Het
De OorSog.
nieuwe offensief der geallieerden.
Uit de Omstreken
Onze Lachhoek
DE RIDDER KNOL
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1918 - TWEEDE BLAD
HEEMSTEDE
Op de plek waar nu de Protestant-1 eeuw dagteokent, de stijl is uiet mooi
jche Kerk va» Heemstede staat, heeft te noemen, doch de klimopbegroniug
vermoedelijk* vóór de Hervorming j scaat wel aardig.
eerst een kapel later een Roomsch
Katholieke Kerk gestaan. De kapel
werd in hot jaar 1347 door Graaf
Willem V tot een kerspel of parochie
verheven.
„Wij Willem, Hertog in Beieren,
„graaf enz., maken bekend aan allo
'dieden, dat wij voor de beden onzer
„goede lieden van Heemstede en tot
„vermeerdering van den godsdienst
„hierbij consent geven, dat de nieuwe
„kapel, gesticht ter Eere Gods en ter
„gedachtenis aan de ziel van Graaf
„Willem, die bij Vriesum bleef, van
„onzen lieven Oom en Onze Voorvu-
„deren de Graven van Holland dat
„zij een parochiekerk, gescheiden van
„de parochie van Haarlem zal zijn,
„zooverre het Gerecht van Heemste
de gaat, om daarin den doop te be
dienen, dooden té begraven en alles
j,te doen wut een parochiekerk be-
„hoort. Wij bidden daarom onzen
„cerzamen Vader in Godc en Heer
„Jan van Arckel, Bisschop van
„Utrecht en dengenen wien het op
gedragen is te confirmceren en daar
„in deelen die lieden, die wonen in
,;t Gerecht van I-icemstede en in 't
„Gerecht van Haarlem, en zoover als'
„hel strekt en gescheiden van de pa
rochie van Haarlem met al zijn toe-
„behfioren, en daarom willen wij
„hierbij geven-consent zooals behoort
„en .voor die personen, die er nu in
„zijn of mettertijd in zullen zijn.
„Deze oorkonde gegeven te Middel
burg 's Maandags na Palm-Zondag
„in 't jaar onzes Heeren 1347".
Bovenstaande oorkonde der stich
ting van de It.K. parochie alhier is uit
het oud-Hollandsch overgezet. Deze
kerk werd in 1573. evenals toen zoo
vele andere door de Spanjaarden ver
woest en er bleef slechts een klein
gedeelte van stuan hetgeen later voor
den Hervormden Godsdienst werd in
gericht, aangebouwd en vergroot ge
durende de jaren 1622—24. Volgens
een der in de kerk aanwezige op
schriften is er voor het eerst den 12en
J«hl 1622 door een Hervormd predi
kant godsdienstoefening gehouden.
De Ambachtsheer van Heemstede
A. Pauw heeft later veel aari de kerk
ten koste gelegd én er ook een fami
liegrafkelder laten aanleggen. Daar
rusten ook de stoffelijke overblijfse
len van Heer Adriaan Pauw en van
lijn echtgenoote Anna van Kuijten-
jiuch en daarna ook meer leden
en nakomelingen van zijn geslacm.
Adriaan Pauw overleed 21 Februari
1653, zijn echtgenoote 3 November
De Aigemteue Begraafplaats ligt
een eind verder en was vroeger een
buitenplaats van den beer Feijs.
Sedert een paar jareu hebben de
Gereformeerden van Heemstede zich
ook vereenigd en een hulpkerk inge
licht nabij den Bronsleeweg en Koe
diefslaan. Alvorens de Roomsch Ka
tholieke Kerk te vermelden, die inet
haar hoogen spitsen toren ver in den
omtrek zichtbaar is, moeten wij hier
aanmerken dat deze staat onder de
afdeeling Berkenrode. Dit Berkenrode
was in vroegere tijden ook een afzon
derlijke buurtschap en Heerlijkheid,
evenals later Benuebroek had bet
nog tot omstreeks het begin der 19e
eeuw zijn eigen bestuur cn Schout en
Schepenen.
Zoo was het dan, dat na de Hervor
ming er pogingen werden in het werk
gesteld om voor de Roomsch-Kafcbo-
lieken een eigen Kerk te stichten of
tenminste een betere gelegenheid tot
uitoefening van den Eeredienst.
