HAARLEM'S DAGBLAD
De Oorlog.
DE RIDDER KNOL
OONOKRDAQ S SEPTEMBER ISIS - TWEEDE BLAD
YEIUDERUS YAK DBH lAAgjEMYtHIM GBBEEHTIÏU1
(Varvoig).
Ingekomen si judo bejfroofciag vooi dit geeohied is a preker hoeft een «tel
de Stads-Apotheek voor 1919, met'«el van huiskeuring uitgewerkt, dat
jncmorie vau toelichting een verzoek j aan de winkelier» niet miuder laat zal
van 11. Swaanswijk om. eervol ontslag opleveren. Overigens merkt de heer
als onderwijzer, tevens plaats vervan- Hagemeijer op, dat het belang van
•end hoofd van de Opleidingsschool j een keuring in 'b algemeen twijrelach-
loor jong'.-us tot het middelbaar entig is, daar deskundigen, o.w. Dr. Van
hooger ouderwijs, met ingang van;der Sleen, hebben meegedeeld, dat zij
1 Januari 1919, een verzoekschrift wel vleescli kunnen afkeuren, maar
van J. Fortgens Czn.,- om zijn salaris 1 niet kunnen goedkeuren.
»is stadsklokkenmaker in overeenstem-j De heer Groenendaal bo-
Ïiing te brengen met de tijdsomstan- strijdt de voorstanders van de huis-
ighedeu een verzoekschrift van J. keuring en zegt, dat hem nog niet
- -*■'- duidelijk is, hoe men een huiskeuring
wil inrichten. Wil men voorkomen,
dat roede vieescli verkocht wordt, zon
der dat dit gekeurd is, dan moet de
winklier, bi.i huiskeuring, eerst het
Slachthuis opbollen, om te vragen om
een keurmeester te zenden.
De heer Bomans (wethouder) be-
het Gymnasium een verzoek- strijdt de bezwaren van de tegenstaa
nd; rit't vau het bestuur van den No- dere van huiskeuring. Z. i. is do siacht-
der!. R.-K. bond van bakkers, afdee- huiskeuring met voldoende. Hij on-
ling Haarlem, om te bevorderen, dat derschrijft voorts wat iu de z. schit-
de commissie, belast met bet ontwer- terende rede van den heer Hagomeijer
pen en herzien vau verordeningen te-|ia opgemerkt. Nu reeds is de i.euring
gen welker overtreding straf is be-aan 't Slachthuis voor de winkeliers
areigii, spoedig een ontwerpverorde- uiterst bezwaarlijk. Dat zal nog meer
ning op den bakkerenachtarbeid over- het geval zijn in grooter-Haarlem.
jegt. I wanneer binnen de stad meer dan één
Door den commissaris der Koninrin j gcederenstation komt te liggen,
in do provincie Noord-Holland zijn i De heer Bomana wil niet du Slacht-
benoemd tot buitengewoon gemeente- huiskeuring geheel op zij zetten,
veldwachter B. van Vessel en J. van) maar die beperken tot onderzoek op
J. Jacques, om stappen te willen
doen. die voor hem de kans openen
pm lid te worden van de Haarlemsche
Handolsvereenigingeen schrijven
.van curatoren van het Gymnasium ter
aanbeveliug van den beer C. H. O. M.
von Winning, voor tijdelijk leeroar in
de geschiedenis en de aardrijkskunde
trichinen enz. Het zwaartepunt der
keuring ligge in de huiskeuring.
Wordt dan nakeuring voor microben-
onderzoek enz. noodig geacht, dan
kan de Slaclithuiskeuririg aanvullen.
De heer Bomans vreest niet, dat
huiskeuring veel ambtenaren noodig
zal maken. Immers, men hoelt niet
alle dagen 2ü0 winkeliers te bezoe
ken. Al gauw weten de keurmeesters
wie zij wel moeten en wie zij niet be
hoeven te controleeren. En 't getal
van hen, die gecontroleerd moeten
_Jworden, wordt langzamerhand gerin-
ervaugen door huiskeu-ger.
j Ook de heer B. meent, dat den win
der Vliet.
De heer Hoog brengt holde voor
de luisterrijke wijze, waarop de geres
taureerde schilderij van Frans Hals is
herat eld en hij spreekt den wensch
uit, dat B. en V/. ook gelden zullen
aanvragen, om do andere regenten-
stukken te doen rtetaureeren.
De slaohthulskeurlng afge
schaft.
(Vervolg beraadslaging over de
motift-Jonckbloedt e.a. om de slacht
huiskeuring voor toebereide vleeoch-
waren J™ '-1—-
ring.)
