HAARLEM'S DAGBLAD
De Oorlog.
Staüsüieuws
Feuilleton
De Vondeling
41>
0ON3ERDAQ 30 MEI 1918
TWEEDE BLAD
Noyon
Craonnt
v
l't*
Soissotu
Vantf
V
+^v
Rein11
m Front 26 Mei 1918
Front 28 Mei.
Front heden.
Overzicht.
Op ous kaartje ook op onze
groot o kaart voor do ramen onzer
Tijdingzaal ia d© loop van het Duit-
Kfio offensief goed te volgen.
Met snelheid rukken de DuiUchers
voorwaarts
Soissona is ai door de
FrauBchenontruimd.
Maar ook Reims wordt
geer ernstig bedreigd.
't Opvallende is, dal de Duit
schers bij hun vorige offensieven, te
gen Auuena en »Y peren, na de be
langrijke terreinwinst op den eersten
dag' behaald nog slechte weinig voor
waarts konden trekken. De eerste
klap op den eersten dag deed 't hem
danVerder kouden de Duitschera
den aanval niet met succes voort-
setten.
Maar nu is het anders 1 De terrein
winst op den derden dag van het of
fensief behaald is wel het aller
grootst.
Bovendien ia het front nog uitge
breid. Berst werd aangevallen ever
een front van 40 K.M., nu is het wel
uitgedreven tot 60 K.M.
't Eivormige terrein dat de Duit
schers veroverden ia over de grootste
lengte 60 K.M. lang cu ovtx de
grootslo breedte 25 K.M. breed.
Reims zal vermoedelijk wel spoedig
hetzelfde lot van Soissona moeten doe
len. Zoo op do kaart ber/ieu is de stad
met meer te houden, voor 3/4 13 ze
ai door de Duitschera omvangen.
Maar toch leert de geschiedenis van
peren, dat de geallieerden, nis z®
er belang in zien, een stad kunnen
blijven verdedigen, ook al is ze bijna
door de vijanden omtrokken. Maar
Reims wordt niet door zulke polder
waterwerken beschermd als Ypereu.
Bovendien erkennen de Frantckeu
reeds, dat do dekkingstroe-
ponten Noorden van
Reims teruggetrokken
z ij n.
Ons kaartje geeft niet veel plaats
namen. Voor wie evenwel lust heeft,
den stand der linies op een groote oor
logskaart na te pluizen, zij ovenwei
medegedeeld, dat de linie thans loopt
langs Soisons de Duitschera heb
ben op dit moment de bezetting van
Soissous nog niet bericht, maar deze
Itijdmg zal in den loop van den aag
wel komen over Beileu, Sepnuonts.
Ambrief Chacrise, Loubéigne (ten
N. van Ferf en Tardenois) Brouille*
Facignies en Tillois en buigt dan even
ton N. van Reims om.
Deze linie is op te maken uit het
Fransche staf bericht van Woensdag
avond. 't Duiteche stafbericht van
Dinsdagmiddag ia al weer door de ge
beurtenissen achterhaald. Toen waren
de Duitschera bezig om ten N.O. van
Soissons terrein te winnen, wat de
Franscheu nu gedwongeu heeft de
gebeele stad prijs te geven. Verder
werd de bezetting van Braisne en
eenige andere steden en dorpen ge
meld. maar nu zijn de Duitschers al
weer een 8 K.M. verder opgerukt..
't Duitsche. staf bericht van Woens
dagavond verzekert alleen, dat het
offensief met succes voortgaat,
's Avonds schijnt da Duitsche aan
voerder nog tijd te hebben om een
stafbericht met details op te maken I
j Fransche berichten wijzen op het
ovorwicht aan troepen, dal de Duit
schera op het aanvalsfront hebben.
Soms was het wel 5 of zelfs 10 legen
1. Ook wordt opgemerkt, dat de aan
val op dit front een zeer verrassond
karakter had. Juist tusscheu Sois
sona on Reims hadden de Duitschers
sedert eeuige dagen het kanon-vuur
der Franschen niet beantwoord, ten
einde de geallieerden in den .«ector
waar zij het offensief zouden begin
nen door de schijnbare kalmte op een
dwaalspoor te brengen.
Andere Fransche berichten verkla
ren evenwel zeer stellig, dat de geal
lieerden niet verrast waren. Overal,
ook dus tusscben Soissons en Reims,
waren ze op den' aanval voorbereid.
Het aantal gevangenen, dat de
Duitschera maakten was Woensdag
middag tot 25000 gestegen.
Zeker een flink aantal, maar toch
kleiu, vergelaken bij de terreinwinst.
