kum's dmolid tweede blad. Diasdag 19 Augustus till 'tis békend, dat nu in Hongarije ,'ea nieuw ministerie gevormd is onder premierschap van Stefan Friedrich. De- verklaarde aan een journalist „Als resultaat van onderhandelin gen, die drie dagen duurden, kon ein delijk het ministerie samengesteld wor den. Natuurlijk konden niet alle oischen ingewilligd, aüo wenschen bevredigd. Voor de georganiseerde arbeiders zijn drie portefeuilles ter beschikking, zoo dat het slechts van hen afhangt of zij aan het werk der regeering willen deel nemen. De georganiseerde arbeiders moeten begrijpen, dat zij de burgerlij ke partijen niet de wet kunnen voor schrijven wat betreft degenen die de burgerlijke partijen in het Kabinet wen schen te zien opgenomenmaar even natuurlijk is het dat ook de burgerlijke partijen en de partij der landbouwers de [arbeiders zullen vrij laten in de keus hunner vertegenwoordigers in het ka binet. De minister van buitenlandsche za ten, -Martin Lovas, zeide in een onder houd ,,De regeering beschouwt zich relf als een provisorische en zal na de bijeenkomst van de nationale vergade ring onmiddellijk aftreden. Tot op dien dag ral zij als haar voornaamste taak beschouv.ende bevestiging der vrij heid van personen en goederen en de handhaving daarvan met krachtigen arm. opdat de aanstaande verkiezingen eea lustig verloop zullen kunnen heb ben De regeexing zal zich tegen elke ••.rooming verzetten die buiten de oe vers van het behoorlijke mocht treden, en zoowel tegen het Bolsjewisme als te gen de reactie en onverdraagzaamheid op godsdienstig gebied krachtig op treden. De samenstelling der regeering is zoodanig, dat daarin alle verschillende lagen der samenleving vertegenwoor digd znn en mocht in dit opzicht de aoodiakehjkneid van aanvulling be toogd worden, dan zal de regeering steeds bereid bevonden worden daar omtrent te onderhandelen en na geble ken noodzakelijkheid aan dien wensch tegemoet komen. In de buitenlandsche politiek beschouwt de regeering het als haar hoofddoel zoo spoedig mogelijk een het land bevredigenden vrede tot stand te brengen. Met de welwillende hulp der Entente acht de regeeriug zich in staat binnen zeer korten lijd belang rijke verbeteringen in de voedselvoor- ïiening te treffen, het economische le ven op te heffen, en het begin in de voortzetting van productieven arbeid te .zekeren. De regeering rekent daarbij dezen uiterst moeilijken toesyuxd van het land op den vollen steun van alle ordelievende burgers zonder onder scheid van ras, geloof, partij en stand. minister vim buitenlandsche za- jten zond een nota aan de regeering van Duitsch-Oostervrijk, waarin ge protesteerd wordt tegen liet streven om eenige gebieden van West-Honga rije bij Duitscli Oostenrijk te yoegen In den laatsten tijd heeft hel „Ber liner Tageblatt" een bericht ver spreid, dat een bijzondere koerier den dank van ex-Koning Karei aan aartehertog Jozef overgebracht zou hebben voor de bescherming van de belangen der dynastie en dat de aartshertog door ex-Koning Karei tot zijn plaatsvervanger met onbeperkte volmacht benoemd zou zijn. Het offi- cic-ele Hongaarsche persbureau is echter gemachtigd tot de verklaring, dat hier niets van waar is. Prins Jo zef staat op geenerlei wijze in ver binding met den ex-Keizer en -Ko- In Dmt-ch-Oostenrijk wordt door iekere kringen ook geijverd voor 't herstri der monarchie. Tegen-acties blijven evenwel ook niet uit. Zoo wordt uit Weenen geseind: Voor dat hst Parlement zitting hield, is een plechtige manifestatie gehouden van de geheele volksweer en de politie tegen monarchistische denkbeelden en voor de republiek. President Seitz hield een feestrede. Hij verklaarde, dat tegen de monarchie zou worden gestreden „tot de laatste revolver". De manifestatie verliep in goede orde. Reed* is gemeld, dat in Silezië door de Polen geïntrigeerd wordt. N&der wordt nog daarover gemeld: