lllIEB'S DAGBUD
TWEEDE BLAD.
Trijiag ill October 1911
Nieuwe tuilen, nieuw
getuid,
2.
ONTGINNINGSWERK.
Tweeërlei ontginningswerk kennen
«ij, het eene verricht de landeige
naar dio woeste gronden tot vrucht
bare akkers maakt, het andere ver
richt de gemeenschap, die verdorven
karakters tot maatschappelijk bruik
bare tracht om te vormen.
Bodeinantginning en karaktaront-
pniting!
Hoe schoon de lijd, de nieuwe tijd,
flie beide in éón instituut aal doen
jamengaan! Hoe schoon de idee. dal
wie tot 1 andontginning wordt ge
bracht. zijn eigen karaktercmtginner
kan zijn.
Ons strafstelsel is verouderd, geen
waarborgen geeft liet, dat in de cel
waarlijk ontginningswerk wordt ge
daan. Geen zekerheid dat in de ge
vangenis verdorven menschen weer
tot betere gedachten worden ge
bracht.
Slechts wie dat inziet, kan goed be-
oordeelen de ontginningszegeningen
die op komst zijn. Wij doelen op
ontgiruiingsarbeid van veroordeelde
misdadigere. Zet den veroordeelde aan
hei werk, aan productief weik In de
buitenlucht ©n zie, hij ontgint den bo
öem, en hij Lrengt in cultuur .ie goed--
jeigenschappen, dlie in ieder misdadi
ger verborgen liggen. Het is ons on-be
grijpslijk, dat men niet eerder heeft
gezien, hoe te werkstelling van gevan
genen bij ontginningen, bij duir.plan
tuigen, e.d. veel en veel beter r<
taten moe-en afwerpen dan ons hui
dig celsysteem.
Pas in den allerlaaisten tijd scnijm
men enkel onder den drang der om
Standigheden op het idee gekjnien
zijn. Een verceniguig moet ree Je in
werking zijn, die jeugdige veroordeel
den hij ontginningen aan het werk z
oJs hun een vu->: waiiruelijke straf ie
opgelegd.
Een .dergslijk streven vindt onstui
mige toejuiching, mils men he. niet
als noodmaatregel invoert, maar ais
noodzakelijke schrede op den weg der
Etrafontwiki.eling beschouwt.
Een algemeens hervorming van ons
strafstelsel is voorloopig onmogelijk,
men moet du-, niet met revolutionnairr
plannen komen aandragen. He', groo-
te voordeel van een dergelijk instituut
Sis de leworkctollng van gevangenen
Is nu juist ,dat he lach zoo goed aan
past aan «ie roestanden, die er nu een
maal zijn. Dure, permanente ge
stichten zijn daarbij niet noodjg, te
genover een verwachte toeneming van
andere koetou staat een be'angrijk
economiscii tegenwicht altijd zu'len de
gevangenissen uitgangpunt, operatie
basis blijven.
In het hui'en land, vooral in Dene
marken en Duitechlaud, is pructiscb
ea wetenschappelijk reeds pionuiers
iwerk verricht, we behoeven ous
slechis te spiegelen aan de baiten-
Jandsche ervaring om den landarbeid
tot een fonkelende parel aan ue flei
Se kroon van ons strafstelsel te ma
ken.
Het is zelfs de vraag, of wetsaan
vulling ncodig is; het rt6'leu
bij wijze van voorwaarde aan de
voorwaardelijk veroordeelden, dat zij
onder staatstoezicht aan de ontgm-
Ding moeten deelnemen, lijkt ons
lang niet onmogelijk. Wel zal ons
nuchter denkend volk niet dadelijk
met alle idealisme in dit plan mee
gaan, het luistere echter naar wat
men van de buitenlandsche behaalde
resultaten zegt.. Prof. Simon v. d. Aa
Zeide reeds in 191G (lat in Denemarken
de opgedane ervaringen blijkens de
rapporten uitermate gunstig waren.
Boven verwachting had de arbeids-
lust weldra dien van den vrijen arbei
der geëvenaard en menigmaal zelf
overtroffen.
De verhouding van de gevangenen
tot de ambtenaren kenmerkte zich
door een eigenaardige gemakkelijk
heid, straffen behoeven niet te wor
den opgelegd. Houding en toon on
derling verbeterden niet alleen in ver
gelijking met die in het tuchthuis,
maar voldeden aan liooge eischen uit
bet gewone leven en vooral juistere
begrippen van rechten en plichten
jegens de samenleving ontstonden, die
ook na ontslag in praktijk zijn ge
bracht. Niet het minste hierdoor wor
den de proeven geacht volkomen te
zijn geslaagd. De betrokken autoritei
ten zijn dan ook bedacht op verdere
bevestiging en uitbreiding.
Men beseffe allo voordeelen goed:
de arbeid zal hier veel eer tot zijn
recht komen dan in de gevangenis.
