ültrilking Broodkaart»,
Melk
Kalkeeniieneieren
YlseschdistribHiie
Distributiebedrijf
Agenda
Stadsnieuws
Het Tooneel
SCfc Jaargang Ko. 10858
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 18 OCTOBER 1918
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemacKUtd het Algemeen Binnen- ea BüUöniaiukch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem an de dorpen in den omtrek waar een Agent go-
yestigd is (kom der gemeente) f 2.25. Franco per post door Nederland f 2.60. Afzonderlijke nummers f 0.15.
Geïllustr. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.51*. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
post f 0.69.
Uitgave der N.V. Lourons Coster, Direc-eur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTiEN: Van 1—6 rogels f 1.— iedere regel meer 20 Cts. Reclames 40 Cis. per regel. Tijdelijk
oorlogstoesiag 20 procent. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tiemtuiver* advertentiën van Vraag en Aanbcd
van 1—5 regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel meer 121.* Cts. A contant. Buiten het Arondissement dubbele
prije. Advertentiën builen bet Arrondissement 25 Cts. per regel. Reclames 60 Cis. per regeL
Directie en Administratie i Groote Houtstraat 93. Telefoonn. der Redactie 6G0 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Bonhoekjes si VleesehSaarten.
De uitreiking van broodkaarten,
boiibocl'.jes en vleeschkaarten zal
plaats hebben op de navolgende da
gen:
MAANDAG 21 October voor de num
mers:
1—3000 gebouw Zang en Vriend
schap.
3001—6000 gebouw Sint Bavo.
DINSDAG 22 October voor de num-
meis:
6001—9000 gebouw Zang en Vriend-
Bchap-
9001—12000 gebouw Sint Bavo.
WOENSDAG 23 October voor de
pummers:
12001—15000 gebouw Zang en Vriend
schap.
15001—18000 gebouw Sint Bavo.
DONDERDAG 24 October voor de
nummers:
18001—21000 gebouw Zang en Vriend
schap.
21001—2-1000 gebouw Sint Bavo.
Telkens vandesvoormid-
dags 8 uur tot des namid
dags 4 uur.
Bij dezeuitreiking heeft men
broodkaarten, bon boek
jes en vleesch kaarten in
ontvangst te nemen. Men is ver
plicht deze bescheiden bij ont
vangst nate tellen, daar NA het
verlaten van het lokaal op Reclames
geen achtgeslagen wordt.
Voor eventueele klachten wende
men zich tot den zich in 't lokaal bevin
denden chef of controleur. Aan k 1 n-
deren worden geen KAARTEN
afgegeven. Voor ontvangst der brood
kaarten wordt-vakje 11 en voor de
bonboekjes en vleeschkaarten vakje
12 der rantsoeneeringskaart geknipt;
het verdient daarom aanbeveling dal
een ieder zich overtuigt dat de vakjes
11 en 12 niet reeds geknipt zijn.
OitriikiBg Ilndermeeibens,
Aanvnlllngsbroodkiartsn ei
Kinderzsepk=ar,an.
De uitreiking dezer kaarten voor
kinderen beneden den leeftijd van een
jaar zal plaats hebben voor degenen
wier namen aanvangen met een der
letters:
A. B. C. D. E. en F. op Maandag
21 October.
G. H. I. J. K. op Dinsdag 22 October
L. M. N. O. P. Q. en R. op Woens
dag 23 October.
S. T. U. V. W. X. Y. en Z. op Don
derdag 24 October.
Telkens van 'J—4 uur aan het G e-
meentelijk Levensmidde
lenbureau.
AAN KINDEREN WORDEN GEEN
BONS-AFGEGEVEN.
WAARSCHUWING.
Hel is mij gebleken, dat velen zich
niet houden aan tijd en plaats, waar
zij hun distributiebescheiden belmo
ren af te halen.
Deze personen komen dan na den
laataten dag der uitreiking aan ruijn
bureau hun broodkaarten enz. afha
len, wat, met het oog op de admini
stratie, moeilijkheden oplevert
lk vestig er de aandacht op, dat
voortaan aan deze personen geen
broodkaarten, enz. zullen worden uit
gereikt vóór den eersten Maandag
volgende op den laatsten dag van uit
reiking, tenzij voldoende kan worden
aangetoond, dat men gedurende do
dagen van uitreiking verhinderd was
te komen.
