HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Overzicht
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1918 - TWEEDE BLAD
No. 2511
Ofschoon niet zoo snel als in da
vorige week, zijn tocli ook in de
laatste «lagen de legers der Entente
auu het Fransche front belangrijk
vooruitgegaan, met bet fraaie resul-
taat, dat de Franschen Lassigny en
tie Engeischen Albert hebben ge
nomen. Daardoor staat vast, dat de
Duitschers spoedig Noyon zullen
jnoeten outruiiiien.
Er zijn door de zegevierende le
gers weer kanonnen genomen en
gevangenen gemaakt. En nog altijd
trachten de Woi/f-berichten, naar
ouden trant, de nederlaag te ver
bloemen. Het kinderachtige cliché
vun do torugneming van troepen, uit
eigen beweging, zonder dat de
vijanden iets bemerkten, wordt op
nieuw afgedrukt. Opsommingen wor
den gegeven van luclitbeldeu, die
machines hebben neergeschoten en
in de laatste dagen is Wolff weer
aan het onthullen gegaan, dezen
keer over de plannen van Japan, ten
opzichte van onze Indische bezittin
gen, waarin Frankrijk zou hebben
toegestemd.
Als er dan geen overwinningen
bericht kunnen worden, moet het on
derdanige Duitsche publiek zich
maar aan onthullingen te goed
doen. „Ersatz" van nieuws. En
wat de betrouwbaarheid van zuike
onthullingen aangaat, mag herin
nerd worden aan die uit de Brus-
selsche archieven, waaruit triomfan
telijk moest worden afgeleid, dat
lang vóórdat de Duitsche troepen
Be gïo binnenrukten, dat land met
de Entente een verbond aaugegaan
en dus zelf zijn neutraliteit prijsge
geven had.
Naderhand is wel gebleken op
welk een onhoudbare basis deze be
tichting berustte en nu hooien we
er niet meer van. Destijds heeft zij
intusscheu haar werk gedaan.
Mogen we groote waarde hechten
aan dc nieuwste onthullingen over
Japansciie annexatieplannen? De
tijd zal het lc-eren. De zonderlinge
bewering dat de pers gemuilband is
om de aandacht van de Japansche
manoeuvres af te leiden, is in ons
vorig nummer al besproken. De cor
respondent van De Telegraaf te Pe
tersburg zou door geld tot stilzwij
gen gebracht zijn. Vreemd, dat de
Japanners niet liever vertegen
woordigers van een Duitsch gezind
hl ad zouden hebben - overgehaald,
daar die de moeste reden bad om
tegen een lid der Entente te waar
schuwen.
Onze ltegeering zal op deze ont
hullingen iiet oog wel houden en
informatie nemen, waar dio ver
trouwbaar te krijgen is. Of
schoon in Nederland de zucht tot
expansie van Japan niet onbekend
bleef, moet die toch liever uit zui
verder bron worden bevestigd. Het
schijnt bij de onthullers niet op te
komen, wat Nederland van Duitsch-
land verwachten zou, indien dat
land zijn tegenstanders geheel zou
overwinnen. Welnu, menschen die
voor don Duitschen aard niet blind
zijn, koesteren de overtuiging, dat
dan onze koloniën zonder eeuigen
Uvijfel binnen een paar jaar door de
Duitschers. zouden zijn ingepalmd.
Nu van dezen kant gelijke plan
nen aan Japan worden toegeschre
ven, zijn wij, schoon we waakzaam
blijven, niet zoo verschrikt als men
in Duitsehland wel zal mcenen.
Waar blijft in den laatsten tijd
toch Hindenburg, de nalionide af-
«od? We hooren niets meer van hem.
't Is T.udendorff voor en 11a, maar
zwijgen omgeeft den man, wiens
houten beeld Indertijd op de manier
der primitieve volkeren, met nagels
moest worden vol geslagen. Zelfs bij
de bespreking in het Duitsche hoofd
kwartier, waaraan ook de Keizer van
Oostenrijk ueelnam, wordt zijn
naam niet genoemd.
Wat daar verhandeld is, mogen
de Centrale volkeren niet weten. Ook
de Rijksdag komt vooreerst niet bij
elkaar. Wat de militairen wijzen,
moeten de gekken prijzen. En dat
doen ze dan ook, nu ul vier jaar
lang. Alleen verluidt er (het was
een bericht in de N. R. Ct.) dat een
zelfstandig koninkrijk Polen zal wor
den opgericht, met aartshertog Ka-
rel Stephan als koning, iloe ver die
zelfstandigheid gaan zal is dus ge
makkelijk t® begrijpen: onafhanke
lijk in naam, vastgeklonken aan Oos
tenrijk in der «laad. Zoo worden ook
Finland, Estland, Lijfland en
ile Oekraïne onafhankelijk, onder
Duitsch toezicht.
