dUllEH'S flüBBLAO
Feuilleton
DE RIDDER KNOL
De Oorlog.
Stadsnieuws
Uit de Omstrekin
I HAARLEMMERMEER. - De vei
ling der vante goederen aau den
A&lsmeekderweg In de Haarlemmer
nleer, toebehoorende aan de erven
mej. A. C. de Jongh, is te Hoofddorp
gehouden, ten overstaan van de
notarissen Sislerman te Meerkerk en
Wildervanck de Blécourt to Bloemen-
daal. De vaste goederen, die GO H.A.
en 41 A. beslaan, bracht op in ver
schillende perceelen f 181.550.
TWEEDE BLAD.
Wmidag 28 Augustus 1918
Beis-indrukken
van M. P. DE CLERGQ.
Halifax, 17 Juli 1018.
Eergisterenavond werd de kennis
geving hier en daar opgehangen, dat
de passagiers gisteren te half neven
diendon op te staan, ten einde aan
het ontbijt deel te kunnen nemen, dat
bij uitzonde-ring op 7 tot 8 uur was
vastgesteld. Voor tijdig wekken zou
zorg worden gedragen. Precies 8 uur
evenwel moesten onvoorwaardelijk
allen in de eetzalen present zijn, in
afwachting der visitatie, waartoe
alsdan werd de Amerikaansche ma
rine aan boord verwacht
Half 9 verscheen het vrij sterk be
mande marinebootje langszij van de
Frisia. Er stapten een twintig offi
cieren (onder wie twee der infante
rie) en matrozen aan boord. Eerstga-
noemden namenplaats aan tafeltjes in
de boven-eetzaal en laatstgenoemden
verspreidden zich op dek, enz. Alle le
klasse passagiers werden geconsig
neerd in de beneden-eetzaal rnet be
vel aldaar te wachten tot hunne na
men (alphabetische volgorde) zouden
«orden opgeroepen.
Eerst kwam aan de orde: het na
zien onzer passen. Meerendeels liep
dit vrij vlug van stapel; eenige vra
gen konden gemakkelijk beantwoord
worden. Onze moedertaal werd door
een der Amerikaansche murine-offi-
cieren, die te Middelburg de H. B. S.
bezocht, uitstekend gesproken. Niet
allen kwamen er echter zoo gemakke
lijk af, want het nazien hunner do
cumenten door een der officieren
moest oogenblikkelijk plaats vinden,
zoowel voor zoover de passagier die
bij zich hadden als die welke in do
hut waren. liet liep alles toch geluk
kig best af, alleen verwonderden we
ons over de juistheid der aanteeke-
njngen reeds in het bezit der autori
teiten, uangaande bijzonderheden uil
de levensgeschiedenis der reizigers.
Tegen 's middags 12 uur was dit
onderzoek In de eerste en tweede
klasse (derde is er thans niet) afge-
loopen en vertrok het marinebootje
met zijn bemanning, onder mededee-
lmg van terugkeer te 2 uur tot on
derzoek der hutbugage. We mochten
derhalve ongestoord den lunch van
half één genieten, ten minste wat den
tijd betrof, want er 'ioopen allerlei
geruchten aangaande verbod van in
voer in Amerika van brieven, druk
werken, documenten, enz. en we wil
len allen toch zoo gaarne in het be
zit blijven van hetgeen onze bagage
uitmaakt, ul hebben de raéesten het
al zooveel mogelijk beperkt door de
strenge bepalingen dienaangaande,
ons reeds in de voorschriften voor
het inschepen der bagage kenbaar ge
maakt.
Gisterenmiddag half drie weerklonk
liet bevel: „Alle passagiers zoodra
mogelijk in hunne hutten en daar
blijven tot de inspectie der bagage is
afgeloopen". Wij drieün, gezamenlijk
bewoners van hut 20, dus dadelijk
op post, ovenals alle anderen in liare
en hunne respectieve hutten. Het
raampje (patrijspoortje) kon geluk
kig open blijven, dank zij den onge
kend mooien zomerdag. Het middag-
bezoek geschiedde door matrozen, ten
minste naar liunno kleeding te be-
'oordcelen. Htm optreden was even
correct en gentlemanlike als dat der
officieren.
Lastig werd deze inspectie volstrekt
niet gemaakt. Ik ondervond zelfs nog
een bewijs van sympathie van den
Inspecteur bij het zien van mijn car-
tonwerk betrekking hebbende op de
woningcoöperatie, dat in „Om Ons
Heen'' van 20 Mei beschreven is. De
Amerikaansciio matroos uit Manches
ter afkomstig, vertelde veel van de in
1845 te Rochdale begonnen coöperatie
gehoord te hebben en hij sprak zijn
waardeering uit over mijn voornemen
tot bevordering in Indie van, dit voor
name sociale en economische belang.