De Directeur van. het Gein.
Levensmidd.hureau te Haarlem,
F. DE JONGE.
Directeuren van de Distributie
bedrijven van Haarlem, Heemstede
en Schoten brengen ter kennis, dat
mei ingang van Zaterdag 19 October
het melkrantsoen op 2; 10 Liter per
hoofd moet worden gesteld.
De Gemeentebesturen van Haar
lem, Bennebroek, Heemslede, en
Schoten brengen ter kennis, dat door
den Minister van L., N. en H. is
bepaald. dat zij die kaik-eenden-
ederen wenschen te vervoeren, daar
toe vergunning kunnen bekomen
van het Rijkskantoor voor Pluim
vee en Eieren, na indiening van een
verzoek aan dat kantoor, in welk
verzoek zal zijn te vermelden het
aantal eieren voor het vervoer,
"waarvan vergunning wordt ver
langd. benevens de plaats waarheen
de eieren zullen zijn te vervoeren.
HAARLEM.
Verkrijgbaar op Zaterdag 19
Octobar op boa No. 28 van alle
jettcra
3 ons graskalfsvleeseh
bij:
S. KATER, Keijztrstraat
MANTEL, Scbagchelstraat
SCHOUTEN, KI. Houtweg
HOUTMAN, Kruiswag.
Lappen f 0.90— per poad
Stukje» f 1.10—
LEVENSMIDDELEN-
VOORZIENING.
De Directeur van het Gemeente
lijk Levensmiddelenburau te Haar
lem brengt ter kennis, dat verkrijg
baar wordt gesteld:
Spekbokkirtg
Zaterdag a.s. van 10 uur v.m.
tot 1 uur n.m. en van 5—7è uur in
de Gemeentelijke Visehhal (ZON
DER BON),
PRIMA KWALITEIT SPEK
BOKKÏNG
tegen den prijs van 17 cent per
stuk. Verpakking medebrengen.
Haring en
Gezouten Visch.
Zaterdag a.s. van 10 uur v.m.
tot 1 u. n.m. en van 57i u. n.m. m
do Gem. Visehhal ©n in het Pand
(ZONDER BON),
PRIMA NIEÜWE HARING (12
cent per stuk) en
GEZOUTEN SOHELVI3CH (35
cent per pond).
Verpakking medebrengen.
Regecrngs-visch.
Zaterdag a.s. van 10 uur v.m.
tot 1 uur n.m. per persoon
EEN POND VISCH
op vertoon van vischkaart No. 6351
7100 in de Gem. Visehhal.
Vischkaart No. 71017700 in hot
Pand, ingang Koningstraat.
Suiker.
Gedurende het tijdvak van 19 tot
en met 25 October op Bon A.
No. 85
i K.G. SUIKER.
Op Bon 11e tijdvak (kindersuiker-
kaart) gedurende bovengenoemd
tijdvak eveneens
1 K.G. SUIKER,
Meli6 No. 1 of bijsoorten naar kou-
ze van den kooper.
Chocoiadereepsn
Vanaf Zaterdag 19 October tot en
met Zaterdag 26 October bij de
Haarlemse lie Banketbakkers enz. op
Bon No. 17 der Zeepkaart
EEN ONVERPAKTE REGEE-
RINGS-CHOOOLADEREEP,
tegen den prijs van 12 cent per
stuk.
Op dezen bon mogen uitsluitend
ONVERPAKTE reepen worden af
geleverd.
Groene Erwien.
Met ingang van Zaterdag 19 Oe
tober op Bon A. No. 86
2 ONS GROENE ERWTEN.
Na 25 October is deze bon niet
meer geldig.
De Directeur voornoemd.
F. DE JONGE.
fiSBSGiidigtrilmtis
Op vertoon van Vischkaart num
mer 1900 tot en met 2200 en van
nummer 1 tot en met 600 en tegen
inname van bon No. 83 voor de num
mers van 1900 tot on met 2200 en
bon No. 5a voor dc nummers van 1
tot en met 600 verkrijgbaar: op Za
terdag 19 October:
LAPPEN, GEHAKT en POU-
LET bij: C. de Graaff, Binnenweg
7, van 812 uur voor de nummers
19(10 tot en met 2200 en 1 tot en met
200; van 2—4 uur voor de nummers
van 201 tot en met 600.