Er zou ook over den vrede gespro
ken zijn. De Centralen willen wel,
maar de geassocieerden niet dat
moet de hoofdtoon der besprekingen
zijn geweest. Al deze beslissingen
over half geannexeerde landen hou
den den vrede tegen, want de geas
socieerde» erkennen die niet. Eii de
Centralen, die dat zeer goed begrij-
l'or,, spelen dus met woorden, wan
neer zij verklaren, dat de vrede er
lang zou zijn, wanneer de vijanden
die niet tegenhielden.
Integendeel, de Centralen zelf doen
alles oiu den vrede moeilijker te mi-
ken en verder te verschuiven. Zoo
gaat het, wanneer onbokwame diplo
maten (waar is op dit oogenblik de
leidende Duitsche staatsman?) nog
bestuurd worden door militairen van
liet siag van Ludendorff, die alleen
van veroveren, annexeeren en onder
werpen weten!
In Rusland staat het er met de
sovjet-regeering slecht voor. De troe
pen van de Entente, geland aan de
Sloerinankust, het kleine leger van
de Tsjecho-Slowaken, de in laiü-
wostok gelande Japanners en voor-
l ai en allereerst de ontevreden Rus
sen zelf zijn gevaarlijk voor haar
gezag en zullen daaraan binnenkort
wel een roemloos einde maken. Dat
blijkt uit een oproeping, door Lenin,
Tsjitsjerin en Trotzki, gericht tot
het proletariaat van Frankrijk, En
geland, Amerika, Italië en Japan,
gepubliceerd in de „Prawda" van
1 Augustus en waarin de drie lei
ders in hartstochtelijke taal de ar
beiders van die landen be«weren,
toch niet mee tc werken aan den
aanval op Rusland. Zij zien in deze
geheele actie weer niets anders dan
de tegenstelling: kapitaal en arbeid.
„In het belang van het kapitaal
moet gij de beul tier Russische ar
beiders-revolutie zijn." Daarbij ver
wijten zij aan de mogendheden der
Entente, dat dezen niet hebben
deelgenomen aan de vredesonderhan
delingen van Brest-Litovsk. Rusland
was na drie en een half jaar oor
logvoeren -totaal uitgeput Het Duit
sche imperialisme, zoo beweren deze
leiders, kan eerst dan overwonnen
worden, wanneer het imperialisme
van alle landen door eeu gelijktijdig
optreden van het wereldproletariaat
wordt overwonnen.
- En ten slotte:, „het arbeidende
Rusland strekt de handen naar u
I uit, proletariërs der Entente-landen'."
Maar Lenin en zijn vrienden ver
geten, dat de kleine groepen
bovengenoemd in het onmetelij
ke Rusland niets tot stand zouden
kunnen brengen, wanneer de Russen
fcelf niet méér dan genoeg hadden
van do Sovjetrcgeeriug, die cp
Duitsehland steunen moet on zich
daardoor even gehaat gemaakt heeft
als Duitsehland zelf.
Ongetwijfeld hebben Lenin en
Trotzki hunne beteekenis gehad in
de wereldgeschiedenis door hun op
treden tegen de Russische autocratie.
Maar zij hebben de kracht niet beze
ten, de vrijheid aan hun land te
brengen, omdat hun leiding steun
moest zoeken bij een ntet minder ver
gedreven autocratie, die der Duit
schers. En daarom hebben de Rus
sen, dat iri2iende, zich van hpn afge
keerd.
Dezer dagen heb ik nog eens na
gelezen, hoe de Amerikanen er toe
gekomen zijn, auo den oorlog deel
te neuien. Er zijn namelijk menschen,
ook in de neutrale landen, die be-
weren, dat de oorlog nu al geéin-
uigd zou zijn, wanneer Amerika er
buiten gebleven was. Inuien dat
waar is, dan moet toch de vraag
volgen: „welke vrede frou dat ge
weest zijn?" Een Duitsclie, die Europa
aan het Duitsche militarisme voor
niet afzienbaren tijd zou hebben
overgeleverd en daardoor ook Ame
rika, ja de geheele wereld ernstig
zou hebben bedreigd. Onder den
invloed van den tegenspoed aan het
Westelijk front heeit de Duitsche ko-
sedert Adam'# tijd bij al dieta af-»
atanimeüngeu bekend ia.
