Imsleb Omblad
Buiteniandsch Overzicht
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 3 Hel 1919
Wat de onderhandelingen te Ver
sailles aangaat wordt gemeld, dat
de gedelegeerden wederzijds bun
.volmachten overhandigd hebben.
Dadrover wordt utt Parijs ge
meld:
De plechtigheid, die nauwelijks
vijf minuten duurde, was waardig en
hoffelijk Paul Cambon presideerde
deze eerste ontmoeting.
Von Brockdorff-Rantzau
aechts enkele schreden de zaal in,
h.j was zichbaar bewogen.
Oambon zeide: „Graaf, ik ben als
voorzitter van de commissie voor het
onderzoek der creloofsbrieven
wezen, om uwe volmachten te onder
zoeken, vóór de besprekingen, welke,
naar ik hoop, tot den vrede zullen
ieklen, plaats hebben."
Von Brockdorff-Rantzau ant
woordde en stelde zijn collega Eande
berg voor.
Vervolgens had de uitwisseling
der volmachten plaats. Broekdorff
stelde zijn papieren, welke door
Ebert en «Scheidemann waren gecon
trasigneerd en voorzien waren van
het Duitsche Rijkszegel, aan Cam
ion ter hand.
Cambon overhandigde aan den
Duitschen gevolmachtigde de ge
loofsbrieven v,an de vertegenwoordi
gers der giallieerde mogendheden,
.waaraan die van de Italiaan&che,
PooLsche en Jug o-Slavische gedele
geerden ontbraken.
Verder wordt uit Parijs geseind:
Do opstelling van de vre-
desprelimina iren zal
Dinsdag a-s. gereed z ij n.
Dien zelfden d&g zal het
verdrag aan de Duitsche
gedelegeerden worden
overhandigd.
„Wal moeten wij doen, wanneer
de Duitschers weigeren te teekenen
en met Bolsjewisme dreigen?" zoo
vraagt de „Daily Chronicle". En 't
blad antwoordt zelf: „Dat zij zoo zul
len optreden, staat wel vast; hun
pers is al maanden lang bezig, er op
voor te bereiden. Hier geldt: een
standvastigo houding is alleen veilig, j
Als wij toonen, dat wij ons niet laten
innmideeren, zal het dreigement wel
niet worden volgehouden, en andere
hebben wij genoeg middelen om er
tegen op Te treden. Geven wij er aan
toe. dan komen wij op de gladste hel
ling, want iedere concessie onzerzijds
zal een wapen worden in handen van
diegenen uie in Duitschiand hun j
eigen reden nebben om zich in de ar-
men ie werpen van hei bolsjewisme.
De lueerderueia in Duiisculand wil
het. niel; zij zat er geen middel van
maken om de vredesvoorwaarden te
verbeteren, inaien wij laten zien, dat
>vij de voorwaaruen aoor het dreige
ment niei veranderen.
De correspondent van de „Times" 1
ie Home vioeg Orlando om een defi
nitieve verhuring in verband met
het telkens herhaalde argument, dat
de aanvaarding der veeruen punten
door Hallo ae ltaliaaiisclie eischen
verzwakt. De eers.e mimsier mach
tige© uen correspondent om te ver
klaren, ual mj bij twee gelegenheaen,
toen ie Parijs beraaosiaagö werd
over het verzoek van DuiisCinand om
wapenstilstand en toepassing der
.veertien punten, formeel had ver
klaard, voorbehoud te moeien ma
liën ten opzichte van Eet negende
punt, dat betrekking heeft op de toe
komstige grenzen van Italië. Bij bei
de gelegenheden kreeg hij ten ant
woord, dat het niet het oogenblik
was, om over punten lo beraadsla
gen, die geen betrekking hadden op
Duitschiand, en dat het negende
punt dus niet aan de orde was. Bij de
tweede gelegenheid zeide Orlando,
dat liij ter gelegener tijd het reeds
geuite voorbehoud zou herhalen.
De commissie der Entente-vredes
conferentie die een onderzoek in
stelde naar de schuldvraag, conclu
deert:
1. De oorlog was van te voren
beraamd door de centrale mogend
heden, tezamen met hun bondgenoo-
ten, Turkije en Bulgarije, en was het
gevolg van daden, opzettelijk ge
pleegd, om hem onvermijdelijk te
maken.
2. Duitschiand is, in overeenstem
ming met Oostenrijk-Hongarije, aan
het werk geweest, om al de verschil
lende verzoeningsgezinde voorsiellen
van de entente-mogendheden vruch
teloos te maken en hun herhaalde
pogingen om den oorlog te vermij
den, te verijdelen.