Als het een debacle was voor de Bn-
tnte-legers, een doorbraak van bet
front, dan zouden er honderdduizen-
de gevangenen zijn. Dat 6r nu be
trekkelijk zoo weinig gevangen geno
men zijn, is een aanwijzing voor de
juistheid van de berichten uit Ku-
tonte-kriugen, dat de terugtocht 01 de-
I lijk verloopt en niet ia eeu Wilde
vlucht ontaardt.
De Entente-correspondenten wijdon
in hun verslagen van het front uit
over de zware verliezen die de Duit
schers bij het oprukken lijden. Vooral
het overtrekken van. de Aisne kostte
hen veel mannen.
De Matin schrijft: „Door onge-
looflijke offers te brengen slaagden
de Duitschers er in, den linkeroever
van de Aisne te bereiken, door drie
mannen vooruit te zeuden waar er
één gevallen was, en het water over
een ware brug van Duitsche lijken
over te steken."
De Fransche pers zoo verzekert
Havas beschouwt den toestand met
de grootste kalmte en geeft toe, dab
het eenvoudig onmogelijk was, don
druk van een zoo overwe.digende
overmacht te weerstaan, eeu over
macht, welke, de Duitschers met La
in® te danken hebben aan den Rus-
nischen vrede. De bladen blijven
evenwel vol vertrouwen stellen in den
vorderen loop van de operaties en
zijn overtuigd, dat de Duitsche op-
marsch wel weer spoedig tot staan
gebracht zal worden.
De Duitsche oorlogscorresponden
ten zijn vol goeden moed over deu
gang van zaken. Uit het- Duitsche
hoofdkwartier wordt gemeld, dat het
offensief ingeleid is door een zeer
kort artil'.erie-vuur, maar dit was zoo
buitengewoon hevig, aal tie ailiilerio-
der geallieerden totaal overmeesterd
werd en slecht* met weinig schoten
kon antwoorden. Dadelijk kou de
Duitsche infanterie dan ook opruk
ken.
Wat 't overige front betreft Is
't volgende me® te de®!on:
De Engelsche staf meldt, dut nieu
we Duitsche uanvallen bij Yperen af
geslagen rijp. Blijkbaar zivn -üt
evenwel geen groot® offensieve bewe
gingen geweest, meer operaties om
de geallieerden ook op ander®
■frontdeelen niet vrij i® laten in hun
bewegingen. Bovendien is lust .liet
onmogelijk, dat ook bij Yperen weer
eon groot Duitsch offen-def loskomt,
want de militaire deskundigen van
do Entente-bladen zijn nog steeds van
meendng, dat de aanval Soissons-
ru-iras niet het hoofddoel der Duit
schers is. Zij verondorstedlen, dat
de Duitschers de reserves van de
Entent® op dit front willen aantrek
ken, om eerst daarna op eon ander
punt de gelegenheid te hebben een
grooten stoot toe te brengen.
Aan de Maas en in Lotharingen is
eon artillerieslag aan den gang.
Zal ook daar 't offensief losbre
ken?
Bij Montdidler hebben de Ameri
kanen eenige aanvallen gedaan en
daarmee succes gehad. Contigny is
door hen genomen. Al» ontlasting-
offensief heeft dit evenwol nog niet
voldoende waarde.
In de wandelgangen der Frausche
Kamer is medegedeeld, dat de Fran
sche reserves aan de Aisne-linie inge
grepen hebben. Er wordt evenwel
verondersteld, dat dit slecht* di® re
serves zijn, welke Foch oorspronkelijk
voor de operaties in dezen sector had
bestemd, dus no» met 't eigenlijke
reserve-leger der Entente.
De Italianen blijven voortgaan «et
offensieve plannen bij den Monticel-
lo. Blijkbaar is het de bedoeling der
Italianen om de Oostenrijkers te
waarschuwen het front niet van
troepen te ontblooten om deze dan
naar het Westfront te sturen, want
dat zij (de Italianen! anders klaar
staan om Jiun slag te slaan. Zoo
he.pen de Italianen de bondgenoo-
ten aan hot V\ estfront indirect!
Verspreid nieuws
DE SCHEEPSBOUW IN ENGE-
LANu. Om den scheepsbouw te bevor
deren, looit ae.,,Daily Mail een prijs
uit van 10.000 p. st. VOqt arbe.ders
op de werven van handelsschepen in
Groot-Bril taiinië en Ierland, welke
gedurende 22 woken den langsten tijd
aan het werk zijn geweest.
DE AiMERlKAAXGQHE HULP EN
DE BEëLN-DIGING VAN DEN OOR
LOG. Naar het Weensche persbu
reau meldt, heeft een der voornaam
ste Oosten rijksche legerhoofden met
ecu medewerker van het 1PNeue Achtr
uhrblatt" de oorlogsplannen van pre
sident Wilson besproken.
