoek naar de juistheid van ds
mededeeting wordt ingesteld. Treft
man dan toch verborgen voorraden
aan, dan volgt, na de inbeslagne
ming, proces-verbaal op den koop toe.
BOND VAN TECHNICI. Te
Utrecht werd de alg. vergadering ge
houden. Besloten werd een gesalari
eerd bestuurder te benoemen.
Stadsnieuws
Een doorgangshuis voor
voogdijkinderen.
Do Voogdijraad hooft in den luatr
d«n zich dichte groepen groezel-zwart© vr6eet mon ider_ waimper de autori- dat ook ,deK\
val op Ostcnde gedaan. Volgens SLttoii«n E^n MdTkr^teer lift Uggen v0' pujn en ^"«herven. Se-
hun berichten met succes, zoodat nu J~chotai buft^ X vnar- W °I,'/,trook1s veertien dagen heeft}
behalve 't kanaal van Zee-! Ll SaUe^nwvM de havon d»,polking de stad ver aten; slechts „ton tijd aanhaalde: ij ic moeite gehad
brugge ook de li a re n van' -a vao do hB 0 enkele personen zijn achtergebleven, jjy hot vinden van onderdak voor
Oatende ia afgesloten 1 Vit--" i.„00„ v„_a De DulUchera tteUben hun zware ge- minderjarig en, die door den Officier
lewrerkeni met den loomed pu van opp»»a. zijn na-
Bienscheu, dm gewoonlykjvaar werk iuurli|k r^9 jarenlang plannen
door het stadje. Dan is 't er
ineens 'n druk gerumoer. als je wel
in Botterdam in de na'enbuurten
untreft- Maar even later zij i ze •op
genomen in de huisjes aan de straat
jes en steegjes achteraf, en het plaats
je ligt en uurtje in luie middagrust,
tot de deurtjes in de arbeidersbuurten
weer opengaan en alles wat in haven
en scheepswerf moet zijn, weer naar
iwerk toe beent. In vredestijd is Delfs-
eon belangrijke houthaven, als
voor uitbreiding en betere uitrusting
onzer haven, maar de Holljfndsche
bedachtzaamheid heerscht ook nog in
den noordelijken uithoek van ons
land en verhindert dat de zaken ferm
en flink worden aangepakt.
Men zeido me, dat tiet nu stii Ln de
gelukt is, omdat de gezonken kruiser
n u't' 'o* vaarS6uI Volgens de tei heden Ingekomen
t II luw vjuda.» mowl.jk te .M, ,^2^ mrd„ tninsua 2 Eiiêol- 1
wie gelijk beeft! 1 - -
V- - .oort iurend zoowel Amiëns ate de vertrouwd, totdat door den Hechter
o\er boord gespron- dorpen in den omtrefc, die eveneene j de voogdh «U zi-n voorzien, e.n»-
ordeu gevaren gonomeu. sija ontruimd. jdwte danx de toelage van -iO oeote
j, ,v 11# boord en eon monitor ernstig
i De Engelse he pera is vol lol over digi
Lloyd George, die den aanval van
per dag en per kind. van rijkswege
1 i ^„1^, =^>nrf-"«s OPPBRCOMMANDO VAN l.Cr>chzkbrn!r gostedd. ze.fs :n tie verte
|sohe motor boo ten in deu grond p- poch. - De Temps" deelt mede. ldet teorfcikend is voor een opvoeding
ig Deacna- 3-« —a..
dat ds Itnliaansche mïolster-presi-
en verzorging op den voet ate
cent unanao genera»; rocn eveneens sasteUingcn. d«e dit aubadie genie»
«rsperrragspoguig ia volkomen -t oppercmiaando heeft opgedragen wordt gevorderd De vrijwillige
generaal Maurice wist om to_zetten [mislukt, zoodat de vijand schepen en over de tronpc:. aan het Itaiiaansöhe üefdegaveu. door deze instel.ingeo
t raenscbenieveus zonder succes heeft front. Deze lieeft dus het bevelhebber- „enoteili kunnen dus /dechts ate bij-
opgeoiferd. schap over olie légere in het Westen. 3ta™ voor kleiner aantal k.ndoroa
Nader nieldt Wolff nog: l>e meu- 'dienen dan vroeger het gevaj was.
aanval vond onB gelieel voorbe- UTT IERLAMD. De beveMjebber Doch bij den tocncmenden druk van
i. Twee krui sera nauerden Oston- van de strijdkrachten w Ierlandge- [1q !a3tolJ di6 stjiata-> gewcstolijkc-
d© en werden onder vuur genomou. I noratU Mahon, zal dit land veriaten. en gem6entebeeturen 'in het bijzon-
in een fiasco zooala de bladen
uitdrukken.
