Buiurs Qmbub
BuitenSandsch Üvsrzicht
TWEEDE BLAD.
Trijdag 19 September 1919
FIUME.
Uit Fiuine is er weinig nieuws,
Annunzio is nog steeds meester van
Ue stad.
Volgens een zeer fantastisch be
richt aan de '1 ernps uit Rome ver
neemt de Idea Nazionale uit Triest
dai d'Annunzio eu de zijnen maatre
gelen genomen hebben om Piume te
verwoesten, iiidien het standhouden
In de stud onmogelijk wordt
HET PROCES TE MüNCHEN.
In betnroces legen de moordenaars
der kü ielaars te München werden de
•volgende straffen uitgesüroken: De
beschuldigden F. Seidl. Schickeiho-
fer. Wld!. Purzer. Fehder en Josef
Seidl werden tor- dood veroordeeld.
Zeven ao«ie;c beschuldigden kresen
15 jaar tuchthuis. 5 beschuldigden
werden VTi'teeproken.Deze vonnissen
moeten door het Beiietsclie kabinet
worden bekrachtigd. Indien, dit ge
schiedt. zuil.n de vonnissen binnen
14 uur moeten worden voltrokken.
HET ULTIMATUM AAN
UUITSCHLAND.
De Exchange-correspondent seini
uit Farijs, dat de nota van Poch aan
Duilschland, waarin hij de onmiddel
lijke ontruiming' van de Oosueeprovin-
cics verlangt, n,tar Berlijn is afgezon
den.
De „Maiia" zegt, dat zjj het karak-
ter van een ultimatum heeft.
EEN REDE VAN EEOï'D GEORGE
XJoyd George heeft in de vergade
ring van du Internationale Broeder
schao to Londen een rede gehouden
Hit zeide dat de groote wapeningen
moesten verdwijnen, en niet alleen in
JHil'jscnlanrt. Anders zou het offer
■van duizenden te vergeef sell ge
weest ziin.
Hii verwaentte dat verspilling van
tvken aard zou verdwijnen. Voorts
Ihooote hii, dat er een einde zou ko
men aan het langdurige misverstane
tueschen Ierland en het overige ko
uipkrijk. Een nieuwe geest is voort
gekomen, uit de offers van den ooi
ioa een geest die ons naar hel
Land van Belofte zal brengen, waar
van velen gedroomd hebben en dat
binnen ons bei eik ligt. Spr. weuseht©
jjiel dai Engeland in zijn armstoel
zou zitten rist de stoffige tropeeen
van znn overwinningen om zich
been. Hii wilde de wildernis ontgin
nen. de maatschappelijke rimboe van
'achterbuurten. armoede, dronken
schap, onrecht en dwingelandij zui
veren. Dat was een groote taak niet
«lieen voor ©en meaisch. maar voor
«en volk.
Met betrekking tot den volkenbond
zei snr. Ik weet. dat er hier en daar
In Frankrijk en in Amerika heel wal
critiek geoefend wordt ou de machi
nerie van dien bond. Maar er is nooit
een plau voorgelegd of ontworpen
door menscbenhand dat niei do».- een
ander gebrekkig is genoemd dat vol
gens dien ander niot veel beter ge
weest zou ziin als hii het had gedaan
Men moet bedenken, dat het ccr
compromis was tueschen gevoelighe
den. die tectnover elkaar stonden
fusschen vrees misschien van weerszij
de fusschen vooroordeeJen van wcers
^iiden. Een huis of gebouw dat ont
staat volgens liet nian van bouw
meesters, elk met ziin eigen biizonde-
jen stiil. vertoont niet dezelfde een
heid als eon huis dat door één man
ontworpen is. Met dat ai zal dut
bouwwerk een schuilplaats zijn voor
alle verdrukten van alle landen ü.'s
de naties van de wereld trouw de
wallen willen bewaken. Dat is wat
wjï noodig hebben. U kunt het later
verbetereu en verbouwen, het mooier
maken, het misschien versieren, he'.
omver halen. Maar het is het beste
Begin dat iemand iarep geleden had
kunnen verwachten Au es komt :r op
aan. dat de bond werkzaam zal zijn.
niet ui een geest van kuiperij, niet in
can geest, van wantrouwen luxehui
do naties niet"in een geest van zelf
zucht van de een© natie ten nadeele
•van een andere, maar in een gees',
van ware kameraadschap onder de
volken der aarde. Als dat gebeurt.
zal het een van de grootste insteilin-
ceuiiHeton
DeLacdunaeMvaner
DE GESCHIEDENIS VAN DEN
VOORVADER VAN DEN ROODEN
PIMPERNEL,
door
BARONESSE ORCZY,
21)
Zijn vroolijk© kameraden volgden
hem, zij ook v.irlietcn de plaats met
veel gekletter van wapenen en stam
pen van zware laarzen. Zij lachten
en praatten luid, terwijl zij weg gin
gen met overdreven drukke gebaren
om htm onafhankelijkheid te tooneu,
die de aandacht opnieuw tot hen
trok en hun menigen blik vol haat
en minachting bezorgde.
