Haarlems Du
Buitoniandsch Overzicht
VIOLET
TWEEDE BLAD.
Woensdag i April 1919
Vermindert de macht der Bolsje-
wiki?
Via de Engelsche pera wordt ge-
meid, dat te Petersburg ernstige on
lusten voorkwamen, die een gevolg
waren van 't wassende verzet tegen
Lenin en Trotzky.
Ook in Hongarije komt reeds eeni-
ge bezinning. Volgens een berichtge
ver van Alg. Hbld. schijnt de toe
stand daar thans deze te zijn, dat een
groot deel van het Hongaarsche volk,
door het optreden der Bolsjewislische
machthebbers, begint in te zien, wat
ër eigenlijk is geschied, maar nu de
noodige organisatie mist door de
plotselinge capitulatie van de vorige
regeering om zich te verzetten.
Daartegenover beschikken de Bolsje-
wlki, die hun actie stelselmatig heb
ben voorbereid en die op den mate-
rieelen steun van de Pussische regee
ring kunnen rekenen, over een uitne
mende organisatie, die steeds sterker
wordt, vooral in de steden.
De maatregelen tegen de bezittende
klasse vermenigvuldigen zich van
da? tot dag. In de laatste drie dagen
hebben zich te Boedapest ongeveer
5000 advocaten 'en andere intellectu-
eelen aangemeld om arbeid oo het
veld to Verrichten, daar zij geheel
werkloos zijn en de geldmiddelen hen
waren ontnomen.
Een Weensch blad had een onder
houd met een gewezen Hongaarsch
minister. Deze verklaarde, dat alle
berichten van de sovjet-regeering on
juist zijn, en dat de stemming onder
het publiek wanhopig is, omdat er
een algemeen economische en moreele
catastrophe heerscht.Wat er werkelijk
gebeurt, is in het buitenland onbe
kend, omdat de sovjet-republiek een
strenge censuur uitoefent Tusschen
de regeering en de arbeiders zijn
reeds hevige conflicten ontstaan. Een
aantal fabrieken zijn door de arbei
ders zelf in bezit genomen en deze
weigeren de fabrieken aan de com
munistische regeering uit te leveren.
Intnsscben werft men troepen aan
▼oor het roode leger, waarin vele
twijfelachtige elementen komen. De
toeloop naar bet roode leger is begrij
pelijk. omdat een roode gardist 1000
kronen per maand krijgt. De sovjet-
regcering wil zoo spoedig mogeliik
een leger bij elkaar te krijgen om dit
togen de bourgeoisie en tegen elke
beweging, die zich tegen de svoiet
richt, te kunnen gebruiken. Tot nu
toe zijn or 80.000 man bijeen. Men
verwacht echter weer een nieuwe
omwenteling, omdat de Polen zich
niet bij de communistische regeering
hebben aangesloten.
Verder vertelde deze minister nog:
honderdduizenden raenschen loopen
gevaar den hongerdood te sterven en
zijn volslagen wanhopig. Dagelijks
melden zich honderden arbeiders met
het hoofd, o.a. advocaten en gestu
deerde menschen, als handarbeiders
aan.
Te Ungvar, ten Oosten van de Hon
gaarsche demarcatielijn, kwam het
tot botsingen tusschen Tsjechische
militairen en de Hongaarsche bevol
king, waarbij dooden en gewonden
vielen.
In ons vorig nummer is breedvoe
rig uiteengezet, dat Engelsche en
Amerikaunsche bladen de mogelijk
heid bespreken, dat Amerika zich uit
de vredesonderhandelingen zal terug
trekken, omdat de Europees-die be
langhebbenden zoolang twisten over
particuliere belangen, dat de voorloo-
pige onderhandelingen noodeloos ge
rekt worden. Wilson zou 't dan aan
de Europanen overlaten om zelf ,,'t
varkentje schoon te wasschen".
Zoover is 't evenwel nog niet.
De Raad van Vier, waarvan ook
Wilson deel uitmaakt, vergadert nog
steeds.
Verder wordt uit Parijs gemeld:
In conferentie-kringen wordt de mo
gelijkheid overwogen om de vredes-
preliminairen niet te Versailles, maar
in een andere, verder van Parijs ge
legen plaats aan de Duilscbe gedele
geerden te overhandigen, evenals met
vroegere conventies geschiedde. Al
leen de onderleekening zou te Versail
les plaats vinden.
Is dit voox-stel bedoelt ora 't den
Duilschen gedelegeerden gemakkelij
ker te maken voor haar beraadslaging
met de Duitsche regeerders te Wei-
mar?
Naar de Temps meldt, zijn de be
raadslagingen over de kwestie van
den Rijn, tengevolge van de verkla
ringen van Foch in een beslissend
Feuilleton
door
GUY THORNE.