In den nacht van 16 op 1? Augustus nebben Poolsche benden in liet dis trict Piesse getracht door middel v oen gewapenden opstand zich van liet gezag meester te maken en de militai ren te ontwapenen. Bijna overal ia de ze poging mislukt en zijn de Duitsclie troepen den toestand meester geble ven. Een deel der aanvallers werd bui ten gevecht gesteld, terwijl de ande ren gevangen genomen werden. Even eens bleven alle aanvallen in het in dustriegebied van Opper-Silezië zin der gevolg. Alleen in Paprotzo bij Ti chal gelukte het den opstandelingen oen batterij, waarvan de manschap- Kn wijd verspreid bij burgers inge- artierd waren, te overvallen en te ontwapenen. Verschillende officieren en manschappen moeten door de fana tieke bende op de wreedste wijze ver moord zijn. Eén militaire actie, om den opstand te onderdrukken, is in gang. Nog meer troepen zijn naar Op- per-Silezié onderweg. Naar verluidt hadden Poolsche organisaties, die niet van zins waren een beslissing over het lot van Oper-Silezië af te wachten een algemeene opstand in geheel Opper- Silezië op het oog, teneinde zich van heb gezag meester te maiken. De Pool sche troepen zonden na de uitvoering van dit plan binnenrukken en de nieu we machthebbers ondersteunen. Zeer beslist blijkt uit. 't gevonden materiaal dat ook de algemeene mijmwerkerssta- king met de plannen van de Opper-Si- lezisch-Poodsche organisaties samen hangt. Een ander bewijs is de hutzoeking in het dorp Halamba, waarbij talrijke ■wapens en een groote voorraad muni tie gevonden werd. De aanvoerders der Poolsche militaire organisaties lever den met de ambtenaren en de troepen een geregeld gevecht en verloren daarbij twee hunner leden. Het station Tichai werd door Duit- sche troepen veroverd. Alle troepen formaties in Opper-Silezië Mggen in ala rm-gereedheid' Een nieuwe stroom onthullingen komt! De Duits die bladen publiceeren fragmenten uit de mémoires van ge- gèneraal Ludendorff, die dezer dagen in boekvorm verschijnen. Wat Luden- dorff over de voorgeschiedenis van den verscherpten duikbootoorlog zegt, brengt niets nieuws, evenmin als zijn mededeelingen over Wilsons vredes- r-i I it\ ?rig spreekt hij over de binnenlandsche gebeurtenissen in Duitschland in het voorjaar en den zomer van 1917. Hij betreurt de kies recht-decreten van April en Juli 1917, daar zij, volgens hem, blijk geven van angst voor revolutie. Het opper ste legerbestuur had met toenemende bezorgdheid den achteruitgang van liet moreel der bevolking gadegesla gen. De rijkskanselier zag geen uit weg en was niet krachtig genoeg om te handelen. Ludendorff schildert dan de poli tieke gebeurtenissen in Juli 1917, die tot de bekende Rijksdagresolutie en de eerste ontslagaanvrage van den kanselier ljeidden, welke niet inge willigd werd. Ik kon (zoo zegt Lu dendorff) na het voorgevallene den kanselier niet meer voor den ge- schikten man houden, om het Duit sche volk voort te stuwen en tot de overwinning te leiden. Ik vroeg daarom ontslag en Hindenburg deed hetzelfde, (Thans blijkt, dat de geruchten, die destijds over het ontslag der beide legeraanvoerders- geloop en hebben, toch juist geweest zijn. Indertijd wer den ze tegengesproken. Red. H. D.) Intus&chen had zoo vervolgt Lu dendorff den 12en Juli een confe rentie van partijleiders plaats ge had, die zich voor het grootste deel voor kanselierswisseling verklaarden, of zeiden, dat hun aan het blijven van den rijkskanselier niets gelegen was. De keizer* besloot daarom, een nieuwe ontslagaanvrage van den kan selier in te willigen. Ludendorff verdedigt verder de Vaterlandspartei en bestrijdt de po litiek van von Kühlmann, die zoo zegt hij door toelating van een ge zant der Russische sovjet-regeering in Berlijn het Bolsjewisme naar Duitschland heeft overgeplant. Dan spreekt Ludendorff uitvoerig over zijn vak Na de ontvangst van de tweede nota van Wilson had een groote