s
De aanval op de Hindenburg-linie.
Xx
x
x\
X y
Eei week in BrahanL
DOUAi
X X y
X
X
X
x%
X
X
KAMBRIJK
X
X 8T. QURNTIN
X 8
X
LA FèRE
CHAUNY
XXX fr®Bt heden.
tfn ten Hindenburg-Unit.
berust, thans uit uen tijd zijn. Tel
kens wordt het in de Duitsche pers
voorgesteld alsof de Duitsche terug
tocht een noodzakelijke voorzorg is
tegenover de overstelpende numerie
ke meerderheid van de bondgenooten.
Niets is minder waar. Wij weten dat
de troepen der bondgenooten in het
westen zonder de Amerikanen nume
riek in de minderheid waren tegen
over den vijand en wij weten ook,
dat de Amerikanen, al hebben ze een
aanmerkelijk aandeel in de overwin
ningen der bondgenooten en al heb
ben ze bewezen to velde bij niemand
achter te staan, tot dusver in betrek
kelijk klein aantal aan den slag heb
ben deelgenomen. De krocht van
Amerika moeten de Duitschers nog
leeren kennen. Niet door het aantal
maar door zijn leiderschap heeft
Foch zooveel tot stand gebracht".
Van groot belang is de inededee-
ling van generaal Muarice, d a t d 0
Entente-legers nog over
g e 0 11 overmacht aan man
nen beschikken.
Zou Hindenburg in 't tournooi-
spel der krijgskunde zoo zijn over-
treffer gevonden hebben?
Maurice betoogt, dat de tijd wel
zal komen, dat dc Entente-legers
sterker in mannen zijn dan die der
centralen, namelijk als de Amerika
nen in nog grooter drommen geko
men zijn.
De militaire deskundige van do
Vorw&rts merkt op, dat de Duit
schers aan 't Westelijk front strijden
voor tijdwinst 0111 den vijaudelijkeu
oprnarsch te vertragen, om de vij
andelijke overmacht allengs te ver
zwakken, en om haar eigen verde
digingslinie te verkorten en ver
sterken".
in do „Morgenpoat" erkent de mi
litaire medewerker (die wel eetie
aangemerkt wordt als de spreektrom
pet van Ludendorff) dat de_ Duit
schers bij den terugtocht wel stel
lingen hebben moeten opgeven, die
zo liever benouden hadden, maar dit
is in een slag onvermijdelijk. ,,De
terugtocht der Duitschers, met zoo
weinig verliezen, is op ziclizelf een
.meesterstuk" zoo zegt hij. „Als
den vijand hier of daar 0011 inbraak
gelukt/*, dan verstond do Duitsche
leger leiding het, door snel het front
achteruit te brengen, de situatie als
geheel te redden".
Er zijn wel tijden geweest, dat de
militaire toestand voor de Duitschers
veel ongunstiger was dan thans.
Tenslotte merkt de schrijver op,
„dat in 't eind van den slag de mo-
reele on physieke factoren voor een
leger beslissend zijn".
In verband met die opmerking is
't voor de Duitschers evenwel een
bedenkelijk verschijnsel, dat ze zoo
veel doen om '1 moreel van hun le
ger en volk to verhoogen. Ongetwij
feld is dit dus geschokt Te meer nog,
daar de eigenlijke overmacht aan
De militaire medewerker van „Do
Tijd" (Jhr. A. v. G merkt op
„Naast de bewondering, die w(j
hebben en ook reeds meermalen uitten
voor het voorbeoldolooze doorzettings
vermogen van de geallieerde troepen,
die nu reeds van 16 Juli af maar
steeds door opnieuw aanvallen, mag
toch ook wel eens gewezen worden op
hot buitengewoon gunstig verloop van
de Duitsche Cerugtochts-operatiën.
Terugtochten zijn do moeilijkste oor
logshandelingen eu waar die Duitsche
teruotoebteri tot nu toe zonder ernsti
ge aébóc'ea verliepen, daar wijst dat
op eene uitmuntende troepeuleiding.
maar ook op het feit, dat de daling
van het moreel althans bij de Duit
sche lege tb, nog zoo erg niet is.
want juist bij terugtochten komt het
zoo aan op een hoog moreel van den
enkelen man. Indertijd werden de
Russen altijd bewonderd om handige
terugtochten, doch zij hebben in ae
Duitsche legerleiders blikbaar hun
gelijken gevonden."