Verschillende geweaen liberale mi
nisters stemden evenwel voor de metio
haven is. ïn Mei en Juni zou de ^ruk- D~ nationalistiiöho par- I reid. Twee kruisers nTderden Oston- van dè strijdkrachten in Ierland
vaart weeT oeginnen, maar uv ...i ..-..i^ïi-r, nm-lap mnir rrAnnman I hawkii Mahnn -/ot Aif verti
telde tcoh wel een zestig Rijmschapen, tij onthield zich van stemming -
die in zes rijen voor den ba ven wal la- In oen redo te Londen hooft lord L„ ulifuur
Dordrecht en de Zaanstreek. Die be- g.en, waaruit de kranen van l-'igée de Curaon als zijn meening uitfieapro-^Nooïdau. Eeu half uur later weed
iiTi.n 111.* hrti/l I, in /u„i i*,i.i\rlu irswii-Kiifi t,i-l-.-.I.^La.. i Mn— Ir,i rlut I At., .p a ri i'a! L- rruAn nttflrwpcn OOll krUlSer VOOr OO naVOÜOU1WT1 0
laiignjkheid i3 iu eeu reeds voorbije groote bakken met. koleu lilden, om ken dat- leger en volk geen andoren
pence van den oorlog nog toegeuo- die in do langszij liggende Duih&che premier dan Lloyd George wenschtea,
meu, toen de andere üoutnaveus ojet zeeschepen leeg te storlen. Verderop, daar hii, meer dan iemand andera het I
meer Ix-reikbaar waren De Zweed- 'andwauils m, waar de haven een symbool is vau den onoverwinnelijken
m« vukn <l» v«i ™u'kt. J>"fS ««Bj S«»t d" Briterf» OM»
r tw? wel een zestig Kuuokea. En m ae
de Oostzee de bülIienwateren, om naar de haven-
Op
Westfrönt blijft 't nog stit.
kruiser voor de havon, buiten
vaarwater, tot zinken gebracht.
De Duiteche verliezen zijn gering.
'T HON GA A1LSÜHE MINISTERIE.
De ftongaars.he kabinetsformateur
WekcrlC u> er m geslaagd een minte-
terie samsn te stelten. In zij'u pro-
naar {der aan de meergegoedo
GENERAAL LEMAN, de verdedi- nioelon opleggen, slngön
T 1.41. T4p.ii o u n v—-
geu waterweg
jvems binnen eu lesten haar lading kom voeren het Damsterdir-p, het Maar de Entente rekent er op men gram wordt ;inge u-Üireiding Van
ia ue haven van Dedziji. Toen moev Eernskanaal en het Aiwaterlng-ska- weet 't uit de rede van Lloyd George he; kiesrecht aaugokondigd.
er veel geld verdiend zijn. Nu is dat naai van Duurrswoldj liggen ook nog dat de iDuitóCbere opnieuw met ver- De partij van graaf Audraeey, ou-
vooi minder geworden; omdat de talrijke 6Chepen, achter de eiuizen, dubbelde woede een nlouw offensef geveer 10 parlernentsleden tellend,
hout-mtvoeren zooveel verminderJ zóóveel dat 'k op een middag een 20 zui;en inzetten. heeft zioh van de regeeringapartij af-
tun Toch komen er not- veel ver hab moeten wandelen We;r bij Yperenf igeecheiden.
lh„, iangs het Eanwkanaal, voor buiten Mant daar is tot »u too de grootste j r rr AT A
Aweeilscüe eu Diuteohe scnepen naar acüe. .GUATEMALA
hier en nemen dan op den terugweg Veel \au die schepen dragon Rotter De geallieerden berichten ©enige uf11 _j°°r aai
damsche namen, talrijke ook zijn af- au.-:--wjee. De Franschen hebben 't klaard.
k. mstig uit de Nederland ache steden para van Gnveenes veroverd (wuarbij MISLUKTE VIllEDE3SiPOGI[N<ÜE(N.
van Luik. is naar Rouaan ver
trokken om daur oen operatie te
ondergaan.