Diogenes alleen zag, toen hij zich
in de deur nog eens omdraaide, ver
scheiden vriendelijke, verlegen oog«n
op hem gericht 't waren de vrou
wen, jonge zoowel als oude; want
vrouwen zijn vreemde schepsels, gril
lig en vol verbeeldingskracht, en er
was iels in de hoogmoedige bruta'i-
teit van dezen jongen kerel, dat hen
deed denken aan frisschen, zeewind,
of aan het gezang van een leeuwe
rik, aan bloeiende hyacintlien en aan
gen riht. die ooit door menschenhar. i
ontworpen zijn.
Verspreid nieuws
E GRONDWETSHERZIENING IN
BELGIS.
De Kamerafdeelingen hebben hel
wetsontwerp betreffende de grondweis-
herziening onderzocht. De voornaam
ste wijzigingen betreffen de volgende
punten de Kamer zal, in plaats van
elke 2 jaar alle 4 jaar in baar geheel
aftreden. De vergoeding der parle
mentsleden zou gewijzigd wordèn en
bovendien zouden Kamerleden en Se
natoren vrij verkeer krijgen op alle Bel
gische spoorwegen. De samenstelling
van den Senaat zou ingrijpende wijzi
gingen ondergaan. Algemeen kies
recht op 21-jarigen leeftijd. De juris
dictie van het haf van cas-atie zou uit
gestrekt worden tot de Belgische kola
men. De gemeenten zouden over uit
gebreider zelfbestuur beschikkenue
burgerwacht zou opgeheven worden.
Ten slotte zou de regeerinp aan den
Koning de bevoegdheid willen toeken
nen om bij elke kwestie, die het land
verdeelt, zijn toevlucht tot een referen
dum te nemen.
Verschillende afdeelingen van
de Kamer hebben herziening van
alle artikelen gevraagd, behalve
vau die, welke de fundamenteele
rechten, neergelegd in de nationale
charter, uitmaken. In bet bijzonder
de socialisten wmschen deze algehede
herziening zoodanig, dat de Constiiu-
,-uue het recht nebbe Let vraagstuk van
den regeeringsvorm te onderzoekeu.
Niet dat zij een aanslag willen doen -»y
den monarchistischen staatsvorm, maar
zij willen bet mogelijk maken, dat alle
vraagstukken, die zich in de toekom t
kunnen voordoen, aldus onderzocht
worden.
Andere leden, tot de rechter-ijdc
behoorend, hebben her: iening g t-
vraagd van artikel 17 betreffende de
vrijheid van onderwijs, ten einde de ge
lijkheid van alle scholen tegenover 1»-
nancieele tusschenkomst' van officieele
zijde te verzekeren.
Weer andere ledén hebben de weo-
sclielijkhcid te kennen gegeven, aai
de Kamer zelf diegenen van haar leden
zal aanwijzen, die in geval hel noodig
zou zijn, met een diplomatieke zending
naar het buitenland belast worden.
De afdeelingen hebben van inzicht
gewisseld over de verkiezingen in hel
verwoeste en in het bezette gebied,
want de wet kent bei kiesrecht toe aai,
de soldaten, die van 1914 af onder de
wapenen zijn geveest.
Deze verschillende wenschen zullen
aan de centrale afdeelingen onderwoi-
pen worden.
JE GEALLIEERDEN EN
RUSLAND.
Er is eenige onzekerheid ontstaan ''en
aanzien van het bericht' uit EDgelschc
bron, dat de geallieerden te Parijs be
sloten zouden heDben, Rusland te ont
ruimen.
De „Echo de Paris" zegt „Alen
meldde dat voorlaan alle hulp ontzegd
zou worden aan de Russische troepen,
die tegen het Bolsjewisme strijden. Wij
vernemen echter, dat geen besluit vjn
dien aard genomen is."
Ook de Tarijsche correspondent van
de „.Morning Post" zegt, dat de Itaii-
aansche en Arneiikaansche missie een
ollicieele tegenspraak verspreiden,
waarin zij ontkennen, dat er over, den
toestand van Rusland beraadslaagd (v.
Ook de Fransche pers loochent dit al
gemeen, zegt hij.
„Dit is een nieuw voorbeeld van in
formatie die vertegenwoordigers vai.
dc Britsche regecriug oliicieel aau
JJritsche correspondenten hebben ver
strekt, voor welke informatie het on
mogelijk is uit antlere bron bevesti
ging te krijgen."
DE ENTENTE EN BULCARIJE.
De opperste raad der geallieerden
heeft aan de Quai d'Orsay een verga
dering gehouden, waaraan Qemcnceau,
i'ichon, Polk, bir Eyre Crowe, Scialoja
en .Matsoei deelnamen. De tekst vau de
vredesvoorwaarden voor Bulgarije
werd definitief goedgekeurd.
