Eoiteniaadsch Overzicht
L-'euflleton
De Lachende Kavaiier
StasisnSsuws
Het Toaneel
Kantonnerecht
Tweecïi klad.
Donutrriag 13 Hovenibcr 1319
Bljüslandüouwwioicrsciioo!.
la den gemeenteraad al
hier jjonpieAéD over ècii jaZHlbuUw-
w.nlerKCiioel, over ae wenscneiijkiieid
daarvan voor ae uitgestrekte en wei-
varenvie gemeente llaarieirinieimeer.
'i ls zöner eigenaardig, dal m een
landl>ouwc-;iMruiu als de Haarlem
mermeer nog geen winters choui is g,-.
vesligd. In de prov.ncie Grciningeai
zij ii iwee w ui ter schol en en de mid
delbare landbouwschool; alle tot den
nog gevuld, lller in isoorü-Hoilanu
éen winterechooltje te Schagem met
lialf bezette lokalen.
Worut in oifto provincie het belang
van ilegfciijk lanabouwonderwijs nog
nel ingezien 1 't Schijnt zoo!
't is echter goed. dat in den Raad
het onderwerp ter sprake is gebracht,
ofschoon, zijn onze inlichtingen juist,
op hel Minister .e van Landbouw plan
nen bestaan het aantal w-nterecholen
uit te breiden en Haarlemmermeer
ook op het lijejt staat. Medewerking
door drang van gemeentewege ie ecii-
ter ook noodzakelijk en goed.
De voorzit.er van den Raad aeide, i
dat er bij D. en W. plannen bestaan
groote plannen, n.l. het st.chten
van een nieuwe school voor M.U.L.O.
en daaraan verbonden een landbouw
school, waarin tevens gelegenneid zou
gemaak. worden voor het huishoud-
ondeiwijs aan boerendochters en taal
ons hopen ook voor anderer dochters.
Prachtig! maar toch een siunenkoppe
ling, die m.i. niet goed zal blijken te
zijn.
'Jiizc burgemeester heeft Idealen
eenr ijver de/er woorden ook. En dan
zou bij wemschen: een nieuwe M. U.
L. O.-schoo) op het terreoi der be
staande; een flink ingerichte school
op den groei onzer gemeente gemaakt,
met een lokaa.' voor gymnastiek, mc-i
lok«.I en voor huiehoudondei wijs.
De landbouwschool moet komen
binten het dorp, op een flink stuk
grond; boter mg. de landbouwschool
moei gebouwd worden op een boerde
rij van pl.m. 20 hektoren land op een
proef boerderij, dii is een eisch des
tijde voor onze provincie. De provin
cie Groningen heeft reeds haar proef-
boerderij. Dc tijd der proefvelden is
voorbij 't is een gepruts, waar wem
of niets inter van valt le leeren.
De Hollancteciie Maatschappij van
Landbouw en de overige landbouwcor
poraties moeten de handen ineenslaan
waarvoor is die ellendige verdeeld
heid hier toch dienstig 1 en stichten
een proefbeerderij.
Het Rïjik of <Je gemeente dient een
stuk op de boerderij ter beschikking
te stellen om daarop een flinke land
bouwschool te stichten.
Dat is rn. i. de weg, die moet wor
den ingeslagen!
Niet dus liet opeenstapelen van ver
schillende inrichtingen van ondeirwijs
op een betrekkelijk kl-rn terrein.
Ik hoop van harte, oat in den Raad
du i la noen van B. en W. goed zullen
worden overwogen dat er iets goeds
tot stand zal komen, maar ook hoop
ik, dat do landbouwcorporaties zul
len doen, wat op h u n weg ligt: d.i.
de srt.i chiting van een proefboerderij en
daarop een Rijkslamdbouwwinter-
school.
V.
De Dultschs enquêie.
commissie.
Woensdag werd de tiende zitting
van deze commissie gehouden; Eerst
kwam nog even de duikbootoor'.og
ter sprake. Er werd aan den ex-kanse.
lier V'on Bethmann Hollweg gevraagd
of hij met de marine-autoriteiten on
derhandeld had om den reeds afge
kondigde» onbeperkt en duikbootoor-
ilog te herroepen in vei band met de
vredesactie van president Wileon.
Von Bethmann bevestigde dit. Hij
had evenwel van de marine-mensclven
het antwoord gekregen, dat de reeds
uitgezonden duikboot'en niet meer
terug te halen waren.
Bernstorff (gewezen gezant in Ame
rika): Als gezegd was, dat officieel
order aan de duikbooten herioepen
was, maar dat wel een enkel ongelul:
kon plaats hebben, omdat niet alle
duikbooten met het tegenbevel ie her
roepen waren, dan zou de vredesbe
middeling van president Wilson toe.'
doorgegaan zijn.
