V £SDa BLAD.
Zaterdag 1 Hovemiser 1819
Nieuwe tijiiea, nieuw
geiuid.
PARLEMENT EN DIPLOMATIE.
3
Dient een Volksvertegenwoordiging
alleen om de beginselen vast te stei'
Jen, waarnaar geregeerd moei worden.
iof moet ze ook de regeering voortdu
rend en op eik gebied op haar vingers
kijken? Alleen begin6elspreckbuia of
tevens controleur?
Een belangrijke vraag, die des te
meer actualiteit bezit, nu, volgens de
meening van sommigen, na de vinvoe
ring van de evenredige vertegen
woordiging de Tweede Kamer enkel is
een afspiegeling van beginselen en het
daarbij minder op den man dan wel
op de politieke k'eur aankomt.
Beantwoordt men de vraag aldus,
dat de Kamer wel degelijk de regee
ring ook op elk gebied controleeren
moet. dan is de vrees gewettigd, dat,
na de invoering van E.V. de Kamer
daardoor ongeschikter i s geworden of
nog z&) worden. Immers. al6 het min
der op den persoon van de Kamerlo"
een aankomt dan vroeger, dan gaat de
Kamer in deskundigheid -achteruit en
wordt ze ongeschikter voor de controle
van de dag-lijksche regeringsdaden,
en is ze alleen in staat er voor te zor
gen, dat zekere beginselen, welke de
n.eerderhck ui >i vc.kévertegen
woordiging huldig;, algemeen richt
en oer zijn bij het staatsbestuur.
Deze heele parlementaire kwestie:
deskundigheid of stembus'vertegen
woordiging, dnge'ijksch©- of beginsel'
controle, lijkt ons van bijzonder ac
tueel© beteokenis op het gebied vnn
het buitenlandsch beleid.
Wil de Kamer daarin medezegging
eclmp hebben, dan is vooral deskun
digheid noodig, en dan moet die niet
slechts eens ]n het jaar, bij de behan
deling van de begrooting van buiten
landsche zaken, maar elk oogenblik
aan i- .-u dig '.reden, ïer controle van
•uetgv regeeting op <iit gebieu
verricht.
En nu is het zoo merkwaardig, dat,
juist iu den tijd, waarin men opper
vlakkig beschouwd ,de Hamei utu
minder deskundig zou verwachten, in
een tijd, waarin bij het kiesstelsel
meer het begirsel djn de persoonlijk'
heid naar voren komt en waarin men
dus, opperv lakkig geredeneerd, van de
Kanier wel de hoogste leiding in de
regeeringsbeginselen, maar niet zoover
de kundigheid welke voor dagelijksclie
controle vercisclit is zou verwach.en,
de K imcr z:ch opeci's .-aat ihsp mren
op liet gebied immers, waarop zij een
op het gebied van de buitenl, politiek.
Een gebied immers, waarop zij een
teeuw iang niet den minsten en waar
zij, zelfs in de laatste jaren, zeker
geen dagfilijkachen invloed heeft ge
had!
at hebben we zien gebeuren?
Nadat in 1915 het vroegere S.-D.
Kauieilid Dr. Van Leeuwen een mo
tie had ingediend waarbij regelmatig
overleg met de regeernig over bui-
ten.ancsci» beleid werd gevvenscht; na
da-k anderhalf jaar iater deze motie
met 38 tegen 31 stemmen op 10 Mei
1917 werd aangenomen nadat weer
©en jaar dater, in 1918, door de socia
listische Kamerfractie de instelling
van een vast© commissie voor buit en-
landsche aangelegenheden is voorge
stcld, worut eindelijk in de vergade
ring van 11 Maart 1919 dit laatste'
voorstel aangenomen mei 56 tegen 7
'stemmen.
Terwijl men dus jarenlang, en nog
"wel in een tijd waarin dcor de ocrlogs-
verwikkclingen elk oogenblik ouzo eer
ste volksbelangen op het spel stonden,
maar kalm in de oude sleur is voort-
gewandeld eu er b.v. telkens genoegen
mee nam, dut de minister aan de
Kamer slechte d-ai' meded-eeling-c-n ver
schafte, als de feiten waarom het
ging reeds tot de historie behoorden....
'verwijl men nu jul6t in die periode
van ons parlementair leven verkeerde,
waarin op hijüa ©»k gebied nog des
kundigen ui de Kamer zaten, bespeur,
iuv men ial die deskundigheid bij
buiteniandsche betrekkingen mets!
En nu, na vier jaren bedenktijd geno
men ie hebben, gaat men eindelijk een
instelling ves.igon die nog maar te
beschouwen ts al» een ©erslê Desch el-
den stap naar het einddoel: medezeg»
gingschap var. het vo'.k in de buiten
liandsche politiek. En dat op eem
oogenblik, dat naar bet oordeel van
velen, d© deskundigen in de Kamer
aan het uitstarven zijn 1
Men heeft hier te doen met een sterk
staaltje van uiterst langzame door
werking van ©en idee op onze volks
vertegenwoordiging, dat niet verhof
'end is.