De heer Pop po beetrijdt den heer' keiiers de hulskeuring niet zal mee-
Joiukbloedt breedvoerig. Hij vindt j vallen, zij zullen er heel wat meer
oec een schande, wanneer de overheid J last aan hebben dan aan de Slacht
wijzen zou, omdat er zooveel fraude huiskeuring.
mot de keuring gepleegd wordt. Dej De heer Van Llemt verdedigt
beweerde overlast voor de winkeliers eveneens de huiskeuring boven de
wordt door de meeste winkeliers niet Slachthuiskeuring. Hij bestrijdt de
gevoeld. Siechts 4 1/2 procent der vin- i bezwaren van don directeur van het
keliers ondervonden den overlaat. Slachthuis. Hij herinnert aan Utrecht
Do actie dis nu tegen de centrale waar eerst de Slachthuiskeuring is
keuring wordt gevoerd, is een stille f ingevoerd, maar waar men toch tot
actie. zóó. dat men haar niet kan be-jde huiskeuring is overgegaan, in
jtrijdeu. De actie wordt gevoerd, door weerwil dat de directeur van 't SJacht-
iemand die terecht heeft gestaan we- huis daar zeer voor Siachthuiskeu-
6ens liet knoeien met boter. Met den ring was.
eer Bregonje is de heer P. het eens, De heer Van Llemt wijst ei tevens
op, dat de keuringsdienst voor ande
re levensmiddelen te Haarlem huis
keuring aoeL Waarom ia huiskeuring
wel goed voor all» levensmiddelen,
maar niet voor loebereme v;..-.
m?
De directeur van 't Slachthuis vindt
een motief voor handhaving van de
Siachihuiskennng, dat anders de ge
meente t &JUO keurloon zou derven.
Dat is natuurlijk geen omstanuigneid,
die gewicht in de schaal mag liggen.
De heer J onckbloedt stelt
vast, dat hij hier weliswaar den over
last voor de winkeliers wil wegnemen,
maar alleen, omdat de bestaande
keuring -niet voldoende is, oiu den
'overlast te wettigen. Hij spreekt hier
dus voor 't algemeen belang, niet voor
een groep winkeliers.
De heer Uagemeijer handhaaft
zijn betoog tegenover de tegenstan
ders van huiskeuring.
De lieer Visser betoogt, dat hem
bekend is, dat door Haarlemsche sla
gers vleesch, dat niet goed meer
ruikt, in de worst verwerken.
Het wordt dan gekruid en je ruikt
er niets meer van. Nu geldt de Slack
huiskeuring alleen de worst, die van
buiten wordt aangevoerd. Wat in
Haarlem wordt bereid valt niet onder
de keuring.
De heer Van ileKaoip is voor
huiskeuring, niet omdat dit een kwes
tie van rechtsche of Iinksche politi
zou zijn, want er is geen Iinksche en
rechtsche worst. Tenslotte protesteert
hij tegen de insinuatie, gelegen in do
uitlating in het rapport, van den di
recteur, die zinspeelt op de mogelijk
heid. dat de raad met voorbij zien
van het algemeen belang een groep
winkeliers ter wille zou zijn.
De Voorzitter weet niet veel
nieuws meer over deze zaak te zeg
gen. Zij is in 1914 in den raad ge
weest en in 1915 weer. De kracht van
de Slachthuiskeuring zit voorname
lijk in de preventieve werking. De fa
brikanten, tegen wie de winkeliers en
het publiek moéten beschermd wor
den, weten 't al wel, dat zij slechte
waar, maar niet naar Haarlem moe
ten zenden. Die zenden ze dnn naar
plaatsen met huiskeuring!
Men vergeto ook niet, dat 't Slacht
hot knoeien met boter. Met den
neer Bregoaje ia de heer P. het eena,
dat het be.ang van den consument
moet gaan vóór het belang van de
winkeliers. Is de Slachthuiskeuring
onvoldoende, laat men er dan de huis
keuring naast stellen, dan is men ge-
heel tegen slechte vleeechwaren ge-1 ren?
vrijwaard.
De knoeiers met levensmiddelen
moeten zoo kort mogelijk gehouden
vordeu, daarom, mag de motie Jonck
bloedt niet aangenomen worden. In
het belang der volksgezondheid moet
men het tegenwoordige stelsel hand-
aaven
De heer Poppe herinnert voorts aan
de cijfers van den Directeur vau het
Slachthuis, waaruit blijkt, dat te
Haarlem bij de Centrale keuring meer
wordt afgekeurd, dan te Amsterdam
bij de huiskeuring. In verhouding
werden hier 320 partijen afgekeurd,
terwijl in verhoudiue met Amsterdam
hier maar 20 partijen zouden beboe
ren afgekeurd te zijn. Wil men huis-
keunng, dan heeft men een aantal
unbtenaren noodig.