kabinetszitting plaats, waar Ludendorff voor de organisatie van een nieuwe nationale weermacht werkte. Twee dagen scheen het nog, alsof de oorlog zou worden voortge zet. Hindenburg vaardigde een legerbe- vel uit, waarin hij zich fel tegen Wil son uitsprak. Dit legerbevel is, vol gens Ludendorff's eigen bewering, de oorzaak van zijn val geweest. De keizer sprak zich op 19 October te gen dit legerbevel uit Ludendorff voelde, dat hij het vertrouwen van den keizer verloren had en vroeg ont slag. De keizer verleende hem dit met de woorden: Uw heengaan zal het mij mogelijk maken, met de hulp der sociaal democraten een nieuw rijk te scheppen. Ludendorff ging van den keizer naar llinctenbuiK en zeide tot dezen: Volgens een bericht tuil Weenen aan de „Vo&sische Zeitung" heeft graaf Polzer-Hodliz, de voormalige kabinetchef van ex-keizer Karei, een opzienbarc-ndeonüiulliug gedaan fn dt aangelegenheid van den brief van prins Sixtus van Parma Hij deelde een journalist bijzonderheden mede over het aftreden van den toenmali- gen Oosten rij ksch-Hongaarschen mi nister van buitenlandsche zaken graaf Czernin, wiens aftreden de openbare meening aan die brief-affaire toe schreef. Hoewel de innerlijke oor zaak hiervoor in het mislukken zijher politiek en in de erkenning van zijn machteloosheid tegenover Berlijn en Boedapest te vinden was, was dit al leen niet voldoende geweest om Czer nin te doen aftreden. Daartoe moest die brief dienen, maar er werd daarbij verzwegen, dat het graaf Czernin was, die in een aan de keizerin gericht schrijven deze om de bemiddeling van haar broeder Sixtus ten gunste van de toenadering tussohen do oor logvoerende staten verzocht. Het pu bhek vernam evenmin, dat graaf Czernin met prins Sixtus tijdens diens geheim verblijf te Weenen in de wo ning van een zekeren graaf Errödy twee uur lang persoonlijk heeft onder handeld. Graaf Polzer eindigt: „Ove rigens hebben de toonaangevende krin gen in Berlijn van deze onderhande lingen met prins Sixtus kennis ge dragen". Graaf Polzer kondigt dan no" meer onthullingen in de Sixtus- afftire aan. De Briv-che regeeriug heeft mei de Perzische een overeenkomst ge sloten welke Engeland in staat zal stollen PerziS bij te staan met „des kundige hulp en raad", waaxdoor de wederopbouw van Perzie mogelijk worden zal. Ter bereiking van dit doel zal de Britsche regeering een voorschot van twee millioen pond sterling geven, dat gewaarborgd wordt ioor de Perzische douane-in komsten. Dat lijkt heel veel op een Engelsch protectoraat en daarom haast men zich van Britsche zijde te verzeke ren, dat het dit volstrekt niet is en dat het heelemaai de bedoeling niet is Perzie in een Britsch protectoraat te veranderen. De Times spreekt ook al van een gc-est van onbaatzuchtig heid, welke de Britsche regeering be zielt, die niet anders '.vil dan Perzié leer en weer op eigen boenen te staan. In Frankrijk is de openbare mee ning echter wat wantrouwend fen opzichte van deze Britsche onbaat zuchtigheid en in 't algemeen ten «aanzien van altruïstische overwegin gen in de politiek. Het gaat de Bolsjewiki thans niet voor den wind. Allereerst hebben ze Odessa moeten ontruimen. Boven dien trekken ze nu uit Kief ein uit de geheele Oekraine terug. Via Berlijn wordt gemeld, dat de dagetn van I.enln's heerschappij in Bolsjewistisch Rusland geteld zijn. Het is nog onzeker of 't in België deaer dagen tot een spoorweg- en ambteparenstaking zal komen. De onderhandelingen met de regeering duren voort en geven hoop op succes. In Servië is een nieuw ministerie aan 't bewind gekomen, waarin de democratische elementen de groot ste macht hebben. Vorsprelet nieuws DE ENGELSCI1E ZAAKGELAS TIGDE UIT MEXICO UITGEWE ZEN. Uit Washington wordt ge seind: De uitwijzing van William CummAngs, den Britschen zaakgelas tigde, uit Mexico, door Carranza, is het belangrijkste nieuws van heden. De „Sun"' noemt hel