Vermoedelijk zou de overhandiging
gisteren aan de ljuai d'Orsay plaats
hebben, waar de Bulgaarschc delegate
ontboden zou. worden.
Aan de Westelijke grens van Bulga
rije is Thracié aan Griekenland toe
gewezen, maar Bulgarije ontvangt de
rzekering dat het een vrijen econo-
nschen uitgang naar de Egeische Zee
zal krijgen onder voorwaarden die la
ter zullen worden vastgesteld.
De Bulgaarsche delegatie heeft aan
ui vredesconferentie een nota gericu
cm te ontkennen dal de Bulgaarse 1
schatkist tot dusver ruim 400 milliocn
francs als opbrengst van de oorlog---
winstbelasting heeft gekregeü en dal
d.t bedrag tot 1 Mihoen zal stijgen, c
dilegatie zegt dat de geheel© opbrengst
niet meer dan 200 millioen zal bedra
gen, wat tegen den koers dien de lew
het oogenblik beeft, gelijk staat me
40 millioen frs.
F.lANSCHE UNIFORMEN.
De Fransche minister van Oorlog
1 een het doodvonrfis van de roodc
broek, die zoo karakteristiek was voor
Jc Fransche uniform, gcieekend. In
een ciiculaire zegt de minister, dat er
jong© lorKeboomen aan deu rand van
een bosch.
En ik stel mij voor, dat haar lang
zaam Hollandseh bloed onder dezen
invloed sneller begon te kloppen en
blyde jeugdherinneringen bij haar
boven kwamen.
VIII.
Het nachtverblijf, dat al
betaald was.
E:i weer smeedde het toeval een
nieuwen schakel in den zwaren ket
ting, dien het in de hand hield.
Want was het niet de natuurlijk
ste zaak ter wereld, dat de drie phi-
losofen, moe. en dorstig als zij waren,
zich gingen verkwikken onder het
gastvrije dak van de „Kreupele Koe",
die zooals ik reeds opmerkte, bekend
stond als een van de beste herbergen
in Haarlem met een kelder, beroemd
om zijn wijnen en hier, waarvan
zelfs in Amsterdam zijns gelijke niet
te vinden was?
Of was het niet even natuurlijk,
(lat de heer van Stoutenburg, üie
niet ver van bovengenoemde herberg
gehuisvest was, met zijn vrienden in
deze gelagkamer nog een oogenblik
samen kwam op dezen belangrijken
avond.
Stoutenburg en zijn familie waren
Ln deze sUieken slechts jvemig be-
onder de officieren een zekere aarzeling
bestaat ten opzichte vau de toekomsti
ge tenue. De minister wil eefi er in de
uniform ^n thans slechts enkele Wij
zigingen betreffende onderdeden ge
bracht zieu; De jagers behouden hun
o izondere uniform met de baret; li
koloniale en Afrikaanschc troepen hei
khaki Met uitzondering van de kepi
zijn de uniformen van vóór den oorlog
voorgoed afgeschaftzy mogen niet
meer gemaakt worden. Er wordt tv.ee
jaar gegeven om oude spullen af te
dragen. Echter mogetr er geen stukken
van de horizontbiauwe nieuwe uniform
iegelijk met stukken der oude uniform
gedragen worden.
ONDERSCHEIDING. De Italiaan-
sche majoor Ermanno Beltramo, -I e,
zooals men weet, het ltalia3tische vlieg
tuig aan de Nederlandsche regeering
heeft aangeboden, is door H. M. de
Koningin benoemd tot Commandeur in
de Orde van Oranje-Nassau, waarvan
de onderscheidingsteekenen hem Dins
dag door den Minister van Oorlog,
jbr. Ailing von Geusau, werden uitge
reikt, in tegenwoordigheid van den
militairen attaché der ltaliaansche le
gatie, generaal Ci.j'. cron.
staasnieuws
UITSLAG DER VEILING van de
perceelen in 't Notarishuis, Bilder
dijkstraat 1, bij den Zijl weg, op Don
derdag 18 September 1919, dee
avonds na 6V5 uur.
No. 1. Een huls met afzonderlijke
bovenwoning en erf te Haarlem aan
de Voorzorgstraat no. 15 zwart en
rood. W. Hoek q.q., f 4325.
No. 2. De perceelen bouwterrein
niet ile zich daarop bevindende wo
ningen 'en verdere opstallen te Haar
lem aan de Twijnderslaan, Ruslen-
burgor'.aan en de Esschilderstraat.
Opgejiouderi f 40.000.
No. 3. Een huis, erf en tuin te
Schoten aan de Spnanséhevaartslr.
get. no. 94. Opgehouden f 4300.
No. 4. Een huis, erf en tuin, te
Schoten aan do Spoanschevaaxtstr.,
get. 110. 98, Opgehouden f 4300.
No. 5 Een heerenhuis, erf en tuin
te Haarlem aan dc Mauritsstraat no.
11. Opgehouden f 16.000.
No. 6. Een heerenhuis, erf en tuin
te Haarlem aan de Mauritsstraat.
ge;. 110. 5. Ongehouden f 16.000.
