HAARLEM'S DAQBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
De Oorlog.
Feuilleton
De Vondeling
VRIJDAa 17 MEI 1918 TWEEDE BLAD
(Derde reeks.)
34
Een Havenstad In Oorlogstijd.
V.
D o i x i ij 1, April 1918. ouder een grnskleed sofauil gaat(
De officier, bij wien wij zouden sa-
meu komen, had 't ine voorgetoekeud
„Als u bij Uitwierda komt, vindt u
bij den hoek van 'n weg een iransfor-
m ©torenhuisj©, aan het eind van de
rij hofsteden moet u bij de laats.©
afstappen en in het achterdeel der
boerderij heb ik m'n kamerI".
De situatie 7©u volkomen duidelijk
geweest zijn, wanneer-er maar niet
twee transformatorenhuisjes geweest
«aren, waaraan de 'luitenant blijk
baar niet gedacht had, en waarvan
jk duö geen wetenschap had, toen ik
een kwartiertje over de avondlijk-een
zame wegen buiten Delfzijl gefiets
was en aan weerszijden van het grind
pad hoeven zag. 't Transfonnatoren-
huisje was mee present, 'k Bestudeer
de m'n schetsteekening en besloot,
dat de hofstede links de aangewezene
zou moeten zijn. Om-en-bij tien
uur was het geworden en alle
hoefjes stonden in het donker.
Dus scharrelde ik maar op den
tast over het erf de achterzijde der
boeren-woonstee langs, waar heel
niets te ontdekken viel, dat mensche-
lijk bijzijn verraadde. Waarom ik
maar eens een korten vuistenroffel
ep de achterdeur waagde.
Waas iaat? deed een verbaasde
boeresteni. De spraak week niet on
belangrijk af van die van den luite
nant, die m'n boekje met den platte
grond van Uitvrierda had versierd en
jk zei dus aan den anderen kant van
ue3i onuer een griisKieeu «muu oa,4lo
draagt de kleur van 't malsche land
en ook buiten den dijk, waar de gol
ven zoetjes verloopen op do naar den
dijk kruipende wadgromien, groent de
aarde nog, naar 't manezilverige water
met blanke vloeiingen langs don gra
ai gen oever uitkriuft. Maar we kwa
men nog niet bij do zee. Een hekje
door, waren we van den weg af langs
een slapend© boerenhoeve gekomen.
We liepen op den dijk aan, die in
helder licht naar 't westen giug en
waren in 't patrouilleor-gebiea geko
men. We praatten niet meer. Op
zoo'n verkenningstocht is alle ver
mijdbaar geluid uit den booze en dus
gingen we stil-achter-elkaar, de offi
cier als gids voorop, dijkwaarta. Tot
opeens m'n leidsman zich op den
grond liet vallen en viervoetig er van
door ging, terug in de richting van
een sloot waar een riit.jo boornen oen
schuilplaats bood. Als kameraad op
zoo'n geheimzinnigan oin me tocht, sta
je bij zulk een plotselinge verrassing
er wat beteuterd bij, maar je be
grijpt, dat 't gobruik ia, om alles te
doen, wat je gids dóet en dus lag 'k
mo ook woldra door 't natte gras
naar het beschuttende hout te wer
ken. Over den dijk gingen twee don
kere gestalten in 't maanlicht, 't Zijn
er twee van de douane, fluisterde de
adjudant, en 't is maar beter, dat ae
ons niet zien. We bleven dua stil, tot
dat de wakers op den dijk voorbij
waren. Net waren we er tussclienuit
gesprongen en konden na een poosje,
maar nu toch maar voor alle securi
teit voorzichtig op handen en voeten,
vooruit naar den dijk komen,
ido nog-toeö deur, dat 'k blijkbaar waar we aan de kruin bleven liggen,
verkeerd was en dat 'k nog wel 's om den omtrek te overzien. Langs de
zoeken zou! Waarop de in z'n slaapje £r™ejie streep van den dijk geeu uien-
gestoorde boer me nog wat na mopper- I «helijk wezen zichtbaar; daarover
11 zagen we het zilver van de zee, waar
ook niets te zien was. Geen schip was
11 n foU -«old. weldr. Vj»rb.) oon bui!rai de d, jtótacl»
•tweeden trausformatorencyhnder en marine-vaartuigen had 'k 's middags
die bleek de juiste te zijn, maar dat tegen roawn oostwaarts zaen wegva-
roerkte 'k niet, voordat 'k een over ren, achter-elkander. met eon klein
sen hek bungelende godaant© met een vaartuigje er naast, m de richting
kwattiermuta op. gepasseerd waa, die van Emden. Als er in 't zicht, geen
me vriendelijk,.goedenavond" weusch- I zeeschepen zijn, beteekent dit, dat er
to en toen 'k argeloos voortfieteend m c «ret? ureu waarschijnlijk geen
t.„d mtnoodigde, om er eens ,f 1. bui, „.«.eüjk van d.„ dij£J„U»i
stappen. De luwt haa zich w n raar afhalen, kunnen hun vachtjes niet
pakje gestokou, dat zag'k al, toen 'k ver zee in brengen, daar ze zelf on
iu 't donker zijpaadje langs
huis achter heru aan strompelde.