feit een belee- djging van Groot-Britannië en de „Herald" stelt het gelijk met depor tatie. DE STAKING DER TOONEELSPE LERS TE NEW-YORK. De staking der tooneelspeders breidt zich uit over de tooneelknechts en de electrioiens, zoodat nu in 19 theaters niet gespeeld wordt, UIT DUITSCHLAND. De Nat. Verg. nam in derde lezing het wetsontwerp aan tot het tegen gaan van het uitwijken van kapitalen naar het buitenland. GEEN SNELTREINEN MEER IN OOSTENRIJK. Uit Weenen wordt geseind, dat ten gevolge van de ontoereikende steen- koolaanvoeren en het ontbreken van voorraden van heden, Dinsdag, af het geheele sneltreinverkeer der Duitsche staatsspoorwegen zal worden stilge legd. REVOLUTIEONAIRE ACTIE IN CANADA. Na een voorioopig onder zoek is besloten om acht arbeiders- leiders te Winnipeg, die wegens op roerige samenzwering worden ver volgd, naar de openbare lereclitzit ting te verwijzen. Onder het bewijs materiaal zijn verschillende docu menten, die loonen dut de actie der arbeidersieiders gericht was op om- •eiwerping der parlementaire regee ring, of, zooals het in oen der stuk ken wordt gezegd, dat de eenige weg de revolutie is, „niet alle middelen, hetzij bloedige of niet". Lit ander gevonden bewijsmateri aal blijkt, dat bij tie revolutlonnaira actie ook internationale anarchisten waren betrokken en dat plannen war ren ontworpen voor aanslagen op banken, door middel van dynamiet bommen. VERKIEZINGEN TE PETERS BURG. Tijdens de laatste verkie zingen te Petersburg werden van 1275 afgevaardigden 900 Communis ten gekozen, terwijl de meestf-n der andere gekozenen sympathiseeren met de Bolsjewiki. CHEMNITZ, waar onlusten voor kwamen, zaj dooir Duitsche regee- ringstroepen bezet worden. DF. DUITSCHE Ft IJ KS PRES IDENT Ebert zal op 20 Augustus officieel worden beëecligd. Daartoe zal de Na tiönale Vergadering bijeen komen. IN HONGARIJE, Een van de eerste maatregelen der nieuwe Hon gaarsche regeering betreft de staking van de betaling der werkloozen-onder- steuning. De sociaal-democraten pro testveren tegen deze beschikking. CHILI trad tot den Volkerenbond toe. DE GROOTHERTOGIN VAN LUXEMBURG VERLOOFD? Volgens een bericht van de Temps uit Zwitserland heeft de broeder van de ax-keizerin van Oostenrijk, prins Felix van Bourbon-Parma. zich ver loofd met de groothertogin van Luxemburg. StadsnlDQws NEDERLANDSCHE VEGETARIËRS- BOND. De afdeeling Haart cm en omstreken van den Nederlandsclien Vegetariërs- bond houdt binnenkort een ledenver gadering, O.a. staat op de agenda be spreking van de viering van het 20- jariw bestaan der Afdeeling en van het 25-jarig bestaan van den Bond. LANDDAG HAART. JONGEL1NGS- VEREENIGING. Door de Haarl. Jonge!. Vereen. Pred. 12 vs. la, zal evenals vorige jaren, een landdag worden gehouden en wel op Zaterdagmiddag 23 Augustus. Hij zal worden gehouden op het, landgoed „Boekenroode" fce Aerdenhout, door den eigenaar, jhr. nir. W. F. Teding v. Berikhout welwillend afgestaan. De landdag staat onder leiding van den directeur, Ds. C. Veen. De redevoerin gen zullen door de Muziekvereeniging „Kunst na Arbeid", dir. de lieer G. Schmidt, onderafd. der H. J. V., wor den afgewisseld. Als sprekers treden op: Ds. C. \^pen van Haarlem; Dr. II. Th. Oberman, van Heemstede; H. A. de Boer Azn., hoofdbestuurslid van 't Nederl. Jon- gel. Verbond, te Amsterdam; onder werp: „Oorlogswerk in Vredestijd"; C. Tabak, bondsagent N. 3. V., te Am sterdam, onderwerp; „Jongensleven en Kampleven". PERSONALIA. Voor 't examen Hoogduitsche taal M.O.