De Duitsche minister-president
Scheidemann verklaarde op een 1-
Mei-betooging te Berlijn: dat er nu
zes maanden voorbij wareu gegaan
sinds deze regeerinig tot stand kwam
en dat zij heiaas in deze zes maan
den nog weinig tot stand heeft kun
nen brengen. Het volk is ontevreden
over de regeering, maar de regeering
is ook ontvreden over het volk. Jiet
volk heeft de regeering toch door
domme stakingen en andere tegen
werking in haar noodzakelijken ar
beid gehinderd. Het is waarlijk geen
genoegen om in deze revolutietijden
in een regeering te zitten en zich in
allerlei grove termen te laten uit
schulden.
Over Versailles merkte de spreker
op, dat de sociaal-democraten reeds
bij liet begin van den oorlog zich uit
spraken voor eon vredo door gerech
tigheid, een rechts vrede, ook als
Duiitschiand den oorlog gewonnen
had. Dezen rechtsvrede verlangt de
sociaal-democratie nu ook voor
Duitschiand, ofschoon het den oor
log verloren heeft
Onder daveiend applaus eindigde
Scheidemann met den wensch, dat
vrijheid, gelijkheid en broederschap
werkelijkheid mocht worden.
In een resolutie werd geeischt, dat
na dezen vreeselijken ooriog een her
haling voor goed voorkomen zal
worden, dat verdere volkerenmoor
den door den volkerenbond, op grond
van het gelijke recht der volkeren 1
belet zullen'worden, dat de krijgsge-
vangenen uit Frankrijk onmiddel
lijk zullen worden teruggezonden
dat het kapitalisme zal worden ver
uietigd, het proletariaat van allt»
landen zich zal aaneensluiten, enz.
Verspreid nieuws
MISS CAVELL. Onder voorzit
terschap van kardinaal Mercier heeft
zich te Brussel een commissie ge
vormd, lot welker eeieieden o.a. As-
quiui, Balfour, Hymans, Lloyd Ge
orge, Max en Vandervulde benooren,
toi het oprienten van een gedenkiee-
ken voor' miss Cavell te Brussel, tot
het houden van een miss Üavell-dag
in Juni en het slaan van een medaille
met het portret von miss Cavell.
DE NIEUWE KOERS IN RUS
LAND. De Russische correspon
dent van „The Morning Post" geeft
de beschrijving van net leven aan
boord van een oer oorlogsschepen van
oe Russische Bolsjewisiiscüe vloot,
ue niet Bolsjewistische ofneieren wa
den gouwoiigen te blijven doordie
nen. nei schip lag op ue Newa voor
Petrog rad en voerde de roode vlag.
Terwijl de officieren bezig wareH bun
hutten op te ruimen hiela de beman
ning zich onledig met drinken en
kaartspelen onder gramofoon-mu-
ziek.
Het schip moest voor den winter-
dienst in orde gebracht, maar dat
was beneden do waardigheid van do
matrozen, die voor een loon van 800
gulden per maand niets deden en het
mindere werk voor dertig gulden per
dag door anderen lieten doen.
De eerste machinist werd door den
kapitein naar den eersten stoker ge
zonden om te informeeren hoeveel
brandstof er nog aan boord was en
bracht de boodschap over, waarop de
stoker hem aanraadde zelf naar het
I ruim of regelrecht naar de nel te
gaan.
I Toen de officier hem er -opmerk-
zaam op maakte dat ze in dienst wa
ren, antwoordde de „ondergeschik
te": „Die tijden zijn voorbij, ga
oogenblikkelijk zelf kijken en anders
zal ik je naar de Goronovaia (hoofd
kwartier der Bolsjewisten) laten
brengen."
De voorzitter van den scheepsraad
wist den uiterlijken vrede te her
stellen, inaar de admiraliteit van het
feit in kennis gesteld, raadde den of
ficier aan overplaatsing naar een an
der schip te vragen.
DE ONTEVREDEN BELGEN. -
Aan de Telegraaf wordt gemeld: Uit.
regeeringskringen verneem ik zoo
even, dat de Raad van Drie het recht
van prioriteit bij do verdeeling der
oorlogsschatting voor België niet er-
kent.
Te Brussel zal Zondag een groote
demonstratie, voor de rechten van
België plaats hebben terwijl ook te
Antwerpen en te Gent toebereidselen
tot dergelijke demonstraties worden
DE STRIJD TEGEN DE BOLS-
JEWIKI. Hel leger van admiraal1
Koltsjak, rukt, ter sterkte van
400.000 man ,in drie legergroepen
met succes op in de richting van Pe
tersburg en Moskou, om de Bolsje-
wlki te bestrijden.
Stadsnieuws
Lconactie bakkers.
In een dezer dagen gehouden leden
vergadering van de afdeeling Haar
lem van den Alg. Ned. Bond van bak
kersgezellen, welke zeer druk bezocht
was, werden eischen geformuleerd om
aan de Haarlemscue bakkerspatroons
vereeniging toegezonden te worden.