Daar hebben wij dus al ©en geheele 1
serie speelgoed, v aarmee onze over-1
grootouders zich al evenzeer vermaakt
nebben als ouzo achter-k.einkinaereu
het. hopen te doen. Ja, ik wil wedden
dat de oorlog, wat hij ook zal varan-
d ren, niet den minsten invloed- zal1
lutoeienen op de echte kinderspeien.
zooals die geslachten, neen, eeuwen
Jang zich hebben gehandhaafd.
liij dit alles moet men echter de
kinderfantasie en zelfwerkzaamheid
reapecteeren. Geef als 't ecnigszins
kan een jongen nooit een vlieger
uit ©eu speelgoeuwinkel. Hij heeft er'
toch het rechte hart niet voorNeen.
een vlieger moet „eigenhandig" ge
maakt zijn, liefst in overleg van drie.
vier knapen R-j eL:aar. Zen het kruis
maken, zelf de touwtjes spannen en
kistje# maakten wij goederenwagens.! [laataaaodutdingen toegegeven, dot
Een hoop groote sintels uit de sinede-a iwn.< 1.
lomale specialiteit. Dr. Soil, liet in het papier plakken en zélf probeerea j
zijn pas gehouden rede wel doen 0f hij wel goed in evenwicht hangt eu
voorkomen alsof Duitsehland België 'symmetrisch gemaakt ia dèfc is het
nooit heelt willen behouden, maar Ware! En geef een meisje een flinke,
de woorden die hij daarbij aan den i stevige pon (dio kan nu eenmaal niet
Rijkskaaselier Von Hertling toe- 1 gunaakt worden) maar doe er zoo
•sctiriilt, zijn aoor dézen nooit zoó j weinig mogelijk kleeren bij. De kleer-
gezegd integendeel, nog maimer tjea en het beddegoed moeten door de
i heeit een gezaghebbend man in biuderer zeil' gemaakt worden. Het
j Duitsehland open en rond erkend, hoeft lieiisch niet zoo mooi te zijn; de
I dat het van België afstand wil doen; i fantasie maakt zelfs van een gedrocht
1 zelfs komen Duitschlands handelin- I eon 01)gel Hebt ge nooit «en kleine
J gen ten opzichte van do Gentsche Ijjiuumel zien sjouwen met een pop.
1 hoogesohooi, de activisten en den behalve een monslerachtigen liou-
Raad van laanderen daarmee in :i,u ^op zonder neus of ooren, niets
i.cgranten strijd. anders bezat dan een grof lijf vol
Zoolang het maar mogelijk was, 7.aagseianderhalveu arm en twee
heeit Amerika buiten den oorlog lompe beenstompen?... Welnu, die
kvillen blijven. Wie den tekst leest pop is in de oogen van het mollig©
van Wilsons boodschappen aan het moedertje eeu boeld van schoonheid
l Congres daarvan J£ ES*?4!gZ
««W. Z» lissen voor «.eaarseld M scborca pmoMl
1 heeft hij, totdat bij begreep, dat nel Qtnfc voor de jongens eens aan
niet langer kon, dat een Duitsche eeu vuegendeti Jaoiiuiiucr: t-racnug
j overwinning ook voor het vrija spoeigoedIn do winkels staan ze ie
i Amerikaaiische volk eeu nederlaag j kust en te keur, tegenwoordig ook ai
t zijn zou. Die overtuiging kreeg Wil- met eou drijfwerk met versnelling.
1 son door den alscUirwelijkeii duit '«»- Mo°'.
1 bootoorlog, die neutrtóa evowmo wa( d||„,, dm|a ffiat.
als oorlogvoerenden spaarde. Daar- - en luj schairelt by elkaar
om: wie de verlenging van den oor- wtttje theekist ..-uilen, waana sla-
log door Amerikabetreurt, moet j Gue i» verpakt geweest zijn nog beter),
zich meteen voorstellen wat het lot een paar plaukjes, twe© of vier afge-
van Europa zou-zijn geweest, in- dankte wielen van een kinderwagen
dien Amerika er buiten gebleven 1 sportkar) wat spijkers en eiud-
ïcs touw en maakt daarvan de mooi-
(ware; hu ral dan het optreden nolnmaer" v.n de
dezen sterken strijder anders be- j #erc.-a i aeuj-t ge, aat hij zyn eigen
rij leverde bet materiaal voor een
geu tunnel. Als plakmiddel diende een
»iuk pik .een onzer was de zoon van
een schoenmaker) dat bij kleine brok
je® goemolt-en en tusschen de sintels
gegoten werd en om <1 kroon op bet
•?rk te zetten, mochten wij achter m
den tuin een slootje graven (wij noem
den 't ding do Mississippi;, over wel
ke rivier een hcusche ijzeren spoor
brug werd geslagen, waartoe het ma-
+ev.-,a. voor bet grootste deel werd ge
leverd door een pain- kapotlen hoe
pels en de ijzeren banden van een
■umaakvat.
Ik zal maar niet verder uitweiden
over hefc genot, dat die spoorweg ons
ueeft geschonken, want dan zou ik
wel «eeu heci ,,te hooi en te grasje
kunnen vullen.
Zoo kan eeu bouwdoos ook heel wat
genot geven. Eu een doos vol huisjes,
boompjee, kerken enz. kan ecu troep
je kinderen eon geheelen middag be
zig houden. Laat zo met zoo'n doos
eens eeu heuscli dorp of een klein
stadje bouwen: Teéken daartoe eerst
de Engelschen Albert bezet hebben,
maar er wordt bijgezegd, dat de
groote Kngeteche doorbraakpoging
eigenlijk mislukt is, omdat de En-
gelschen daarbij veel verder hoopten
te komen.