PRINS SrXTUS Naar uit Finuik-
rijk wordt gemeld, fiebben de Prinsen
Sixtue en Xavier van Bourbon bun
burgerij
pogin
gen moestal niot in die mate,
noodig is.
Voor eeu ander, misschien grooier
deel is de moeilijkheid gelegen in de
omstandigheid, dat meer dan vroeger
de voor de vc .gdij in aanmerking ko
mende instelMngen er prijs op stollen.
heeft thana ook
Duitschland ver
kolen mee terug.
't is mal om in een tijd vau kolen-
schaarachte te vernemen van kolen-
uitvoer. Maar 't is ook eigenlijk meer
kolendoorvoer dan wel kolenuibvoer
plaats in liet Belgische leger weder Hnt <3e meest verwaarloosde veqdoeg--
EEN DUFKBOCrr TOT ZINKEN CE-
BRACHT. Eerst tnan« deelt 't A«nc-
rikaansctw departement van marine
J den niet rechtstreeks komen uit de
omgeving, die aanteiding gaf dat zij
aan de zorg van den Voogdijraad
werden toevertrouwd. Zoowel de
morcele, ateook vooral de lichamelijke
lange 1
groote waterweg-u,
,'ei- 258 Duitsc.lie
iw^t. tót Jsn !7<tea Ma»rt tupcluai dia« mir tórjar«eii nscht
het AjnenkaMachertam»ohip Tide- Toela| eeróel voorloopis»
meter em Utulaota duJJM* Mn VOTOreiBR elvoree, zij ronder tbop
gevecttt heelt pieats genad. Het twee- ^,r,Klt o-iar .n M getiikk%-er
de «hot ven tiet tteomecb^i (rot worden srhnAt.
nige uit Ümtschs Rij-ap-aatsen, maar, zij|u)
wat wel ibijizonder is, wel -ve&l ul-tdeel
gevangen genomen
MISI-UKTE VltapEtaPOGaWGET). duiWhoot, tke onmiddaUiik onder doolt eV tjstóatTS roo S,
Ben «nM .■.W? en niet w«r ie bovengekomen. JÏSTtoüKÏ
i de Eugoisoneu heboon eeu 'Meii in Zwitserland beschrijft het. i. - - - r. v
-o.vMv.wr iw« „„u iviaiuteitm 1 't terrein by Albert, dat Zij jongste Duitèohe vred-esoftene.ef, dat MIJNEJWEGER GEZONiKiEIN.be8temc' en "^©rtchfc tot
Zooa.s Rotterdam vrooeer de doorvoer Anbwerpenaara o.a. vindt men den vorigeu dag venoron, herovea-d. door middel van Zwitserland legen de I De .tfriteolrc admiraliteit "Jdeiijke opneming van dergelijke
er nog al. t Schijnezrschepen te zijn, tzo Anienkaansclie suiatssocrooar.s V&reenigde ötaten geridii was. iltet<iaj. don loten Mei eeu
W r rf^ die bij den val van Antwerpen naar voor Oorlog beert machtiging gegeven schijnt aut de Duitscne regeer mg drie
net uijmand, is ueltzijl nu in net Nederland gevlucht, eijn en nutot de puoiicatie, dat ju de eerste weken geitaen getracht heeft haar
kiem geworden een over.aadhaven voor Duiteebland kolen varen. Handel maanden van liet loepen ue jaar revds aanbiedingen aan pres.óent Wuson
van üuitsche kolen, ln normalen tijd s handt-, "fsöhoori "k or bij moet voe- meer daa 500.0tX> xnau Amerikaan- totgézoiMcu te Krijgen door toxWef
gaan onze Rijuschopeu de artikelen Ken dat k niet weet, of op doze Bei- sehe troepen naar Frankrijk zijn ovec-
uit liet Duiteche nviergebiod haten ffDche vaartuigen Belgen als beman- gebracht,
en brengon die dan naar Rotterdam, "^dienstdoen.
