HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Stadsnieuws
Door het lot verbonden
DINSDAG 12 NOVEMBER 1818 TWEEDE BLAD
No. 2553
Opmerkingen over Oorlog en Vrede.
NOG EENS KEIZER WILHELM.
De gesehiedonis vau deze dagen ia
oiet om bij te houden. Terwijl wij
slapen, elen 01 ons werk van al en dag
doen. schrijdt zij door Europa en
blaast met haar sterkeu adem tronen
en vorsten omver. Zaterdag beeft Wil
helm von Hohenzollern don zijne prijs
gegeven en toen wij ons nog afvroegen,
•waar hij nu zou heengaan, daar een
overgroot gedeelte van de wereld1 voor
hem gesloten ia omdat het door zijn
vijanden wordt bewoond, kwam hij te
Eijsden de N'eder andsche grens over-
Zoo is bij dan onzo gast geworden.
Voor den derden koer. want as kei
zer kwam hij tweemaal in Nederland.
En nu? Als Dnitsch generaal, die ge
ïnterneerd zal moeten worden totdat
de oorlog over is on dan kan gaan
waar hij wil.
In elk geval is bet een roemloos
einde. Wanneer in den ouden tijd een
regterend vorst een oorlog had be
gonnen, dan bleef hem. zoo de krijgs
kans tegon hem was a a werkelijk aan
voerder vau zijn troepen althans de
gelegenheid, met hen in de laatste
worsteling te sneuvelen. Daar lag nog
eoa zekere grootheid in. Wilhelm von
Hohenzollern verast met stüleu-trcrm
het slagveld. Hij brengt zich in veilig
heid. Het is droevig en naargeestig.
Terwijl zijn naam in de laatste vier
jaar een schrik ea afschuw is ge
weest, komt er nu bij sommigen een
reactie. Van medelijden met den ver
slagere. Ofschoon dat pleit voor hun
goed hart, moest hun veratand toch
zeggen, dab die oompaasie misp aatet
ia. Wie zijn lot over zijn eigen hoofd
gebracht neeft, zoo ontzaglijk veel lij
den veroorzaakt heeft, verdient waar
lijk geen medelijden.
Eijsden ligt vlak tegenover Visé.
hot eerste Belgische plaatsje, waar
de Duitschera i
drie maanden. Men beweert zelfs, dat
zijn zoon behoorde tot diegenen, die
zijn vaders troonsbeklimming afkeur
den; oneenlgheid in de familie is
daarvan het gevolg geweest en algen-
aardig was het, dat later keizer Wil
helm vaak in woord en geschrift sprak
over de groote eigenschappen van zijn
grootvader, maar van zijn vader bijna
niej, repte. Misschien geschiedde dat
onder den Invloed van Bismarck, die
keizer Fried rich om diens vrijzinnige
denkbeelden niet lijden kon en hem
zooveel mogelijk bestreed.
Want Bismarck was zijn leermees
ter in de staatkunde geworden! En
ook toen Wilhelm keizer was gewor
den, raadpleegde hij den ijzeren
kanselier" vaak en betuigde hem
meermalen zijn waardeering en er
kentelijkheid. Langzamerhand even
wel werd de autoriteit van den grij
zen dienaar hem te zwaar, hij wilde
alleen zijn eigen wil volgen en uit-,
voering geven aan zijn eigen plan
nen. Merkwaardig is bei, bezien ln 't
licht van de laatste gebeurtenissen,
dat het, punt waarop ten slotte hun
vriendschap strandde, een denkbeeld
van den keizer is geweest tot verbe
tering van het lot der arbeiders. Bis
marck «verzette zich hardnekkig te
gen deze plannen en moest dus, toen
de keizer deze doorzette, gaan.
Inderdaad zijn de twee rescripten,
die Wilhelm over de arbeidersbelan
gen openbaar maakte, voor dien t.
een kloeke daad geweest, welke veel
besproken en door de belanghebben
den zeer toegejuicht werd. Hij erken
de daarin he-, recht van den arbei
der, om verbetering van zijn lot te
eischen; zocht naar de middelen en
wegen, om vertrouwen,' rust en vrede
het begin van Au- te wekken onder de arbeidende klas-
gust us 1914 brandende en verwoesten- aen; duldde niet, zooals hij zelf op
oe binnenyioen. Ruim vier laren la- merkt: „dat de moderne maatschap-
Ier komt. hij langs diezelfde richting piJ op de snijtafel der industrie ligt
*>I„,-1.I.-.T, nnai. NnWorlanH dO kfa8- 1 - -
vluchten Daar Nederland. <te lUas-1 eI) voorwerp is, waarin de groote
Keke vrijplaats voor zoovelen. die hun j heeren dcr industrie naar welgeval-
land ont iepen. je„ bunnen rondsnijden
Op 27 Januari 1859 is hij geboren. "j| we°fChte dus bij zijn werk de
«Een flinke rekruut," zei de overate j ujedewerking der arbeiders. Maar,
Von W ran gel, die do geboorte aan voor zoover zij doen wal hij
beveelt. Gaan zij op eigen
hand een poging doen tot lotsverbe
tering, dan zullen zij zijn macht ge
voelen. Dit standpunt Is tijdene zijn
geheele regeering door hem Ingeno
men. Hij voelt zlch de Landsv&der,
aan wien zich alles onderwerpen moet
Weliswaar zoekt hij rijkskanseiers om
hem van advies te dienen, muar of er
zijn in Duitscliland geen 6terke per
soonlijkheden te vinden, of hij ver
langt ze niet te zoeken. Te Düssel-
dorf zegt hij onverholen: „één slechts
ia heer en meester iri het -rijk, geen
ander zal ik duiden". De bekwaam
ste van zijn kanseliers, Vón 'Bülow,
begrijpt dan ten slotte ook, dat men
naast zulk een heeracher geen zelf
standig man kan zijn en gaat heen.
