HAARLEM'S DAGBLAD
Buitenlandsch Overzicht
VRIJDAG 30 W1EI 1919
IPunt 3.
Goedgekeurd wordt een eerste sup-
plotoire begrooling, dienst. 1918, tot
fip.n hpfirar/ villi f
YEB6ADERIHG VAN DEN HAARLEMS6HEH GEMEENTERAAD
Vergadering van den Raad der ge-
meen te Haarlem op Woensdag 38
Mei 1919 des middags te half 2 in de
Statenzaal (Prinsenhof).
Voorzitter: Joh. de Breuk,
.waarnemend Burgemeester.
Aanwezig' 28 leden.
Afwezig zijn de heeren: Hoog,
Koen. v. d. Boogaard, Hagemeijer en
Wentholt.
Punt 1.
M e ded e el i n g en en inge
komen stukken.
Ingekomen zijn
een verzoekschrift van J. O. Keur
om verhooging van zijn pensioen aJs
oud-directeur van de Stade-apotheek;
een verzoekschrift van J. Straate
rn a e. a. om het voorstel van bur
gemeester en wetliouders tot vaststel
ling van het uibreidingsplan voor de
gronden ten oosten van den Klei
nen Houtweg niet ongewijzigd aan
te nemen (te behandelen bij punt 9
van den oproepingsbrief);
In handen van B. en W. om pvae
advies i6 gesteld;
een verzoekschrift van G. Greebe,
hoofdbewoner van het onbewoon
baai verklaarde perceel £akje 7 O. om
verlenging van den termijn van
ontruiming;
een voorstel van deai heer A. Nagt
raam om burgemeester en wethou
ders uit te noodigen tot het benoe
men van een commissie tot 't instellen
van een onderzoek naar de beschik
bare ziekenhujsruimte;
een voorstel van de heeren Ger-
ritsz e.a. om een commissie in te stel
len teneinde rapport uit te hrengen
over de vraag langs welke hoofdver-
keerswegen het verkeer naar, door en
uit de gemeente moet worden geleid,
alsmede welke bestemming in het al
gemeen aan bepaalde deelen der ge
meente moet worden gegeven;
een voorstel van de hoeren Gerrilsz
e.a. om over te gaan tot het uitge
ven van grond in erfpacht door de
gemeente en tot liet stichten van een
gemeentelijk grondbedrijf en een ge
meentelijke hypotheekbank;
een verzoekschrift van het bestuur
der woningstichting Patrimonium
lom een voorschot van f 40S.900, ten
behoeve van de stichting van 74 wo
ningen op een terrein aan het Brou
wersplein;
verzoekschriften van liet bestuur
der woningstichting Patrimonium,
om een voorschot van f 1.991.094.51
ten behoeve van de stichting van 321
eengezinswoningen en 10 winkelhui
zen en 'n voorschot van f 991.690.74
ten behoeve van de stichting van 83
middenstandswoningen, een en andei
op een terrein aan den Kloppersin
gel;
een verzoekschrift van het bestuur
der vereeniging voor Ambachts- en
Middelbaar Technisch Vakonderwijs
om een gemeentelijke subsidie, groot
t 23.700, voor de exploitatie der Am
bachtsschooi in 1920;
een verzoekschrift van den voorzit
ter en den secretaris van het college
Yan commissarissen der N. V. N&tio
nole Opera, om een jaarlijksche sub
sidie van f 10.000;
j verzoekschrift van de Gommis
park, grenzende aun het thans door
,haar gehuurde;
16e. een verzoekschrift vay hel he
etuur der Vereeniging van Ambtena
ren in dienst der gemeente Haarlem,
om het salaris van de assistente In de
Stadsapotheek vast testellen op f2000
lot f 25000.
een verzoekschrift van hetzelfde be
stuur om aan den opzichter over de
Aflgemeene Begraafplaats als nog het
bedrag van f 200 ineens uit te keeren.
Voorgesteld wordt te stellen in
handen van Burgemeester en Wet
houders ter afdoening: een verzoek-
tetehrift van de weduwe P. A. van
Ek—van Hoik, ook namens meerdere
weduwen van gemeente-ambtenaren
om duurtetoeslng op haar pensioen.
Aldus besloten.
Voorgesteld wordt om het bedrag
vermeld sub m in het raadsbesluit
van 19 Februari 1919 no. 9, waarzoo;
een bedrag van f 1Ü35.88Ó.
Punt 4.
Goedgekeurd wordt de suppletoire
begrooting der Stadsapotheek, dienst
1918, tot een bedrag van f 5704.482-
Punt 5.
Goedgekeurd wordt de rekening
van de Kamer van Koophandel,
dienst 1918, tot een bedrag van
f 90.64.