Do heor Hagemeijer verdedigt
de motie-Jonckbloedt van ganscher
harte. Hij stelt voorop, dat het ge
meentebelang voor alles moet gaan
maar hii is van oordeel, dat dezo keu
ring thans geheel onvoldoende is.
Wethouder Heerkens Thijssen heeft
de keuring oeus genoemd larie en
apekool''. Ook de heer Hagemeijer
meent, dat de keuring hot publiek ab
soluut niet. waarborgt voor slechte
waar. Er zijn vleeschwaren. die eerst
tfgekeurd eu 10 dagen later weer
goedgekeurd zijn. Zelfs ia de heer H.
er gotuigo van geweest, dat een goed
gekeurde partij cloor den slager moest
worden vernietigd, daar zij onbruik-
ïaar was voor consumptie.
Het rapport van den Directeur be
prekend, meont de heer Hagemeijer,
dat dit vau nu! en geener waarde ia.
Met is knap als theoretisch werk de
heer Van Oven zou doctor in de Slacht-
huhkunde leunnen worden maar in
ie practijk heeft men er niets aan.
Een keuring, waarbij alleen eenige
worsten doorgebroken, geroken en ge
proefd worden, is onvoldoende.
De heer Hagemeijer betreurt het,
dat de heer Jouckbloedt den schijn
iieeft gewekt, dat hij spreekt voor een
yroep winkeliers. Het is jammer, dat
huis ook" nog andere contióie pleegt,
Wanneer b.v. de samenstelling van
de worst niet goed ia, wanneer er te
veel water, of te veel meel in ia, tracht
de Directeur den fabrikant er toe te
brengen dit te verandereu.
Ook moet men niet vergeten, dat
huiskeuring de mogelij kheid laat, dat
als de controleurs bij een winkelier
kotnen keuren deze reeds een hoeveel
heid van een bedorven partij heeft
verkocht, dat ook andere winkeliers
dit hebben gedaan en dat dan niet
meer is na te gaan, bij wie de rest
van de partij is. Vindt men overigens
de Slachthuiskeuring niet voldoende,
j Iaat men er dan een huiskeuring
I „naast", maar niet „in de plaats van'
[Slachthuiskeuring stellen.
De heer W e n t h o 11 maakt van
dit laatste een motie, die echter wordt
j gewijzigd in een amendement op de
motie-J onckbloedt Op die manier,
meent de heer Wentholt, zijn alle
partijen bevredigd.
De heer Heerkens Thijssen
j (wethouder) acht dit een niet te ver-
smaden oplossing en wil haar daar
om aanvaarden.
De heer Bregonje merkt op,
dat degenen, die nu „uit algemeen
belang" de SlachUuiiskeuriDg onvol
doende vinden, die nu kunnen aan
vullen door de huiskeuring.
De beer Van Llemt meent,
dat de oplossing van den heer Went
holt niet juist is.
De heer Poppe is dankbaar voor
de oplossing van den heer Went
holt.
De heeren Jonckbloedt en
[Hagemeijer bestrijden deze
oplossing echter en de laatste is
van meening, dat 'deze directeur, die
zeer geporteerd is voor slachthuis
keuring, de huiskeuring niet zoo
tot haar recht kan laten komen, als
de slachthuiskeuring wordt gehand-
liaafd. Immers, er is thans reeds
huiskeuring en daarvan komt niet
veel terecht.
De heer Bomans (weihouder)
is het met den heer Hagemeijer
eens. De ambtenaren zullen het
zwaartepunt weer naar de slacht
huiskeuring verleggen. De heer
Poppe vindt het schande dat de
wethouder voor 'fc slachthuis .u«i-
nueert, dat zijn ambtenaren de
voorschriften van den raad niet
goed zullen uitvoeren.
De heer Bomans (wethouder)
heeft dit zoo niet gemeend. Onwil
lekeurig zal de ambtenaar, die voor
een zaak geporteerd is, daaraan de
meeste zorg besteden. Handhaaft
men de centrale keuring dus, dan
komt de •huiskeuring niet tot haar
recht.
De heer Timmer vestigt de aan
dacht op het hygiënisch belang der
zaak en wijst er op, dat de Gèzond-
iieidscommissle vóór slachthuiskeu
ring ls.
Thans volgt stemming.