Mie passagiers waren vol lof over
de wijze waarop die inspectie plaats
•Kteeft gevonden. Terwijl ik dezen
rricf des ochtends schrijf, is de Ame
rikaansche marine bezig met inspec
tie der bagage In het ruim. Ook dit
geschiedt op de meest mogelijk aan
genuine wijze.
Of de visitatie in New-York nog
eens plaats zul vinden, of wij spoedig
van bier zullen vertrekken, of wij da-
lijk vorder naar San Francisco mo
gen gaan, en tal van verdere .,of's"...
dit ulles ligt nog in het duister ge
buid.
Nu de zon haar gouden stralen op
bei landschap rond om ons doet blin
ken, komt ons uitzicht tot zijn volle
recht en wij genieten inderdaad
evenveel daarvan als in Bergen hel
door
F. DE SINCLAIR.
29)
Er kwam een vreeselijke uitdruk
king in zijn bleeke gezicht en ineens
ronder stotteren, muar met een stem,
vreemd en heesch en geknepen van
ontroering ging hij voort
Want er kwam inderdaad nog
ecu tweede lijst, tueneeren. Er kwam
een tweede lijst oin kwart voor
vijfop het laatste oogenblik
banders en Versluis dienden haar
tözij hebben een tegencandidaat
Besteld en met hen, twintig vijf en
twintig, anderen!
De graaf schreeuwde die laatste
woorden bijna uit en sloeg met zijn
vuist op do tafel, dat het water uit
het glas spatte.
En wiewie Is dan die te
gencandidaat?... riep van Hedenburg
ontzet.
Een bittere glimlach krulde de gra-
felijke lippen.
Die tegen-candldaatriep hij
rü?i ,e?P. horde maar dan on-
®taaellijk brak die stem tot een fluis
tering -. din tegencandidaat
geval was. Bet Js hier ook zeer wool.
De breede zeestraat, als haven dienst
doende, tussclien een glooiend land
schap, veel groen, wuuronder groote
en kleine gebouwen en waar men
schen die niet bijziende zijn, sporen,
auto's en zelfs fietsrijders ontwaren.
Dan des avonds prachtige mane
schijn, waardoor de omgeving In ge
heels andera belichting te voorschijn
treedt. Lezer of lezeres, u kunt zich
onze teleurstelling zeker wel voor
atellen dat het strenge verbod om
niet aan land te mogen, wordt ge
handhaafd.
Aan zeeziekte wordt door nie
mand meer gedacht, want we liggen
met de Frisia muisstil. Zou het uit
blijven dier kwaal voortduren, als wo
naar New-York vjof Batavia weder
aan hel schommelen gaan?
Overxioht.
Opnieuw trokken de Entente-legers
voorwaarts.
De Fransche staf meldt, dat de
Franschen do Duitschors gedwon
gen hebben om hun terugtocht aan
weerskanten van de Avre te versnel
len. Op een front van 20 K.M.
rukten de Franschen op
bepaalde punten meer
d a n 4 K.M. vooruit. Bezet
werden o.a. R o y e, Hallu,
Frousart, Crémery, Gran
ny, Canepuls, Hancourt
en Crape au-M e 3 n i 1.
De Franschen houden nu als linie
bezet: pal bewesten Chaulnes, Pun
chy, Liancourt en Verpillières.
Een 1200 Duitschers werden daar
bij gevangen genomen.
Ook de Kn gel schen melden vor
deringen. De Britten z ij n
thans ln de Noordel ij ke
w ij k a n van B a p a u ra e bin
nengedrongen.
Blijkens 't Engelsche stafbericht
golfde de linie geregeld heen en weer.
De Duitschers deden eenige krach
tige tegenaanvallen, waardoor do
Eogelschein op enkele fckunten voor
een oogenblik moesten terugtrekken,
□.nar later konden ze weer opruk
ken.
Bapaume wordt thans door do En-
gelsclien voor 3/5 deel omvat De
groote weg naar Kamerijk staat even
wel nog voor de Duitschers open. Dit
Parijs wordt zelfs gemeld: „Bapaume
is niemands-land". Dat wil dus zeg
gen: T ligt tusschen de Duitschc en
de Engelsche linie in.
Volgens de Matin is er in Bapau
me thans geen enkele Duitscher
meer.
Aan beide zijden van de Somma
maakten de Engelschen ook vorde
ringen en wel in de richting Van
Dompierre en ten O. van Suzanne.
Evenzoo werden aan do Scarpe
vorderingen gemaakt.
Sedert 21 Augustus
maakte'tEngelBche leger
21.000 govangenen.