Vdrspreid nieuws
Wat nu de smokkelarij betreft, het
waar ze in zeeschepen worden overge- geva3r bestaat natamriijfe. dat deze
laden. Nu de vaart op zee langs ae talrijke schepen emcëokelwaar aan- Do aanVIon OP do Viaam-
stkust vrijwel onmogelijk is ge.wor- brengen voor de Duitscho schepen h-
den, gaan de Rijnaken wol de kolen maar met de scherpe con-tröte, die er nawen»,
uit Duiteckland halen, maar als die is. gel-jof ik, dat de Douane- en Ha-| Het resultaat van
te Rotterdam komen, varen ze, van- v en auto ritft; ten we! gelijk hcMu-n. ate den vo r i g e n a a n v u i.
daar langs de binnenwateren ons <m- '-1J 'mmaen. dat dit weinig oin 't Itjf Naar amiKiding van barxhton, dat
hrn'o land door Un(>.«., lai.rr. h*' ,kan 'hebben. Mieecbien zijn het hier- de Duriecho rtuikhooten de Vlaam-
v .lr.na.1; 41, M if en-daur wat levenanilddeten, die aan scho havous niet kuonSu hiunenioo
Eernskanaal m do havon vau Delfs- de speurende aandacht ontsnappen, pen, maar naar Duitschland moeten
'«ijl. Daar eerst- laden zij haar in- maar rnij <iunlkt, dat de hooveelheden terugkeoren, - vea-ueemt Reuter :n
houd over in.... meest Duitecho scho- niet noemenswaard kunnen zijn, die marine-kringen, dat hieromitreet geen
pen ">0 deze manier „over" guan, bevestiging kou worden verkregen,
Men zou zoo zosgon, dut, er eeu J"b "«U. «M «n «Mal
—Tit,.t dotuiu.er» cu nultuur. butucoaiimiKe.
dug en nuoht rondgaan. Overal in de
omgeving der haveuterreinen z..e je ze
groepjes, de aan hun lichtblauwe
van prtfessor Heron, een in üenove
levenden A«iierisaan, wiens tootk
,,De v rederioearcigiug" hem as vr.end-
scnap eu achting van WJson
sneller verbindingsweg tusschon het
Rijnboekkeu en Emden denkbaar
dan door Nederland over RoMerdam
cn Delfzijl en die is er ook wel, maar petten met witgozea ba na afgezet
do Duitsehera hebben geen scheeps- herkenbare zcegrensambteaaron En
relegenheid om door eigen land <Je BI* do zee en binnenschepen krioelen
kolso o,»r j;rte bntigoc. Onzo 2'1 rentl..V». dot, wal al,
«ndzol» Rljuvioot-hooa dio -J-W X
tank van onze Oosterburen overgeno- koeren tekens weer terug. Op do groo.
men en zonder, dat er heel veel over ze zeeschepen, waarvan 'k er een zes-
geschreven is, vaart onze binnen- lal zag liggen, staan bovendien dag eu
vrachtvloot in Duitschen dienst, zoo- nacht één douane-anvbteriaar en één
als voor een deel onze vee-vracht- militaire hulp-commies. Wanneer de
kloot geprest is ia dienst der Geasso- ambtenaren dus hun pt.oht doen - on
ï.Jii-r,.. a. nog wel eens oipomlijk geoogd
worden, dat onze grensambtcnarön ln
ciocrdcn te varen. Hot ia nu voor de
iDuitschers eeu uitkomst, dat oase
Nederlaudache schepen zich daarvoor
beschikbaar willen stellenmaar het
Plichtsbetrachting -uitmunten
wearwil vau do lelie verleiding,
aan zij voortdurend bloot staan -
kan
in Afwachting van de be-
-schikking, die de Rechter ten aan-
imjnieeer d«r iWdil z»l treflm.