Deze nieuwe actie voor loon en ar
beidstijd wordt niet alleen te Haarlem,
doch door bovenvermelden Bond over
het geheele land gevoerd,
lijk in re groote plaatsen.
De voorstellen lulden
Arboiusduur, Dc arbeidsduur
zal voor elk bakkersgezel en voor elk
overig arbeider ten hoogste 48 uren
per week bedragen, onderverdeeld in
acht uren per dag. Up den Zaterdag
of daarmede gelijk te stellen dagen is
een arbeidsduur van 10 uren toege
staan, mits die uren op de overige ua-
i gen der week korter worden gewerkt-
In afwijking van het bovenstaande is
het geoorloold op uen dag voorafgaan
de aan twee .achtereenvolgende Zon
en (at eesiuugeii, (Kii arceiusduur ten
hoogste 14 uren te doen bedragen.
De meer dan 10 uren op zoo een dag
zullen als overwerk worden be
schouwd en betaald als in artikel 5
bepaald.
Voor de bezorgers zal de arbeids
duur bedragen a. in vollen dienst 48
uren b. m 2/8 dienst 32 uren c. in
halven dienst 24 uren.
L o o n e n. liet loon, dat aan eiken
volslagen arbeider zal worden uitge
keerd, bedraagt per week a. voor uen
meesterknecht in bedrijven met vijl of
meer gezellen (met inbegrip vuu ueu
meestuiKnechtj, wordt geen loon vast
gesteld, aocii liij moet een loon ont
vangen, dat hooger is, dan dat van ae
hoogst gesalarieerde bakkers in het-
zellue bedrijfb. meesterkuecht-ove
inst in bedrijven met 4 of minder ge-
zeilen (met inbegrip van den meester-
knecht-ovenisl) /2y per week c. ove-
nist f 29 per week d. deegmaker, ver
antwoordelijke bunkwerker (in groote
bakkerijen), allcenwerkend bakkers
gezel en zij, speciaal belast met liet
maken van luxe-brood 28 per week
e. bankwerkers en overige bekwame
bakkersgezellen, alsmede bekwame
koek- en banketbakkers f 27 per week;
f. binnënpersoutel. o.a. zolderkneclus,
magazijnknechts etc. (met geen op-
zichthoudend en verantwoordelijk
werk belast) 20.30 g. bezotgers in
vollen dienst f 28.50h. bezorgers in
2/3 dienst 18.j. bezorgers in hal
ven dienst 13.k. halfwassen bij
een leeftijd van 1820 jaar van 13.—
tot f 22.— en bij een leeftijd van 20—23
jaar van f 24. - tot vol loon.
Overwerk. Het overwerk be
draagt respectievelijk 1/48, 1/36 of 1/24
deel van hel weekloon, afgerond tot
volle centen naar boven.
Noodhulploon. Het uurloon
voor de noodhulpen bedraagt evenveel
als het gedeelte der weekloonen door
den arbeidsduur voor de in vasten
dienst zijnde arbeiders.
ACTE EXAMENS L. O. Haar
lem. Geëxamineerd 8! mannelijke
candidaten; geslaagd de keeren P.
J. Arends, Schoten; J. C. A. van
Velsen, H. J. A. Versteynen,- A. J.
A. Werners, C. J. M. Westenbroek
en M. J. v. Zijl allen van Beverwijk.
TOONlfiEL VEREENIGING „NIEUW
- Op alle rangen uitstekend
bezet was de schouwburg aan den
Jansweg, waar Vrijdagavond de Ge
heelonthouders - Tooneelv-reoilgiug
„Nieuw Leven" in dit sei/oen haar
laatste voorstelling gaf. Opgevocrn
werd het vijfbedrijvige blijspel „Fij
ne Beschuiten" van Justus van Mau-
rik Jr.
De botsing tusschen twee lumihes,
de eene mondain, met afkomst en
voornaamheid geurend, maai te wei
nig gefortuneerd om zonder horten of
stoeten 't geuren altijd naar wensch of
willekeur door te kunnen voeren en de
andere een burgerfamilie, wars van
elk wereldsch vermaak en met een
sterk religieuB tintje, is het gegeven,
waaruit het stuk is opgebouwd. De
botsing is zoo lievig niet, omdat op
den keper beschouwd de contrasten
niet zoo schril bleken te zijn.
De deftige familie Van Balen jaagt
naar geld, de geliuicheld-religieuse fa
milie Klingelman jaagt dito. Er is
flink gelachen om Kiingelman's oud
sten spruit: Nicodemus, een limiden
jongeling, die in zn schuttengtieid t
niet bedoelde meisje vraagt. Allen ga
ven zonder uitzondering uitstekend
spel te zien. Een woord van bijzonde-
ren lof komt echter toe aan Mathiide.
de gouvernante bij de chique lamilie,
voor haar beschaafd, sober spel, aan
den Braziliaauschen plantagehouder
Willem Bosch, en niet te vergeten aan
het Jonnertje van Bergen, dat zoo
graag duiven schiet en zich heel los
over de planken beweegt.