Een gezellig lichtschijnsel viel uit z'n
kamer naar buiten, toen 'k er binnen
stapte en een paar zeer onsalonfihige
heerschappen zag zitten, zoo weg ge
drost uit een etadsachterbuurt naar
dit gemoedelijk platteland, 'k Keek
m'n gastheer ecus van terzij aan, cf
hij mij inlichten zou. wat dit apachen-
paar hier te maken had, toen l.et
fijne gezelschap me ineens glimlachend
aankeek en 'k in den sehaw.mden
opper-apach, met de vervaarlijk ge
klepte pet dén keurigen ad ju hut an
den Overste ontdekte en in z'n gezel
den zoon van een bekend Eerste Ka
merlid herkende, die mee op sluip
tocht zou gaan. Ze waren in gran
diose vermomming vanwege een
nachtelijken tocht, waaróp Lot roo-
dig zou zijn, dat geen van de waiters
langs de kust zou weten, dat zi.t bij
een toevallige ontmoeting officieren
voor zich hadden.
De preparatieven voor den af-
zeewaardig zijn. Voor verboden uit
voer is dus we! altijd een zeeschip bui-
ten-op-'t-water noodig. Maar toch
kan je er nooit zeker van zijn, dat 'I
alk-s veilig is. Daarom moeeten we
eerst den dijk over, om te zien hoe 't
daar was en bij die manoeuvre werd
'k andermaal verrast door de merk-
wanrdigo manier, waarop m'n tocht
genoot zich uit? de voeten maakte,
of lieverrolde. Hij werkte zich op
den dijkrug en wentelde zicli, verti
caal om z'n lichaamsas draaiend, snel-
lijk ©enige malen om-en-om en ver
dween langs de helling van het bui-
ten-dijksche land. 'k Kwam net nog
haastig genoeg aan den bovenkant
van 't talud daar gekropen, om niet
zonder inwendig genoegen te zien, dat
hij z'n draaispel niet geëindigd had,
maar zich eenvoudig van de helling
had laten afrollen, in 't land bene
den aan de zee, op de manier, waarop
jongens bij duinprei zich van boven
af omlaag laten zeulen. M'n botten
waren dit rol-spel met den tijd wat
verlcord eu de kapriolen, die m'n
corpus maakte, toen 'k probeerde me
voorman te richten moeten
marsch waren spoedig gemaakt en de wel een vermakelijken Ersatz van den
geladen brownings gleden 'n den iak, 1 lenigen dijkval van m'n nachtelij ken
;.j gevfd-vau-nood hun kraihtïgen gids geweest zijn. Maar m'n gezel mis
te op dat oogenblik den zin voor hu
mor, of hij was t© ernstg bezig, om
over onzen tocht na te denken, zoo
dat hij niet den minsten schik had in
de zonderlinge manier, waarop..ik
-dienst te kunnen bewijze-
De adjudant was m'n vriendelijk ge-
Iei<l© dien nacht. Wij tweeën
zouden te-voet op den zeedijk
gaan en dan daarlangs naar de hoeve,
waar we de twee andere patrouille-
gangers om één uur 's nachla ontmoe
ten zouden. Zij zouden dan van het
noorden af, naar 't punt koiuen, dat
wij oostwaarts hit naderden, om dan
onderweg de verdachte plek al van
twee zijden te kunnen waarnemen.
De maan was vol-opgegaan boven
het green© laud, dat geheel verlaten
voor ons uit lag. Ver af ruischte de
zee. Wat heeft 't golvengedaver daar
in 't noorden 'u eigenaardige beko
ring! Bij ons in Holland is in je geest
't zeegeruisch altiid verbonden aan 't
duinaspect. Hier loop je tuaeohen de
groene weion tot aan zee. Zelfs de dijk
aio er geeu gowone weg is, maar ge- stilte verklinken!
hem opzijde rolde.
Er werd besloten, dot we hier in
't zeegebied, aan den teen van den
dijk een kwartiertje zouden blijven
liggen. Dat is ook al geen alledaag-
sche bezigheid, om zoo'n tijd lang op
je buik uitgestrekt in het natte gras,
waar de smeuigo klei van 't Hooge-
land. straks nog door 't zeewater door-
sijpeld werd, te blijven liggen. Maar
toch wat 'n heerlijkheid als je even ge
wend bent aan 't güjorigo en 't glib
berige onder je, als je daar in de sto
reloos* lucht ligt te mijmeren in den
volstraalden manenacht, terwijl de
gruizels van 't zeogeluid in de land-
Overzicht.
In 't Er.gelsche Lagerhui© is een in
terpellatie over d« vredeaaangeiegen-
hrder. gehouden.
"t Ging allereerst over de brieven
van keizer Karei.
Runciman stelde daarover een reek©
vragen.