Zij stond op en keek door de groote
spiegelramen. Er lag een gouden waas
op het water. Het was een heldere
nacht en de maan stond hoog aan
den hemel. Een van de glazendeui-en
openslaande, liep zij de treden af naar
het terras. De nachtlucht was frisch
en geurig de dansende lichten van
do schepen schitterden ,in de verte als
juweel en. Het nachtelijk rumoer van
de groote stad achter haar, klonk
flauw cn ver weg. Zij liep naar het
steen en muurtje en leunde er op,
luisterende naar het ruischen van het
getij, zich afvragende welke nieuwe
ondervindingen de toekomst voor haar
zou brengen, besluitende, dat zij niet
zou falen in de taak die zij op zich
genomen had.
Terwijl zij daar stond, hoorde zij
het geknars, dat roeiriemen in hunne
dollen maken en toen zij het hoofd
omdraaide, kwam juist een klein
bootje achter den afscheidingsmuur
te voorschijn en voer recht op het ter-
stadiuim gekomen. Men is
blijkbaar tot overeenstemming
gekomen in dier voege, dat Duitsch-
land niet het recht zal hebben, gar
nizoenen, versterkingen of fabrie
ken van oorlogsmateriaal te hand
haven, niet alleen op den linker
oever van den Rijn, maar ook in
een gebied van minstens vijftig kilo
meter breedte op den rechter-oever
Wat het Saar-bekken betreft,
schijnt men hesloten te li6bben, dat
Frankrijk het recht zal krijgen, het
geheele kolenbekken bij wijze van
schadeloosstelling te exploiteeren.
Anderzijds is het ook mogelijk, dat
h&t geheele mijn- en industriegebied
van do Saar tot een afzonderlijk dis
trict zal worden gemaakt, waarvan
de status nog nader geregeld moet
worden.
Heden beginnen te Spa, tusschen
maarschalk Foch en Erzberger, de
onderhandelingen over de quaestie
van Danzig.
Uit Parijs wordt gemeld:
„Het vraagstuk van de toekomst
van Danzig is nog steeds niet beslist,
maer waarschijnlijk zal de oplossing
deze zijn, dat de stad en de spoorlijn,
die haar met het Poolsche spoorweg
net verbindt, geinternationaliscerd
worden of wel, dat men het mandaat-
stelsel zal toepassen"
Bevestigd wordt, dat de Entente de
blokkade tegen Turkije, Bulgarije en
Duitscli-Oostenrijk heeft opgeheven.
Uitgezonderd zijn dus nog Dintsch-
land en Hongarije. Hongarije krijgt
in deze omstandigheden geen levens
middelen en alle aanvoer naar
Duitsehland zal gecontroleerd worden.
Voedsel is voor de Duitschers hoog
noodig!
De voedselschaarschte heeft weer
tot onlusten aanleiding gegeven. Te
Frankfort is de toestand vooral zeer
gespannen. Op 't bericht, dat 't aard-
appelrantsoen van 5 tot 3 pond per
week verminderd was, is 't grauw
zoo zegt Wolff althans begonnen de
levensmiddelenmagazijnen te plunde
ren. Ook kleedingwinkels moesten 't
ontgelden. Ook werden de politieou-
reaux en de gerechtshoven bestormd.
Alle processtukken werden door de
betoogers op straat verbrand.
Een deel der politie-agenten is door
de betoogers ontwapend. Evenzoo een
troep matrozen die de agenten wilde
helpen. Een matroos de man was
pas enkele dagen geleden gehuwd
werd door de betoogers te water ge
gooid. Zij verhinderden, dat hij gered
kon worden, zoodat de ongelukkige
een wreeden dood stierf.
Bij de gevechten vielen vele dooden
en gewonden. 300 plunderaars werden
in hechtenis genomen.
Thans zijn strenge ordemaatregelen
genomen na 7 uur mag niemand
zich op straat bevinden, terwijl alle
schouwburgen, bioscopen, enz. geslo
ten zijn maar die konden toch niet
beletten, dat opnieuw gevechten uit
braken.
In Alstad zijn oek vele winkels ge
plunderd. In de gevechten daar zijn
5 menschen gedood en 25 gewond.
Te Stuttgart is de toestand ook
weer verergerd. Daar is zelfs de vol
ledige staat van beleg afgekondigd.
Ter bestrijding van de algemee-
ne staking is in Stuttgart een tegen-
staking begonnen, die tegelijkertijd
een vertrouwensdemonstratie voor
de regeering moet zijn.Aan deze te-
genstaking nemen deel de hand
werkslieden, de kooplieden, de han
del, de industrie, de staats-, stads
en particuliere beambten, de dok
ters, de apothekers en de andere
vrije beroepen.