Hij achtte de vorming van een leger
van vijf inillioen man onmogelijk, om
dat Amerika niet alleen manschappen
moet air chten, maar ook officieren en
onderofficieren moet opleiden. Zelfs
indien dc Amerikanen hun recruten in
vier maanden af-exerceeren, waaraan
natuurlijk bij zulke reusachtige mas
sa's, als Wilson genoemd heeft, niet
te denken valt, blijft het onmogelijk .n
den oorlog bruikbare officieren en on-
derofficisren in een paar maanden, ja
zelfs niet in een of twee jaar, te vor
men. Wij kunnen aannemen, zoo
ging de generaal voort, dat de Ameri
kanen than® twee tot drie honderddui
zend man iu Europa hebben. Al is het
vervoer van milloenenlegers over de
zee onmogelijk, dan kunnen zij ech
ter wel bij échelons van tien tot twin
tigduizend man aanvullingen zenden
om het effectief van die strijdmacht
op kracht te houden. Maar mllioenen-
legere kunnen op die wijze' in aEzlen-
baren tijd niet gevormd worden.
Naar spr.'s oordeel heeft Wilson
zich wellicht door zijn optimisme Ia-
ten verleiden. Vervo gens wees de ge
neraal er op, dat zoowel de Engel-
schen als de Italianen zich in het de
fensief uitstekend gehouden hebben,
maar in den beweg ngsoorlog zijn zij
steeds tekort geschoten, jutet omdat
nun de noodige behoorlijk onderjegde
officieren voor de hbogere en lagere
aanvoering ontbreken.
Daarom Is aan beëindiging van den
strijd door Amerikaansche troepen ten
gunste van de Entente volstrekt n.et
te denken wel echter kunnen de
Amerikaansche hulptroepen den oor
log verlengen.
De generaal waarschuwde ten slotte
voor de meening, dat de oorlog ook
door groots resu.taten van het Duit
sche offensief kan worden beëindigd.
Volgens zijn meening kan de strijd
slechts door een psychologisch mo
ment beëindigd worden, n.l. door de
erkonn.ng van de Entente dat zij op
ondersteuning door Amerika ook niet
bij benadering in de mate als ver
wacht werd, kan. rekenen en deze
erkenning ntoet komen, want Ameri
ka kan uitmuntend uiLgerust® en ge-
k.eede menschen, maar geen soldaten
naar Europa zenden.
LUCHTAANVALLEN. D® Fran
sche staf meldt: In den nacht van
27 op 28 Mei poogden Duitsche vlieg
tuigen een aanval te doen op Rouen.
Het gelukt® slechts aan één over
Ihel versperrlngsvuur heen te komen
en hommen te werpen. Een persoon
werd gedood, vier anderen gewond.
Bijzondorheden over het
Duitsche offensief.
De militaire medewerker *an de
-Lolcal Anzeiger' wijst o.a. er op, dat
tijdens de pauze in het offensief be
paalde Duiteche troepen geoefend wa
ren voor den stormaanval door het
trechterveld ten Z. van de Ailette zij
deden uitstekend hun plicht. Verras
send «nel was de tegenstand gebro
ken, waarbij de Frauechen zich. nog
beter hebben gehouden dan de Engel-
schen. Reeds 's middag» om twaalf
uur was het 12 K.M. diepe verdedi
gingsstelsel der geallieerden tot de
Aisne onder den voet geloopcn. Het
feit, dat ook de rivier zelf kon worden
overgetrokken, spreekt duidelijk voor
den toestand waarin de geallieerden
verkeerden.
TUSSCHEN RUSLAND EN I)E
CENTRALEN Volgens een be
richt uit Moskou aan de Duitsche
bladen heeft het volkscommissariaat
voor buitenlandsohe zaken aan den
Duitsch en gezant graaf Mirbaoh een
nota overhandigd, waarin hü Moskou
voorstelt als zetel van een bijzondere
oommissie tot regeling van enkele
punten die volgen uit het. vredesver
drag van Brest-Litofsk. Men zou de
i volgende quaestiee willen bespreken
le. den toestand in den Ka uk as us, 2e
don toestand in de Krim, 3e het in
art. 3 van het vredesverdrag voorbe
houden aanwijzen der grenzen en de
i vrageu van het tijdelijke recht van
j bezetting door Duitechland, 4e deu
i pohtLoken toestand in Estland en
I Lijfland, 5e de quaes tie der krijgs^e-
vangonon en 6e de grondslagen der
1 economische betrekkingen tusschen
I Duitschland en Rusland.