Minister Bulfour antwoordde daar
op o.xn. De brief was een schrijven
van keizer Karei aan een bloedver
want, prins Sixtus van Panna. Hij Is
door dezen bloedverwant aan den
Franseh m president en den Pranschen
premier overgebracht, onder etrikte
geheimhouding en zonder toestemming
het uan iecnand mede te dee'.en behal
ve den premier en den Koning van
Engeland en Lloyd George. Ik zelf
was zco zei Balfour ten tijde van
deze transactie© in Amerika.
Runciman heeft gevraagd, of Wil
son er van op de hoogte was gebracht.
De Amerikaansche regeerln-g was des
tijds niet beter van deze feiten in ken
nis gesteld dan spreker zelf, maar in
dien iemand om die reden veronder
stelde dat ooit een gumi© aan ver-
trouwen In de regeering eu den pre
sident der Vereenigde Staten was aan
den dag gelegd, vergiste men zich ten
zeerste. Spreker (minister van buitcn-
jland9Che zaken) had voor Wilson geen
(geheimen. (Toejuiching.)
f Wat de conferentie te Stockholm
'aangaat, geloofde hij nog steeds, dat
'deze niet tot de beëindiging van een
'oorlog zou hebben bijgedragen. De
houding, die door de Briteche regee
ring met betrekking tot de conferentie
was' aangenomen,- stond niet In ver
band met den brief van keizer Karei
j of uuet onderhandelingen of beepre-
kingen daarover.
I Runciman had gevraagd, of een van
de recenen, waarom deze eerste be
sprekingen over den ke.zersbrief niet
tot een resultaat hadden geleid, was,
dat de Fransche regeerïng, niet tevre
den niet de teruggeving van El-zas-
Lotharingen van 1871 te eischea, maar
j bovendien gebieden had geëlscht, die
met F.lzas-Lothar ngen In 17!X) en 1814
zi;n veieenlgd geweest. Runciman had
hierbij natuurlijk het door den heer
Doumergues In het begin van 1917 bij
den Tsaar afgelegde bezoek op het
oog. ErwasgeenspraOtevan.
dat dltgrootere EJzas het
oorlogsdoel dargeallleer-
denvormde. Het bezoeflt van Dou-
merguts aan Rusland en zijn bespre
kingen met den tsaar kwamen eerst
veel iater toer kennis van de Engei-
sche regc-tring en hadden geen inter
nationale betc-ekenis en bonden haar
tot niets. De EngelaChe regeerïng heeft
ook nooit er toe aangemoedigd. Het
was geen zaak, die de Engelsche re-
geering ernstig zou hebben overwogen
en spreker geloofde evenmin, dat zij
ooit een punt heeft uitgemaakt op het
program der tbuiten-Iandsch© politleflc
van de Fransche regeering.
In het Ilongaarsche parlement werd
de minister president» Weker!©, ook
geïnterpelleerd oa-er den briprf van
I kedzex Karei.
De premier gaf toe. dat eön par
ticuliere brief van den koning
en wel omdat der» op rasentieelö
punten üehee' verdraaid ©n vervalscht
j is een zekore onrual heeft teweeg
gebracht, vooral in Duiischland.
.„Afgezien ocliter van de verval-
sclwngen, geeft de brief geenerlei
1 aanleiding tot ongerustheid on ik
waag het te beweren, divt na deze
i rectificatie belreffeaide dezen par
ticulieren l>rief. de ongerusthotd ook
in Duiischland hoeft opgehouden te
bestaan. Daarmede kunnen wij deze
zaak als vo tuen afgedaan beschou
wen. Wat de bewering betreft, dat
de minister van Buiten tandsche Za
ken voor de handelingen des kon inga
verantwoordelijk w, dit standpunt
handhaaf ik volkomen en ik geloof
ook, dat de vroegere minister van
Buitenlandsche Zaken (de afgetreden
graaf Czernin) deze meeniug deeit".
Hierop w erd geroepen „Hij ont
kende dat hij van den brief afwist",
waarop Weker!e antwoordden ..Hij
heeft' gezegd, dat hij van een parti
culieren brief geen kennis droeg,
maar hij ontkende nimmer, dat be
sprekingen mei prins Sixtus gevoerd
waren en voor zoover die besprekin
gen een politieke beteekenis hebben
gehad, zou de gewezen minister in
;eder geval de politieke verantwoor-
delijkheid geheel on al op zich nemen.
Verder ia ln deze zitting van het
Ilongaarsche parlement nog gespro
ken over het nieuwe verbond met
Duitschland. Hij verklaarde omtrent
de jongste conferenties tusschem de
Keizers en hun raadsleden in t Duit-
sclie hoofdkwartier,,Wat da oor
logsdoeleinden zelve betreft^ deze
weiden niet besproken, want van
oorlogsdoeleinden kan Ln het. geheel
geeu sprake zijn. Ons geheele bond
genootschap en alles wat daarmede
samenhangt, 'lieeft een vredelievend
en verdedigend karakter en beoogt
slechts het handhaven van den vrede
in a!!e richtingen, liet bondgenoot
schap kan alleen de onderling© ver
houding tusschen ons bondgenoot-en
beter maken, maar 1h geenszins op
te vatten als een hinderpaal voor
evcntueele betrekkingen, welke met
andere volken op economisch g©-
b.ed zouden kunnen worden aange
knoopt. Ook is het niet een hinder
paal voor een eventueel toetreden in
een zoogenaamdeu volkerenbond. D©
waarborg daar, ligt in het feit, dal
wij een zuiver defensief bondgenoot
schap hebben tot stond gebracht".