De Roomsch-Katholieke gemeonte
werd in 1694 opnieuw gesticht. Een
nieuwe kork zou worden gebouwd en
daarvoor koos men Berkenrode uit,
op de plaats „Ivnapenburg" aan den
Heerenwög. Den len Juli 1817 werd
de eerste steen gelegd door TI. S.
van Wickevoort Crommelin van Ber-
1 enrode. Het kerkbestuur bestond uit
den Eerw. Heer L. J. Gceres, pastoor
en de kerkmeesters P. Kroon, H. van
Ëijk, J. Beelen en P. Niesten. Later,
in 1837, werd het gebouw vergroot
onder bestuur van pastoor J. J. Tie
ten, die echter even vóór de inwijding
kwam te overlijden.
De heer Arnoud van Wickevoort
Crommelin legde den hoeksteen op 4
April 1837 in bijzijn van P. Niesten,
J. van der Ilórst, J. Peeperkorn en J.
van Houten, kerkmeesters. Deze kerk
bleek in latere jaren te klein en be- 1
staat thans niet meer, daar men in
i877 overging tot de stichting van een
geheel nieuwe aan de overzijde van
den Haagschen Straatweg met an
nexe pastorie, begraafplaats, enz. Dit
complex werd gebouwd onder de ar
chitectuur van den heer A. F. Mar-
gfij. Op de plaats van de oude kerk
verrezen in latere Jaren de gebouwen
van de Parochiale School, enz. Als
een curiositeit uil Heemstedes histo- 1
rie kan nog worden herinnerd dat er
in het jaar 1665 wegens den oorlog
met Engeland ender de bevolking wa
penen werden uitgedeeld uit voorzorg
bij een eventueele landing. Deze wa
pens bestonden uit 63 roeren of gewe
ren, met bijbehoorende forquetten
en bandoliers en 59 pieken. Toen het
gevaar voorbij was, kon de Heer van
MONIDIDIER
sa Ma mb front op 8 Augustus.
front heden.
Overzieht.
De geallieerden ondernamen
een nieuw offensief.
Belangrijke vorderingen
werden bij Amiens gemaakt!
verontschuldiging. Wij willen het te
ruggeven, voor zoover wij kunnen
met alles wat wij het hebben afgenc
men." Nooit hebben zij datgene ge
ztgd, wat de eenige politiek zou zijn,
d e den uitersten pacifisten in het
J.agerhuis kan bevredigen.
Verder wees Balfour op le Duitsche
•■■oliliek in de Russische randgebieden.
b;j 't vredesverdrag moet de vreaa
van Brest Lilofsk en Boekarest her
zien werden
Zich wendend tot de groep pacific
feu, vroeg Balfour of zij de koloniën
in Afrika aan Duilschland terug wil
den geven, zooals iiet thans is. In d:
eerste plaats bcieekeni dit, Duilsch
land aan alle groote handelsroute:
duikboot-basis te geven en den wè-
icldhandel ter beschikking van
Duilschland te stellen.
Ten tweede beteekent het tyrannic
voor de inboorlingen in Afrika.
In de derde plaats beteekent het,
dat Duitschland opzettelijk een groot
zwart leger in Afrika zou vormen,
waardoor een vreedzame ontwikke-
mg onmogelijk zou worden. (Snor
den interumpeerde hier: „Dat heeft
Frankrijk al gedaan!
Balfour: „Zeker, rnaar heeft Frank
n'.k den vrede van zijn naburen ae-
areigdf Daar draait alles om." (Toe
juichingen).
1648. Van 1636 af tot 1770 is de graf
kelder. in gebriuk geweest en er is in
1762 een plattegrond van gemaakt, Heemstedo deze collectie overi
terwijl do wapens pn kwurtieren van voor de som van 389 guldens en 15
de overledenen steeds in de kerk ver- stuivers. Daarna werden ze op het
den opgehangen. „Slot" gedeponeerd.
Bij de revolutie en in dén tijd dat' Behalve de vele landgoederen,
de Franschen Holland binnendrongen jachtterreinen en wildernissen werden
sn net „Vrijheid, Gelijkheid en Broe- er onder Heemstede en Bennebroek,
derschap" «ie leus was, werd ook de a!s liggende nabij en aan de afzak-
kerk van Heemstede geschonden en king der duinen, reeds van de
wierp men genoemde emblemen en vroegste tijden af wasscherijen en
schilden naar buiten (1795). Zij wer- bleekerïjen gevonden. Met toestem
den toen opgeborgen op het Slot en «hing van de Ambachtsheeren werden
van nieuwo lijsten voorzien vanwege gt'onden in pacht gegeven, vaarten
dé ambachtsvrouw©. gegraven en veeren op Haarlem,.Am-
De geschiedenis van Heemstede na- sterdam, enz. per schuit ingericht
gaande, kan men ook zien welk een kwamen de namen in de wereld
gevaarlijke nabuur de Haarlemmer- van Heerenzandvaart (Berkenrode), j
raeer was. In het jaar 1740 besloeg zo Princenzandvaart (Glip), Gasthuis-
19500 morgen en bestond eigenlijk uit zandvaart (nabij het „Craijeunesl",
vier meren, n.l. de Haarlemmer-, de meer naar den kant van Haarlem).