I BIJ EEN LUCHTAANVAL OP DU-
RAZZO, door de Engelsohen onderno
men, is een torpedo.ager der Oosten
rijkers door een bom getioffen en ge-
zonken.
I ENGELSCH TRANSPORTSCHIP
GETORPEDEERD. De Britachc ad-
ra.raliteit bericht, dat op den 2östen
Mei LI. het BritsOhe transportócuip
„Lcasowe Castle" In de Middelland-
sche Zee is getorpedeerd. 100 man
worden vermist cn zijn vermoedelijk
verdronken.
j EEN SCHRIKBEWIND IN FIN
LAND. Uit Rusland komen berich
ten omtrent een schrikbewind, door de
tegenwoordige regeering in Finland
uitgeoefend. 70.000 aanhangers der
vroegere roode regeeriag waarun-
.der 40.000 militairen weiden in de
gevangenis geworpen, terwijl de veld-
krijgaraden doodvonnissen velten.
'T VREDESVERDRAG busschea
Finland en Oostenrijk-ii'ongarije U
gesloten.
DE ONLUSTEN IN OOSTENRIJK.
Dl Laybach en Graz zijn ernstige
jnlU3ten u.'.gebroken, door Zuid-Sla
ven en socialisten verwekt.
Nader blijkt thans, dat te Praag bij
de laatste troebelen ongeveer 2000
slachtoffers zijn gevallen.
DE MILITAIRE OPPERBEVEL
HEBBER VAN BERLIJN OVER
LEDEN. Uit Berlijn wordt ge
meld: De opperbevelhebber in de
Marken, adjudant-generaal van den
koizor, generaal Von Keeeel ie ia
zijn woning plotseling overleden.
DE ENTENTE EN ROEMENIS.
Lord Cecil heeft in het Lagerhui*
verklaard, dat de vrede van Baeka-
1 rost niet door d® Esitent© wordt er
kend, dat deze een totale revisie der
voorwaarden zal oischen tevens wordt
geprotesteerd tegen de afschaffing der
Euro peescha Donau-commiaeie. -
GEZONKEN. De „Deutsche
Tagesfleitulig" veraetimt uit Bern^
dat het stoomschip „Prinz Bits!
Friedricb" van de Hamburg-Ameri-
ka-lijn, dat in Puerto Columbia ge-
interreerd was, in brand geraakt en
gezonken is.
DE GEHEIMZINNIGE LANDING
OP DE IBRSCHE KUST. De Dai
ly Chronicle" verneemt uit Cork Ik
ben thans in staat mededeeüncen te
doen over de arrestatie op de W.-kust
van Ierland van den man, die door
een Duiteche duikboot aan land was
gezet. De gevangene Is thans ln den
Tower" te Londen, zooala op 9 dezer
in het parlement werd verklaard, en
zal voor den krijgsraad komen.
Op 13 April zagen twee v.eschers,
die in de buurt van de rotsen van Mo.
har, aan de kust van Clare, aan den
arbeid waren, op het eilandje Barren,
dat ongeveer tien mijlen van de Ier-
ache kust verwijderd ligt, een man, dia
als een razende met zijn zakdoek in
hun richting wu fde. Zij roeiden naar
hem toe. Hij gaf voor James O'brien
te heeten, en von Clonukilty, in het
graafschap Cork, afkomstig te zijn.
Voorts beweerde hij dat hij een der
1 overlevenden was van een getorpe
deerd schip. De vftschera roeiden hem
naar de kust, waar hij voorzien werd
van voedsel, terwijl zijn kleeien bij de
kustwacht werden gedroogd. Uit een
ondersoek bleek dat het verhaal van
den man onwaar was. Hij was in het
bezit van een aanzienlijk® hoeveel
heid Engelach zilvergeld. Intusschen
werd in den vroegen morgen een op
vouwbare boot, niet kurk gemonteerd,
ln half verganen staat ontdekt, ong®.
veer een mijl verder aan de kust. Men
vermoedt dat de man in deze boot
naar land roeide, en in de duisternis
op -Barren landde, inplaats van op de
Iereche kust. Hij beproefde de boot te
vernietigen, en ontdekte eeret in den
ochtend, dat hij zichzelf had gelso-
leerd.
OOGSTV OOR UIT ZICHTEN IN
ENGELAND. Uit de cijfer», ge
publiceerd in het voorloopig verslag
van den directeur-generaal der voed- 1
selproductie, blijkt, dat het bebouw- j
de gebied in hot Vereenigd® Konink- j
rijk over het jaar 1917/1918 ruim
vier milliocn acres bedraagt. Met
tarwe, gerst ©n haver is meer grond
bezaaid, dan ooit t® voron. Het ter
rein dat met aardappelen is bepoot,
is het grootste sedert 1872.