Iliema werd de vroegere vïce-kuu
Beller Helfferich gehoord. Hij protos
teerde er allereerst tegen, dat hier
getuigen den eed moeten afleggen,
terwijl er veel kans is, dat zij later
DE GESCHIEDENIS VAN DEN
VOORVADER VAN DEN ROODEN
PIMPERNEL*
door
BARONESSE ORCZY,
Onthoud voprai, dat je alien
Vi^ór tien uur vanavond terug moet
zijn. Inloot Stoutenburg op den be
velenden toon hem eigen. De
jonkvrouw eerst en jij met dien ke
rel later, 't ls nu even acht uur; je
hebt den geheelen dag voor je. Laat
de slede voor de molenaarswoning
halt houden; alles zal daar in orde
zijn om de jonkvrouw te ontvangen,
"t Wachtwoord moet zijn: stilte, be
scheidenheid en spoed begrijp Je
me?
Begrepen, heer, antwoordde Jan
eenvoudig; hij maakte het militair
saluut, draaide zich op de hielen om
en verliet de kamer.
De twee vrienden waren weder al
leen; zij spanden hun ooren in om
elk geluid van beneden op te van
gen. Gedempt door den mist drongen
de korte bevelen van Jan toch dui-
voor die verklaringen voor *t Sfaatsge-
rechtshof vervolgd zulcn worden. II ij
vuor zich zag daartegen evenwel iliet
op, omdat hij overtuigd is zich niets
te verwijten te hebben.
De voorzitter: 't Staatsgerechtshof
hangt nog volkomen in de luchltl
ln zijn verklaring zei Helfferich
daarna:
„De kwestie van den onbeperkten
duikboot-oorlog was uitsluitend een
kwestie van militaire en politieke
oorlogvoering, van doelmatig bande
len. Van een va banque-ep6l was
geen sprake. Ieder was zich de groo
te verantwoordelijkheid ten volle be
wust en verdedigde datgene, wat bij
voor God en zijn geweken voor de
redding van het vaderland aanzag
Wij moesten er acht op geven, dat wij
van de zijde von Amerika niet bij de
Entente achter werden gesteld".
Voor's besprak 'hij breedvoerig de
vredesactie van president Wilson. II ii
"»rwachtte daarvan niet veel. „Wil-
t«on, zoo zei hij had het volken
recnlt op de lippen, maar maakte alles
ondergeschikt aan de handelsbelan
gen". De munitie-leveringen aan de
Entente waren volkenrechtelijk twij
felachtig. Ii. den oorlog koosWilson de
papieren neutraliteit, omdat die een
zijdig de Entente ten goede kwam.
Deze „papieren neutraliteit" heeft
den oorlog voor jaren verlengd en
millioenen mesnschen gedood of inva
lide gemaakt Wilson wilde echter
geen belemmering van de zaken, die
daarin bestonden, dat uit de tranen
van Europa Amerikaansch goud werd
gemunt. (Lulde bijval van het pu~
bliek).
De voorzitter verzocht alle uitingen
,van goed- of afkeuring na to laten.
Dr. Cohn: Misschien kan den getui
ge ook verzocht worden, er acht op
te s'.aan, dat zijn verklaringen nie<
•al te zeer in strijd komen met de be
doeling, de waarheid vast te stellen.
De voorzitter: Iedere geiuige mag
zich zoo uitdrukken, als zijn gevoe
lens hem ingeven.
Dr. Helfferich: liet Dulische volk
was rich volkomen van den toestand
bewust. Eerst later werd zijn helder
inzicht door de leugen-redevoeringen
van Wilson vertroebeld. Het Duitsclie
volk wist, hoeveel onverstand, onop
rechtheid en hardvochtigheid er in
Amerika bestond. De gerecht ■aardig'
de verontwaardiging van het DuHschr
volk moest soms om politieke redenen
ingetoomd worden. Hit rijksbestuur
zag duidelijk in, wat de interventic-
van Amerika in den oorlog voor ons
zou beteekenen. Wij waren steeds
iedere rose-kleurige voorstelling tegen
gegaan en hadden ons zelf voorgehou
den, dat wij bij mislukking van don
duikboatoorlog voor eeuwen verloren
zouden zijn. De Rijksdag nam zulke
verklaringen met ongeduld in ont
vangst.
Vocuns wees Helfferich er nog op,
dat gezegd was dat Wilson dadeJijx
na zijn herkiezing een vredesactie
zou beginnen- Er werd toen evenwel
niets gehooid.
Na don gunstigen afloop van uen
veldtocht tegen Roemenië was de ge
legen head er om den oor->og halt le
gebieden.