Tegenwoordig komen vele veroordeel
den als stoere knapen in de gevan
genis. om deze met verslapte spieren,
gebroken gezondheid, bleeke gevange-
nïskieur te verlaten.Is dat verheffend'?
Is dat opvoedend? Stelt men den ge
zonden mvloed van het buitenleven
biet ver boven het gevangenisleven?
Ai te bruusk is thans de overgang van
!de absolute onvrijheid tot de volko
men vrijheid, al te velen zijn tegen
dien plotselingen ommekeer niet be
stand, hun toch reeds verzwakt mo
reel is gebroken eer ze een dag de
gevangenis verlaten hebben.
Wat een prachtige overgang zou
deze buiténarbeid zijn, welk een
prikkel ook om zicli in de gevangenis
gced te gedragen, indien als beloo-
ning daarop de arboidcrskolonie was
gesteld! Zij. die met zwaren spierar
beid hun brood verdienen, hoeveel
beter zouden ze hun maatschappelijk
herstel kunnen bewerken, als niet
bun spieren door ongewoonte en
n!st vcislapt waren.
De gedachte voor den gevangene,
dat hij nuttig work doet, dat bijzijn
rekening met de maatschappij op cer-
bjke wijze vereffent, haar waarde
schatten wij hol hoogst Zij moet ver
edelend werken; zij zal de moreele
ontginning beginnen, die in de ge
vangenis met de gebrekkige werktui
gen werd begonnen. En daarna
zal de reclasspering niet langer met
physiek en psychisch vervallen per
sonen te doen hebben.
En dan uit een practised oog
punt beschouwd is het onbegrijpelijk,
waarom de r eg earing niet eerder op
groote schaal zoo een ontvolking van
de gevangenissen heeft aangedurfd.
Waarom ze niet arbeidskoionies
heeft ingericht bij dc lieidoonlginntng
in de Peel, bij de duinbeplanting op
Texel en Vlieland, waarom ze zoo
doende niet hooft weggenomen dien
schrijnenden misstand, dat door ge
brek aan plaatsruimte in de gevange
nissen de strijd tegen de misdaad
de laatste jaren een paskwil was?
Waren de moeilijkheden te groot
of miste het ministerie van Justitie
de energie hier tot greote daden over
te gaan? Dat de moeilijkheden te
groot waren, is haast niet te geloo-
ven Een regeoriug die duizenden
soldaten, geïnterneerden, vluchtelin
gen en deserteurs jarenlang in kam
pen huisvestte, zou niet een paar
honderd gevangenen op geïsoleerde
eilanden aan het werk kunnen zetten?
Of vreesde men ontvluchting? Dan
zou men al te oppervlakkig geoor
deeld hebben. Want de buitenland
sche ervaring heelt geleerd, dal de
c-ntvluchiingen uiterst zeldzaam zijn.
Misschien vreesde men vooral geva
ren van het gemeenschappelijk sa
menzijn? Maar zoo redenecrende zou
men twee dingen verwarren: gemeen
schappelijke werkzaamheid en ge-
meenschappelijké opsluiting.
Het is toch geheel iels anders den
ganschen dag in de* buitenlucht te
arbeiden dan dag in dag uit in een
cel sleurarbeid te verrichten.
Bezwaren zijn er altijd wol te vin
den. Vooral de financieele lasten
zullen breed uitgemeten worden.
Maar deze worden toch ruimschoots
goed gemaakt door het onmetelijke
economische voordeel, dat de ontgin
ning van uitgestrekte gronden, die
nu bij gebrek aan arbeidskrachten
achterwege moeten blijven, voor on
ze voikswe.vaart zal opleveren.
Onmiddellijk de hand aan den
ploeg geslagen. Een groot „onontgon
nen" terrein ligt hier braak. Laat
de regeering het gunstige otogenblïk
aangrijpen, nu juist zoovele barakken
kampen vrij komen en een leger van
onderofficieren e.d. aan een kost
winning moet worden geholpen.
Mr. W. R. EMMEN RIEDEL.
Buitenland
DE DUITSCHE ENQUÊTE
COMMISSIE.
Donderdag heeft de commissie 't ver
hoor van Bernstorff, den ex-gezant van
Duiischland te Washington, beëindigd.
Veel nieuws werd niet meer aan 't
licht gebracht, 't Ging eerst over de
houding van president Wilson.
Graaf Bernstorff maakte (naar hij
verklaarde) onderscheid tusschen de
houding van Wilson voor 31 Januari
1917 en na dien datum, rogn de betrek
kingen met Duitschland waren afge
broken tengevolge van de verklaring
van den onbeperkren duikbootoorlog.
Tot dal tijdstip toe had Wilson niet ge
twijfeld aan de rechtvaardigheid van den
oorlog van Duitsch standpunt uit be
keken daarna echter was hij lot de
overtuiging gekomen, dat Duitschland
niets van een vrede door overleg wilde
weten, maar alleen een „Duitschen vre
de" zou aanvaarden, die het de wereld
heerschappij zou bezorgen, waarnaar
het volgens de Entente streefde.