Over het algemeen is de oogst zeer
veelbelovend cu geeft, redelijke hoop
op een tenminste middelmatige op
brengst. Aannemend®, dat de geheele
oogst van tarwe en gerat, 1/5 gedeelte
van den haveroogst en J van den
j aardappeloogst, zoo noodig, gebruikt
i kunnen worden voor brood meel, kan
de Britsche oogst van' 1918 de ge-
I Reel© 'bevolking gedurende 40 we- j
keu van brood voorzien op don grond-
slag van het tegenwoordige verbruik, j
IDoor -do verhoogde productie aan gra
nen en aardappelen in Engeland en
Walee wordt lj million ton scheeps-
ruimt® uitgespaard, die anders nootiig
geweest waren voor aanvoeren.
In het jaar 1913/1919 zai het Ver.
Koninkrijk voor 4 5 deel in zijn be
hoefte aan brood kunnen voorzien,
tegen in 1917/'18 en 1/5 in
1916/'17.
Kamerverkiezingen.
Red e-D r. v. d. W a e r d e n.
De afdeeling Haarlem vim de S. D.
A. P. opende Woensdagavond de ver
kiezingscampagne mét een vergade
ring in 't Brongebouw, waarin dr. v.
d. SVaerden ab spreker optrad.
Spr. begon met de opmerking dat in
't algemeen kiesrecht dat nu is ver
leend, ie te zien een zegepraal van
de groeiende arbeidende klasse. Daar-
mede ia een periode van strijd van 35
jaar geëindigd. Toen in 1882 die strijd
begon, had men hier nog niet een be
hoorlijke indu6trkele ontwikkeling,
maar was die or.twikkeüng pas in 't
begin, Toch werd toen reeds, betoog
de spr.. de kiem van de sociaal-demo
cratie gelegd. De arbeiderebeweg.ng
vertoonde eenige opleving en de leuze
algemeen kiesrecht werd aangeheven.
Het comité van algemeen stem- en
kiesrecht ontstond en er begon geloof
te komen, dat '1 aigemeen kiesrecht er
zou komen. Echter, de arbeiderebe
weging had wel vuur en gloed, maar
j noc niet innerlijke kracht,
j Eeuige jaren later, ih 1887, kwam
een kleine uitbreiding van het kles-
1 rechi hij de Grondwetsherziening, een
bewij® dat de bourgeois.e toch meen
de iets te moeten doen. In 1892 kwam
andermaal een oplevende algemeen
kiesrecht-actie, doch de bacil van 't
anarchisme stak velen aan en de actie
j was lam geslagen. In 1894 werd daar
na de S. D. A. P. gesticht, die de leuze
j van parlementaire actie aanhief om te
komen tot een algemeen kiesrecht
Een paar jaar later werd 't W.O.-Tak
Ingediend en in 1897 kwam de kies-
jwet-Van Houten tot stand. Die wet
gaf aandermaal aan 't kiesrecht een
1 uitbreiö.ng en de soc.-dcm. brachten
eenigen hunner mannen in de Kamer,
I die hun actie ïn 't parlement en daar-
I buiten met succes zagen bekroond.
De S, D. A. P. werd een zuiver mae.
I sa-proletarische partij. Na de vrijz.-
dem. verklaarden zich ook de Un e-
liberalen voor t. algemeen kiesrecht
en in 1913 deden dat ook de vrij-libe-
ralen. Daarin was te zien een succes
van de actie door Troelstra voor 't
algemeen kiesrecht gevoerd. De R.-K.
namen daarna evene©n6 hun draai en
kantten zich evenmin meer tegen 't
algemeen kiesrecht en in de anti-rev.
fiartij gingen ook velen er voor gevoe-
en. Dat alles is niet alleen geschied
door de parlementaire actie in de Ka
mer, maar door de massa in 't land
zelf. In dat verband herinnerde spr.
aan 't petitionnement voor algemeen
kiesrecht en aan den groei der S. D.
A P. Er wa® een uitnemende samen
werking tusschen partij en de vakbe
weging. Nu dan is dat algemeen kies
recht er en hoe dat nu te gebruiken?
In ae eerst® plaats voor een verdere
democratiseer.ng en dan om een alge
meen vrouwenkiesrecht.te krijgen.