Den bisten October bracht de kan
seller den keizer rapport over den
toestand uit, waarop de keizer met
het volgende schrijven antwoordde:
„Het voorstel vrede te sluiten, is
een zedelijke daad, die noodig is om
de wereld ook de neutrale van den op
ben drukkenden last te bevrijden. Tot
zulk een daad is een hearscher noo
dig, dia een geweten heeft, zich voor
God verantwoordelijk gevoelt en een
hart voor dc mensclihoid bezit, dot
onbekommerd om verkeerde uitleg
ging van zijn stappen, den wil heeft
de wereld van haai- lijden te bevrij
den. Ik heb den moed daartoe. Ik
wil het in vertrouwen op God wa
gen"-
Deze brief heeft zoo vervolgde
Helfferich destijds diepen indruk
op mij gemaakt en ik vraag: Is er
iemand, die aan de eerlijkheid van de
bedoeling van den keizer, om vrede
te sluiten, twijfelt? Het zal altijd een
eer voor den Duitschem naam zijn,
dat van Duitschland en zijn bondge-
nootên de eerste stap tot den vrede
is gedaan. Men moge de tactische
doelmatigheid van het optreden be
twijfelen en ook de vraag opwerpen,
of het juist zou zijn geweest, wilson
den voorrang te laten, maar tenslot
te zijn dit tactische finesses Het gaat
hier niet over een kwesfie van eti
quette of van tafelschikking bij een
diner, maaT over menschheidsvraag-
stukken.
Waar oen wil is, is een weg. Wie
wil betwisten, dat wij den wil tot
vrede hadden? Het zou onder alle
omstandigheden tot, vrede gekomen
zijn, wanneer een glimp van dezen
eerlijken wil bij onze vijanden en bij
de mannen in de machtigste neutra-
delijk tot hen door, ovenais liet tegen
elkander klinken dei- ijzeren schaat
sen en het gestamp der zware laar
zen op don grond. Tien minuten la
ter waren ook deze geluiden ver
stomd- Jan en de zijnen waren ver
trokken om Gilda te halen.
Berestejn had zijn gelaat in de
handen verborgen, als door plotse
ling berouw overmand. Stoutenburg
keek een oogenblik stilzwijgend naar
hem; zijn mager gelaat zag er in het
bleek grijze licht, dat door het kleine
raam viel, ingezonken en vertrokken
uiu Een hartstocht, grooter dan die
van zijn vriend neerdrukte, vervulde
hem. zijn eerzucht streed met zïju
liefde, en zijn berouw met zijn vast
beradenheid. Maar boven alles ver
scheen voor zijn oogen het beeld van
Gilda in deze half verlichte kamer,
vol verwijt., Liefelijk en verleidelijk
schoon. De wensoh om haar op het
belangrijkste uur van zijn leven in
zijn nabijheid to hebben was de war
re reden, die hem ar toe gedreven
had, Berc-steyn over te halen om haar
hier heen te laten brengen. Hij ge
loofde, dat Gilda's bijzijn hem in zijn
duistere plannen geluk zou aanbren
gen en mei een zorgeloos schouder
ophalen schoof hij alle gedachten
aan het kwaad, dat hij haar gedaan
had, van zich af, om alleen te den
ken aan zijn hoop, verwachting en
vast vertrouwen, dat een heerlijke
Te mogendheid aanwezig was ge-
Wij wilden ge^n plannen van
WiLsou dwarsboomen. WjJ stonden
sceptisch tegenover Wilson.
In 't vervolg van zijn rede dokte
Helfferich dit standpunt nog eens
aan. Hij besloot:
„Achter de boodschap van presi
dent Wilson van 22 Januari l'Jri
toonde zich reeds bet gezicht van den
Wilson van Versailles".
Hkirop worden de beraadslagingen
afgebroken. Heden, Donderdag, vindt
.slecht® een interne zitting plaats.
Vrijdag zai dr. Helfferich zijn ver
klaring voortzetten.
Met het verhoor van Hiadenbi: -
zal eerst Maandag een aanvang
worden gemaakt
HINDENBURG TE BERLIJN.
Uil Berlijn wordt aan de Telegraaf
geseind
Generaal-veldmaarschalk von Hinden
burg, die door de parlementaire onder
zoekingscommissie als geiuige is op
geroepen, kwam Woensdag uit Hanno
ver te Berlijn aan. Aan bet station wa
ren Ludendorff en anderen ter begroe
ting aanwezig. By de aankomst van den
trein speelde de muziek. Het publiek,
dat den veldmaarschalk herkende, be
groette hem met luide sympathiebetui
gingen.
Door rechtsche bladen worden scher
pe opmerkingen gemaakt, naar aanlei
ding van het feit, dat generaal-vcldmaai-
scbalk Von Hindenburg naar Berlijn
was gekomen in een waggon, die aan
een goederentrein was aangekoppeld. Dc
verklaring is eenvoudig deze, dat on
middellijk op hel verhoor van Helfferich
het verhoor van Ludendorff zal vol
gen. terwijl de laatste verklaard heefi
slechts gezamenlijk met Hindenburg
voor de commissie te willen verschijnen,
daar hij zijn helper is geweest. De com
missie heeft er van afgezien alleen Lu
dendorff te hooren en besloot maar
schalk Hindenburg zoo spoedig mogelijk
naar Berlijn te ontbieden, met het oog
op de stopzetting van het verkeer. De
reis kon slechts op bovengenoemde wi' :e
plaats hebben.