Nos. 78. Twee huizen met af
zonderlijk opgaande bovenwoningen,
erven en tuinen te Schoten aan de
Gen. Cronjéstraat, nos. 36 en 38 zwart
en rood.
De perceelen nos. 7 en 8 gecombi
ncerd f 12105.
Nos. 9—10. Twee huizen, erven en
tuinen te Schoten aan de Brandt
straat, nos 3 en 5. De perceelen nos.
en. 10 gecombineerd, H. Swennelter,
7280.
Nos. 11—15. Vijf huizen, erven
en tuinen te Schoten aan de Bor
neoslraat, als:
No. 11. Get. no. 3, H. G. IJzerman,
3000.
No 12. Get. no. 5, H. G. IJzerman,
f 3030.
No. 13. Get. 110. 7. Van der Vlies,
3450.
No. 14. Get. no. 9. W. P. CaU,
q.q., f 3350.
No. 15. uet. no. 13, P. Boxs, f 30-40.
MUSEUM VAN KUNSjTNIJVEit
HEID JE HAARLEM. De Ten
toonstelling van Aesthetiscii Uitge
voerde Gebruiksvoorwerpen wordt
a.s. Maandag te drie ure met eenige
plechtigheid geopend door Dr. A. Pit,
inspecteur van het Middelbaar On
derwijs. De Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen zal zich
hierbij doen vertegenwoordigen door
Mr. M. 1. Duparc, Chef van het De
partement.
Zocals men weet zijn de zalen van
het Paviljoen geheel gerestaureerd.
Ook is er door hel aanbxgngen vair
electrische verlichting gelegenheid dc
tentoonstelling nu en dan bovendien
des avonds geopend te houden.
in den rechtervleugel zijn een
achttal complete binnenkamers in
gericht, waai werk van bekende kun
stenaars te zien zal zijn, terwijl een
afileoiing kleinkunst in den linker
vleugel een plaats vindt.
Architect der tentoonstelling is de
heer A. P. Smits te Overveem, lid
der Inrichtingscommissie.
DE VLIEGMACHINE. Donder
dagmiddag is de Avro, die Zondag
middag een noodlanding maakte aa.11
de Z0111 ervaart, 11a reparatie, weder
om opgestegen en vertrokken.
Patrimonium.
Od een Donderdagmiddag alhier
gehouden vergadering van aigevaur
dieden van aldeelineen van Patrimo
nium in de provincie Noord Holland
n liet reglement van den onlangs on-
giericluen Noord-Hiollaridschen Bond
Patrimonium behandeld en vastge
steld. -
Gekozen werden als voorzitter, de
heer J. D. Wijkhuizen. Haarlem en
als bestuursleden de heer en R. Zui
1 lterid, en de vervolging van den ont
snapten verrader was in de verloo-
pen maanden sterk verminderd, bo
vendien was hij goed vermomd met
een valschen haard en wijden man
tel en hield hij zijn breedgeranden
hoed diep over de oogem gedrukt. En
dan, op oudejaarsavond hadden de
burgers en hun vrouwen, zoowel i.is
de civiele en militaire- autoriteiten
wel wat anders te doen, dan naar
samonzweerders en gevaarlijke vijan
den te zoeken.
Stoutenburg zat om de algemeene
oplettendheid te ontgaan, goed ver
scholen in een donkeren liook bij den
schoorsteenmantel. Nicolaes Beru-
stcyn, zijn trouwste vriend, zat vlak
naast hom, maai- geen van Leiden
sprak. Berestcyn was zeer somber ge
stemd; hij scheen in gedachten ver
zonken en gaf bijna geen antwoord
als zijn vrienden hem in hun gesprek
wilden mengen. Stoutenburg maakte
nu en dan een opmerking, meest toe
spelingen OP schavot en galg, alsof
hij zic'u al in zijn onoverkomelijk
noodlot had geschikt.
De overigen slurpten langzaam hun
gekruiden wijn en trachten den doo-
deüjken angst weg te schertsen, die
zich van hen had meester gemaakt,
door de tegenwoordigheid van jonk
vrouw Berestcyn Ln de groote kerk.
Zij deden hun uiterste best om on-
yerschillig te doen en Jen minste
eiema. Enkhuizen. W. I. Bossenbroek
Amsterdam; J. Bosman. Bussum:
W. IIa"jem3. Watergraafsmeer; A.
C. Wijkhuizen. Wortnerveer cn W.
F» Beeremans. Haarlem.
Het Tooneel
OUD HEIDELBERG EN FEMINA.
Oud Heidelberg en Femina op één
avond en dat midden in September,
is liet van het goede niet wat al te
veel? Dat Mr. Van Rossum het giste
ren tegen de concurrentie van Metjer-
Fórster moest afleggen, was te ver
wachten. In den schouwburg aan den
Janswe^ was het bedroevend leeg, ter
wijl daarentegen naar het Wilsons-
plein r.og heel wat menschen waren
gekomen, waaruit weer voor de zoo-
veelete maal blijkt, dat de heer Van
Gasieren gelijk heeft, als hij zegt: De
stukken mijnheer, de stukkenWant
oud-Heidel berg ia een tooneelepet,
dat elk seizoen wel eens of meermalen
gegeven kan worden; het vindt altijd
zijn publiek.