In de pauze overhandigde do heer
L. Kroon, éen der medespelendon, aan
mevrouw Smit, die voor een zeer goe
de regie zorgde, onder een woord van
üarteiijken dank een keurige bloemen
mand.
De aanwezigen knabbelden verge
noegd aan de „fijne beschuiten" en ae
meesten peuzelden liet brosse gebak
lieelemaai op en liudden er een deel
van hun nachtrust voor over, want 't
had al half éen geslagen, toen het gor
dijn voor de laatste maal zakte. \Ve
zouden „Nieuw Leven" toch m over
weging geven het aanvangsuur vroe
ger te bepalen en de pauzes to bekor
ten. Wel werden die door goede mu
ziek aangevuld, maar tjonge, tjon
ge, dat moet toch vlotter van stapel
loopén in het vervolg.
gë stemming ën werkt ook doorgaans!
gunstig oi> de uitvoering zelve. Het A
LOON- EN ARBEIDSDUUR.
gunstig op de uitvoering zelve. Het Aan de Machinefabriek van de Firma
flink met zangers bezette podium be-
weea dat Haarlem nog steeds met
recht en eere de Coster-stad is, dooh
ook evenzeer de stad der Koorzan
gers.
Toch was, voor zoover ik mij her
inneren kan, de koorklank niet zoo
gaaf als verleden zomer op het con
cours van Hrl. Zangenot, toen waren
vooral de tenoren mooier. Nu echter
waren de diepe bassen volkomen
prachtig te noemen.
De directeur W. A. K wan les had
het zichzelf en zijne vereeniging voor
dit fecstconcert vast niel gemakke-
lijk gemaakt, vier groote koren, waar-
van drie van beslist zwaar kaliber, is
l voorwaar een stoute durf. Vooraf
ging „Op, uit de Tente" van H. J.
i den Hertog, het concoursnuramer van
verleden jaar dat met recht reper
toire houdt. Fouten werden niet ge
maakt, er waren zelfs heel goed ge
lukte passages, doch door het even-
tjes omlaag trekken der tenoren be-
gon het werk van lieverlede aan
rrischheid te verliepen.
„Licht" van C. Andriessen was een
tegenvaller. Jammer, want het begon
mooi, en ook later, nadat de direc
teur tot driemaal toe afgetikt had en
weer hernomen, werden enkele ge-
deelen zeer goed gezongen. Toch lijkt
dit koorwerk mij te zwaar voor K.
en A
„Des Heeren Huis" een pretentie
loos maar dankbaar nummer, met
heel wal minder eischen kreeg een
waardige vertolking.
Ook „Visschers'* van Olman ging
niet slecht, alleen hinderde het enke
le sterk gerythmeerde gedeelan te
hooren voordragen op eene wijze die
haast eerder den preek- dan den
zangtoon nabijkwam; dit euvel deed
zich in „Licht" eveneens voor.
Buiten de ongevalletjes met „Licht"
die een oogenblik ontstemming
brachten, was de prestatie van de
feestvierende vereeniging lang niet
onbelangrijk en een j'ubileum-concert
waardig. De heer Kwantes had een
zware taak. Ons compliment voor
zijne directie, die aan duidelijkheid
niets te wenschen overliet.
Onbedaardel ijk shores verwierf
Chris, de Vos, die, begeleid door-
mevr. Anna de Vos, drie zangnum
mers, waaronder do GraaJ-aria uit
Lohengrin, vertolkte. Zeer gelukkig
waren de nummers op het program
ma vervuld door mevr. Mary Mau
rice, harpiste, uit Den Haag.
De zeldzame gelegenheid om het t
gouden tokkelinsirument als solo tezwakheicL
hooren, werd blijkbaar zeer op prijs VRIJE EVANG. GF"'BENTEL
gesteld. Daarbij, he*, bleek aldra dat (Jacobijnestraat 20)
mevr. Maurice eene knippe virtuose, Vooim 10 en d jj
is die o, gecompliceerde vinger- beer Fijnvandraat van AmSerdam.
pedaallecinnek schitterend beheerscht \c,m 10 ,mr '/rmioB-oohnrti
en door kleucvolle dynamiek prach- r,™! ?2uur' Zondagsschool,
(ig .relief aan haar spel weet te ge-
P. A. Kruijer, alhier ie heden ings-
voord de 9-urige werkdag, en een
loonsverhooging van 10 cent per uur
voor personen boven 21 jaar eu 5 cent
per uur, voor personen boneden 21
jaar.
