Het Duurtevraagstuk.
37e Jaargang Ko. 11151
Verschijnt dagelijks, behalve op Zen- en Feestdagen.
DINSDAG 7 OCTOBER 191*
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
Ss (kom der gemeente) 9.C0. Franco per post door Nederland f 9.96. Afzonderlijkenorumers f 0.15. Geillutir.
Zondagsblad, voor Haarlem l 0.51'. Goïllusir. Zondagsblad voor de ometrekaa en franco per post f 0J>9.
Uitgave der N.V. Lourens Coatar, Direoteur J. C. PEEHLBGCB
OM, Telefoon 2082
ADVERTEKTIENVan 1—6 regels f 1.26iedere regel meer 26 Cte. Reclame* <0 CU. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. 'lienstuivers-adTerieiitièn van Vraag en Aanbod van 1—6 regels 60 Cis.
per plaatsing, elke regel meer 12bi ets. 4 contant, buiten het Arrondissement dubbele prue.
Directie en Administratie: Creole Ueutetraat 08.
i der Administratie 7S4
EERSTE BLAD.
26
LEVEN S"IDDILEN-
VOOSZSENING
De Directeur van het Gemeentelijk
Levensmiddclenbureatt te 'Haarlem
brengt ter kennis, dat verkrijgbaar
wordt ge6teld
SCKELVI5CH
op Woensdag 8 October 1919, van
des v.m. 10 uur tot des n.m. 1 uur
één pond ScfoeSvisch
h 18 cent per pond
op vertoon van vischkaart No.
12001 16000 in de Gem. Vischhal.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
Agenda
Heden:
DINSDAG, 7 OCTOBER.
Stadsschouwburg, Wilsor.spleia i Het
Schouwlooneel, volksvoorstelling „De
val van den Tyran". 8 uur.
Schouwburg, JanswegNed. Opera-
Ensemble, opera „Troubadour", 8 uur.
.Museuui van Kunstnijverheid Ten
toonstelling van aesthetisch uitgevoer
de gebruiksvoorwerpen, io—s uur nam,
Bioscoopvoorstellingen.
WOENSDAG, 8 OCTOBER. -
Stadsschouwburg, Wilsonsplein N.
V. Tooneelvereeniging„Eva Bon-
heur", 7.30 uur.
Schouwburg, JanswegConcert door
het Budapester Strijkkwartet, 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid: Ten
toonstelling van aesthetisch uitge
voerde gebruiksvoorwerpen, 10
v.m.10 uur n.m.
Schouwburg Da Kroon. Grootte
Markt. Bioscoopvoorstelling. 8 uur.
Cinema Palace. Gr. Houtstraat.
Bioscoop voorstelling. 8 uur.
Centraal Theater: KI. Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling.
Vogelenzang: Groot Volksfeest
en Vliegdemonstratte.
OM ONS HEEN
No. 2664
De Winkeliers en de Duurte.
1.
In een paar artikelen iai ik trach
ten een beschouwing te geven over dit
onderwerp in verband mei de oprich
ting van de vereeniging tol bestri.ding
van de duurte. Toi, goed begrip van
de zaak behooren daalaan een.ge ai-
gemeene opmerkingen vooraf te gaan
over de positie en de taak van den
winkelier in onze samenleving.
Die taak bestaat hierin, dat hij als
achakel tusschcn fabrikant en pu
bliek. tusscben oorsprong en bestem
ming, voor de verspreiding onder aat
publiek zorgt. Het spreekt vanzelf,
dat hij daarbij zoo goedkoop mogelijk
tracht in te koopen en zoo duur moge
lijk te verkoopen, omdat dit liet wewsn
vun den handel is; het publiek, uai
dit- zeer goed weet, bad daartegen
geen bezwaar, omdat, het een tegen
wicht tegen te hooge prijzen zag- 111
de onderlinge concurrentie.