Nu die eerste periode van aanpas*
sm.g aan het idee zelf voorbij is, komt
er een tijd van zelfopvoeding lot vol
ledige beheereching van -allo moeilijk-
neden, welke het buitenlandsch be
stuur meebrengt.
De laak van de vaste commissie die
tic Kamer nu verkregen heeft, is: hel
bevorderen van een meer geregelde
gedachtenwisseling over zaken van
buitenlandsch be'leid tuasclien de re
geering en de Kamer. De commissie,
vraagt om dat dool te verwezenlijken,
van de regeering alle ïn.iclitingen, die
zij gewenecht acht en overleg*, met
dezo over heigen©, waarover de
regeerir.g haar wenscht te hooren. E"
over het contact tusschen Commissie
en Kamer zegt het nieuwe artikel in
reglement van orde: alle zaken
waaromtrent de commissie door de re'
geering geen geheimhouding is opge
legd, worden door haar aan de Ka
mer medegedeeld, zoover die mede
deeling niet rechtstreeks vanwege dc
regeenng geschiedt.
Van al dit fraais verwachtte men
de eerste jaren niet veel, want ïe'.fs
ai mag het onwaar zijn, dat het aan
%al deskundigen it de Ksmer door hti
stelsel der E. V. zeer beperkt woroi,
zelfc al stelt de volksvertegenwoordi
ging zich tot taak, niet alleen verkon
digster van beginselen, maar ook re
geeringscontróleur te zijn, dan zijn
deze aangehaalde bepalingen nog zoo
zwak, geven deze nog zooveel aan den
betrokken minister in handen, dat het
wel heel lang zal duren, voordal wer
kelijk de volkswil ©n de volksinvloed
ons buitenlandsch beleid zullen bepa
len.
Va.n den kant van den minister is
een medewerking noodig die wel eens
zal moe. en worcten afgedwongen.Hoop
geeft ech-.er de houding van mi uister
Karnebeek ten opzichte van de vol
kenbondplannen. Want hebben we het
niet pas beleefd, dat ©en paar da
gen, nadal zijn officieeJe vertegen
woordigers te Parijs. spiekir-gen
hadden gehad met ue geassocieerde
.elders, één van die uitverkorenen,
Mr. Loder, in de Yereeniging voor In
temationaal Recht, zonder eenigeu
schroom alle6 mocht vartellen wa: zij
daar namens de Nederlandsche Re
geerir.g te berde hadden gebracht en
aangehoord?
Maar ook en vooral moet de Kamer
zelf den ern6tigen wil toonen om van
dit jonge instituut te maken wat er
van te maken is. Zcoals staatsraad,
prof. Struycken m zijn prachtig boek:
..Het Bestuur der Buiteniandsche B©
trekkingen opmeikt: „De volkss er te
genwoordig moet den ©rn6ligen wil
hebben, den nevel der noodelooze ge
heiniainnigheid, w.aarin het bestuur
der buiten landsche'betrekkingen zich
afspee.t, op te lossen, door te dringen
in den veiuouwonskring der d.ploinu
tiekc wereld, bet buiteuiandscli beleid
voor zooveel zijn karakter dat 10e
slaat, onder haar invloed te brengen;
uat eis ebt voortdurende belangstel
hng, gespannen aandacht op alles
wat voorvalt, volhardenden ijver in de
verwerking en beoordeeling der be
reikbaro stof, onvermoeiden drang op
de rcgeer.ng tot mededeeizaaumticl,
maar het brengt ook met zich véran-i
woordelijkheid. De parlementen moe
ten niet alleen kunnen, maar ook
durven."'
Dat de Kamer zich deze woorden in
herinnering moge houden zoo vaak
het nog noouig mocht zijn tegenover
een minister ,üie de oude diplomatie
iko gewoonten nog niet vaarwel kan
zeggen, haar macht, die zc nu weer ln
wat ruimer mat© heeft, te laten gel
den
Dan zal ondeskundigheid, schaduw
zijde der Evenredige Vertegenwoordi
ging, op den duur geen beletsel zijn.
W. R. EMM,EN RIEDEL
Moclderstad
door SIMON MOS.
liet gebeurde in een groot fabrieks-
dorp in Noord-Holland, 'al voor m-
dustr.eeie doeleinden steeds meer
grond benoodigd was.
Daarom had de vroedschap van die
gemeente bestolen, om zooai6 de
geijkte term luidt aan de talrijke
aanvragen Je liunnen voldoen, een
terrein, r/rt'ken aan 1 •.-?$. w
door bagg'-r-opspuitlngeii zood.'cig te
verhoogen, dat daarop fabrieken en
pakhuizen konden worden gebouwd.