Oud Heidelbeu'g behoort ook ln üe
tegenwoordige, bijna geheel nieuwe
bezetting nog steeds tot. een der beste
stukken van het repertoire van „Het
Nederlandsch Tooneel". Wij zagen
Meijer Försteris tooneelspel indertijd
ie Parijs in het Théatre de l'Ocléon
onder regie van Antoine, maar stellen
d© voorstelling van de Hollanders
hooger dan die der Parijzenuars. De
Fransohen brachten van dit typisch-
Diiitsche wel wat sentimenieele stuk
■wemig terecht. Het was, of zij de
„geest" cr in niet voelden. De studen
ten-liederen bijv. werden wat mij
van een regisseur als Antione zeer
verwonderde door een operakoor
achter hermen g aungen, ja,
/.ag zelfs over den Neckar en 't Hei-
deibergsche alot de zwarte silhouet van
een zeer beweeglijk dirigent. Karl
I-Ieim en Kathe toonden in bet Odéon
zulk ©em bruisend temperament, dat
men zich dubbel over den braven ai-
loop van deze „Idylle" verwunderde.
Alleen Signorot wa6 schitterend als
de kamerdienaar Liitz maai ook
Kreeft en Hein Harms blonken in-
oer.ijd in deze rol uit.
In deze voor ons bijna geheel
nieuwe bezetting tiof ons Ko Ar-
noldi als Dr. Jutlner het meest. Jan
C. de Vos en ook Ternooy Apel
belifht.cn meer den jovizlen en le-
vervJustigen kant van dezen warm-
voelenden leeraar. Amoldi nam de
hecle figuur wat ernstiger, zelfs een
tikje sentimenteel. Maar hoe fijn werd
in deze opvatting zijn creatie! Hoe ge
voelig en diep-menscbelijk was zijn
afscheid»van Karl Heinz!
Marie Holt nip Is na het vertrek van
Emma Morel de nieuwe Kathe. In het
begin was haar spel wel wat erg mat.
Was dat de lachende, vrooliike zonni
ge Ktithe, die de haaien van all© stu
denten in vlam zet? Het leek er heel
weinig op. Maar later. ii> hare liefde
voor Karl Heinz, in haar innige bliid-
schap bij het weerzien en haar groot
verdriet, wanneer zij hem voor soed
verloren weet, was zij een der beste
Kathe's, die wij gezien hebben. Toen
gaf zij spel, dat ontroerde, omdat het
van binnen uitkwam. Ditzelfde kun
nen wij onmogelijk van den heer
Reu s: zeggen. Geen oogenblik was nij
met heel zijn ziel er in; het bleef bij
deren Karl Hemz aldoor aan den bui
tenkant. En dan die Ieelijke plastiek!
Soms was hel, of deze jonge prins een
hoogen rug en een stijven nek bad
De heeren Hunfiche en Anton Ruys
hebben in hun rollen de graaf von
Assterberg en I.iitz met de berin
nering aan groote voorgangers te kam
pen. In het spel van Hunsche hebben
wij heel veel gewaardeerd, al kon hij
ons Schulze niet doen vergeten.
Na de pauze hebben wij nog een be
drijf van Femina gezien. De heer Van
der Lugl Melsert laat dit blijspel met
ziin pefillanten, geestigen dialoog
•hans spelen door de dames Vera Bon
dam en Dora Haus en de heeren Frank
en Gerard Vrolik. Het is zeer zeker
sympathiek van een directeur, dat hij
artiften van het tweede plan ook eens
een „kans" geeft, maar voor den au
teur lijkt mij de<ze proef een te groot©
waag. Een stuk als Femina, dat door
3 personen gedragen moet worden,
eischt fijn, licht spel van den eersten
rang; zonder dat komt bel geheel on
herroepelijk on ©en aanmerkelijk lager
niveau. Uit het weinige, da' wij zagen
bleek ons dit zeer duidelijk. De heer
V'iolik en mej. Bondam speelden
vooral de eerste inert, een opzette
lijkheid, di© dit sluk niet verdragen
kan en ook de heer Frank lijkt ons
geen auteur om een gelieelen avond
in een biijspel te boeien; daarvoor is
zqn apel te zwaar. Heel aardig echter
was ue oude meid van Dora Haus.
ll©t geheel aeed uiis nu aan ais een
wat grove copie van een goed schilde
rij, die wij eens vroeger hadden ge
zien.
J. B. SCHUIL
VERGADERING VAN BAKKERS
GEZELLEN.