Ook geeft de Duitsche staf toe,
dat de Dultschers ten O. van Noyon
achter de Ailette teruggetrokken
zijn.
Fransche correspondenten ver
zekeren, dat de terugtocht der Duit-
sobers wanordelijk wordt. Zij laten
veel materiaal, ook kanonnen, ach
ter.
Een Reuter-correspondcnt meldt:
„De ulgemeene indruk is, dat de te
genstaud der Duitsche infanterie
afneemt"
Een ander Entente-correspondent
wijst op de zware verhezen die da
Duitscbers leden, o.a. door de bom
men, die de vliegers op hen wier
pen.
Een Duj^scb gevangene ver-
üen plattegrond in het klein op papier klaarde:
en laat ze Jan op een geschikt- ter.-eiu I „Dat ton de duivel zelf niet uit
dien plattegrond m het groot narna- houden! Wij weten niet waar wij
kon. Kern wordt b.v. d, groot, markt 1 ons „oeKn verblirgeD.-
geteekend. v andaar uit loop«u een i
paar ttraten in verschillende richting. I Een Wolf I-telegram betoogt, ,,dat,
Een eindje verder wordt de haven ge- terwijl de Entente-legors bij bun groo-
graven, die in eeu smallere vaart uit- ten frontaien aanval aan beide zijden
loopt. En nu worden do kerken, bui- van dc An ere na dagenlange bloedige
zen, boomeu en ai wat de doos meer gevechten volkomen vastliepen, Toch.
bevat, langs de straten gerangschikt. do>r een zorgvuldig voorbereiden
tot een heele stad ontstaat. Wat is er flaakstoot tusschen Oise en Aisne eeu
tegen, om van blokjes hout zooveel beslissing wilde afdwingen. Door
huizen te maken als men zelf wil, hui- eea grootsch opgeoette'n Eiigelschen
zen van allerlei vorm en met de kleur- aanval ten Z. van Atrecht zou dit plan
doos beschilderd tot het ware kunst- de kroon moet n worden opgezet Zoo-
worktii zijnDat geeft een spel vol wel Lier als ginds hoopten nugelschen
variatie, dat altijd ni-uw is en steeds en Franschen op d© reeds beoogd*
verrassingen geeft. doorbraak van het Duitsche front, llel
De grootereu zijn wel eens in het doel der Engeischen voor den eerst'H
bezit van een watermolen of een ander gevechtsdag lag. zooa.s vaststaat,
pomp-instnunc-nt. Welnu, laat zo eens verre ten O vau de linie Gompies—
een flinke Haarlemmermeer in het Bapaumo. Niettegenstaande het op
zand graven zoo een van een meter of grocte schaal inzetten van sterk©,
tien lang en breed naar evenredigheid, veracüe divisies en talrijke ;ank-esKa-
Do Meer wordt vol water gegoten.drous. werd d© Entente zeer teleur-
Daarna wordt <je ringvaart gegraven gestekt. De tijdige opstelling van een
cn de plas wordt leeggemalen en tot groot? Engelsche cavaieriemasaa toon-
oen heuschen polder gemaakt. Ik geef de het vaste vertrouwen der Britten
u de verzekering, dat rukkers van op ae overwinning aan. Het vijande-
12 en 13 jaar met zulk spel eon gehe©. lijk plan mislukte echter volkomen.
oordeelen.
C. P.
Te hooi en te gras.
IX.
Speelgoed.
haarlemmer Halletjes
EEX ATERDAG AV O N DPIA.VU E.
Toen Princip in Serajewo den Oos-
tenrijkschen kroonprins en diens ge
malin doodschoot, zal hij wel niet ge
dacht hebben, dat daardoor in 1918 de
Hoarlemsche grachten niet gespuid
Konden worden. En toch is dat zoo.
Dio moord was aanleiding (ik zeg
niet o o rz a a k) van den oorlog, de
oorlog schiep de crisis, de crisis be
perkte den koleuaanvoer en door ge
brek aan kolen kan Rijnland niet ia-
ten malen ora onze grachten te ver-
Verschen.