-acte A, is geslaagd mej. C. M. Vrijdag, Haarlem. - De Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot kapelaan: te Overveen d. weleerw, heer P. Kemper, te Haarlem (H. Johannes de Dooper) den weleer--, heer J. C. C. Groot, te Vrisen Wij- keroog den weleerw. heer Th. M. A. Gussenhoven, te VelsenDriehuis den weleerw. heer G. Karsten. Ënbriek voor Vragen VRAAG. Ik hem als werkster voor één dag in de vrsek voor vast aange nomen. Heb ik. nu mevrouw uit de stad is recht op mijn geld? ANTW-: Ja. VRAAG: Op hoeveel kostgeld heeft een meisie recht, dat met vacantia gaat en voor dag en nacht in betrek- mg is? ANTWOORD: De Bond van Werkgeefsters heelt bepaald, dat per bas? liet koè'gerd zal bedragen voor gevraagde vac an tie 85 ct., voor va cantia die het m«isje verplicht Is tc nemen omdat mevrouw uit de stad gaat. een gulden. VRAAG: Op welken datum en waar heeft de verkoop plaats van de bij de H. IJ. S. M. gevonden voorwerpen? ANTWOORD: Die wordt altijd per ad vertentie in de bladen bekend ge maakt. VRAAG: Heeft Fokker op den dag v n het Bloemencorso met een één- of tweedekker geduikeld? ANTWOORD Met een tweedekker. VRAAG: Bestaat er te Haarlem een avondschool voor een jongen van 14 jaar, die overdag de school niet kan bezoeken? ANTWOORD: Welk onder wijs bedoeld u? VRAAG: Mijn hond heeft last van Wratten in zijn bek. Is hier ook iets tegen te doen ANTWOORD: Zeen zeker, doch niet door U zelf, aange zien de behandeliing meestal uit een operatie bestaat, die alleen door een deskundige verricht kan worden. Is de patiënt reeds op hoogen leeftijd, dan is 't beter geen behandeling in te stellen, doch is het raadzaam het dier week voedsel te geven, aangezien de wratten vaak de kaaksluTUng be lemmeren en het kauwen niet moge lijk maken. VRAAG: Mijn dochter is als dienst bode met de 3 maanden gehuurd. Nu vertrek mevrouw met de helft van de drie maanden naar elders. Heeft mijn dochter nu recht op het loon tot 1 November en kostgeld (Zij ie reeds 2 jaar daar in betrekking). ANT WOORD: Mevrouw moet rekening houden met den gewonen opzeggings termijn (minstens zes weken vóór Nov., Febr., Mei of Augustus) en uw dochter dus tot dien tijd loon en kost geld uitbetalen. VRAAG: Heeft een dienstmeisje nog recht op de zomerfooi, wanneer Me vrouw haar de dienst tegen Novem ber op zegt? ANTWOORD: Als me vrouw opzegt, geeft zij deze foot wèl. VRAAG. Mevrouw heeft mij op 1 Augustus den dienst opgezegd tegen 1 November. Heb ük nu recht op de kermisfooi? ANTWOORD: Gewoonte is, dat die in een dergelijk geval wèl gegeven wordt. VRAAG: Welke is de mooiste weg van Haarlem naar Laren; Hoeveol K.M. bedraagt diie afstand? ANT WOORD: Haarlem, Amsterdam, Weesp, Buss urn, Laren. Ongeveer 40 K.M. ült de Omslrekan OVERVEEN. Bij den heer Holst* Zijl weg, alhier, is uit de serre eenig zilverwerk ontvreemd. HAARLEMMERMEER. Mej. J. Can- rinus, verloskundige, dezer gemeente, aan den Aalsmeerdersdijk, heeft als zoodanig eervol ontslag aangevraagd, met ingang van 1 September a.s. De heer B. Biesheuvel Cz. alhier, is benoemd tot conroleur voor de uit voering van de zaairegellng van de Ncderlandsche vereeniging van Ak kerbouwers. SANTPOORT. Bij den slager B., alhier, is Zaterdagnacht uit de slacht plaats eep zoo goed als nieuw dames- r ij wiel ontvreemd. De hond ging vrce- I jlc te keer en vloog door een glazen leur, waardoor de bewoners ontwaak- ii en op onderzoek uitgingen, maar de fiets was verdwenen.- VELSEN. Priesterjubileum. On der zeer vele blijken van belangstelling heeft de zeereerw. heer J. F. van der Meer, pastoor der parochie van den H. Engelniundus alhier (Driehuis) zijn 25-jarig priesterfeest herdacht. COMMUNICATIE MET WIJK AAN ZEE. Onze correspondent schrijft: Wijk aan Zee ia een gezellige bad plaats en dat de attractie voortdu rend groot©r wordt, blijkt wel hier uit ,dat de stroom van bezoekers ie der jaar grooter wordt. Ook vcor ons, bewoners van Be verwijk en Velsen, is het heel aange naam des avonds zoo eens naar het strand te gaan, ten erin de wat frissche lucht in te ademen. Daarna een uur- je bij Kammelaar en we hebben een prettige verpoozing gehad. Eén ding is maar zoo jammer, dat de communicatie tussohen onze ge meenten en Wiik aan Zee zoo slecht is. De m'eeete Beverwij kers zuilen een fietstochtje of