Ecidsche-, Spiering- en Oude Meer. Be geschiedschrijver VVagenaar zegt
Met inbegrip tier omringende veen plas- i° zijn beschrijving van Amsterdam
son werd tic oppervlakte wel 30 Op Heemstede bij Haarlem is sterk
morgen. Ileol wat land en ook dor- gevaren sedert men aldaar Lijnwaad-
pen werden door de wateren dier me- en Kleerenbleekerijen in grooton ge
tale heeft aangelegd. De Zandvaart
aiaaar in do vorige eeuw gegraven,
en sedert de Heeréhzandvaart ge
naamd, langs welke vele van deze op
gericht zijn, mag niet gebruikt wor
den dan met verlof van den Heere
van Heemstede. In "t jaar 1681 werd
de eerste ordonnuntie op het Veer tus-
schen Burgemeesteren dezer stad en
de Vrouwe van Heemstede vastge
steld.
CHR. L. P.
V»rspr«id nieuws
HET FRANSCHE OFFENSIEF
VAN 16 APRIL 1917. De Fransche
afgevaardigde Chaumet heeft on
langs een artikel geschreven over het
Fransche offensief van 16 April 1917,
I waarover zooveel te doen is geweest,
initiatief definitief in handen der go- Het, artikel is eerst door den censor
allieerden is overgegaan, naar wij Gó- verboden, maar na een protest van
pen voor altijd, en in ieder geval ze-dea schrijver aan de regeering, in
«er voor,do naaste toekomst. de ..Gironde" verschenen. Wij laten
Do weersgesteldheid was belangrijk liet voornaamste gedeelte volgen,
verbeterd, doch de lucht was bewolkt waarin de oud-minister verklaart
en uevelacatig, toen do aanval plaats .->de juiste waarheid mee te deelen,
had. Do slag Dogou met een geweldig <>P grond van door hem gelezen do-
bombardement, dat drie minuten cumenton".
j duurde, vervolgens werd oon afslui-Generaal Nivellc heeft op 16 April
j tings vuur uit veldstukken en mortie- onder door hem geheel zelfstandig
7000 Duitsohers 2ljn c®van«'re" geopend, dat zich langzaam naar bepaalde omstandigheden, op het
Hfn noviimsn .Ofi kanonnenvoreu verplaatste. De zware artillerie door hem uit eigen beweging vastge-
gen genomen, uu Kanonnen concentreerde haar vuur op de krach- Stelde uur, een offensief gedurende
veroverd, I tigslo weerstandscentra. Honderden 1 eenige maanden voorbereid, waarvan
tanks stormden vooruit, terwijl daar-1 het doel was de drie of vier Duitsche
Do geallieerden zijn nu 't offeu- tuBSCnfln do aanvalsgolven der iufan- verdedigingslinies tusscheri Reims en
sief aan 't front Soissons—Reims zoo- ter?° oprukten. Een groot deel der Moussy te nemen en zich van 's vij-
veel succes heeft oifeléverdeen Duitsche linie werd bij verrassing ge- ands artillerie meester te maken, af-
uieuwen aanval begonnen. nomen, terwijl de tegenstand een cm- gebroken. De generaal rekende er
Nu op 't front bij Amiëns ten O. voorbereid karakter droeg, die zich op, m acht uur een vooruitgang van
en'Z.O. dezer stad. Eu ook nu zijn bij te^en een goed gcorganiseerden aanval tien K.M. te maken in noordelijke
den eersten sprong flinke vorderin- zelden gedurende langen tijd band- en noordoostelijke richting: hij dacht
gen gemaakt haaft. Do Eugelsche tanks zijn de in Laon te zijn in den vroegen mor-
Blïjkens do Entente-staf berichten Avre overgestoken en bewegen zich gen van den tweeden dag, Brimont
zijn zoowel de Eugelschen als de naar moeilijker terrein van de te nemen op den eersten morgen.Den
Franschen op dit front ten aanval ge- Bucevallei. tweeden en derden dag moest de op
gaan. De actie stond onder 't opper- Be Franschen melden eveneens een marsch nog sneller gaan. Men zou in