Tijdens de crisisjaren is menige
winkelier, vooral die betrokken wat
bij de levering van levensbehoeften
hoewel niet geheel uitgeschakeld,
dan toch op'den tweeden rang gezet
door de maatregelen dei' Regeering;
als gevolg daarvan zijn de levensinid-
delenbuTeaux. die met liet uitvoeren
der bevelen uit Den Haag waren
lost, op de hoogte gekomen van hei
aantal tussckenhaiKte laars en be-
toogen nu dat dit veel te groot is en
gemakkelijk kan worden verminderd,
zonder schade en zelfs .tot voordeel
voor de burgerij. Zij redeneeren daar-
bij aldus: „wanneer het aantal distn-
buanten groot is, moeten de prijzen
stijgen, omdat al deze personen er van
moeten bestaan"Ofschoon op deze con.
clusie niets schijnt af te dingen, t
zij toch onvolledig er behoort te
worden bijgevoegd: „zoolang de voor
raden gering zijn en de overheid, door
allerlei maatregelen den handel aan
banden legt." Immers, wij hebben
,in de oorlogsjaren wei gezien, dat- Rc-
geeringsbemoeilng de prijzen der arti
kelen alleen dan laag kon houden,
wanneer de schatkist er opzettelijk
belangrijke sommen op toelegt., maar
dit is kunstmatig, dus onnatuurlijk en
mag slechts tijdelijk zijn. Vervalt
zulk een subsidie, dan stijgen onder
de handen dar Regeering zelve de
prijzen, zooais wij kunnen zien aan
de aardappelen, die in den handel te
krijgen waren b e 11 e (I n den
door de Regeering vastgestelde» prijs
en van de suiker, die voor zoover zij
„vrij" is, alleen zeer duur te krijgen
zal zij», zonder dat iemand begrijpt
waarom.
Het is nu veler ideaal om het aantal
tusschenpersonen te verminderen,
maar zij welen zelf niet hoe. Men kan
toch niet. lompweg de oudsten in
dienstjaren behouden en aan de ande
ren eenvoudig het uitoefenen van bun
han del verbieden, of geit ko r nog, or
0111 laten loten of misschien bij
examen uitmaken, wie lever, en vie
Bneven zullen. Maar gesteld al, dat
dit mogelijk ware, dar. zouden w>J
krijgen een gesloten bedrijf, met on
deraan op de ladder der uitverkoren
winkelier-*, haiverwegc dc- disuibu-
tiebureaux en aan der top de Slaat;
derhalve 'zou de distributie bijvoor-
bet'd van groenten, die in dit opzicht
het meest de aandacht schijnt te trek
ken, een Staalbedrijf, de winkeliers
en groen te oven Iers zouden dus staats
ambtenaren worden. Is het publick
hiermee gebaat? Natuurlijk niet. On
middellijk nadat du Staatsbedrijf
.was ingevoerd, zouden de meesten, die
er in wedkza&m zijn, dat eigenaardig
stroeve, dat formeelc over zich krij
gen, diat aan staatsambtenaren nu
eenmaal eigen is, de bediening zou
veel slechter worden, al ".hans onver-
sclnlUger, wam de „klant" van voor
heen zou een „bestuurde'" worden,
waarboven de ambtenaar-groent01-
uitdceler zich verheven zou gaan voe
len,
En do prijzen zouden, zooals ik hier
boven betoogde, niet dalen. Wat dc
overheid met baartooverstaf
aanraakt, wordt duur.
Dit- is geen caricatuur, maar Much
tere werkelijkheid. Ik weet wel, dal
die groentendlstributie niet wordt ge
dacht als Rijkszaak, maar als gemeen
teiijke aangelegenheid, maar m de
praclijk zou dit laatst-e niet mogelijk
zijn, omdat gemeenten met afwijken
de regeling of zonder regeling de „or
de" in een naburige gemeente onmid
dellij k zouden bederven.
Zijn inderdaad zulke drastische
maatregelen noodig? Vóór den porlog
klaagde niemand over te veel groen
ten band el aars, hun aantal is don 00K
f ij d e n s de crisisjaren zeer toegeno
men. Waarom? Waarschijn lijk omdat
menigeen toen in andere vakken geen
werk kon vinden en misschien 00K
wel, omdat het vak toen niet moei
lijk was: elk kreeg van de distributie
zijn portie en kon daarvoor goede
prijzen maken. Als de voorraden aan
zienlijk zijn en. blijven, de vrachten
dalen, de prijzen door dat alles bil
lijker zullen worden en de vrije con
currentie dus hersteld, zullen dan
niet vele nieuwbakken groen tenkoop-
lui verdwijnen, zooals zij gekomen
zijn, vooral wanneer er weer werk ts
>n hun eigenlijk vak? Ik zou zeggen,
dat het voor de hand ligt en dan koint-
de zaak op de meest natuurlijke wijze,
van zelf, zonder hardhandig ingrijpen
van boven af, weer in orde.