sejoofe-1> ,s. Drie oltoerra en 23 ma..T dusi^K U h« imIm
Kluwen kwamen Cm. |ge]ut(i deraelijk# ,^deaiik.%.emll«
KKEiCKMiE ONTBINDING V.kN gjg.g
beate. Da Ef IS «SST. «sr
iNeaerlauosklieii pacifist De Jong vau heeft aokreken om het Huis van Aige- 8e°P&nd voor tn den 1 ottert ijken zin
Beek, en verklaard, dat hij «kwam VM vaardigden te ontbinden, ind.en hij dl', des woords daklooze kinderen u»k
Herthag en toe; Duitsche departeimeut nOod'zakielijk zou achten. Het Pruis!- Scncenten. Dit ^an
vau biucenlrriulsche zaken, om den sohö ministc-ie ie vrij om het tijdstip slechte hij wijze van groote uitzoud
w eg te bere.dcit van een harm'har tlgen voor de ontbind ng to kiezen en er w"*f .geschieden, daar de opneming
vrv-de. Hij verzekerde Heron, dat de wordt gozugd, dat bij een defiaitievo van dergelijke kinderen op do aral>-
vreu«Tpariij. oip het punt stond de op- verwerping van het gelijke kieareCht touaren zeor buitengewone- zorgen
pennacht .11 DuitscbJand te krijsen ori de regtermg in het laatst van dea ®n bemoeienissen legt, on bovendien
wilde dat Heron Wilson zou voortus- zomer <A in don herfst van do machll- geregelde gang der huishouding
reiden van hei gunstige oogonMik ge- gin* tot onU)aiding gebruik zou «va- ui het Buitenhuis daardoor in niet
orUtk te maken. Quidde vertelaarde, ken. geringe inato wordt bemoeilijkt, tu
dat Duitschland genegen was le. aan) De „FrarUof. Ztg." deelt verder het vervolg ia om deze redenen dit
ÜAas-Lot'Mir.r^en. autonomie toe -J-
L'il toto's van Zeel>rugge Ou uit
andore fe.tou ia gebleken, d a t h e t
kanaatte Zeebruggenog
vo lk omen afgesloten en staan, mits hei land op de vredescon-
totaal onbruikbaar ia. De ferentie niet genoemd werd 2e. wan-
hindermssen ziju zelfe nog beter oeer de verdragen van BresteLitefsk
geplaatst dan men aanvankelijk niet besproken werden op de vrectea-
dacht en tengevolge van de BrKacho conferentie, vai Duitscti.and wellicht
luoht-acUe e.a. oorzaken tx-Ikien zekere concessie doen; 3e. er zou na
pogingen om ze te verwijderen geen
succes.
Denieuw ©aanval.
De Britechc admiraliteit meldt; De
operaties, die ontworpen waren," om
de bavons \au Oebende en Zee-brugge
te sluiten, zijn Donderdagavond met
succes voltooid, boen de verouderde
kruiser v lLdicvJye lusschen de hoofden
en dwars voor den ingang van de
haven van Catenae tot zinken werd
gebracht»
den oorlog geen economische oorlog
mogtu zijn -te. Du.tsctoiand zou zijn
fcotuniéh terugkrijgen.
Heron vroeg verontwaardigd hoe
Quidde hem verzoeken fcon met zoo'a
rommeu van praatjes en bedrog bij. het
Amerikaa.ische volk aan te komen.
Ilij zei de dat daardoor eenvoudig de
vastberadenheid van bet Amerikaan-
eche volk vereterkt zou worden om
door te gaan met vechten tot bet Prui-
s.scho rnilitairisme verdwenen was.
Weenend vertrok Quidde.
Binnenland
MILITAIREN OP ZOEK NAAR
PARTICULIERE VOORRADEN.
Naar do Telegraaf verneemt ls oen
groot gedeelte van het militair wie|-
rijderedopot te Gouda naar de vef-
scliiilenrie provincies vertrokken, om
daar onder leiding van civiele con
troleurs onderzoek te doen naar
eventneele voorraden graan en ande
re levensmiddelen.
Naar men aan de TeL mededeelt.
mede. dat in het «eerenihuis een groot onderdak voor de aan de -zorg van
deed der loden een meerderheid de® Voogdijraad toevertrouwde kin-
wordt «rffa beweerd voor hel gelijke deren gesloten.
De Voogdijraad, the het bovenstaan-
de uiteenzet, in een circulaire aan da
Ml maters van Binnen! aodsche Zaken
on Juetifcie en aan dea Commis
saris der Koningin iu dit gewest.,
voegt or aan to«t dat het drin
gend noodig wordt, dat van de zijde
van de plaatselijke en gewestelijke
besturen de handen worden incenge-
-uo-zfjq ue a noWtudod ep oio mcisuj»
dere personen of instellingen te steu
nen, die zich de totstandkoming van
tehuizen, als boven geschetst, ten doel
hebben gesteld.
De opvoeding vau verwaarloosde
kinderen, door den Staat op zich
genomen en grootend eels besost-igd.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAG AVONDPRAATJE.
Er guat over Joost van den Von
del een verhaal, dat. eon zoogenaam
de grappenmaker, die geestig wezen
wou, hem kaarsvet op zijn wambuis
smeerde met do nour ziju oordeel
kortste vorar egelsVet smet.
Maar de dichter, ook niet mis, ant
woordde met een stevigon oorveeg en
hot nog kortere rijm Ik tik.