Er bad een botsing plaats tus
schen de politie en de betoogendc
stakers. Daarbij zijn vele personen
gedood.
Nu is door de leiders der staking
voor geheel Wurtemberg
dealgemeene staking
geproclameerd
D® mijnwerkersstakrng in liet
Ruhrgebied heeft zich niet 'uitge
breid, maar is ook niet afgenomen.
Er zijn een 30.000 stakers.
Voor het Ruhrgebied is ook de
staat van beleg afgekondigd.
De r'e geering heeft
medegedeeld dat z ij
overeenkomstig de re
geling met de Entente
ge e n levensmiddelen
naar de gebieden der
-stakingen zal sturen.
Het Wolffbureau merkt op:
„Alles voor hem, die arbeidt en
niets voor hem, die thans staakt.
Anders is er toor Duitsehland geen
redding meer mogelijk."
Het verzet tegen de stakingsbewe
ging wordt grooter.
ras aan. Het werd door één man ge
roeid.
De ijzeren hekken die naar de trap
voerden, waren, dat wist Violet, niet
gesloten. De donkore figuur had iets
geheimzinnigs en vastbeslotens. Me
nig jong meisje zou naar het huis
teruggeloopen zijn en de bedienden
gewekt hebben. Violet deed het niet,
zij was niet voor nieis een leerling
van „Bud" Kinsolving. Zij liep naar
het hek, juist toen de man zijn boot
aan een ring in den muur vastlegde.
Wat moet je hier? zei zij streng.
Juffrouw Milton, zei de man met
zachte stem.
Ja, wat wil je?
O, dat is gelukkig, was het ant
woord. Juffrouw, mag ik u even
spreken? Het-is over een belangrijke
zaak.
Waarom kom je hier als een dief
in den nacht? Als je mij wilt spre
ken
Ik wou u alleen spreken, juf
frouw. Ik ben Elijah Winterbotham.
Ik heb gehoord, dat u mij terug wilt
hebben. Meneer Boynton heeft het mij
gezegd.
Je kunt morgen komen om mij
te bedanken, als je wilt, zeide Violet,
hoewel zij belang in de zaak begon te
stellen, de man had iets smeokends
in zijn manier van doen.
Ik dank u nu hartelijk. Maar ik
moet u spreken. Juffrouw zijn ge-
De Duitsche Rijksburgerraad dreigt
met algemeene staking, zoo aan de
burgerij niet dezelfde rechten als aan
de arbeiders worden toegestaan.
Verspreid nieuws
DE STRIJD TEGEN DE BOLSJE-
W1KI. De Canadeesclie troepen
zullen Siberië verlaten.
LUDENDORFF EN BETHMANN
HOLLVVEG. Een bericht uit Ko
penhagen aan de „Daily News" meldt
nader, dat binnen enkele dagen aan
de Duitsche Nationale Vergadering
een nota overhandigd zal worden,
waarin sprake is van de instelling
van een speciaal Hoog Gerechtshof,
om de aanklachten tegen Luden-
dorfr, Hindenburg, Bethmaim-Holl-
weg en nog enkele anderen, die ver
zocht hebben om zich te rechtvaardi
gen, te onderzoeken.
Het Hoog Gerechtshof zal eveneens
alle gevallen tegen personen, wier
handelingen gedurende den oorlog
voor hen compromitteerend zijn ge
weest, onderzoeken.
KAPITEIN FRY ATT. - Naar de
Berlijnsche bladen melden begon te
Berlijn foor de oommissie, die ter
onderzoeking van de aanklachten
wegens een niet het volkenrecht in
strijd zijnde behandeling van vijan
delijke krijgsgevangenen is inge
steld, de revisie van het .proces te
gen den Engeischen handelskapitein
Fryatt, die wegens een poging om
de Duitsche duikboot „U 33" te
rammen, einde Juni 1916 te Brugge
ter dood veroordeeld en terecht ge
steld wend.
De revisie geschiedt onder voor-
zilte rsohap van prof. Sdhücking.
Als vertegenwoordigers van Enge
land wonen de Nederlandsche mi
nister-resident ridder van Rappard,
de Noorsche marine-attaché John.
Meier, alsmede Engelsche en Fran-
sche officiëren de zittingen bij.
Stadsnieuws
Wonlnghouwvereeniglng
„Tuinwijk".
De Woningnood.