Mocht iemand meenet», dat de
groentenhandel alléén deze beschou
wing niet- waard is, dan vesüg ik er
de aandacht op, dat bet hier n et zoo
zeer op een bepaald vak, als wel op
het beginsel aankomt Nam de over
heid, onverschillig of het de Staat of
de Gemeente was. de distributie van
groenten in handen, dan zou die mui
andere levensmiddelen spoedig vol
gen, de bezwaren voor de verbrui
kers, die wij tijden de crisis zoo
ruimschoots hebben ondervonden, zou
den dan lerugkeeren eu dat voor
goed. Kan het dus een ideaal .11 u.»t
een leger van ambtenaren in de plaats
van den vrijen handel kond J
Ik kan mij niet voor- eiiwi, v.ie
daarmee ingenomen zou zijn. Ook
om een andere reden van belang.
Zoodra allerlei distributie niet meer
door particulieren, maar door umbte-
lijUe personen geschied'., komt er van
zelf neiging tot vereenvoudiging, om
dat iedere ambtenaars-orgarusatio ge
buikt gaat onder omslachtige adminis
tratie en een daarmee gepaard
gaandeca overvloed vaa» papier. Men
zal dus de soorten trachten te be
perken, de keuze zal voor de gebrul
kers geringer worden en weldra zul
len wij ons, goed- of kwaadschiks,
moeten onderwerpen aan hetzelfde,
hel uniforme, het gelijke. Laat nie
mand lachen, wanneer ik voorspel,
zoo de groente ambtelijk werd
uitgere kt, he* Ie stadswijken vandaag
100de kool, morgen bieten en over
morgen grauwe erwten zouden moeten
eten* omdat het de administratie be
schikte. En ging de ambtelijke
distributie zich te avond of mor
gen van het modevak moester maken,
dan liepen wij suoedïg allen in de
zelfde stof en op den duur zelfs wel
•iezeifde kleur rond.
Keuze kan alleen dan beslaan, wan-
..x*r er mededinging is onder de be
langhebbende leveranciers. De Staat
neig; tot uniformiteit-, hij heeft noch
kleur, noch voor wisseling van
n gevoel, venkiest het- massale
hel gelijke en zou dus, wanneer
hem de distributie van goederen op
gedragen werd, de vreugde der afwis
seling voor goed wegnemen uit ons
bestaan.
In naam van de prijsverlaging
wordt nu aangedrongen op verminde
ring van het aantal tus.sehenhandc-
laara. Of die daarmee bereikt zou
worden is te betwijfelen, het tegen
deel is waarschijnlijker. Bleven die
overgebleven distribunnten zaken
doen als particulieren, dan zou voor
hen de verzoeking groot wo:den om
een soort van trust te stichten en de
prijzen op te drijven. En wanneer zij
tot oen ambtenaars-organisatie wer
den omgekneed, dan zouden de kos
ten van de distributie niet gering we
zen. De openbare besturen expioitee-
ren nu eenmaal niet goedkoop; zij aan
vaarden niet graag eenig risico en
zetten om daarvan geen gevaar te loo-
pen, uitvoerige administraties op,
met contröle en collationnoment, die
het zij tot haar eer gezegd wel de
grootste kans op preciesheid opleve
ren, maar aan den anderen kant een
groot aantal personen vereischen en
derhalve kostbaar zijn.
Het zij dus herhaald: lage prijzen
zijn het eerst te verwachten bij het
optreden van een groot aantal distn-
b 11 an ten, onder voorwaarde natuurlijk,
dat er groote voorraden zijn.
Nu wordt er in de laatste maanden
ernstig geklaagd over te hooge prij
zen. die door winkeliens van het pu
bliek worden gevorderd. Daarover ee
en ander in een volgend arti'k-el.
3. C. P.
De Saifeorverkoop.
VorgstieririQ van winkeSloro
in Koiomaie 'Afaren.
Ter bespreking van den suikerver
koop was door de_Haarlernsche Win-
keliersvereeniging* ,,Gns Belang" en
de llaarlemsche Inkoop-combinatie
"Maandagavond in liet gebouw ,,De
Nijverheid" een veigadering belegd
voor winkeliers in koloniale waren
vian Haarlem en omstreken.