Het Fraiwche persbureau Havas
heeft berekend, dat de Duitschers
sinds den aanvang van het Duitscne
offensief in Maart dus in 5è
maand ongeveer eenmlllioen
manschappen verlo
ren hebben. Bovendien verloren
de Duitschers de hoop, ooit nog een
offensief van beteekenia te kunnen
inzetten. De Entonte-legers hebben
nu het initiatief en behouden het.
is or kans op eon offensief der cen
tralen tegen Italië! Uit Londen wordt
aan 't AJg. Handelsblad geseind
„Meer on meer gelooft men hier
dat Duitschland voornemens is Italië
een klap toe te brengen. Do ..Times"
wijst er op, dat het „binnenlandsch
front'' in Duitschland ernstig ge
schokt is en hersteld moet worden.
Men zal nu Italië een klap willen toe
brengen of misschien overgaan tot
verscherping van de duikbootactie.
Volgens do ..Times" vestigt het
,,Gioraa]e d'Italia" de aandacht van
iteb Italiaausche opperbevel op het
govaar, dat de centrale mogendheden
een groot offensief beginnen aan het
Italiaausche front, voordat de Arno-
rikaanscbe troepen in voldoend aan
tal in Italië kunnen aankomen om
zulk een onderneming hopeloos te ma
ken. De schrijver meent dat de Duit-
scbsr» met 150 divisies het. westelijk
front kunnen verdedigen en dan 50
divis<es kunnen vrijmaken om de
Ooatoorijkors te helpen om voor den
winter het Italiaausche front te door
breken."
Heel waarschijnlijk komt 't ons niet
voor, dat Duitschland zijn soldaten,
die 't zoo hoog noodig heeft om 't te
kunnen bolwerken, zal opofferen voor
een offensief tegen Italië.
Al ontkent de (officieus©) Berlijn-
sche correspondent dor KÖImsche Ztg.
do juistheid van de geruchten dat
graaf Herïliug als rijkskanselier zal
af'.reden, de Duitsche pers houdt de
beweringen staande. Dat er „wat
gaande is': blijkt ook wel uit dc druk
ke conferenties te Berlijn onder de
partijleiders.
Do Voes. Ztg. beweert, dat voor
Octoberals de hoofdcommissie van
den Rijksdag bijeenkopit de parle
mentaire toestand zal zijn opgeklaard.
Waarschijnlijk zulien de voornaam
ste leden die deel uitmaken van de
hoofdcommissie der Rijksdagiiieer-
derheidspartijen tegen het einde
dezer week bijeenkomen om over den
toestand te beraadslagen eu van
gedachten te wisselen over het pro
gram van bepaalde oorloga- en vre-.
desdoeleindcn hetwelk de komende
regeering volgen, zal.
De „Leipziger Neueste Nachrlch-
ten" meent, dat de geruchten over
de minister-crisis rondgebazuind
worden door de voorstanders van
den godsvrede, die op deze wijze hun
campagne voor een coalitie-ministe
rie inleiden.
De Vorwarts zegt, dat de geruch
ten over de regeeringscrisls, vooral
die over het deelnemen van Schei-
demann en Erzberger aan de regee
ring, als zuiver speculatief moeten
worden beschouwd.
De Internationale Korrespondenz
betoogt, dat er een „sterke" regee
ring tegenover het buitenland moet
komen.
Von Hiutze. de -minister van bui-
tenlandsche zaken, die pas in Woenen
confereerde, ia nu naar 't Duitsche
hoofdkwartier vertrokken. Enkel om
daar verslag te doen van zijn onder
handelingen inzake Polen?
Te Weoneu gelooft men intusschen
niet, dat de Poolsche quacstie door de
lxrsprekjugeu tusschen Von Hiutze en
Duriau haar oplossing naderbij geko-
L'e Engelsohe premier Lloyd
George zal Donderdag een poiitieke
rede houden.
Zullen we dan ieta meer kooren van
do vredoseischen die de Entente stel
len wil?