Punt 0.
Tweede H. B. S.
B. en W. stellen voor te besluiten
I. op te richten met ingang van 1
September 1919, een tweede II. B.
S. met 5-jarigen cursus
II. B. en W. te machtigen maatre
gelen te treffen voor d,e benoeming
van onderwijzend personeel
III. B. en W. uit te noodigen stap
pen te doen ter voorbereiding van
de stichting van een nieuw gebouw
tot, huisvesting der school.
De heer Van Liemt wil, nu een
grensregeling is te wachten, met de
aanbesteumg van de nieuwe school
„aa,ïw, n°S wachten, en informeert of men
perc. Iordenfcstraat 26 iü ™rd,n
September 1920 met de leerlingen
der H. u. S. zal vastloopen, inulèn
men niet andere maatregelen neemt.
Er zullen dan vele lokalen te kort ko-
verhuurd nader te bepalen op f 525,
zijnde de huurprijs van deze woning
bij uitspraak van de huurcomnrissie
dd. 3 Mei 1919 op f 525 vastgesteld
en om de bij raadsbesluit van 15 De- men en men zal niet uit dè impasse j
cember 1915 verhuurde perceelen kunnen komen.
H. 1'. Sluyterman van. Loo, met m - l t jn ,)elang van onderwijs,
gang van 1 Januari 1920 over te daav aldus niet voldoende contact
schrijven op naam van N. J. Hoefla- tusschen directeur en ouders en
Ica Aldus besloten. i leeraren kan zijn.
deelt mede, dat Thans neemt de raad alleen een be-
,-_,en van Frans slissing in principe. De bedoeling is
Halsmuseum van dat voorloopig 'l voormalig instituut
an e.n dat met cle n i ,-.,i anhrnikt. N nil er kan
De voorziti
een van de schilderijen van
Hals in 't Frans
verais wordt ontdaan en dat met de prins zal worden gebruikt. Nader kan
restauratie er van is begonnen. Hij worden bepaald de plaals van de
noodigt de leden van den raat} uit op i nieuwe H. B S., maar een nieuwe II.
Dinsdag, Woensdag of Vrijdag eens
naar de restauratie een kijkje te ne
men.
De heer Gerritez dringt er op
aa.n dat deskundigen ook de restau
ratie in oogenschouw mogen nemen,
wanneer de heer de Wildt, de res
taurateur er ntet bij is.
De voorzitter deelt mede dat
oen paar perceelen in de Damstraat
werden verkocht, die voor rekening
van de gemeente voor f 18000 zijn
aangekocht. Hij vraagt of de raad
zich daarmede kan vereenigen.
De heer Groenendaal dringt
et op aan, dat B. en W. zullen ko
men met een vast plan aangaande de
S. zal er moeten komen.
Het voorstel van B. en W. wordt
zonder h. s. aangenomen.
Punt 7.
Verleend wordt een crediet van
116.000 voor den verbouw van school
no. 9. Twee lokalen moc-ten worden
bijgebouwd in verband met het 7de
leerjaar en een van f 3700 Yoor meu
bileering.
Punt 8.
B. en W sielden voor het ambtena
renreglement toepasselijk te verkla-
op de amanuenses by het Hoo-
verbreeding van de Damstraat en van „er_ en jyj, idelbaar Onderwijs met
andere-verkeerswegen. (len titel van 2den labor at orium-as-
De heer Van de Kamp zegt, dat Bi8tent (sala'is I 2000—I 2500).
aan dein rund zulk eem plan dient uh punt wordt aangehouden, om-
te worden overgelegd en dat, indien dat werBChel..-k is gebleken eerst in
dat niet geschiedt, hij in den ver
volge niet voor een dergelijlceu koop
zal stemmen.
De heer Gerrilsz ondersteunt
den aandrang naar een algemeen
plan van verbreeding van verkeers
wegen. Hij meent, dat men een be
ter verkeer zal moeten zoeken langs
een anderen weg en wel door dem
ping van de Bakenessergracht. Uit
een schoonheidsoogpunt is, naar zijn
meening, bezwaar tegen een ver
breeding van de Damstraat.
De Voorzitter zegt, dat door
een demping van .de Bakenesser
gracht, men niet eeu beter verkeer
naar het hart van de stad krijgt.
De- heer Laeschuit merkt op,
dal de nu aangekochte perceelen in
ieder geval hun rente zullen opbren
gen.