Naar aanleiding van Wilson's bood
schap aan den Senaat van 22 Januari
1917 telegrafeerde kolonel House aan
Bernstorff om zoo spoedig mogelijk
naar New-York te komen. Over het on
derhoud, dai daar gevoerd is, is een oT-
ficieele mededeeling voorhanden, die
het volgende inhoudt Amerika was niet
voornemens zich te mengen in territo
riale kwestieshet verzocht mededee
ling te mogen ontvangen van de Duii-
sche vredesvoorwaarden Wilson had
verklaard, dt Duitschland moreel ver
plicht was om zijn vredesvoorwaarden
mee te deelen, daar hij ze anderï niet
voor .oprecht kon houdenWilson was
bereid de voorwaarden aan de heele
wereld bekend te maken en was over
tuigd, dat dit den weg ter vredesconfe
rentie effenen zou. Hij zou het zeer op
prijs stellen als zijn boodschap aan den
Senaat de aanleiding zou worden tot
het bijeenkomen der vredesconferentie
hij hoopte, dat dit zoo vlug geschieden
zou, dat onnoodig bloedvergieten werd
voorkomen.
Intusschen had Bernstorff echter reeds
den tóden Januari officieel en vertrou
welijk vernomen dal lot den onbeperk-
ten duikbootoorlog besloten was j hij
moest den 3isten de desbetreffende noia
overhandigen. Daarom telegrafeerde
Bernstorff bij zijn verslag vau dit on
derhoud, dat als nu zonder meer tot
den duikbootoorlog werd overgegaan,
Wilson dit als een klap in het gelaat zou
moeten beschouwen. Een oorlog met de
Vereenigde Staten zou dan niet te ver
mijden zijn en het eind van den oorlog
niet te voorzien, daar de machtsmidde
len, waarover de Vereenigde Staten be
schikten, wat men daar ook van zeggen
mocht, -zeer groot waren. Door hei
houden van de voorgestelde conferen
tie zou Duitschland een beteren vrede
verkrijgen dao Wanneer de Vereenigde
Staten zich bij zijn vijanden aansioteD.
Den 30Sten Januari gaf Bernstorff aan
House onmiddellijk kennis van de Duit-
sche vredesvoorwaarden, die hij den vo-
rigen dag had ontvangenden 3isten
overhandigde hij de duikbootnota,
waarmee verdere onderhandelingen wa
ren afgesneden^
Voor ie eerste maal werden nu de
toenmalige vredesvoorwaarden van
Duitschland, die den grondslag vorm-
aen van het Duiteche vredesvoorstel
van 12 December 1916, zooals zij aan
Wilson meegedeeld wordSen, Lekend
gemaakt.
Dez« hielden in:
Teruggave van het door Frankrijk
bezette gecedtc van den Boven-Er
zas;
Het verkrijgen van een grens, die
Ünitschland fn Polen strategisch en
economisch tegen Rusland zou be
schermen;
Koloniaal herstel in den
vorm van een overeenkomt, die aan
Duitschland een koloniaal bezit zon
verzekeren, dai in overeenstemming
was met hef cijfer van rijn Éevol"
king en met zijn economische belan""
geu;
Teruggave van het Franse tie ge?"
bied, dat d© Duitschors bezet hielden
onder voorbehoud vau economische
en strategische grenswijziging en van
f nancieele schadeloosstelling:
Herstel van Belgiè onder zekere waar
liorger voor Duitschland'© veiligheid,
die verkregen zouden wotden door
onderhandelingen met Belgie;
Een economisch en financieel verge
lijk op den grondslag van ruil'ng der
van weerszijden in den oorlog ver
overde sn rij het gluiten van den vre
de terug te geven gebieden;
SchadcJcoeisteliing van de DiLtsche
ondernemingen en particulieren voor
d© verliezen, die de oorlog hun he
rokkend had;
Afzien van a"e economische afsprn"
ken en maatregelen; die een belemme
ring vooc handel en verkeer zouden
vonnen na het sluiten vau den vrede
en het sluiten van daarmee oveteen-
temmende h andelsverdrager
Verzekering van de vrijheid ter zee.
Voorts werd bij de meedeclirg van
deze voorwaarden verklaard, dat de
vredesvocrwaaden van DultschLnd's
bondgenooten met de Duitschi: ziens
wijze overeenstemden en zich binnen
dezelfde grenzen bewogen.