De OoMenrijksche minister van
BuLtenlundsche Zaken, graaf Bu-
rian, heeft een rede gehouden tegen
Duitsche journalisten. Hij wees al
lereerst op de hondstrouw tusschen
jDuitsqhland en Oostenrijk-Hougar
rijc. 't Is geen papieren document,
maar een organisch bestanddeel.
„Gelijke zorgen drukken ons,
maar wij weten van geen versa
gen. Gij kunt u er van overtuigen,
dat wij evenals Duitschland zonder
vrees en zonder overmoed zijn. Wij
voeren een verdedigingsoorlog en
wijzen elke verantwoordelijkheid af
voor de verlenging van den oorlog,
die ons door den vijand wordt op
gedrongen,. Het is nog geyiszins te
verwachten, dat hij zijn hoop op
een militaire overwinning zal opge
ven. Maar een ding is zeker: het
zou nog ontzettend veel bloed en
en vernieling van kostbare goede-
ren moeten kosten, alvorens het ein
de bereikt kon worden door het mi
litair neerslaan van den tegenstan
der, indien dit althans mogelijk is."
Burian meent, dat de tegenstan-
ders op den duur niet doof kunnen
blijven voor de overweging of do
voortzetting van den oorlog de ont-
zettendo offers waard zijn. Men
strijdt bij de Entente veelvuldig voor
denkbeeldige zaken. „Het mag dan
een ondankbare taak zijn, den te
genstander zijn eigen inzichten on
der liet oog te willen brengen, maar
de vijandelijke coalitie kan zich, a.ls
zij dat wil, gemakkelijk er van over
tuigen, (Jat zij in alle quaestie3 der
mcnschelijklieid, der gerechtigheid en
der toekomstige betrekkingen tus
schen de volkeren bij onzen bond op
geen verzet zal stuiten, maar veeleer
de eigen behoefte aan vooruitgang
zal vinden, evenzeer echter als het
besluit, voor ons goed reolit ook
voortaan standvastig op te kornen.
„Onze tegenstanders behoeven
slechts de gelegenheid te geven in
kalme besprekingen alles te bepra
ten en te overwegen wat de oorlog
voerende partijen thans scheidt, en
er zal wellicht geen verdere strijd
noodig zijn. om hen nader tot elkan
der te brengen.
„Ik wilde u geen wezenloozo vre-
desvooruitzichten voorhouden op het
oogonblik, waarop (1e oorlogskoorts
de menachheïd gevangen houdt,
maar ik moest u van den vrede
spreken omdat wij hem in alle eer
lijkheid willen en omdat wij er zeker
van zijn. dat er ln alle vijandelijke
landen een steeds toenemend aantal
van geliikdenkenden bestaat".
De Duitsche gezant, von Wedel,
hióld daarna nog een lofrede op 't
Dnitsch-Oostenrijkschc Verbond.
De Amerikaansche arbeiders-leider
Gompers verklaarde, dat de Ameri
kaansche arbeiders niet eerder met
de Duitschers willen confereeren
voor de Entente-legers de overwin
ning behaald hebben. De 14 etsphen
van Wilson moeten geheel door de
centralen ingewilligd worden.
Uit Rusland.
L e n 1 n.
Volgens berichten uit Moskou heeft
Leriin zijn politiek testament opge
maakt. Hierin geeft hij zijn evemuee-
len opvolger richtsnoeren aan voor
zijn politieke houding zoowel als voor
de wijze waarop de revolutie tot een
succesvol einde kan worden ge
bracht
Een protest.
De vertegenwoordigers der neutrale
staten te Moskou hebben krachtig ge
protesteerd tegen de massa-arresta
ties en terechtstellingen.
Gevangen genomen
Russen ln Engeland.
Er zijn nog drie kameraden van
Litvinof, den agent der Bolsjewiki te
Londen, gearresteerd en opgesloten
in de gevangenis, waar Litvinof en
zijn secretaris sedert Donderdag ver
blijven.
De gevechten.
Uit Wladiwostock wordt gemeld,
dat de Tsjecho-Slowakken Tsjita In
Siberië hebbeu veroverd. Zij werkten
daarbij goed samen met de Entente-
etrijdmachten en de goedgezinde
Russen. De verbinding met Irkoetsk
is hersteld. De Bolsjewiki-troepen
te Blagovestjenk en Kaborofsk zijn
thans van hun basis ofgesneden.