De heer E 1 f f c r s verklaart dat
de meeste perceelen aan den eenen
kant van de Damstraat reeds door de
firma Enschedé zijn aangekocht
sie voor Schoolkleeding om een sub-dat men dus door middel van ont-
bidie vrn f 3600 voor het laar 1920: ■*-
een verzoekschrift van bet heston»
der Haarlemsche Vereeniging voor
Huisvlijt, om een subsidie van f 250
voor het jaar 1920,
een Verzoekschrift van het bestuur
der Vereeniging voor Kindcrbeyvaar-
plaatsen en voor Onderwijs en Kin-
dei-verzorging te Haarlem, om een
(subsidie van f 2000 voor het- jaar
1920;
een verzoekschrift van het bestuur
der Vereeniging Commissie ter voor
ziening in h£> onderwijs aan zieke en
zwakke kinderen le Haarlem en om
streken" om een subsidie yan f 200
voor het jaar 1920:
een verzoekschrift van de secreta
resse der vereeniging „Vacanioko-
Jonies en Herstellingsoord" om ttn
subsidie van f 500 voor het jaar
!1920;
een vei-zoèksclirilt van het bestuur
der Haarlemsche Huishoud en In
dusirieechool om een subsidie van
f 6750 voor het jaar 1920;
een verzoekschrift van mevrouw E.
Horsin gh om in huur te ontvan-
eigening tot een verbreeding van de
Damstraat zal moeten komen.
De heer Wolzak zegt, dat de
verkoop van de perceelen reeds ceni-
ge weken van te voren in de bladen
ls aangekondigd. Hij vindt 't daarom
vreemd, dat B. en W„ naar de Voor
zitter zeide, daar pas Zaterdag ach
ter ltw amen.
De Voorzitter zegt, dat die
gene, die B. en W. in den regel op
een verkooping tent maakt, dit dit
maal niet eerder had gedaan. B. en
W. wisten 't .laardoor niet eerder. Zij
meenden dat de aankoop in 't be
lang van de gemeente was, brachten
de zaak in een vergadering van de
commissie van openbare werken, en
gingen, nadat die commissie zich er
mede had vcrecnigd, tot den aan
koop over.
In ieder geval, de aankoc-p van de
twee perceelen sluit nog niet in zich
een verbreeding van de Damstraat
-ml tegenstemming van de heeren
Poppe, Koppen, Groenendaal en Ger
rilsz worn- -o aankoop goedgekeurd.
Pur«« 2.
Vastgesteld worden staten tot be-
scliikking op den post Onvoorziene
uitgaven, dienst 1919, lot. bedragen
gen een stukje grond in het Kanau- van 1450, f 1026.151 en 525.
dezen i og de commissie van i
te raadplegen
Punt 9.
B. en W. stelden voor vast te stel
len een uitbreidingsplan voor gronden
ten oosten van den Kleinen Houtweg.
Bij dit punt kwam mede in behan
deling het onder de ingekomen stuk
ken medegedeelde adres om 't plan
niet goed te keuren, omdat er na
tuurschoon door zal worden vernie-
tigd.
De heer G e r r i t s z dringt ander
maal aan op de indiening van ton
plan regelende de verkeerswegen van,
door en uit Haarlem.
De heer J onckblo e d t wil t
punt aanhouden opdat, 't bezwaar
schrift nader kan worden nagegaan.
De Voorzitter zegt, dat ge
deelten van 't uitbreidingsplan tel
kens zijn behandeld en in don P.aad
vastgesteld.
De heer Nagtzaam zegt, dat al
leen wel eens een klein stukje van een
uitbreidingsplan in den Raad is ge
weest, maar dat de raad niets weet
van een atgeuneon plan van uitbrei-
ding.
De Voorzitter herneemt, dat
't groote plan van uitbreiding voor de
loden lei- visie gelegen heeft en dut- is
besloten, dat in gedeelten le behan
delen.
De heer Gerrilsz dient een voor
stel in om te besluiten 't punt aan te
houden, totdat een algemeen plan van
uitbreiding en van de verkeerswegen
door den raad is behandeld.
De heer Jonckbloedt zal in
verband met de werkloosheid niet
kunnen stemmen vóór het voorstel
van den heer Gerrilsz.
De heer Lasschuii is wel voor
een groot plan van uitbreiding, maar
meent dat dit plan daaraan geen af-
breult zal doen.
De heer Bomaus meent dat de
raadsleden zich wel op de hoogte had
den kunnen stellen van de uitbrei
dingsplannen on dat aan de vaststel
ling van een algemeen plan van uit
breiding door den raad te groote
waarde gehecht wordt, daar men toch
telkens de toestanden plaatselijk rnoet
beschouwen.
Het voorstel van den heer Gerrilsz
wordt hut 1413 stemmen aangeno
men.