Ue Luitsoh© krijgsge
vangenen.
Te Berlijn is een groote vergade
ring gehouden van de rijksvereeni
ging van vroegere krijgsgevangenen.
WaCff senit daarover:
Het woord voerden- de bondsvoor
zitter Bareanti en freiherr von
Lersner. De vereeniging ta.t Lhans
500 af deelingen in het Duilsche rij a
en wil een vlammend protest de we
reld inzenden tegen het feit, dat er
in Frankrijk nog altijd honderddui
zenden krijgsgevangenen in eliende
en slavernij zuchten Toen von Lers
ner, die als officier in Frarische ge
vangenschap geweest Ls, het vreese-
lijk lijden van de Duitsclie krijgsge
vangenen schilderde, onderbraken
snikken van de vrouwen en moeders,
uitroepen en verwenschingen van de
mannen tegen Clemenceau, de eenige
oorzaak van dit lijden, zijn woorden.
De onwrikbare eenheid van het volk,
Bonder aanzien van partij, moet het
daarheen voeren, dat nog in dit jaar
ook Frankrijk zijn krijgsgevangenen
uitlevert
Na een dringenden oproep aan dt
bevolking om deel te nemen aan de
dertig protestvergaderingen op Zon
dag a.s., werd eenstemmig een be
sluit aangenomen, dat eindigt met de
woorden: „Vrijheid voor weerlooze
menschen. Voor den dag met onze ge-,
vangenen!"
We herinneren er aan, dat dezer
dagen juist begonnen is met de vrij
loting der Duitsclie krijgsgevangenen
uit Frankrijk.
Er is evenwel nog een nader bericht,
dat dit transport al weer gestaakt is.
Ds herdenking ven den
wapen stilste nö.
In zijn boodschap op den herden
kingsdag van den wapenstilstand,
zegt president Wilson o.m.:
„Wij zijn hier in Amerika vervuld
van plechtigen trots, als wij denken
aan dien heldenmoed van hen die in
den dienst van hun land gestorven
zijn. Tevens bezielt ons de dankbaar
heid voor de overwinning; zoowel om
dat deze ons van vele dingen bevrijdt,
als om de gelegenheid die Amerika
daardoor krijgt om zijn sympathie
voor den vrede en rechtvoarigheid in
den Volkenbond te toonen"
De mijnwerket-sstaklng in
Amerika.
•Thans wordt gemeld, dat het nog
,niet bekend is, of de stakende mijn
werkers de order van de besturen om
de staking te beëindigen, zullen gehoor
zamen.
De regeering heeft hel voornemen
onmiddellijk de mijnwerkers en het
technische personeel bijeen te roepen
om over een loonovereenkomst te on
derhandelen.
Uit Washington wordt nog geseind
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag hebben stakers van de „Industrial
Workers of the World" geschoten op
dc bewakingsirocpen, waarbij drie man
gedood en velen gewond werden. Er
toekomst haar schadeloos zou stellen
voor al wat zij door zijn schuld ge
leden had.
XXXII.
Een nachtelijke tocht.
Dien zelfden vierden Januari zat
Gilda Beresteyn stil en in gedachten
verdiept in dc kleine kamer, die in
het huis van de.n bankier Ben lsaje
ter harer beschikking was gesteld.
Een paar uur geleden was ze te
ruggekomen zich haastend als een
opgeschrikt dier, dat nel aan een
groot hoewel onbekend gevaar ont
snapt was. Ze had zich op het kleine
bed in de alcoof geworpen en was
nog wanhopiger dan zij de laatste
dagen gewee&t was.
Een straal van hoop was door do
duisternis gebroken van haar ellen
de; eeret nog flauw, om eindelijk ge
heel te verflauwen. De teleurstelling
die ze ondervonden had, werd haast
tot physieke pijn, haar hart klopte
ondragelijk en bij de teleurstelling
kwam nog een gevoel van haat, van
vernedering, een gevoel dat anders
was, dan alle leed wat zij tot nu toe
gedragen had.
Een man had haar kunnen helpen
en hij had het geweigerd; hij had
haar kunnen helpen om een daad te
verijdelen, die afzichtelijker .was dan
hebben verscheidene arrestaties pleats
geltad. In den nacht heeft de menigte de
lantaarns uitgedraaid en eea aanval ge
daan op eea gevangenis. Een gevangene
werd gelyncht, terwijl de andere gevan
genen door de soldaten in veiligheid
konden worden gebracht*
Volgons de laatste berichten zijn bij
het jongste optreden der justitie tegen
de radicale elementen in de Veroenig-
de Staten meer dan 251XJ arrestaties
verricht;
E BURCEROORLOC IN RUSLAND.
Uit Helsingfors wordt gemeld, dat
Yoedenitsj een nieuw offensief begon
nen is, hij heeft de Bohjewiki in de
richting van Gdof teruggeslagen en aan
zienlijke successen behaald.