De vrije Zaterdagmiddag bestaat
aan deze fabriek reeds sinds ruim 7
jaar.
Fredikbeorten
ZONDAG 4 MEI.
EGLISE ALLONNE.
10J hein-es du matin, Mons. Sam,
Cler, Pasteur A Leyde.
GEREFORMEERDE KK!:.i
(Ged. Oude Gracht.)
Voorm. 10 uur: ds. S. Datema.
'8 Av. 5 uur, Ds. G. R. Kuyper.
(Kiohi Heiligland).
Voorm. 10 uur: Ds. W. Breukelaar*
van Zaandam.
Nam. 5 uur: Ds. S. Datema.
NOORDERKERK (Ridderstraat).
Voorm. 10 uur, Ds. G. R. Kuyper,
Nam. 5 uur: Ds. W. Breukelaar,
van Zaandam.
CHRTS GEREF. GEMEENTH
i-Raaks).
Voorin. 10 uur, Ds. J. W. Geels,
's Av. 5V4 uur, Ds. J. \V_, Geels.
LUTHERSCHE KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. D. Drijver,
KERK DER VEREEN. DOOPS
GEZINDEN.
Voorm. 10 uur, Ds. B. P. Plantenga.
R EMONSTR ANTSLII
GEREFORMEERDEN.
10 uur, Prof. dr. H. Oort. Oud-hoog
leeraar te Leiden.
Voorm. 11 3/4 uur, Zondagsschool
in de kerk.
KERK DER BROEDER GEMEENTH.
Voorm. 10 uur, Pfarrer Hellström.
Deutscher Gottesdiensi.
VEREEN. VAN VR1JZ. HER
VORMDEN.
(Gehouw Protestantenbond.)
Voorm. 10 uur, Ds, F. C. M. Boen
ders.
BAPTISTEN-GEMEENTE.
Lokaal Parklaan 21.
Voorm. 10 uur. Openbare Sameiv
komst.
Nam. 5 u.: Bediening van het H.
Avondmaal.
Lokaal L. Wijngaardstraat 28.
Dinsdag 's avonds 8 uur: Ds. B.
Planting, onderwerp: Elia in zijn
Mziek
Typo- en Litiiogr. Vereeniging
„Kunst na Arbeid Fces'con-
cert.
velen waren opgekomen om he. zil
veren feest van „Kunst na Aroeid"
by te wonen en aldus mee te vieren;
een volle zaal geeft altijd een pretti-
venl Ook de eigenaardige flageolet-
tonen misten hun tintenrijk effect
niet.
Vanwege de zustervereenig. „Lau
rens Coster" werd aan het jubilee-
rende Koor ean prachtige lauwer
krans overhandigd. Deze aardige col
legiale aüentie vond veel bijval bij
leaen en publiek.
JOS. DE KLERK.
Sé ANC E EN DEMONSTRATIE.
De psycitoloog Dr. H. Reinhard zal
Woensdag hier ter stede een séance
en demonstratie geveu over hypnose I
met experimenten, over zuivere sug-
gestie, lichten en diepen slaap,posthyp
uose (gegeven bevel dat na het ontwa
ken vvorut uitgevoerdj, kutalepsie (Ueti
doen verstijven van het geheele li
chaam) enz.
UiNTllAHli BOND VAN TRANS
PORTARBEIDERS. Op de Vrijdag
gehouden vergadering van de arbei
ders werkzaam in den kaashandel
aangesloten bij bovengenoemde orga
nisatie, werd besloten een vakgroeps-
oesiuur te kiezen. Daartoe werd aan
ook overgegaan. Tevens werd het afd.
bestuur opgedragen een nieuwen loon
eisen en uoorbetaiing bij ziekte in te
dienen bij ae twee firma's hier ter
stede.
Woensdagavond 8 uur. Naaikrano,
Rozenprieelstmat 73.
Donderdagavond 8 uur: Bidstond.
RELIGIEUS-SOCIALISTISCH
VERBOND.
Gebouw „de Nijverlu id". .Jansstr.
Geen dienst.
LEGER DES HE1LS.
(Schagchelstraat 26.
Voorm. 10 uur, Adj. T. Voe,
's Av. 7.30 uur Adj. Vos.
SCHOTEN
JÜLIANAKERK.
Voorm. 10 uur, Ds. Blauw,
HEEMSTEi
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. H. T. Oberman.
Lokaalcollecio.
's Av. 6 uur, Godsdienstoefening In
het lokaal v. Chr. bel. Dr. H. T.
Oberman.
GEREF. KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. H. Brouwer
H.Mzn.
's Av. 5 uur, Dèczelfde.
HOUTRIJK EN POLANEN.
Voorm. 10 uur: Candidaat Jansen
van Amsterdam.