De zaal bleek voor deze vergade
ring te klein. Hoewei er ook vele
bezoeksters aanwezig waren, konden
de bezoekers er blijkbaar niet
toe overgaan, bet rooken na
te lal en, zoodat liet verblijf en
niet alleen voor de dames allesbe
halve aangenaam was
De voorzitter, de heer G. D. van
Wengen, nam het woord en leelde
mede. dat de besturen van bovenge
noemde vereenigingen Vrijdagavond
besloten hadden, deze vergadering
uit te sclirijven. Wat de opkomst
van belanghebbenden betrof. was
spreker dankbaar, maar niet vol
daan; hij had gaarne gezien, dait
deze zaal, die al geheel vol .was, ook
wat staanplaatsen betrof, tot in de
uiterste boeken gevuld was, omdat
de zaak, wlaar het om ging, zoo be
langrijk was.
Voordat de heer Van Wengen een
uiteenzetting van de hangende sui-
keir!tW(.etjo gaf, sprak hij er zijn ver
heuging over uit, dat een verslagge
ver aanwezig was, wat wcl'licht Lot
resultaat zou hebben, dat de ver
keerde meening, die een groot
dcei van hei publiek zich ten
opzichte van de winkeliers had ge
vormd, waaraan, zed spreker, de pevs
Voor een groot deel de schuld
was zou worden weggenomen. Klak
keloos werden stukken in de plaatse
lijke bladen opgenomen, waarin al
lerlei beschuldigingen iaan het adres
dei winkeliers werden geuit. Gaar
no had spreker gezien, dat de bladen,
vóór zij die stukken opnamen, eerst
eens bij de aangevallen personen
waren gekomen, om te vragen of het
allemaal wel waar wa^ wat er be
weerd werd. 1} ,,AIs het publiek", zei
spreker, ,,van een winkelier hoort,
dan is het dadelijk geneigd, aaa'cen
O.W.'er te denken. Dat is evenwel
niet zoo: onder ons hervindt zich geen
enkele O.W.'er, inaax allen moeiten
hard voor hun bestaan werken".
De Ptara moet zed spreker niet
het oor te luisteren "eggen bij gezag
hebbende personen, die van nacening
zijn en dit ook 111 het openbaar dur
ven zeggen, dat er van de 300 win
keliers minstens 200 te veel zijn.
Hierna bracht de heer Van Wan
gen de verschillende grieven der
wiukehers tegen, de nieuwe regeling
van de regeering betreffende den
suikerverkoop naar voren. De hoofd
zaak waar het om ging, was natuur
lijk de winstmargo, die aan de win
keliers in de toekomst wordt toege
dacht. De regeering kent den winke
liers een winst van f 4.50 por zak
toe; ep roker vertelde evenwel, wat
van dit bedrag nog afgaat, zooals
liet hooge bedrag voor de papieren
zakken en het verlies dat geleden
wordt door het vele transporteeren
van de zakken suiker, eer zij in den
winkel arriveert. Spreker schatte dit
verlies op minstens twee K.G. per
zak De dader, die dit suikorverlies
berokkent» ligt altijd op het kerkhof.
Schipper A. is eerlijk, schipper B.
zegt dat hij het óók is, maar het
sic-t mui het liedje is, dat de winke
lier te weinig suiker ontvangt! Spr.
concludeerde tenslotte, dat de winke
lier dan slechte dén gulden winst
per zak zou hebben. Spreker meen
de met het volste recht te mogen
zeggen, dat iedereen deze winst te
laag zou achten.
Ook do winst op de zoogenaamde
vrije suiker achtte de lieer Van
1) Deze crïtfek geldt natuurlijk
*rict ons blad. Het is, naar men uit
de onderschriften van talrijke inge
zonden stukken in ons blad weet.
steeds dc gewoonte, om ook de weder
partij aan het woord te laten. Van
klakkeloos opnemen van ingezonden
sltukken is wat ons blad betreft geen
sprake. Ook in vele interviews om
trent het duurtevraagstuk, o.a. met
do drie voorzitters van de Midden -
standsvereenigingen, trachten wij
verschillende zijden van de kwestie te
belichten, Red. H.'b D.