De Duitsche staf erkent 't terug
wijken der Duitsche legers, maar
wijst er op, dat de Duitschers door
tegenaanvallen op enkele punten
eerst verloren terrein hernamen,
terwijl over 't algemeen gezegd kan
worden, dat de doorbraakpogingen
van do Entente-legers tot mislukking
gebracht werden. Nu lag zoo
meldt de Duitsche staf 't zwaarte
punt van de doorbraakpoging ten Z.
van de Scarpe. De stoot is aan weers
zijden van den weg AtrechtKame
rijk in de Duitsche stellingen opge
vangen.
De militaire deskundige van 't N.
v. d. D. wijst op de nieuwe metho
den die de geallieerden bij den aan
val toepassen,
„De Duitsche militaire hersens zijn
de andere niet langer de baas. Een
van de verschijnselen, die daarvan
getuigen, is do aanvalsbewegiug wel
ke thans door de Engelschen ten uit
voer gebracht wordt. Zij pogen niet
meer, gelijk vroeger, en gelijk ook de
Duitschers gewoonlijk deden, door
een opeenhooping van militaire mid
delen een wig in het vijandelijke
front te drijven en de daardoor ont
stane bocht geleidelijk te verwijden
men denke aan den grooien slag
bij Kamerijk die zooveel gejubel in
Engeland verwekte, doch ten slotte
op niets uitliep doch zij schuiven
hun frontlinie over een groote uitge
strektheid oostwaarts, telkens op een
ander gedeelte aanvallend zoodra zij
ergens eenige kilometers vooruit zijn
gekomen. Nadat zij Albert hadden ge
nomen hebben zij allereerst het front
laugs den spoorweg AlbertAtrecht
ingedrukt, de Duitschers over de
spoorlijn geworpen en positie geno
men op een vrijwel rechte frontlijn
ten noorden van Bapaume. Vervol
gens hebben zij een aanval ten zuid
westen van die plaats uitgevoerd,
Bray genomen en de linie tusschen
Bray en Bapaume ongeveer even ver
oostwaarts gebracht. Ook op dat punt
concentreeren zij echter niet al hun
aanvalstroepen, met de bedoeling een
deuk in het Duitsche front te slaan,
dat begrijpt immers iedereenwie
zou het anders kunnen zijn?
Knol!
En de graaf Van Tienen van Olm-
hoven zakte als een gebroken mun op
zijn stoel ineen.
Toen was de politiek in Olmhoven
ontketend.
Het in do lucht zwevende perma
nente comité van Rentman kreeg
eensklaps beenen en dribbelde eD
rende in do. grootste agitatie naar
alle richtingen.
Fiéntje en Treesjo Dumaer, die tot
heden van de politiek evenveel wis
ten als mevrouw Knol van de Engel
sche litteratuur,, gloeiden eensklaps
tot boven 't kookpunt voor de candi-
datuur Geurts.
Jhr. Rentman had de centrale lei
ding; zijn misdaad was al lang ver
geven, schoon nimmer verklaard
minstens tweemaal per dag rende hij
met een vuurrood gezicht naar Olm
hoven, waar hij dankbare en warme
handdrukkeu oogstte van den graaf en
de gravin van Tienen, op zijn her
haalde mededeelingen, dat alles goed
ging-
Fientje en Trees Dumaer hadden
dag en nRcht oen afschrift van dc
kiezerslijst bij zich; 's nachts lag het
ding op Fientjes nachtkastje, over
dag was hst ln haar sleutelmand en
zij en Trees bewerkten die lijst met
roode, blauwe «n zwarte potlood-
doch zij hebben nu Maandag het aan
valsfront naar het noorden uitge
breid en ten oosten van Atrecht, aan
beide zijden van de Scarpe den aan
val geopend, (Door deze tactiek be
houden zij een vrijwel rechtlijnige
linie; zij verkrijgen niet liet twijfel
achtige voordeel van diep in de
vijandelijke stellingen door te drin
gen twijfelachtig daar een derge
lijke uiibochting den aanvaller aan
de flanken bloot stelt doch zij win
nen terrein over een zeer breed front
dringen den vijand terug, maken het
hem onmogelijk, zijn troepen ter ver
dediging op één bepaald punt te con
centreeren, en zij matten hem ter
dege af. Het behoeft geen betoog dat
met een dergelijke tactiek geen snelle
en éclatante vorderingen gemaakt
kunnen worden, dc terreinwinst
wordt zeer langzaam verkregen, doch
vorderingen worden niettemin ge
maakt en ten slotte komt de vijand
achter zijn oorspronkelijke linies over
een groote uitgestrektheid in het open
veld te staan. Hij zal daar dan slag
moeten leveren tegen dc numerieke
overmacht der Entente-legers of
zich op nieuwe, achterwaarts gele
gen stellingen moeten terugtrekken.