BLOEMENDAAL.
San ilEti\. Kr.RK.
Geen opgave ontvangen.
CF' '•.FORMEERDE KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. J. C. Brussaard
's Av. 5Mi uur, Dezelfde.
haaritjuiiuer Halletjes
(EEN Z ATER D AGAVON DPR AAi'J :i.
Het is welbekend, dat
krans bijeenkomt Wouter het hoog
ste woord heeft. Wordt ze bij hean
aan huis gehouden, dan is zijn woord
nóg hooger. Onze taal is helaas met
rijk genoeg om daarvoor een woord
op te leveren. Genoeg is het om te
zeggen, dat hij van zijn gastheer
schap misbruik maakt. Nauwelijks
hadden we plaats genomen, onze in-
driikken gewisseld van den eindc-
loozen regen en de kille temperatuur,
of hij nam het v/oord en hield de
volgende toespraak:
„Zooals het nu is, kan hel niet lan
ger blijven. Een niensch is op straat
zijn leven niet zeker. Daar kom ik
gisteren in de Groote Houtstraat t ïs-
schen een electrische tram en een taxi
spring weg ik begrijp zelf nog met
hoe, daar komt een motorfiets aan
rennen de berijder toetert als e«-n
bezetene, hoe, hoe, hoe, ik denk: ja
wel, toeteren is geen kunst, ma ir
wegkomen dat is wat anders, dus
doe ik nóg eem sprong en sta op het
trottoir; nu zou je denken, dat je
veilig bent, maai' jawel, daar komt
een fietser aan (want die lui rijden
tegenwoordig onbeschaamd over rle
trottoirs heen) en ik moet weer ma
ken, dat ik wegkom, dus neem ik
voor den derden keer een sprong ik
zeg 't is maar goed, om je lenig te
houden en kom terecht in een win
kel, waar ik rviels anders zag dan
jurkjes en schorton; de juffrouw ach
ter de toonbank, toch al verwonderd
over mijn plotseling naar binnen
schieten, komt op mij af en vraagt:
»,wat is er van uw dienst?", waarop
ik, ora mijn figuur'te redden, zeg:
„juffrouw, heeft u ook een schortje
voor mij?"
„Voor u", zegt zo, „neen mijnheer,
dio maat hebben we niet", en schiet
in een idioten stiklach, zoodat ik met
een den winkel weer uitloop en net
óp tijd kom, om te zien, dat een fiets
'een kinderwagen In een kruiwagen
iii elkaar verward zijn geraakt en
niet weer uitgeward schijnen te un-
nen worden om niet verder gevaar
te loopen ga ik in de trom naar huis,
W'ant, denk ik, mocht de tram iemand
overrijden, dan zal ik het in elk ge
val niet wezen..."
„Hij besterft het!" riep tunte Koos-
Je opeens vol angst, maar Wouter
zog alLeen maar paars in zijn ge
zicht van de lange redevoering en
hijgde naar adem, maar overigens ge
beurde er niets. Hopma, die er over
denkt om een auto te gaau houden,
maar er tegen opziet om den fiscus
niet al te wakker te maken, was bet
mei kern eens en verzekerde, dat Lin-
nenkort een voetganger een ontoe
laatbaar wezen zijn zou. „Let cp
Wouter, over tien jaur moet een
voetganger vergunning hebben om
over straat te gaan, want dan zijn
er nóg meer rij en voertuigen en
blijft er voor zoo'n ouderwetsctien
wandelaar geen ruimte .jpeer; die
wordt gevaarlijk voor zich en ande
ren, Wil iemand niet alle geweld loo
pen, dan moet hij maar gaan tram
men."
Hierop liet mevrouw Hupstra een
zenuwachtig gegichel hooren, waarop
verder geen acht geslagen werd. om
dat iedereen in de krans weet, dat zij
Hopma niet goed uitstaan kan. Hup
stra evenwel haalde een advertentie
te voorschijn, reclame voor de AU
TOPED, éénpersoons tweewielig mo
torrijtuig. Er stond eon prentje lui-
Het. heele dingie is zeker niet langer
•dan een meter, bij het voorwiel, dat
meteen, steunrad is, is de motor be
vestigd, de rijder staat recht over
eind en houdt de dwarskruk ran
een langen stuurstang in de hand.
Vlak achter zijn voelen zijn de twee
achterwielen bevestigd.
„Hiermee", zei Hupstra, „kun je
denk ik alleen op geasphalleerde
straten rijden, in Haarlem dus de
Barteljorisstraat op en neer, of de
Anegang op en neer. Over de keien
in de Groote Houtstraat zal 't niet
gaan dadelijk raak je in een kuil,
floep, je krijgt een schok en vliegt
over je stuurstang heen, intuss,
tolt. je Autoped ais een dolle in het
rond, tornt een dikken heer tegen de
kuiten, kegelt daarna een dienst
meisje omver en gaat ten slotte op
een herdershond af, die bang wordt
van zoo n reuzenbrommer en aan de
haal gaat".