In de Dinsdagavond gehouden jaar
vergadering van de vereeniging
„Tuinwijk" gaf de voorzitter, de beer
B. J. Chapon, een overzicht van den
stand van zaken en van de gevoerde
onderhandelingen met 't deparlemeni
van Arbeid en met Burgem. en Wet
houders van Heemstede. Uiteengezet
werd, dat woningbouw ook voor den
middenstand niet mogelijk is, ook niet
in de volgende jaren, indien niet Rijk
en Gemeente dezen woningoouw be
vorderen door het geven van voor
schotten, waarvan een deel 1-ijdrage
moet zijn, evenals thans voor arbei
derswoningbouw geschiedt- Betreurd
werd, dat daar de woningnood zoo
groot is, geen grootere spoed be
tracht wordt in aansluiting daar
aan werd besloten de volgende motie
telegrafisch ter kennis van den Minis
ter van Arbeid te brengen en duurvan
afschrift té doen toekomen aan de Mi
nisters van Binnenlandsche Zaken en
Financiën, de leden van de Eerste- en
Tweede Kamer en aan B. 'cn W. en
de Raadsleden der gemeente Heem
stede:
Aan Zijne Exoelleutie den
Minister van Arbeid,
's-GravenUiige.
De Woningbouwvereenigiug „Tuin
wijk" te Heemstede, erkend bij Ko
ninklijk Besluit van 18 September
1918 No. 32 en toegelaten bij Konink
lijk Besluit van 30 October 1918 No. 41.
Overwegende, dat de woningnood
zich niet. beperkt, tot de categorieën
van arbeiders en daarmede gelijk te
stellen personen,
overwegende, dat met name een ge
weldig tekort is ontstaan, aan wonin
gen welke vóór den oorlog f 250.—
tot f 600.— zouden hebben opgebracht,
overwegende, dat zich in verschil
lende gemeenten reeds vele personen
hebben vereenigd om in hun woning
behoefte te voorzien en te dien einde
wonlngbóuwvereenigingen hebben
gesticht, toegelaten als uitsluitend
werkzaam in liet belang van er bete
ring der volkshuisvesting,
overwegende, dat de regeering reeds
in beginsel de vraag toestemmend
heeft beantwoord of ook voor mid-
denstandswoningbouw bijzondere
steun moet worden verleend, blijkens
helgoen in het If. B. van 18 Juli 1918
No. 92 betreffende steun aan de parti
culiere bouwnijverheid is bepaald,
overwegende echter, dat ïii tal van
gemeenten geen of geen noemens
waardige particuliere bouwnijverheid
bestaat, dat althans in de practijk
deze steun nog slechts in enkele zeer
groote gemeenten verleend is,
overwegende, dat het een onduldba-
zicht nam een ernstige uitdrukking
aan. Juffrouw, ik genoot het ver-
vertrouwen van uw oom. Ik ben in
den nacht gekomen om u te spreken,
zonder dat iemand het zou zien.
Kom binnen, zei Violet
De man raakte aan zijn pet en liep
de trap op. Violet ging hem voor in
de waranda en stak het electrische
licht aan. Zij zag een klein, gebaard
man van ongeveer vijftig jaar, met
grijs haar en diepliggende, eerlijke
oogen. Zijn gezicht stelde haar dade
lijk op haar gemak.
Wat kom je mij vertellen? zeide
zij.
De man keek haar recht in het ge
zicht
Gaat u het bestuur van de fabrie
ken overnemen, juffrouw? zei hij.
Het wordt algemeen gezegd.
Ja, zei Violet.
Nou dan, juffrouw, ik was (en
trouw bediende van Sir William, ik
zal liet ook voor u zijn. Juffrouw, er
is iets gaande in de fabriek, dal niet
in orde is. Er is iets, als ik mij niet
vergis, binnen oen paar honderd me
ter van hier, dat zoo slecht is, ais het
maar kan zijn. Sir William vermoed
de het ook, maar hij is zoo plotseling
gestorven.
HOOFDSTUK II.
Kom liever in de eetkamer, zei
Violet Milton tegen den man en ging
re toestand is, dat middenstanders
gedwongen zijn af te wachten, of de
particuliere bouwnijverheid voor hun
huisvesting wil zorgdragen, en het
daarom niet langer onmogelijk mag
wezen, dat zij zelf handelend optre
den,
overwegende, dat middenstanders
evengoed recht hebben op rljkssteun
in deze als arbeiders,
dringt met groote klem bij de re-
geermg er op aan, dat ook ten be
hoeve van mlddenstandsbouw spoedig
voorschotten en bijdragen overeen
komstig de Woningwet worden ver
leend.
Aan de Leden der Eerste- en Twee
de Kamer der Staten-Genéraal zal een
afschrift van dit telegram worden go-
zonden.
De Woningbouwvereniging
„Tuinwijk".