Het amendement-Wentholt (huis
keuring naast slachthuiskeuring)
wordt verworpen met 15 tegen
14 stemmen, die der heeren Schram,
Reinalda, "Koppen, Timmer, Wol
zak, Van Slooten, Hoog, Groenen
daal, Wentholt, Van den Berg, j
Heerkens Thijssen, De Breuk, Bre
gonje en Poppe
De motie-Jonckbloedt wordt
a an genomen met 15 tegen 14
stemmen. De bovengenoemde vóór-
stemmers, stemden nu tegen de
motië, uitgezonderd de heer Heer
kens Thijssen. Thans stemde echter
Mr. Bruch tegen de motie-Jonck
bloedt-
De slachthuiskeuring
wordt nu dus vervan
gen door huiskeuring.
Ov«rl«g>oommissi*.
B. en W. stellen voor over te gaan
tot instelling van een-Centrale Com
missie van overleg voor ambtenaren
en werklieden iu dieast der gemeente
Haarlem.
De Alg. Nod. Ambtenaarsbond be
treurt, dat de organisaties niet ge
hoord zijn, waarom aanhouding wordt
verzocht. l)e Bond heeft o.m. be
zwaar tegen het zitting nemen van de
bedrijfshoofdea in do Commissie,
daar dit z. i. de vrije meeaingauiting
van het personeel belet.
Een uitgebreide discussie volgde.
Daarbij bestreed de heer Klein
de in het adres van den Ambte
naarsbond geuite grieven en de laat
dunkendheid van 'n artikel in een
ambtenaarsblad, waarop de heer
R e i n a 1 d a opmerkend, dat geen
/der sociaal-democraten de gewraakte
motieven ondersteunde, den heer
Klein het recht ontzegde de uitingen
van den bond den sociaal-democra
ten in de schoenen te schuiven. Ook
de heer Van derVeldt be-
streedt des heeren Kleins be
zwaren tegen een opmerking van
den heer Reinalda, die de weasch»>
lijkheld betoogde, dat alleen lande
lijke organisaties haar vertegen
woordigers zouden kunnen ienden
naar de ovorleg-coramissles, De heer
Van der Veldt was het met
den heer Reinalda eens, dat man
moet voorkomen, dat allerlei amb
tenaren groepjes vormen, om maar
een plaatsje in de overleg-commie-
sie te krijgen.
De heer Reinalda zag er ech
ter tenslotte van af, om een amen
dement van zijn denkbeeld te ma
ken. toen B. en W. toezegtten, dat
alleen plaatselijke organisaties
(i.e. de Haarlemsche ambtenaars-
vereeniging) zouden worden toegela
ten om vertegenwoordigers naar de
C. van O. te zenden, indien de ver
eeniging zich binnen twee jaren zal
oplossen in een landelijke organisa
tie.
De heer Poppe betoogde, dat in
deze Overleg-commissie de bedrijfs
hoofden lid behooren te zijn. Alleen,
wanneer de Commissie een dienst
commissie zou zijn, zouden de be
drijfshoofden enkel als gast kunnen
worden toegelaten.
De heeren Wolzak e. a. zagen
af van het indienen van een amen
dement, om de regeling dezer aan
gelegenheid bij den Raad te bren
gen en niet aan B. en W. over te
laten, omdat de voorzitter de
opmerking maakte, dat deze nieuwe
materie voorloopig althans niet
moet geregeld worden door een strak
ke verordening van-den raad, maar
door B. en W., die de regeling tel
kens kunnen veranderen, wanneer
dat noodig blijkt. Acht de Raad later
de zaak niet goed geregeld, dan zou
hij nog altijd kunnen ingrijpen.
Het voorstel van BI en W. werd nu
aangenomen z. h. s., 't geen den
voorzitter de opmerking ontlok
te, dat het hem aangenaam was,
dat de instelling dezer Overleg-Com-
missie aanleiding had gegeven tot
zulk een gelukkig overleg tusschen
den llaad en B. en W.
Uitbreidingsplan.
B. on W. bieden ter vaststelling aan
een uitbreidingsplan voor de gronden
aan den KinaerhuissiugelZijlweg
Pieter Kiesstraat.
Wordt goedgekeurd.
Goedgekeurd wordt de aanstelling
van ©en gemeente-werkman aan de
Duinwaterleiding, in vasten dienst,
ofschoon de aangestelde ouder dan 40
jaar is.
B e n o c m i n ge n.
Daarna worden de afdeelingen van
den Raad samengesteld.
Benoemd worden de leden der vaste
Commissiën.
De Commissiën worden samenge
steld als volgt:
Commissie tot het ontwerpen en
herzien vau verordeningen, tegen
wier overtreding straf is bedreigd
(art, 166 Gemeentewet): 1. Mr. A. R.
Baas, 2. Mr. F. M. Hagemeijer, 3.
Mr. W. F. van Slooten, en 4. G.
Wolzak Hzu.
Commissie van bijstand in het be
heer der gemeente-financien: de hee
ren: 1. J. Schreuders, 2. M. A Rei
nalda, 3. G. Wolzak Hzn., en 4. Mr.