Aan het Dienstgebouw, Boeken
rodestraat 9 van 8—12 uur voor de
nummers van 1900 tot en metfSOO en
van 1 tot eu met 600.
FIJN VLEESCH bij: D. van
Amerongen, Raadhuisstraat van
9—1 uur'en van tot 5i uur, aan
het Dienstgebouw Boekenrodestraat
9 van li—5i uur.
Tegen inname van Bon No. 63
verkrijgbaar voor de nummers van
2001 tot en met 2200, 1 ONS WORST
op dezelfde uren en dezelfde plaat
sen
ZATERDAG 19 OCTOBER.
N.V. Steenhouwerij v.h. M. H. J.
.Troupin. Vergadering van aandeel
houders, 3 uur.
Clneraa-Palaee: Groote Boutatrasto
Bioec. rooretellln*.
Bchoujvburg De Xroor, Groot»
Markt, Bioac. TOoraUliing.
Apollo-Theater, Barleljorleetraafc
Biosc. voorstelling.
Kleine Vereeniging, KI. Hout
straat Bioscoop-voorstelling.
Dg Spaanseiie ziakte.
De aard derziekte.
De manier van besmetting
Debestrijingsmaat-
rege len.
- Van den heer L. W. Havelaar, di
recteur van het Gemeentelijk labo
ratorium voor pathologische bacte
riologie, is een belangrijk rapport
verschenen aangaande de Spaan
seiie ziekte, dat in de2e dagen, nu in
vele plaatsen van ons land de ziekte
zich weder zoo gaat uitbreiden, wel
de aandacht zal trekken.
Er wordeh inderdaad belangwek
kende mededeelingen in gedaan,
aangaande den aard van de ziekte,
de wijze van besmetting enz. De
conclusie is dat het besmettingsge
vaar zeer groot is en dat er weinig
kans is om met bestrijdingsmaatre
gelen afdoende resultaten te ver
krijgen.
Zeer belangwekkend zijn de sta
tistische gegevens ten opzichte van
den leeftijd en het geslacht van de
personen, bij wie de ziekto voor
kwam!
Het onderzoek naar den aard van
de Spaansche ziekte werd door den
heer Bavelaar ingesteld naar aan
leiding van de gevarien, die te Haar
lem voorkwamen. Hij deelt mede,
dat ongeveer hall Juli te Haarlem
de eerste gevallen werden waarge
nomen en dat door hem aan de
geneesheeren alhier is gevraagd rne-
dedceling te doen van de door hen
waargenomen gevallen. V orden
wendde hij zich tot eenige bacterio
logen in het huiteuiand om hun oor
deel aangaande de ziekte te verne
men. Door eenigen van hen werden
herhaalde malen de influenzabacil
gevonden, terwijl anderen deze
bacillen of niet of slechts enkele
malen waarnamen. De meeningen
waren tamelijk verdeeld. Ook bij
een door den heer Kavelaar zelf ge
daan onderzoek van hem toegezon
den materiaal, in hoofdzaak bestaan
de uit sputum en keelslijm, weiden
-'uiteenlooponde resultaten verkre*
,gcn. Voor een 'uitgebreid onder
zoek ontbrak hem de lijd.
Opmerkelijk is, aldus do direc
teur, dat bij geen dei' sputumonder-
zoekingen influenza-achtige bacte
riën zijn gevonden, hoewel bij in
fluenza deze bacillen juist veel in
sputum voorkomen. Hij vermeldt
vertier dat andere onderzoekers tot
eenzelfde resultaat kwamen.
Wat nu de ziekte zelf betreft, zoo
wordt zij, gaat de direct, voort, door
de meeste medici op een lijn gesteld
met influenza, zooals deze bekend is
door de epidemie van 1889—1890. De
snelle verbreiding en vele van de
ciiméeke verschijnselen komen met
influenza overeen en de verschillen
die tusadien deze twee ziekten be
staan kunnen het gevolg zijn van
het optreden van de thans beer-
sclrende pandeinie in uen zcinor,
terwijl .influenza maestal in het
koudere jaargetijde voorkwam.
Eoo men al beide ziekten gelijk
wilde steken, dan ifl daarmede ech
ter niet gezegd, dat de aetiologie de
zelfde behoeft te zijn. Reeds meer
malen zijn influenza-achtige epi
demieën waargenomen, waarbij als
oorzaak verschillende bacteriën zijn
gevonden, die geen influenza-bacü-
len waren'.