„Dit lijkt ons op dit oogenblik ds
aanvalsmethode van de maarschal
ken Foch en Haig".
De „Times" merkt op: „De terug
tocht der Duitschers gaat zoo snel ln
zijn work, dat het te betwijfelen valt
of zij zich op de Hindenburg-linie
zullen kunnen herstellen, gelijk het
vorig jaar".
Uit Darijs wordt gemeld: „Do Duit
schers zetten hun omvangrijke ver
woestingen in de richting van Pé-
ro n ne voort".
Een correspondent van l'.outer
stlut: „lndieu de uitputting inder
daad een eind aan dezen oorlog .moet
ranken, is de taktiek, die de gealli
eerden op het oogenblik in het Wes
ten toepassen, waarlijk aardig op
weg naar de overwinning. Tot Zon
dagnacht kon men veilig aannemen,
dar de Duitschers tusscuen de Scar
pe en de Aisne qp zijn minst 70 di
visies moesten gebruiken sinds het
Britsche tegenoffensief 8 dezer los
kwam. De uitbreiding van het slag-
fiont Noordwaarts door den aanval
ar liter Atrecht heeft er de Duitschers
vermoedelijk toe gebracht, inderhaast
versterkingen naar liet bedreigde ge
bied te werpen. Aldus blijft hun
slinkend manschapsmateriaal inte
ren. De vooruitgang der Entente-
legers was uitstekend, gezien do be
zwaren van het terrein".
Uit Parijs wordt aan het Alg.
Hbld. geseind:
De voortdurende vorderingen der
Engelsche troepen, die vaak lievige
tegenaanvallen der Duitschers over
winnen, brengen de Duitsche stellin
gen in haar geheel ln gevaar.
Wanneer de Engelschen voort
gaan terrein te winnen, zal d8 Som-
melinie onhoudbaar worden, en de
terugtocht op de oude-Hindenburg-
linie noodzakelijk zijn. Maar, zooals
de „Matin" opmerkt, zou deze terug-
wijking thans onder geheel andere
omstandigheden plaats hebben dan j
>11 1917. Na het verlies van het Ini- I
1 tiatief en de vrijheid van manoeuvre,
brengt een nieuwe terugtocht duide
lijke risico's mede, Elke terugtocht
kan voor de legers van den Duit-
sclien generaal Von Böhn noodlot
tige gevolgen hebben. Deze legers
bevinden zich inderdaad in een zak.
'welke nog dieper is dan dio bij
Montdidier, en die in het N. en het
Z. wordt bedreigd.
Het terrein waarop Von Böhn zijn
terugtocht van Chaulnes, Boys en
Noyon af zou moeten volvoeren, is
zeer ongunstig voor do bewegings-
6uelheid. De oevers vun de Sornine
moeten worden overgestoken over
gebombardeerde- bruggen, en tus
schen Somme en Oise zullen tlo co
lonnes en de lange convooien nauw
opeengepakt zijn. Men kan zich af
vragen of Ludendorff niet zal aar
zelen om bevel te geven tot den te
rugtocht met het oog op deze om
standigheden.
Verspreid nieuws
DE BIBLIOTHEEK VAN LEU
VEN. Maandag heeft te Havre
een groote bijeenkomst plaats gehad
tot het herstel van do bibliotheek
van de liooge school te Leuven. De
bijeenkomst werd door minister
Poullet gepresideerd, die de Fran-
eche, Engelsche, Amerikaansche
en Zwitsersche afgevaardigden
welkom heette.
DUITSCHERS DIE.... NIET
MEER NAAR DülTSCHLAND
WILLEN. De Times verneemt
uit New-York:
Bij het ministerie van Oorlog
zijn een groot aantal protesten inge
komen van Duitsche krijgsgevange-
streopen.
Een blauwe, dan was er een zieltje
gewonnen voor Courts.
Een roode, dan was de drager van
dien naam een ellendige, niet om te
praten Knolliaan!
Een zwarte, dan was hot een twij
felaar.
En die" twijfelaars! Geen uur van
den dag waren ze zeker, dat niet
Trees of Fientje plotseling voor hen
zou staan en smeekte en verweet en
beloofde en dreigde, tot ze dan ein
delijk: „Ja, freule" zeien; „Geurts dan
uiaar!"
I)an kwam het blauwe potlood in
actie cn zoodra de dagtaak ten einde
was, werd de buit op een briefje aan
Rentman meegedeeld.
Van Hedenburg en Dubour lieten
zich evenmin onbetuigd; vooral do
laatste voelde naijver op het succes
van Rentman en poogde Item te even
aren.
