t
HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
KBm,ri,k '""•LZLoL^
De Oorlog.
v+
DE RIDDER KNOL
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1918
TWEEDE BLAD
No. 2514
Het werk van de Zeppelins.
De nederlaag van de Duitadiere in
Noord-Frankrijk heeft haar symbool
gevonden in liet feit, dat Parijs door
het ergens verborgen neergezette
monsterkanon niet meer beschoten
wordt. Het is blijkbaar verplaatst
moeten worden naar een punt, waar
het de hoofdstad niet meer bereiken
kan. He Franschen hebben zich over
dit stomme machien, dat met echt
Duitsche „Pünktlichkeit" Parijs be
schoot, nooit veel bekommerd: bij al
de ellende van den oorlog maakten
deze paar granaten daags weinig uit.
Alleen zagen zij, en terecht, in dat
doelloos schieten weer een bewijs van
barbaarschen geest, dat hen de tan
den op elkaar deed drukken. „On les
ultra". Wij zullen ze krijgen. En de
Duitschers, die in hun spreekwoorde
lijk gebrek aan besef van andermans
opvattingen meenden dat deze be
schieting de Fransclie harten week
zou maken voor den vrede, hadden
het tegendeel daarvan bereikt.
Het monsterkanon zwijgt dus. Te
hopen is: voorgoed. Zijn tweeling
broeder de Zeppelin vaart ook niet
meer zoo gretig over Engeland. Hoe
teleurstellend is ook het werk van
deze merkwaardige uitvinding voor
de Duitschers geweest! Toen op het
voetspoor van de Wrights de Fran
schen voortgingen en het vliegtuig
tot de grens der volmaaktheid brach
ten, werd in Duilschland de belang
stelling wakker voor het stijve lucht
schip van den ouden graaf Von Zep
pelin, die onverdroten oproeiende
tegen een stroom van onverschillig
heid zijn eigen fortuin aan de con
structie van zijn levensdroom al had
besteed. Plotseling zag het Duilsche
legerbestuur de noodzakelijkheid in
oui logen dat nieuwe oorlogswapen
van Frankrijk iets beters te stellen.
En van dat oogenblik af gaat voor
Zeppelin de zon op. Ilij krijgt een
nationale gift als schadeloosstelling
voor verloren kapitaal, bovendien
den officieelen steun voor zijn proef
nemingen eri komt, dwars door al
lerlei tegenspoed en mislukking heen,
tot zijn doel. Die tegenspoeden wa
ren overigens talrijk genoeg: op een
triomftocht met Duitschc journalis
ten aan boord weigeren achter elkaar
de twee motoren en het luchtschip
daalt stuurloos had een dennen
bosch het niet opgevangen, dan zou
geen man het leven er afgebracht
hebben. Nog erger tegenslag: de Z. 4
slaat bij een tocht in liet Rijndal van
zijn ankers en komt op een oefenter
rein te Lunéville in Frankrijk te
recht, zoodat niet alleen (het was
voor den oorlog, in 1913) de Duitscho
regeering excuses moest aanbieden,
maar de Fransclie -luchtschippers ook
gelegenheid hadden, het gevaarte te
besludeeren. Op dit oogenblik denkt
men in Frankrijk en Engeland niet
meer aan een ongeluk, nmar aan een
krijgslist. Uit het logboek, 't scheeps
journaal, bleek toen aan de Fran
schen, dat vele van de fameuse eigen
schappen der Zeppelins, waarvan zij
gehoord hadden overdreven waren;
Uians veronderstelt men, dat het
juist daarom te doen is geweest. De
Franschen motsten niet veel waarde
hechten aan de Zeppelins. Later toeu
in den oorJog onbeschadigde Zeppe
lins in Engeland c-n Frankrijk om
laag waren gehaald, bleek dal dezen
van veel grooter capaciteit waren,
dan de Z. 4 die niet hooger dan 6000
voet kon stijgen, terwijl de normale
hoogte maar 3500 voet was, terwijl de
gemiddelde snelheid ongeveer 45 mij
len per uur bedroeg en de kring van
actie met volle belasting minder dan
200 rn ijlen.