Uit Rome wordt aan de uTime»"
geseind, dat de dagbladen aldaar ver
wachten, dat het eerste resultaat van
de Duitsch-Oo6tonrijksche conferen
tie een spoedige hervatting van de
Oosten rij ksche militaire actie zal
zijn.
Verspreid nieuws
GIT FINLAND.
De Russen hebben den FLnecheo
spoorweg naar Petersburg op Finsch
gebied in beslag genomen. Hel FLn-
ache personeel vluchtte op Finsch
gebied. De vestingen aan de zee bij
Wibcxrg zijn ontruimd.
I Bij de nadering der Duitschers heb-
I ben do Russen de in do FLneohe ha
vens HunjÖ eu Heteingfors aonwe-
zige 7 Britsche en i Amerikaansche
duikbooten vernietigd. De bemannin
gen» werden naar Petersburg gebracht
GEEN STRAATGEVECHTEN
TE MOSKOU.
De „Norddeulsehe Allgemelne
Zeitung'' 9pre; kt tegen, dat er te
Moskou gevechten tusschen Bolsje-
witd en anarchisten hebben plaats
gehad.
'T BROODRANTSOEN IN
DUITSCHLAND.
Ondanks den toegezegd en graan
toevoer uit de Oekraïne, die echter
niet tijdig iueer zul plaat© vinden, j
heeft m«u het meel rantsoen in
Duitschiuud van op ICO gram
teruggebracht.
EGYPTE EN PALESTINA. Door
hot voltooien van de hangbrug over
het Suez-kanaal is er een rooht-
str<.©ksctie spoorweg, erbindmg tua-
achen Cairo en Palestina tot stond
gekomen.
WAPENS AAN DEN OORLOG
ONTROKKEN. Te Washington
wordt een gerechtelijk onderzoek in- j
gesteld naar 'n eruormen voorraad wa
pens ©n munitie, die in magazijnen
te New-York verborgen moet zijn
voor rekening van Duitschland.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Uit oen bericht, dat de „Times" uit
Tokio ontving bhjk, dat er onder
handelingen worden gevoerd tusschen
China en Japan over een mitiüir©
overeenkomst, die niet nador be-
sprokeu kan worden niet het oog cp
de toekomstige militaire operaties
tegen de Duitschers.De overeenkomst
is, volgens een uitgegeven memoran
dum, iu hoofdzaak gericht op het
handhaven van den vrede in het ver
re Oo6ten en de integriteit van Chi-
j na tegen het gevaar van Duitschland,
1 dat inzonderheid van Siberië uit
1 dreigt.
FRAU ZIETS, onafhankelijk so
cialist©, eerst in Duitschland vervolgd
wegens landverraad, is nu van ver
dei© vervolging ontslagen.
IN ZWITSERLAND bedraagt het
kaasrantsoen K.G. per maand per
hoofd.
GENERAAL MAURICE OVER
FOCIi. Generaal Maurice, vroeger
hoofd van de Engeleche militaire ope
raties, thans militair correspondent
von de .Daily Chronicle", brengt hul
de aan generaa Foch en zet uiteen,
dal diens taak is, de Britsche troepen
den noodzakelijken steun te geven om
de reserves te bewaken en tegelijk
zuin's om te gaan filet zijn eigen re
serves. ..Foch heeft het opperbevel
aanvaard toen de s'ag op zijn hoovie-
pwnt was en -Amiens er.etE werd te-1
dreigd. Thans is de vijand tot staan
gelbraclib, de verbonden legers blijven
met elkaar in contact eu Amien© ia
nog aitijd in onze handen".
Sinds den grOoten Duitschen aanval
had Maurice genei aal Foch driemaal
ontmoet en telkens vond hij hem jeug
diger, krachtiger en xneer vervuld van
vertrouwen. In Frankrijk is hij vóór
- aï'ea de held van de Marne.
j Men heeft gevraagd, waar Foch's
groote aanval blijft. De man. die tij
dens den Marne-slag rapporteerde:
„■De vijaDd volt mij ln de flank aan,
mijn achterhoede wordt bedreigd, i-k
ga over tot den front-aanval", zal
geen uur langer een verdedigende
houding aannemen dan een vooralch- j
tig beleid eischt.
DE INVOER IN ENGELAND STERK
VERMINDERD. In het Lagerhuis
heeft de voorzitter van de Board of
Trade er de aandacht on gevestigd,
dat d» invoer in Engeland sedert het
begin van den oorlog enorm is verm-n-
derd de invoer van 1917 bedroeg twee
derden van die in 1913 en wordt ditl
jaar cp niet meer dan de helft daar-1
van geschat.