Toon <3'it terrein door een afsluit
data was afgezet kwam er een groot e
baggermach ne in de vaart, om de
modder, bagger, klei, enz. uit dit. wa
ter naar boven te halen, met Jiepe,
schepvormige bakken, achter elkander
verbonden, als een ketting zonder
eind; boven water gekomen werd die
6poedig overgestor! in wijde i.'zeren
buizen, waardoor de brij-achtig" mas
sa werd gevoerd naar het weiland,
dat moest worden opgehoogd. Dit ge-
sch'edde vele dagen aaneen, cn er
werden met deze werkzaamheden hve©
vl egen in een klap getroffen: het
terrein werd opgehoogd hetgeen de
industrie, en hot vaarwater werd uit
gediept hetgeen de scheepvaart ten
goede kwam.
En toen er tot voldoende hoogte
modder op het terrein gebrach'. was,
vertrok de baggermachine weaer, en
bleef de zachte spurrie weken en we
ken liggen, om ze te doen uitdrogen
en bezinken, tot de bovenkani zoo
hard zou zijn geworden, dat de grond j
voor bouwterrein geschikt was, a'oni
moerasdampen verspreidend en mala
riakoortsen veroorzaken^, Maar daar
trokken de kinderen van het lorp
zich niets van aan; zij beschouwden
de moddermassa al-s een pracht var.
een plek, om allerhande spelletjes te
kunnen doen; de klei-acht-ige brij wa3
bij uitstek geschikt tot het vormen
van velerlei voorwerpen, nog I der
dan zand. Gewapend met konjer. d'os
jes, dekseltjes en pannetjes maik'er.
zij puddingen, taarten, koekje* eu
broodjes; zij kneedden, vormden,
bakten en prutsten. Anderen Kwamer
met kru.wagens, kinderechetje?, of
ruoeder's kolenschop, en graaMen
schepten en kruiden de grijs z-« trte
6pec>e, zoodat er kanalen co bergen
ontstonden, die lot vestingen en forten
vervormd werden. In alle vr je uren
kwamen zij daar en werkt n er
speelden, en als zij naar huis gmgen,
waren de kieltjes, broekjes li.it len
en gezichten groezelig zwart eu be
smeurd door kleverige kleiplakken er
v eze modderspatten.
Doch de kind-eren vermaakten heb
kostelijk. Want het is opmerktiij'k
hoe verzot de jeugd is op zimd of
kiei. Men lette maar een* op die
stadsgedeelten waar .ergens d° raat
opgebroken of hersteld wjrdi; 'Ie
zundhoopen krioelen van de kinderen
Zeer zeker een aanwijzing voor de
overheid in elke plaats, om -oor de
jeugd niet alleen sportvelden, doch
ook overal zandhoopan aan »e leggen,
waar het kleine grut naar har-dus'
kan spelen en ravotten.
De burgemeester van uit f ibiijK?
dorp gevoelde dit evenwel h et; hi>
herinnerde zich niet me?r. dat-ie
jong was geweest; hij had in zijn
jeugd geen lijd gehad om te kunnen
spelen; hij had van k.nd af bird ge
werkt op de boerderij en op het and,
en later toen-ie er boven op -vos, had
hij anderen laten werken. IIij had
beste jaren meegemaakt en v.ns vai
zelf in goeden doen gek om cc e:
toen-ie z'n koe-en en schaper en nog
veel meer, op het droge had, was hij
gaan solticibeeien naar hst burge
meestars-ambt. Zoodra was bij nii-i in
functie, of-ie voelde zich; hij trad op
cn e-.i uoU ^ouêuiaa-jc, cn uicenot
luc» 0c£oieitgo nana te moeien reage
ren. Daaroin had re den veiüwacilter
last gegeven oen kindereniroep van,
aai. mod'derter.retn te verjagen ,.en
8tueng toe te zien, dat die Kwajongens
uuar a-en boel niet meer verrume
weerden".
roeu was de pret uil geweest, eu de
ujniMireii veirveeiiien zich weer en
weiden baldadig ais ie voreu.
Maar de jeugd zoekt een uitkomst
en speciaal ui dit geval, want die
m odd ei boei waa voor naar n Aoaibaar
goea, ze kon er immers alle6 van
maken, en de jeugd is vina ui gr ijk.
ün op een WociisdaguiO£0 «i, under
bi t loopen van wmool naar huis. nad
Jan, oe ouds.e van dc jongens van
nati* bakKer aen k&rrijaeiaan z n -
kornuiten het pian uulvi uwu, oin
s m.adags op heb piemije bij ae
asclibelt be gaan bouwen mul ie mod-
derspecic van iiet opgehoogde terrein
u.j ue vaart.
Dan zouuen Keeste en Jaap en IVim
ook mee mogen doen, ïuoai dan m ies-
;en Keesie en Jaap htin schoppcji cn
Wim zijn kruiwagen besciukbaar
steiien, om stilletjes, zonder dat
iemand het zou meraen, dc brij met
kruiwagens vol te vervoeren naar het
aschbei.ple.ntjc. Jan zou dan zeif op
aen uitkijk gaan staan, en een soort
Indian-engekrijsch aanhollen, wan
neer hij den veldwachter of den bur
gemeester zou zien naderen.