Behalv® daarvoor treedt nu de
S. D. A P. met een eigen program
op, gerioi't op wat ln de toekomst
gedaan kau worden. Een van <-.c o?r-
bi® punten waaróp dal zlrh .1 ut
is good onderwijs, iuu.eu dat cr een-
maai is, dau is fen auarcinswu 'ut-
I'kdjeiijK, zöide spr. Met deu ait.in
v au u® geloov.ge ^rLeideia noopt m^n
dat goede onderwijs te Krijgen. Men
ziet reed* dat „de Amsteruarunier",
't orgaan van inr. üe rics, uen
strijd tegen den leerplicht iaat va
ren. Eeu tweede punt is de sociale
wetgeving. Wanneer de arbtxdeis van
hun stembiljet eeu goed gebruik ma
ken, dan zuilen de vruchten van
eeu goed© sociale wetgeving i.om il
De soo.-dem. eischen een uitbre.diiut
vnu de z^ktewet en ©en werkcnjK
Stantepens.oen met een behoorlijk
bedrug en ingaande op den Rijd
von (M jaar. ln dot verband critiseer-
d® spr. de wetgeving Talma. «Jan
wenschen de »oc.-dem. *:en behoor
lijk® arbeidsregeling en dat voor
een voldoend» woningverbetering
wordt gezorgd. Een aantal andara
p rog ram map uu tan stip'e spr. medo
aan.
Verder ging spr na wat d© »oc.-
dera. op financieel geibied hoooizea
om aan geld te kr>"v>n voor hun ci-
schen. Hij deed uitkomen dal in ons
land genoegzaam geld is; niet alleen
is nu een enorme oorlogswinst '®-
haaid, maar bovendien zijn or
hier velen met zeer groote inko
mens. De soc.-dem. kunnen dus
hun sociale maatregelen nemen, die
zij voorstaan; er is genoeroaam geld.
Maar de soc-dem. moeten r .Ie
macht toe hebben. Dan willen, ver
klaard® spr., de soc.-dem. de volks
voeding ter hand nemen 011 een
goede cultlveering van den bodera.
Door al die mantre«?'en en e®n ter
hand nemen van de productie en de
distributie van overheidsweg® hopen
de soc.-dem. de arbeidersklasse uit
hun poei van ellende en nueère op
te heffen, om hun dan weerbaar te
maken tegen het kapitalisme, om
hun dan ui t« le.den iri eeu nieuwe
raiuitschappij. die van vrijheid en
socialisme, eindigde spr. zijn met
applaus begroete rede.
Van de gelegenheid tot debat
maakte <i® heer Velleman ge
bruik, die o.m. als zijn meening te
kennen gaf, dat de soc.-dem. niet
een zuiver anbi-mi li tar istise h stand
punt innemen cn die zeide dat 'le
soc.-dem. niet anders deden Jan
't militairisme in stand houden. Ver
der verklaarde spr. dat alleen met
het middel.- algemecne werkstuk.ng
de arbeiders iets kunnen bereiken.
De heer De R ij g e r zeide «lat
z. i. de 60C.-d-:m. in deze benarde
tijden niet anders hadden gedaan
dan de kapitalistische k'asse gesteund
tegenovc-r het proletariaat ©n kwam
er tegen op dat d© soc.-dem. In do
Kamer niet protortccren tegen de
„afschuwelijke behandeling lor
dienstweigeraars". Verder verdedig
de spr. het standpunt der anarchis
ten en raadde hij aan om blanco to
stemmen of om hot stembiljet 1" den
vuilnisbak te werpen.
D® heer Langenberg laakt®
het in den spreker, dat hij een groot
deel van zijn rede w-eidd© aan eea
historisch overzicht van den kies
rechtstrijd en over een aantal na
dere belangrijk® punten heenstapt®.
Verder zeide Bpr. dat het ki<«rcr.it
niet ia veroverd, maar dat 't den
arbeiders in den schoot is -worpen.
Er is niet anders gedaaji dan betoo-
gon voor algemeon kiesrecht. I'e zaak
staat aldus, dat ten slotte de kapi
talisten de arbeiders kregen waar
zij hen wilden en dat zij daarna
hun 't kiesrecht gaven. Ton slotte
verdedigde spr. het standpun* der
S. D. P. en laakt® spr. het dat n
de Kamer d© soc.-dem. niet inter
pelleerden over de arrestatie van
d® Visser.
Dr. Van derWaerden diende
daarna van antwoord. Hij r«?-!c*vc«r-
de o.m., dat de heer Gerhard in do
Kamer over de dienstweigeraars
Bprak en dat naar aan'©Mini< daar
van de minister een regeling toe
zegde, die wel n;et e^n aan spr. be
vredigende is, inaar die dan toch
wel iets gaf.. Verder verdedigde spr.
d© politiek die de soc.-dem. tegenover
Iudië voeren en zeide dat Juist aan
't betoogen voor algemeen kiesrecht
het is te danken dal het werd ver
overd. Zelfs d® Tribune hrocht eens
hulde aan de S D. A. P. voor hnn
Rooden Dinsdag.