A. It Baas.
Commissie van bijstand in liet be
heer der Openbare Werken: de hee
ren: 1. J. B. Lasscliuit, 2. C. A. M.
Jonckbloedt, 3. J. M. C. Hoog, en 4.
A. Naglzaam.
Commissie van bijstand in het be
heer der gemeente-bedrijven: de hee
ren: 1. W. A J. van de Kamp, 2. H.
van den Berg, 3. A. N'agtzaam, 4. M.
de Braai, 5. J. H. Visser, 6. C. G.
Koen, 7. M. L. A. Klein, en 8. W. J.
B. van Liemt
Commissie van bijstand in het be
heer en het onderhoud van den Hout
en de plantsoenen: de heeren: 1. J.
M. C. Hoog, en 2. J. H. Wentholt.
Commissie van bijstand in zake het
verleenen van pensioen eu onder
stand: de heeren: 1. W. A. J. van de
Kamp, en 2. L. J. C. Poppe.
Benoemd wordt ais Commissaris der
Gem. Bank van Leening, de lieer M.
H. Groenendaal. De heeren J. H. Vis
eer, G. van den Boogaard en W. J. B.
van Liemt worden herbenoemd.
Benoemd worden als Commissaris
sen van de Stads-Apotheek, de heeten
Dr. J. Timmer en H. van den Berg.
(In antwoord op een opmerking
van den heer Reinalda merkt
Wethouder Bruch op, dat het met
de verordening in de hand, niet mo
gelijk is het hoofd der tweede her
halingsschool meer dan 4 uur les ge
ven op te dragen, daar do school met
9, wellicht met 10 klassen beginnen
zal).
Aan de herhalingsschool worden de-
finitief benoemd de heer S. van der
Mi je on mej. C. Heuvel als definitief
leeraar aan het gymnasium Dr. W.
G. N. van der Sleen.
Rondvraag.
Op gestelde vragen van den heer
Gr oonendaal antwoordt Wet
houder DeBreuk, dat nog niet ta
zeggen is, wanneer de nieuwe ge
meentelijke zweminrichting aan de
Kleverlaan tot stand zul komën. Men
is bezig met het ophoogen van den
grond. Daarmee zul wel een rnaand
of vier heengaan. Hei waternnder-
zoek heeft uitgemaakt, dat het Delft-
water niet, doch het grondwater wel
geschikt ls voor de zweminrichting.
Of er meer zwemgelegenheden zullen
gemaakt worden, is nu nog niet te
zeggen.
De heer B r a c h /wethouder; ant
woordt den heer Gröeneudaai voorts,
dat de onderhandelingen omtreut de
overneming van de particuliere
zweminrichting aan de Houtvaart
nog niet tot overeenstemming hebben
gehid. De gevraagde prijs is veel te
hoog. Evenwel zijn de onderhande
lingen nog niet afgeloopeo.
Daarop gaat de Raad over tot e«a
ziitine mei gesloten deuren.
De tntente-logers hamoron op 't Dultsche front van
IJperen tot Reims.
't Geheale Dui&sohe front werkt.
De Duitschers ontruimden de Vesle-linle. De Fran-
schen staken over een front van 30 K.M. deze
rivier over. Zoo worden de Duitsohers naar den
Chemin des Dames teruggedreven.
De Duitschers wijken ook zelfs uit hun laatste linie
voor Kamerijk. De Engeischen staan nu nog
slechts 10 K.M. van KamerIJk af.
Do Engelschep naderen Kamerijk
al
Op onze ksart ia dit duidelijk te
zien. Zij zullen er nu nog ongeveer 10
K.M. afstaan.
De breuk in de Hindenburg-linie
voor Kamerijk is belangrijk gr'ooter
geworden.
De Duitsche staf meldde Woensdag
middag
Aan de Scarpe en de Somme hebben
de Duitechers hun troepen teruggeno
men in de linie Arleux—Moeuvres
Manancourt. Deze bewegingen waren
al eenige dagen voorbereid, zonder
dat de Entente-legere de Duitschers
daarin binderden. Aarzelend zijn de
geallieerden daarna op dit frontdeel
opgerukt.
In tegenspraak met dezo voorstel
ling wat. 't aarzelend volgen be
treft is, dat Reuter meldt, dat de
Engeischen ook Moeuvres al zijn bin
nengerukt. Ale dit inderdaad zoo is.
dan zouden de Duitschers er dus niet
in geslaagd zijn. op hun laatste linie
voor Kamerijk nog stand te houden.
Dan moet ook Kamtrijk wel vallen.