Dit v werd ai'gesproken, en s mid
dags togen de jongens en het gasje
van Wim, die ook zoo graag w'loc
meedoen maar daar had Jan veel
op tegen, omdat meisjes u.li;d zco
klikken, naar hij beweerde naar
bei bewuste pleintje.
Op 'n plekje, eeniguemg verscholen
door eon haagje van kreupelhout,
werd besloten te bouwen oen stad,
nadat de modder mei de Kruiwagens
zou zijn aangevoeld. Keesie, Jaap en
Wim reden den wagen naar -ie mod
derplek, én terwijl Jan naar allé ïall
ten uil zag, echepten zij dc kar vol
en reden baar naar hot. pleintje, w-mi
het zusje van Wim verbleef om op
den voorraad te passen.
Driemaal gelukte het, dat de Jon
gens een vollen wagen op liet asch-
beltpleintjo konden ledigen, doch toc-n
kwam Jan gillend en armen zwaaiend,
de jongens tegemoet, daar hij den
veldwachter op den dijk had z.cn aan
komen, hoogstwaarschijnlijk urn zich
te over iu: gen, of op dezen vrijeu mid
dag de kinderen burgemccs-.er r ver
bod ook overtraden.
Mét dezen voorraad, het kwantum
van drie kruiwagentjes, begonnen zij
te bouwen, en Jan Bakker gaf in ehes
raad, toelichtingen en aanwijztrgen.
Eigenaard g welk een zucht tot ip
houwen, tot iets vervaardigen, in f'k
kind aanwezig is. Zonder ook maar
eenïge lessen te hebben ontv mgen, en
zonder ooit gehoord te hebben van
Jan Ligthart, of Dr. Montcs*ori, be-
ztten zij Inwendig den drang tot
scheppen, gevoelen zij behoefte tot
naboo'sem, tot zoeken en hun voor
stelIiïi'gBvermogen blokt daarbij mees
tentijds helder als glas te zijn.
Jan had besloten het eigen dorp
ih beeld te brengen en het was op
merkelijk hoe juist en volledig hij
daarbij op do hoogte bleek tc zijn
van alle Btraten, etegen, s oppen en
gangen, waar plantsoenen en ??h?Jen
gelegen waren en van de plaatsen,
waar de kerk, hel stadhuis, het post
kan :oor en andere voorname gebou
wen zich bevonden. Met ve-schil'sn-
de8 doosjes en dekseltjes, vormden zij
huizen, kerken en torent-, en mat. ten
oud, afgebroken mes werktz hij a-es
bij. De andere jongens mochten oe
modderige klei afs.eken en aandragen
van den hoop, en takjes snijden van
de haag, om boompjes van kunnen
maken.
Laat Sienlje nou ook maar mee
doen, opperde Wim, die een lans voor
z'n zusje wilde breken, ze heit toch
goed op de klei gepest.
Nee, hè Jan vroeg Keesie den
chef van hel werk.
Nou, laat ze dau maar ibedoer
in dit doosie doen, om grooze huisies
té" maken, besliste Jan
Voor wat te? vroeg W.m.
Voor groote huisies en kerreke,
antwoordde Jan.
Daar!Met dat doosie, wees
hij aan.
Zal 'k mee hellepe I vroeg Ja»p,
die duf werk wel aardig vond.
Nee I commandeerde Jan, jij
mót takkies snije, om de boompies te
make.
Boompies make, heriiaalde Jan,
noumot je maar kenne.
Is niks, hè Jan! zei Keesie, gaat
wat gemakkelijkje snijdt de
topples van de lakkcenne
Nou, enne? vroeg Jaap,
Dan doe je de onderste blaadjes
der af, hè Jan! nou dan heb-ie
n boompie.
Ja! zei Jan, en dan nog 'n pun
tje der an snijedaar moL'-ie ora-
mtrs de grond mee in.
Jain was zeer bedrijvig m de weer
en lette op alles. Teekende met z'n
ka po; mes de strepen voor het stra
tenplan, en gaf daarmede de front
lijnen vaai de hukten aan, die de ge
vormde huizenblokken regeima'.g
naast elkander plaatsen, met de npo-
i-ge
nen,
en
>r dc verdere afwerking;
lijj boelseerde scboorsieene-i en kerk
torens, sneed met z'n oua uieo ramen
en deuropeningen uit, maakie van
fijn mos, op pleintjes, groene peik-
jes, die grasgazons inoesven vooroiei-
ïen, vormde luet behulp "ar afgep.uk-
te bloempjes, keurige plan eotrien,
piaaiste vlaggetjes op toiens, boots.e
mei stukjes nout ianuut nu palen na
eii plaveide van kitteUce.ljes hcusuhe
straten.
Zij werkten allen dappei mee, tn
iwnlaen schier geen aanuaüit voor wat
anders; bun sujikhandje6 veegden zij
nu en dan af aan de broeken tn
k.eitjes, die weldra overal groezelig
oaggersporen vertoonden.