een wandeling prefe- reeren boven een ritje met de paar- detram of de vrachtauto. Maar helaas, hoe men ook de ijk aan Zeeerweg doorwaadt, hetzij per voet, fiets of ander vervoermiddel, steeds heeft men te kampen met het stof op dezon weg. Werkelijk, de toestand van den weg Beverwijk—Wijk aan Zee zal mejug- een afschrikken. j 1 iigt op de meeste plaatseen soonder overdrijving zeker een centi meter of 5 hoog zoodat de fiets er bijwijlen in blijft steken, om met te spreken van het stof, dat iedere voor bijganger opjaagt, terwijl hij dat van zijn voorganger moot inademen. Ome Laebbosk NIET „HOFF&HIG". Op de jacht schoot con vorstelijk persoon op een vos; hij miste, en Reintje koos het hazenpad. Dat is geen hoveling! sprak Zij ne Hoogheid, anders zou bij hebben gedaan alsof hij dood was! UIT DE SCHOOL. Onderwijzeres die haar klas het be grip „huid" wil duidelijk maken vraagt: Nu, Grietje, waarmee is mijn gezicht bedekt? Met zomersproeten, juffrouw was het vlugge antwoord. (Pr. Nrd. Br.) n onze mooie weg door Rooswijk dan? Daarmee ls het, zoo niet erger, dan toch minstens oven erg gesteld. Niet zoozeer het stof is hier de ergste kwaal, neen, de toestand van den weg zelf is hier het onaangenaamste. Hef, is geen weg meer, maar een aaneenschakeling van kuilen, waar van sommige met zand gevuld andere decimeters diep zijn. Op enkele plaatsen is de weg een voudig afgebroken en liggen de steu nen in de omgeving verspreid. Dat het loopen langs dezen weg niet aangenaam is spreekt van zelf, maar dat ook het berijden ervan eene verschrikking is, behoeft in 't geheel geen betoog Zou er vanwege de ge meente Wijk aan Zee of een andere organisatie aldaar, niet eens iete ge daan kunnen worden om die beide wegen, waarover zoo zomers toch dagelijks honderden menschen wan delen wat op te knappen Het ware te wenschen en Wijk aan Zee zou er zeer zeker op vooruit gaan en d&ilr is "t toch om begonnen IJMLTDLX Hospltaaikerkschip De Hoop". Voor ren :?.eedc kruis tocht onder onze haringvisschers ver trok Zaterdagavond het hospitaalkerk schip „De Hoop", van IJmuiden naar zee. Zooals destijds gemeld, moest hel schip drie weken geleden terugkeeren met schade aan de zeilen, welke nu ZANDVOORT. EEN GRUWELIJKE ONTDEKKING. Aldus luidt 't opschrift van een artikel van ds. G. Posthumus Meijjes in de Zondagsbode voor Zandvoort, Aardenhout, Bloemendaal en Over veen. Schrijver deelt daarin mede de toestand waarin twee gezinnen ver- keeren, die huizen in een keet be stemd tot bergplaats voor de ge meente. Het is een groote bouten loods, door de gemeente van de regeering gekocht en die dienst heef; gedaan als tijdelijke toevlucht voor deser teurs of geïnterneerden te Bergen. Schrijver deelt mede, (lat éesii der gezinnen, die in een loods vertoeft, uit een weduwe met eenige kinderen bestaat. ,,Zij en haai- kinderen," schrijft jbij, „slapen in dit hol op den vloer. En als ze op hun armelijke matras liggen, zien ze, daar grond en zij wand van de loods hier wel "n hand breed van elkaar afwijken, zoo op de duinen uit. De wind blaast door de gaten 'en de regen striemt er door naar binnen. Voorts wemelt het er van oorwur men. Die vallen van de geïmprovi seerde zoldering naar beneden en kruipen uit den grond op en krioelen 's avonds, als T begint donker te worden, over de tafel en de stoelen en in 't beddegoed an ze drijven tn de melk en glibberen In den boter en verstoppen de tuiten van thee- en koffiepot. Waterleiding is er in die krotten niet De menschen moeten lmn water halen van 't varkenshokken-terrein waar 'n pomp is geslagen midden in de mestvaalt. Privaten zijn er evenmin. Ook heeft de loods geen schoorsteenen, zoodat er op petroleum gekookt moet worden en er totaal niet gestookt worden kan. Ander licht dan 'n petroleum lampje is er ook niet. En dat in zoo'n brandbare omgeving! Wat is toch 't werk van een ge zondheidscommissie en van een brandweer? Is vóórkomen niet beter dan gene- Ook heb ik grond voor 't vermoeden dat <ie loods. 