De Siberische re-
ge e r i n g
heeft aan de Entente-autoriteiten om
officieele erkenning gevraagd.
Verspreid nieuws
EEN SAKSISCHE PRINS GE
SNEUVELD. Bij de jongste ge
vechten aan het Westelijk front is
gesneuveld prins Albert von Sacli-
8en-Welmar.
13 FRANSCHE PARLEMENTS
LEDEN GESNEUVELD. Met
kapitein Dumesnil, die aan zijn
wonden overleed, Is het 13de Fran-
sche parlementslid in dezen oorlog
gesneuveld.
DE DUITSCHE SCHEPEN in Peru.
die ter beschikking van de Vereenig-
de Staten gesteld zijn. hebben een
totaal-inhoud van 25.000 ton. Het
zijn 6 stoom- en 4 zeilschepen.
Do lofior-tjuaeBtfo In
Engeland.
Zoowel de „Daily Chronicle" als
dc Daily News" nebben hoofdarti
kelen om te fceloogen dat de onbesuis
de politiek van het kabinet in het
v onnaar om maar manschappen bij
liet leger m te deèleu, verantwoorde
lijk is voor den ernstigeu staat van za
ken in de kolenmijnen en op de
.scheepsbouw werven.
De „Daily Chronicle" zegt in een
passage (die naar de Londensclie
correspondent van de ,,N'. R. Ct." op
merkt docr generaal Maurice ge
ïnspireerd lijkt) „Het is de fout van
Lloyd George's regeering dat zij ge
neigd is de dingen haastig te doen met
veel verspilling en wrijving, in plaats
van vooraf nauwgezet haar plannen
op te maken. Verleden herfst en win
ter heeft het kabinet jammerlijk ge
treuzeld over het vraagstuk van het
manscbapsmateriaal en dwong een
ernstig tekort aan aanvullingsdetache-
menten uit Engeland ons om onze in-
fanteriesterkte in Frankrijk aanmer
kelijk in te krimpen. Bijgevolg hield,
toen de storm van het groote Duitsche
offensief op 21 Maart loskwam, het
Engelsche leger een langere linie met
minder infanterie bezet dan in 1917.
Na onze zware verliezen in Maart,
toonde bet kabinet groote energie bij
do versterking van onze gedunde
strijdkrachten en werd een verba
zingwekkend aantal manschappen uit
Engeland naar Frankrijk in enkele
weken vervoerd. Ougelukkig waren
volo van deze nieuwe recruten jonge
lieden beneden de 19 met een zeer
beperkte waarde als gevechtssoldaten,
niet door gebrek aan moed, maar door
bun onvermogen om de physieke in
spanning van den veldtocht te ver
dragen. De slijtage onder de soldaten
beneden 19 en boven 40 is abnormaal
groot. Als er minder, maar beter ge
oefende manschappen in December en
Januari uitgezonden waren dan in
April zouden de betreurenswaardige
nederlagen vau Maart misschien nooit
voorgekomen zijn."
De „Daily Chronicle" gewaagt dan
van de haastige bijeenschraperij van
soldaten, die de regeering in April in
de munitie- en mijnnijverheid onder
nam en haalt de rede van Lloyd
George van 9 April aan waarin hij
zeide ,,D© militaire noodzakelijkheid
zal het noodig maken nog 50.000 man
uit die nijverheid op te roepen. Wij
zijn na de zaak zeer nauwkeurig na
gegaan to hebben, overtuigd, dat die
manschappen gemist kuunen worden
zonder de essentieels ateenkoolvoorb-
brciiging voor onze nationale nijver
heid in gevaar te brengen."
De „Daily Chronicle" maakt de
opmerking dat vau dit tweede contin
gent van 50.000 mijnwerkers nog
maar 25.000 zijn opgeroepen, maar
dat Bet nu voor iedereen duidelijk is.
dat er geen enkele mijnwerker had
moeten ingelijfd worden. Hoe kan het
kabinet dit vraagstuk vau- de kolen-
voorziening in April „nauwkeurig"
onderzocht hebben, alB wij nu in Sep-,
Moii schat dat m New-York ailoen
10.000 caféhouders hun zaak zullen
opheffen. Voor de schatkist zal hot
een nadeel van 28 miJKoen pond pof
jaar opleveren.