Ai-se juilie flink werreke, zei
Wim. die buj was, aat z'n zusje niet
was uitgeschakeld, koop ik strakkles
'n cent suikere-erreljes en dan ver-
deele we ze.
HèHoor hèmzei Keesie,
noe kom je an 'n cent?
Heb 'k gekregc, nie waar Siene?
vroeg Wiin aan z'n zus.
Nietes? schreeuwde keesie.
Wélles! riep Wim, van m'n
oome.
Hooi' hij-hij heit geen eens
een oome, veronderstelde Jaap, hij
nan liege, nou!
Wa's dat dan? vroeg Wim, triom
fantelijk den cont voor den dag ha
lend.
O, nou, zei Keesie, jazie
jemaar 'k heb Liever drop.
Zeg Wimriep Jaap, koop lie
ver 'n toffeeLijm Jong zoo n
toffeenou ippes, zeg!
Ja, maar 'n toffee kan jp me ver
deelo, verklaarde Jan, neem dm maar
trreijes.
bokola, da's lekker 1 was S:en-
ijes oordeel.
Mot nier nog wat an t postk?-
toorl informeer..c Jaap, die druk
doende was aan het dak van dat ge
oouw.
Dér motte Toch 3radè an bn. ié
tillogn-f'.-ere, opperde Kéèsie, hier ra
die pa-il toe, nie Jan!
J-a 1 antwoordde deze, maar we
liebbo geen dradc.
Nec-rn 'n draadje wol van -Sen-
tje der kous, stelde Jaap voor. Joon
hij 'n rafelend eindje opmerkt».
Mae dat Sieni vroeg Jar
Och, jawel, an.weo.-döe lpt
meisje. meteen aan het cinl trek
kend en de kous uitrafelen»!
Zoo!Zóó is het genogt, zei
Jan, breek nou maar af.
Nou, fijn hèzei Keesie, nel 'n
echte, tillegraafdraad.
Zoo pratende en werkende was de
stad langzamerhand geh.-pl gnreed
gekomen, en jui6t wilden d» kir »©ren
gezameïtliik op een een weinig \rr-
der liggenden boomstam gaan zilfpn,
van waar zij, uitrustende, her gpheel
goed konden overzien, toen pies »m
den hoek van de haag twee porscin-n
zichtbaar werden.
Sstjonges de burgemces
terriep Jan.
Die was het inderdaad met den
volontair op de seo-etarie, Baron van
Hennepzeel tot Molenrad. Do burge
meester hijgde on pufte, want Zï,T:e
Edel Achtbare was omzettend dik.
waardoor hij zich moeilijk kon bewo
gen. De baron was mager en uiterst
chic en elegant gekleed.
—Wet verduvei ihijgde de Lur-
gemieesier, wat doen die jongens hier
met die modderboelWat inot dat
Blikslagers et1© kwajongen*
Phoe!Phoe!
Dat hebbe w ij gemaakt, zei Jan
resoluut voord em dag komend.
Zoo!J ij zeker!J ij mot-
te der weer b:e zijn, hè?Wat
mot die rommel»Wat stelt dat
allemaal voor?
Onze stad, burgemeester, zei Jan.
Zoo!Onze stad?Cliut
ja, nou zie 't bet okO, cat .s
zoo'n blikélageiBcne rauker, zei de
burgermeester tot den baron, maar
leuk gemaakt, vin u niet?
Aerdig, verbaezend aerdig!
knikte de baron.
't Koiup loch allied uM, zei ae
burgervader, hoe grooter beest, hoe
grooler gc-estIs de grootste
rakker van 't dorp, mot je wete
maar knap gedaan, hè?
Aerdig, verbaezend aeidig! zei
de baron weer, de stad dooi' z'n
nel beloerend.
En toen vroeg de dikke burgerva
der aan Jan alle inlichtingen, om
trent óe verschillende on-ierdeelen
van de stad in reliefbeeló.
En dat is het posLüan'.oor
vroeg hij, met z'n stok aanwijzend, en
dat, ue kerk!en dat de schooi?...
en welke straat is dat?
De Wcsiersitaa., legde Jan uit
Aard.g, vm u niet!
Verbaezend aerdig! z^i weer
de baron.
En dat is 't plan»soentje vóór 't
ziekennuis tJa, ja, dal ken ik...
eu uat beone de bóomen in de Sta
tionsstraat en dat het stad-
liu-s! Verduveld mooihè?
Verbaezend aerdig!
En wat .o dat t vroeg de burge
meester verder, op een poppetje vóór
liet stadhuis wijzend.
Dat is de veldwachter, expl.ceer-
de Jan.
Orosjeaeel, hé?
Verbaezend aerdig, was weer dce
barons conclusie.
Maar eje hab toch les verge
ten, zei plots ue burgervader tot Jon.
Verge,en vroeg deze, hei geheel
nog eens overziende.