Wat den keizer vooral in de eerste
jaren van zijn optreden'kenmerkt, is
een zenuwachtig drukke werkzaam
heid. Hij reist naar hier en ginds en
overal, bemoeit zich met olies, geeft
overal den toon aan, zelfs in de kunst.
Is het wonder, dat hij dilettant blijfi
in veel? Zijn smaak en begrip worden
de heeren in de antichambre meldde.
Toch waren zijn ouders niet van 'plan
hem een speciaal militaire opvoeding
te laten geven en zoo dedeu zij hem
op een openbare school, met de uit
drukkelijk© aanbeveling, dat bij in
niete van zijn echoo makkers onder
scheiden moest worden. Een bijzon
der vluggo scholier wae hij niet, wel
vol ijver, vooral voor geschiedenis en
met. name voor de historie van de
vroegere Duitsche voreten. Toch was
op den duur een Hohenzollern zonder
militaire opleiding niet denkbaar eu
boe ijverig Prins Wilhelm zich ook
ddérbij gedroeg, blijkt wel hieruit,
dat hij zijn machtéloozen linkerarm,
dio 4 centimeter korter is dan de
rechter, zóódanig oefende tot hij ten
siotte bij liet paardrijden de teugels
in de linkerhand kou houden
Maar vooral toen hij aan de univer
siteit te Bonn studeerde, werd zijn
gehechtheid «au het -og^r, een ken
merkende karaktertrek van de Hoben-
zo lerns, zeer versterkt. Dat kwam
door liet. v,erker» met de officierer, ™i m smaaK wo
hot garnizoen en door de bovendiw beperkt door de altijd bo.
«eb. W>.ft» I „„drijvende overtuiging van zijn per-
Sn,tadent.euvereenifring Bor».»Ul «""'W" Iendi".? en
omgVen die toen onSer de» indruk zu» get ochU Meerrno-
rvaren van de overwinningen op Ite-1 len praat hl) ook in allerlei Improvi-
„«marken. Ooetenriik «n Frankrijk- I "J" n.,0"d e,° d«" ™>et
ln dien tijd maakte kil ook kenni. Norddcutnci.e Allgemelne deining
met prinses Augusta Victoria, dochter »n „verbeidde redactie van z„n
van hertog FrrSerik III, met wie hij woorden leveren, hoornachtig ver-
ln 1881 in het huwelijk trad. Een hu- kw» hij „aar doden. Menigmaal
welijk uit liefde was dat niet. Ba- heeft l»J de wereld door. zijn opwel-
marek had het hem aangeraden om- Ungen schrik aangejaagd. Zij was
dal do her log indertijd zeer teleur- toch al niet gerust, toen Wilhelm den
gesteld wae, daar hij zijn hertogdom- 15den Juni 1888 zich de keizerskroon
men door Pruisen ingepalmd" zag, op het 'hoofd zette. Wat was er te
zeer tegen zijn verwachtingen. De venvachten van dezen 29-jarigen man,
kanselier wide den hertog met dit* die dweepte mei zijn leger eD wiens
huwelijk tevreden stellen. Ült dit hu- eerste regeeringsdaad een proclama-
welijk sproten zes zoons en één doch- tie tot datzelfde leger was? Zij klonk
ter, die getrouwd is met hertog Ernst daverend en dreigend. Maar ziin
van Brunswijk. den afstammeling uit wisselende stemming1 bleek duidelijk
een ander aan de Hohevnzoilerns vij- toen hij op 25 Juni 1888 voor 't eerst
audig gesiacht. J den Rijksdag opende en zei: „in de
Aanvankelijk was het niet waar- buitenlandsche politiek ben ik beslo-
scüijnlijk dat Wilheim.de keizerlijke urn vrede te houden mei iedereen,
waardigheid en het koningschap van zooveel dit in mijn macht ligt". Vijf
Pruisen spoedig zou bekfeeden. Zijn maanden later verklaart hij: „onze
vader Fried rich was een in an van betrekkingen met alle vreemde regee-
iniddelbaren leeftijd, toen Wilhelm tot ringen zijn vredelievend en het is
de mannelijke jaren kwam, maar het mijn onophoudelijk streven, den vre-
bleek al vóór diens troonsbestijging de te bevestigen". Op 22 December
dat hij leed aan eenongeneeslijke daaraanvolgende bedankt hij de ar-
ziekte, keelkanker, die hem spoedig beiders van de werf V u 1 c a n voor
wegslepen moest. Inderdaad duurde een lauwerkrans, mei de woorden:
Friedrichs regeering ntet langer dan „het is de eerste lauwertak, die mij
geoehonfctto Wordt en ft verblijd m1J
er over, dat het een lauwer des vre-
des is".