Aan het jaarverslag van den secre
taris, den heer Jac. C. Meijerink Jr. Is
ontleend, dat de vereeniging op 31 De
cember 62 leden telde welk getal thans
tot 72 is aangegroeid. Verder werd
daarin melding gemaakt van de stap
pen bij het Rijk en de Gemeente
Heemstede gedaan ter voorbereiding
van de plannen der vereeniging, die
beoogen een honderdtal perceelen van
ongeveer f 500 huurwaarde te touwen
in de gemeente Heemstede.
De penningmeester, de heer Van
Gijn deelde mede, dat tot 51 Decem
ber door de leden gestort is f 6400.
Aan administratiekosten enz. is uitge
geven f 130, waarbij nog komen de
verschuldigde kosten van cprichting
ad f 550.
Beide verslagen werden goedge
keurd.
Herkozen werden als bestuursleden
de aftredende leden de heeren B. J.
Chapon.- voorzitter, Ir. H. van den
Heuvel Rijnders, 2de secretaris en
mej. C. Schwarze. In de vacature ont
staan door het bedanken van den heer
A. Knhlmann, die wegens gezond
heidsredenen ontslag nam, werd ge-
kozen de heer Joh. S. Machielse, die
zijn benoeming aanvaardde.
Na een wijziging van het huishou
delijk reglement, werd op Idvies van
den architect der vereniging Ir. J.
B. van Loghem, besloten, om een
adres te zenden aan B. en W. van
Heemstede inzake aankoop van de be-
noodigde terreinen door de gemeente,
ten behoeve van de vereeniging met
wijziging van oen vroeger te dezer
zake ingediend verzoek.
liet Tooneel
Voordrachtavond van
Albert Vogel en Ellen Verano.
Albert Vogel is een romanticus hij
houdt van he: breede gebaar. De ro
mantiek met haar scherpe tegenstel
lingen trekt hem telkens weer aan.
Hij is een declamator, die zich in
zijn voordracht geheel moet kunnen
geven. Vogel ls geen man voor het
moderne „stemmingsvers" hij houdt
niet van half-tinten. Hij moet zich In
zijn voordracht kunnen geven met
heel zijn uitlaaiend temperament.
Vogel is een uitbundig kunstenaar.
Hij is op zijn sterkst, wanneer hij in
zijn declamatie kracht, gloed en
kleur kan brengen.
Dat hebben wij ook Maandagavond
weer gevoeld. Hij zoekt zijn repertoi
re meestentijds zoodanig uit, dat
licht en donker fel tegen elkander
slaan. Vandaar zijn groote voorliefde
voor een vers als Edward, dat in
enkele regels een heel drama geeft.
In zulk een voordracht komt de ac
teur, die er altijd in Vogel schuilt,
naar buiten. Hij geeft het vers alle
kleur, zet de personen met zijn bree
de plastiek dadelijk scherp voor ons
neer.
Zoo ook in „Die zwei Grenadiere!"
Heme's vera leeft onder Vogel'»
declamatie. Welk een kracht ontwik
kelt hij hierin, hoe weet hij zijn voor
dracht tot een prachtigen climax aan
het slot op te voeren.
Een artistieke vergissing leek ons
de keuze van het laatste nummer
voor de pauze: „Harald's Dood". De
nabootsing van een vrouwenstem
blijft voor een man altijd een ge
waagd experiment. Men zal de tech
niek, de viriuositeit misschien kunnen
bewonderen, het blijft toch altijd „Er
satz". Stemming geeft het zelden of
nooit. En wanneer de vrouwenstem
minuten lang zooals hier die
van een oude, krijschende heks moet
zijn, wordt het zelfs pijnlijk om aan
te hooren. Wij zagen en hoorden geen
moment de weerzinwekkende vrouw,
die de declamator ons wilde sugge-
reeren. De voordracht niét
het voorgedragene werd
onaesthetisch en daarmee was tege
lijk de indruk weg. Want ook in de
uitbeelding van net leeiijke moet de
kunstenaar het schoone weten te ge
ven, dat is dus kunst.
Maai in de voordracht van een
fragment uit Hannibal en Scipio van
Griilparger in een vertaling van Her
man Poort, herstelde Vogel zich vol
komen. Als in marmer gehouwen
stonden deze 2 sterke figuren voor
ons. Hier was werkelijk bewuste, do-
mineerende kracht!
Zoo uitbundig en manlijk als Vo
gel is in zijn kunst, zoo ingetogen en
hem voor, het licht ontstekende.
.Welnu, meneer Winterbotham,
begon zij, u hebt me daar net iets
heel vree.mds gezegd. Wees zoo vrien
delijk het mij nader uit te leggen.
Dank u, juffrouw. Het zit zoo.
Juist voor Sir William stierf, begon
hij te vermoeden, dat er 's avonds
vreemde dingen in de fabriek ge
beurden. Hij vertelde het mij, want hij
vertrouwde mij, en ik begon er op te
letten. Niemand anders weet iets van
de zaak af. Ik voelde het als mijn
plicht te probeeren, u alleen te spre
ken, daarom ben ik met dat bootje ge
komen.