„Zijn die dingen er al?" vroeg tan
te Koosje.
„Er staat in de advertentie, dat de
eerste zending onderweg is."
„Ik wou," zei die anders zoo vrien
delijke Koos, „dat ze onderweg bleef".
Maar de mannen, practischer van
aaixl, antwoordden, dat er toch niet
aan te ontkomen zou zijn. Kwam zulk
klein spul er ook nog bij, dan zou
niemand meer op zijn voeten loopen
en werd iedereen benzinist.
Toen sprak opeens Flooma uen ge
denltwaardig woord. Flij zei: „de
aarde wordt langzamerhand te vol
en te klein: we moeten net in de
lucht zoeken!"
Hierop heerschle eenige cogennlik-
ken algemeene stilte. Daarop zei er
een:
„Natuurlijk!"
Het was (natuurlijk) Wouter.
„Zou jij dan," vroeg mevrouw
Hupstra „zpu jij de lucht in dur-
En weer antwoordde hij:
„Natuurlijk!"
„Natuurlijk, natuurlijk", zei Hup
stra een beetje knorrig, omdat hij
vond, dat Wonter blufte, „het is liee
lemaai niet natuurlijk om te vliegen.
Vliegen doen de vogels, maar de
menschen niet. En bovendien, ilt
twijfel er aan, of je wol eens zou
durven.".
„Morgen ochtend om tien uur", zei
Wouter, „als je om negen uur wilt
voorkomen, is het mij ook goed."
„En je gaat n i e t", zei tante
Koos, alsof de luchtkoets al voor de
deur stond.
„Makkelijk praten", zei Hupstra.
„Waar haal je een vliegtuig van
daan? En wie zal dat sturen? Je
doet me denken qian een neef van
me, die altijd maar zei: „Bergen
klimmen? Met het meeste plezior. De
Mortt Blanc, de Matterliorn, al wat
je wilt." Maar hij ging er nooit
heen en zij kwamen niet naar hem
toe veertien dagen vóór zijn dood
zei hij nog: „och ja, als er gelegen
heid voor geweest was, zou ik hoel
graag de hoogste bergen beklommen
hebben'
„Bezorg me een vliegtuig en een
goeien bestuurder", zei Wouter on
verstoorbaar „en ik ga de lucht in, op
ieder uur van den dag, met elke
weersgesteldheid. Zoodra jij klaar
bent, ben ik het ook."
De dames praatten fluisterend met
elkaar. „Zou jij durven? Jij?"
„Ik nooit", zei tante Koos eerlijk.
„Ik ben, met fatsoen durf ik zeggen,
zestig jaar oud geworden op den be-
ganen grond, wat doe ik nou nog in
de lucht? Stel je voor dat ik hot
deed en we kwamen te wal.en, dan
zouden de menschen zeggen: „daar is
ze alweer terug, wat een haast had
zoo'n menscli om te vliegen eu uou
is ze nug gauwer weeroml" En dan
zouden ze mijn botjes bij elkaar ra
pen."
„Koos, hou op," Luisterde Suze
Hopma, die bij de gedachte alleen al
iuchtziek werd.
leder mengde zich in het gesprek.
Eindelijk waren we het er over eens,
dat het veel minder griezelig is, met
twintig personen in een grooteu
lucht-omnihus omhoog te gaan, dan
als eenige pasugier in een klein toe
stel. Ili weet niet waarom. De aarde
is even hard wanneer je met_ twintig,
als met twee man naar beneden valt.
Maar ook hier schijnt gedeeld le9d
gemakkelijker le dragen.
Het blijkt maar weer ten duidelijk
ste: de mensch is als de haring, die
het vroolijkst leeft in scholen.
Maar Wouter was den heelem
avond niet van dit onderwerp af to
brengen.
„Zoodra ik maar hel voorbeeld
geef," zei Irij, met de bescheiden
heid die hem zoo goed staat, „dan
durven jullie allemaaL Over vijt
jaar hebben verscheidene mensclieu
hun eigen vliegtuig, 's Morgens komt
de burgemeester van Haarlem
Ln zijn tweedekker aansnorren en
daalt neer op de Groote Markt, want
dan heeft een vliegtuig, dat begrijp
je. geen uitloop meer noodig en ctaat
waar het neerkomt. De provincie
Noord-Holland heeft verschil lende
vliegtuigen, een voor den Commissa
ris, die daarin de gemeenten gaat be-
podken. Tot nu toe zette de burge
meester den bode op de stoep om te
waarschuwen wanneer Zijne Excel
lentie in zijn auto den hoek om
kwam; het duurt niet lang, of de
man staat op het platte dak van het
Raadhuis, waar de vliegtuigen lan
den en tuurt met een verrekijker
naar den horizon. Al zijn er ook nog
zooveel vliegtuigen ln de lucht, de
bode onderscheidt dadelijk den pro
vincialen standaard. En de provin
ciale hoofdingenieur dan? Ais die
naar Callantsoog moet of naar Texel,
dan laat hij even het vliegtuig uit
de garage halen en zweeft er gauw
naar toe, om vóór de koffie lenig te
wezen. Er bestaan geen afstanden
meer."