Ofschoon niemand met zekerheid
zeggen kan, dat de zoogenaamd ge
dwongen landing te Lunéville maar
een krijgslist was, om de Franschen
gerust te stellen, zeker is het, dat in
de eerste maanden van den oorlog de
Zeppelins aan Duitschlnnd een groots
teleurstelling bereidden, omdat het
bleek, dat zij bij daglicht weinig suc
ces behaalden. Al spoedig waren er
op den dag vier vernietigd, waarvan
een door Fransche kanonniers bij
Baclenweiler in de Vogezen en een
door een Russische batterij te Mlava
in Polen- Daarua begon in Januari
1915 de reeks aanvallen van Zeppelins
op Engeland in 't donker. Toen was
de snelheid vermeerderd tot 60 mijlen
per uur, een hoogte van ongeveer
13000 voet kon worden bereikt, het
voortdurend blijven op 8000 voet was
mogelijk en het luchtschip kon toch
ten maken van 6000 mijlen en zoo de
Oostkust van Engeland bereiken.
Aanvankelijk wJFen de middelen
vun afwering gebrekkig. Engeland
was in 1914 voor een oorlog in Euro
pa op verre na niet gereed, om de
eenvoudige reden, dat het dien niet
verwacht had van een ander en er
zelf niet aan dacht, dien te beginnen.
Daarbij meenden de Engelschen, al
thans van Zeppelins niets te vreezen
te hebben. Volgens de liaagsche con
ventie mocht een bombardement van
'een open stad niet geschieden, zon
der dat de burgerbevolking gewaar
schuwd was en tijd had gekregen om
de bedreigde plaats te verlaten. Geen
aanval mocht gedaan worden op een
onverdedigde of niet-miJitaire stad,
gelegen buiten den kring der militai
ren operaties. En ten derde waren
het leven en de eigendommen der
burgers heilig, tenzij in liet gevul van
ecnige openlijk vijandige daad harer
zijds. Daarom werd de'veiligheid van
de Engelsclie steden aan de Oostkust
vanzelf gezocht in hare volslagei* on
verdedigbaarheid. Niettemin werden
op deze plaatsen herhualdelijk Zep
pelin-aanvallen gedaan, waarvoor de
aanvallers zich dan achteraf tracht
ten te verontschuldigen, door in hun
ne berichten te gewagen van de „ver
sterkte'' 'steden Cromer, Southend,
Yarmouth, Ipswich, Ranisgate en an
dere, ofschoon deze plaatsen hoege
naamd niet versterkt waren.
Bovendien, toen eenmaal Enge
land, zijn schade inhalend^, zorgde
voor voldoende afweringsgeschut,
moesten de Zeppelins op zóó groote
lioogle blijven, dat het onmogelijk
was, boininen te laten vallen op een
zorgvuldig gekozen, militair, doel
wit. Zij lieten de vernielingswerkiui-
gen dan ook maar los op goed géluk,
hetgeen wel Meruit blijkt, dat er
menige bom in landerijen en velden
terecht gekomen is.
Graaf von Zeppelin heeft getracht,
dit verwijt, waarvan, hij de juistheid
wel gevoelen moest, te weerleggen,
door te verklaren, dat wanneer de
luchtschepen ontdekt werden en om
aan het geschut te ontkomen, hun
bommen lieten vallen om dadelijk te
stijgen, de detonator er uit werd
genomen, om te voorkomen dat zij
ontploffen zouden. Maar Edwin
Campbell, aan wiens werkje „Zep
pelins, the past and future" ik deze
bijzonderheden ontleen, zegt, dat
dozijnen niet ontplofte bommen ge
vonden zijn, maar dat bij elk de
detonator wel degelijk aanwezig was.