Tegen slemden de hoeren-Klein, Van
Slopten, Wolzak, Jonckbloedt, de
Braai, Hearkens Thijssen, Van Liemt,
De Breuk, Romans, Elffers, Bruch,
Visser en Schram.
Punt 10.
De Elecirisohe Centraio en
de P. fc. G. E. M.
B. en W. stellen voor ded te ne-
jnen in de N. V. Provinciale en Ge
meentel ijke Electriciteitsmaalschap-
pij t-ot een bedrag van f 5000.
De heer Wolzak Informeert naar
de gevolgen van dit voorstel en vraagt
onder meer wat met 't personeel zal
geschied fn.
De heer P o p p c stelt eenige vra
gen van dergelijken aard en stelt daar
bij in 't lacht, dat in de acte van op
richting de rechtspositie van de di
recteuren niet goed geregeld is.
De heer Bomans zegt, dat indien
't aan hein had gelegen hij de aan
sluiting van Haarlem.bij de P. E. G.
E. M. had tegen gehouden. Haarlem
heeft eenmaal een goed rendeerend
en een winstgevend electriciteitsbe-
drijf. Nadat echter Amsterdam met
de P. E. G. E. M. is medegegaan, kau
Haarlem niet afzijdig blijven. Indien
Haarlem nu niet mededeed dan zou
den de nadoelen zoo groot zijn, dat
Haarlem gehmaal spijl zou nebben
niet medegedaan te hebben. Het recht
van Haarlem is in de statuten van de
P. E. G. E. M. genoegzaam omschre
ven en centralisatie zit in de lucht.
Tegen te houden is zij niet meer.
Up dien grond kan niet anders of
Haarlem moet zich bij deze N.V. aan
sluiten. Alleen op 't gebied van
stroomopwekking gaat men centrali-
seeren, dus niet de geheele centrale
gaat naar de N. V. over. Te hopen
is dat 't grootste deel van 't personeel
dat nu in dienst van de gemeente ia
voor de distributie in dienst van cte
gemeente zal blijven. De statuten zijn
eeüi compromis en daaraan is niets
te veranderen.
Naar dc meening van spr. zal in de
positie van 't personeel dat, in dienst
van de N. V. overgaat, niets worden
veranderd. Nog eens zegt spr. dat de
gemeente niet. 't geheele bedrijf kwijt
raakt, maar de distributie behoudt,
zoodat de gemeente vrij is in de be
paling van den prijs per K. W. U.
voor haar -afnemers en den prijs kan
bedingen, dien zij zelf verkiest. In 't
mededoen afcn de P. E. G. E. M. zit
een financieel belang voor de gemeen
te.
Daar de zaak nogmaals in den
raad komt voor de overdracht, zal
spr. dan zorgen, dat becijferingen ge
reed zijn, die nu niet klaar konden
komen. Inmiddels stemt spr. toe, dat
't nog een stap in 't duister is, waar
toe men zal komen. Ter gelegener tij-,
zal men tot een oplossing van al dc
moeilijkheden moeten geraken.
Spr. resumeert nu niet aan den
raad een schoone toekomst, te kunnen
voorstellen van de centrale, maar niet
te durven adviseer mi om van' dc P. E.
G. E. M. afzijdig te blijven.
Het geheeJe voorstel van B. en "W.
wordt z.li.s." aangenomen.
Punt 11.
Besloten werd tot uitbreiding van
het transformatorstation der Eiec-
trischo Centrale met een tweeden
transformator, om stroom te kunnen
leveren in het deel van de provincie
ten Zuiden van het Noordzeekanaal
aan de daar gevestigde industrieën
en aan het stoomgemaal de Lijnden.
De kosten bedragen f 20.000.
Punt 12.
Besloten wordt tot wijziging van de
overeenkomst met Heemstede inzake
levering van eleclrischen stroom nl.
door opneming van een kolenclausule.
Punt 13.
B. en W. stellen voor een speelveld
le doen aanleggen ten Noorden van
het terrein voor de tc stichten bad
en zweminrichting aan de Kleverlaan
en van hot in aanleg zijnd speelter
rein aldaar. Gevfaagd wordt een cre
diet van f 19.500.
Het ligt in de bedoeling dit speel
terrein lo verhuren aan de H. F. C.
,,Edo" voor f 100 per jaar en een
annuïteit gedurende 5 jaar van
I 401.35 en de daarop volgende 5 jaar
ivan f 501.35.
Wordt goedgekeurd.
Punt 14.
B. en W. stellen voor de huur van
twecf perceelen (telefoonkantoor en
Koningstraat no. 4) te vetjhoogan
onderscheidenlijk tot f 600 en f 800.
AldUfi wordt besloten.