Dergelijke betuigingen vinden wij
in zijn geheel en regeertijd en daar
aan ontleenen zijn verdedigers het
recht, te zeggen, dat hij altijd op
recht den vrede gewild hoeft Maar
lntusschen doet hij niet anders, dan
lijn leger groo'.er en sterker tnaken
en zijn volk de gedachte Inprenten,
dat het tot een bijzondere taak is
geroepen in de wereld. Telkens ram
melt hij met dan sabel, als om aan
zijn woorden kracht bij te zetten,
wanneer er van internationale ver
wikkelingen sprake ls. Dit persoon
lijk régime en de overmatige liefde
tot het leger maken de aangrenzende
landen wantrouwemd. Zijn-beleefd
heden jegens Rusland worden ui
terst koel aanvaard, zijn attenties
voor Frankrijk ietwat sceptisch en
spottend opgenomen. Men vertrouwt
zijn oprechtheid niet. Baron Beijens,
de Belgische gezant, eehetct, hem als
een charmant spreker, vyiftns taal
voJ overtuiging, zijn toehoorder sterk
suggereert. Toch, zegt deze diplo
mat)'., vraag Ik mij r.a elk ge
sprok den Keizer opnieuw af,
of ik wel op ziin woord vertrouwen
kon.
En zoo komen wij van zelf op
nieuw tot de vraag, aan wien de
schuld voor dezen oorlog móét wor
den 'toegeschreven. De voormalige
Amerikaansche' gezant te Berlijn,
Gerard, Bchrijft in zijn boek „Face
to face with Kaiserism" (Van aange
zicht tot aangezicht met het Keizer-
isme) dat bet hoofd van een der groo
te Duitsche banken hem in de eerste
weken van den oorlog mededeelde,
dat de Keizer toen hem de order tot
mobilisatie voor den generaJen staf
werd voorgelegd, op het laatste
oogenblik aarzelde en het eerat deed,
nadat de officieren van dien staf
gedreigd hadden, dat zij anders hun
zwaard op hun knie zouden breken.
Hoe jammer, dat hij het de officio-
ren oiet heeft laten doen, zegt Ge
rard, die er bijvoegt: „de onmiddel
lijke aanleiding, dat Duitscliland
Iten oorlog ging was het gevool bij
de autocratie, dat bet volk het juk
van het militairïsme niet langer zou
willen dragen. Dat er reden voor
die vrees was Sleek uit het reusach
tig gebrek aan vertrouwen in den
Rijksdag na de Zobern-historie. Tot
eiken prijs moest de autocratie be
waard blijven en wanneer daarbij de
wereld kon veroVerd worden, was
het des ie beter".
Gerard's boek is In een k&lmen toon
en zonder vooringenomenheid ge
schreven. Hij voegt er deze uitleg
ging bij: „In den regel is de adel
arm, de opbrengst van zijn landgoe
deren gering, zoodat in vredestijd de
generaal, de Pruisische adel en de
Pruisische ambtenaar overschaduwd
worden door den rijken koopman.
Officieren, adei en de beo Luiende
klasse gevoelden dat en gaioofdeu,
dat de oorlog herstallen zou wat zij
voor het natuurlijke evemyiclu van
"t Rijk aanzagen: officieren, ambté
naren, adel bovenaan en de koop
liedenstand terug in zijn plaats be
neden".
Er is ook wol beweerd, ,dat de'
Kroonprins ten slotte den doorslag
heeft gegeven, toen de Keizer aar
zelde oui het bevel tot de inob'ilisaue,
die oorlog botlekende, te géven.
Maai- zeiis wanneer dit zoo" zijn
zou, draagt de Keizer toch de schuld
en de verantwoordelijkheid' vaü dit!
bevel, juist omdat hij tot nu toe al- i
tijd zijn eigen wil had gedaan en,
zoo hij inderdaad vredeskeizer zijn
wou, aan geen enkelen aandrang van
builen bad mopten toegeven.
Waardig is hij in Nederland ont
vangen. Waardig zal ons volk'zich
ook tegenover hein blijven gedragen,
zooals het steeds deed tegen 'over
wonnen vluchtelingen.
J. G. C.
Irr. Reehftuni'
"zal komen. De wenken uit der, Raad
I zullen hem daarbij slechts van dienst
Diefstal van rantsoe' k'jn"«n «Ü1*.' WU nemen aan, dat
neerin gekaarte n. - De niet-1 °°k de Burgemees 'er, die met den
verschenen beklaagde W. B. werd bestand der politie op de hoogte is,
beschuldigd, ln Juni 1918 een aantal' aarzelen op de hem eigene
broodkaarten, Uxlxdioorende aan F. J voortvarende wijze, in te grijpen, als
T., alhier, zich toegeëigend te heb 1 daarvoor straks de tijd gekomen is.
beu dóór ze bij T. uii de brievenbus luvoorlng Tan het 3-pIoegenstél
te halen Bekl. wendde de kaarten 1 sel voor het kader levert ons daar
ten eigen bate aan.