Van het oogenblik dal do oorlog
uitbarstte tot April 1918 zijn er 48
Zeppelin-aanvallen op Engeland ge
daan. Groot Is het verschil tusschen
wat hunne gezagvoerders beweren te
hebben verricht en wat er, volgens
Engelsche gegevens, inderdaad is
geschied: ik kan niet inzien, waar
om dezen cie waarheid zouden heb
ben verbloemd, maar wel, daf in
den nacht op groote hoogte de Zep
pelin-commandanten niet in staat
zijn geweest, de gevolgen van hunne
aanvullen na tc gaan, noch precies
te zeggen, waar zij geweest waren
laat de neiging om hun daden op
tc blazen hierbij zelfs buiten reke
ning blijven.
Voor zoover het verlies aan men-
schenlevens betreft, waren die ge
volgen trouwens al erg genoeg. Niet
minder dan -535 personen kwamen
er bij om, 1069 werden gewond, ver
reweg de meeslen vrouwen en kinde
ren. Aan goederen werd beschadigd
voor een hedrag van omstreeks !'7
miilioen gulden. Het heeft geen doel,
den schrijver té volgen In zijn becij
fering, waarbij wordt aangetoond,
dat dc Zeppelintochten als financiee
ls operatie derhalve totaal zijn rois-
lnkt. Zii hebben nog een veel ern
stiger mislukking te boeken. Die in
het duister'uit de lucht vallende
moordtuigen hebben het Engelsche
volk geen vrees aangejaagd voor
Dnitschlands macht, noch zijn regee
ring volgens een geliefde Duitscho
uitdrukking „auf die Knieen ge-
zwungen" integendeel, zij hebben
de woede van den Engelschman doen
ontsteken en zijn vasten wil tot ver
zet opgewekt. Wanneer de Duit
schers, tot hun schrik en schade, in
een paar jaar een millioenenleger in
Engeland hebben zien groeien, dan
kunnen zij er zeker van wezen, dat
hun eigen onnoodige, barbaarsche
Zeppelin tochten hij nacht daartoe de
sterkste prikkel zijn geweest.
Nadat Engelschen en Franschen
geleerd hebben, hoe zij deze lucht
schepen moeten vernietigen, komen
de Zeps nog maar zelden terug. Zij
hebben, naar 't schijnt, langzamer
hand genoeg van de warme ont
vangst, dio hun aan de overzijde van
't KanaaJ te beurt viel en die, ge- -tbAiis voor om» gevechcafront"'. Eerat i
voegd bij de toch al groote bezwaren bij. goed ualezeu is te begrijpen, dat
van wind en weer, de tochten al te de stad door de Duitschers ontruimd
gevaarlijk maken. Wel la hun waar- ia. -
de, erkent Campbèll als .eerlijk sports- j Voor Parijs ia dit eeu opluchting.1
rnan, groot voor verkenningsdienst
op zee. Aan hunne waarschuwing is
liet te danken, dat de Duitsche vloot
in den slag bij Jutland tijdig vluch
ten kon voor Jolllcoe's naderende
schepen.
Volgens zijn berekening zijn er
sinds den oorlog, tot einde 1917, 48
luchtschepen vernietigd of verbrand.
Misschien komt er nog een tijd, dat
.de heele wereld dit als een verlies
zal aanzien. als namelijk de
Zeppelins gebruikt zullen worden
voor hefc vreedzaam verkeer tusschen
de volkeren, waarop zij als koste
lijke (maar misbruikte) uitvinding
recht hebben.
j e. p.
In Noyon stonden de Duitschers n<
atijd slechte 80 K.M, van Parijs at.
Als Clemenceau de Franschen tot
vaderlandslievende daden wilde
aanmanen, riep hij altijd uit: „deuk
er om, de Duitschers staan 80 K.M.
van Parijs af!"
Nu is die Duilsche bedreiging niet
meer dreigend. Eiken das komen de
Parijzcuaars verder van 't front af.
Zij behoeven zelfs niet meer 't vèr-
drageude Duitsci:% geschut te vreezen,
want dit is ook al achtêruitgedreven.
t De Franschen' zjj n Don
der dagmorgen Noyon
binnengerukt.