De „Times" verzekert, dat de Polen
ook terrein op de Bolsjewiki veroverd
hebben.
Litbauen heeft een aanbod van kolo
nel Bcrmondt om vredesonderhandelin
gen aan te knoopen, afgewezen, omdat
het den kolonel als eea „usurpator" be-
schotfwi.
Litbauen heeft er wel in toegestemd,
deel te nemen aan een conferentie tot
oplossing van alle geschilpunten tus-
scheu Litbauen en Polen.
De Ethlandscbe minister van But-
tenlandsche Zaken heefi een radio
grain gericht aan Tschicherm, waar-
n hij voorstelt de gijzelaars tus-
acben Sovjet-Rusland en Esthland
uit le wisselen.
Verspreid nieuws
DE VERVOLGING DER OORLOGS
MISDADEN. De Entente Raad heeft
besloten de kleine mogendheden toe
ie laten bij de samenstelling van de
gemengde rechtbanken, bedoeld ix.
arL 22D van het verdrag van Vei sari-
les, belast inet de berechting; van dt
oorlogsmisdadigers, tegen wie ver
scheid ene Geallieerde landen klachten
hebben ingebracht.
UIT IERLAND Een sterke poli
tiemacht heeft een inval gedaan in
het hoofdkwartier van de nationalis-
ifache organisatie i„DaaI ELreanr,
te Dublin Er werd eetn groote hoe
veelheid papieren in beslag genomen
en drie parlementsleden zijn gearres
teerd".
Te Cork hebben gevechten plaats ge
had tusschen soldaten en burgers. Er
werden 40 gewonden in de ziekenhuizen
opgenomen.
HERDOOPT. 62 straten en brug
gen te Weenen zullen een nieuwen naam
krijgen, teneinde de herinnering aan den
tijd vóór de revolutie te doen verdwij-
DE NOOD TE WEENEN. Volgens
de Weensche bladen heeft het Bureau
v. Volksvoeding zich genoodzaakt gezien
dc distributie van meelproducten voor
kinderen onder de twee jaar, te doen
ophouden. Men vreest een groote sterfte
onder de jonge kinderen.
KARDINAAL MERCIER, die uit
Amerika temigkuirde, brengt thans
een bezoek aan Londen.
DE UITSLUITING IN SPANJE.
De tusschen patroons en arbeiders te
Barce'pna begonnen onderhandelin
gen zijn afgebroken, wegens weige
ring van partijen om resp. de uit
sluiting an de stakingen dadelijk op
te heffen.
NUMMER ZEVENTIEN, blijspel
van Dossier in de bewerking van
Falkland door De Tooneelvereeniging
Zelden hebben wij in onzen stads
schouwburg zoo uitbundig en zooveel
hooren lachen als g.steravond btj hel
spel van Nioo dc Jong en Bart Kreeft
in „Nummer Zeventien of de noodlot
tige gelijkenis". Nioo de Jong, innig
vermakelijk eai grotesk als de plotse
ling tot koning gebombardeerde
kruier en Bart Kreeft hoogst amusant
en den heel en avond fijn komisch als
de tot kruier gedegradeerde koning
hebben de zaal in één voortdurende::
lacb gehouden.
Het is een grappige, aardig gevon
den mop, deze klucht van RÖsslc-r den
schrijver van De vijf Frankforters.
Kruier no. 17 beeft het ongeluk zoo
sprekend op den regeerenden vorst te
gelijken, dat zijn positie daardoor bij
na onhoudbaar wordt. De commissa
ris van politie vindt die gelijkenis
voor Zijne Majesteit zoo compromit
tant, dat hij den kruier gelast zijn
snor af te scheren. Maar no. 17 staat
als de mo.cn 1 >.r van Sans Souci
op zijn burgerlijke rechten; hij meent,
dat de grondwet hem permitteert een
snor te dragen. Als de koning last
heef! van de gelijkenis, moei Zijne
Majesteit zijn gezicht maar verande
ren; liij, de kruier, verandert aan zijn
koninklijke facie niets.
Meen vindt het noodig den kruier
no. 17 tot Christiaan no 17 te br on gen
en de heele zaal schaterde, toen Nico
de Jong en Kreeft beiden met een
eonige misdaad, die m de geschiede
nis vermeld werd. Met de hulp van
dien man, had zij kunnen zorgen,
dat die misoaad met bedreven werd
en hij had geweigerd
Noen, erger dan aai hij had
haai' eerst haar geheim ontfutseld,
woord voor woord, hij had haar ver
trouwen ingeboezemd doordat hij de
hoop, die zij koesterde, gevoed haa.
Hij wist nu alles; ze had alles ver
teld, behalve de namen van hen wier
misdaad ze wilde verijdelen. Maar
die zou hij makkelijk genoeg raden.