Er w-»rd don nadruk op gelegd, dat
Duitschland, zoo Wilson's voorstel
maar enkele dagen eerder gekomen
was, het bogiu van den nieuwen duik
bootooriog had kunnen uitsiel'en-
thans was het daarvoor om redenen1
van technischen aard helaas 'e laat
er weren militaire voorbereidingen
getroffen tlïn r;ies meer •jnged..ir se
tnaakt konden worden en de duik
booten waren reed© met nieuwe op
arachtoa iu zee gestoken; DultseLlnnd
was echter ton allen tijde beu id om re
keriinig te houden met de oehoefteo
van de Ver. Stalen ©11 verzocht flan
president zijn pogingen te n er vatten
rn voort le zeilen; Duitschland was
bereid den 'dnikbootoorlog stop te zet-
ten zoodra de volstrekte zekerheid was
verkregen, dat de pogingen van der
president konden leiden tot een vooi
Duitschl9ml z.mnemeüjken vrede.
In de overtuiging, dat een breuk niei
meer te vermijden was, verzond Bern
storff den 3isten Januari 's ochtends te
10 uur reeds het bevel om de Duiischc
koopvaardijschepen te vernielen, daar
het 's avonds te laat zou zijn geweest.
Tegen den avoDd overhandigde hij dr
duikbootnota eu 's avonds om zeven
uur waren de schepen ai door de Ame-
rikaansche politie in beslag genomen.
Op grond van mededeelingen in Ame-
kaansche bladen werd hierop vastge
steld, dai Wilson inderdaad verklaard
heeft, dat dc Ver. Staten waarschijnlijk
ook zonder dat Duitschland Amerika's
recluen gekrenkt zou hebben, aan den
oorlog zouden hebben deelgenomen.
Na zijn terugkeer in Duitschland had
Bernstorff een onderhoud met Von
Bethinann Hollweg, den rijkskanselier,
waarbij deze hem mededeelde, dat Wil
son's bemiddeling in Duiischland tc
weinig instemming zou hebben gevon
den alleen de sociaal-democratische
partijen zouden er zich mee vereenigd
hebben. Bovendien kon er geen zoo
genaamde smadelijke vrede door
Duitschland gesloten worden zonder dat
gebruik was gemaakt van het laatste
wapen, dat het Duiische volk bezat
(den onbeperkten duikbootoorlog) om
den vrede te veroveren.
Bernstorff had ook een onderhoud
met Hindenburg en Ludendorff in het
groote hoofdkwartier. Ludendorff ont
ving hem met dc woorden „Wou u in
Amerika vrede sluiten, dacht u, dat wij
het niet meer uit konden houden?"
Bernstorff antwoordde hierop „Neen,
maar ik wou vrede sluiten vóór het zoo
ver gekomen was."
Ludendorff zei daarop weer„Ja,
maar dat willen wij niet wij zullen nu
door den duikbootoorlog binnen drie
maanden een eind aan den oorlog ma
ken." Hij voegde er aan toe, dat hij
over betrouwbare berichten beschikte,
dat Engeland het door gebrek aan le
vensmiddelen zeker niet langer zou
kunnen uithouden. Toen Bernstorff ver
klaarde, dat het wel een jaar zou duren
voordat Amerika in Europa oven een
strijdmacht beschikte, waar ernstig
mee rekening moest worden gehouden,
gaf Ludendorff als zijn meening te
kennen, dat de oorlog, dank zij den on
beperkten duikbootoorlog, voordien zou
zijn afgeloopen.
Deze mededeeling verwekte veel sen
satie.
Eerst na herhaalde aanmaning ver
klaarde Bernstorff dat 't juist was, dat
hij van 14 Maart tot 4 Mei heeft moe
ten wachten om bij den keizer te worden
toegelaten, omdat die blijkbaar jegens
hem ontstemd was.
Na nog enkele minder belangrijke
vragen beantwoord te hebben, was 't
verhoor van Bernstorff geëindigd.
31 October wordt de zitting vervolgd.
Dan zal de ex-rijkskanselier Von Beth-
mann Hollweg gehoord worden.
Snel gaat 't onderzoek der enquête
commissie dus niet. Wel wordt alles in
't werk gesteld om 't volle licht over de
quaesties te doen vallen,
öe strijd logen da Bol«Iewikl
De Bolsjewiki hebben, na eec hevig
gevecht, Kiel (d© hoofdstad van de
Oekrainp) weer moeten ontruimen.
DE GITVOERING VAN HET
VREDESVERDRAG. - De Opperste
Raad heeft rich bezig gehouden niet de
benoemingen voor de commissie ter
uitlegging en ton uitvoerlegging van
de voorwaarden van het verdrag van
Versailles. Italië zal vertegenwoor*
digd zijn door Graaf Bonin Longare,
den Italiaanschen gccaot en Pa'.iano:
Frankrijk door Pichon on Berthelot,
Engeland door Lord Derby; Japan
door Matsui.
DE OVERGAVE VAN MAUBETT
GE. Git Parijs wordt geseind: Ge
neraal Fcumiex zal 4 November voer
do rechtbank terechtstaan, !nz8ke dc
Dvergave van Maubeuge (hij gaf in
1914 de vesting Maübeugo mot 30000
man troepen aan de Duitschets over).
8 andere liooge officie rep worden ook
vervolgd.