Alle gebeurtenissen in de wereld
Louden op die manier onderling ver
band en het is wel mogelijk dat uw
Kiespijn het rechtstreeks gevolg is van
de omstandigheid, dat eeuwen gele-
dtn Rhamses II een slauf heeft laten
geeselen, omdat hij meende, dat de
man hem bestolen had. Als ik eens
tijd lifcb zal ik al de schakels van de
len keten eens opsporen, maar daar
hiervoor een onderzoekingstocht in
Egypte noodig is en het reizen in on-
*en tijd zooveel bezwaren meebrengt,
verzoek ik op dit oogenblik onbepaald
uitstel. We l kan een onder voorbeeld
Worden gegeven, dat wat dichterbij
f'gt. Aan een of ander hof deed zich,
tK meen in de achttiende eeuw, het
geval voor, dat de koningin dorst had
tn een glas water vroeg, dat door een
hofdame aan een lakei werd verzocht
'o brengen. De man voldeed daaraan
de vorstin zou het juist leegdrin
ken, toen een gezant hij ongeluk te
gen haar arm stootte, waardoor het
vioi rüver h.uar ko3t*>ar© zijden japon
D« koningin maakte daarover
«en zeer onhensche opmerking tot den
gezant en wilde sijn verontschuldi-
,'nf "'et aanhooren, waarop de ge-
ant het feest verliet. De koning het
e >al voor opzet houdende (de verhou
ding tusschen de beide landen was
niet heel vriendschappelijk) trok par
tij voor zijn gemalin en eischte terug
roeping van den gezant. Een wisse
ling van scherpe nota's volgde, die
tenslotte op een bloedigen oorlog uit
liep.
Dat is al lang geleden. Toch is het
de moeite waard, na te gaan, welke
schakel het glas water in den keien
der gebeurtenissen was. Op den mid
dag van het feest had de hofkok een
spijs, waarvan de koningin veel hiel
tweemaal gezouten, waardoor de
konuigin des avonds dorst kreeg.
Had hij dat met gedaan, dan zou het
glas water niet noodig zijn geweest,
de gezant zou zou het niet omgewor
pen hebben, do oorlog ware misschien
niet ontstaan. Maar hoe was het mo
gelijk, dat de anders zoo zorgvuldige
man een dubbele dosis zout in het
eten deed? Dat kwam, omdat de man
versuft en moe was, daar hij dien
nacht niet geslapen had, omdat zijn
jongste kind tobde met de tandjes.
Hiermee is de keten dor gebeurtenis
sen compleet Het inncije vun de klei
ne, dat maar niet doorbreken wou,
was «Ie verwijderde uanleiding tot
den bloedigen oorlog.
Ik ga niet verder, de scherpzinnige
lezer kan het aantal voorbeelden naar
welbehagen uitbreiden. Gelukkig dat
wij niet weten, welke van onze tal-
looze daden en handelingen schade of
onheil kunnen meebrengen. Anders
verroerden wij, van puren angst,
hand noch voet meer. En dat zou ten
slotte liet allergrootste onheil wezen!
In onzen wedstrijdenden tijd beleven
wc de vreemdste concoursen. Je mag
raden, hoeveel sigaretten er liggen in
een bokaal en je mag in een cabaret
stemmen over de zangeressen, die er
optreden. Wie om haar schoon ge
zang de meeste stemmen op zich
eenigd heeft, krijgt van den directeur
i iaorncaat, dat htm £«en cent kost, wil
ruilen tegen tie mooiste kar uit eea
[speeigocowinkel uoeu denken aaul
j loerir, dib zijn oogen den kcsi geelt,
I kan dagelijks tientallen staaltjes op-
I zuerkea van kinderlijke fantasie, vjn-
i diugrijkhcid, handigheid en practi-
iscaeu zui.
Uf ei dan ook geen „mooi' speel-
s Uit mijn vorig epistel heeft de ge- goed ui
achfca lezer (en vooral de lezeres) wel Zeker wei; prachtig ze.fsi... Maar
kunnen begrijpen, dat ik een massa geen soldaatjes s.v.p. of een Huinpty-
gold, dat uitgegeven wordt voor speel- uiunpty circus of iets dergelijks I
goed, als weggesmeten geld beschouw. Daar zit geen leven iu en er is geen
In het algemeen zou men kunnen zeg- leven in te brengen ook. Wij moeien
gen: ,.Hc© minder speelgoed, hoe speelgoed hebben waarmee te werken
beter 1" valt on waarbij gelantaseerd kan
Natuurlijk denk ik hier aan het «orden.
zoogenaamde speelgoed, waarmee ik herinner inij uit mijn jongens-
vooral Duit8cniand do wereld over- jaren, dat een mijner vnenaen een
stroomt en dat ik de vorige maal met locomotief had gekregen met oenig»
den naam „prudeboe! heb betite.d. spoorwagens en een meter oi tui»
Er moet nog maar bijkomen, uat on- rails. Niet een pruta-loconioti-rije.
der Duitschen invloed ook nog 8teutu -.naar ©en fiinke. stevige knaap, oie
als Wuna zich op de sptelgoed-indua- niet een spiritus» lammetje gemookt
trie gaan tomeggen, zooais ik uit een dvJU women en echt stoom maakte en
artikel van Haarlems Daghlau ueo fcdcJeu zwier en verbazend gemak
vernomenSpeelgoed inaaen is zeker syu sleep van personenwagensover
beter dan projectielen tabneeeren. ue rdlj8 trok! Lieve home:, dat was
maar voor de rest even improductief watl Wy kregen de beschikking over
1 eu nutteloos. eeu giooten tuin van eeu buurman en
Maar net echte speelgoed, dat mocutan daar spoor wegje spêicii naar
nooit veroudert, en dat ais by intui- hartelust Het eerste wat wy deden
tie door alle voikereu der aard,- is in- \Vas. onzen spaarpot piunuereu oui
gevoerd, moet overal eu altijd iu eore zooveel rails by te koopen als wy
word' n gehouden. maar konden,
lieei uw jongeu3 een hoepel, eon tel Maur, heiaas, had het vat J
Ion wat knikkers en ze «ju voor hun der Danaïden geen boden», onze
[geheele jeugd voorzien; schenk uw spaarpot nad er wel een, en die wus
meisjes een paar poppen een bal cn «j hc-ci gauw te zién! Gelukkig echter.