Punt 15.
Gosohsnk aan da Gemeend»
Onder dankbetuiging worden van
„Verfraaiing" in eigendom overgeno
men de heelden „Apallo en Daphne
en „I)e Roof van Proserpina".
-Punt 16.
Herbenoemd wordt als gemeents-
genecskundige de heer A. van Dam.
Punt 17.
In do vacature-A. Nagtzaam werdt
tot lid der Gezondheidscommissie ge-
zen de heer Nagtzaam.
Punt 18.
Aangehouden wordt de benoeming
van een finder wijzer aan de M. U. L.
O. school no. 1.
Rondvraag.
Naar aanleiding van opmerkingen
door den beer Poppe gedaan in de
laatste zitting, deelt de Voorzit
ter mede dat de statuten van de wo
ningstichting Patrimonium vermeld
den dat de woningen in de eerste
plaats voor de leden van Patrimo
nium en daarna voor anderen be
stemd zijn.
De heer Bruch dealt mede, dat
hem is gebleken dat in de registers
van de woningstichting 100 personen
ingeschreven staan die niet christe
lijk georganiseerd zijn, zoodat die
woningstichting geen seetarisch
standpunt inneemt. Verder dat het
bestuur bereid is om met B en W.
of een andere au ton teil overleg te
plegen om uit te maken aan wie de
woningen zullen worden toegewezen.
De heer Van Liemt dringt er
op aan om inear maatregelen te ne
men tegen het snelle rijden met mo
torfietsen waardoor de veiligheid van
de voetgangers in gevaar komt.
De Voorzitter antwoordt dat
in dezen met behulp van de bepalin
gen in de motor- en rijwielwet veel
kan worden gedaan en zegt toe er bij
den' commissaris van politie op te
zullen aandringen dat aan die be
palingen de hand wordt gehouden.
Verdei- wil spr. overwegen of nog
nieuwe bepalingen zijn te nemen.
De heer Van Liemt verzocht
verder dat gelet zal worden, dat des
Zaterdagsavonds in drukke straten
als Groote Houtstraat en Anegacg
niet te hard per fiets wordt gereden.
De heer De Braai vraagt natie-
re inlichtingen aangaande 't werken
in de Commissie van Overleg naar
aanleiding van een bericht In de Op
rechte Haarl. Ct.
In dat bericht wordt onder meer
gezegd:
Zoo moet het op de laatste verga
dering van hoofden van takken van
dienst en gemeentewerklieden ge
beurd zijn, dat er g e e n advies in
de aanhangige zaak (loonregeling
werklieden; door de vergadering
werd gegeve», maar dat de mededee-
ling werd gedaan, dat een advies
naar B. en W. zal worden gezonden,
nadat de directeuren, die tijdens de
vergadering him rneeningen voor
zicJi hielden, daarover nogmaals be
raadslaagd hebben, zoodat de betrok
ken organisaties zich in laatste in
stantie niet meer kunnen verdedigen.
Spr. deelt mede dat aan hem be
kend is dat de werklieden Maandag
avond onder den indruk dat er in de
commissie een onaangename manier
van werken plaats had, naar huis
gingen.
De heer Bomans deelt mede, dat.
de commissie driemaal over de
groepsindeeling von de loonen voor
da gemeentewerklieden had verga
derd en nog niet tot een resultaat was
gekomen. Toen had spr. opgemerkt:
wij gaan nu weder naar huis zondor
een advies aan B. en W. cn dat gaat
toch niét Ik kan non B. en "W. niet
adviseeren een indcoling van 5 groe
pen ingaande tegen 't advies van
de hoofden van takken van dienst.
Daarna heeft spr. een eigen groeps
indeeling gemaakt op grond van 't in
de commissie gehoorde en daarover
worden de directeuren nog eens ge
hoord
Anders kan spr. niet handelen.
Men moet in het algemeen trachten
in de Comm. van Overleg tot een ge
zamenlijke opinie te komen, wat in
dit geval niet plaats had. Inmiddels
zal spr. zijn eigen groepsindeeling
nog eens in de commissie ter sprake
brengen. Meermalen nemen directeu
ren in de commissievergaderingen
aan dc discussie deel, al is dat dan
niet geschiedt bij dit onderwerp. Uit
do groepsindeeling van den spreker
zal blijken dat de arbeiders niet aan
doovemans ooren hebben geklopt.
De heer Groenendaal dringt
er op aan om evenals in Dordrecht
een bepaling vast te stellen, waarbij
het is verboden om een woning lot
pakhuis in te richten. In de tweede
plaats informeert spv- hoe t staat
met de zwem- en badinrichting aan
de Kleverlaan.