11a gediend te hebben voor deserteurs of geïnterneerden, niet ont-luisd ls Alleen maar aange veegd en wat afgeboend, na opstel hng van 't gebouw op de tegenwoor dige plaats, dus niet vóór 't vervoer van Bergen naar Zandpoort Hij maakt verder de opmerking, dat waaneer de winter komt. de twee gozinnon tot verkleumen cn bevrie zen g«idoemd zijn en zegt dan nog: „Nu zal men wel antwoorden: er is ook in Zandvoort woningnood! Welnu, dat weet ik ook wel. Maar dan moeten er behoorlijke nood-wonin gen* op 'n gezond terrein worden op- Feuilleton UUMt LiVBN VAN GEOFFREY GILL, Detecting door IVANS. 72) Toen zij van lmre afscheid nam, «ido zij hem met grooter hartelijk heid dan zij gewoonlijk toonde, dat 2II d» beste wenschen koesterde voor zijn toekomstig geluk en dat, wan- neer zij hem daarbij mettertijd hel pen kon, zij dat niet zou nalaten. F.n tij voegde er aan toe, dat hij goed zou doen te zorgen, dat hij een beschaafd «n ontwikkeld man werd: dan kon zij eev mot hem inleggen! Dergelijke woorden in den mond van een kind, dat naar een instituut vertrekt om haar opvoeding te ont vangen, zijn zeker ongewoon; maar *0 waren karakteristiek voor hst den ken voelen van dit heerschzuch- t'ge meisjp. dat voor zichzelve de toe- van cön Prinses drool voor hmy voegden zij nóg een drop rif' P !n dra lijdensbeker, dien hij drinkra meest. Iinre rondzwerven in de buurt, waar hij met haar samengeweest was. Hij word somber en in zichzolven ge keerd. Meer en meer zocht hij zijn toevlucht bij zijn viool, die zijn. lvod en zijn verlatenheid in tonen uit zong. beter dan hij zelf het uitspre ken kon of wilde. Maar daarnevens cn hier kwamen zeker aard en aanleg van zijn vader in het spel ontwikkelde hij zich door lectuur en studie. De eenzame zwerver had een vervallen hut in de bergen van VÖ- róshegy ontdekt. Daar bracht hij uren door, gebogen over boeken. I-lij. had con scherp, doordringend ver stand, vér-vooruitziend en vèr-voor- uitredeneerend, en bovendien oen phi- losophischen aanleg, die hem belang' deed stellen in vele abstracte vraag stukken, waarvan zijn stnmgenooten meestal niet het minste begrip heb ben, Materieele zorgen had hij in diqn tijd niet. Zijn vioolspel leverde hem een goed en zelfs ruim bestaan, vooral nu hij alleen rondzwierf en zijn orkestje ontbonden had. Zoo iets zou een gewaagde proef geweest zijn voor een gewoon Zigeuner: maar zijn genie imponeerde iedereen, ook de eenvoudige menschen, met wie hij in aanraking -kwam. Bovendien nam hij de studie van zijn instrument meer systematisch ter hand en trad zelfs nu en dan, in grootera steden, waar noen hein niet kende, op concerten op. Dat waren wel geen concerten, die in de schaduw konden staan van de „philharmonische" avonden in de hoofdstad, maar zij werden toch druk bezocht, en Imro verdiende er eenig geld mode. Behoeften had hij 200 goed als gecne. Hij legde dus wat geld over, maar had men hem ge vraagd met welk doel, hij zou daar op geen antwoord hebben kunnen geven. Behoudens zijn eenzelvigheid en zijn somberheid gevolgen van zijn vreugclelooze jeugd en de thans on dervonden teleurstelling had Tm- re's leven in die dagen volstrekt niets onnatuurlijks. Het was de lange, vol hardende strijd van een eenzame mcnschenziel om zich omhoog tc wer ken utt de diepten van onwetendheid cn verdriet naar dc zonnige hoogte van kennis cn licht, die zijn geniale aanleg hem in de verte toonde en ook toegankelijk maken kon. En on der dien strijd genas langzaam maar zeker de door Irma gesla gen wonde, ja begonnen ook zijn somberheid en eenzelvigheid geleide lijk minder te worden. Deze eenzame ma» had '11 aanhankelijken aard en op den bodem van zijn hart, een groote dosis romantiek, die hem zeer vatbaar maakte voor zachte indruk ken. Zoo gebeurde het, dat hij, twee jaren nadat