Donderdagavond vergaderde in hei
café „De Rarseboom" dc afdeeürig
Haarlem van den Nederi. Bond van
Bakkersgezellen. Leider was de heer
l'. Schruyer. Deze opende te 8.15 uur
voor liet uiterlijk er even vrooiijk uit
le zien als de andere feestvierders op
deze» oudejaarsavond.
Maar hun gedachten keerden steeds
terug naar dat éene oogenblik, toen
een vrouw plotseling, op twintig
schreden afstand verscheen van de
plaats, waar zij juist luidruchtig tot
den dood van den stadhouder hadden
besloten, en met dit visioen voor
oogon vonden zij liet geen gemakke
lijke taak een luchtig gesprek te voe
ren en zich gewoon voor te doen.
Het. slot van de redevoering van
den jongen avonturier was een welko
me afleiding geweest; Stoutonburgs
belangstelling was onmiddellijk op
gewekt.. Hij was liet, die Beresteyns
aandacht er op vestigde en hij was
het ook, die zijn vriend de driftige
woorden deed inslikken, die de Lioi-
talie houding van den soldaat liem
op de lippen bracht.
En nu, terwijl de laatstgenoemde
de gelagkamer verliet was net ook
weer Stoutenburg, die Beresteyn een
teekeai gaf en dadelijk daarna op
stond en wegging.
Beresteyn betaalde zijn rertering
en volgde zijn vriend naar buiten.
De eerste morgenschemering brak
aan en de sneeuw begon weer in
groote, zware vlokken neer te dalen,
die dik en glinsterend bleven liggen.
Aan het einde van de Kloine Hout
straat, jvaar de jwee mannen zicli
de vergadering ine* ér zijn genoegen
over uil te spreken, dat de opkomst
bevredigend was, ai had hij gaarne
gezien, dat de opkomst nog grooier
was geweest en dat de bakkersgezel
len, die nu thuis gebleven waren en
aan anderen het work overlaten,
spoedig hun onverschillige houding
zouden laten varen, om aan den
strijd voor lotsverbetering deel te ne
men.
Als eerste spreker trad hierna op
de heer J. van Es, voorzitter dei
afdeeü ng Haariem. Spreker begon
zajn rede met een uitvoerige uiteenzet
ting van de reeds door dè gezellen
gevoerde actie om meer loon te krij
gen en een verkorung van den ar
beidsduur. De patroons hebben ge
zegd, dat de looneiechan met inge
willigd zouden kunnon worden, om
dat de winsten in de afgeloopen oor
logsjaren niet groot genoeg waren
gewee6t. Spreker ontkende dit; als
men ziet, dat verschillende patroons
liun zaken untibredden, ttüülen op
richten, enz., dan begrijpt men wel,
zei spreker, dat de winsten voor de
patroons toch zoo klein niet zijn ge
weest. Als de patroons onze eischen
dan ook niet wenschen in te willigen,
dan zullen er, zei spreker, eerst
daags in Haariem rare dingen ge
beuren. De eischen luiden aldus: een
minimumloon van f 33 per week; een
45-urige werkweek en twee weken
vacantie met een reispenning. Boven
dien een ziekte-regeling, namelijk 13
weken vol loon en 13 weken drie
kwart gedeelte van het loon.
Spreker laakie liet, aai er nog
steeds gezellen zijn, die zich met al
leen hiel willen orgamseeren, maar
voor hun niet-loetroüeu ook allerlei
ongerijmde uitvluchten te berde bren
gen. llij wees op het nui van orga
nisatie, die alleen in staal is, tm
misstanden uit den weg te luimen,
als daar is een werktijd van 60 uren
per week, enz. Ook de bakkersgezel
len hebben, zei spreker, récht op een
merischwuaruig bestaan en hij hoop
te dan ook, dat spoedig ook voor hen
de 8-unge arbeidsdag zal worden in
gevoerd.
De tweede spreker, de heer A. H i 1-
lebrecbt, bondsvoorzitter, te Am
sterdam, deekle mede dat de meeste
dingen, die hij had willen zeggen,
reeds door den vorigen spreker wa
ren behandeld. De neer Hiilebrechi
vond dit wel prettig, wam hij was
deze week reeds 7 maal als spreker
111 een vergadering opgetreden en
eer dat het Zondag was, zoudun er
nog wel een viertal vergaderingen
bij komen. Toch meende ook hij nog
wel eeuiige dingen naar voren te kun
nen brengen. Zoo deelde hij mede,
dat hij reeds 7 conferenties met dc
werkgevers had bijgewoond, zonder
dat hij eenig positief resultaat daar
van kon inededeelen. Wat den vacan-
tae-eisch betreft, deelde spreker me
de, dat den patroons de schrik om
het lijf geslagen was. Hij had pa
troons gesproken, die verklaard had
den, dezen eisch niet te kunnen be
grijpen, omdat zij zelf óók geen va-
caniie namen. „Dus ge behoeft", zei
spreker, „niet te vragen, hoeveel
strijd hét zai koeten, om er boven
dien nog een reispenning (f 2.50 per
dag) bij te krijgen F'
Maar de liooidzaak vond spreker
toch een vermeerdering van loou; het
loon moet zoodanig verhoogd worden,
dat we weer op hetzelfde peil ais in
1914 komen, zei spreker; dus in ver
gelijking met 1914 moet het loon min
stens met 120 pCt. stijgen.
spreker göf een uitvouiige beschou
wing over de duurte der levensmid
delen, die Ue oorzaak is, dat de ar
beiders steeds om meer 10011 moeten
vragen. Hij wierp daarbij een schriJ
.ichi op de grove winsten, uie door
de stoomvaartmaatschappijen tegen
woordig worden gemaaki, wat de
minister, volgens spieker erkend had.