Na dan op eenige cliniscüe ver
schijnselen de aandacht te hebben
gevestigd en daarbij te hebben doen
opmerken, dat de ziekte in het alge
meen van korten duur is, wanueer
zicii geen complicaties voordoen en
dat zij in zooverre ©enigszins van
influenza verschilt, deedt de direc
teur mede, dat hij voor de epide
miologie van 200 gevallen de bijzon
derheden heeft laten opnemen. Hij
steit daarbij op den voorgrond, dat
de verkregen gegevens niet altijd
even betrouwbaar waren. In de
eerste plaats stuit men al dadelijk
op de vraag ,of al de als Spaansche
griep opgegeven gevallen wel tot
dze ziekte behoor en en in de twee
deze ziekte behooren en in de twee
de plaats zijn de mededeelingen van
linisgenooten of van de lijders zelf,
hoewel te goeder trouw gedaan, niet
altijd even juist.
De wijze van besmetting, aldus
de directeur, blijkt in de meeste ge
vallen te zijn in hoofdzaak contact
met een lijder en wel vermoedelijk
door speekseldroppeltjes. In hoogst
enkele gevallen zou men geneigd
zijn te denken aan contact met een
reconvalescent, maar deze gevallen
zijn zoo zeldzaam, dat ik hieruit
geen conclusie durf te trekken, te
meer niet, daar niet met zekerheid
,is vast te stellen dat geen contact
met een zieke heeft plaa'.s gehad. Is
de besmetting door reconvalescenten
onwaarschijnlijk, zoo zijn er meer
gevallen, die op infectie door ge
zonde bacildragers duiden.Eoo kwam
in een gezin een persoon, af
komst ig ui(, een besmette omge
ving en hoewel deze persoon niet
ziek was of ziek was geweest, was
den volgenden dag een der huisge-
nooten aangetast en een dag later
twee anderen.
In een ander gezin was een der
huisgenooten in aanraking geweest
met eer, lijder en hoewel deze per
soon niet ziek is geworden kreeg
een der familieleden de griep. Be
smetting door voorwerpen, zooals
boeken, brieven, speelgoed enz.,
komt voor zoover ik kun nagaan,
niet voor.
In ongeveer 48.9 procent der on
derzocht© gevallen zijn de per
sonen na hoogstens twee dagen in
contact geweest te zijn met een lij
der zelf ziek geworden. Uit dat
asters! kort, tijdsverloop tusseiien!
contact met een lijder en het zelf
ziek worden mag de conclusie wor
den getrokken, dat het besmeiungs
gevaar zeer groot is, althans voor
bepaalde leeftijden en dat de uit-
strooiing van bacillen door de zie
ken zeer belangrijk is. Betond weid
dat op 7 personen, die aan besmet
ting zijn blooigesteld geweest, twoe
personen ziek werden. Daar echter
de mogelijkheid niet is uitgesloten,
dat door toevallige omstandigheden
een of meer der huisgenooten niet
besmei konden worden, kan veilig
aangenomen worden, dat de dispo
sitie grooter is dan het gevonden
cijfer.
Wat aangaat de leeftijden, waren
er van de 200 onderzochte geval
len in den leeftijd van 1—10 jaren
6.5 pet., 11—20 jaren 35.5 pet., 21—30
jaren 29,5 pc»., 31—40 jaren 15.5 pet.
41—50 jaren 7 pet., boven de 50 jaren
4 pet., terwijl van vier personen de
leeftijd niet met zekerheid bekend
was. Bijna 2/3 der gevallen vallen
dus in de leeftijden van 11—30 ja
ren. Neemt men den leeftijd In ver
band met bet geslacht dan verkrijgt
men de volgende cijfers: van 1—10
jaren vrouwelijk: 4 pet., mannelijk:
2.5 pet., van 31—20 jarcr.: 14.5 pet
en 21 Dct., van 21—30: 12 pet. cn
17.5 per.; van 31-40: 4 pet. en 11 5
pet-, van 41—50. 2.5 pet. en 4.5 pet.
en boven de 50 jaren: 3 pet. en 1
pet.