VROUWELIJKE VLIEGERS- -
Het Italiaausche blad „Messagero"
meldt, dat in Italië een vrijwilligers-
tembar tegenover een kolennood 1 corps van vrouwelijke vliegers is op
staan? Het bijeenschrapen van mijn-[gericht.
werker3 uit de schachten in April en i
Mei om ze bij liet leger in te deelen
het "tegenwoordige bijeenschrapen
van mijnwerkers uit het leger om ze
weer naar de mijnen te brengen, bo
re ijst een betreurenswaardig gebrek
aan doorzicht. Een dergelijk gebrek
aan doorzicht hoeft de productie vau
onze scheepswerven belemmerd1.
BURGERDIENSTPLICHT IN ITA-
Llë. In de oorlogsxóne in Italië
wordt thans ook de burgerlijke dienst
plicht ingevoerd.
ONTBINDING VAN DEN PRUISI-
SCHEN LANDDAG Een schrijven
van de gemeenteraadsleden te Ber
lijn aan de directeuren dor gemeente
scholen wijst er op, dat men te Bor-
lijn spoedig ontbinding van den Prui-
6ischen Landdag verwacht.
'T GEBIED VAN CHOLM. Vol-
gsns de „Vo«s. Ztg." zou er een ge-
eime overeenkomst tusschen Oosten
rijk en Oekraïne bestaan betreffende
het gebied van Cholm.
TEGEN ONTMOEDIGENDE GE
RUCHTEN. Ook iu Hongarije zal
streng worden opgetredeu tegen de
verspreiders van valsche ontmoedi
gende geruchten.
'T VERDRAG VAN LONDEN.
Volgeus een telegram uit Berlijn zegt
de „Corrière deila Sera" in een arti
kel, dat het verdrag van Londen
waardeloos- is, in geval Oostenrijk in
zijn staatsverband blijft bestaan.
D» sluiting dor Noordzos
bepleit.
Archibald Hurd, (de marine^lee-
kundige van de „Daily Telegraph"),
die iu herinnering brengt dat hij lang
geleden aan heeft gedrongen op vol
strekte sluiting van de Noordzee, geeft
een overzicht vau de uitkomsten, be
reikt met het nieuwe mijnenveld, dat
vier maanden geleden gelegd ia en
komt daarbij lot deze slotsom on
danks alles wat de admiraliteit be
raamd en de marine met mooie uit
komsten gedaan beeft, wordt er nog
een ontzaglijke scheepsraimte in den
grond geboord. De verklaring daar
voor is te vinden in de vertraging met
een volledige sluiting van de Noord
zee door mijnen. Het is een wereld
oorlog, want zoo goed als de geheeld
wereld is gekant tegen de zeerooverij.
Slechts vier kleine onzijdige staten
staan tusschen de bondgenooten en de
maarregelen, die aan de zeerooverij
vermoedelijk «ens voor al een einde
zouden maken. Men dient te overwe
gen, of de belangen van de wereld-
niet oischen, dat de Noordzee gesloten
wordt en er geen andere uitgang over
blijft dan een. die volstrekt onder
ouzo contróle staat. In elk geval zou
men zeker de proef ermee kunnen ne-
incu, waarbij de onzijdige staten vau
Noord-Europa dan fforautsoeneerd
zoude u worden volgens het oen of an
dore plan dat hen voor gebrek zou
vrijwaren. Tenzij men dien weg in
slaat. moet de wereld blijkbaar mee>r
of minder machteloos toezien, dat de
vernieling van tonnenmaut aanhoudt.
De schepen kunnen vervangen wor
den, gelijk tot nu toe, maar denk eeus
aan de kosten en ook aan de moreele
uitwerking, als de duikboot niet over
weldigd is, voor de oorlog eindigt.
SPANJE EN DE ENTENTE.
Spastische bankiers plaatsten een
Amerikaansche leening van 250 mil-
lioen.