HET TNTERNATTONAÏJ5 AR
BEIDSCONGRES. - Do Times zegt,
dat besloten is den Duitscliors ©n Oos"
tenrijkors geen .recht tot stemming te
geven op het internationale arbeids-
congres te Washington.
WAT DE R/OEMENIëRS GIT
HONGARIJE MEDENAMEN.
Uit V/eencn word; aan het Hld. ge
seind: li had gelegenheid da authea
tieke documenten, betreffende de goe
deren, door de Roomeuiórs tot 7 Oc*'
tober uit Hongarije weggevoerd in te
■zien. He geel daaruit een kleine op
somming. 21' waggons hoefijzers, 420
waggons veevoeder, 61 waggons auto
mobielen, 96 waggons koren. 124 watr-
gons wol, 340 waggons moo!, 5? wa;-
gons mals, 237 waggons kaconne-
76 waggons machines, 533 wag?or*s
•munitie, 540 waggons tabak. 586
waggons machineondordeele'j, 8800
waggons kolen, 3500 locomotieven en
40 slaapwagens.
fTOR MACHTIGE TOONGELEN
IN DE PRUISISCHE LANDSVER
GADER1NG. In de zitting der
Pruisische Landsvergadering kwam
hot bij de béh'Cndeling der landbouw
begrootirg tv', stormachtige tooneelen.
De minister van landbouw richtte zich
in scherpe bewoordingen tegen de
groot grondbezitters en verweet hui
dat zij een „schaamtcloczen brood-
woeker" drijven (hevig spec takel
rechts, levendige Instemming Imks).
De minister eindigd©: Zoolang ik
het vertrouwen mijner partijgenoC'
ten.... (siormachtige kreten, groote!
vroolijkheïd rechte; geroep: „daar heb
je hem!", herhaalde afkeuring links,
minutenlang hevig lawaai) het ver
trouwen dor partij en der meerderheid
van d'.t Huis heb, zal ik deze plaat-
met verlaten, ai hagelt het ook aar-
wallen.'
DE MISDADEN TE MüNCITEN.
Voor de rechtbank ta Miir.cheti is
lezer dagen weer een revoluti >proces
begonnen Nie' togen Spariacïstcn, die
wurgers vermoordden, doch tegen sol
daten vin de rijksweer, die op beest
achtige wijze onschuld:ven hebben
afgemaakt, die zij voor Spartacisbm
aanzagen, eu tegen wie zij du» meen
den te n-ogen optreden, dank zij dc
"■r.verantwoordelijke ophiteerlj van of
ftcieele en officieuse zijde, als beul.
De vier beklaagden Mii'ler, Ma
kowsky, Grshat en ICreiner. hetLon
volgen© Let oj.enbar© ministeri© een
aantal gevangenen leden van een
Katholieke jonggez ellen vereen tgriig
die zij aanzwgtn voor Spartacielenl --
op de binnenplaats van ^0 gevange
•nis in het wilde weg doodgeschoten,
©n gestoken zoo meld't het Hbld.
OP AVONTUUR UIT. - Een be
richt uit Thorn deelt mede, dat m den
nacht van 21 op 22 October, ISO man
van het 2ic regiment infanterie die
op vorschiüende gronden or.teiaaec'
.zouden worden, verdwenen zijn met
medeneming van hun wapenen. Zij
waren vau plan naar Koerland te
gaan. Ook eenigo officieren zijn ver
trokken. Van een uit olkaa'-valling
van het regiment is geen sprak©.
DE INDUSTRIEELE CONFEREN
TIE IN AMERIKA. Uit Annapolis
wordt geseind: Alle voorsiellen tot er
kenning van het recht om oollectic-ve
arbeidscontracten te sluiten en het
plan van Gompers inzake arbitrage
rn de staking in de s aaiindustrie,
werden Dinsdagavond met twee stem
men tegen een verworpen.
De crisis werd bezworen door pre
sident Wilson, die een brief aan mi
nister Lane zond, die op het pycholo-
gische oogenblik moest worden voor
gelezen. Woensdagmorgen werd de
brief voorgelezen, met het gevolg, dat
de arbeidsgToep besloot niet boen te
gaan. De president waarschuwde in
zijn brief voor den ernst van dan toe
stand en deed een beroep op de groe
pen om tot overeenstemming te ko
men. Hij stelde de vraag. „Moeten
acht&rdociw. en haat en geweld ons re-
gaei'enï in hot bungei lij'k leveu?"
Wilson voegde eraan toe, dat het pu
bliek verwachtte, dat men het eens
kan worden over een plan of een
program, waardoor do capaciteit vaal
Eroductie van .'Amerika kan worden
ïvorderd door de vestiging eoner
meer zekere en hartelijker samenwer-
kng tusschen alle elementen, bij
de industrie betrokken en hij drong
erop aan, dat de conferentie zou blij
ven zitting houden tot de weg is ge
vonden leidende tot bovengenoemd
dool.