En welk© gevolgen dit voor do Duit
schers na zich sleepea kan. is nog niet
voldoende te overzien. Zeker is even
wel, dat dan de geheele Hindenburg-
linie eu ook de Chemin des Dames in
gevaar komt.
't Reuter-bericht, dat Lens door do
Engeischen bezet is, is nog steeds niet
officieel bevestigd. Blijkbaar hebben
zoowel do Duitschers als de Engei
schen een deel der stad bezet.
Bij Ypercu vorderden do Engeischen
ook weer.
De Du:tocho staf erkent weer ter-
reinverliee. Onder voortdurenden
druk der Entente-legere zijn de Duit
schers aan de Leye (bij Yperen) terug
gekeken. De Entente-troepen zijn
doorgedrongen tot de linie Wulver-
ghemNieppeBac *St. Maur— Laven-
Ur—Ricaebourg.
De Franschen ziju intusschenbij
Ham de Somme overgestoken en ook
op dit geheele frontdeel wat opge
rukt. Aan 't Canal du Nord is vooral
met kracht opgeruit- O.o. is Guiscard
door de Frauschen bezet..
Aansluitend aan 't front ten N. van
Soiesons hebben de Franschen nieuwe
successen behaald. Zij zijn daar de
Veile overgestoken over een
front van 30 K.M. Ckassemy, Bréuelle.
Vauxerre en Blancy werden reeds door
hen gepasseerd. Op den bergkam ten
N. van Baslieux werd vasten voet go-
kregen.
Toen N'oyon viel hebben we er
reeds op gewezen, dat de positie der
Duitechere aan da Veste ook groot
gevaar liep. Dit wordt nu bewaar
heid.
D© Duitschers worden nu naar den
Chemin des Dames teruggedreven.
De Chemin dee Dames zijn sterke
stelliugen, aansluitend bij de. Hin-
denburg-huie.
Zoo wordt, dus door de Entente-le
gers vrijwel op 't geheele front Ype
renReims aangevallen. Alleen bij
Rijssel is 't nog rustig. In Entente
kringen wordt nu evenwel spoedig een
nieuwe offensief-stoot in de rientine
vau Rijssel verwacht.
't Journal oordeelt: „Wij zijn geko
men op 't laatste keerpunt van den
oorlog, de eindoverwinning is nabij."
Ecu deel der Eugeische fiere zoekt
een verklaring voor 't falen van de
Duitsche verdediging.
De „Times" schrijft:
„Misschien is de sleutel tot de
nieuwe-Duitsche strategie van poll-
tieken aard. De eenige vorni dien
het komen'de vredesoffensief zou
kunnen aannemen, zou zijn een aan
bod van een vrede In het Westen op
den grondslag van een erkenning
van Duitschland's winsten in het
Oosten. Stel dat Duitschland v&n
den militairen nood een deugd
maakt, dan zou het zulk een aan
bod moeten 'doen niet als een voor
waarde voor de ontruiming van
Frankrijk, maar na het grootste ge-
deefcte ervan ontruimd te hebben.
Stel verder, dat Duitscliland niet
Oostenrijk een afspraak had ge
maakt, waarbij Oostenrijk In ruil
voor ernstige Duitsche hulp tegen
Italië om Oostenrijks grenzen tc
beveiligen, het beloofde hulp te bie
den bij oen zoogenaamd zuiver ver
dedigenden oorlog tot bescherming
van het vaderland, dan zou men c-en
plan hebben, dat zou kloppen met
datgene wat tot dusver gebeurd la.
De bewijzen ervoor zijn schaarsch,
maar er ia reden om te argwanen,
'■dat er de een of andere groole mo-
neuvre gaande is. De moraal is: Pas
'op voor Italië! en: pas op voor een
aanbo'd van een sjucherhandeJ,
waarbij Duitschland zou trachten
zijn afbrokkelende overwinningen in
bet- Westen vcor een bevestiging van
zijn overwinningen in liet Oosten te
rullen".
Heel aannemelijk klinkt deze ver
onderstelling ons inziens 'niet!
De Anierikaanache pers is tluns al
lesbehalve vredesgezind.
Do „Buffalo News'' schrijft ..Een;
vrede gebaseerd op Duitsche voor
waarden" is onmogelijk. Do we
reld was niet verlangend naar deu
DuiUcheu oorlog .en is dat evenmin
na;.r een Duitöchen vrede of iets an
dere, dat is „made in Germany". Do
geheele wereld verlangt tb a us van
Duittscliland de onvoorwaardelijke
overgeving Germany heeft den oor-
Jog ei 'iit, doch kan niet den vrede
brengen. De Geallieerden zullen bun
nen vrede doen bekrachtigen.'1
De „Washington Post'' schrijft:
,-.Vou Hintzo verklaart dat alle blaam
wegens het voortduren van deu oorlog
aan de Geallieerden komt. Dat ia vol
komen juist, doen den Duitschers treft
alle blaam, wegens het ontketenen
er van. De iteallieerden zijn bereid de
verantwoordelijkheid te aanvaarden
voor het op het juiste tijdstip beëin
digen van deu strijd."