„Zoodoende Kunnen we het begrij
pen", zei spreker, „waarom de 'ar-
we, uie uit Amerika inoei komen, zoo
duur is!" Maar ook ue iniduen^Un-
ders Ivoonai de iiandelaars onder
iiêiij zijn de oorzaak van de groote
duurte, zei spreker.
Komende u>t uc onderhandeling
met de patioons, deelde spreker mt-
de, dat zij niet genegen waren, den
looneisen 111 te willigen. Als Je mi
nister de maximum-prijzen op het
brood wil opheffen, kunnen de pa
tioons misschien een nxuumum-loon
van f 30 per week voor dc liaarlem-
sclte gezellen vaststellen.
Spreker zegt, dat de jjatroons den
strijd wei willen, om zoodoende den
munster te dwingen, de maximum
prijzen op het brood op te heffen.
Maar de minister heeft aan spreker
verklaard, dat hij dat niet dotn zid
omdat hij van meeuing is, dai de
patroons nog geid genoeg verdienen.
„De patroons", had de minister ge
zegd, „komen alujd met cijfers bij
mij om aan te toonen, dat zij er niet
kunnen komen, maar er is er nog
niet één over den kop gegaan! Dus,
zei de heer Hillebrecht, de minister
vertrouwt de patroons blijkbaar óók
niet!
Met den arbeidsduur zal net wel
in het reine komen, oindat wanneer
bevonden, flikkerde door dezen witten
dwarrelenden sluier lieen 't zwakke
licht van een straatlantaarn. Hier
door werd op eenigen afstand, het
troejjje huurlingen fLauw zichtbaar,
dat afscheid nam en uit elkaar ging.
De hoog© gestalte van Diogenes,
met zijn grooten hoed met voeren,
was duidelijk te onderscheiden. Hij
bleef nog eenige oogenblikken op den
hoek der straat staan met zijn twee
vrienden, den dikken Pythagoras en
den mugeren Socrates, terwijl de an
deren verdwenen; toon eerst draaiden
zij om en liepen met htm drieën in
de richting der Oude Gracht.
Om dezelfde onverklaarbare reden,
die tot leiddraad had gediend voor
hun gedrag in de „Kreupele Koe",
besloten Beresteyn en Stoutenburg,
ondanks de scherpe koude, lien te
volgen.
Waar de Kleine Houtstraat uit
loopt op de Oude Gracht, hadden de
drie wijsgeeren weer halt gehouden,
klaarblijkelijk om van elkander al-
gebeid te nemen. Dc huizon zagen er
hier bijzonder armoedig uit met klei
ne vensters, die onmogelijk eenig
licht of eenige lucht door Konden Ia-
ten; de deuren stonden meeetal open,
kraakten jn hun hengsels en vergun
den hier en daar een blik te werpen
in donkere, benauwde gangen, waar
de sneeuw zich ophoopte tegen ae
kanten der half vergane houten vk>e-
Onze LacIihosK
DE ONBEWUSTE BEKENTENIS.
Bram moest zich voor het gerecht
vei antwoorden. Hij werd beschuldigd
van diefstal en zijn zaak aiond vrij
hachelijk. Toch bleef hij ©lijf en j»lrak
ontkennen iets van den diefstal af t<
weten.
Je blijft dus ontkennen, de kip
pen gestolen t© hebben zie de pre
sident emdelijk. Heb je dan geen
getuigen
Met een gezicht van „mij-neem-je-
niei grinnikte Bram.
Zeg, ais jij kippen gaat stelen,
neem j u dan getuigen mee J
(Pr. Nrd. Br->.
de wet op den 8-urendag in werking
treedt, ook de bakkersgezellen er on
der zullen vallen.
Spreker behandelde iiiarop een cnl-
werp-arbeidsregeiing, door de werk
nemers aan de organisaties der ge
zellen toegezonden. Deze overeen
komst houdt ook in, dat zoowel de
arbeiders als de patroons zich moe
ten organiseeren. Maar spreker zag
verder in deze overeenkomst vel©
addertjes in het gras, die voorzichtig
uit den weg gegaan moeten worden,
vooral omdat het bakkersbedrijf nog
lang niet met het typografenbedrijf te
vergelijken ia.