Zoo waren de Duitschers er uit, of
de Franschen trokken de stad bin
nen.
Daaruit is te zien, dat de Fran
schen de terugtrekkende Duitschers
na op de hielen zitten.
Heel anders dus dan bij den grooten
Duitschen terugtocht van verleden
jaar.
Reuter verneemt, dat do Engel
schen Bapaume binnengetrokken
zijn.
Dat was ook te verwachten, want-
Oversight. deze atad was al voor j door de
I. Britten ingesloten. Alleen de weg
ook kerngezond - men twijfelde er sobers nog open om te-ontkomen
in Duitschla&d blijkbaar aan 1 en' De Duitsche staf meldde nu Don-
al ziet hij de toekomst getroost tego- derdagavond, dat er voorterrein-ge-
moet, 't gaat den Germanen niet naar vechten plaats hadden voor de nieu-
den vleeze. 'tÈÊ B|
Nu is ook Noyon door do
Duitschers prijsgegeven.
Bovendien trokken de
Engelschen Bapaume
binnen en wordt Peronne
zeer ernstig be
dreigd.
Noyon door do Duitschors
ontruimd.
Do En'gelsohe trokkon
Bspaumo bliinon.
;we Duitsche linie: ten O. van
paumePéronne ten O. van
iNoyon. Péronne ligt dus ook al in
de strijdlinie.
Een Reu ter-correspondent seint,
dat de Engelschen er niet meer dan
3 K.M. afstaan.
Verder geeft de Duitsche staf
(toe. dat zich ten Z. O. van Atrecht
nieuwe gevechten ontwikkeld heb
ben.
Ook blijkt uit het Duitsche staf-
bericht, dat de Amerikanen en
Franschen tusschen de Allette en de
On venvacht komt de val van
(Noyon "t steunpunt van de Duit
sche posities aan de Aisne en Ves-
le. niet. Reeds lang be
dreigden de Franschen deze
i''^. Df hebben er tot 't^jgne opnieuw ten aanval opgegaan
licht opgesloten geworden. de Entente-legers blijkbaar de Duit-
Typisch is de manier waarop de schera aan de Vesle en Aisne tot
Duitsche ataf de ontruiming van verder terugtrekken dwingen.
Noyon bekend maakt. „Noyon ligt; De Duitsche staf troost de eigen
1
I
B I
MONTD1DIER
hAPALME
-f
PKRONNB
chaulnb3
nesle
roye
-f
KAMERTJE
t ST. (JDENTIN
~f- CHAUNY s
NOYON
Haan ïmie voor 't offensief der Entente-legere.
XXX front heden.
O O O De Hindenburg-linie.
bevolking met de verzekering, dat de
Ententelegars bij ae voortdurende
aanvallen zware verliezen lijden.
Op sommige punten werden aanval-
lieii tot 5 a 6 maal afgeei'asen en
steeds weer trokken do aanvallers
op. Er zijn tot dusver door de Duit
schers al meer dan 50 tanks ver
nield.
De Engelsche en Fransche staven
geven een reeks dorpen en steden
op, die door de Entente-legers in ds
laatste 24 uur veroverd zijn. We
noemen o.a.: Beaulencourt, (fctille-
mont, Lesboeufs, Marval, Ginchy
en Gulllemont.
De Engelschen maakten In de
laatste week 26.000 Duitschers ge
vangen en veroverden meer dan 100
kanonnen.
Reuter seint evenwel uit het
Ftransche hoofdkwartier:
„Het aantal gevangenen is be
trekkelijk gering. Ons oppercom
mando is genoodzaakt zijn troepen
slechts zeer langzaam de Duit
schers achterna te sturen, daar zij
helscbe macMnes achterlaten en het
opgegeven terrein ondermijnd Reb
ben. Daarentegen is de bult aan
zienlijk; hij omvat geheele treinen
vol materiaal."
In de laatste tó uur
hebben de Entente-le
ge r a 50 d o r p e n en steden
b e v r ij d.