De Engelsche premier, Llovd
George, zal op 12 Septenjber ta
Manchester, waar hem het eerebur
gerschap wordt aangeboden, het
woord voeren.
't Engelsche vakverecnigingscongre»
te Derby heeft een motie sangeho-
meu, waarin de arbeiders in de Cen
trale rijken nogmaals worden uitge-
noodigd bun oorlogsdoel uiteen te zet
ten. Verder wordt er bij de Engelsche
regiering op aangedrongen vred es-on
derhandelingen te openen, zoodra de
vijand België c-n Frankrijk ontruimd
heeft.
Uit Rusland.
De moordaanslag op
O e r i t t k y.
Aan een mededeeling van het Te-
legroaf-agontschap te Petersburg,
omtrent den moord op den volks
commissaris Oeritzky te Petersburg,
Vrijdag j.l. zijn de volgende bijzon
derheden ontleend:
Oeritzky werd in het portaal van
het gebouw der commissariaten voor
binnen- en buibenlandsche aangele
genheden doodgeschoten door een
jongmensch met een officierspet op
en een lederen buis aan, dat ecnigo
oogenbiikken tevoren op een rijwiel
was aangekomen. Onmiddellijk na
dat hij den moord had gepleegd,
sprong hij op zijn wiel en snelde hij
weg. De door den portier geroepen
manschappen van de wacht zetten
hem na in een auto en haalden hem
Feuilleton
36)
Zijn vader eu moeder zagen hem
jeiden met verwonderde blikken aan.
Wat bedoel je. Jongen? vroeg
mevrouw van Tienen. 't Heeft je
vader en mij juist zoo opgemonterd,
lat het eindelijk eens tot een openlij-
te verklaring is gekomen.
Och, die grieven, die zoogenaam
de beleedlgingen die hadden toch
au fond niets om 't lijfsprak
Jacques op half gemelijken, half ze-
nuwaebtigen toon, terwijl hij beide
'ruisten balde en met gefronste wenk
brauwen naast zich op den vloer
Staarde.
Met je verlof, zei de graaf op
berispenden toon. Ik geloof, dat
ik ook nog wel competent ben om te
Leoordeelen of een grief rechtmatig
's of niet.
Zoo bedoel ik het niet, vader,
antwoordde Jacques. natuurlijk is
i dat. Maar er is bij de beoordceling
te weinig aandacht geschonken aan
«e vraag, of de man, dlo last gaf tot
'ie onheüscho bejegeningen, daar wei1
ten volle de portóe van begreep. Een
man als Knol moeten dergelijke din
gen toch niet zóó zwaar worden aan
gerekend
Je bedoelt, dat we feitelijk te
hoog staan, om door hem beleedigd
te kunnen worden sprak me
vrouw van Tienen. Dat is tenmin
ste een goed standpunt, dat je nu in
neemt
Nee moeder, dat bedoel ik heele-
maal niet, antwoordde Jacques op
verdrietigen toon, ik vind integen
deel dat de Olmhovenschc families
zich wel wat minder exclusief hatKcn
kunnen toonen; een klein beetje tege
moetkoming en vriendelijkheid van
die zijde zou Knol heel wat handel
baarder en minder recalcitrant heb
ben gemaakt.
Maar beste jongen, sprak de
graaf, ik begrijp niet, wat je noopt
ongevraagd zoo vurig op to komen
voor de rechten van de familie Knol.
Wat kunnen jou die menschen sche
len?
Heel veel, antwoordde Jacques
zacht en kortaf.
Er volgde een oogenblik van stilte.
Heel veel? herhaalde de graaf
dan op den onzekereu toon van
iemand, die meent verkeerd te heb
ben verstaan, waarna hij zijn vrouw
vragend aanzag en de schouders op
haalde.
Nee, dam- begrijp Ik ook niets
van, sprak mevrouw van Tienen.
Vader en moeder, zei Jacques
met zachte en licht bevende stem,
ik ben vandaag expres hier heen ge
komen om u een mededeeling te
doen maur de omstandigheden
konden niet ongunstiger zijn want
het betreft juist iets nopens de
familie Knoldie het vandaag zoo
bijzonder hij u moet ontgeldenik
e. u herinnert zich, dat ik In
het najaar door de auto van juffrouw
Knol ben opgenomen, toen ik dat on
geval met mijn fiets had gehad
sedert ben ik meermalen met datzelf
de in isje in aanraking gekomen.