bevel van Haig, den Eugelschen leger- "?ed(!n voortgang. Krijgsgevangenenvlugge étappen oprukken ,uaar Se-
conunöndaut. schrijven de nederlaag der Duitscaers dan, Namen, do zuidelijke punt
Donderdagmorgen, bij 't' aanbreken aan de volkomen verrassing toe. Een van Nederland: dat was de zoo innig
van den dag, klonk 't aanvangssig- cT?°t aantal krijgsgevangenen en ma- begeerde bevrijding,
naai. Reeds Donderdagmiddag werd cnmegeweren zijn buitgemaakt, ter- Etude Februari had generaal Ni-
zooals op ons nieuwsbord te lezen cenigo stukken geschut ver- yelle verklaard, dat de doorbreking
was uit Londen gemeld, dat de aan- overd zijn. Bericht wordt, dat de -ia- van ^et vijandelijk front in 24 uur,
val ..bevredigend verliep". goischen mem: krijgsgevangenen heb-hoogstens in 48 uur moest plaats
Tegen den avond deelde Bonar Law 6©n gemaakt, dan zij eigenlijk weg hebben was de 3lag binnen dien
in 't Engolsche Lagerhuis mede, dat m®® weten. nict gewonnen, dan was er geen
de aanvat op een front van 20 K.M. Bevangen genomen Duitsche offi- hans meer op de overwinning. Daar-
succcs had en wel tusschen Morlan- eieren doelden mede, dat het bekend 0VÜI, Wag iedereen het eens de ge-
courten Montdidier. Om 3 uur'8 mid- waf. dat de geallieerden zouden aan- s|aag(le Diiilsche offensieven bereïk-
dags waren alle aangewezen punten vallen, maar met wanneer. De zorg- t ,Ujd jn d(, .„-rste „ren beslls-
reeds door de legers der geallieerden vuld,K geheim gehouden concentratie sende rJesultatcn
bereikt. De- vorderingen bedragen 4 is do voornaamste oorzaak van t suc-
a 5 mijl. op een punt zelfs 7 mijl. ces der geallieerden."
7 iNA. 1 I lit IT Ci"ll l'. 1*^ Cl"1
.000 DuItscKers werden gevangen ge- Ben correspondent van Havas deelt
nomen en 100 kanonnen veroverd. bijzonderheden mede over de
Om 6 uur 's morgens op 16 April
werd dus het doorbrekiugsoffensief
ingezet. Niettegenstaande den hel
denmoed der troepen, kwam men
dan 500 M. vooruit.
De Duitsche staf moest Donderdag- lieze". die de Duitschers leden bij den
avond erkennen, dat de geallieerden, terugtocht op 't front Jxoissons— „eneraa! Nivellc op 17 April
tuwhen «le \ncre on do Avre Renns. Deze terugtocht strekt© zien *ooa.u generaal .^ivtiu op u .ïpn.
.tin-scncn de ancre en ae avri -g muhiags om 12 uur spontaan en
aanvielen, m de Dmlsch» atelUneen J« o»t «en |-M- zt,nd„ ,enig0 „anwijamg val, de n.
Kenter" n?m'°«rre<>h dornen die DuiLseUe eenheden verforen daarbij C™rl"e J"1'- eindigde,
in 't door de geallieerden veroverde «P 76 van n.ii reed, vroeger aan- uèfêt(eii?eT"hleT&
'pobied Htaoen Moreuil Domuiu zienlijk verminderd effectief. Sommi- «eeiucmei aan act oiiensiei, neen, in
Knconr": B» divieie, teamen 6 maal in 't vuur. een gelicime knmemtting centre!-
ren in den loop der jaren verzwolgen.
Reods in 1643 heeft do waterbouw
kundige Lceghwater plannen tot
drooglegging aer moren ontworpen,
die echter eerst in 1852 tot verdere
uitwerking en in ge wijzigden zin tot
ftaud kwamen. Het volgende geve
<en bewijs van den last dien men van
<le meren ondervond.
8 Mei 1696. De Vrouwe van Heem
stede staat toe het verzoek van Schout
en Schepenen van Schalkwijk en Vijf
huizon oiu hunne doodon te Heemste
do te mogen begraven, daar do be
graafplaats te Nieuwerkerk door de
Meer is overstroomd en ondergeloo-
pcn.
Ouder de predikanten die bij de
Xcderd Hervormde Gemeente dienst
hebben "gedaan, was ook Da. N. Beeis
pan 1840—'54j de later zoo vermaard
geworden hoogleeraar Nicolaas Beets.