Tea Z. van de Somme tot aan de
Oise, over oon afstand van 30 K.M..
zijn de Duitschers thans in vollen af
tocht.
Hierbij geveu we nogmaals het
kaartje van het front, waarop nu
|de nieuwe linie is aangegeven. De
terreinwinst d«r Engelsche legers
is belangrijk uitgebreid. Steeds meer
worden de Duitschers naar de Hin-
öenburglinie teruggedreven.
Uit Parijs wordt geseind:
„Alle bladen mkken ais van een
groote overwinning melding van den
terugtocht, waartoe de Duitschers
zich genoodzaakt zien door den dub
belen druk der Engelschen en Fran-
fechen. Zij merken op, dat de Duit
sche generale staf, om zijn positie te
redden, tevergeefs de meening tracht
ingang te doen vinden, dat zijn be
sluit vrijwillig is. Tevergeets poogt
hij de wereld ervan te overtuigen,
dat hij zijn operatie vrijelijk uit
voert en wrijving met onze troepen
vermijdt"
Generaal Pershing, de Ameri-
kaansche aanvoerder, richtte een
dagorder tot zijn troepen, waarin
gezegd wordt dat het Amerikaan-
sche leger juist op tijd tusschenbeide
gekomen is, om de balans ten gunste
der Ententetroepen te dóen over
slaan. Daarop kunnen, de Amerika
nen trotsch zijn.
,.De Times" betoogt ..dat de alge
meen e toestand beheerscht wordt door
de plannen van do Duitschers en af"
ha net van de vraag of zij in staat zul
len zijn hun stabiliteit te herwinnen
op een linie van hun eigen keus Hun
blijkbaar besluit om bet slagveld aan
de Somme te verlaten, is becrrijpfilbk
genoeg dat ziS bezig zijn dit to doen
onder aanhoudenden druk blijkt ver
der uit dc mededeelingen in de staf-
berichten der Entente. Het zou de
Duitschers, na do zware tegenslagen,
die zij geleden hebben, zeer gelegen
komen oin do geallieerden voor don
winter in het bezit te laten van. do
iiseliike woestenij van het. Eomme-
slagveld en van do verlaten 'streken
van Hindenburg'» laatsten terugtocht.
2oo zij stand konden honden op een
niet te ver naar achteren gelegen li
nie. 't Entente-doel is natuurlijk hun
niet het voordeel van de keus te ge
ven. zoo daar ieta aan te doen 13. Het
ligt voor de hand, dat. indien do
Duitschers do hoop opgegeven heb
ben de overwinning in het Westen te
behalen, zij een of andere ver gaande
bes'igsing kunnen nemen omtrent het
verkorten van hun linie, maar zij
moeten ook bedenken welken neer
drukkende» invloed een massa-terug
tocht. op de reeds temeergeslngen be
volking in Duilachland zal hebben."
„Duitsciiland op den tweesprong"
is de titel van een geschrift, uitgege
ven door den bekenden All-Duitschen
uitgever Lehmann. te Münchon. en
opgesteld door den Züricher pastoor
Bollinger, waarin geroepen wordt om
om ,,aeu sterken man".
Hoe die er moet uitzien schetst de
schrijver als voigt„Op de plaats
van den rijkskanselier stond een man.
een geweldig man in generaals-uni-
form. met een stalen helm op 't hoofd,
een man met adelaarsoogen en een
grimmig, vastberaden gezicht, als eeu
die voor het vaderland niet enkel ge-
praat, maar ook ieta voor da redding
daarvan gedaan heeft. Zija taal was
krachtig eu dreigend als de stem van
den leeuw in het gebergte. Soms
ri&zudeu zijn woorden als zweepsla
gen én dan geleek de rijksdag een ko
renveld dat door den wind bewogen
wordt; de neer en van de meerder
heid - krompc-n ineen voer de slaven-
In heiligen toorn riep hij de volks
vertegenwoordigers toe... En dan
volgt door den schrijver bedacht
de tekst van de redevoering, die d«
nieuwe man moet houdeu.