Daamit blijkt, dat bij Mnderon
van 10 jaar en jonger en bij perso
nen boven de 50 jaar het vrouwelijk
geslacht meer aangetast wordt dan
het mannelijk, dat echter in de
overige leeftijden de ziekte meer
bij mannen dan bij vrouwen voor
komt. In het algemeen genomen is
de verhouding van man tot vrouw
ongeveer als 3:2.
Of werkelijk in de leeftijden van
.14—50 jaar bij het mannelijk ge
slacht meer resistentie tegen de
ziekte bestaat dan bij het vrouwe
lijk, of wel de oorzaak moet gezocht
worden in de omstandigheid, du»
mannen meer in lokalen komen
waar veel personen bijeen zijn dun
de vrouwen valt niet met zekerheid
te zeggen, maar het komt mij voor,
dal bet laatste waarschijnlijker is,
Dat hier ter stede betrekkelijk zoo
weinig kinderen zijn aangetast is
vermoedelijk toe te schrijven aan
het feit, dat tijdens de grootste
uitbreiding van de ziekte de
scholen gesloten waren. Tevens
moet in het oog worden gehouden,
dat bij kinderen, zooals bij meer
andere ziekten, het verloop dikwijls
anders is dan bij volwassenen en
dat daardoor vele gevallen als zoo
danig niet bekend zijn.
Van de onderzochte gevallen, voor
zoover zij bekend waren of reeds
langer dan 7 dagen ziek waren,
waren binnen 7 dagen hersteld bijna
57 pet, niet hersteld ruim 43 pet. Bij
de personen die 7 dogen of korter
ziek waren was de verhouding van
vrouwen tot mannen ongeveer zoo
als bij de zieken werden gevonden,
dat 2.3. In de leeftijden van 11—
30 jarep zijp bij pa 42 pet» van hot
totaal aantal zieken na 7 dagen of
korter hersteld.
Wat aangaat het ontstaan der
ziekte, meent de heer Havelaar dat
met vrij groote zekerheid mag wor
den aangenomen dat zij door mili
tairen is overgebracht. De ziekte
kwam voor in alle klassen van de
maatschappij. Wel echter blijkt,
wat <x>k zeer goed begrijpelijk is,
dat het te zamen werken of te za-
men zijn in fabrieken, werkplaat
sen enz. met personen, die ziek wa
ren aanleiding heeft gegeven tot
besmetting.
Aan het eind zegt de heer Have
laar:
Wat tenslotte betreft de bestrij
dingsmaatregelen, zoo vermeen lk
dat er weinig kans bestaat om
daarmede afdoende resultaten te
verkrijgen. De buitengewone snelle
besmetting, he± uiterst korte in-
cubatietijdperk, maken dat in de
meeste gevallen reeds besmetting
zal hebben plaats gehad eer men
voorzorgsmaatregelen voor de ver
spreiding kan nemen; terwijl de
groote uitbreiding het niet doenlijk
maakt om de lijders te isoleeren.
Hoogstens zou men maatregelen
kunnen nemen om verzamelingen
van personen tegen te gaan.
Het is mogelijk, dat wanneer wy
meer weten van de aetiologie van de
ziekte, de bestrijding met eenige
kans op succes zal kunnen ter hand
genomen worden, zoolang dit echter
niet het geval is verwacht ik van
(bestrijdingsmaatregelen .weinig re-
sultan».
OTHELLO" VAN WILLIAM SHA-
KESPEAUE DOOR „Het Groot
T o o n e e 1". Dat een pos opge
richt tooneelgezelschap als „Het
Groot Tooneel" de reeks zijner voor
stellingen opent met één van Shakes-
p ear es geniaalste werken, legt getui
genis af van den ernst waarmede dit
gezelschap zijn werk aanvangt; en
wanneer de voorstelling dan is ge
worden tot zulk een gaaf kunstwerk
als wij Donderdagavond in onzen
schouwburg mochten bewonderen,
voelen wij een groote vreugde eu de
blijstemmende verwachting, dat deze
vereeniging nog veel mooi werk zal
geven.
Over heel de voorstelling lag ernst
en wijding; er sprak eerbied uit te
genover den dicliler en tevens het
bewustzijn van eigen kunnen; be
wustzijn, door het welslagen ge
rechtvaardigd.
In de eerste plaats was dooi' de
werkdlijk vlekkelooze Jago-uitbeel-
ding van Coen Hissink.