Ik heb mijn oom helaas nooit
gekend, mijnheer Winterbotham.
Maar daar hij mij zijne uitgebreide
bezittingen naliet en ook de groote
er aan verbonden verantwoordelijk
heid, wil ik doen, wat hij m mijn
plaats gedaan zou hebben.
Zoo moet het zijn, juffrouw, als
ik het zeggen mag, antwoordde Win
terbotham. Nu zal ik het u ver
tellen. Er staat in de werkplaatsan
een gebouwtje, dat bijna niemand
mag binnenkomen. Het wordt het
proefatelier genoemd. Mijnheer Fan-
shawe heeft de sleutels. Daar vitldt
hij nieuwe methoden en zakengehei
men uit.
Violet knikte. Zij luisterde aandach
tig.
Winterbotham aarzelde een oogen-
vrouwelijk is de voordracht van zijn
vrouw, Ellen Verano. Zij heeft een
sympathieke stem van mooi timbre,
die zij uitstekend weet te gebruiken.
Alleen de keel r hindert nu en dan bij
het zeggen van Hollandsche verzen.
Haar voordracht is zonder eenïg ef
fect-bejag en van groote innigheid.
Zij is niet de kuustenares voor verzen
van zwoele passie of verteerenden
hartstocht, maar van de teere nuance
en de gedragen rust. Welk een stem
ming wist zij te brengen in dat prach
tige Chanson d'Automne van Paul
Verlaine en welk een berustenden
weemoed in het gedichtje van Her
man Poort „Ik weet, dat ik jong
sterven zal." En toch, welk een in
nerlijke kracht ook in de Ode aan de
gevallen helden van Peguy, den jon
gen aan de Marne gesneuvelden
dichter. Het was heel mooi en zeer
artistiek.
Jammer, dat er zoo weinigen waren
opgekomen om den heer en mevrouw
Vogel te hooren. Lag het misschien
aan het wat al te „fragmentarische"
programma?
J. B. SCHUIL.
ORGELBESPELING in de Groote-
of St Bavokerk op Donderdag 3
April 1919, des nam. van 2—3 uur,
door den heer Louis Röbert
Prograinma: 1. Praeludium et Fu
ga G gr. t., J. S. Bach. 2. Larghetto,
G. F. HandeL 3. 5e Sonate, F. Men-
delssolm-Bartholdy. Choral, Andante
con moto, Allegro Maestoso. 4. An
dante cön moto, A. Guilmant. 5.
Suite Gothique, L. Boëllman. In-
troduction-ChoraL Menuet Gothique,
Prière, Toccata.
NEDERLAND EN ORANJE.
Op de Dinsdagavond gehouden le
denvergadering der Anti-revolutio
naire Kiesvereeniguig „Nederland
en Oranje" werd medegedeeld, dat
de volgorde van de candidatenlijst
voor den gemeenteraad als volgt is:
1. mr. A. Bruch, 2. M. de BraaJ, 3.
G. A. Wolzak, 4. G. v. d. Boogaard,
5. C. ten Boom, 6. J. D. Wijkhuizen,
7. W. Hoek. 8. K. van Leeuwen, 9.
P. Elgersma, 10. F. van Egmond.
Mr. A. Bruch hield een inleiding
over het onderwerp: „Moet bij het
bepalen van loon rekening gehouden
worden met de grootte van het ge
zin?", waarin spr. zich verklaarde
voor zoodanig loon dat een gemid
deld gezin er. ruim van kan teven,
dus voor een absoluut gez.nslioon. Na
de inleiding had een drukke gedach-
teuwisseüng plaats.
Tenslotte sprak ds. G. W. C. Vun
derink een opwekkend woord naar
aanleiding van de Statenverkiezin
gen.
DRANKBESTRIJDING. In
druk is verschenen het jaarverslag
over 1918 van het Centraal Comité
van Drankbestrijdende Vereenigin-
gen te Haarlem.
Daaraan ontleenen wij de mede-
deeling dat in 1918 waren aangeslo
ten 12 organisaties, te zamen tel-
ten dl 1327 leden. De rekening en
verantwoording sluit met een batig
saldo van f 179.75.
De controleur van drankzuchti
gen, de heer T. P. v. d. Leer,
maakt de volgende opmerking: Het
heeft mij meermalen gehinderd, dat
werkloozen, ingeschreven bij het
Steuncomité, toch nog een vonnis
wegens dronkenschap kregen. De ru
we ontvangst, mij meermalen ten
deei gevallen met het antwoord:
„Wat gaat jou dat aan, ik drink
toch van mijn eigen centen", past
allerminst den klanten van het
Steuncomité.