Het 0. M. eischte een boete van
f 25, subs. 25 dagen hechtenis.
Zilveren lepeltjes We
gens diefstal van zilveren lepeltjes,
ten nadeele van de familie waar zij
ln dienst was, requlreerde het 0. M.
tegen A. B. een gevangenisstraf van
1 week.
6 c h o e ii smeer on
vreemd
Op 27 Augustus van dit jaar na
G. B. en K. v. M., 49 doozeiï
voor het bewijs. Een diens tin voering
die zeur zeker de goede resultaten
al reeds afwerpt, en waar de agen
ten dan ook met verlangen naar uit
zien. Want het 3-ploegenatelsel, zoo
als dat thans ln werking is, heeft den
naam, maar in werkelijkheid ls bet
Iets anders, als men alleen maar
weet, dat de wekelijksche vrije dag
die gegeven wordt, verdiend moet
worden.
Dankbaar voor hetgeen de heer
Klein voor ons verlof deed, wilier.
_0hhLaehhoek
Hij: Als Je mij trouwt, kan lk
lukkig sterven.
Zij. Dat kun Je, maar zou Je 1
ook willen?
Onderwijzer: Heb jij nog moeilijk
heden in de les van vandaag gevon-
1 den, Tom?
Tom: Ik heb er niet naar gezocht,
meneer!
schoei«smeer weg, toebehorende aar 1 WU hier nog bij opmerken, dat
de N.V. Haarlenisc.be Stoomverffa-
briak, alhier. Zij verkochten'ze aan
get. G. S. voor 35 cent per stuk.
Tegen elk van hen werd een ge
vangenisstraf van drie maanden ge-
êlscht.
Diefstal van gegalva
niseerd Ij z r. Nog 6tonden
terecht N'. D. V. en J. V., die zich
op 6 Sept. j.L hebben schuldig ge
maakt aan diefstal van 2 gegalvani
seerde Ijzeren platen van een afdak,
toebehourend aan L. v. d. P. al
hier. Zij verkochten ze voor f 20 aan
get. N. Z.
Een gevangenisstraf van 1 maand
werd tegen elk van hen geeischt.
De m id d ag z 1 t-t i u g. Be
langrijke zaken waren in dc middag-
zitung niet aan de orde.
Het instituut „voorwaardelijke ver-
oordeeling" mag zich blijkbaar in de
algeinecnc sympathie der beklaagden
verheugen. Niet minder dan drie van
hen, aan wie Maandagmiddag door
den president gevraagd word, of zij
nog iets te zeggen hadden, maakten
gretig van deze gelegenheid gebruik
te verzoeken, voorwaardelijk veroor
deeld te worden.
J. V., los werkman te Zaandam,
waar het ln de laatste week van
Augustus kermis Is, was bij die ge
legenheid op den 2Cen van genoemde
maand „onder den Invloed" en voelde
zich toen dermate geïnspireerd door
„het glas dat hem lief is", dat hij 30
Kilo lood ontvreemdde, ten nadeele
van de N. V. Cbemisch-Pharmaceu-
tisch Laboratorium. Ofschoon liij al
eens vroeger een gevangenisstraf van
3 maanden terzake van diefstal on
dergaan had, gooide hij toch zich
ietwat verlegen achter het oor krab
bend bet, balletje „voorwdardeJijae
vei oordeeling" nog maar eens op. De
president ontnam hem echter.alle
hoop; met 3 maanden geviuigenisstraf
de eisch van het O. M. zal luj
wel voor zijn misstap moeten boeten.
C. H. van S. te Santpoort, die al
daar ten nadeele van W. W. op 19
SeptemDer JL een kistje me: chocola-
verlofdagen de politie ln de alten
eerste plaats en Haarlem's burgerij
in het bijzonder, ten goede zal ko
men. Ook de heer Poppe deed goed
world Want zijn poging bedoelde
meer dan tot dusverre, de politie ten
nutte van hel publiek te maken en
ze zoodoende meer aan haar doel te
beantwoorden. Zijn opmerking over
hel nieuwe bureau, Amsterdamsche
Poort, onderschrijven wij volko
men. Zoomede die der telefoon, vur-
bandkist en adresboek; ln dit laatste
is reode verandering gebracht. Is
het met bedroevend, dat de vakver-
eenigmg tot heden voor een adres
boek in de pulitie-bureaux zorgde?
En kent men dan geen gevallen, dat
gewonde personen bij de- politie wer
den afgewezen, hoewel aan de bu
reaux verbandkisten aanwezig zijn?
Men zal beweren: „De poJiUe kan
het met". Maar dan geve men ons
opleiding, onzerzijds is daar al méér
op aangedrongen.