Spreker zegt, dat de conferenties
met de werkgevers nog niet afgeloo
pen zijn en hij hoopt, dat er vóór
Zondag een gunstig resultaat mede
gedeeld kan worden. De patroons
(„de Haarlemsche zijn niet van liet
slechtste hout gesneden!" zei cpre-
ker) zijn genegen, iets verder te gaan
dan zij reeds gegaan zijn, maar wij
willen verder gaan, zei spreker, en
wanneer het op 1 October blijkt, dat
onze eischen niet ingewilligd uil'en
worden, dan moeten de gezellen er
niet tegen opzien, den strijd te aan
vaarden. „Wanneer wij don weer bij
elkaar komen", zei spieker, „en oe
strijd staat voor de deur, dan hoop
ik, dat de gezellen als één man ar ti
ter de leiders zullen staan".
Sprekor ontving een luid applaus.
Van ue gelegenheid lot gedochten-
wissehng weid o.a. gebruik gemaakt
door den heer Peper, die ontken
de, dat de arbeiders onder hel hui
dige kapitalistische stelsel ooit de
gewenschte we-e landsgrens zouden
bereiken. Debater gaf daarop een uit
eenzetting vande wantoestanden in de
hedendaagsciie samenleving, zonula
hij die zag. Overigens was ook nij
van meening, dat de gezellen alles
moeten doen, om meer loon te ver
krijgen.
De heer Hillebrecht ant
woordde met een kort woord.
De heer Schruyer bracht aan
de sprekerE een woord van dank en
knoopte er een opwekking aan vast,
om paraat te blijven.
BEGRAFENIS MEJ. VERKERK.
Donderdagmiddag omstreeks half
vijf werd in het Mausoleum op de
begraafplaats aan den Schoterweg 't
stoffelijk overschot van wijlen mej.
M Verkerk, loud-ledrares ui de
oog I .itsche taal en letterkunde
aan de lloogere Burgerscholen voor
Me'-jee te Haarlem tn Utrecht, bij
gezet
,Mej Verkerk, die deai leeftijd van
76 jaar bereikte werd in 1869 drie
jaar na de oprichting der Meisjes
H. B. S. hier ter stede als leer ar es
benoemd. In 1375 aanvaardde zij haar
benoeming tot docente aan de II. B.
S. voor Meisjes te Utrecht, alwaar
zij tot 1903 ais zoodanig werkzaam
was
De bijzetting had in allen eenvoud
plaats Een familielid dankte voor de
laatste eer, de overledene bewezen.
Arr. ReGlit&ank
Vrijgeeproken. Nadat
eeniae vcizctzaken en een zaak met
gesloten deuren behandeld en een
paar andere zaken, wegens het rnet-
verschiinen van getuigen voor onbe-
Daalden tiid uitgesteld waren, ston-,
den in de middasreitiing terecht da
Amstord amei h e ril wieih and ei aren
E. W. en L. S. v. G.. beschuldigd
in den nacht van 15 od 16 April van
dit laar te Westzaan. ten nadeels
van den schipper W. C., een motorrii
wiel. ter waarde van f 1000 ont
vreemd te hebben uit het pakhuis van
P. v. d. B.. aldaar, waar dc bena
deelde het rijwiel ..stalde''.
Toen da president aan beide be
klaagden vroeg, of zii zich aan dat
feit haddcu schuldig gemaakt, ant
woordd© de eereie beleefd; ..Pardon!'
D© tweede zeide. dat hii „nog nooit
geen twee centen gestolen had en
i 3000 cd de Spaa'rbunk had staan.
Waarvoor zou hii dan diefstal ple
gen?"
Tail van getuigen, A cliaiyre. en a
décharge, werden in deze zaak ge
hoord. De eersten waren echter wei-
nia pertinent in hur. verklaringen,
ren. Het waren ellendige, slecht ge
bouwde huurwoningen bijna onbe
woonbaar door de nabijheid van de
smerige stinkende gracht.
De benedengedeelten dezer huizen
waren ingericht voor kleine winkels,
alle vervallen en vuil, waarvan men
doodde spleten der muren de bedor
ven lucht kon ruiken, de bovenverdie
pingen werden verhuurd voor nacht
verblijven aan ieder, die niets l«eters
betalen kon.
Diogenes bleek onder dezo gelukki
gen te behooren, niettegenstaande at
zijn bluffen en den grooten-meneer-nit
hangen", want hij bleef staan op don
drempel van een dezer onoogeüjke
huizon en zijri twee vrienden wensch-
ten hom goeden nacht.
Als bij zwijgende overeenkomst
trokken Beresteyn en Stoutenburg
zich nog dieper in de schaduw van
dc huizen aan den overkant terug,
't Scheen, dat zij het samen eens
waren geworden, over iets van g.oo-
ten ernst ©n groot belang, dat ben
noodzaakte stilzwijgend cn onbewe
gelijk daar te blijven staan, met de
voeten in de koude, nalte sneeuw en
hen vol aandacht naar lodcr woord
deed luisteren, dat gewisseld werd
aan den overkant der vuile straat.
(Wordt vervolgd).