Wengen te weinig, omdat de geruch
ten gaan, dat de winkeliers deze
suiker slechts voor 48, hoogstens 50
cent per pond mogen verkoopen. Wij
moeten, ze: spreker, daar geen ge
noegen mee nemen, maar het er op
aansturen, dat wij die suiker voor
minstens 52 cent mogen verkoopen,
om een ©enigszins behoorlijke winst
te verkrijgen.
Ook ste.de spreker de ellende ln
het licht, die de winkeliers van het
bonnenstelsel ondervinden. Vroeger
was het niet zoo erg, als de loop
jongen eens een bonnetje verloor,
omdat wij nog een suikerv&qrxaad
hadden. Dan mopperden wij wel
eens tegen den jongen, maar verdere
gevolgen had het niet. Dat wordt nu
Anders, zei spreker. Als er nu een
boiiuolje verloren wordt beteekent dit
voor -ons een verlies van 8 a 10 cent
per bonnetje. Wenschelijk zou het
dus zijn, om wanneer de ldan(ten
suiker bestellen, dezen de bonnetjes
niet meer aan de loopjongens zullen
geven, maar ze persoonlijk naar den
wAnkel brengen.
Aan het eind van zijn rede deelde
de heer Van Wengen mede, wat de
winkeliers z.i. in 't onderhavige geva'I
moeten doen. Wij zouden, evenals dc
grossiers dit van plan zijn te doen,
den suikerverkoop kunnen staken;
maar dat kunnen wij, zei spreker,
niet doen. Er moet van deze verga
dering een waardig protest uitgaan
tot de regeering en de desbetreffende
bureaux, tegen de te lage winst, die
aan de wnkeliers wordt toegedacht.
Den heer Van Wengen viel een
dankbaar applaus ten deeL
Van de gelegenheid tot debai werd
door eenige aanwezigen gebruik ge
maakt.
Dit betrof meestal technische
dingen. Zoo heerschte ex o.a een
oogeublik verwarring over de vraag,
hoeveel waarde precies een bonnetje
had.
Al deze vragen werden evenwel af
doende door den voorzitter beant
woord.
Een der aanwezigen vroeg, of de
lieer Van Wengen nog eens uiteen
wilde zetten, waarom de grossiers tot
staking van den suikerverkoop wil
den overgaan.
De heer Van Wengen voldeed hier
gaarne aan en zette breedvoerig de
Beweegredenen uiteen, reeds 111 ons
blad gememoreerd, waarom de gros
siers hunne medewerking hebben op
gezegd. Ook vond spreker het treu
rig, dat gebleken was, dat niet de re-
geering in dit geval „de baas" was,
maar de li eer en van de bureaux, die
deze regeling in elkaar hadden ge-
zeft.
Verder deed de heer Van Wengen
de sombere voorspelling, dat er deze
week waarschijnlijk in ons geheele
land geetn suiker meer aanwezig zou
zijn. De oude suiker is op en er zijn
slechts een paar van de kleinste fa
brieken, die pas aan het malen van
de bieten zijn begonnen. Ilet is treu
rig, zei spieker, maar de menschen
zalicn wellicht deze week met een
leeg suikerpotje moeten zitten!
De lieer Enters vroeg, of het waar
was, dat de Haarlemsche grossiers
besloten hebben, de winkeliers aan
suiker te helpen, die over één adres
aan de winkeliers gedistribueerd zou
worden.
Dc lieer Van Wengen antwoordde,
dat dit gerucht niet juist was. Wel
was hem ter 00re gekomen, dat het
bestuur van de Winkeliers', ereeni-
ging ,,Ons Belang" zou trachten, een
groote hoeveelheid suiker naar Haar
lem te krijgen. Maar zekerheid
daaromtrent kon spreker niet geven.
Het resultaat van deze vergadering
-is. dat de bestuiten der vemoii-
giogen, die deze vergadering hebben
.uitgeschreven, een adres aan die re-
gearing zullen verzenden, om een
grooter winstmarge te verkrijgen.