Een Oosfenrijkaoh* dr»*d-
nought getorpedeerd.
Officie©; wordt uit Rome gemeld
De kapitein-ter-zee de Tigno!3 uit
Modena, twee matrozen en een *b>ker
zijn m?t zeldzame Vermetelheid, öe-
w ndeitnswaardige ••ffervaardigheid
en groote militaire ©n maritieme De-
kvaamheid. met versdhalking van
vijandelijke wachtschepen en zoek
lichten in den vroegen ochtend van
den Hden dezer binnengedrongen in
de zwaar versterkte oorlogshaven
Pola en höbben er bij- herhaling een
groot linie schip van het typ© Virlbus
Unitle (21.370 ton) getorpedeerd.
Daarn» verschenen bij hel aanbre
ken van den dag eskaders van onza
watervliegtuigen boven Pola en stuit-
ten daar op vijandelijke jachtvliegtui
gen e!j velden er twee. dwongen er
een om te dalen en keerden onverlet
naar hup basis terug.
EEN ITALIAAN SCHE TORPE
DOBOOT is naar uit Weenon gemeld
wordt, voor de haven vau Pola door
de Oostenrijkers tot zinken gebracht.
DE DUIKBOOTOORLOG, -t- In
't Engelscho Lagerhuis verklaarde de
regeering dat de bestrijding der duik
booten naar wensch gaat. Van 1 Jan.
tot 30 April van dit jaar zijn 172
aanvallen van duikbooten op Britsche
schepen mislukt.
EEN BEDREIGING VAN Wil,
SON. Uit Washington wordt ge
seind Wilson zond een schrijven aan
den leide-r der demoeraten in den Se
naat, Martin, waarin hij verklaart
zich t© verzetten tegen de uitbreiding
van het onderzoek naar de luchtmacht
tot een algemeen onderzoek naar de
krijgsoperatie!), zooals voorgesteld
wordt in eon bij het Congres inge
diende motie.
Wilwn verklaarde, dato hij de aan
neming zou beschouwen als een recht-
si-reeksch votum van wantrouwen in
ajn bestuur en ais een ]>oguig van 't
Congree om de leidiug van aen oor
log op zich te nemen.
LN VLAANDEREN w©rdt de beval-
king zoo meldt de Duïtocbe staf
weer teruggebracht in de dorpen bij
Yperen, die door den terugtocht der
Erge-schcn buiten de vuurlinie zijn
komen te liggen.
UIT RUSLAND. Het Centraal
Corn.té van <tc revolutionaire partij in
Rusland heeft een adres gericht tot da
socialistische partij in Frankrijk,
waarin steun wordt gevraagd tegen de
Bclsjewiki, „die door 'het sluiten van
een afzonderlijken vrede, de zaak van
het social.sme hebben verraden."
Stadsnieuws
naar de voorzitter de heer F. H.
SmÜ mededeelde. De deposito'© rtegen
in 1917 van t 17.490 tot f 90.5GG -
in htt gehoel kwam in deposito
f 328.097. De credieten stegen van
l 22.1X0 tot f 74.091. Toegestaan wer
den 32 credielën tot een bedrag van
39.745. De incasso's stegen van 624
in 1916 tot 9S4 m 1917 tot een be
drag van 78.102. Tot Mei 1918
waren reeds 4000 vorderingen opge
geven tot ecm bedrag van f 73300.
I Meegedeeld werd. dat voorstellen
zullen worden Ingediend ter kupi-
taalsuilbreiding.
Het Tooneei
HET HO FSTA/lVPOON EBL
..Goena-Goena vroolijk spel
van een mysterievollen In-
dischen nacht, door Henri
van Wermeskenken.
„Tropenadel", het vroegere „vro©-
lijke spe!" van Henri van Wermes-
kerken, beleefd© talrijke opvoer.ngen,
voornamelijk door het uitstekende,
oer-ccmlsche spel van Musch en Me
vrouw De Boer.
Wuarschijnlijik heeft dit succes bij
het publiek den schrijver verlokt tot
het in elkaar zetten van Goena-Goena.
Dooh was Tropen-ade! al niet meer
dan een dolle klucht het was juist om
dl© dolheid genietbaar; in Goena-
j Goena verioop: het d^i-klucht ge meer
j dan eena fn saaiheid, waar de epe'en-
I 4©n niet moeite wat leven in brengen.
1 Goene-Goena is de etiü© kroont,
waar veel over geschreven en veel
over gesproken is Henri van War
me akerken solt er wat mee rond, doet
allerlei vreemde dingen gebeuren in
het hul© van Mr. Proper, die ten
slotte blijken heel niet vreemd te 7.ijn.