Jago is de hoofdpersoon van 't stuk;
hij toch is de drijvende kracht, dc
duivelsche heerselier over het lot der
anderen, die allen werktuigen zijn
in zijn handen. Deze figuur is één
der ineestcrlijkste scheppingen van
Shakespeare; Jago is een duivel in
menschcngodaante, wiens eenig leed
is, dat andere menschen gelukkig
en vooral, dat zij goed zijn,
wiens eenig doel bestaat in liet ver
nietigen van dat geluk en het wekken
van kwaad in wie goed was. Waar
dit laatste niet gelukt, als bij Des-
dcinona, zal hij liet goede op de
schrikkelijkste wijze doen lijden.
Toch is hij niet gansch en al dui
vel; zijn menschel ij kheid spreekt in
tie verontschuldigingen, die hij zoekt
voor zijn haat aan goedheid en ge
luk; telkens weer houdt bij zichzelf
voor, hoe hij door Othello wordt ach
teruitgezet en hoe do laster fluistert
over een liefdesverhouding tusschen
Emilia, zijn vrouw en den Moor.
Maar zijn werkelijke drijfveer is
haat aan al wat goed is en mooi en
dit weet hij diep in zich.
Othello is zijn eerste slachtoffer;
hij, de oosterling, lichtgeloovig tot bij-
geloovigheid toe, trotsch op zijn prin
selijke afkomst en toch voelend zijn
minderheid tegenover de blankere
Italianen, valt argeloos in den strik
door duivelsche sluwheid gespannen.
Omdat die duivelsche sluwheid hem
weet te grijpen in zijn zwakheid.
Othello ie n i e t de jaloerscüe van
nature; in hem zelf zou nooit een
argwanende gedachte zijn opgestaan;
alleen Jagos inblazingen, die wer
ken op zijn lichtgeloovigheid en op
die zekere overgevoeligheid voor al_
wat op achteruitzetting gelijkt, kun
nen den argwaan in hem wekken. En
zijn Oostersche fantasie vat de opge
wekte gedachte beet en blaast de
vonk aan lot een laaien brand,
waarin alle goedheid, al het nobeie
van zijn karakter verteren.
Othello is evenzeer slachtoffer als
Desdemona en beklagenswaardiger
dan zij, omdat hij in zijn verdwazing
een nooit te delgen schuld op zich
laadt.
Coen Hissink's Jago was een crea
tie, omdat zijn opvatting afweek van
de traditioneele, die Jago in uiter
lijke verschijning reeds tot een dui
vel maakte.
Mei deze iaaisle opvatting kunnen
wij OU3 kwalijk vereenigen; Othello
toch en ook Cassio en Desdemona
en Rodriga, kortom allen om Jago
heen, houden hem voor een eerlijk
man en dit juist geeft hem zooveel
macht over menschen en omstandig
heden. Dus moet hij den indruk ma-'
ken yan eerlijkheid cn rechtschapen
heid, ten minste waar hij met ande
ren samen is.
Hissink nu hield Jago geheel iu
die lijn; zijn duivelachtigheid bleef
geheel innerlijk, zoodat wij toeschou
wers den waan der andere personen
als natuurlijk konden zien.
En zóó ik durf wel zeggen zóó
alleen komt de grootheid van de
Jago-schepping tot zijn recht; wij
zien hier den Uebermensch in het
kwade, die alle middelen ook ui
terlijke tot zijn gerief heeft om
zijn doel te bereiken.
Van Dalsum gaf van Othello voor
al den mensch, verzonken in ellen
de, die, al worstelend om aan die
ellende te ontkomen, Al dieper er in
verzinkt,
We hadden ook wel gaarne iets er
van willen zien, hoe in hem de ge
voeligheid als Moorsehc prins ge
raakt is door de vernedering die zijn
vrouw de voorname Italiaansche
hem aandoet. Shakespeare toch
zinspeelt op verscheidene plaatsen op
Othello's gevoeligheid op dat punt
en Jago raakt ook deze kwetsbare
plek, vooral in het meesterlijke stuk
dialoog, waai- bij voor het eerst
Othello's argwaan wekt.
Hoe-'t zij, van Dalsum gaf ook naar
zijn opvatting een gave schepping en
het bovengenoemde gesprek tusschen
hem en Jago werd tot een meester
stukje; legde hij in de driftuitbar-
Btingen 't wat te dik er op, in het
laatste bedrijf was zijn spel bewon
derenswaardig ingehouden en aan
grijpend van diepe smart.