Art'. Rechtbank
Vergalde brulloftsvreugde. Op 15
Mei van dit jaar trok de familie B., be
staande uit broer en twee zusters, te
Wijk aau Zee en Duin, naar Beverwijk,
aldaar een bruiloft mee te helpen
:n. 's Nachts tegen twee uur aan
vaarde men den terugtochtde zusters
gingen vooruit en haalden, bij hun huis
aangeland, den huissleutel reeds te
voorschijn. De Biets kwaad vermoeden
den vonden de voordeur echter geopend,
ook een raam was opgeschoven en
een paar dakpannen waren van bun
plaats verwijderd; de zusters zijn daarom
den weg naar Beverwijk ojjgeloo-
pen, haar broer tegemoet. Het drietal
heeft eenigen lijd later het huis ge
ïnspecteerd alles lag cr overhoop en
't bleek dat meegenomen waren o.a. de
•olgendc zaken v portemonnaie met 30
h 32 rijksdaalders, j portemonnaie mei
ongeveer f6o.1 beurs met 2 gouden
tientjes, 1 gouden broche, één doublé
medaillon, 2 zilveren armbanden en
zilveren dameshorloges me: ketting.
Voor edzea diefstal hadden zich ie ver
antwoorden H. G. cn A. N\, van wie al
leen de laatste, een 19-jarig los werk
man uit Beverwijk ter terechtzitting
aanwezig was.
Bek!, beweerde van al *t geroofde
slechts f 23 ontvangen te hebben en ver
klaarde zich bereid dit geld aan dc be
stolenen af te dragen, heigeen dan ook
terstond in dc rechiszaal geschiedde.
'1 Andere geld is door H. G. opge
maakt, deelde A. N., die door den Offi
cier van Justitie een gevangenisstraf
van 9 maanden tegen zich hoorde cischeu
nog mede. Na 't aanhcoren van dien
eisch opperde bekl. de vraag of hem
nici een voorwaardelijke straf toebe
deeld kon worden.
Een rijwiel. Een militair telegra
fist, in deo mobilisatietijd gedetacheerd
bij het militaire telegraafkantoor te IJ-
muiden, kwaui in den morgen van 13
November 1918 tot de minder genoeglij
ke ontdekking, dat zijn fiets, een Rijks
rijwiel, verdwenen was. Hij had den vo-
rigen avond wel eenig gedruisch ii
voorportaal gehoord, maar had voor den
levenmaker een laten telegrambesteller
aangezien.
Gelukkig dacht een landstormer, die
op dien avond op post stond bij een der
ingangen van het tentenkamp, anders
over dien levenmaker, en wel omdat een
burger en een rijksfiets nu eenmaal niet
bij elkaar behooren. De landstormsol-
daat waarschuwde zijn wachtcommandant,
man en rijwiel werden ingerekend en
naar het wachtlokaal gebracht. Door
twee agenten is -de man afgehaald ea
overgebracht naar het bureau van po
litic, waar de naam C. L. W. R. vastge
steld werd. R. was Maandagmiddag
niet in 't beklaagdenbankje verschenen
en kon daarom den eisch van 1 jaar ge
vangenisstraf niet tegen zich hooren
uitspreken.
Steenkolen. Twee fabrieksarbei
ders, W. P. U.' D., oud 24 jaar, wonend
te Vclseroord, en de 43-jarige Vclsenaar
C. W. zijn den gden Juni van dit jaar
eens op avontuur gewandeld naar dc
tra wierkade te IJ muiden, waar
spoor waggons de daar Eggende traw
lers kolen ontvangen. Beide bekl. heb
ben getracht steenkolen, die ze voor
huisbrand wilden gebruiken, in vier
zakken te verdonkeremanen, maar
wakend oog van een IJmuidenschen po
litieman heeft dit plan dóen mislukken.
Hei O. M. requireerde. voor ieder der
bekl. een voorwaardelijke gevangenis
straf van drie maanden, met een proef
tijd van twee jaar.
DOOPSGEZIND ZANGKOOR.
Men verzoekt ons ie vermelden dat
bei 25-jarig jubileum van het. Doops
gezind Zangkoor niet op 9 inaar op
ld October zat gevierd worden met
het geven van een feeetconcert. Be
halve de reeds in ons blad genoem
de solisten zullen ook nog optreden
mej. Haltsniu Muiier én de heer
B: uynsteen, organist.
In de pauze zal een receptie worden
gehouden voor Zuslervereenigingen.
PERSONALIA.
Bij Koi'iuk'.ijk besiuit is aan Mr.
B. 1. D. Zubli ,oud-Burgemeeeter van
|Beamebroek, ep verzoek, inet ingang
;van 15 November 1919, eervol on'.-
Biag verleend als burgemeester der
meent-e Rijswijk (Z.H.).