De voorzitter zegt het eerste
punt in"t college von B. en W. ter
sprake te zullen brengen en ten aan
zien van het tweede punt dat er aan
gewerkt wordt.
Op eon vraag van den heer N a g t-
v. a a m aangaande den datum van
verzending van het adres aan de
Tweede Kamer inzake de onderwij-
zersj aar wedden en den inhoud van
dat adres zal de voorzitter in een
volgende vergadering antwoorden.
De heer K u e n e p herinnert er
aan, dat eenige maanden gdeden
een onderzoek is toegezegd haar de
mogelijkheid van meer toezicht op
de volkslogementen en vraagt hoe 't
daarmede staat. Te meer doet hij die
vrtuig, omdat naar zijn meaning ig
to vreezen dat nu dc vlektyphus is
geweken het toezicht op die logenit!1-
ten zal gaan verslappen.
De voorzitter antwoordt dal
dit onderwerp in handen van de
rechtsgeleerde commissie is.
Naar aanleiding van een aandrang
van den| heter Wolzak om spoedig
tot asphalteering over te gaan, deelt
de voorzitter mede, dat neg
geen materiaal is te verkrijgen.
De heer B r e g o n j e dringt aan
om den toeslag op de brandstoffen 13
handhaven naar aanleiding van den
gepubliceerden prijs.
J)e heer K u e n e n zegt dat in de
laatste 6 jaar do malaria reeds in
Haarlem voorkwam, maar dat 't nu
zoo erg ea- mede gesteld is, dat een
groot deel van de stad er door is aan
getast Wel deed reeds eerder de ge
zondheidscommissie een onderzoek
naar de oorzaak van 't ontstaan van
de malaria, maar naar de meening
-van den spreker is dat niet voldoende.
Kunnen, vraagt spr., B. en W. niet
eens overwegen een degelijk onder
zoek te doen instellen naar de rede
nen van 't ontstaan van de malaria?
Misschien zal dat onderzoek baat ge
ven, misschien is de reden te vinden
in de vele slooten en poelen om de
stad. missdliien niet.
Nadat de voorzitter heeft doen
opmerken, dat de zaak reeds de aan
dacht van B. en W. heeft en dat reels
een onderzoek naar poelen en slooten
wordt ingesteld, verzoekt de heer
ICuenen een onderzoek naar dc
oorzaken van het ontstaan van de
malaria te doen instellen door een
aparton medicus, bijv. een Indisch
man.
Daarna gaat de raad over In een
zitting met gesloten deuren.
DE DUITS "HE TEGENVOOR-
I STELLEN zijn bij gedeelten Woeus*
'dag en Donderdag aan de Vredeseon
jferentie overhandigd. Onze lezers
kennen den hoofdinhoud reeds uit de
breedvoerige medodeelingen In ons
vorig nummer.
De Duitsche delegatie verwacht dat
het onderzoek barer tegenvoorstel
len een 6 i 7 dagen zal duren, <n
ziet de repliek der Entente dus tegen
8 juni tegem-'e,.
De ueHmtieve beslissing uer Duit-
sellers over T (eventueel gewijzigde),
vredesverdrag is dus omstreeks Pink
ster te wachten.
Een gedeelte der Duitsche vredes-
delegatle (50 60 personen) is uit
Versailles naar Berlijn .teruggekeerd.
Graaf BrockdorL-Rantzau en andere
voormannen der delegatie zijn even
wel gebleven.
De vrijzinnige en sccialisBsdie
pers in Duitsch'nii-i keurl de tegen
voorstellen m 't algemeen goed.
De rechtsche peis Ide Tagli'he
Rundschau, Deutsche Tageszeitui.g,
enz.} vinden evenwel, dat de tegen
voorstellen te toegevend zijn.
Bijna alle Duitsc'ie biaden doen
intusschen uitkomen, dat de Lending
van 100 milliard mark in goud
volgens 't Berliner Tageblutl gelijk
aan 325 milliard mark in papier
onmogelijk kan opbrengen als de
ecónomische bevvegings-vrijheid van
Duitschland naar binnen en buiten
niet gewaarborgd wordt. De Entente
moet in dit verband concessies d n-n
zoo wordt betoogd.
Reuter verneemt uit Parijs, ca: de
Duitschers een u-gonvoröering zullen
doen van 12 850 millioen mark. we
gens de door de blokkade veroorzaak
te schade.
Bevestigd is dit bericht evenwel nog
niet.
Het woord is dus nu weer aan do
Entente-gedelegeerd en
Uit Parijs wordt geseind:
De Duitsche tegenvoorstellen zljiï
in Frankrijk slecht ontvangen. De
aanvaarding van een daarvan zou
worden beschouwd als een teniet gaan
van de overwinning.