Ton minst" n l.et mysterieus, want
VERKORTING VAN DEN WERK
TIJD. Alen schrijft one Onlangs
hield do Ned. Vereen, van Spoor- en
Tramwegpersoneel een openbar© ver
gadering om te bespreken verkorting
van den werktijd in verband met de
slechte volks voeding. Deze vergadering
werd nfunvens den chef der Centrale
Werkplaats bijgewoond door de hee-
ren Koning (Ingenieur) en Zonneveld
(opzichter) Donderdag werd het be
stuurslid van Vakgroep V, de heer
W. Ie Geest, bij den chef ontboden,
welke hem imededeeide, dat ook htj
van meening was, dat bij de hu dlge
voedselvoorziening de arbeidsdag niet
te iang mag zijn en hij daarom aan de
Directie haa voorgesteld den werktijd
vast te stellen van 's morgens half 8
tot 12 uur en van 's middags half 2 tot
6 uur des Zaterdags tot 's middags
12 uur. al!e> zonder Unancieele scha
de voor do arbeiders. Deae regeling
treedt e s. Üln6dag m wedking. Na
mens het personeel bedankte de heer
De Geest voor de zeer gewaard eerde
medewerking van den chef. Het ls
voor de arbeiders aan de werkplaat
sen een groote verbetering, ook omdat
nu des Za'.erdags niet later, dan tot 12
uur gewerkt wordt, waardoor de
werklieden odk op dien dag op gewo
nen tij' het middagmaal met hun
huisgenooben kunnen gebruiken.
Het U een onooi resultaat van het
optreden van deze vakgroep, omdat
hierdoor ook ia gebleken dat over ds
belangen van de- arbeiders met den
chef zelf kan worden onderhandeld en
dat daardoor een spoedig© behande
ling mogelijk ls.
N. V. MIDDENSTAXDSGREDIET
BANK. In de aardeelhoudersver*
gadering van de N. V. Midden
s' andscredietbank werden Donder
dagavond d© balans en winst- en
verliesrekening goedgekeurd an d©
hoeren H. Franken Jr., Mr. A. H
J. Meren© en Joh. M. Schmidt her
kozen als ledem van den Raad van
Toezicht.
Uit het verslag blijkt, dat de zaken
onder den nieuwen directouuv den
heer J. S. de Handt, de goede rich
ting uitgaan. Weliswaar is or over
19151917 een verliescijfer van f 555,
maar te verwachten valt. door de
goede resultaten in de eerste 4 maan
den van 1918 verkregen, dat dit
jaar dividend zal kunnen worden
uitgekeerd. De kasomzet bedroeg in
1917 f 433.222 en nu :c de ©en?:© 4
maanden van 1918 reeds f 314.0Ü0,
vreemd blijft het wèl, dat een jong
temperamentvol meisje verliefd blijk»
op ©pr or.mogelfjken, houten klaa©,
een man zooaïe er geeu tweede rond-
loopt, wat houterigheid en saai
beid betreft Die saaie Piet is d«
j ongelukkige bewerker der still©
kracht waarvoor het hee'e huls in be-
weg;'ig komt, de bedienden de vlucht
nemen en de politl© gewaarschuwd
wordt. De oude grootmoeder Tjang la
de verpersoonlijking van het geloor ln
de Goena-Goena zij werkt met kaar
ten en roet geheimzinnige potje© en
pannetjes, waar wierookachtige geu
ren uit opstijgen en het ls op haar
aandringen, dat de familie ten slotte
verhuizen gaat en wij het fcöoneel leeg
zien dragen door de bedienden.
Een buitenkansje voor het Hofstad-
Tooneei, dat Mevrouw Van Hees—Van
Amstel (die ook een rol vervulde In
„Nonnie" van Fabrlclos), bereid werd
gevonden, de rol van Tjang te spelen.
Haar zitten in het eerste bedrfjtf aan
het tafeltje met waarzeggers-ingre-
dien ten, haar spreken en gebaren wa-
1 ren het glanspunt van de voorstelling.
Die overigens niet veel glanspunten
had. Een leeg stuk is zelfs door goed
©pel niet ta redden het bleef op eon
laag plan, al viel er nu en dan te la
chen om een kluchtig looneeltje.
Trouwens, het publiek, vrij goed op
gekomen ondanks den zomcrscheü
■Mei-avond, amuseerde zich blijkbaar:
er werd veel gelachen in de zaal.
Wij voor ons denken liever aan wal
bet 'H<fstad-Tooneei ons tevoren in het
afgcloopen eeizoan heef*, geschonken.
Cor Ruys zagen wij dua voor t
laat6t als '.Ld van dft fnfcelschap op
treden, wij zullen hem ên TlUy Lu©
moeten missen, het volgend seizoen.
Wat wij van hart© betreuren.
Nog volt te venmeiden, dat aan Me
vrouw Van Hees een paar bloemstuk
ken werden vereerd tot dank voor wat
zij ln haar gastrol presteerde en dat
de heêren Poutsma en Van der Lugt
Mokert voor amaakvolt© Indische
décors hadden gezorgd.
ANNA VAN GOGH—KAUIJBAQH.