't Is jamtder, dat de Burgemees
ter beweerde, dat er rijwielen genotg
zijn. Er zsjn zoo weinig rijwielen, dat
zelfs geen surveillance meor per rij
wiel geschiedt, uitgezonderd de dis
tributie-brigade on een enkele re
chercheur nog een rijwiel berijdt.
De surveillance is onvoldoende: én
tengevolge van véél en véél te wei
nig personeel èn ais gevolg van he;
verouderde systeem. De commissie
van overleg zal nu over deze zaken
getioord worden, want Burgemeester
wenscht de beeluren van de organi
saties niet meer te omvangen. Wij
zijn echter tot nog toe nimmer daar
over gehoord. En wij verwachten
niet hoewel wij 't gaarne wensehen
en dit inderdaad van gezonde In
zichten zou getuigen In de toe
komst daarover onze meening te
kunnen geven in de commissie.
Laat ons échter afwachten.
Van de administratie weten we
niet veel. Alleen, dat we hier en
daar een klerk vinden.
In één woord, men neme de zaak
eens flink ter hand, legge geen ge
opperde grief zonder grondig onder-
deatrooisel wegnam ter waarde van Z0€k ter z;jde, maar' grijpe flink
t*2, hoorde een boete van f 20, subs. üi. D.an is er wel wat van de Haar-
20 dagen hechtenis tegen zich eischen. lomsche politie te maken. Het zal
Gestrcnger trad de Officier op te gftid kosten, maar dat te niet weg
gen den niet-verschenen beklaagde J. gegooid.
B., die op 31 Augustus te Zaandam,j Tot zoover dit schrijven,
een rijwiel wegnam, maar nog juist Over eenige taken vernamen we
bijtijds gegrepen werd. Reeds vier inlichtingen.
maal was deze beklaagde wegens Alle hulpbureaux kunnen telefo»
diefstal veroordeeld en daarom re- l'neeren Mei opzot te de regeling zóó,
quireerdo de Officier tegen hem een dat de hulpbureaux alleen kunnen
gevangenisstraf van 2 jaar, met be- i téléfoneeren via het hoofdbureau, om
vel tot gevangenneming. té verhinderen dat van de telefoon
Wegens het ontvreemden van ko- anders dan voor dienst gesprekken
peren gewichten uit een gi'oentenwïn- wordt gebruik gemaakt. Anders
RAADSSTUKKEN. Namens
de afdee.'ing Haarlem van den Bond
van Ned. Onderwijzers is aan deii
raad een adres gezonden met ver-,
zoek om, evenals B. en W. dat voor
stellen ten aanzien van de ambte
naren, ook aan de onderwijzers een
bedrag van f 200 in eens uit ie ke>-
ren. Adressanten voeren aan, dat
de in de salarisregeling dcr ondei-
wijzers aangegeven loongrenzen
niet meer gebaseerd zijn op den
thans geldenden loonstnndaaxd en
dat bij de laatste herziening dei-
loongrenzen, die gebleven ztr .be
neden die welke werden tasigesteld
door ambtenaren die noch wat hun
voorstudie, noch wat de waarde van
hun arbeid voor de gemeenschap be
treft, boven hen staan.''
LOONSVERHOOGING. Naar wij 1
vernemen is ma: ingang van Vrijdag
LI. het loon van het personeel van
de Werf Conrad met gemiddeld 2 ets.
per uur verhoogd.
kei te Beverwijk, hoorde J
een boete van f 15, subs. 15 dagen
hechtenis tegen zich eischen.
Ten siotte stonuen tereent Ue ge
broeders J. en K. M. uit IJ muiden, be
schuldigd op 12 September jl. deu
controleur van het levensmiddelen-
bureau M. de V;, aldaar, luisuanUeid
te hebben. K. M.» die vertelde dat zijh'
broer zoo driftig was, loonde zien,
toen luj een der getuigen met sten
torstem toevoegde: „Dat is een leu
gen! ook wel wat al te temperament
vol. Hij kwam er inuisschcn zonder
s.raf al, daar het O. M. ten opzichte
van hem de mishandeling met wettig
en overtuigend bewezen achtte. Te
gen z,jii broeder die spijt over het ge
beurde toonde werd een gevangenis
straf van een week geeischt,
DE HAARLEMSCHE POLITIE.
Men schrijn ons: Voor zoover wij
ons herinneren, is nog nimmer bij
de behandeling oer Gemeen„ebegroo-
ting van li&ariem zóóveel belang
stelling geloond voor de verschillen
de onderdeel en der politie, ais nu.
Wij onderstellen dat men, nu de
commissaris het veld heeft
vreest men, dat omwonenden hel den
politkbeain&tcn lastig zullen maken
metteleïonècrcn.
Een andere regeling Ls nooit noo-
dig gebleken.
Gewonde personen worden bij de
politie niet afgewezen. Steeds zijn
er snel genoeg doktoren bij de hond,
om hulp te bieden. Dit acht men veel
beter dan liet de agenten te laten
doen, vooral ook, omdat niet allo
agenten geschikt voor dit werk zijn
en een dokter veel beter hulp kon
bieden dan een agent, al verstaat
die de kunst van verband leggen.