Doch het terrein was zoo overzich
telijk, het jachtveld zoo klein, dat de
felle jacht weldra gestaakt moest
worden bij gebrek aan wild.
Twee honderd tien kiezers stonden
er op do lijst; Rentman maakte de
politieke statistieken op.
Vijf en tachtig blauwen waren er,
zeventig rooden en vijf on vijftig
zwarten: maar bij die vijf en vijftig
zwarten waren er dertig, die volgens
Fientje en Trees, beslist een blauwe
Inen en andere geïnterneerden op het
fort Oglethorpe en het fort Mc.
Fherson tegen elke overeenkomst
met Duitechland aangaande hun
uitlevering. Zij maken ernstig be
zwaar om naar Duitsehland terug
gezonden te worden, daar zij vrec-
zen gestraft te zullen worden wegéns
hun gevangenneming. Reclamanten
verklaren het voornemen te iiebben
bij het einde van den oorlog natu
ralisatie te zullen aanvragen als
Amerikaansch burger. Zij zijn vol
lof over hun behandeling door de
'Amerikaansche gevangenis-beamb
ten.
BOYCOTT NA DEN OORLOG.
Op een vergadering van katoen-
fabrikanten to Liverpool is besloten
gedurende tién Jaar na het sluiten
van den vrede geen handel met den
Yijand te drijven.
Uit Rusland.
Distributie naar
klassen.
Het bureau voor de distributie
van levensmiddelen te Moskou heeft
op last van de Sovjet der afgevaar
digden van arbeiders en roode gar
de beslist, dat te Moskou de rantsoe
nen zullen worden verdeeld naar
verschillende klassen. De inwoners
van de stad Moskou worden daartoe
in vier klassen verdeeld.
Tot de eerste klasse behooren de
arbeiders die zwaar werk hebben te
verrichten onder moeilijke omstan
digheden; moeders die zelf haar kin
deren voeden, enz.
In de tweede klasse zijn opgeno
men arbeiders die zwaar werk ver
richten, maar onder nor
maio omstandigheden; artsen, zie
kenverplegers en verpleegsters van
d8 afdeelingen voor besmettelijke
ziekten in de hospitalen, en kinde
ren van 3 tot 14 jaren.
In de derde klasse zijn geplaatst
de arbeiders die lichten handenar
beid verrichten en werken onder voor
de gezondheid gunstige omstandig
heden: alle kantoorbedienden en
personen die geestesarbeid verrich
ten kinderen beneden de 3 jaren:
jongelieden van 14 tot 17 jaar; alle
scholieren die ouder dan 14 Jaar
zijn en alle werkloozen.
De vierde klasse bestaat uit alle
mannelijke en vrouwelijke personen
en hun gezinnen, die in hun levens
onderhoud voorzien door de renten
van hun kapitalen en door „het uit
builen van betaaido arbeidskrach
ten".
De verdeellng van de levensmid
delen van deze vier klassen ge
schiedt percentsgewijze naar den
volgenden maatstaf: Wanneer men
volgens de distributiekaart in do
eerste klasse 200 eenheden ontvangt
van verschillende levensmiddelen,
dan krijgen de drie andere klassen
onderscheidenlijk 150, 100 en 50 een
heden van diezelfde levensmiddelen,
Wanneer dus bijvoorbeeld de
le klasse oen half pond boter krijgt,
ontvangt de 2e klasse drie achtste,
de 3e klasse twee achtste en de 4e
klasse maar één achtste pond.
JODEN-PROGROMS IN OOS
TENRIJK. In de Galicische
stad Komarno, heeft een pogrom
gewoed. Met bajonetten gewapend
vielen de boeren de Joden aan, en
plunderden de Joodsche winkels. In
de meeste Joodsche huizen werden
dc rainen Ingegooid. Vele Joden
werden' zwaar gewond. De autori
teiten grepen aanvankelijk niet in,
eerst later werd door de agenten do
rust hersteld. Zes soldaten, die aan
het pogrom hadden deelgenomen,
werden gearresteerd.
LUCHTAANVALLEN. Ita-
iiaanscho vliegers heiben naar
de Oostcnrijksche staf meldt bom
men geworpen op de provincie Udi-
ne. Er werd geen militaire schade
aangericht, wel werden onder de
Italiaansche bevolking doodeu en
gewonden gemaakt.
De Engelsche vliegers hebben 87
ton bommen geworpen op Zeebrug-
ge. Brugge, Oslende en andere Bel
gische steden waar de Duitschers
militaire posities ingericht hebben.
DF. INTERVENTIE IN SIBERI3.
Volgens eon Reuterberichb verneemt
do „Times" uit Charbin, dat do Tsje
chen, Franschen en Engelschen aan
het Oessoerifront 300 dooden en go-
wouden verloren en hun linie onge
veer zca mijlen terugnamen.