Nader wordt geseind De conferen
tie is uiteen gegaan zonder dat een re
sultaat bereikt 15 geworden.
stadsnieuws
FEDERATIE SOC.-DEM. ARB.-
PARTIJ. Men schrijft ons: Woens
dagavond had de Fededatie der-S. D.
AP. {d.w.z. de besturen dor drie af-
d eel in gen met het bestuur der fede
ratie) vergadering in hot gebouw
„Vooruitgang Smedestraat. Aan de
orde was o.m. het jaarverslag valt
den secretaris. De secretaris memo
reerde in zijn verslag de verschillen
de verrichtingen van de Federatie in
het afgeloopen jaar. Uit don aard
der zaakwa© er 't afgeloopen jaad veel
„werk aan den winkel", door de ver
schillende verkiezingen die dit jaar
plaats vonden. De resultaten van de
verkieziiigou werden voor de S. D. A.
P. schitterend genoemd.
De gehouden leden vergadering en en
openbare bijeenkomsten waren zon
der uitzondering goed bezocht Het ie-
deutal is in het afgeloopen jaar met
pl.m 200 toegenomen.
De Brochurehandel leverde bevredi
gende resultaten op.
De Vrouwenclub onderafdeeling
van de Federatie zag haar ledentaj
ook gestadig toenemen.
Het vea-slag werd met een woord
van dank voor den samensteller goed
gekeurd.
Hierna werd aan dc orde gesteld
liet punt bestuursverkiezing, waar-
bij in een tweeted vacatures moest
worden voorzien. Als zoodanig wer
den gekozen de hoeren J. A. Ivrijn-
dars en Maarschall, respectievelijk ais
bestuurslid en penningmeester.
BIJENTEELT. Docr de afiL
Haarlem en omstreken van de Veroe-
niging voor bijenteelt worden dezen
winter een zestal vergaderingen ge
houden, waarop, na afloop van het
huishoudelijk gedeelte ecu voordracht
zal gehouden orden over een onder
werp op de bijenteelt betrekking heb
bende.
Het volgende programma is opge
maakt:
20 October: Soorten van bijen en
hun levenewijze, de heer G. A. Oot-
mad.
26 November: Over den bouw van
het lichaam der bij met de uit- en
inwendige organen, de heer F. Spa
ren berg.
27 December: Over Bystemen van
bijenwoningen (bij gunstig weer in
den tuin van den heed Ootmar), 01e
heer Jac. Wories.
28 Januari: Over honinggewin, orn-
liangmethode en separatiemethode,
de heer S. Stolp.
25 Februari: Over zwermverhmde
ring, mej. G. A. Jonges.
31 Maart; Over honingvelden, de
heer A F. C. Onderwater.
ELECTRISCHE SPOORWEG
MAATSCHAPPIJ.
Gedurende de maand Augustus be
droeg het aantal vervoerde passagiers
op de verschillende lijnen:
Amsterdam—Haarlem -Zandvoort:
in 1918 600021, in 1919 550665.
Ceintuurbaan te Haarlem: ln 1918
190148, in 1919 185060.
HaarlemBloemendaal: in 1918
109378. in 1919 127220.
Haarlem—Overveen: in 1918 24199,
Ln 1919 28113.
Totaal in 1918 924382, in 1919 89105S.
De ontvangsten per dagkilometer
bedroegen:
Lijn AmsterdamHaarlemZand-
voort in 1918 f 238.09'/j, in 1919
f 232.07
Ceintuurbaan te Haarlem: in 1918
f 59.16A4, in 1919 i 75.84Mi.
Lijn Haarlem—Bloemendaal: in
'1918 f 96.21%. m 1919 f 112.72%
Lijn HaarlemOverveen-: in 1918
f 26.37, in 1919 f 30-65%.
lilt de ümsMen
HAARLEMMERMEER. Ge
meenteraad. De Raad van deze
gemeente vergaderde Donderdagmid
dag onder voorzitterschap van den
buigemeeefcer. Tegenwoordig waren ai-
le leden. De voorz.-tter deelde me
de, dat de bouw van 5 miadensLands-
woningen te Hoofddorp is gegund aan
C. Leenheer te IJniuiaen voor 31925
en de bouw van 9 middenslamdswonin-
gen te Nieuw Ven-nep nan J. Blocker
le Velsaroord voor f 60255. Een adres
van dsn Algem. Nederl. rohtiehona
te Amsterdam, om het minimum- en
maximum-salaris voor de gemeente-
veldwaehlere te bepalen op respectie
velijk f 1C09 ea f 2100 werd aangehou
den tot de behandeling van c.e g-emeon-
tebegrooting. Verder doelde de Voor
zitter mede, dat B. en W. als lid van
de commits e voor den hoofdeiiikeu
omslag hebben aangewezen den heer
J. Biemond.
Hierop dood de voorzitter voorlezing
van een schrijven v-an het lid van den
Raad, den heer Kistemaker houdende
eenige modedeekingen in zake het be-
heer_ aan het brandstoffen bureau te
Hoofddorp. Er werd een commissie
aangewezen, bestaande uit de hoeren
Beljaars, Buurman, Ouwerkerk, Bras
en Dokter, om een onderzoek ui deze
in te steiien en rapport aan den Raad
uit te brengen.