'T SPINNEWIEL WEER IN EEREI
In Oost-Pruisen beeft de oorlog een
oeroude huisnijverheid weer doen her
leven in Oost-Pruisen leggen de vrou
wen zich n.l. weer toe op het zelf
vervaardigen van linnen. Vóór den
oorlog wilde men slechts linnengoed
en damast hebben uit de fabrieken.
Thans keert men tot bet spinnewiel
terug. De stofkaart dwingt tot het
verbouwen van vlas, dat In Oost-Prui
sen goed gedijt.
OLIF. UIT DENNENNAALDEN.
Volgens oen Duitach bericht, heeft de
(heer H. Frnncó. na langdurige proef
nemingen in het Biologisch Instituut
I te München vastgesteld, dat de den-
I nennaalden een olie bevatten, die tech-
nisch goed bruikbaar is. vooral voor
do vervaardiging van zeep Men ban
deze olie ook uit pas gevallen dennen
naalden vervaardigen. mits zij maar
niet te lang hebben gelegen.
,T^me?^CTMp?uAntEKtoKNe^Yo?k van Europa en vraagt of geheel Eu-
meldt nader Ton einde transport- j ropa zich bij den toenemende» In-
micidelen vrij (e maken en voeding*- i vloed van Amerika op het vasteland
middelen te besparen, heeft de Am e- zonder tegenstand zal neerleggen,
rikaansche raad voor oorlogsindustrie Onder den invloed van den wereld-
gelast alle brouwerijen in Amerika op oorlog zijn de volkeren van Europa
1 December te sluiten. De brouwers volkomen verdeeld, doch hoog boven
verklaren, dat zij dan nog slechts voorde geweldige gebeurtenissen staat het
zee weken bier hebben, zoodat het na belang der hooge goederen, die door
Januari niet meer te krijgen zal zijn. 'de Amerikaansche interventie wor-
LOOPGRAVEN TUSSCHEN DE
GLETSCHERS. In de „Daily
News" beschrijft de oorlogscorres
pondent H. Warner Allen het schit
terende werk der Italianen in de hor
gen.
„Het is geen gemakkelijk werkje",
schrijft hij, „om de ijzige uitgestrekt
heden van den Ortlergroep, het
hoogst gelegen gevechtsterrein in
Europa, te bereiken. Men vertrekt
van een klein plaatsje in het dal,
4000 voet boven het oppervlak der
zee gelegen. De officier, die mij ge
leidde, moest dien middag het front
bezoeken en noodigde mij uit met
hem mede te gaan. De plaats van
bestemming was de Ortler-pas, nog
1000 voet hooger gelegen en bijna de
geheele weg leidde door in het ij»
uitgegraven tunnels.
Toen wij weder in de open lucht
kwamen, stapten wij op de weeke
sheeuw, waar het niet mogelijk is,
snel vooruit te komen. De vijand
was vandaag echter vriendelijk en
zond ons geen kogels toe, ofschoon
wij bemerkten, dat hij een massa
munitie verspilde op mannen, die
ver beneden ons een gletscher over
staken.
De frontlinie was een lange ijstun-
nel, in welke op elk punt waar een
aanval mogelijk was, een opening
was gebouwen. Het leek onmoge
lijk, dat iemand langs den ijsmuur,
langs welken wij benedenwaarts
naar den vijand keken, zou kunnen
naar*boven komen. Maar do Oosten-
rijksche bergtroepen zijn uitmun
tende klimmers, vooral op het ij»,
ofschoon op steenachtig terrein de
Italianen hun verreweg de baas
zijn.
Den volgenden dag vertrokken d<J
officier en ik, begeleid door den
chef-gids, naar een vooruitgescho
ven post, welke nog hooger is gele
gen. Hier was de ijsmuur zoo steil,
dat het onmogelijk was geweest er^.
tunnels in te hakken, zoodat de post
alleen na een kllmtocht to bereiken
was. Er waren re9ds als voorberei
ding voor onze komst treden in het
ijs gehakt.
Hier, op 12.000 voet boven de op
pervlakte der zee, ontmoeten wij
een troepje zeer vroolijke Alpini. Zij
hadden juist een groot werk verricht
dat den vijand ernstige moeilijkhe
den beloofde op te leveren. Zij had
den hiertoe de moeilijkst begaan
bare gletschers, met geweldig bree-
de spleten er tusschen, moeten
oversteken, op weg naar een zoo
goed als onbeklimbare rots, die
eenige honderde voet hooger was ge
legen.