Do Bolsjewiki-strijdmacbt telt een
4000 man.
GEEN SIGAREN MEER IN
PUTSCH L AN D. Het „Berliner
nuance hadden, terwijl hei overschot
van bleek roze tot licht karmijn va
rieerde.
Dat maakt dus, concludeerde
Jhr. Rentman, een waarschijnlijke
verhouding van honderd vijftien op
vijf en negentig, ten gunste van
Geurts.
Deze hoopvolle mededecling, welke
gedaan werd in do vergadering van
het permanente comité, die gehouden
werd in liet kasteel Oluihoven, lokte
een krachtig applaus uit, na eenige
oogenblikken gevolgd door het knal
len van twee champagnekurken, een
geluid, dat sedert menschenhougenis
niet meer binnen dc muren van bel
kasteel was gehoord.
Ik had het nooit gedacht, maar
ik vind politiek iets verrukkelijks!
zei Fientjo mot glimmende oogen en
vlammende wangen, toen het comité
uiteenging.
Dc zevende Mei was de dag der!
verkiezing.
De lente had het volgehouden;"het
was prachtig voorjaarsweer gebleven,
gedurende al die voorafgaande dagen
van politieke beroering.
Door Oluihoven waarde een vage
onrust; al vroeg, voor de opening
van het slembureau, stonden groep
jes van mannen en vrouwen bijeen
in druk gepraat, dRt soms overging
iu een luid schreeuwend betoog en
Ta^eblatt" schrijft„Ah wij vah
het jaar 1918 awcheid nemen, zullen
do rookers ook hun sigaar moeten
vaarwel zoggen, omdat er dor. geqn
voer sigaren geschikte tabak moer in
Duitsehland aanwezig is
Een schrale troost is het. dat het
niet ons alléén zoo gaat. Hoe het dan
voor de rookers gesteld zal zijn, heeft
con bekend vakman aan een der me»
dewérkers uiteengezet. Deze we« er
op, dat de voornaamste leverancier.
Nederland, zelf geen voldoenden
voorraad tabak moer heeft en tot
ranteot'neering is moeten overgaan.
Over Denemarken komt ook geon ta
bak meer binnen, want in Skaudina-
vic is de nood al even groot.
Daar Amerika wel groote voorraden
tabak bezit, doch gebrek heeft aan
schecpsruimte, zal voor vriend en vij
and in Europa de sigaar wel uitster
ven.
Dan zal men zijn toevluoht moeten
nemen tot do sigaret. Daartoe "wor
den nog voldoende grondstoffen uit
den Balkan aangevoerd. En ook rook
tabak voor pijpen is nog voldoende
aanwezig. Doch met beide rookwaren
zal allereerst het leger bedacht wor
den. Er worden echter reed» onder
handelingen gevoerd om de aigarefc-
tenproductie te vermeerderen.'1
Thans werken nog 90 000 man in
de Duitsche sigaren-industrie, vroe
ger was dit aantal 220.000.
JAPANSCIIE TROEPEN TE NI-
KOLAJEFSK. Volgens de „Köln.
Zfcg." z'jn er Japansche marine-troe-
peu bo Nikolajefek aan den mond van
de Amoér geland.
DE SPOORWEGSTAKING IN EN
GELAND is opgeheven. Er is een
vocrloopige schikking getroffen.
IN ALBANIè hebben do Oostenrij
kers opnieuw terrein gewonnen c-n
wel aan de Tomorica (een zijrivier
van de boven-Devoli).,
ENGELAND EN FINLAND. Uit
Helsingfors wordt gemeld, dat de En
gelschen de neutraliteit van Finland
geschonden hebben doordat een En
gelsche vlieger bommen geworpen
heeft op Kocolajaeri. Eenige perso
nen zijn daardoor gewond.
DE TSJECHO-SLOWAKKEN' zijn
bij Nikolajefsk door de Bolsjewiki
verslagen zoo wordt door Wolff-
bureau gemeld.
't Conflict tuscohcn
Spanje cn duitsehland.
Volgens de Kölnische Zeitung meldt
een draadloos bericht dat er in San
Sebastian een gewichtige conferentie
van den Spaanschen minister-presi
dent Date met den Engelschen. ge
zant Hardinge heeft plaats gehad. De
laatste ls onmiddellijk daarop naar
Londen vertrokken.
ORGELBESPELING in de
Groote- of St.Bavokerk op Donder
dag 29 Augustus 1918, des namid
dags van 23 uur, door den heer A.
J. C. Mooy.
Programma:
1. Praeludium b. kï. J., J. S. Bach;
2. EIcgio op: 5 No. 2, Olto Thomas;
3. Cantilène, G. Pierné; 4. Unrühe,
R. Bibl; 5. „Ayo Maria", Arcadelt-
Liszt; 6. Fantasie, A. J. O. Mooy.