Stoutenburg had hem natuurlijk be
taald om baar gevangen te nemen...
maar haar broei Nicotaes was Stou-
tanburg's vneuu en bondgenoot en
zijn leven en dat van zijn vrienden
rustten nu in de hand van dien
schurk, dóe hen verraden kon dour
de inlichtingen, die zij hem gegeven
had.
Geen wonder, dat zij uren achter
een wakker lag terwijl die Bombere
gedachten spookten door haai' hcofd.
De prins van Oranje, die onwetend
den dood tegemoet ging, of haar
broer Nicolaes en zijn vrienden ver
raden om den prins te wreken. Gees
ten van gestorvenen slachtoffers
van dezelfde wraakzucht verrezen
voor haar koortsachtigcn geest: Jo-
han van Oldenbarneveld, de lieer van-
Grocneveld, de treurende weduwen,
de vaderlooze kinderenen achter
prachHée grime tegenóver èlfcander
s!onden Dii was werkelijk een kce
tel ijk moment. Zijne Majesteit, die
ene kluchtspelkoning en i!u-> ver) vit-;
stand.ger dan een werkelijke vorst is,
bcgrij.pt onmiddellijk, dat hem hier
een pracht-gelegonheid wordt, gei,
den om zijn onderdanen te leuren ken
nen. Koning en kruier verwisselen van
dienetjas en Zijne Majesteit gaat als
witkiel tot zijin geliefd volk Op de
staildplaa'.e vein no. 17 doet Chris-
tiiaan XVII tn 1 uur tijds meer men-
schenkeimis op d m ui zijn oö jarige
vorstelijke loopbaan. De dwaasheid ;n
deze klucht culmineert, als de vorste
lijke kruier voor Majesteitssclic-nru-
wordt gearresteerd en de peeudo-vorst
bij zijn rit door de st.id zijn arm
breekt.
Wij kermen het oorspronkelijke
stuk niet, maar wij vermoeden, dat In
de eerste 2 bedrijven van de Holland
sche bewerking m hoofdzaak Róssler
aan het woord is en in de laatste acle
Heyermans zijn taak heef! overgeno
men. Hier drong Falkland met zijn
gijn den Duitscher nu en dan merk
baar op zu Aan het lachsucces kwam
dit misschien ten goede, aan de fijn
heid zeer zeker niet De kluchtigheid
werd in dit laatste bedrijf wel wal 31
te sterk aangezet, maar N oo de Jong
gaf dtt malle en dwaze zoo onweer
staanbaar komisch, dat je eindigde
met al je bezwaren weg te lachen.
Wij hadden meer publiek verwacht.
Hier werd nu een blijspel gegeven,
dat 75 avonden achtereen te Amster
dam was gegeven en waarin 2 acteurs
opt reden van zoo ongewoon komische
kracht als Nico de Jong en Bart
Kreeft hoe zelden zien wij dezen
zeldzaam fijnen komiek h er op onze
plankenai de zaal was niet
stampvol.
..Op het publiek"kun je nooit eta-it
maken I" zei m i eens een bekend
tooneeldirecteur. De avond van giste
ren was voor mij een bevestiging van
deze uitspraak.
J. B. SCHUIL.
UITSPRAKEN.
De kantonrechter te Haarlem deed
heden de navolgende uitspraken:
E. J. B. 1 4 of 4 dagen hechtenis; J.
van V. iwee maal f 40 of twee maal 40
dagen hechtenis; H. G. G. f 4 of 4
dagen hechtenis; allen te Haarlem; H.
A. B. tic Heemstede, f 6 of 6 dagen
hechtenis; S. K. huisvr. W. B. te
Schoten, f 4 of 4 dagen hechtenis; J. B.
f 3 of 3 dagen hechtenis; J. B. f 4 of
dagen hechtenis; G. M. f 4 of 4 da
gen hechtenis; allen te Velsen, wegens
overtreding der Arbeidswet.
B. de J en W. A. v. d. M„ beiden
te Haarlem, A. de W. te Heemskerk;
II. den O., A. T., P. Z., allen te Haar
lem; H. O. B., L. G.; beiden te Velsen;
C. K., J. K., L. A. V., allen to Zand-
voom; leder f 30 of 30 dagen hechte
nis; D. H. te Haarlem d 20 of 20 dagen
hechtenis; allen wegens overtreding
der JachtweL
J. H. M. f 3 of 3 dagen hechtenis,
T. P. f 5 of 5 dagen hechtenis; L. A. P.
f 8 of 8 dagen hechtenis; allen te
Haaxlem; J. B. f 1U of 10 dagen hech
tenis; C. li- huisvr. H. V. f 6 of 5 da
gen hechtenis, beiden te Velsen; a-len
wegens overtreding der Leerplicbi-
weu
G. S. te Velsen f 10 of 10 dagen
hechtenis wegens overtreding der
Trekhondenwet.
L. D. en J. K. beidein te Zandvoort
f 25 of 25 dagen hechtenis, wegens
overtreding der Vogel wel.