Ileeds vroeg vóór bij le Heemstede het
leeraarsaiuot uitoefende, schroef
heets zijn wereldberoemde werk „Ca
mera OüBcura" onder liet pseudoniom
Van Hildebrand.
Aan deu bouw der Heemsteedsclie
kerk kan men zien dat zij uit de 17de
Reuier constateert: „De toe
stand op 't W©stel ijk front
is voor de geallioerden
thans o n ge t w ij f 1 d g un s ti-
ger dan ooit.
Renter's correspondent bij heb
Britsche leger geeft de volgende le
zing van 't nieuwe offensief
„Do Britten begounen Douderdag nen vrede,
bij het aanbreken van den dag het bf- Robertson antwoordde, dat er
fensiefZij deden een hevigen aanval vrede seen
Generaal Pétain heeft'in een dag- lend beeld geschetst van den bloedi-
order huid© gebracht aan 't werk der gen s'«S- Zijn critiek, of wilt ge lie-
tankbesuiurders, die veel bijdragen ver zijn vaststellingen, zijn bevestigd
tot 't suoces der geallieerden. door de rapporten van legercommis-
=ics uit de Kamer cn in den Senaat
In het Engelsclie Lagerhuis hebben door het rapport van senutor Henry
de Pacifisten aangedrongen op recht- i Béronger. Er was overvloed van ka-
stioeksche pogingen, ten gunste van nonnen, munitie en materiaal van
allerlei soprt, maar de quuostie der
.an verbindingswegen was niet in orde;
sprak© kan zijn voor 't ook Liet do technische africhting van
HAARLEM M ERLIEDE.
De Spaanse he ziekte. Op de
forten Penningsveer en Liedebrug,
zijn een aantal militairen door de
Spaansche griep aangetast; een
hunner, vervoerd naar het hospi
taal, is aldaar overheden.
Hooge prijs. Ruim 4J Ü.A.
bouwland in den Hourakpolder is in
publieke veiling verkocht voor
f 21690.
op de Duitsche stellingen van vlak t^n Duitsche militarisme vernietigd is. de strijders te weitschen, terwijl de
Zuiden der Ancre tot daar, waar de 4 oor er tot ontwapening die het geneeskundige dienst tekort schoot
rechtervleugel van 't Engelsche le?er gevolg van den oorlog moet zijn Twee andere slechte factoren kwa-
bij de Fransche linies aansluit, over kan worden overgegaan, moet eers: men de fouten van de onvoldoende
©en front van ongeveer twaalf mijlen. ontwapening van Duilschland ver i voorbereiding verergeren: de eerste
Drie kwartier later gingen ook de zekerd zijn. was het slechto weer, de tweede een
Franschen tot, den aanval over en .,De door Lansdowne voorgestelde onvoorzichtigheid van een der bevel-
verlengden 'c front, waarlangs de slag wede beteekent een vrede, die ons voerende generaals. Volgens oogge
thans ontbrand is, naar het Zuideu slechts den status quo ante belhira tuigen was het zulk afschuwelijk
over eeue lengto van verscheidene geeft, cn Duilschland nog in sfcau" weer, dat een snelle opmarsch een
mijlen. Do slag is hoofdzakelijk ge- stel' zijn militaire maatregelen utopie was: de infanterie kon onmo-
riokt tegen het leger van Von Hutior. voort te zetten, de conscriptie als eeu gelijk gelijken tred houden met het
ofschoon ook andere Duitsche leger- ast aan den hals van alle andere na afsluitirigsvuur van de artillerie; do
groepen er bij betrokken zijn. lies hangend." mitrailleurs en zelfs de geweren wer-
Sedert de Duitschers hun tegen- Minister Balfour hield vast aan zijn den onbruikbaar. De infanterie wierp
woordige linies bezetten als resultaat standpunt, dat ontwapening onmoge vrijwel haar gehoele bepakking weg;
van bun grooten opmarsch naar het hik is. zoolang niet Duilschland is de gekleurde troepen verloren drie-
Westen, nebben de geallieerden hen ontwapend. vierde van hun gevechtswanrde. De
zoo onophoudelijk bestookt, dat zij Over België wilde Balfour nie'.s aanval vertraagde, de luchtwaarne-
geen gelegenheid hadden om een linie zeggen, behalve, dal hij in het Iluia ming was onmogelijk en do aanvoe-
stevige verdedigingswerken aan te leg-
fsu, zooals de geallieerden in Vlaan-
eren en aan de Somme vonden.