De redevoering is er dus al. een sta
len helm en eeu generaals-uniform
zullen ook wel te krijgén zijn, alleen
de man roet de adelaarsoogen en de
leeuweuslem ontbreekt nog. Hoeren
die deze qualiteiten bezitten, kunnen
zich bij den heer Lehmann aanmelden
zoo spot de „Vorwiirts". 't blad
der Duitsche sociaal-deinocraten.
Uit Rusland.
Aso 't werk.
Uit Moskou wordt aan dc Duitscho
bladen bericht, dat de volkscommLssa
ris voor Oorlog de mobilisatie van do
jaarkiassen 1913 en 1914 der bour
geoisie heeft gelast. Zij zullen aan
gewend worden tot arbeid achter het
front.
De opmarsch der geal
lieerden In Siberië,
verloopt gunstig. Gevangenen on oor-
logsmaterieel zijn in hun handen ge
vallen. Vooral de linkervleugel is
met succes aan de Ussuri de opera
ties begonnen.
De interventie van
Japan.
De Tsjechische missie is op haar
doorreis naar Washington te Tokio
aangekomen om de Japunsche regec-
ring dank te zeggéh voor haar inter
ventie in Siberië. In een interview
noemde de leider der missie de po-
sitie der Tsjechen nog zeer ernstig.
1700 o f f ic i e r e n gefu
silleerd.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat te
Moskou en Petereburg 1700 officieren,
die geweigerd hadden dienst te ne
men, door de Bolsiewiki-overliedeit
gefusilleerd zijn.
Verspreid nieuws
DE OORLOGVOERENDEN EN
DE NEUTRALE SCHEEPVAART.
Uit Parijs wordt gemeld. Er is een
besluit uitgevaardigd dat neutrale
schepen, die varen met een vrijge
leide van den vijand, dat door de
geallieerden niet is erkend, zullen
•worden beschouwd als te varen tn
vijandelijk belang. Zij zullen dus
blootstaan aan opbrenging en inbe.
slagneming.
DE TURKEN IN AFRIKA.
Aan Weensche bladen wordt uit
Konstantinopel gemeld, dat werke
lijk wel eens aandacht mag worden
gewijd aan hetgeen de Turken in
N.-Afrika verrichten, waar zij tij
dens den wereldoorlog geheel Tro-
politanië veroverden, zoodat de Ita
lianen nog slechts vasten voet heb
ben in de versterkte havenplaatsen
Tropoli, Horns, Misnrata, Beng
haal en Derna.
DE ITAI.TAANSCHE KAMER zal*
25 September weer bijeenkomen.
KEIZER WILHELM is te NftU-
heira aangekomen om koning Fer
dinand van Bulgarije een bezoek to
brengen.
BOMMEN OP KONSTANTINOPEL
Entente-vliegers deden weer een
luchtaanval. Volgens een Turksch be
richt is de schade gering, maar
werd een kind gedood en zijn 11 rnero
schen gewond.
't Conflict tussohen
Duftsohland en Spanje.
Volgens de Fransche bladen is weei
een Spaansch schin getorpedeerd ci
wel de „Carasa" (1975 ton).
Dit feit, zegt dc ..Petit Parisian"
brengt de Spaansch-Duitsche relaties
in bet stadium der kracht en leidt
naar het beslissend oogenblik.
Do Matin" is van meening, dat
het geval van do „Carasa" historische
beteekenis kan krijgen. De pers is cr
van overtuigddat de Spaansclie re-,
peering, overeenkomstig de liewoor-
dinecti harfr nota. de tot zinken ge
brachte ..Carasa" door een even
groote Duilsche tonnage zal vervan
gen. Zonder nochtans on de mogelijke
gevolgen, van dez» gebeurtenis in to
gaan, vragen de bladen zich zelve af.
welke houding Dnitschland nu zal
aannemen. Do bieden bevatten een
telegram uit Madrid, waarin gemeld,
wordt, dat de ministers en wel voor
namelijk die van Buitenlandsche en
Binnenlandsclio Zaken, voortdurend
besprekingen houden. Na hun terug
keer naar SL Sebastian zullen zij
met den koning en Maura eeu confe
rentie hebben. De koning wijdt zich
niet zijn particuliere secretarissen go-
heeV én al aan de staatszaken
'T ÓÖSTEXRIJKSCHE OFFEN
SIEF IN ALBANIè. - Uit het Oos-
tenruksche communiqué blijkt, dat
Feuilleton
31)
Dan ineens knalde de auto van
Kuol voorbij: een groote vlag was
ontplooid op de achterbank: een aoep
mannen rende mee.