Bij Kon ink] ijk besluit, is met in
gang van 1 November benoemd tot
gjcoloog bij den geologische.! dienst,
ter standplaats Haarlem, dr. J. J.
Piannekoek van Rliedeu, ie Baset.
Op een tc Arnhem gehouden ver
gadering is gesticht een federatie van
Provinciale Bonden van Hoofden van
gemeentewerken. In 't bestuur is o.m.
gekozen de heer L. C, Dumoni,
Haarlem.
Voor het propaedeuiisch examen in
de geneeskunde is geslaagd de heer J.
G. M. van Walsem, te Santpoort.
GEVONDEN VOORWERPEN-
Terug to bekomen bij: B. v. Luyken,
Raaks 3G, honl. F. Knape; Zoeteslroat
30 rood, abonnement van een tram;
II. Zandvoort, Ged. Raamgracht 55,
dienstplaa". Posterijen; E. Roeland,
Gei), de Wetstraat 66, portefeuille; P.
Vester. Tcvlcrpiein 23, handsdioc
nen; mej. Weseeling, Rozenstraat t>3,
handschoen; C de Groot, Soendastr.
63, reticule, \V. Jansen, Dr. Levds-
straai 66, armband: L. Bruggrave,
Tulpenstraat 9 rood, ceintuur; W.
Lyckk-ma, Zoiuiesteeg 3 rood, veilig
heidsspeld; A. Roozen, Zuixl-Schalk-
wijk 23 C, pensioenacie; A. v. d. Heu
vel, Lombardsleeg 12 rood, muts; H.
J. v. Eskert, Plein 17, potlood; J. v.
Sclile, Halsstraat 32, kiel.
Leger en Yloot
DK MILITAIRE VBREENIGIN-
•GEN EN -BONDEN. - De minister
van Oorlog heeft aan het hoofdbestuur
van „Ons Belang" hei volgend schrij
ven gericht:
Blijkens verslagen en inlichtingen,
welke mij bereiken, komt het in den
laatste» tijd voor, dat in de openbare
vergaderingen, welke de afdeeling
uwer verecitiging houden, militaire le
den zich uiten op een wijze, welke uit
een oogpunt van goede militaire vor
men niet betamelijk is te achten.
Waar het u bekend zal zijn, dat ik
tegen het vereen:gingsleven der onder
officieren niet alleen geen beswaar
fneb, man-- - hierin o.m. een nuttig
middel zie om belangen van het lege-,
voor zoover deze verband houden met
de onderofficiers-vraagstukken," te lee
;ren kennen en beter tot hun recht te
jdoen komen, zuil u begrijpen, dat n
het zou bet:turen, indien de wijze van
optreden der leden afbreuk zou doen
arm de morelijkheid om in goede ver
standhouding uwe vereeniging te raad.
plegen en, ;r.dien gewenschi. met haar
te overleggen.
D.l' r ik. - mede op grond van het
laatstelijk mei eenigen uwer leden ge-
Voerde onderhoud overtuigd ben,
dat uw hoofdbestuur evenmin derge
lijke bedradingen toelaatbaar acht en
ge zat moeten afkeuren, wend ik mij'
niet vertrouwen tot u met hei verzoek
uwe leden er van te doordringen, dat
zij nimmer uit het oog mogen verlie
zen wat zij aan hun positie als gezag
dragers in hel leger verschuldigd zijn.
DE RIJST VOORZIENING.
Naar aanleiding van de beschou
wingen die dc N. R. CL een paar da-
.gen geleden aangaande de rijst voor
ziening gaf, ontving het blad een uit
voerig schrijven van der. wethouder,
heiast met de ievensmidaeleiivoorzie-
r.ing .11 de gemeente Utrecht, den heer
J- H. Th. C. Ketüiz.
Schrijver begint met liet doen van
de voigonde opmerkingen:
Het i» zeker niet uitgesloten, dal,
(wanneer de minister van Landbouw.
Nijverheid en handel gehoor had ge
geven aau de door de groothandelaren
in rijst in het begin van het jaar ken
baar gemaakte wenechen. de aanvoer
van rijst in ae verstreken maanden
grooter zou zijn geweest dan than-; het
geval is. Opgemerkt dient evenwei, dat
indien de minister reeds aanstonds,
overeenkomstig het verlangen van- de
handelaren, was overgegaan tot ophef,
fing van de maximumprijzen, dc- rijst
reeds in den vóórzomer aanzienlijk
duurder zou zijn geworden dan in de
distributiejaren wue. Het is dc vraag
01 het in de hand werken van derge
lijke plotseknge prSjsverhoogingeii van
wjjg beleid zou hebben getuigd.