OEFENING MET DE MECHANI
SCHE LADDER. 'Door de brand
weer ts een dezer dagen de gebruik©-
lijke voorjaarsoeferüng gehouden met
de mechanische ladder. Qezen keer
werd zij gehouden op het Voorhelm-
plein nabij de Huishoud- en Industrie.
sohool. De oefening trok vele nieuws
gierigen en het was ook een aardig
gewicht de kwieke klimmers in de 19
me.er hooge, geheel vrij staande lad
der te zien klimmen met slang en
stroalpijp gewapend ver boven het
dak van de Huishoudschool uit. Op
een hoogte van 19 Meter kon met den
druk onzer waterleiding, he: water
ongeveer 6 Meter verder verspreid
wonden, een bewijs, da', de druk sterk
genoeg is en ook in geval van brand
ln hooge gdbouwon aan de gecteld©
etschen kan beantwoorden.
D© oefening geschiedde onder lei
ding van den etaf der brandweer al©
pfjpleider fungeerde de 'hëer Van Wa-
veren. De wethouder van Openbare
Werken, de heer Da Breuk, woonde
haar bij.
AANBESTEDING. - Door den
architect W. Robbers te Haarlem, is
namens het R. K. parochiaal kerkbo-
stuur van den H. Laurentius t«
Heemskerk aanbesteed de bouw van
een R. K. Jot^ensachool met acht
lokaieu en een onderwijzers woning
Bij onderhandse he inschrijving werd
door
PAULTRENT.
(Geautoriseerd© vertaling).
31)
Deze woorden hadden d© gewensch-
te uitwerking en Sylveeter boog. dan
kend zijn hoofd in de richting van
John's auto.
Het was zeer vriendelijk van
mijn tegenstandor, bopon hij, ten
mijnen behoeve tusschenboiae t® ko
men en ik dank hem daarvoor. G
kent hem allen goed. maar ik ben
min of meer een vreemde voor u
Waarom ben je hier gekomen!
We hebben je niet noodig, word er
geschreeuwd en nu begon hot rumoer
opnieuw en 't verminderde niet, voor
dat John opstond.
Ik ben hier gekomen ojn u de
reden van mijn komst te zeggen. In
naam behoort de heer Stram) tot de
zelfde partij als ik en als hij had ge
handeld in overeenstemming met de
beloften, die hij bij zijn verkiezing
gedaan heeft --- als hij loyaal tegen
over zijn partij was gebleven zou
niemand xneer dan ik hem een schit
terend suooos bij de komende verkie
zing hebben toege-.venac.ht. Ik koester
persooulijk geen vijandige gevoelens
tegen uw geweoeu afgevaardigde,
maar ik ben het. naü mijn partij ver
plicht mij tegenover hem te stellen.
Door zijn laag verraad van de Re-
geering is deze verkiezing noodig.
Door zijn verraad, zijt gij, de wer
kende stand, beroofd van een maat
regel, die ongetwijfeld voor u als
globaal lichaam van onuitsprekelijk
voordeel zou zijn geweest.
Deze verklaring werd van alle kan
ten'met heftige kreten begroet. Toch
kou Sylvester doorgaan. Hij bleef nog
©enigen tijd op 't zelfde aambeeld ha
meren, en toen hij zweeg, begon de
menigte om strijd John's naam te
roepen.
Sylvester sprong- van don wagen af
en ging naast Lady Cora zitten, dio
dadelijl: een gesprek met hem begon.
Het bleek duidelijk, dat zij wilde blij
ven om John'8 speech te hooren. John
ging niet naar den w:igen, maar sprak
van uit zijn auto en reeds bij de eer
ste woorden luisterdo de menigte mot
aandachtige belangstelling.
Gij hebt gehoord welke reden,
mijn tegenstander opgeeft voor zijn
tegenwoordigheid hier. Hij beschul
digt. mij ervan zijn partij verraden te
hebben. Gij hebt mij afgevaardigd
naar 't Parlement om uw belangen te
verdedigen en te bevorderen en zoo
lang ik uw vertegenwoordiger hen,
zal dat altijd mijn streven blijven.
De heer Sylvester beweerde, dat ik
slechts iu naam eon lid was van de
zelfde partij als hij. Tot op zekere
hoogte was dat beweren waar, maar
hel zal niet langer waar zijn. Gij iu
Mid-Ham kent mij, gij hebt mij uw
vertrouwen geschonken en gij zult
nooit geloo\eii, dat ik handel met
zelfzuchtige bedoelingen. Ik wil u vra
gen mij naar het. Parlement t© zen
den als uw vertegenwoordiger niet go-
bonden door «enigen partijband hoe
genaamd.
Hier zweeg John even en geduren
de eonige oogenblükken heorschte or
ademlooze stilte. Maar met de han
digheid en bekwaamheid vau den ge
boren redenaar had hij al zijn hoor
ders ingepakt. Hij had lien onder het
magnetism© van zijn persoonlijkheid
gebracht en wilde krele-n van geest-
arifi volgden op het eerste oogenblik
van stilte. Strand keek oven naar de
andere auto eu merkte, dat Lady
Cora's gezicht niet langer bleek was
en dat ook haar kalmte was verdwe
nen. Zij zeide haastig een paar zin
non tegen Sylveeter. die daarop don
chauffeur .een bevel gaf en hun auto
verdween, den weg nonsonde rakelings
langs John's auto.