Dat do Britten zoo spoedig Fooh's
schitterende overwinning hebben la
ten volgen door eeu uitbreiding van
het gevechtsfront, bewijst, dat het rfcggen: „Wij namen Beïgiè zonde
herinnerde, dat geen staats
man in Duit3chland ooit, hoezeer as
yebeurlenissen ook een stuwkracht
voor de pacifistische elementen wa
ien, er toe kon komen, duidelijk en
beslist, zonder dubbelzinnigheid
ren van munitie enz. ondoenlijk.
De onvoorzichtigheid was, clat i
sergeant met do-tot in bijzonderheden
uitgewerkte aanvalsbevelen voor drie
legerkorpsen naar het hoofdkwartier
was gezonden, lungs eeu weg, waar
op hij werd doodgeschoten, waarna
Mijn vrouw kan maar niets ont
houden.
Dat deod de mijne vroeger ook
niet. Maar ik hob er een middel op
gevonden.
Wat dant
Als ik wil hebben, dat ze ergens
aan denkt, schrijf ik het op een stuk
papier en dat plak ik dan op den
spiegel.
Z ij Man. breng je morgen eon
muizenval mee
H ij Maar ik heb er gisteren pat
oen gekocht!
Z ij Jawel, maar daar zit oei.
muis in
de vijand zich meester maakte van
zijn tasch met stukken en op grond
daarvan natuurlijk de noodige maat
regelen nam. Niettegenstaande het
opperbevel wist, dat de vijand op de
hoogte was van zijn aanvalsplannen,
werden deze in niets gewijzigd, met
het gevolg, dat hierdoor geduchte
verliezen werden geleden. De Duit
sche mitrailleurs, die allerminst door
het Fransche artillerievuur waren
vernield, maaiden de stormloopende
Fransche divisies neer.
Van het hoogopgezette plan van
den opperbevelhebber kwam niets te
recht
EEN' BOODSCHAP UIT DE LUCHT
- Aan de Telegraaf wordt van
Vlaamsche zijde gemeld:
21 Juli 1918. Zoo stond ér in beide
nationale talen boven de blaadjes,
die plotseling in bezet België uit do
lucht kwamen vallen en aan de eeno
zijde het prachtig portret van koning
Albert en aan de andere dat van ko
ningin F.lisiiheth vertoonden. Verder
de vermelding: „door luchtballon
par ballon" Belgische vliegers
brachten ze o.m. boven ausland in
Vlaanderen.
21 Juli is de Belgische nationale
feestdag.
En zoo kwam daar onverwacht een
boodschap uit het nog vrije België,
waar met het vorstenpaar het leger
is. Een boodschap zonder woorden.
Twee portretten. Maar die zeiden
toch alles. Het beeld van hem. die nog
steeds is de eerste soldaat van het
kleine leger strijdend voor recht eu
vrijheid; hef beeld van haar, die met
zooveel roerende trouw hare taak van
„Moeder der Soldaten" blijft vervul
len. Ja, die portretten zeiden alles.
En een woordje van over „den draad"
getuigde ons reeds met welk een die
pe ontroering de blaudjcs van hand
tot hand gingen en tranen wekten iiv
't oog.
DE STRIJD IN RUSLAND. Uit
Moskou wordt aan de „Ivóln. Volks-
ztg.". gemeld;
De sovjettroepen rukken weer met
succes op tegen de Tsjecho-Slowak-
ken in het Wolgagebied. Aan het
front van de Midden-Wolga staan
de sovjet-troepen 7 werst van de stad
Simbirak en bezetten zij het spoor
wegstation Nikulino, in de nabijheid
van de stad Sysran. Op het zuidelijk
Wolga-front vertrokken de sovjet
troepen den Wolga over, versterkten
zicli op een.oostelijken oever en na
men Balakowo in. Nog verder ooste
lijk van Balakowo hebben de sovjet
troepen zich vastgezet in de elad Ni-
kolajeivsk en de 'lsjecho-Stowakken
in de richting van Samara terugge
slagen. Op het noordelijk Wolgafront
bevinden de sovjet-troepen zich op
den oostelijken oever van de Karna,
en deu Wolga in de steden Tsj is topoi,
Spassk eu Menselinsk en rukken
voort in de richting van Birsk.
DE EX-STATENDAM. De Duit-
ache marinestaf meidi thans: Een der
Duitsche duikbooten beschadigde on
langs aan de noordkust van Ierland
het sterk beschermde Engelsche a.s.