- Wat zeg je? stoof de graaf van
Tienen op. Meermalen met dat
meisje in aanraking gekomen? En je
wist hoe ellendig je moeder en ik het
al vonden; dat jo van haar auto ge
bruik had gemaakt!
Jacques hief even zijn band op:
Dat wist ik, vader, dat wist ik,
vervolgde hij op meer vasten toon
en tk geef u mijn eerewoord, dat lk
een tweede ontmoeting ook niet go-
zocht heb; die vond toevallig plaats,
even toevallig als de eerste. Maar
daarna
Jacques zweeg even.
Daarna? vroeg zijn moeder,
terwijl haar donkere oogen angstig
en bijna dreigend staarden op het ge
laat van haar zoon.
D&arna. sprak Jacques bijna
fluisterend ben ik gaan begrijpen
datDie ontmoetingen hebben
zich telkens herhaald
Jacques zweeg weer even; ook ziju
ouders zeiden niéts en de stilte lag
als een loodzware druk eenige se
conden op hun borst
Dan vervolgde Jacques ineens weer,
wat stooiend en snel, als zocht 1:
door de uitzegging v«n alles, zich
van die beklemming te bevrijden.
Toen hebben we gecorres
pondeerd
Mijn hemelsteunde mevrouw
van Tienen.
We hebben ging Jacques
voort, elkaar telkens weer ont
moet wij zijn van elkaar gaan
houden zielsveelonzegbaar
veelen nu tien ik hierheen geko
men om u dat te zeggen en om
u toestemming te vragentot het
publiek maken van ona engagement...
wanneer natuurlijk ook haar ouders
dat goed vinden
'Jacques zweeg: mevrouw van Tie
nen keek met saamgeperste lippen,
doodsbleek op de tafel..
De graaf van Tienen stond lang
zaam op.
Jongen, sprak hij, wat schor.
Het spijt me dat je het juiste, het
psychologische moment hebt laten
voorbijgaan, waarin je nog zonder te-
veel leed van dat meisje had kunnen
scholden. Ik weet, dat ze heel knap
is en op jouw gezag geloof ik graag
dat ze een goed karakter heeften
ik vind hel dan ook niet zoo heel
vreemd, dat je oji dat meisje gechar
meerd bent geraakt
Vader! riep Jacques, op blij ver
rasten toon, maar die juichtoon ver
stierf al hulverwege, tocu dc ijskou
de blik uit de oogen van zijn vader
de zijne ontmoette.
-— Maar je bent een edelman, ver
volgde deze, en het bekende gebod;
sse oblige! is ook voor jou ge-
i'.ivven. Je moeder en ik zullen er
ons wel voor wachten je ooit, als hel
ware, een vrouw op te dringen, die
niet ten volle je genegenheid en je
liefde heeft, maar wei hebben we één
onwrikbare» eisch en die is, dut de
vrouw van je keuze een vrouw van jc
stand zal zijn.
En hiermee acht ik mijnerzijds
ons gesprek over dat onderwerp ge
ëindigd.
Eu de hooge, rechte gestalte van
den graaf van Tienen schrted mot
langzame pussen naar de otur.
Pardon vadereen oogen-
blik! riep Jacques, terwijl hij op
sprong en zijn vader in den weg
trad.
Heb je niet verstaan, wat. ik ge
zegd heb? vroeg deze op boozen toon.
Zeker antwoordde Jacques,
maar u heeft één ding uit het oog
verloren Ik ben meenterjarig
Wat wil jc daarmee zeggen? riep
de graaf.
Jacques! beefde de stem van me
vrouw van Tienen.
U forceert me door uw optreden,
■n u daaraan te herinneren, sprak
Jacques. U weet, dat ik van moe
der en van u zielsveel houd en ik ge
loof niet, dat u één feit zult kunnen
opnoemen, waaruit ook maar het ge
ringste tekort aan respect of genegen
heid van mijn zijde voor u zou kun
nen blijken.
En toch ben ik hierheen geko-
mcu met het volle bewustzijn, dat
mijn mededeeling u zeer veel verdriet
en zorg zou geven.
Dat was voor mij een zwaro
gang, vader.
Maar juist daaröiui vervolgd#
h ijop hartstochtelijker! toon, juist
daarom moest u begrijpen, hoe on
uitroeibaar diep mijn liefde voor dat
meisje heeft wortel geschoten, wat
"n levenskwestie haar liefde voor mij
is, en wat een smeeking om levensgo-
luk er zooeven in mijn belijdenis ver
scholen was. En op die smeeking
heeft u geen ander antwoord, dan een
hooghartig gebaar en een phrast
over standverschil.
(Wordt vervolgd.)