Sylvester groette vriendelijk, maar
Lady Cora keek strak voor zioh uit
en schccn niets te merkon vau de
geestdriftige kreten, die voor John
opgingen.
Stand deed op dat oogenblik al zijn
best om niet te denken aan het ge
drag van de vrouw, die hij liefhad
hij concentreerde zijn aandacht op
zijn speech en ontvouwde met. groote
wolsjxrekeudheid zijn denkbeelden ©n
plannen. Hij wi3t zijn houding op
overtuigende wijze uit te leggen en
donderende toejuichingen volgden.
Toen hij geëindigd haa, beklom een
der oudste aanwezigen, een man met
spierwit haar den wagen en stelde
eon motie van vertrouwen voor, die
met geestdriftige kreten werd aange
nomen.
En zoo heeech Johu Strand de vlag
der onafhankelijkheid een stap, di©
voor zijn toekomst de ernstigste ge
volgen kon hebben. Maar hij had nog
(nooit zulk een zelfvertrouwen ge
voeld als nu, en lui vreesde de toe
komst niet, zoolang hij den moed be
zat te handelen zooals ziju geweten
't voorschreef.
Hij nam zijn plaat? weer in en de auto
begon zich langzaam iu beweging t©
zetten. Maar d© mannen verdrongen
er zich om heen, om hem de hand te
drukken en hc-t duurde ©enigen tijd,
voor zij weg konden rijden. Toen zij
do menscheumasaa achter zich hadden,
keek hij Joyce aan. Haar oogen wa
ren in stille bewondering op hem ge
vestigd. En waren fdat tranon, idho
aan naar lange, dónkere witfipers hin-
gen
Nu .begrijp ik het, fluisterde zij.
Wat begrijp je? vroeg Cobdeu.
O, zooveel dinge».
Eu John dacht er in stilte over,
wat zij took zou bedoelen.
HOOFDSTUK XVIII.
De couranten schreven lange arti
kelen over het. feit dat er drie can-
didaten voor d© verkiezing in Mid-
Ham waren, en Strand's verklaring,
dat hij vrij wilde zijn van all© par
tijbanden trok sterk de aandacht.
Maar den .Lag, nadat deze verklaring
gepubliceerd was. ontving John be
zoek van t.wee leden, die evenals hij
tot de ..Labour Partii" in 't Parle
ment hadelen behoord en die onder
zijn invloed waren gekomen. Zij dach
ten evenals hij en de uitslag van het
bezoek was, dat ook zij zich onafhan
kelijk verklaarden van elke partij.
.Tolin wa© zeer verheugd door di:
blijk van vertrouwen in zijn jxolitieke
overtuiging en het gaf hem nieuwen
moed voor don strijd m Mid-Ham, die
zeer heftig dreigde te worden. De
premier had zijn voornemen te ken
nen gegeven zelf te spreken om den
hoer Sylvester aan te bevelen en het
bleek duidelijk, dat de Regeering geen
poging onbeproefd zou laten, om dien
zetel te winnen Den dag, dat dit be
kend werd, had John een invitatie
voor ©en diner bij den heer Mason en
de millionair sprak er hem dadelijk
over.
Er is göon bitterder vijand dan
een oud vriend. Waarom zie je veen
vergelijk met Southwold t© treffen I
Hij zou je maar al te graag halfweg
tegemoet komen,
Ik aal nooit onder Southwold
dienen, antwoordde John koel en
vastberaden.
Ik was gisteren met hem in ge
zelschap en hij sprak heel vriendelijk
over je. toen ik vertelde, dat je mijn
compagnon wa3 geworden. Maar tu»-
©clion ons gezegd gezwegen ben ik
er heolemoal met zeker van dat dat
nieuwtje hem genoegen deed, hoor.
John wa3 at met zijn nieuwe werk
zaam lieden begonnen, maar natuur
lijk kon hij er in di© drukke verkie
zingsdagen slecht# weinig tijd aan ge
ven Mason scheen echter volkomen
tevreden met 't geen hij deed, en stond
er op, dat John direot financieel
voordeel van hun compagnieschap zou
hebben.
Je hebt geld noodig om deu
strijd te winnen. Als je de zaak goed
opzet., dan moet je ©enige leden in 't
nieuw© Parlement hebben een
groot getal is niet noodig <iie je
beschouwen als hun leider. Het komt
me zoo voor, dat geen enkele partij
eon groote meerderheid zai hebben en
zoo zal j© in een min of meer macht
hebbend© positie komen.
Ik ben zelf nog niet gekozen,
antwoordde John.
Pas maar op. dat u je niet over
werkt, u ziet er zoo moe uit, zoid©
Sylvia op waarschuwenden toon.
(Wordt vervolgd)