J. H. RÓSSING. In „Het La
ven" van lieden komt nog een op
stel over Gerbrand Adriaanszoon
jBredV f voor van de hand van den
Zondagnacht overleden schrijver J.
H. Róssing.
COÖPERATIEVE CONSERVENFA-
BRIEK Do „St.-Ct." van 26 Au
gustus bevat de statuten van de Coö
peratieve Conservenfabriek, gevestigd
alhier.
GEV. VOORWERPEN. Terug te
bekomen bij: W. v. d Bijl. De Witstr.
23, broche, .f. Bouman, Korte Heeren-
stnaafc 7 rood, ceintuur. A. Donker,
Konnemerstraat 20, jas. C. Stolwijk.
Burgwal 14. broche. G. v. d. Steur.
Brouwersvaart 118 a, hond. J. Faa-
»e, Roosveldstraat 5. hondenriem. H.
Schaap, Eendrachtstraat 9. kaart H.
IJ. S. M. J. W. Tang. Groot Heilig
land 39, hond. W. Rockers. Gen.
Cronjéstraat 11, Schoten, portemon-
naie met inhoud. J. J. Schipper, Wes-
tergracht 51 zw.een taschje met in-1
houd. II. van Franken. 2e Zuidpol-1
derstraat 52, kinderkousje. E. Bag-|
germ an. Loidscheplein 41 rood, een
zilverbon. J. Klein, Soutman^tfraat
11, oen porlemonnaie.
BLOEMENDAAL. Met ingang
van 28 Augustus Is benoemd tot Di
recteur van het Provinciaal Produc
tiekantoor voor Noord-Holland dc
lieer S. W. do Clercq, alhier.
gekijf en die allen liepen plotseling
te hoop, toen uit de richting van
Reniman's villa, twee mannen aan
kwamen dragen mei tusschen hen in
een reusachtig plakkaat, waarop met
groote letters stond:
Verstandige mannen van Olmhovenlll
KIEST GEURTS!
maakt alleen het bovenste vakje van
uw stembiljet zwart;
Het gaf oen gejuich en gejoel in
het dorp of er een oproer was uitge
broken, en omstuwd door den heelen
luidruchtlgen drom. schreden die
mannen naar het raadhuis en pos
teerden zich daar vlak naast den in
gang van het stembureau.
Maar ze stonden daar nauwelijks
of uit de verte klonk een oorverdoo-
vend getoeter en gefluit en eensklaps
verscheen de renauto van Knol, de
zelfde waarmee Jhr. Rentman zijn
befnamden tocht had gemaakt.
Op de achterbank van die auto zat
een harlekijn, die allerlei grappen
verkocht en mei volle handen dunne
roode strooibiljetten naar volk
wierp, waarop stond:
Kiest KNOL! KNOL! KNOL!
maukl bel onderste vakje zwart
Kiest KNOL! KNOL! KNOL1
De harlekijn lachte en schreeuwde
en al het volk lachte mee en toen da
Binnenland
De Toestand
Minister Poslhuma «n
Rotterdam's burgemeoste»
Een repliek van burge
meester Zimmer
man.
De burgemeester vau Rotterdam
beeft, in een zeer uitvoerig schrijven
minister Posthuma van repliek ge
diend op zijn antwoord op het be
kende schrijven^ door den burgemees
ter tot hem gericht in zake do rant-
aoeneering van aardappelen cn de
meikv oorziening.
In de eerste plaats antwoordt de
burgemeester op do beoordeeling door
den minister van de wijze, waarop hij
de vrouwen uit de burgerij heeft te
woord gestaan. Hij meent, dat hij na
een 20-jarige ambtsvervulling zeer
goed weet hoe hij de ingezetenen heeft
te woord te staan, die zich in hun
nood tot. hem wenden, niet «'■o* eon
ambtenaar, maar als tot een bestuur
der van wien het volk in de steden
van ouds hulp en voorspraak ver
wacht.
„Dat ik bij zoo een onderhoud het
beleid van den betrokken minister
niet afkeur, spreekt evenzeer vanzelf
als dat ik aan anderen slechts die ge
voelen? mag trachten, over te bren
gen, welke ik doe!. Ik meende dftt- heb
l |n-er lixcelJeKtie bekend kou zijn.
dat onder die- gevoelens tot mijn leed
wezen zich niet onomstootelijk heeft
kunnen vestigen de overtuiging, dat
ia een zo o rijk gezegend land als bet
onze. ontbering, in den omvang,
waarin zij thans bestaat, niet ware to
vermijden geweest, en evenmin, dat
men hier zoude te doen hebben met
eon toestand waarin, zooa'.s Uwe Ex
cellentie zich uitdrukt, ..elke overheid
schier machteloos slaat
Tot het zakelijk deel der quacstii
komende, gelooft de burgemeester
wat de aardappelen betreft, dal. men
zic.i door het antwoord vun den mi
nister even weinig bevredigd z«! ge
voelen als na zoo menig ievensmidde-
iondebat in do Tweede Kamér. Door
den minister wordt ave! medegedeeld
hoeveel aardappelen voor binnen-
landsclï gebruik aanwezig waren, maar
niet hoeveei de fabrieken «daarvan ge
kregen hebben.