Na dien rijd is deze beknopte poëzie
nogal in do mode gekomen. Borlage
versierde den klokketoren van zijn
Beurs met spreukeu in dezc-n geest
„Duur uw uut-", zeer oneerbiedig
door do Beursbezoekers geparodieerd
met; „Stuur uw huur". Nu is
deze eenlettergrepige dichterij al
tot Santpoort doorgedrongen, waar
een biljartclub is opgericht onder den
naam: „Krijt op tijd".
Ik denk. dat deze poëzie een ver
schijnsel is van den uedeudaagschen
tijd. Vroeger lazen de menschen nog
dikko boeken met laugo regels, hexa
meters of panto motors goheeten
nu ze daar geen tijd meer voor heb
ben, behelpen zij zich met de dicht-
«uist. bovenbedoeld. De wiegeliedjes
in vier of meer coupletten zulleu in
onbruik raken en vorvangon worden
door het veol beknoptere: „Gaap cn
slaap!", dat dceuoods vet gedrukt
aan het kinderbed» kan opgehangen
worden on, zoodra het kind lezen kan
oen 3terk suggestieven invloed moet
hebben. Twee andere begrippen, die
Wer goed bij elkaar behooren uitge
drukt door d® twee woorden „Eet ver-
Reet daar het. in 't algemeen maar
verstandig zou wezen, om het. eteus-
«E t" vorgeton, daar er tooh noch
okkernij, noch overvloed van dage-
hjksch «ten te krijgen ia.
Nu ik daarover spreekhoe moet
iaac met de pensions gaanf
wedwongen vegetarisch zullen ze groo-
tendeels wel moeten worden, maar
jfclte wanneer do gasten zioh dat. la
ten aanlounon, wat krijgen ae dan te
eten en hoeveel zullen ze er wel voor
moeten liotalen'f
Met Jon mood der wanhoop, zou ik
bijna zeggen, adverteoren ze iu cou
ranten en tijdschriften hunne pen
sions, alsof er geen vuiltje aan de
lucht was. Maar voor den opmerk
zame» toeschouwer toch met een ze
kere voorzichtigheid. De meeaten zon
der prijs. Anderen mot een zekere
ruimte jn de berekening, bijvoor
beeld; „van f 4.50 tot f 6.50 per
dag". Later kun j9 dau altijd nog
zien. wat het wezen moet. Sommige
slimmorte makou reclame met din
gen, die tot de hoofdzaak niet af
doen: „Prima keuken", schrijft de
een, „bekend om zijn uitstekende ta
fel", een ander. „Maar wat heb ik",
zoo vraagt een van mijn kennissen,
0011 bezadigd man, die gaarne de din
gen tot liun diepste binnenst© peilt,
„wat heb ik aan een mooie keuken
011 een stevige tafel 1 Wat is «r t«
e t e 111 Ziedaar de vraag, waar het- op
aankomt". Ea daarom leek de aanbe
veling vau een anderen hótelhoijder
zoo roekeloos. „Volledig pension",
adverteerdo hij „Rampaalige". zei
een van zijn vrienden, „hoe durf je
zooiete in dezen tijd beloven?"
„Met de grootst© gerustheid",
zei hij. „Volledig i9 oen begrip, dat
wiaeelt met de tijdsomstandigheden.
Is er geen vleesc-h te krijgen, dan
omvat volledig pension geen vlereoh.
Ia de thee op. dan ook geen theo. En-
zoovoorts. Volledig pension beteekeut
du# eigenlijk, dat je geeft wat je hebt
en zoolang ie hebt. „E11 dat zal ik
doen!" riep hij, met eon uitliareting
van edelmoedigheid. „Mijn laatste
5las duinwater zal ik met mijn glisten
eelen
Maar tooh verklaarde hij, de toe
komst vol zorg in t© zien. De aankon
diging van een nieuwe film „de le
venslustige Hételier", aangekondigd
in oen van on Ze tegenwoordig over-
t.ilrijko weekbladen, beschouwde hij
dan ook als een oud'erweteche vertoo-
ning. „Zoo'n hotelhouder", zei hn.