En mevrouw Gilhuys als Desdemo
na legde hier in haai1 spel de teedere
en toch sterke gevoeligheid, die de
dichter aan deze gemoedsvolle vrou
wenfiguur gaf: hoe schoon de sublie
me leugen, waarmede zij stervend
haar moordenaar van schuld zoekt
vrij te pleiten!
Sara Heybiom leek wat kinderlijk
als Emilia en haar loepen met hot
lang over de voeten vallend kleed
was verre van mooi; ook kwam hot
geestige van dc rol niet bij haar tot
recht; in de slotscène echter verraste
zij door warm, temperamentvol spel.
Van M au rits Parser mochten wij
een goed-kluchtigen nat en van Jan
Boezer een schïiderachtïgeii Braban-
tio bewonderen. De doge van Willem
van der Hoog viel wat schraal uit,
terwijl de rol van Rodrigo bij M. J.
van Gestel in goede handen was.
Daar zat begrip in.
Ten slotte blijft nog Charles Gil
huys met eere te noemen over; als
levendig vertolker van de Cassio-rol,
maar vooral als regisseur, dat is su-
inenvaiter van dc enkele figuren in
het geheel van het werk.
De door hem gekozen décors naar
ontwerp van Frans Huysmans hiel
pen onze verbeelding zonder haar in
haur vrijheid van voorstellen te be
lemmeren; alleen de tuin leek te
traditioneel. Maar wat een mooie
stemming in de nachtelijke zitting
van den senaat, met. het licht der
bougies uitschijnend op de kleurige
cosluums; en weer hoe goed in loon
Desdemona's slaapkamer, waar het
maanlicht binnenscliijnt als een
malle schemer vol dreiging.
Het was een avond, die een mooie
herinnering nalaat.
Jammer, dat de zaal niet voller
wus. Waagde men zich niet aan een
nieuw gezelschap, ondanks de goedo
pers? Of haakt men in dezen tijd
van druk vooral naai- luchtige kunst?
Hoe 't zij, de niet-komers haddon
ongelijk, dat getuigde ook het warme
applaus der wèl-komers.
Het best bezet waren atnphithea,
ter en gaanderij waar veel jongeren
een plaatsje hadden gevonden.
Zou het niet aanbeveling verdie-
non een herhaling van de Othello-
opvoering te doen geven als volks
voorstelling? Ik twijfel niet aan liet
succes.
Shakespeare werd ook in zijn tijd
gretig genoten door wat wij „het
volk" plegen te noemen.
ANNA VAN GOGH—KAULBACH.
THE BONNIE SONG. Evenals
verleden jaar biedt het ijverige be
stuur van de Sociëteit „Vereeniging"
den lelden ook dit winter-halfjaar
eenige gezellige bijeenkomsten aan.
Op die avonden ziet de zaal er wat
huiselijker uit, dan op gewone, voor
het publiek toegankelijke avonden:
slechts een gedeelte van de anders te
groote zaal wordt gebruikt en de
rechte, stijve lijnen van de stoelen
rijen worden tot gebogen lijnen ge
vormd.
Van die stoelen gesproken: er wa
ren er Donderdagavond, toen de eer
ste der gezellige bijeenkomsten van
dit jaar gehouden werd, wel wat veel
onbezet, vonden wij. De kunst van
mevrouw Geertruida van Vladerac-
ken (o, geen „Gróót© Kunst", maar
toch was alles „Af' en sierlijk en ge
voelig en soms geesiig-ondeugend
wat mevrouw ons te zien en te hooren
gaf) had beter verdiend.
Was het omdat niet ieder weet wat
„The bonnie song" eigenlijk is, of
omdat velen het oordeel onderschrij
ven, dat wij Donderdagavond bij het
uitgaan door een eerzaam Societeits-
lid 'hoorden uitspreken: „Voor 'n
oogenblikkie is 't wel aardig, mmr
een heelen avond .1" En 't gebaar
en de gelaatsexpressie, waarrrtcdo be
doeld lid de laatste twee woorden on
derstreepte, had zelfs mevrouw
van Vladeracken hem niet kunnen
verbeteren!
Want: de kracht van deze kunste
nares wanneer er tenminste bij de