Tot onderwijzer aan de school te
Abbenes werd benoemd de heer H. D.
van der Hor alhier.
Hierna werd overgegaan tot benoe
ming van de loden der vijf v-aste
raaosconunissiëii. Benoemd worden
voor de gemeente-financién de hoeren
A. Roodenöurg, J. A Overmeer; J.
Biemond; J. W. Bras en F. Doktor;
voor het grondbedrijf, gemeen o-be
zittingen en openbare werken do hee-
ren J. W. Bras; Chr. van den Heuvel.
A. Buurman; D. J. S. Meijer en J.
Griekspoor, voor den woningbouw de
heeren W. Scheffeir, 11. Koning, P.
Ouwer'kerk; K. Kist u-maker en- A. Buur.
man; vooa- hot eiecunei 1 ei Isbeda-ij-f de
heeren P. Ouworkerk, W. Scherfer, S.
Beljaaie; lv. Kistenia'ker en Chr. van
den Heuvel; voor den hoofdei ij ken om
slag de hoeren Biesheuvel, Beljaars
en Rcodenbuig. Allen waren bereid de
functie te aanvaarden.
Aangewezen werd het personeel voor
het geven van herhaling9onderwijs
aam eenigo openbare lagere scholen in
deze gemeente.
Goedgekeurd werd een aanvulling
van de verordening op de heffing
en invordering van schoolgelden voor
het m. u. L o. le Hoofddorp, waardoor
de heffing van dn scnoolgeld nu moer
progressief geregeld ia eu bij lage in
komens slechts weinig of geen school
geld verscnuidgd is.
in verband met devacalure van
gemeen io-verk>skund4ge te Hoofddorp
werd besloten in afwachting van de
hangende plannen tot algeheel e reor
ganisatie von ~dè geneeskundig© ar
menverzorging enz. 111 deze gemeente
voorloopig voor de voor Hoofddorp
te benoemen verloskundige een salaris
m ui.z,cht te stel.em vau j 1500, met
inbegrip van hetgeen door haar uit
hare particuliere praiktijik wondt geno
ten.
l>e voorzitter deelde mede, da; van
de fiima G. W. van Driel te Hoofd
dorp een verzoek is uigekoinen om
koopster te mogen worden van een
lange den Stationsweg té Hoofddorp
gelegen perceel grond lor grootte van
ruim 20 A., voor een pnjs van f 860..-.
Uver deze zaak ontspon zich eem breed,
voerige discussie, waarbij in hoofd
zaak de vraag werd besproken op wel
ke wijze de grond zal worden ver
vreemd; door verkoop, dan wel door
uitgifte in erfpacht. Een voorstel van
den heer Kislem aker om de zaak aan
te houden tot ei# volgende vergadering
werd verworpen! Hierop werd in sten:
zning gebracht en aangenomen het
voorstel van den lieer v. d. Heuvel om
in principe tob verkoop te besluiten.
Direct bierop werd in stemming go-
bracm een voorstel om het aanbod
van de firma Van Dnel te aanvaarden,
hetwelk eveneens werd aangenomen.
Een vcrzo>.-\ van de Directie van
de N. V. Hotel de Beurs te Hoofd-
1 dorp tot vergroo ing van hel Beurs
gebouw werd goc.Ig 'keurd.
De ingekomen adressen ;i ingeze
tenen van Hoofdiiorp om vergunning
tot het bou-wen vnn woonhuizen met
schuren langs een nabij he'. slation tc
Hoofad' cp gelegen landweg, alsmede
hel ter z.ike door B. en W. uitgebracht
prae-adv:'s gaven aanleiding tot
langdurige besprekingen. Tenslotte
werd het advies van B en W. goed
gekeurd en besloten adressv'cn te
berichten, dat hun verzoek niet voor
inwilliging vatbaar is.
OVERVEEN. Ongeluk -
Woensdagmiddag viel de schilder M.,
wonende in de Spionkopstraat te
Haarlem, van het dak van een in
aanbouw zijnd huis aan de Tuindorp-
laan. Op last van Dr. Bomwater
werd H., die zich inwendig had ba
zeead, per poiitiebrancard naar zijn
woning vervoerd.
Opgeheven. De vrijwillige
bewaking vau tuinen van bloemisten,
is opgeheven. Menigeen heeft eenige
nachten zijn nachtrust opgeofferd,
maar niet tevergeefs, want geduren
de al dien tijd is hoegenaamd niet*
ontvreemd.
VOGELENZANG. W i e 1 e r-
w e d s t r ij d. Maandagmiddag zal
op de Bekslaan alhier een wio!erwed
strijd gehouden worden. Uitgeloofd
zijn geldprijzen.