DE VREDESVOORWAARDEN
VOOR DUITSCH OOSTENRIJK rul
[len heden (Vrijdag' te St. Germain
aan Renner cn zijn gezellen ovorhon-
jdigd worden. Voorioopisr zijn evenwel
bij dit ontwerpverdrag nog uitgezon-
j derd bepalingen omtrent de to< knm-
:s;ige sterkte van 't Oostenrijkschc- le-
gcr en de quaesties der schad»loos-
- stelling en Jer schulden van de oude
iDonau-monarcliie.
Reuter weet evenwel te vertellen,
dat de Entente gedelegeerden '1 er nl
over eens geworden zijn, dat <!<j
nieuwe staten van Oostenrijk Hi.-nga-
1 rije slechts hun aandeel zullen bc-
hoeven te betalen in de c-nkosbn. ge-
maakt voor hun bevrijding. Dus. niet.
iin de groote schadeloosstelling, die
Feuilleton
UIT HÉT LEVEN \AN GEOFFREY
GILL,
Detective
door IVANS.
4)
Komende van de zijde, vanwaar ons
rijtuig naderde, is de rechter Delft
van het gebouw bev.oond of althans
bewoonbaar; liet overige is een schil
derachtige ruïne. Een oude, verval-
lcn gracht, die het slot aan alle zij
den omgeeft, behalve waai- aan de
voorzijde de rotsen loodrecht omlaag
vallen, wordt overspannen door oen
gemetselde brug van nieuwer maak
sel en die de oude ophaalbrug van
vroeger vervangen heeft. De gracht
ls door stevig metselwerk afgedamd,
links en reclifs 'van hel slot, aan
den rand der roode rotsen. Zij werd
vroeger gevuld door het water van
twee wellen, die sedert verdroogd
zijn, en is thans met een chaos vim
planten en aan dc zijde der ruïne
van steen en puin gevuld.
Ten slotte om de beschrijving
volledig te maken moet ik nog
vermelden, dat de steile rotsen, op
den top waarvan liet slot ge'cgeo is,
een eigenaardige roode kleur lu-bben,
herinnerende aan die van de Dolcuiie-
ten in Zuid-Tirol. In den volksmond
heet deze rotsgroep sinds eeuwen de
roode rotsen" en daaraan ontleent
het slot zijn naam.
Het spreekt vanzelf, dat. ik alles wat
ik hier mededeel, eerst later zog of
vernam. Toen wq op dien avond van
den 15den October het slot naderden,
werd ik, naarmate wij dichterbij kwa
men, steeds meer geïmponeerd door
de kolossaio afmetingen der ronde
torens, de grillige vormen der ge
kartelde kanfeeien en de eentonige
vlakheid der geweldige muren, die
nnar deze zijde slechts enkele smalle
vensters vertoonden, alles besche
nen door de stralen van de maan, di-
thans helder aan den hemel stond.
Wij passeerden de slotgracht over
de vrij breed e brug, reden onder een
lage, tunnel-achtige poort door, en
bevonden ons toen oi) het slotplein.
Rechts van ons lag de ingang van
het bewoonde gedeelte, links zagen
we de ruïnen van het ontruimde deel,
terwijl vóór ons, déar waar aan dc
vóórzijdo de roode rotsen omlaag
moe-sten vallen, smalle vensters op
het plein uitzagen, waarvan sommige
in liet zilveren maanlicht blonken.
Het rijtuig hield stil en Béla Kel-
i Ier klom van den bok.
Welkom op yöröshegy! Isten
hoztal 1) zeide hij, terwijl hij het
portier opende De genadige Heer
Graaf heeft mij geschreven, dat er
voor de „Ilerrschaften" gezorgd moest
worden als voor hemzelven ver
volgde hij, terwijl hij ons uit het rij-
tuiir hielp. Ik hoop, dat u tevre
den zult zljnl Wij traden in een lage,
met. glas afgedekte voorhal, waarin
rechts een zware eikenhouten trap
mot zeldzaam gesneden leuning naar
boven voerde. Twee livrei-bedienden
en een jong Hongaarsch meisje bo
gen als knipmessen de bedienden
wèl te verstaan. Het meisje ma
een „révérence", blijkbaar keurig net
jes ogesluJee/rib, en bloosde en glim
lachte, toen zij door Béla Keiler als
zijn dochter aan ons werd voorgesteld.
Mijn vrouw is lijdend cn moest
haar kamer iiouden zeide hij.
Anders zou zij zeker aanwezig ge
weest zijn.