De uitslag! riep Dubour naar
buiten hollend,» en allen liepen ze
hein na in koortsige agitatie.
Een oorverdoovend gejubel en ge
fluit rees allerwege: de gansche stille
menschenruassa voor 't stadhuis
dreef niet hevig lawaai uiteen.
Dubour (vilde een man aanklam
pen, die hem voorbij holde, maar die
hoorde hem niet.
Ineens zag hij Renlman met groote
stappen toeijlen: hij zag er verschrikt
en verfrommeld uit, er was een deuk
in zijn hoed.
Ze vlogen hem tegemoet, maar hij
•vonkte dat zo terug zouden guan,
Unitas in; ze deden het aarzelend, in
angstige bedremmeling.
Toen ze binnen waren, zei hij met
een stem. hccsch en stootond van
aandoening:
't Is mis... Knol is gekozen....
111 tegen 99!
IX.
Ongeveer op dcnzellden tijd, dat in
het Raadhuis te Olmhoven de opwin
dende telling der uitgebrachte stem
men plaats vond. stond ver van 't
gewoel en de hartstochten dezer po
litieke aclie, een kleine auto op den
fraaien boschweg, die een uurtje aan
gene zijde van Boekenburg, in de
richting van Assen voert.
Die kleine auto stond even voorbij
een schilderachtig zijpaadje, tegen
den berg en in die auto zat een
groom in een keurig livreilje en dit
jongemensch rookte in alle rustigheid
een sigaretje en las in eon verfrom
melde krant, die blijkbaar als pak
papier zijn diensten had bewezen.
Op den weg was geen sterveling te
zien; er rumoerden wat kraaien en
musschea in onbezorgde vroolijk-
heid; en ver in 't land bewogen zich
wat menschenfiguren in drukken ar
beid.
Maar eensklaps hief ae groom het
hoofd op, luisterde, frommelde zijn
krant in elkaar en wierp haar over
den benn in de sloot, gooide zijn si
garet weg en sprong dan vlug uit
den wagen.
Uit het zijlaantje kwam een jonge
dame aangestapt, die een arm gaf
aan een jongmensch, welk jong-
mensch een fiets aan de hand mee
voerde.
Toen ze nog een paar schreden van
den weg verwijderd waren, trok hei
jonge meisje, met nog een innig
drukje, haar urm uit den zijnen en
toen bleven ze stuan en spraken zacht
en ernstig tot elkaar.
Ik ben zoo vreeselijk bang, dat
het leiden zal tot een breuk tusschen
jou en je ouders, zei het meisje, ter
wijl ze hem angstig aanzag.
Ik hoop, dat het zoover niet zal
hoeven te komen, antwoordde hij,
maar zelfs, al zou dat liet onvermij
delijke gevolg zijn lieveling, jij*
gaat toch immers boveft alles!
Ssstdeed ze, met een wenk
naar den groom.
Hij lachte.
Die rakker begrijpt er immers
toch wel alles van; hoeveel keeren
heeft hij hier al niet staan wachten?
Wanneer kom je morgen thuis,
schal? vroeg ze.
Dat weet ik nog niet precies,
snoes; liangt 'n beetje van mijn werk
af; wellicht ben ik 's morgens er al,
en mogelijk pas tegen den avond.
O wat een angstdag die
dag van morgen! fluisterde ze. Ik
bewonder zoo je zedelijke» moed, dat
je dit onderhoud met je ouders aan
durft.
Hij glimlachte.