Hij gaat daarna na da', op 17 Juni
de rijst aan den vrije» handel, is gege
ven onder bepaling echter, dat de
reeds verhoogde maximumprijzen
moeten wonden ln acht genomen; dat
vervolgens de vereeriiging van rijst-
pellers de rijst ging verdeelen, waar
bij de commiseonuiars en agenten we
der werden ingeschakeld en dat daar
op vele klachten tegen de werkzaam
heden van die tereeniging kwamen,
In den kleinhandel was nagenoeg
:l n rijst te verkrijgen en eet:
tingüandel in rijst ontstond.
Op de beurzen werd de rijst tusschej.
de handelaren in het groot verkocht
voor prijzen, welke zelfs den in :xi-
mum-k!e:fthandelprije Ver te boven
gingen. De toestand was zoo ernstig,
dat de minister het op 23 Juli noodig
oordce.de aan de burgemeesters op ie
dragen, een onderzoek naar de bij
winkeliers cn grossiers aanwezige
hoeveelheden njet in te stellen en de
ze zij hen of bij degenen, onder wie
ze voor hun rekening waren opgesla
gen, zoo noodig te onteigenen.
De gemeente Utrecht heeft aan deze
'opdracht gevolg gegeven en een tijd
lang alie rijst, welke binnen de ge
meente werd aangevoerd ,-in bezit ge
nomen. teneinde die vervolgens on
bons uit het levensmiddelen-bonboek -
je ouder de bevolking te kunnen distri
bueeren. Uit de adressen van de op
die wijze in handen van het gemeente
bestuur gekomen partijen rijst is ver
schillende keeren gebleken, dat door
de Vereeniging van RijstpeUers tpe
wijzingen waren gedaan, die er wel ioe
moesten meewerken, den keittnghan-
dei te bevorderen. In korten tijd "heeft
het gemeentebestuur onder dc aang»
voerde zendingeu aangetroffen-
10 balen rijst, toegewezen aan een
handelsreiziger, 3 balen aan een
brood koek- en banketbakker, 6 ba
-len aan nog een handelsreiziger, 2
jajan een winkelier in kachels en an
dere huishoudelijke artikelen. 2 aan
een aannemer en 3 balen aan een di
recteur van een bankinstelling. Al
Ideze toewijzingen schijnen het ge
volg je zijn geweest van adviezen var
commission n ai rs.
Na deze feiten- te hebben gememo
reerd, concludeert schrijver, dat het
aan 'de regeering is te wijten, cfat hot
mei do rijMvoorziening is spaak geloo-
pen. Zij had, betoogt hij, in verband
niet dc vroeger opgedane ervaringen
van le voren wel kunnen-nagaan, dat
vrijlating van de rijst, met enkel
handhaving vun maximumprijzen, tot
verdwijning van het artikei van d«
markt zou leiden. Het is daarom zeer
te betreuren, dat zij de distributie'aal:
heeft overgedragen aan de vereeniging
van groothandelaren, en haar niet
heeft gelaten bij de organen, die daar
mee in dc laatste jaren volkomen
vertrouwd zijn geraakt: het Rijks Cen
traal Administratiekantoor voor de
distributie van levensmiddelen en de
gemeentebesturen. Alsdan zou de re
geling van de toewijzingen onder de
kleinhandelaren aan de gemeente
besturen zijn overgelaten, welke colle
ges daarmede in de crisisjaren toch
wel volkomen vertrouwd zijn geraakt
cn <i>e de behoefte van de verschillende
winkeliers binnen hun gebied vrij wel
nauwkeurig hebben leeren kennen.
Er zou ongetwijfeld eeu betere ver
deeling van de rijst hebben plaats ge
vonden dan het centrale lichaam voor
hel geheele land kon bezorgen. Keu
sluikhandel van beteekenis had bij
een behoorlijke controle door dc gé
zneentcbesturen niet kunnen ont
staan
De conclusie van den schrijver is: Dft
iminister heeft door het vrijlaten van
i<ten handel de sluizen voor dc or.ge
trechtigheden opengezet, doch het is
duidelijk, dat de handel de hem gebo-