ecnige bikkels en ze .aten hooie docz.-u was grootvader een smiu en ©ea
luet „prachtigspeelgoed onaange- goedhartig man. Met medehuip van
roerd staan. bet jongste knechtje mochten wij van
i Hcepelen. tollen en knikkeren doen. ijzer-afval rails maken, zoo-
met oeuige variaties, zoowel de negers vooj wj, ma^r wilden en gij kunt mij
ia JJidden-Afrika a.s de Lappen in gejoovcu. dat er menig druppeltje
I Lapland en de Chintezen sijn cr ©veu de smederij van ons is gevai-
i groote bazen in a^ de bewoners van ;ou Maar het resultaat was dan ook
[Vuurland of Labrador. En overal „,ootsch. Meer u:. vee;i-.. .-ter rails
waar menschen wonen, die kinderen hadden wij bij eikaar gekregen en op
hebtieD, vindt men ook pop|>en, pop- onh©]e plaatsen was zolis duobei spoor
penwagens eu -\vre0.ii eu »u wat mj mel oou paar wisgeis. Hoe wij die wis-
een poppenhuiskamer yenier te pas gei3 jn elkaar geprutst haddeu met
komt. Daar is. dunkt mij, een zekere st-aroefjes en veeren, weet. ik niet
viugti wijzing der natuur niet te iins- meer, maar ze werkten in onze oogen
kennen, evenmin als in het balspel, patent! En toen onze spoorweg door
dat ook over de geheele wereld is ver- de paden van den tuin kronkelde en
spreid lk zal hier maar niot spreken de locomotief zijn sleep over da rails
over het touw, dat op alle mogelijke trok, waren w den koning te rijk.
wijzen als speeltuig wordt gebvuikt Ik weet wel, d r. wy tv.-ee hoofdste
en ever.mii. over den vlieger in zyu tiyns hadden m i .rscheidene tus-
verschillende vormen, die, duukt my. schenstatious. au o;n paar sigaren-
een prijs. Deze merkwaardigheid is ulsters zouden licht heelwul vaster in j
len middag bozig zijn
Weet ce lezer was over-en-over ist
En verlos-spelenEn tripelenT En
stom-ambaclitje 1 Ik noem de spelen,
zooals ik die in mijn jeugd hoorde noe
men en ik heb er nog steeds een „zali
ge" herinnering van.
E. T. GROEN.
De Oertog.
Overzicht.
De Engeischen zetten bun aanval
len iu de streek van Albert-Atrecüt
voort en de Franschen laten den
Duitschers bij Noyon geen rust.
Aldoor hamert Foch op de Duit
sche linie. En hij hanteert nu een
twaren moker!
De Engeischen hebben bij Albert,
niettegenstaande de Duitschers daar
krachtige tegenaanvallen begonnen
zijn, eemge voordeeltjes beuaald.
Groot zyn die evenwel niet meer ge
weest. Dit waren wat uagolviugen
van den offensief-stoot van Woens
dag.
BLijkens het Duitsche avondbe-
richt kyn de EugelschenVrij-,
dag 'nieuwe groote «aan
vallen bij Albert, Bapau-
me en de Somine begon
nen, die het inzetten van Duitsche
tegenaanvallen nooilig maakten.
Over den uilslag van dezen strijd
wordt door Berlijn nog niets mee-
nsch en als bij de En-
Reuter verneemt, dat de Engei
schen alle gestelde doelen bereikten.
Gonnecourt is genomen, 500 gevan
genen gemaakt en het gaat op ver
schillende punten ten Z.O. van
Gonnecourt vooruit- De Engeischen
staan voor den weg Albert—Bapau-
meKamer ijk.
Een Reuter-correspondent vertelt,
dat Woensdag de straatgevechten in
do verwoeste stad Albert wanhopig
waren. Lang duurde 't evenwel niet
of do Engeischen warén er geheel
meester. In de stad werden 1400
Duitschers gevangen genomen.
Tusschen Oise,en Aisne zijn do
Franschen nog aan 't oprukken. Zij
staan nu al over een groote uitge-
streAttheid aan de Oise en aan de
Ailette.
De Duitsche staf gaat voört in
vage bewoordingen den terugtocht te
verbloemen. Zoo wordt o.a. door
I zoowel bij de Er
gelscfcên.'