Ja, zei de omvangrijke esc-boer,
den burgemeester zie iik met.
lachte de zoom van den kar
rijder, daar hadde we geen modder
genogt voor!
llm zei de burgemeester,
terwijl hij aanstalten maakte zijn
weg te vervolgen, nouruim me
die spurrieboei dolik op en vlug wal,
noor je 1
Verbaezend aerdig, bleef de ba
ron volhouden.
Miisniana
£ea Engelsen journalist over
het bolsjewisme.
W. T. Goode, die als bijzonder cor
respondent van d© Manchester Guar
dian meer dan een half jaar in du
Sovjetrepubliek heeft vertoefd, vat in
dat blad zijn indrukken van het bolsjé
wisme als volgt smnen:
De bo.sjewiki zijn er niet in ge
slaagd bet communisme ingang te
doen vinden, maar daaruit votg; nog
,vo»sterkt niet, dat ©on andere.regee
ringsvorm, Rusland van bulten al op'
gelegd, heilzamer zou werken. Ik beu
volstrekt géén kampioen voor het bols
jewisme, maar toch gevoel ik mij ver
plicht te erkennen, dat het van Ue re
peeringen die sedert Maart 1917 in
Buslaiid aan het joer zijn geweest,
zich liet langst staande heeft gehou
den, het meeste heeft gecsan cn het
grootste bestuursbeleid heeft gotoond.
De leidei'6 van het bolsjewisme
zijn idealisten en zij hebben met een
bijna bovcnmenschclijke energie
werkt om hun idealen te verwezenlij
ken. Deze mannen zijn volkomen op.
'recht On alle in West Europa vei"
spreid© v©cha!en over hun baatzucht,
hun ongebonden leven, hun persoon
lijke eerzucht, zijn praatje». Dp leiders
leven zeer eenvoudig en gaan geheel
op in de taak die zij zichzelf hebben
gesteld.
Als men nagaat, wal zij tot ©tand
hebben gebracht, blijkt dat zij de le
vensvoorwaarden. de loonei» en den
werktijd van de arbeiders aanmerke
lijk hebben verbeterd en den werken
den stand hebben geleerd van den
vrijen tijd e©n beter gebruik ;e maken
dan vroeger
Hun agrarische politiek ts volkomen
zakelijk. Zij hebben ongetwijfeld op
groote schaal laBd onteigend, zonder
vergoeding, maar zij hebben liet ver
deeld onder hen, die het kunnen cn
willen bewerken Dat ig niet lukraak
gegaan, maar zeer stelselmatig en doel
treffend
Zoowel in de steden als op het
platte land. waar ik geweest ben, heb'
ben zij de orde en de veiligheid gtf*
handhanfd. De wijze waarop zij dat
hebben gedaan moge hardhandig zijn,
ze zijn in elk geval geslaagd.
De schrijver erkent dat de bolsjewf-
k! en met name de rovo'utionnaire
rechtbanken zich ean excessen hebben
schuldig gemaakt, vooral In den eer
sten tijd na d© revolutie. In den laat-
sten tijd zijn die rechtbanken echter
hervormd en de waarborgen eener
onbevangen rechtspraak aanmerkelijk
uitgebreid.
De geruchten over gruwe.en zijn
volgens Goode schrikbarend overdre
ven. Er zijn stellig wreedheden ge"
plcegd, doch niet stelselmatig eu ze*
ker niet erger dan hetgeen aan d©
■fromlen van Denikin, Petljoera en de
Polen, en na den burgeroor.og in Fin
land is gebeurd. In dit opzicht hebben
de „rooden"' en de „witten" elkaar
niets te verwijten.
Op onderwijsgebied getuigen do
maatregelen der bolsjewiki van een
breeden blik en de resultaten ervan
zijn goed. Voor de bevordering van
volkshygiéne, geneeskundigen dienst,
moederschapszorg en vooral de zorg
voor de kinderen hebben zij zeer veel
gedaan en bewijzen dat zij de verant
woordelijkheid van den staat voor de
ze belangen ten volle beseffen.
Verder hebben zij, onder reusachti
ge transportmoeilijkheden, de voed
selvoorziening van het geheelc land
zoo goed mogelijk geregeld.
Ten aanzien van de kleine volken,
die ach van Groot-Rusland hebben
.afgescheiden, zijn de Bol6jewiki de
cenigen onder de elkaar bestrijdende
tegenstanders, die zich bereid hebben
verklaard.de onafhankelijkheid van de
ze volken ie erkennen.
Tn West-Enropa besluit Goode
dient men er zich rekenschap van te
geven, dat de val van de bolsjewisti
sche regeering geenszins de vernteü"
ging van het bolsjewisme be'.eekenen.