Pas den vorigen dug hadden zij
hun werk volbracht en waren zij in
de open lucht teruggekeerd. Zij had
den een tunnel gemaakt door een
gletscher welke toegang gal tot de
Oostenrijksche stellingen.Het laatste
gedeelte van het werk was bij nacht
verricht. Een in de rots gehakt gat
was met sneeuw en een door steen
blokken vastgehouden zeil afgeslo
ten. Mij was de eer vergund het
eerst het hier achtergelegen onbe
kende gebied te overzien.
Ik kroop door de nauwe opening
iheen naar het aan het aan het an
dere eind gelegen sneeuwveld en
was nu aan de zijde welk het
dichtst bij den vijajidelijken uitkijk
post was gelegen.
Op betrekkelijk korten afstand
overzag ik het geheele verbindings
stelsel van een der stellingen van
den vijand. Lager in het dal kon Ik
het verloop van een luchtkabel vol-
egn, langs welke proviand en muni-
lie voor de geheele stelling moest
aangevoerd worden. Vroeger was die
absoluut veilig, door de bergmas
sa die hem aan het oog dor Ita-
l!(i a'non k^nlibrük, maar nu kon
den van hier' uit de Ita-
liaansche waarnemers het vuur hun
ner artillerie er heen richten."
HET AMERIKAANSCHE GEVAAR?
De „Münchener Allg. Ztg." waar
schuwt tegen de Amerikaniseering
(Slot).
Opgebracht.
De volgende tocht Is naar Baar-
ie-Nassau. Een schilderachtige weg,
<iien we vroeger vaak wandelden
■of fietsten. Daar ligt het dorp voor
(Ons. Maar de entrée wordt ver
sperd door een wacht en een bar
rière. Deze wordt geopend. We stap
pen af en de sergeant van de wacht
vraagt wiens beurt het is. Natuur
lijk nlemands beurt, zoodat Hij eeD
mannetje aanwijst. Die doet vijf
scherpe piepers ln z'n geweer, mïrkt
kalmpjes op: voor elk één en
dan trekken we naar de hoofd
(Wacht. Ik kijk onderzoekend, if de
.haanpal wel naar links ligc ei dan
•worden we langs de wacht binnen
geleid bij de m iróchaussée. "Panie
ren toonen. Nu wisten we dat en
idaarom hadden we een blnnen-
Jnndsch paspojrt bij ons. We kre-
«en een bewijs, dat we ons in B.
N. 00 mochten houden mot, de bood
schap er bij, dat we 't mojsten la
ten afstempelen bij vertrek en afge-
van aan de wacht. Ieder lezer kent
den eigenaardigen toestand in
B N.. waar we ••.ïddea 1. ge
meente een stuk Bêtgisch gebied
aantreffen: Baarle Hertog, met
.eigen kerk, postkantoor, gemeente
huis enz. Daar wappert de Belgi
sche vlag, ondanks den Duitscher,
■die dit gebied niet kan bereiken dan
over Hollandsch grondgebied. Daar
staat een toestel voor draadlooze te
legrafie, dat door Belgen wordt be
diend en door Hollanders gecontro
leerd. Natuurlijk verzenden we een
Belgische kaart met koning Albert
op den postzegel en knoopen een
praatje aan met een Belgisch
vrouwtje over hun broodkaarten,
zeepnood enz. Het Is bij hen al even
slecht. Alles op bonnekes. Tilburgè-
naare maken dikwijls een verre reis
om brood te koopen bij de Belgische
boeren, die minister Posthuma niet
behoeven te gehoorzamen.
Wij drinken een glas, laten onze
passen afstempelen en verlaten met
een gevoel van opluchting het afge
zette gebied.
's Avonds in de herberg.
t Is onze laatste avond en Wil
lem fuift op een flesch wijn na onze
uvondwandeling. 't Wordt dpnker
en 't Is stil in de herberg. Geen ge
bonk van langzame wagens op de
keien. Onze gastheer komt bij ons
zitten, haalt een kaarsje. Alphen
zal in 't donker zitten dezen win
ter donker Alphen! en schenkt
•ook wijn. En terwijl de flikkerende
Vlam een fantastisch licht werpt op
de gedaanten rond de tafel, ve lelt
.de> waard van 't leven in Brabant.