JUBILEUM. Dinsdag vierde de
heer E. Jansen zijn 40-jarig jubileum
als plaatdrukker bij de firma Joh.
Enschedé en Zonen. Des morgens
werd de jubilaris van zijn woning af
gehaald met een auto en daarna op
de plaatdrukkerij toegesproken door
den lieer A. D. Visser, die hem een
enveloppe met inhoud namens de
kameraden aanbood. Ook de pa
troons kwamen In den loop van den
morgen den heer Jansen complimen
teeren.
ACHTUREN WERKDAG IN
HET WINKELBEDRIJF. Door
het Landelijk Comité voor den acht
uren werkdag in het winkelbedrijf,
is een adres gericht tot den minister
van Arbeid, met memorie van toe
lichting om alsnog te trachten de
45-urige werkweek ook in het win
kelbedrijf Ingevoerd te krijgen. Het
adres is eveneens gezonden aan de
Staten-Generaal.
STEUNBEWEGING STAKENDE
METAALBEWERKERS. De Haar-
lemsche Bestuurdersbond verzamelde
in de afgeloopen week ruim f 1000 op
steunlijsten ten behoeve van de sta
kende metaalbewerkers.
blik en kreeg een kleur. Tenslotte
barstte hij los in een stortvloed van
woorden.
U zult het brutaal van mij vin
den, dat ik, een fabrieksopzichter, iets
te zeggen heb over een hooggeplaatst
man als mijnheer Fanshawe, die thef
van deze fabrieken is en die meer
van papier weet dan iemand anders
in de wereld. MIssclüen bederf ik
mijn eigen kansen, door bet u te ver
tellen, maar dat kan ik niet helpen.
Sir William vertrouwde mij en nu lnj
gestorven is, moet ik doorgaan alsof
hij nog leefde.
U behoeft niet bang te zijn, nuj
iets te vertellen, antwoordde Violet
De kleine opzichter slaakte een
zucht van verlichting.
Nou dan, ik zal het ronduit zeg
gen, mijnheer Fanshawe is oen srtiurk
lederen naclit, als de fabriek op twee
wakers na, ledig is, werkt hij m hc
proefatelier. Hij is nooit gewend ge
weest 's avonds te werken, want hij
houdt veel van plezier. Maar er is
meer. Sir William hoorde nooit, wat
er binnen die muren gebeurde. Vol
gens gewoonte kreeg hij altijd ver
slag van alle prooven. Hij kreeg er
hiervan nooit een. Toen hij stierf,
hadden wij dat juist ontdekt cn zijn
dood maakte een einde aan verdere
onderzoekingen. Mijnheer Fanshawe
ontsloeg mij onmiddellijk. Hij mocht
mij nooit lijden. Hoewel ik mij niet
Opmerkingen alt de
bnrgerjj.
H et Vredesfeest.
De heer B. J. Wielend Los, Pieter
Kiesstraat 72 a, algemeen secretarie
van het Vredesfeest, schrijft ons
naar aanleiding van de „Opmerking
uit de Burgerij in het nummer van
28 Maart, dat het de bedoeling der
feest-commissie is, een „watersport-
feest" te houden, hetgeen bezwaarlijk
's avonds kan plaats vinden. De in
zender bedoelt echter oen avondfeest
met verlichte vaartuigen, enz. Wel
licht zal met dit denkbeeld rekening
kunnen worden gehouden. Voorla
verzocht de secretaris "ér nog eens
den nadruk op te willen leggen, da?
het feest een algemeen karakter
draagt en niet een turnfeest of een
muziekfeest.
Rabriek Toor Vragen
VRAAG: Ik ben reeds jaren l>oda
van reen Waterschapsbestuur en ge
niet als zoodanig een belooning van
f 25 per jaar. Nu ontving ik op mijn
verzoek om ouderdomsrente een af
wijzende beschikking. Wat kan hier
van de reden zijn, daar ik toch tot
heden in loondienst werkzaam ben
Jgeweest en in de wet niet een be
paald bedrag als loon vereischt
wordt? ANTWOORD: In de hal vat
het Postkantoor hangt een lijst var,
tusschenpersonen, die inlichtingcii
geven omtrent ouderdomspensioen.
VRAAG Hoe staal hel met de Ou
derdomsrente Wordt er al uitge
keerd na hel 65sie jaar, of moet men
70 jaar zijn Ik heb den leeftijd van
68 jaar bereiktkom ik nu nog niet
voor Ouderdomsrente in aanmerking 1
ANTWOORD Het nieuwe ont
werp is nog geen wet geworden,
maar als dit aangegeven wordt zullen
ook 65-jarigen in aanmerking, ko
men voor ouderdomsrente.