Irma vertrokken en uit zijn leven verdwenen was, aan een romantische opwelling toegaf en een mooi, volgzaam en zachtaardig Zi geunermeisje tot vrouw num. Eon jaar later schonk deze. hem een doch ter, de kleine Mariska, en stierf bij de geboorte. Ware zij gespaard ge bleven, Irnre's leven zou een geheel andere richting zijn uitgegaan. Hoewel zijn huwelijk hem niet ge lukkig had gemaakt was de dood van zijn vrouw een zware slag voor hem. Hij hechtte zich mei groote innig heid aan zijn dochtertje en zou in zijn liefde voor dat kind waarschijn lijk zijn geluk gevonden hebben, wan neer niet het ver-ledon, In den ge- vaarl ij kalen en verleidelijkste)! vorm, voor hem herleefd was. Irma, thans Prinses Morescu, had Inmiddels het toppunt van haar wen schen bereikt. Zij was rijk en een ge vierde schoonhoid. Ilnar rang be schermde haar tegen elke bedenking, di? men (niet dan schuchter en in het geheim want de waarheid wist niemand in hare omgeving tegen haar afkomst fluisteren mocht. Elk romantisch gevoel was haar vreemd: daarom maakte het huwelijk met den ouden Prins haar volstrekt niet on gelukkig. Zij was tevreden, nu het geld"van haar echtgenoot haar de ge legenheid schonk te schitteren. Zij brak vele harten, maar hot hare bleef zóó koud als steen! Aan haar eersten bewonderaar, den blonden Imre, dacht zij zelden meer. Hij be hoorde tot een periode van haar le ven, waarmede zij voor altijd afge rekend meende te hebben, voor haar bestond hij niet meer! Het noodlot voerde hen echter op nieuw te zaaien. Kort na den dood van zijn vrouw speelde Imre op een concert in een der „Luftkurorte" van het Tat ra-gebergte. Prins Morescu vertoefde daar te zelfder tijd, met zijn vrouw, tot herstel van gezondheid. Na afloop van het concert werd de kunstenaar, wiens Zigeuner-afkomst hem des te interessanter maakte, aan het prinselijk echtpaar voorgesteld. Imro en Irma 6tonden tegenover el kander, voor het eerst sedert baar vertrek naar Rumeniè! In plaats van het wat magere, mooie Zigeunerkind, zag Imre voor zich een jonge vrouw van verblin dende schoonheid, volmaakt in haar zelfbewust optreden en toch met dat waas van natuurlijkheid over zich, dat het gevaarlijkste wapen is in de hand va» een gewet en looze en ba- haagzieke vrouw. En die vrouw was zijn gezellin geweest in de dagen hun ner kindsheid. Voor haar had hij ge werkt en geledon, op haar had al zijn denken en zorgen zich geconcen treerd, haar had hij liefgehad! Nu bekende hij het zichzelven! En, met die bekentenis, herleefde de oude liefde, ma'ar met een heftigheid en een fatale kracht, waarvan hij zich toen nog nauwelijks bewust was. Die vroegere liefde had iets heiligs ge had, iets dat zijn beste eigenschappen onbaatzuchtigheid, geduld, arbeid zaamheid, goedhartigheid - op den voorgrond bracht; deze liefde had al heel weinig heiligs! Misschien was het juist de herinnering aan dat vroe gere, reine gevoel, dat haar zoo duur zaam maakte. En hoe zag zij hem? Gok hij was veranderd. Er was een waas van grootore distinctie over hem geko- 1. zijn stem, zijn gebaren, zijn woordenkeus, alles was meer be schaafd, meer afgerond geworden. Ook uit zijn gesju-ekken bleek, dat hij geen onontwikkeld ma» meer was Onwillekeurig dacht zij terug aan wat zij hem bij hot afscheidnemer gezegd had: hier was inderdaad een man, met wien eer viel in te leggen. Maar zij voelde zich gekwetst in haar ijdelhéid, toen zij vernam, dat hij getrouwd geweest was. Het was teekenend voor haar karakter, dat zij, zonder voor Imre eenige liefde te gevoelen, het toch niet verdragen kon. dat hij zich over zijn genegen heid voor haar had kunnen heenzet- ten. Zij besloot hem thans vaster aan zich tc verbinden. Dat zij een gewel digen indruk op hom maakte, zag zij in weinige oogenblikken en dit stem de haar weder meer vergevensge zind! (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1919 | | pagina 5