Met vele „kérem aiasaiT's 2) werden
wij van jas en mantel ontdaan en
binnen enkele minuten bevonden wij
ons in de groote, donker-betimmerdc
en zeer comfortabel ingerichto kamer
op de eerste verdieping, die, met
daarnevens gelegen badkamer, voor
ons bestemd was. Wij hadden daar
het uitzicht op het slotpark en op de
1) God hoeft u gebracht, Hon-
ga&rsche w clkomstgroet
2) „lk bid u onderdanig".
wijnbergen, rechts van liet slot, en
het eenige wat te wenschen overbleef,
was een balcon, om naai- buiten te
treden en zoo den nu zeldzaam zach-
ten Octobernacht beter le kunnen ge
nieten.
Toen wij ons verfrischt hadden (ik
kon niot nalaten op te merken, dat
het ons anders aan „frischhedd" niet
ontbroken had dien avond, waarin
mijn vrouw aanleiding vond mij voor
te houden, dat ik nu te oud was om
zulke flauwe grappen te verkoopen,
waarin ik aanleiding vond ruzie met
haar te maken, waarin wij aanleiding
vonden deze ernstige zaak met een
zoen bij te leggen), begaven wij ons
naar beneden, waar wij opnieuw met
buigingen Verwelkomd werden. Be
halve van muziek en wijn is Honga
rije ook liet land der buigingen.
Hoog- of laaggeboren, jong of oud,
alles buigt er en buigt er dikwijls.
Zelfs het gewone „ja"-knikje met het
hoofd wordt dikwijls vervangen door
den knik met het geheeie bovenlijf,
die „buiging" heet! In bet vervolg
zal i!i van die bulglhgen niet meer
afzonderlijk melding maken; genoeg
zij het, dat men zich overal, waar het
pas heeft, een buiging erbij denken
kan on dikwijls ook-déór, waar het
geen pas heeft.
Wij vonden ons avondmaal *e-
j raid niet in de groote eetzaal een
langwerpig, wal somber vertrek, dat
•ij in de lengte dóórgingen, maar
in een kleine, me; ongezellige kamer
daarnaast. Nevens sterkgekruido
isch en met de Hongoarsche papri
ka toebereide vleeschachotels, werden
ons die typische meeDpijzen voorga
zet, die in den aanvang wat flauw en
smakeloos schijnen, maar die men te
meer apprecieert, naarmate men
er meer van eet. Onze maaltijd werd
besproeid met den beroemden „Vörös-
hogyor", dien wij liter natuurlijk uit
dc cerate hand hadden!
Wij werden aan tafel bediend door
de twee livreiknechts, terwijl de knap
pe dochter van Bólu Keiler 'wij had
den nu ontdekt, dat ze Ilonka heette)
bij het buffet stond en een wakend
oog hield op die beiden.
Het was ongeveer half tien, toen
onze maaltijd was ufgeloopen. Naar
buiten ziende, bemerkten wij, dut de
nacht nog altijd even mooi en heldor
was, zoodat de lust bij ons opkwam
nog een luchtje te scheppen. Ilonka
Keiler zeide ons, dat. wij een wande
ling in het park op dit uur ongetwij
feld genieten zouden.
Over dat park heb ik nog nauwe
lijks gesproken. Het ligt uit de rich
ting gezien, van waar wij gekomen
waren) rechts aan dc buitenzijde der
slotgracht. Deze laatste wordt be
halve door de breede, steenen brug
aan de vóórzijde rechts van lu
slot overspannen door een smalle,
houten brug, welke aan de eene zijde,
door een blijkbaar in later dagen in
het midden vim den rechter zijwand
aangebracht poortje, onmiddellijk in
het bewoonde deel van het slot voert,
terwijl zij aan de andere zijde uit
komt in het slotpark. Dit is een
eenigszins wijdsche naam -yoor eon
strook grond van misschien 100 M.
breedte en 400 M. lengte, die zich
langs de glooiing naar omlaag uit
strekt, links (van de zooeven bedoelde
houten brug komend) begrensd door
dc steil neèrvallende rotsen, en neb la
door een vrij hoogen muur van de
wijngaarden gescheiden.
Dit park is met groot en smaak aan
gelegd, maar slecht onderhouden.
Machtige boomgroepen wisselen er
met kleine grasvelden en leége bloem
perken, alles doorsneden door kron
kelende paden, die om dezen tijd van
het jaar vol dorre bladeren lagen.
Links geniet men een prachtig uit
zicht in het dal en op de aan de over
zijde liggende heuvelen. Een stork
ijzeren hek loopt vlok langs den rund
der rotsen, zoodat men zonder conig
gevaar tot vlak aan dien rand treden
kan.
(Wordt vervolgd).