„bestaat niet meer". En smadelijk
koek hij naar den overkant waar een
concurrent huist, die op zijn ruiten in
groote gouden letters had laten aan
kondigen Restaurant den
geheelen dag. „Wat eon zorg
eu een hoofdbreken, om den geheeleu
dag «en restaurant te drijven op af-
wezige levensmiddelen I"'
Er zijn meer van die van vroeger
overgebleven opeokriftea, die in strija
zijn met hedeudaagscbe toestanden,
up bet gordijn van den Haarlemse-hen
Schouwburg adverteert, een slager,
een lang verdwenen melkinrichting
uit den tijd toen je nog melk en melk
producten kon krijgen „naar harte
lust". Eu is er iets pijnlijkere te be
denken, dan d© ironisohe uJtuoo'li-
gmg; „Drink van Veen's Theol"
De spoorwegreiziger ziet- in de sta
tions-reclames meer van die opwek
kingen uit dou volmaakt verleden tijd.
„Do best© drie cents sigaar is Rosa".
De beste I Zelfs de alecotste «gaar is
al lang boven dien prijs geklommen.
Zeep en zeeppoeder staan er geadver
teerd met eeu nonchalance, of er nooit
gebrek was of zou kiuineu komen.
eelderig wordt reclame gemaakt
met een „exjiort" die al lang afgeloo-
peu is. Als vlijmende spot khnkt de
aanbeveling van een Maatschappij
voor bedrijfsverzekering. Wie weet er
iu dezen tijd nog van zekerheid voor
zijn bedrijf af I
Van reclames en advertenfciëu spre
kende, sohiet mij te binnen, dat ik
dezer dagen in een van onze, zooals
gezegd, vele weekbladen oen vet. ge
drukte opmerking vond, waarin tot
ad verteeren aangespoord wordt. „Een
advertentie éénmaal plaateen", zoo
stond er, „is even onverstandig al#
één keer aan een dichte deur kloppen
en wegloopen, als niet word.t openge
daan".
Daarover peinzende ontmoette ik
Wouter, met een nieuw pak aan, een
bloem in zijn knoopsgat, den neus
in den wind ala van ouds, het beel
van de eeuwige jeugd. „Waar euf je
over 1" vroeg hij, met de keurige
woordenkous, die we van hem ken
nen. Toen ik hem verteld had waar
het over ging, begon hij smadelijk te
lachen en zei: „ala mijn deur dicht
is en ik hoor iemand daarop kloppen,
dan zeg ik tegen mijn vrouwKoos,
niet open doen hoor, want daar i# gestraften
zeker een dronken kwel, die de bel
niet ziet!''
Ik keek mijn ueef versteld aan.
Maar hij had gelijk.
„Liep je daar zoo over te soecent"
ging Wouter voort. Arme Fidelio,
je hoort nog altijd niet tot de snug
gerste!"
Eu 11a deze vriendelijke opmerking
stak hij de handen in de zakkoa van
zijn keurig co biertje en wandelde ver
der, liet hoofd, ala 't kon. nog wat
meer achterover.
Hieruit blijkt dus, dat er geen
moeilijker kunst ia, dau lezen, want,
je moet niet alleen begrijpen wat er
staat, maar ook wat er ontbreekt iu
de redeneering. Het toeval wilde dat
ik dieuzelfden morgeu Hopma ont
moette. die, minder zuur dan mijn
neef Wouter, met een vroolijk gezicht
op mij afkwam en dadelijk vertelde,
waarom lui zo© opgewekt keek.
„Verbeeld je", "zei hij, „daar lees
ik iu de krant van deu porter vau
een gevangenis, die gehuldigd werd
omdat hij 25 jaar in Rijksdienst was
geweest. En wat denk je, dat daarbij
gebeurd is? Een deputatie uit de
twee strafgeetienten is den jubilaris
komen bezoeken «1 heeft hem een
wandelstok vereerd, met eeu zilveren
knop is hij niet goed? De opgesle-
teneu, die den portier een wandel
stok vei'eereu alsof ze willen zoggen:
„toe, zeg, ga jij eens een beetje wan
delen er mankeert nog maar aan,
dat ze vroegen„wil je dan asje
blieft d© deux achter je openlaten f
Dit leek me toch niet waarschijn
lijk. „Je zult je vergist hebben", zei
ik, „dat kan er niet staan".
„Op mijn woord", «ri Hopma,
„wat verwed je er onder? Een kistje
sigaren I'*
„Niet genoeg. Een kop thee!"