't Zijn mijn ouders, dat verlies je
uit 't oog; voor jou zijn het trotsche
onvriendelijke menschen,
Ze schudde 't hoofd.
Ja, jahield hij vol, dat
weet ik wel, dat kan niet andere.
Maar, vervolgde hij, ik zal ook
dolblij zijn, als die conferentie achter
den rug is. Doch de prijs, mijn lieve
kleine schat, die is al dien angst hon-
derdduizcudmaal waard en als ik dat
maar telkens bedenk, dan zie ik cr
niet alleen niet tegen op, maar dan
verlang ik er naar, dan zou ik hei
nog liever vandaag doen, dan mor
gen Nu moet je gaan. Kijkt die
aap?
Ze gluurden beiden om den hoek
van den weg naar de auto; de groom
stond met zijn rug naar hen toe.
Nee..-, gauw dan, sprak ze.
Hun lippen vonden elkaar, vijf se
conden lung.
Dan, nu een laatsten itmigen druk
hunner handen kwamen se als twee,
elkaar volmaakt onverschillige, men
schen to voorschijn.
U treft prachtig weer! sprak hij
hardop on 'n Ukje geaffecteerd.
Ja, vindt u niet? antwoordde ze
op denzelfden toon.
De groom keek om en scheen uiterst
verrast door hun zoo nabije tegen
woordigheid.
Wie wordt er hier r.u eigenlijk
voor den gek gehouden, hij of wij?
vroeg het jongemensch nog zacht.
Ik geloof, hij niet, antwoordde
het meisje met eeu lachenden blik op
den grooin.
Deze laatste bukte zich voor den
wugen, haalde krachtig de handle
over en zette den motor in gang.
liet jonge meisje staple in, zette
zich aan liet stuurrad; de gyoom wip
te haar vlug na. ging naast haar zit
ten, klapte het portier dfcht.
Het jongemensch stond naast de
auto en hield nog even de hand van
het meisje in de zijne.
En nu tot gauw en goe
den moed! sprak hij.
Ze antwoordde niet, zag hem diep
in de oogen, knikte hem innig toe,
haar mond vormde, slechts zichtbaar
voor hem, het woord „Schat!"
Dan trok ze haar hand terug.
Daégl
Daag!
En dc ranke kleine wagen schoot
weg.
Zooals gezegd, dit kleine, en door
zijn allerdaagschheid zoo onbeduiden
de voorvalletje in 'l leven van tsvee
inonschtnkinderen, die elkaar lief
hebbeu, had plaats gevonden, tezelf-
der tijd ongeveer, als de zenuwschok
kende hevige gebeurtenissen in en bij
het raadhuis van Olmhoven.
Sedert was het avond geworden en
nachi en wederom morgen en ander
maal middag en dc Mei-zon stond
even warm te stralen aan den puren
blauwen hemel, als al die vooraf
gaande dagen vol lentevreugd en po
litieke beslommeringen.
Op den Struysenhof hadden ze go-
geten en in dc ridderzaal zaten Knol
en mevrouw Knol en Jaantje bij den
haard, die nu niet brandde, maar
waarin een schijnvuurtje van roode
en gele transparanlpapieren tongen,
die oplaaiden en flakkerden in den
winastroom van een snel draaiende
ventilator, toch de illusie der koeste
rende gezelligheid van dit hoekje
vasthield.
Knol rookte en peinsde mei eon le-
vreden gezicht, mevrouw Knol knik.
kebolde wat onder den invloed dor
digestie en Jaantje zat te lezen; ze
zat althans met een boek in haar
hand en ze keek ook in dat boek,
maar een bladzijde omslaan deed ze
niet.
Lucic kwam binnen, trad op Knol
toe.
Meneer, compliment van den
burgemeester en de burgemeester zou
u graag willen spreken en laat vra
gen of het u tegen drie uur gelegen
komt, meneer te ontvangen.
Hel boek, dat Jaantje in haar han
den hield, plofte met een slag op den
grond.
(Wordt vervolgd.)