VELSEN.
Het Olir. Fanfarecorps .Looft den
Heer", heeft tegen Woensdag 29 Oc
tober i" do Ned. Herv. Kerk ie Vel"
seroord e en feestvergaderinj georga"
niseerd.
1De heer F. v. d. Ben chef van
het broodhut eau is met ingang van 1
November benoemd tot opricl.Iep-tod"
kenaar bij het bedrijf Onenbr.r© V/er
ken.
Gemengd Nieuws
WATERKRACHTWERKEN AAN
DE NIAGARA.
Geen der thans bestaande water-
krachtwerken aan de Niagara kan
meer produceeren dan 2/3 der benoo-
digde kracht. Daarom heeft men
thans weder een nieuw afleid-ngska-
Tiaal gebouwd, waardoor het water
boven de watervallen aan de rivier
wordt ontnomen en hot brengt naar
he' 309,000 P.K. irroote krachtwerk 't
welk gelegen is onder de laatste eroo-
te stroomversTiel'ing De netto vnl-
hoog'e is 92,72 Me:er, terwij! het ver
schil in waterstandhoogte tusschen
het Eriemcor aan de eene zijde en het
Ontariamc-er aan de andere zijde
slechts 9". i 1 Meterbedrao
BIJ DE ESKIMO'S. -- De beman
ning van het Nciorsche stoomschip
..Mercurius", dat dezer dagen van do
golf van Cumberland te Dundee arri
veerde. deelde mede, dat zij door do
Eskimo's enthousiast was ontvangen.
De Eskimo's hadden sinds April 1917,
toen een schip hen voor het laats' be
zocht, niet meer met de buitenwereld
in verbindin? gestaan. Hun munitie
was verschoten en zij hadden ernstige
moeilijkheden gehad om zich te voe
den. 2 jaren hadden zij alleen van rob-
benvleesch moeien leven.Hun klceding
bestond uit vellen en zag er zeer ge
havend uit. Ook de influenza was tot
hen doorgedrongen, mair li
4 slachtoffers geëischt.
De Eskimo's waren verrukt over de
overwinning der geallieerden, welke
de bemanning hen mededeelde. Zij
vierden dit feit door tc zingen on te
dansen, zoodat ook de Eskimo'6 vre
desfeesten hebben gevierd. De oorlogs
verhalen vonden zij zeer belangwek
kend, maar de actie van de duikboo-
ten vond een zeer sceptisch onthaal.
Ho© loan een boot, die zelf ander water
is, een andere doen zinker?
FOTOGRAFISCHE LANDKAAR-
TENVE-RYAARDIGING UIT VLIEG
TUIGEN. - Van vlakke landon
is het betrekkelijk gemakkelij'b
uit een vl egtu-ig langs fotografiscbc.n
weg landkaarten te vervaardigen, zoo
spoedig bet terrein echter geacciden
teerd wordt of andere verand erin cp.n
gaat vertoonen, wordt het moeilijker
en moet men bepaalde voorzorgsmaat
regelen gaan nemen. Een methode
daarvoor is het. stabiel maken van de
camera. Een andere methode bestaat
daarin dat men de fotografie-hé op
neming corrigeert met betrekking tot
een bepaald punt% Verder is het mo
gelijk oen negatief, waarop de hoog
te verschillen zoowel naar grootte a!s
richting onbekend zijn, te corrigee-
ren, zoodra het Ln drio punten met, ze
kerheid kan worden vastgelegd.
Nieuwe uitgaven.
Het weekblad ,,Tudië" bevat dozen
(teer de brei leu is van eer. ctadsnegerin
uit Suriname en haar kind van ee
Joodschen vader. d. J. d. J. heeft er
een bljsehrift bij gegeven, evenals M.
E. R. deed bij een poriret van Mr.
Dr. W. M. G. Schumann, den nieuwe©
voorzitter van den volksraad d' Ned.»
Indië. Joh. A. F. Schut, zvnde'ing"
ïeeraar der Utrechtsche zei Jr. gever
eeniging, geeft de heechrijving van"
een dienstreis noar Mepa.
Aau het laatst© jaarverslag der
Staatcepo-ori" en Tramwegen in Ne
derlandse! -Indië over 1917 is het een
en andor ontleend, mot illue'valies.
—In ..Na'ura Dux", tijdschrift voor
physische therapie eu hygiëne, arti
kelen over „De zee als geneesmiddel'-
en ove- suikerziekte.
Verder een boekaankondiging en of
ficieels mededeelingen.
No. 9 van het Muz.iritnac-dago"
gisch M'i'indblad bevat artikelen over
vervaisching van het kunstwerk door
don uitgever (vertaald uit het FrtWsch
van Vincent d'Indy) e» over het mo
derne componeeren.
Voorts eenige ingezonden stukken
en bomt woord ingen von exnmenvra"
gen.