Er is een conflict tusschen Duitsch*
land en Spanje gerezen.
Dutlschiaiui heeft, in antwoord op
de SpuanSChe nota verklaard, voor
Spanje geen uitzondering te kunnen
maken op de regelen der oorlogvoe
ring '.er zee, en legen het in beslag
nemen van Duitsche schepen door
Spanje, als vergoeding voor uoor
Duitsche duikbooten getorpedeerdo
Spaausche schepen, ernstige beden
kingen geopperd-
Er zyn nu zoo besluit 't bericht
uit Beriyn tusschen beide regeerin
gen onderhandelingen geopend.
Duilschland gevoelt: als ik Spanje
toesta Duitsclie schepen ter vergoe
ding to nemen, kan ik 't andere neu
tralen niet weigcren-
Ull Rutland.
De opperbevelhebber
der Tsjech o-S l o-
wakken.
Als bevelhebber van de gezamen
lijke Tsjeciiisch-Slowakïsclie troe
pen ia aangewezen de Fransche ge
neraal Janin.
't Op treden der Bolt-
w i k L
Volgens de Russische bladen heb
ben do Sovjet-troepen na do verove
ring van Simbirsk van de hun in
handen gevallen Tsjecho-Slowakken
300 man op het marktplein opge
hangen als wraak wegens de door
de Tsjecho-Slowakken in de stad
gepleegde gruwelen.
De burgeroorlog.
De bladen te Moskou melden, dat
te Nisjni Nofgorod een complot tegen
het gezag der Sovjet-regcering is
ontdekt. De leden van een contra-rc-
volutionnaire organisatie, die in
verband met de inneming van Kazan
de bevolking tot opstand wilden
aanzetten, werden gearresteerd.
De opstand der links sociaal-revo-
lutionnairen te Orsja is door afdee-
lingen der Sovjettroepen uit Wl-
tebsk en Smolensk onderdrukt.
Een nieuwe p a r t ij.
De bekende Russische kadetten-
ïeider Miljoekof is uit zijn partij ge-
een prijs, ueze mentwaaraigiieiu is nisters zouden licht heelwat vaster in
onlangs in Den Haag uitgevonden, j den zadel zitten dan nu, daar de
I liet is niet noodig, my zonder verder1 ■- ----- 1
bewijs te gelooven, het stembiljet ligt
I vóór mij. Er zijn artisten uit ver
schillende lauucn: Nederland, Enge
land, Frankrijk, Duitsehland, Ame
rika, Oostenrijk (deze noemt zich
zelfs barones en natuurlijk „von"),
Italië, Spanje, Belgie en Iudiö.
Keus dus voor iedereen. Do voor
standers van do Entente en die van
de Centralen hebben keus. De merk
waardige zielen, die beweren dat zy
de voorkeur geven aan geen van de tegenwoordig beleven, is die tusschen
twee partijen, kunnen hun stem op
Indië uitbrengen, omdat Indie groot
is en cr met bijstaat, uit welk deel
van Indië deze juffrouw afkomstig Is.
Ik vermoed namelijk, dat het gezang
wel niet de eenige maatstaf wezen
zal. Nu de nauonaliteiteu op de spits
gedreven worden, zal iedereen licht
op zijn eigen vertegenwoordigster
stemmen; heeft zij dan ook al niet de
mooiste stem, dan krijgt ze In elk ge
val de zijne.
't Is dus mogelijk, dat de dome dio
het slechtste zingt, den eerst©!» prijs
krijgt. Maar vooral in Deii Haag zal
daar niemand van schrikken. Daar
loopen wel meer menschen rond, dio
met den eersten prijs uit de stembus
zijn gekomen, ofschoon er betere
waren. Ga maar eens, aks 't eon paar
maanden verder is, in de omgeving
j van het Binnenhof staan!
En nu ik toch van ue Tweede Ka-
Imer spreek zouden wij kiezers in
Nederland niet eens oen stemming
houden voor een nieuw kabinet, nu
drie knappe mannen geen kans zien
om eon ministerie te vormen? Dat kan
heel eenvoudig gaan. Er wordt een
lijstje gemaakt van vyf on twintig i -
i kend knappe menschen. Wie de
mees to stemmen krijgen zijn gekozen
en vcrdcelen de functies onderling,
i liet kan niet eenvoudiger on do mi-
Tweede-Kamer zich nog wel cons be
denken zou voordat zij ministers
naar huis zond, die rechtstreeks
door de kiezers zijn aangewezen.
Misschien zijn er tegen deze ma
nier lormeele bezwaren, maar dat
kan geen onoverkomelijk beletsel
wezen Dan maakt de Staten-Gene-
raal maar even een noodwetje. Daar
zyn we al lang aan gewend.
Dc nieuwste wedstrijd, dien we
smokkelaars en distributie-politie.