Dat maar een enkele rechercheur
fietsen kan is onjuist. Er zijn 7 re-
cl.crcheura en er zijn 16 fietsen be
schikbaar.
FEESTAVOND SPOORWEG-AMB
TENAREN. ln de bovenzaal van
de Sociëteit Vereeiugmg had Zater
dagavond een gezellige bijeenkomst
plaats, uitgeschreven door de Haar
lemsche Vereenigmg van Spoorweg
ambtenaren. liet fraaie zaaltje was
ongeveer geheel bezet, toen precies te
acht uur met het programma een
aanvang gemaakt werd; een program
ruituii, met me$r moed, met meer 1 ma, dut gelukkig niet overdadig vol
kaus op 6ucce« de verschillende aan- j was, maar dat toch veel afwisseling
gelegenheden ter sprake brengt, ten j en bovendien „elck tfrat wils" bood
gevolge waarvan de Raadsleden zich j We zouden heusch niet kunnen zeg
dan natmiriijkei wijs vooraf van de gen, welk nummer nu eigenlijk hei
té bespreken zaketp'up de hoogte moe- mooiste was; het was alles „af". Het
ten stellen. Zij zullen 't met ie meor eerst vroegen de heer en mevrouw
lust doen, nu zij weten, dat, nadat Reinalda de aandacht. De heer Bel
de nieuwe commissaris ln functie
zal zijn getreden en zich in de Haar-
etnische pdiitiezaak heeft Inge
werkt met reorganisatie-voorstellen
nalda, een welbekend violist en
de beschikking over een bijzonder
mooi en zangerig instrument heeft,
speelde, door mevrouw kranig op dc
I
plano begeleid, twee nummers: „Ré
verie" van Vlouxtemps en „Czardas"
van Monti. Prachtig werden deze
stukken vertolkt; de violist, voor wien
geen technische moeilijkheden «chc-
I nen té bestaan, speelde zonder parii-
tuur en met een zekeren, zuiveren
*!ag
De heer C. J. Crombouw declamecr-
de met veel gevoel een aandoenlijk
'gedicht, genaamd „De schipbreuke
lingen". Met groote aandacht luister
den de aanwezigen naar het verhaal
van den schipbreukeling, die door
zijn trouwen hond gered werd; als
evenwel dc schipbreukeling langen
tijd In sen bootje op zee moet rond
zwalken, eer er redding komt. blijk',
de houd de ontbering en vooral den
ondranglljken dorst niet te kunnen
weerstaan, zoodat hij weldra volsla
gen dol te geworden en in dezen ge
vaarlijken toestand zijn meester, aan
wien hij zoo gehecht was, tracht te
bijten. Ten laatste zfet de schipbreu
keling zich tot zijD ontzetting en
groot leedwezen gedwongen Jie; anno
dier te dooden. Ais de voordragen bij
dc-ze passage gekomen is, is het de
zaal zóó sul, dat men een sptid zou
kunnen hooren vallen. Blijkt dus de
heer Crombouw in het dramatische
een groote kracht te zijn, ln het stuk
je dat hij na de pauze gaf, ge.iield
„Mijn eerste", wist hij zijn toehoor
ders onophoudelijk te doen schateren
van het lachen. Dit laatste gebeurde
ook bij de cabaretliedjes, die op gees
tige wijze door den heer J. J. Muij-
laert ten gehoore werden gébracht;
vooral met „De Dahlia" van E. Hul-
lebroeck en „Da Franschc gouver
nante" van Pisuisse oogstte hij een
dankbaar applaus.
Mejuffrouw M. van deu Berge en
de heer A. A. van Waïjer zongeu
vóór Ue pauze het lfecitauef en Duet
uit „Die Schöpfung" van J. Haydn en
werden door den heer D. Dolman Jr.
op muzikale wijze begeleid. Dit drie
tal oogstte ook lulde toejuichingen,
welke als het ware in oen ovaue over
gingen, toen uiej. Van den Berge na
de pauze eilccn eenige liederen zong,
namelijk: „Kleine Rozen" van H A.
Cesek en „Hooger Lento' van R. Hol.
Behalve een onbedaarlijk applaus
had mej. Van den Rerge ook oen
fraaie bloemenhulde in ontvangst te
nemen- een bewijs van dankbaarheid,
dat haar ten voila toekwam, want zij
zong mei haar welluidende stem op
eenvoudige maar zeer muzikale w ij/.e.
Dc heer en mevrouw Rr-inaida en de
heer'Muijlaort vergastten de aanwe
zigen ln de tweede helft van den
avond nog op eenige mooie nummers.
Het was een gezelligo avond, die
'mét een bal besloten werd.
URLL'S KOMT NIET TE HAARLEM.
In oen berichtje ever de Neder and'
sche Opera In een vorig nummer heb
ben wij dé vraag gedaan, waarom de
bekende tenorzanger Urius. die als
gast bij de Nedcrlandsche opera op
treedt. niet ook in Haarlem zich zal
laten nooreu.