J. S. te Haarlem f 1 of 1 dag hech
tenis; S. P- te Schoten 2 maal f 1 of 2
maal 1 dag hechtenis; C- v. P. te Wijk
aan Zee en Duin, 4 maal f 1 of 4 maal
1 dag hechtenis. allen wegens over
treding der lJkwet.
Q. L. F. te Bloemendaal f 5 of 5 di-
gon hechtenis wegens overtreding der
Verordening op den Bakkersnachtar-
beid dier gemeente.
M. A. M., huisvr. M. B. eu L. J. v.
d. W. beiden te Haarlem; ieder f 5 of
5 dagen hechtenis wegens overtreding
der Verordening op den Ba'.kersnachu
arbeid dier gemeente.
A. D. wed. E. M. te Beverwijk, f 4
of 4 dagen hechtenis wegens overtre
ding der Melkverordening van Bever
wijk.
P. A. v. d. B„ f 15 of 15 dagen
hechtenis; E. H. f 5 of 5 dagen hech
tenis; A. T. v. d. N. f 5 of 5 dagen
hechtenis; F. A. v. d. V. f 10 of 10 da
gen hechtenis.allen te Haarlem, we
gens overtreding der Melkverordening
dier gemeente.
C. N. v. H. huisvr. L. H. H. te
Haarlem f 3 of 3 dagen hechtenis, we
gens overtreding van het rookverbod.
L. de B. te Velsen f 15 of 15 dagen
hechtenis, wegens overtreding der
Vleescliverordening van Velsen.
A. C. W. te Utrecht f 10 of 10 dagen
hechtenis; H. P. B., te Amsterdam,
hen verrees de geest van den grooien
stadhouder Willem den Zwijger, ver
moord te Delft, evenals straks zijn
zoon, vlak bij Rijswijk, vermoord zou
worden als haar broeder Nicoiiw*
zijn schandelijke daad ten uitvoer zou
brengen.
Toen Maria 's morgens de kamer
binnen kwam om liaar meesteres een
boterham en warme melk te brengen,
en haar- bij liet aankleed en te hei pen
vond zij haar lieve Gilda koort&acn-
tig en met groote holle oogen.
Maar ze kon geen woord uit haar
krijgen, terwijl ze heur haar deed.
Ze verzekerde haai' alleen, dat hun
gevangenisschap nu gauw geëindigd
zou zijn ai da: ze misschien binnen
vierentwintig uur naar Haarlem te
ruggebracht zouden worden.
U, als ik er aan denk, riep Ma
ria, dat ik die drie schurken op de
markt aan de galg zie bengelen eu
een van hen de brutaalste, zal zien
vierend eel en of roosteren aan 't spit!
Toen Gilda gereed was vroeg zij
Ben lsaje te spreken, ue man, vrien
delijk als altijd, ontving haai' met
den grootsten eerbied en legde haar
met enkele woorden uit hoe <le zaken
stonden. Mijn huisvrouw, zei hij,
was niet thuis; men had hem niet
van de komst van de jonkvrouw ver
wittigd, anders zou zij haai ontvan
gen hebben ln hun eigen huis vlak
bij Rotterdam. Maar vrouw lsaje zou
f 4 of 4 dagen hechtenis; H. G. M.. f 1(
of 10 dagen hechtenis, A. A. M. f 5
of 5 dagen hechtenis; beiden e Am
sterdam; A P. L. te Helmond f 5 of
dagen hechtenis; H J. te Wassenaar
f 10 of lu dagen hechtenis; J. C. G. v.
tl. L. te BcnnebroeU f 5 of 5 dagen
hechtenis; W. A. M. te Beverwijk, f g
of 8 dagen hechtenis; .f. P. te Vogelen
zang f 5 of 5 dagen hechtenis; A. J.
W. v. d. S.. te Hillegom, f G of G da-
een hechtenis; 1'. II J. v. W te Hil-
ri'^otn f 25 of 25 dagen hechlenis, L. A.
'v d B, te Noordw-.jk f 5 of 5 dagen
iiccJitems: M. N v. O., te Rotterdam,
f 4 of 4 dagen hechtenis; allen wegenr
te hard rijden.
Ken honderdtal personen tot f 2 of
2 dagen hechteniB, wegens rijden zon
der licht.
A. W. te Rotterdam f 25 of 25 dagen
hechtenis wegens het opgeven van oen
valschen naam.
D. H, f 15 of 15 dagen hechtenis; A.
T f -15 of 20 dagen hechtenis; P Z.
f 15 of 30 dagen hechtenis; a!lrn te
Haarlem J K. en L. A. V., beiden te
Zandvoort, ieder f 15 of 15 dagen
hechtenis wegens loopen op verboden
grond.
KELLENBACïT'S PAEDAGOG1SCH
POPPENSPEL.
„Kinderen hebben behoefte aan
voorgestelde actie en als die aan hun
leeftiid, bevattingsvermogen en men
taliteit aangepast te, dan is dit voor
hen een even heerlijk als onschuldig
genoegen".