JusUcia (32,120 toni door verscheide
ne torpedotreffers zoozeer, dat het
schip den volgenden dag door een Hn-
dere duikboot kon worden vernietigd,
hoewel het toen beschermd werd door
18 torpedojagers en 16 gewapende
trailers.
Tengevolge van de groote gelijkenis
is de Juslicia aanvankelijk voor het
vroegere Duitache s.a. Vaterland ge
houden.
De duikboot heeft bovendien nog
twee groote stoomschepen, waarvan
een van het type Franconia (8800 ton)
uit sterk bewaakte konvooien gescho
ten.
CHOLERA IN RUSLAND. Den
len Augustus zijn 78, den volgenden
dag 109 choleragevallen te Peters
burg aangegeven.
VLIEGERAANVALLEN OP BEL
GISCHE* KUSTPLAATSEN. Aan
de Telegraaf wordt gemeld: Zondag
nacht hadden vier geweldige vlieger
aanvallen, door eskaders uitgevoerd,
op het Belgische kustgebied plaats;
één op de haven van Ostende, één op
de dokken van Brugge en twee op
Zeebrugge. Er werden veel bommen
geworpen en gedurende uren was het
Feuilleton
F, DE SINCLAIR.
13)
T Zal nog veel fijner worden,
sprak Knol met een handbeweging
„o, dit is nog niks" en dan
half vertrouwelijk. Zul je me fon
tein es zien, die zc nou maken, 'k
heb er Ti foto van, 't wordt bijna 't
eelfdo aa achter dat paleis in
hinges toe Versalje
Ah juist, die beroemde water-
Merken, zei Rentman, och kom,
Mordt het zoo dut kan prachtig
ZlJQl
Jakijk zoo en dan met
hju stok ln 't pad teckenend.Hier
oe vijverzoo ronden in 't
midden du beelden... Natunus met
*en ruize vork en zeem eereminnen
en vissehen, die 't water uit derlui
oeit spoegen. Mot je ine vrouw hoo-
ren over die zeemlecreminnen
"at 's Ti seliandalighoid zeit ze
IvnoJ.s heele lijf schudde en trilde
*aa l'id, maar dan. wat ernstiger,
"éIiXi rl hlJ nop; lk moet er 00k
'"-lit in brengen, azzeme
s «vonds buiten zijn, steek ik
't uri en dan hebben we een fontein
moelineuze.
Dat kan een prachtig effect zijn
in t park, zei Kentznun bewonde
rend.
Mot u es kornrue kijken, sprak
Knol.
Zo waren al pratend dicht aun de
achterzijde van 't huis gekomen.
De uehtergevel is ook mooi! zei
Rentman bewonderend, on dan in
eens met blijkbare verbazing: lie,
heeft u daar ook nog een ingang
met bordes?
Zeker zeker sprak Knol
en als ze er inmiddels voor stonden:
Kom u niet effen binnen?
Heel graag, 'n oogenblik, als ik
niet derangeerzei Rentman.
Sansjen spr.uk Knol met een
handgebaar. Wacht ik zal vooruit
gaan, want as m'n vrouw u in eeno
zag, dan zou ze vorschrikke en
hij stapte de treden van 't bordes op.
Rentman volgde.
Knol ging hem rechtstreeks voor
naar de ridderzaal, maar voor de
deur gekomen sprak hij: 'u Oogen-
blikkie en ging zelf haastig naar
binnen; tc-i wijl hij de deur achter zich
Piloot.
Rentman bleef verwonderd slaan
voor die dichte deur, hoorde daar
binnen een vaag gerucht van stem
men, 't verschuiven van een stoel,
dan ineens ging de deur weer open
en stond Knol voor hem. noodigde
hem uit.
Komt u binnen, jonkheer...!
Rentman trad de ridderzaal in.
Er was niemand;*er stond een ta
feltje en wat stoelen bij den haard,
op het tafeltje lagen wat speelkaar
ten, een paar waren er op den grond
gevallen. Knol nam ze haastig op,
stak ze in rijn zak; dan schoof ln
een clubfauteuil aan en liet zijn gast
plaats nemen.
Het gezicht van Knol was zoo spre
kend gespitst op den indruk, welke
al die rnooiïglieden van de ridderzaal
op Rgntman zouden maken, dat deze
er vanzelf toekwam een soort ver
bijsterde extase voor te wenden.
Maar meneer Knol, wat heeft u
het hier prachtig en stijlvol laten in
richten; ik wist niet, dat er in de
Struysetihof zulke magnifique ver
trekken waren!
Knol glimlachte breed en zelfvol
daan. bloosde er even van.