Na uitvoerig de bezwaren nogmaals
uiteengezet te hebben, verheugt hij
er zich ten slotte in, dat «enigen tijd
na zijn brief verbetering van den toe
stand is gekomen.
Wat het oondensceren van melk be
treft. blijft de burgemeester, na de
feit-en nogmaals uitvoerig uiteengezet
to hebben, den uitvoer, a's een gevolg
van vroegere te groote condeusc-enng.
betreuren^ Hij acht het voor de volks
voeding een vraag van het grootsLO
belang, welk deel der melkproductie
voor direct verbruik moet wordea
bestemd, welk deel tot boter en kaas
moet worden verwerkt en in hoeverre
de afgeroomde molk voor vetarme
kaas of voor vee- en varkensvocding
13 te bestemmen, dan wel voor con-
denstering meestal met behulp van
suiker en met kans op uitvoer.
De vergelijkende cijfers in den brief
van den minister zijn volgons den
burgemeester, ook weder van te alge
meens strekking om tot vaste gevolg
trekking te leiden.
Dat, zooals de minister schrijft, ge
condenseerde melk een waardevol
ruilmiddel kan zijn, is niet te weer
spreken, maar evenmin dat de stem
ming onder de bevolking zeer nadeo
lig wordt beïnvloed, doordien nimmer
openlijk ©n duidelijk wordt bekend
gemaakt welke inderdaad gelijkwaar
dige voord eet: a de volkshuishouding
tegenover den uitvoer verwerft. Kon
dit voortaan geschieden, dan zou
zulks meer dan iets anders bijdragen
tot geruststelling en vertrouwen.
Ten slotte dringt de burgemeester
er op aan, dat «r toch vooral meer
eenheid moge komen in de verhou
ding tusschen minister en gemeente
besturen. Hij wijst er op. dat welis
waar met vertegenwoordigers van ge
meentebesturen vroeger door de
commissie en nu door den chef der afd.
Crisiszaken nu en dan bijeenkom
sten worden gehouden over de distri-
butlenaaatregelen, geëischt door een
toestand zooala <lïo op oen bepaald
oogenblik is geworden, maar dat
nimmer over het beleid in meer alge-
meenen zin overleg met leden van
plaatselijke besturen als zoodanig is
gevoerd. Ware dit geschied, ware hun
Aanwezigheid niet enkel voor het
reeds geboren feit ingeroepen, maar
van den aanvang af voor de maatre
gelen van voortbrenging, van invoer
en uitvoer, van oogslinzamelinjf.
oogstbeschikking nz., dan zou daar-
wagen even 5topte, greep de harlekijn
uit manden, die voor hein stonden,
handenvol sigaren, deelde die uit aan
de mannen, wierp zakjes met snoep-
goed naar de vrouwen, schudde heele
doozen kwattareepen leeg, strooide
vlaggetjes met „Leve Knol!"
Dan. Ineens, heel langzaam voort
glijdend, nam hij met allerlei grimas
sen het deksel van een groote wasch-
cnand af en daaruit steeg een reus
achtige knoedel hal gele luchtballon-
netjes op, uiet.: „Kiest Knol!" in vuur-
roode letters er op gedrukt.
En ieder kind, dat zich vertoond®
kreeg er een, ze vochten er om, er
ontsnapten ballonnetjes en ze stegen
op. verdreven nauwelijks in de stilte
lucht; moeders mot kïnders op den
arm klampten zich aan dc auto vast,
gilden cr om; het werd oen zegetocht,
een gejuich, een gebrul en gelach
zonder weerga en telkens weer flad
derden bundels roode strooibiljetten
over do hoofden heen. Zoo ging he;
heel de dorpsstraat langs, tot wel elk
kind, elke vrouw, Mk« man lijn por
tie had; dan maakte dc harlekijn een
bokkesprong, de auto keerde, reed
terug, de chauffeur liet den knalpot
werken: het daverde als kanonscho
ten door het dorp, het volk week ver
schrikt opzij, dan lachten ze om hun
eigen schrik; de ramen rinkelden van
't gedaver.
(Wordt vervolgd).