7 ot zelfs in de tram is een mensch
niet meer veilig. Toen de Schoten-
sche politie een inval deed in de
stoomtram naar Alkmaar, vond te
bii een van de reizigers 200 eieren
«ui bi. een ander een schapenbout.
Ais je met een pakje of taschje
naar Bioemendaat wandelt, kan 't
best gebeuren, dat het dpenge-
inaakt moet worden. Niemand wordt
vertrouwd. Er gaat een verhaal in
Haarlem, dat een oude heer, een zeer
bekend man in Haarlem, uit Scholen
uaar zijn woning in Haarlem wan-
«ielde, met een taschje iu Ue hand.
Een lid van de distributie-politia
houdt hem staande en vraagt be
ieefd, ma r beslist, of hij het laschje
even openmaken wil.
„Keu je my niet?" vraagt de oude
heer heel verwonderd en grijpt in
zijn zak naar een visitekaartje. „Ik
ben Die en Die".
Maar de under hield aan. Hoe
mynheer heette was op het. oogen
blik van minder belang. Hij wou
Silicon maar weten, wat er In het
taschje zat.
Het werd opengemaakt F.r zat
een varkenskarbonade in.
Tableau!
Dien dag at de oude heer geen
yleesch.
't Is precies verstoppertje spelen
van groote menschen. Wie het eerst
honk haalt, heeft het gewonnen.
Honk is natuurlijk de veilige haven,
het huis waar de artikelen bezorgd
moeten worden. Dezer dagen kwam
ik met de electrische tram langs de
Blauwe brug. Daar stond eeu agent
van politie, leunende op zyn Iiets
en keek aandachtig naar iedereen dia
uil de Zuiderhoutlaan of van den
tramweg kwam. Het vuur van de
jacüt fonkelde in zyn oog. geen oor
van een varken, geen dooier van een
ei zou hem ontgaan.
Passagiers in de tram zagen hem
staan en praatten samen over zijn
waakzaamheid. De een vond dat
scherpe toezichtoverdreven. Als er
maar niet zooveel uitgevoerd was,
zei hij, waren al die krasse maat
regelen nu niet noodig. De auder
verklaarde een overtuigd tegenstau-
der le zijn van alle gehamster.-
„Dus", vroeg een derde, „u zou
nooit iets willen vervoeren?"
„Nooit."
...\u uan", zei de man eu in ziju
oogeu scuiUerde een onheilspellend
neut, „ik weet, dal u gisteren in
doze zeulde train mlnsldus vyflig
pond neeoch vervoerd heeft".
„Ik? Totaal onwaar!"
„Ik Beu ur zeker vun. Er was van
alles; ribstuk, lende, ooien, poolen,
lapjes, biefstuk..."
..Maar ik verzeker u, uat liet niet
waar is. Nog nooit heb ik ook maar
één pondie vieesch vervoerd".
„U durft veel zeggen. En ik be
weer, dat u dagelijks met deze tram
vieesch vervoert!"
„Mijnheer, u is een leugenaar en
ik zal u ter verantwoording laten
roepen. Conducteur, hoor je wat die
mijnheel daar zegt""
„Jawel", zegt de conducteur, maar
niet van ganschcr harte, omdat hij
denkt: „wat heb ik aan de socsahT
,,'t Is sterk", zegt de beschuldiger
weer. „Durft u volhouden, dat tl
niet dngelijks minstens vijftig kilo
vieesch met deze tram vervoert?
Maar mijnheer, u doet het op
di! oogenblik!"
„Dat gaat tever", roept de ander.
„Ik cisch dat u mij dat waar maakt
Waar is dan het vieesch. dat ik ver
voer?"
„Het zit op uw stoel!" zegl de ander
en stapt uit, den beleedigde woe
dend achterlatende, terwijl de mede
reizigers, die den twist gevolgd had
den. schateren om den armen go-
'opte.
F.n toch, toen deze erover nadacht,
was hij nog dankbaar, dat de spot
ter niet van osselnpjes of van var-
kensooren gesproken had, want wat
zou dat een blamage geweest zijn'
Thuis komende hoorde hij van zijn
vrouw, dat er mannen waren ca.
weest, die versch vieesch, kaarsen,
zeep en rijst te koop hadden gepre
senteerd. Maar zij had die allemaal
weg, dus naar een ander gestuurd.
,,lk wou wel," dacht de man droe
vig, want hardop zeggen durfde hij
hel xrtet,- „ik wou wel, dat ik wat
minder deugdzaam wast"
En tusschen al dio narigheid, ka
righeid, rarigheid en meewarigheid
in blijven de menschen grapjes ma-
(ken, omdat de toestand andere on
mogelijk- wezen zou.
Iemand hield een gesprek met een
oud vrouwtje over den slechten toe
stand vun de voedselvoorziening.
„Och ja", zei het wijfje, „van bin
nen wordt een mensch mager en van
buiteu vet".
„Hoe bedoel je «lat?"
„Och, cr komt niet veel in en we
yi gen geen zeep".
F1DELIO.