Dan getuigde spr. dat. onjuist
da* niemand dan de Nieuw» riroeno
tegen de arrestat1© van de Visser
protesteerde: ook Hot Vo'k deed dat.
Wat aanaaat hel milifa'risme be
toogde spr. dat de TribomVe" ook
voor een volkswapening waren <n
dat de soc.-dem. nimmer hun antt-
militairisme lieten varen en immer
voor een algemeen® ontwapening
zijn. Want eoo'ane het miliiiurpsme
niet is vernietigd zal bot socialisme
er niet kunnen komen.
Daarna werd de versnderïne ge
sloten.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN. In
de week van 22 tot en met 28 Mei
kwamen voor te Haarlem 1 geval van
typhus, 3 gevailen van roodvonk en
2 gevallen van diphtheritis, te llaar-
door
PAULTRENT.
(Geautoriseerd® vertaling).
Zeg maar met® meer. Zij zijn toch
al zoo opgewouden, zeido de „Re-
turning Officer" tot John. Toen
wendde hij zich tot Sylvesterlk
geloof niet, dat het verstandig is, al3
u tracht te spreken.
Sylvester haalde zijn schouders op,
grootte en verwijderd© zich.
HOOFDSTUK XXIIL
Strand werd overreed om mee naar
liet clubgebouw te ^aan, waar hij nog
eenige oogenblikken eprak van een
geïmproviseerd podium cn hel was
reeds middernacht, toon hij naar zijn
kamers terugkeerde.
Zet toch niet zoo'n ongelukkig
gezicht, zeide hij glimlachend tegen
Cranston
't ïs zoo'n ongelooflijk schan
daal, antwoordde Cranston, gloeiend
van verontwaardiging.
Ik blijf toch eon secretaris noo-
oig hebben. Het zal niet long duren,
of ik zit weer iu 't Huis, zeide John.
Toeu zij voor de deur vau hun ka
mers stonden, verscheen Cobden aan
de trap een verdieping hooger.
Den volgenden keer zal 't wed
beter gaan, John. riep hij opgewek
naar beneden, kom je niet nog
even boven?
Neen, vader, 't is al zoo laat.
Joyce heeft bitter zitten schreien
dwaas kind dat ze is.
Zegt u baar dat ik er absoluut
niet ongelukkig over ben. Goeden
nacht! riep John terug.
Den volgenden morgen vroeg bracht
hij een bezoek aan Mason, die altiju
voor 't. ontbijt al aan '4. werk was.
Je ziet er nog al niet bezonder
terneergeslagen uit, merkt® de mil
lion nair droog op,
Dat ben ik ook volstrekt niet.
Ik ga een nieuwe campagne beginnen
en denk daarvoor ©en paar dagen uit
de 8tad t« gaan, als u me missen kan.
Waar wou je heen I
Naar Loamborough.
Dat treft toevallig! Ik ben juist
bezig die groote ijzergieterij daar 1©
koopen. Het contract wordt vandaag
geteekend.
Dat is prachtig nieuws Dan kan
u me zeker wel helpen. U woot zoker,
wie het lid is voor North Loamshire,
waar Loamborough bij hoort?
Jo vriend Sylvester immers?
Zijn vader heeft een groot landgoed
in d© buurt van Loamborough.
Juist. Morgen ia de candidaut-
stelling en ©r wordt niemand tegeu-
over hem gesteld, zeid© John.
Aha, ik begrijp, wat je wilt;
maar denk je. dat je knus hebt?
Ik wil er in elk geval hard voor
vecliteu. Maar 't is natuurlijk noodig,
dat ik aan miin voornemen zoo min
mogelijk ruchtbaarheid geef.
Dien zelfden avond bevonden Mason
en John zioli in Loamborough, en le
gen dat het tijd was om naar bed te
gaan. wv.reix alll® besprekingen en
sohikkiogen gemaakt. Het was Mason
niet moeilijk gevallen invloedrijke
personen te vinden, die John wilaeu
steunen en den volgondeu morgen
overhandigde deze do uoodige papie
ren op het stadhuis. Hij had dit ter
nauwernood gedaan of Sylvester trad
de zaal binnen en zijn verbaziug,
toen hij Strand zag, was groot.
Hoe komt u nier 1001 vroeg hij
langs zijn neus weg.
Ik kom om onzen strijd te her
vatten, antwoordde Jolui op luchtigea
toon. maar zijn g«acht stond strak en
ernstig.
Sylvester lachte even, maar dat
lachen klonk alles behalve vroolijk,
en hij liep door zonder verder iets te
zeggen, terwijl Strand naar zijn ho
tel terug keerde eu dadelijk aan 't
werk ging. Het waa al bekend gewor
den, dat Mason do ijzergieterij had
gekocht en John's relatie met den
millioimair gaf hem ecu positie, die
hij anders niet gehad zou hebben.