VRAAG: Hoe oud moet men zijn
om voor ouderdomsrente in aanmer
king te komen? Waar moefc men zich
daartoe vervoegen en ^wanneer treedt
de nieuwe wet in werking?
ANTWOORD: 1. Thans nog 70
jaar. 2. In de hal van het postkan-i
toor hangt een lijst van tusschenper
sonen tot wie men zich wenden kan.
3. Dit is nog niet bekend.
VRAAG: Hoe kan men nikkel het
best tegen zeewater vrijwaren? ANT
WOORD. (We vermoeden, door het
te vernissen of van een paraffine-
laagje te voorzien.
VRAAG: Als men naar Amerika
gaat,- mag men dan nieuw nikkei-
werk meenemen, en moet daar dan
nog invoerrecht voor betaald wor
den? Of mag men hert nikkelwerk, in
dien het gebruikt is, zóó invoeren?
ANTWOORD: Wend u lot den Ont
vanger der Invoerrechten eai Accijn
zen, alhier. Klein Heiligland 84.
VRAAG: Bestaat de schermver
eeniging „Pro Pafcria" nog? Waar
en wanneer houdt zij haar oefenin
gen? ANTWOORD: Het laatst®
jaarboekje vermeldt deze vereenl-
girug niet.
VRAAG: Waar is de Vereeniging
voor Wo like tuintjes (Hvoarover in
Haarlem's Dagblad van 21 Maart
geschreven is) gevestigd? ANT
WOORD: S-uretarig is de heer N. C.
Wefers Bett.nk, Wilhelminapark 18.
VRAAG: Ik ben buitenlander en
niet genaturaliseerd, maar ben met.
een Nederlandsche vrouw getmuwd.
Kan de Nederlandsche wet mij ver
plichten, daar Ik met handenarbeid
mijn brood moet verdienen, en mijn
huisgezin zeer groot is, mijn schoon
vader te onderhouden? ANT-
WOORD: Ja, en wel naar verliou
ding tot uwe verdiensten en de b»
hoef te van uw schoonvader.
VRAAG: Ik heb voor liefhebberij
een partijtje gebruikte Hollandsche
postzegels noodig. Kunt u r.iij zeg
gen tot wien ik mij moet wenden oru
deze over te nemen? ANTWOORD:
Plaats daarvoor een advertentie.
VRAAG: Mijn zoon sliert in Octo
ber 1918. Tot heden heeft wen zijn
militaire uitrusting (".vaaroiidor ook
zijn geweer) nog niet teruggehaald.
Waar moet ik nuj vervoegen, unem-
de het zoo spoedig mogelijk kw:>l te
zijn? Ik had gaarne, dal 1 et ge
haald werdj want ik ben niet in
de gelegenheid het te orengon?
ANTWOORD: De militaire uitrus
tingstukken moeten worden ingele
verd. Indien uw overleden zoon be
hoorde tot een korps of wapen, hier
in garnizoen, dan is het raadzaam u
tot dien commandant te wenden of
anders tot den garnizoenscomman
dant bureei Groote Markt
VRAAG: Kan.men caoutchouc ook
lijmen, dat het goed vast blijft zit
ten? ANTWOORD: Wat verstaat u
onder caoutchouc? Zonder verdere
kan voorstellen, dat hij ontdekt had,
dat Sir William en ik hém bespied
den.
Ik begrijp niet goed, viel Violet
hem in de reden, waarover wij on»
bezorgd zouden maken. Er hoeft toch
niets vreemds in te zijn, als mijnheer
Fanshawe 's avonds proeven wil ne
men.
U hebt nog niet alles gehoord,
juffrouw, ging Winterbotham \oort,
toen Sir William niet vacantie iri
Zwitserland was, ongeveer twee waan
den voor zijn dood, werd een hoe
veelheid machines in het pioefatcllcr
gebracht. Ik zag er eeuige van en ze
brachten mij tot nadenken want, zoo
als u begrijpen zult, ben ik gewend
aan machines. Hierna werden groote
hoeveelheden ruw materiaal het
fijnste Alfagras en vele balen kost
baar linnen het gebouw binnenge-
bracht. Er waren honderddulzende
kilo's materiaal en toch is er niet3
meer uitgekomen. Nu weel 'k zeker,
dat daar iets op groote schaal aan
den gang is. Toch gaat geen der ar
beiders des avonds naar het proef
atelier, daar ben ik zeker van. Om d<
machinerieën daarbinnen te lianteo-
ren en alles behoorlijk te drijven zijn
verscheidene menschen noodig. Mijn
heer Fanshawe zou, met al zijn ken
nis, alleen niets kunnen uitrichten.
(Wordt vervolgd.)