Dé diréeticschrijft ons ln ontv.oord
daarop „omdat de gewone ontvang
sten te Haar ein Ui de verste verte
niet- de kosten kunnen dekken, die
een optreden als gas: van deu heer
i L'rlu» medebrengen. Indien Haarlem
I of indien uwe redactie de ga-
I rantie wil bijeenbrengen, ai© bet op-
tredou van den heer Urlus vereischt,
wil ik zonder eenig vooruitzicht op
winrt, met liet- grootste genoegen ook
te Haarlem met Cavalier aen
„Paljas" komen, met deu beer L'r us
in de tenorpartijen.'
Me', alle waardeer:ng van dit voor
stel van den heer Koopman, hebben
wij daarop toch niet kunnen ingaan.
Voor het. bijeenbrengen v?.n zulk con
garantie ontbreken ons tijd en gele
genheid. Misschien wil een particuliere
oommiscie zich daar moeite'voor ge
vént Zij weet dan nu dat de lieer
Koopman tot medewerking bere'd is.
STRAATVERLICHTING. Een le
zer klaagt er over, dtn op de Brou
wersvaart des morgens de lantaarns
zoo vroeg worden uitgedraaid. Voor
al bij de Kwakelbrug daar ls dit ge
vaarlijk. Kan daar een gaslicht of een
electrisch licht blijven branden,
vraagt hij.
J. H. MARTENS. In deu ouder
dom van 71 jaar ls overleden de heer
J. H. Martens. De lieer Martens was
diaken en lid van den Groot-en Ker
ker a ad der Evang. Lath. Gem., re
gent van het Luthersche Hofjo en
voorzitter van de Stuc-i doors pa troona-
vereenlging voor Haarlem en omstre
ken.
Feuilleton
naar het Engelsch van
CHARLES GARV1CE.
48)
En bent u de moest bevoorrechte
vriend? vroeg- Mortimer met een cy
nisch lachje.
Ja on daarom matig ik mij Ik
recht aan u te zeggen, dat u een
schurk is en dat ik 11 veracht.
Richard Mortimer glimlachte weer,
teen zei hij:
Lord Sutcombe, uit uw woorden
heb ik opgemaakt, dut de bedoelde
dame nog leeft. Dat is voor mij hei
voornaamste. Wat uw opinie over mij
is, dat laat mij koud. Zij leeft-en is
gelukkig, zegt u. De hemel zij ge-
donktl Laat haar dit blijven. Zeg
haar niet, dat u mij ontmoet hebt. Ik
vertrek zoo dadelijk en lk geef u miji
woord dat Ik hier nooit terug zal ko
men en naar alle waarschijnlijkheid
nooit weer uw pad noch het hare zal
kruisen. Vaarwel!
Sutcombe beet zich op de lippen.
De gedaclitév dat hij een onwaarheid
gezegd had, hinderde hem. Hij had
beweerd, dat Dorothy gelukkig was,
terwijl zij toch, zooals hij wist, treur
de om dien Richard Mortimer, die zoo
onverwacht, was komen opduiken.
Was het niet zij" plicht hen weer te
zamen te brengen? De man scheen
zeer aangedaan, toen hij hoorde, (hu
zij nog leefde. Was hij wel zoo schul
dig, als hij, Sutcombe, dacht? Hij
streed een zwaren strijd met zichzelf,
toen zei hij:
Wacht, zoo kan lk u niet laten
gaan. Ik wenschle om alles, wat mij
iicf is, dat ik u niet ontmoet had,
maai' ik mag u ulet in do dwaling
laten laten, dat juffrouw Wood ge
lukkig is, want dat ie niet zool
Vane, want hij was het, zag hem
doordringend aan.
Zij breekt zich het hart, om iets,
waarin u betrokken Ls. Ik geloof, dat
bet beter zou zijn, als u haar nóg
eens ontmoette. Zij is hier op liet
eiland.
Vane scheen hevig to schrikken.
Even begonnen zijn oogen te glan
zen. toen werden zij weer dof en op
moedeloozen toon, zeide hij:
Het zou nergens toe dienen. Het
zou haar slechts verdriet doen mij
terug te zien.
O, ziet u er tegen op haar weer
te zien? Gevoelt u zich schuld be
wust? Het is dus zooals ik dacht, u
bent niet alleen een schurk, maar be
halve dat nog een lafaard, roeneer
Mortimer,
Vane werd, als 't kon, nog bleeker.
Zijn adem ging gejaagd, en men kon
zien, dat het hem moeite kostte zien
in bedwang te houden.
U hebt gelijk, als u zegt, dat lk
een lafaard ben, Lord Sutcombe, maar
misschien wel in een ander opzicht,
dan u denkt.
Ik noem iemand een lafaard, die
een onschuldig meisje in den.stee.
laat en dan nog te laf Is zijn fout te
bekennen.
Eu huiten zichzelf van drift nam
Sutcombe een tak op en wilde er den
ander een slag mee In het gezicht
geven. Vane liet zijn geweer vallen
en greep den opgeheven arm vast om
den slag af te wenden.