Eeu geheelen morgen werd propagan
da gemaakt en in den schaftiija tegen
één uur sprak Jolui voor eeu groote
menigte. Van 't eerste oog eu blik af
word er met groote aandacht naar
hem geluisterd. Zijn hoorders wisten
hoe Sylvester tegen hem opgetreden
was in Mid ham. en het aanvallen van
den vijand op zijn eigen terrein trof
hun zin van nuinor.
Toen Strand naar 't hotel terug
keerde, hoorde hij, dat Sylvia Mason
juist was aangekomen en t® oordeeleu
naar de groot© koffers, die in de 1
stonden, scheen het dat zij eonigen
tijd dacht to blijven. Maar toen lig
naar den salon ging, zag hij tot zijn
verbazing Jo^ce naast haar zitten.
We zijn hierheen gekomen, om
te helpen. Mijnheer Cranston was
zoo vriendelijk ora ons mee te bren
gen zeid© Sylvia met een blik op
Fhilip.
Had je com er niets tegen, dat je
ging? vroeg John aan Jcyc».
O neen. Hij komt zelf ook. Denk
je. dat je kans hebt? vroeg ze, een en
al belangstelling.
Ja. Er is hier in jaren geen
Btrijd geweeet, en de partij van Svl-
vostor is absoluut onvoorbereid.
Lady Cora is ook hier. Heeft u ge
hooid dat zo met Sylvester geënga
geerd is? Gistereu is het publiek ge
worden, zeide Sylvia.
John had moeite om zijn ontroering
te verbergen.
Zoodra de lunch was afgeloopeu,
giugen John en Cranston weg, want
er was geen minuut te verliezen. Ter
stond daarop begaven Sylvia en Jov
zich ook op 't pad en brachten een
bezoek oau den agent. di©.voor Strand
werkte. Het was dezelfde, dien hij 111
Mid-IIaui had gehad. Hij kende dus
de damee en verwelkomde haar harte
lijk. Zoodra zij liun instructie» van
1 ontvangen hadden, gingen zij
't werk en de reet "van den mid
dag brachten ze door mot propagau
da te maken.
Toen ze naar 't hotel terugkeerden,
zagen zo voor een der grootst® huizon
vau de stad eeu auto staan.
Ken je die niet? \roeg Sylvia
opgewonden aan Joyce.
Juist toen zij langs het huis liepen,
kwam Lady Cora or uit met Sylves
ter. Zij zag hen terstond en na een
licht® aarzeling trad ze op hen toe.
Mag ik je feliciteereu, zeide Syl
via glimlaohend, en u ook, mijn
heer Sylvester?
Dank u, antwoordde deze met
een zweem van verlegenheid.
We zijn van plan u ditmaal te
verslaan, vervolgde zij ondeugend.
Dat zal nog te bezien staan,
merkte Lady Cora kool op, grootte en
stapte met Sylvester in ae auto.
Joyce keek hen na, totdat zij
den hoek verdwenen waren. Er lag
een peinzend® uitdrukking op haar g»
zicht.
Te deuken,, dat zij Strand heeft
kunnen bedanken voor hem 1 zeide
zij tegen Sylvia.
Dacntje dat het Zoo geraan
was? vroeg deze. Mijnheer Strand
lieeft nooit echt van Cora gehouden.
Hij was in den beginne door haar
betooverd, maar Leeft haar al heel
gauw leer en kennen. En nu zij hem
verloren heeft, zou zij haar ziel en
zaligheid wel willen geven, om hem
terug te hebben.
Maar 't is toch niet mogelijk,
dat ze Strand lief heeft en zicli met
Sylvester verlooft 1
Ben vrouw als zij is tot alles in
staat, als iiaar trots gekweet is Na
tuurlijk is 't maar eer. vermoeden
van me. dat hot zoo gegaan is. maar
ik geloof niet, dat ik ver van de waar
heid af be i.
Joyce liep stilzwijgend verder en
dacht er over na, of Sylvia, werkelijk
gelijk tou hebben met haar veronder
stelling. Als het zoo was «n plotse
ling voelde z« een groote blijheid,
waarvan ze <ie Oorzaak niet trachtt®
na te gaan. Maar intusschi-u rees er
ook oen andere vraag bij haar op.
Waarom toond® Sylvia zulk con ont
zaglijke belangstelling in John? In
haar bewondering voor hem. ver
beeldde Joyce zich. dat -.odere vrouw
voor haar afgod dezelfde gevoelen»
moest koesteren als zij.
(Wordt vervolgd)