Rentman draaide zich geheel om,
bcxeek alles, de gobelins, de club
fauteuils, de plafondschildering, de
pianola en wat er verder maar te
bewonderen viel.
Ja ju sprak hij dau, ik
merk wel, meneer Knol, u is oen
man van smaakl
Legt 't maar neer! grinnikte de
ze verheugd; dan schelde hij.
Als Lucie kwam, bestelde hij een
flescli Roederer en eenige minuten i
later liet hij de kurk van de ckam
pagneflesch door de ridderzaal vlie
gen.
Santjes JonklieerI En dat u me
nog maar dikwijls 't plezier doet hier
te'komen 1
Zo klonken, staken een havanna
op van een blijkbaar extra fijne qua-
litcit, die in een soort mica reageer
buis zat, gesloten met een vergulde
kurk, dan nog gerold bleek in een
hoes van bout vezel en daaruit einde
lijk, gewikkeld in zilverpapier en
voorzien van een rood goud-blauwen
band, lichtbruin ou smakelijk te Voor
schijn kwam.
Knol vertelde omstandig over zijn
plannen in verband met den park-
aanleg, informeerde eindelijk ook
voorzichtig naar de families en het
gezellig verkeer in Olmhoven.
Rentman antwoordde met wat vage
algemeenheden, maar Knol hleek toch
niet ganscheiijk content.
U bont de eerste, die op de Struy-
senhof komt. Jonkheer. Me vrouw
zeit ook al: Dat 's 'n stijve boel hier!
Rentman lachte er om, of 't een
grapje was.
Afijn, zei Knol, 't is waar, we
troffen geen mensch thuis, Ik denk,
dat we Zondag nog maar es rond
zuilen gaan.
Dut zou ik niet doen, sprak
Rentman haastig, iu vreeze, dat Knol
per vergissing bij van Tienen of van
Hedenburg of Dubour binnengeraakt
daar zou geuren met zijn relatie me:
hem, Rentman. Kijk eens, u heeft
kaartjes gepousseerd hm dan
kunt u in ieder geval verder afwach
ten of er contra visites komen
uw katfrtje staat gelijk met oen visi
te nietwaar?
Knol knikte.
Dat zeit Lucie 'k wil zeggen,
m'n vrouw, ook zoo dus 't zal
niet wezen vitn wege de en hij
maakte een handbeweging de lucht
inu begrijpt wel, de hoog
heid 'n soort groozighcld, omdat
wij nou niet precies van adel bén
nen. Nou, ik wil 't weten hoor, ik
ben geen beron en me vrouw ook
nict. O, daar is ze.
Inderdaad trad op dat oogenblik
mevrouw Knol binnen. Ze zag er uit
als iemand, die zich erg gehaast
heeft; ze droeg een glanzend paars
satijnen toilet, waarvan ze den rok
nog haastig vertrok, toen ze binnen-
ijlde, in heur haar zat een vergeten
kruipen en haar heele kapsel scheen
met meer snelheid dan zorg opge
maakt.
Effe voorstellen, zei Knol, mt
vrouw Jonkheer Rentman.
Aangenaam van kennismaking,
meneerzei mevrouw op den rtis-
tigen toon van iemand, die weet, hoe
't hoort.
Jonkheer, verbeterde Knol met
een toegeefelijk lachje.
Rentman boog met zwierige hoffe
lijkheid. Mevrouwen als iiij
weer zat, uw man was zoo vrien
delijk me tot gids te dienen over uw
bezittingik maak u ook mijn
complimenten over uw goeden smaak.
O jawel meneerjonkheer b©
doel ik compelementen terug, ze
mevrouw Knol met een vriendelij keu
hoofdknik.
Opnieuw giug de deur open en
trad Jaantjo binnen.
Ze zag er allerliefst uit iu een
blauw zijden toiletje met zwarte tul-
Ie gegarneerd. Geheel onbevangen
kwam ze naderbij en zonder de voor
stelling al te wachten, reikte ze Rent
man, die verrast was opgestaan en
haar met zijn oogen verslond, de
hand.
Dag meneer.
Me dochterzei Knol wat
onthutst van 't plotseling©:effe
ivoorsteilen Jonkheer Rentman.
Ik heb u al eerder gezien, sprak
Rentman en bewonderdU
chauffeert met een élegance cn een
bravour!
Jaantje lachte gevleid.
Drinken jullie mee? vroeg Knol,
die steeds vol zorg was voor 't glas
van Rentman en hij wees op do
champagneflesch.
fWofdt vervolgd V