AL er, met hulp van builen, in Rus
land eeu regeenng mocht komen, die
onder democratische allures ©en reac
tionair wezen verbergt en'dat vret"
zen niet alleen alle revolutionairen in
Centra,-U-Rusland, maar ook de rand
staten dan zou dat ©'echte het
bolsjewisme ,als geestelijke strooming,
versterken. Al6 m.'ii bovendien in aan.
merking neem;, dat c!e_ arbeiders en
kleine boeren nooit afstand zullen wil
len doen van de weldaden, die hol
bolsjewisme hun heeft bewezen, dan
•moet men inzien dat een dergelijke
contra-revolutie slechts nieuwen strijd
en nieuwe onrust kan brengen. Indian
in. a. w. Kolisjak en Denikin er in
mochten slagen het oude regime en dc
oude agrarisch© toestanden te herstel
len, dan zou dat hot begin zijn van
een nieuwen btoedigen burgeroorlog
POGROMS.
Dr. Paul Nathan schrijft in het „Bcrl.
Tagcbl." een artikel over pogroms iu
Polen en de Oekraine. Omtrent de ge
beurtenissen iu het laatste land deelt
hij mede„Uit de documenten die ik
ontving, blijkt, dat ongeveer vecr-ig-
duizend menschen bij deze pogroms ziin
"■dood en honderdduizend verminkt.-
Ilct aantal gemeenten, waar pogroms
plaats vonden, bedraagt meer dan hon
derd. De materieele schade wordi op
ruim hondeid millioen roebel geschat.
„Enkele voorbeelden in het stadje
Trostjanetz in Podolié is geen Joodsrhc
man in leven gebleven. Men heeft allen
meer dan 500 vermoord. In Kclt-
schin had eerst een pogrom plans.
Da a werd het geheelc dorp, alleen
uu juten huizen bestaande, in brand
gestoken. In Elisabethgrad gouver
nement Cherson heeft men So.000 Jo
den uitgeplunderd. In Tscherkassv
gouvernement Kief zijn 1500 Jodcp
gedood."
L-'euiiieton
Be tacii tniiisMvaiier
DE GESCHIEDENIS ?AN DEN
VOORVADER VAN DEN ROODEN
PIMPERNEL,
door
BARONESSE ORCZY,
57)
llij was nu ©ven bereid geld te W
lien voor pen samenzwering tegen
den stat: cr ais tegen üe aarts
hertogin of Jan van Oostenrijk, als
hij er maar een groot geldelijk voor
deel in kon zien en hij liet zich met
een gerust geweten, zoowel door
Waurits van Nassau .als door den
heer van Stoutenburg omkoopen.
Maar als hij eenmaal volop geld had
gekregen, hield hij zijn woord; slechts
dcor ii» de gunst tc blijven van de
verschillende politieke partijen, bleef
hij vrij van vervolging.
Diogenes wist precies wat liij tc
verwachten had, toen hij van Nïco-
laes Bercsteyn den brief en liet geld
voor Ben Iaajc ontvangen had: !•-
was daarom in het minst niot. ver
wonderd, toen hij liet edit type van
den geldschieter en woekeraar her-
koIiuc, uat uii at meermalen tn zijn
Jcvcm had ou.moet.
Ben lsaje, ute reusachtige som
men voor zijn Hooggeplaatste klanten
bewuardc, droeg een lange, vette kaf
tan van zwart laken, uigedragen en
kaai aan ellebogen en knieen; de win
kel waar overeenkomsten gesloten
werden door regeeringen, zoowel als
door particulieren, overeenkomsten
waarvan de sommen millioenen gul
dons bedroegen, was slechts gemeu
beld me.t enkele matten stoelen, een
ol twee tale.e zwart van vu.il en
ouderdom en een stuk versleten ktu-
pet in een hoek als eenig schijn van
gezelligheid.
Maai' dit alles kon Diogenes niets
schelen natuurlijk. Hij ging on een
der .matten stoelen zitten op uitnoo-
diging van zijn gastheer en haalde
eon 1 ge papieren uit den binnenzak
van zijn wambuis.
't Zou zeker tijd sparen, begon
hij droogjes toen hij zag, dat de man
homnog steeds wantrouwend bekeek,
als je nu maar dadelijk bekende,
dat je Ben Isajc bent, de bekende
Rotterdamschc goudsmid. Ik lub
hier ccnige brieven, die ik Ben Isajc
persoonlijk ter hand moet stollen; zij
zijn geschreven door Nicolaes B re
st cyn lüt Haarlem en leggen liet
dooi van mijn komst uit.
Van Nicolaes Beicóieynl ri<-.-
onder blijkbaar geru-lgcstcld. -
aai om ïiebt gij niet eerüer zijn
naam geboemd'? Ik ben altijd tot
mijnheer Beresteyn's dienst. Ja, wer
kelijk, mijn naam is Ben lsaje. U
hebt reden genoeg om hieraan te
twijfelen, maar
Ik heb er geen oogenblik aan
getwijfeld, kerel, van hel oogenblik
af, dat ik je door de opening van de
deur gewaar werd. Dus nu verder
geen praatjes, verzoek Lk je. De tijd
gaat voorbij. liter is do brief, dien
de heer Berestcyn inij voor jc gege
ven heeft.
Hij overhandigde den brief aan
Beo Isa.je, bij wa© eigenhandig door
Bcrestjeyn geschreven en omlertee-
kehd. De man nam hem aan en trok
een stoel dicht bij het licht op de
tafel, vouwde liet papier open en be
gon te lezen.