Sutcombe trachtte zich los te wrin
gen en er. ontstond ®en worsteling.
De twee jonge mannen waren wat
kracht en behendigheid betreft, tegen
elkaar opgewassen, maar liet geweer
speelde do rol van een 'derde, die
tusschenbelde komt. Een van beiden
trapte al worstelende tegen den haan
er volgde een knal, Vane wankelde
en sloep tegen den grond.
HOODSTUK XXIV.
Op hetzelfde oogenblik was fint-
combo's woede alweer voorbij en bc
rouwvol'ondersteunde hij den man,
dien hij een oogenblik tevoren had
getracht onder to krijgen.
Is u gewond? vroeg hij bezorgd.
Vane trachtte te glimiachen en een
ontkennend antwoord te geven; maar
voor hij zulks doen kou, viel hij
flauw. Sutcombde legde hom plat op
den grond, kreeg zijn cognacflesch en
slaagde er in wo-i van het geestrijke'
vocht tusschen de opeengeklemde
tanden door té gieten. Tot zijn groote
verlichting kwam de gewonde spoe
dig weer bij.
lk vrees, dat hei leelijk is aan
gekomen! zei Sutcombe. Het spijt
mij verbazend, dat het zoo geloopen
is! Een van ons beiden móet op den
haan getrapt hebben.
Ja natuurlijk, zei Vane met
zwakke stem. De kogel is mij ln
den schouder gedrongen en kan dus
niet veel kwaad doen. Nog een beetje
cognac, als het u blieft! Dank u. A!s
u mij nu naar de boot kunt helpen
die ligt niet ver hier vandaan daar
heb ik misschien iets, waarmee wé
den kogel er uit. kunnen halen.
Vane leunde zwaar op Sutcombe s
arm en de afstand naar de boot
scheen dezen laatste oneindig toe.
Toen zij er tenslotte waren, wierp
Vane zich op het strand neer en be
duidde Sutcombe, waar hij de din
gen, die hij noodlg had. In de boot
kon vinden.
Deze kwam at Bpoedig met wat
windsels en een instrumentenkistje
aandragen en ontblootte .Vane's
schouder.
De kogel is door hel vleesch gegaan
en is er van boven weer uit gekomen;
de wond staat zuiver, zei hij.
Dat dacht ik wel, zei Vane.
Als u ha;, bloed kunt. doen ophouden
dit Is zeker niet de eerste keer, dat
u eerste hulp bij ongelukken verleent.
Lord Sutcombe, voegde bij er bij, toen
Sutcombe het bloed stelpte en de
wond handig verbond. U moet het
u niet zoo aantrekken. Het was even
zeer mijn schuld als de uwe. Ik had
hier niets te maken.
Sutcorhbo schudde het hoofd. Ik
heb den indruk, dat u meer recht
hebt om hier te zijn dan lk of iemand
anders, behalve
Juffrouw Wood, zooals u haar
noemde, zéï Vane.
HIJ wist als bij inUnct, dat deze
knappe jonge kerel zijü mededinger
naar Nina's liefde was.
Ik zou wel eens willen weten, ln
hoeverre zij u ingelicht heeft, Lord
Sutcombe? Zou u mij dat willen ver
tellen? Zij bracht u hierheen
Ja, mij en mijn zuster. We gin
gen met mijn jacht, de „Ariël". We.
hadden bijna al ons geld verloren en
Juffrouw Wood kreeg het In tiaar
hoofd om ons voor den een of ande
ren denkbeeldigen vriendschapsdienst
dien wij haar zonden bewezen hebben
met het goud van dit eiland te be-
looncn.
Da* is juist iels voor haar, mom
pelde Vane.
Juffrouw Wood kende dit eiland,
omdat ze er met de „Aipina" schip
breuk geleden had, vervolgde Sut
combe. Zij moet bij die schipbreuk
alleronaangenaamste eivaringen heb
ben opgedaan, want zij wil dat on
derwerp nooit aanroeren.
Vane boog het hoofd cn onderdruk*
te een zucht
Dank u voor uw mededeeilngen,
zet hij. Ik wou, dat Ik van mijn
kant even openhartig k,on zijn, maar
ik moet zwijgen. Ik ga strakB weer
onder zeil en zat niet weer naar dit
eiland terugkeeren.
Hij zweeg een oogenblik, teen zei
hij We hebben ons daar straks
nog al dwaas aangesteld, vindt u
ook niet? We moestr-n maar met nie
mand over het gebeurde spreken,
dunkt me. Ik zou het •o ieder geval
op prijs stellen, als u de dames er
onkundig van liet
Op één voorwaarde wil lk u dal
wel beloven, zei Sutcombe, na een
oogenblik nagedacht to hebben. En
die ls. dat u mij op uw woord van eer
kunt verzekeren, dat de dame, die ik
juffrouw Wood noem, geen reden
heeft om zich over u tc beklagen.
Die verzekering geef ik u gaar-
ne, zei Vane hem verwonden? aan
ziend*
(Wordt vervolgd.)