„Dat is me te kostbaar. Dan maar
niet wedden"
Zoo scheidden we. Maar toen
thuis kwam zocht ik het bericht in de
courant tooh eens op en vond, dat de
deputatie bestnan had uit bewaar
der» van de gevangenis, zoodat er
niete vreemde was voorgevallen. De
ow-fi-ofiov». zullen van k koele feeat
waarschijnlijk niemendal
hebben. En de portier, een betrouw
baar man, houdt de deur, als van
ouds. wel stevig dicht
Ab Wouter van die dommigheid
van Hopma hoorde, zou diens leed
niet te overzien zijn. Maar waarom
zal ik een onschadelijk meusch als
Hopma voor de wilde dieren werpen
En bovendien het is heolemaal niet
onwaan-ciujulijk dat Wouter zeggen
zou: „Jse beate Hopma, hij j nog
onnoozeler dan Fidelio". En di© kans
wil ik mijn braven neef niet geven.
Met groote belangstelling bob ik
gezien, dat er telkens meer partijen
in ons land worden opgericut die
deel willen nemen aan of althans
invloed willen uitoefenen op de alge
meen© verkiezingen. De poli toe is de
laatet© geweest.. Misschien ook de
vóórlaatste, want je kunt het uiet
goed bijhouden. Om de waarheid te
zeggen wij Nederlanders voelen ons
zoo onafhankelijk, dat eigenlijk ieder
onzer «en afzonderlijke partij vormt»
Al zijn we bij eoa algemeeue partij
aangesloten, hcélemaal daarmee eous
ziju we het nooit: er moest, meener.
we, iets veranderd worden, verenold
of verlangzaamd Dus bestaan er iu
Nederland zeven millioen partijen,
in cijfers7.000.000
Daar gaan af de zuigelin
gen. do kiuderen en o© op-
'H ronde
groeiende jeugd, 1
cijfers
Blijft over
Dau de vrouwen, die nog
maar alleen het passief en
niet het actief kiesrecht
hebben, dus wel gekozen
kunnen worden, maar zelf
niet mogen kiezen:
2.000.000
.500.000
Blijft over 2.500.000
kieeers, dus (volgens bovenstaande be
rekening) t wee en een half millioea
partijen
Daar aan een boom zóó volgeladen
eeu enkel pruimpje er niet oy aan
komt, is de gedachte bij mij gere
zen 0111 een nieuwe partij te stichten,
namelijk «Lie van mijn vakgenooteo
AJL&EMEENE STAATSPARTIJ
DER ZATEUDAGAVONDPRAAT-
J ES MA K ERS.
Zij zal een grootsche en dankbar*
taak hebben eu wel: het vervrootij-
ken en veraangenamen van de staats
stukken.
Iedere Nederlander weet, dal in
dorheid en verveling niets de offi
cieel© stuk keu van onze Staten-Gene
raal te boven gaat, of het moesten de
debatten in de Tweede Kamer we
zen. Zoodra de Z ater dagavond praat
jes makera den invloed hebben ver
kregen, die hun toekomt, zal dat an
ders worden, de stijl losser, hot ge
heel aantrekkelijker. Er zal geen
voorloopig verslag meer verschijnen
zonder passend© aanhaling uit van
Zeggelen, den Schoolmeester, Sjwen-
hoff of Charivarius; de Memorie van
Antwoord zal worden beschouwd ala
een voortreffelijke gelegenheid om de
nieuwst© mop te plaatsenkortom, er
zal aantrekkelijkheid gegeven wor
den aan officieele stukken, die na
boeiend zijn als droog zand
Alleen wil ik om misverstand te
voorkomen, maar dadelijk aeggeu, dat
een Kaïueronndidaiuur voor de
PARTIJ DER ZATERDAG
AVONDPRAATJESMAKERS door
mij niet zal worden aanvaard. Dag
in, dag uit, op d© vacantiea na, re
devoeringen aan te hoeren, heeft ui ij
altijd toegeschenen ecu bitter zwaar
lot te aim. Maar dat is geen be
zwaar. Er zijn liefhebbers genoeg!
Van de nieuwste mop gesproken.
Die is voorgevallen bij de onderwij
zers-examens te Haarlem. De exami
nator heeft gesproken van de Muzeo
en vindt dit e«n gelegenheid om een
der examinandi aan den tand te voe
len
„En wat zijn wel de Muzen?"
„De Turken", antwoordt de can*
did aal beslist.
1 1'* doet de examinator.
„Ja, die heeten ook wel Muzelman»
nea".
F1UEUO.