Diogenes nam hem in dien tii<'
eens nauwkeurig op. Dit was dc man
die na dezen avond GDda in zijn
hoede zou nemen, op verzoek van
haar eigen broeder; hij, Diogenes
zou dan vrij zijn, hij had zijn woord
aan Bcresteyn gestand gedaan en hij
zou vrij zijn, misschien wel over cm
uur al. om zijn eigen p'.annen te ma
ken, om de jonkvrouw aan haar be
droefden vader terug te geven door
haar in t geweld uil de handen van
dezen man tc verlossen 1
logclij
dc
mdcrnemco. Een som
in vijfhonderd duizend guldens
achtte hem in Haarlem, altijd in
het geval, dat hij Gildu kon overha
len of dwingen zijn aandeel in haar
ontvoering voor eeuwig geheim te
houden.
Hoe dit alles moest gaan, daar ha'
hij nog niet over gedacht; maar dat
hot mogelijk zou zijn, daar twijfelde
hij met aan. 't Zou hem een onder
houd met haar koeten hedenavond
nog of anders morgen, één belofte
maar om haar naar haar vader te
brengen cn hij zou morgenavonu
reeds met haar in Leiden en den vol
genden dag in het bezit van het for
tuin zijn.
Geen wonder, dat terwijl deze vroo-
lijke gedachten door zijn brein scho
ten, zijn geduld km einde was, toen
Ben Isajc, na den brief doorgelezen
te hebben hem voor een tweeden
lieer ging lozon.
Ben jc nog niet klaar met leaem,
sinjeur? Mij dunkt d© brief is duide
lijk genoeg.
Hee'. duidelijk, dank u, ant
woordde Ben lsaje, vouwde den
brief to: en stak hem in den zak van
zijn kaftan. Ik moet onderzoeken
cf jonkvrouw Gilda Beresïevn, die
gij onder uw hoede hebt. gezond en
wel is en geen klachten heeft over
uwe behandeling, nadat cii haar in
de straten van Haarlem hebt ont
voerd. Dth.ina iii- v. :k h.uu eerbiedig
en veilig brengen naar myn particu
liere woning builen dc syid of naar
een andere plaats, die ik ge*
acht en haar daar houden en vor-
zorgeu, zooJang de heer Bercsteyn
dat wenscht. Dit wordt mij aïics uu
delijk beschreven in dezen brief en
daarenboven nog, dat u voor uw
diensten zult omvangen de som van
drie duizend gulden tegen uitwisse
ling viui dc schriftelijke verbintenis
van uw kant.
De man sprak langzaam en mot
overleg, te langzaam voor het geduld
van Diog&noe.
Hij viel dus ongeduldig in:
En is dat alles wat de brief in
houdt?
Ben lsaje gliml.acli.tc spottend.
Niet bepaald alles, zei hij, er
Is natuurlijk ook nog sprake van
een betaling aan mij.
E11 zeker ook nog eenig© voor
waarden, denk ik, die met die beta
ling in verband staan. Nicolaes Be-
resteyn is zeer voorzichtig voor zijn
leeftijd.
Er is maar een voorwaarde,
waarin mij gelast wordt do. jonk
vrouw te bewaken zoodra zij onder
mijn dok v< rtoeft: op haar te letten
en haar als het kan geen oogenbhR
uit het oog ;e verliezen. Hij vermoedt
dat zij eik oogenblik zal trachten te
.ütrnuppi 11, wat hij mij streng be
veelt ie voorkomen, ja ik moet zijn
zusier ais een soort Krijgsgevangene
beschouwen, uie zelfs op haar ©ere
woord niet mag worden losgelaten.
Hut eenige antwoord vuoi Diogo-
Öês was een lang gerekt zacht hul
len.
Ook go'ast de heer Berestcyn
imj, vervolgde lsaje zoetsappig vrien
delijk, een oogje op u te nouuen,
zoolang als de jonkvrouw ondor mijn
dak vertoeft.
Deze opdracht zal moeilijker
je zijn, goede vriend, dan ju
denkt, antwoordde Diog.nas scnater-
lacheild, ik zou je dan werkelijk
raden een paai extra wachten bui
len voor je deur te zetten.
Jk heb hier veel oingon v»ui
waimic en veel geld 111 huis, ant
woordde de man eenvoudig'. ik
heb een uitgelezen wacht van tien
man, die hier eiken nacht slapen cn
twee mannen, die bij de deur tot
's morgens wacht houden.
Weer klonk een zacht gefluit lus-
sclien dc lippen van den phliosool.
Je bent zeer voorzichtig, Rocdo
vriend! zei hij kalm.
Men moet wel zijn voorzorgen
nemen tegen dieven en inbrekers.
En zal die uitgelezen wacht vs»
tien man dc jonkvrouw vannacht
nog naar je woning brengen?
D - ander schudde longman» liet
fd.
(Wordt vervolgd).