Dfr is het oordeel van een kinder
kamer bij uitnemendheid, den oud-
disrricts-schoolopz ener Dr. J H. Gun
ning Wzn., bij een bespreking, waar
in hij de poppenkast stelde tegenover
de bioscoop en aan het oud Hol land-
sche vermaak den eerepalm uitreikte.
Die en niet de bioscoop moet gecivili
seerd worden, merkte de heer Gunning
op en voegde er aan toe. dat de ILiag-
sche onderwijzer Kellenbach. t»& zijn
paedagog.ech poppenspel, zich daar
aan gewijd heeft, gedreven door even
juist inzicht, als groote kinderliefde.
Er zijn verscheidene deskundigen op
paedagogisch gebied, die dit oordeel
onderschrijven en wijd en zijd in ons
land en Nederlandsch-Indië deed dit
het jonge publiek, dat des hoeren Kel-
lenbach's poppenspel zag vertoonen.
Ook te Haarlem heeft de heer Kel
lenbach Woensdagmiddag veel succes
gehad. Weliswaar was er in de groote
Sint-Bavo-zaal een tanperaMmr, die
voor een publiek van volwassenen on
aangenaam zou geweest z jn, maar
de kleuters malen niet om kou, wan
neer er wat te lachen en pret te maken
valt
En dat deden ze van gebeeler harte,
toen de vertooner ziin kleine sujetten,
de bekende sprookjes, die in aller
kinderharten leven en zulk een die
pen Indruk maken, op het gemord on
zer kleinen, tot leven deed brengen.
Hoe is er geluisterd en meegeleefd in
do lotgevallen van Roodkapje.
Bij dat drainalisceren van dit
sptookje bleek het, dat er ze.fs bij zulk
een eenvoudig sprookje zeifs verschil
van opvatting mogelijk ls. Dc heer
Kellenbach wijkt tenminste van dc ge
ijkte traditie af, wanneer hij Rood
kapje, dat in alle kinderverbeeldingen
wel voortleeft alB een vriendelijk
tzacht meisje, een echt bijdehandje
laat zijn, dat zeifs tegen den wolf ©en
brutaaltje is v
Ook genoot het publiekje veel van
het geliefde verhaal van Tafeltje-
dek je en wel het allermeest van de
episoden uit het avontuurlijke leven
van Jan Klaassen. dat erg toegejuicht
werd.
De heer Kellenbach verschafte zijn
gehoor een genotvollen middag en de
volgende voorstellingen, die op z'n
Haarlemsch toumée-program staan,
zullen wel evenzeer slagen.
VRIJGESPROKEN. Het gerechts,
hof te Amsterdam heeft arrest geweren
in de zaak tegen de beide boerenarbei
ders uit Haarlemmermeer, die beschul
digd waren van diefstal van twintig
zakken tarwe aldaar. Het Hof vernie
tigde het vonnis der Haarlemsche recht
bank, waarbij de beklaagden veroordeeld
waren elk u>t één jaar gevangenisstraf.
Opnieuw rechtdoende, sprak het Hof
beklaagden vrij.
PERSONALIA.
Mej. E. Barendse is aangesteld en
in dienst getreden ais tijdelijk on
derwijzeres aan een openbare school
ui de Bilderdijkstraat te Amslèr I in.
KINDERVOEDING. Jden schrijft
ons: Kindervoeding zal haar veel ge
waardeerd werk Maandag 17 Novem
ber a.s. in het gebouw van Sint Vin-
centius aanvangen. De kinderen krij
gen een weekkaart met 6 geperforeer-
d.' srtukjes.
dien middag terugkeeren van een
bezoek, dat ze was gaan brengen
aan haar vader; tot dien tijd ver
zocht hij haar dit nederig-verblijf als
het hare te beschouwen en allo or
ders te geven, die haar het verb'ijf
konden veraangenamen. Oien mid
dag zou de jonkvrouw onder goed ge
leide naar zijn eigen huis worden
overgebracht. Dat huls had eon mooi-
en tuin en een mooi uitaLcht op de
Schie.
Gilda deed geen moeite Ben Isaje's
woordenvloed te stuiten: ze bedank
te hein voor alles wat hij reeds ge
daan had om het haar aangenaam
te maken.
Maria, weibcspre.ikter en ziedend
van verontwaardiging, vroeg v.jn-
moer die szhandeiijke gevangenhou
ding van haar en haar meesterts zou
worden opgeheven, en of hij wel wist,
dat eon dergelijke handelwijze met
de gaJg gestraft zou worden.
Ben lsaje gaf geen antwoord. HIJ
wreef zijn magere handen en bleef
zwijgen.
Toen vroeg Gilda terwijl ze een
poging deed om haar toon heel ge
woon te doen klinken, waar de man
nen gebleven waren die haar hter
gebracht hadden.
Ze hebben den halven nacht
doorgebracht me' eten en drinken,
zei lsaje.
(Wordt vervolgd.)