Wij toehoorders luisterden en zei
den niet veeL Van pure geestdrift
vergat Wouter sigaren te presentee
ren. Wij mannen troostten ons, den
kende, dat het wel dadelijk uit zou
zijn; de dames keken spottend naar
ons, alleen tante Koos begreep bet
niet en verheugue zich over de wel
sprekendheid van haar man. Hij
praatte maar voort.
„Liever op den beganen grond
blijven, abah, alsof je daar veilig
bent Je hebt er auto's, motorfietsen,
rijwielen, onweer en Bolsjewieken.
'Pas heeft de aarde nog ergens ge
beefd. den gaat ze open en verslindt
heele dorpen met menschen er ln. Is
dat veilig? Zijn er bovendien niet
milLiarden bacillen van allerle' ake
lige ziekten op <ie aarde...."
Hier niesde Hopma. „Bacil der
verkoudheid" .zei hij. Wouter keek
boos.
„Boven in de luebt, daar heerscht
een zuivere, reins atmosfeer. Je wilt
hier in den zomer een luchtje hap
pen en gaat met je vrouw een
straatje om loopen. Onderweg krijg
je üen vieze luchtjes in je neus en zes
stofwolken van passeurende auto's. Is
dat een plezier ot een verfrisscüing?
Menschen die Ln auto's uitgaan,
slikken het stof van hun vooigan
gers. Noem nu een vliegtuig. Je hebt
gegeten, het is mooi weer, kom, zeg
je tegen je vrouw, we vliegen eveu
naar Utrecht en terug, dau l.uunen
we juist voor den donker terug we
zen. Je vrouw zegt: „dolgraag"
„Je vrouw zegt: „voor goeu geld
van de wereld!" viel tante Koos hem
in de rede.
„Je vrouw zegt: dolgraag', hield
Wouter voL
„Neen".
„Ja."
„Nooit."
„Stellig. Ze zegt dus dolgraag eu
je stapt samen in het vliegtuig en
gaat onderweg. Een paar kilometer
verder ontmoet je zwager Willem
uit Bussum. die onderweg is c
Haarlem. Samen vlieg je verder naar
Utrecht 't Is prachtig weer. Boven
Amsterdam is het druk. dus hou Je
wat rechts en vliegt over de Haarlem
mermeer. Binnen een uur ben je in
Zeist .drinkt er even een kopje thee
en gaat dan terug naar huis".
„En als je valt?"
„Je valt niet, want de toestellen
worden met den dag veiliger. En
goed, laat er eens wat gebeuren,
iedereen zit in den gondel met een
vliegmantel, die w.-nneer je naar
beneden valt, dadelijk als parachute
werkt, zoodat je naur beneden zweeft
en doodkalm op je voeten tirecht
komt
„Of in de Zuiderzee", zei mevrouw
Hupstra.
„Alles.heeft ©en beetje risico. Maar
voelen jelui dan niets voor het mo
derne vervoermiddel?"
We keken elkaar aan. ,Als de
aardbol maar zoo hard niet was",
zei Hopma. „Als mijn schedel maar
wat harder was", vond Hupstra
daarentegen. „Als" zei ie een. „als"
zei du ander.
Niemand zei ronduit en onverho
len ..als er kans op is ga ik vliegen,
hoe eerder, hoe liever".
En zoo is nu liet volgende afge
sproken. Wouter zal aan Fokker
schrijven ot die hem komt halen. Als
dus over ©en paar dagen een vlieg
tuig toeren doet boven Haarlem, dan
hangt ook Wouter met zijn hoofd
omlaag. En wanneer dan een vrouw
met loshangende haren en tranen
vergietende als beken, over de GrooU
•Markt loopt en dc armen .'inboog
helt. dan is dat tante Koosje.
Maar ik geloof nog niet, .lat Fok
ker komt. Ook daarom niet. dat tan
te Koos zich zóó maar niet op zij laat
zetten. Als Wouter aan Fokker
edhrijft, schrijft zi) ook, maar in
tegenovergestelde:! geest.
Wat de rest van de krans betreft,
die blijft voorloopig op de veilige
aarde. Het mag ©r soms wat nauw
en bekrompen wezen, we zijn er een
maal gewend.
FIDELIO.