Hoe een verkooplng wordt gehou
den. Na Inzet komt later de hoo
ging. Een blaadje met kaarsjes
iwordt neergezet en als iemand den
inzet verhoogt, wordt een kaarsje
aangestoken. Groote spanning, want
'aits het kaarsje ie afgebrand, 1» de
hooger de kooper.. Wordt de Inzet
nogmaals verhoogd, dan wordt het
eerste kaarsje uitgeblazen en een
nieuw aangestoken. En zoo gaat
het voort.
Of van Brabanders op de Brus-
selsche kermis in het tentoonstel-
lingsjaar. Hoe de goeie Alphenaars
gingen zitten in een reusachtige ton
op bankskes aan de kanten, hoe ze
werden vastgebonden en hoe toen de
ton werd losgelaten, zoodat ze rond
draaiden in telkens sneller vaart,
onder het gegil van de arme slacht
offers. Hoo ze later wat veel bit-
terkes dronken en ln slaap geraak
ten op een bank in het park en niet
wakker werden voor den morgen.
"Hoe ze besloten er een dag voor te
nemen, om de heèle reusachtige
kermis te gaan zien, tent voor tent
en maar niet klaar konden komen.
Of hij verhaalt van 'n wedstrijd om
in België in één dag 't grootst aantal
IK.M. af te leggen en hoe ze einde-
dijk na een heelen dag gevlogen te
hebben van Brussel naar Namen en
Van Luik naar Brugge juist om 12
uur uit Turnhout te Alphen aan
kwamen per auto. Werkelijk, als
Jdazo menschen vertellen ln hun
prettig dialect, als hun oogen
echltteren van jolijt weg dan met
uw: donker Brabant! Dan voelt ge,
dat deze menschen zitten vol gezon
den humor en het leven kunnen ge
nieten.
Zaterdagmorgen.
Neemt het den dames niet kwalijk,
dat ze ietwat katterig zijn en wat
laat aan de ontbijttafel verschijnen.
Elixir d'Anvera eu wijn krijgen ze
thuis alle dagen niet. Dan na het
ontbijt een cogenblik van spanning.
Het oogenblik van afrekenen breekt
aan, net als aan 't Westfiont De
rekening komt. Daar staan de „bit-
terkes", de Elixers, melk met bran
dewijn gerangschikt naar tijd en af
gewisseld met flesschen wijn. En het
pension? „Ja ziede ge, wat hadt gij
gedacht?" Aarzeling aan onzen
kant. „Ik zal u zeggen, wat de da
mes 111 de keuken hadden gedacht
f 1.50 per dag en per persoon maar
als het te veel is moet go liet zeggen.
Tableau. Plus 2 flesschen wijn. En
180 eieren voor onze rekening. Zoo
hebben we het bestaan om in den
jare 1918, het dure jaar, uit te gaan
voor f 1.50 per dag (wat Je nog meer
uitgeeft reken je maar niet). Wie
lacht daar?
En dan heerlijk brood, niet onze
kleffe taart, thee en koffie in over
vloed en boter idem zonder kaart.
Op reis naar huls.
We nemen afscheid van dezo goe
de menschen want onze week la
vol en peddelen over Rlel en Til
burg naar Oosterwijk. Het beroemde
Oosterwijk, dat mij maar niet kan
bekoren om de drukte, de zwartet
mulle wegen en de vieze riviertjes.
Maar de vennen dan? zult ge vra
gen. Die groeien dicht met riet. Ik
zie liever een mooi Hollandsch of
Friesch meer met wijde ruimten, don
een poel met riet en waterlelies om
zoomd met dennen. Het Is een mode
artikel, waar Oosterwijk reclame
voor mankt.
Nurks in Oosterwijk.
Dan gaat de tocht verder over Ho-
ren, Helvoirt, Vucht en Den Bosch.
Daar nog eten, de beroemde St-
Janskerk bezichtigen en dan om 9.26
huis toe met den trein, na een week
van zonneschijn en geluk.
Au revoir doux pays!
Haarlem, Aug. 1918. D. K.
