iuitenlankii Overzicht
Br!e?en uit de Hofstad.
Den Haag heeft een onteisreniags-
wet aangevraagd, die ten doel heeft ein
delijk eens algemeene opruiming te hou
den onder de stoepcn-plaag die vooral
in het oudere gedeelte van de stad nog
zeer hinderlijk heerscht. De beschrijvers
van het volksleven in oude tijden, ver
tellen allen steeds weer aandoenlijke ver
halen over 't gemoedelijke, gezellige hui
selijke leven. In dat leven nam de stoep
een belangrijke plaats in, evenals de
aartsvaderlijke pijp altijd een integree
rend deel heeft uitgemaakt vau de gezellig
heid. 's Avonds des zomers althans
verzamelde de familie zich op de
stoep, waar een paar banken een zitje
boden. Vader met do pijp, moeder met
de breikous en de jeugd stoeiend daar
om heen, het is het traditioneele tafereel
tje dat ons geschetst wordt. Buren
kwamen op bezoek en de politiek van
den dag walmde mee op met de ta
baksdampen, de vrouwelijke tongen rik
ketikten in symphonie met het geklik
der breinaalden.
Ieder huis had zijn stoep. De inrich
ting der straten was zeer primitief, het
geen niet zoo verschrikkelijk was, om
dat het verkeer zeer gering was. De
steden waren klein en dus was een wan
deling over de hobbelige keien niet zoo
vreesclijk als het ons thans lijkt. Daar
bij komt dat het schoeisel heel wat prac-
tischer was. De smalle hooge hakjes
waren niet bekend cn onze voorvaderen
hielden van zware solide schoenen.
De stoep is langzamerhand van het
tooneel verdwenen toen het verkeer druk
ker werd en dc stad zich uilbreidde.
Misschien was het verblijf opc-de stoep
banken nu niet zoo heel prettig. Slechts
weinig avonden is het weer in ons land
geschikt voor een dergelijk zitje en toen
het meer en meer de gewoonte werd om
de dagtaak later aan te vangen en dus
oolc later te eindigen, zal dc avond veel
later zijn begonnen, hetgeen hel stocp-
uur minder geschikt heeft gemaakt.
'i. Kantoor van Jan de Witt ving 's mor
gens reeds om zeven uur aan. „Kont
daar nu eens om!" zou vader Stastok
zeggen.
Hoe het zij, dc stoep als oelangrijk
deel van het woonhuis heeft afgedaan
en de gemeente heeft thans besloten, dat
overblijfsel uit den ouden tijd geheel op
te ruimen. Het moderne trottoir wensch-
de vriie baan te hebben en alle hekjes ea
paaltjes, alle kettingen cn trapjes, die
de laatste bestaansvorm van de oudcr-
wetsche stoepen zijn, zijn verplicht het
veld te ruimen vooi het hatdsteen-ge-
rande, vlakke trottoir. Eerst zijn het de
slootjes cn grachten geweest, die opgc-
ruiincl werden en ten ruime straat vorm
den, thans zijn het de stoepen, die ge
doemd ziin te verdwijnen, om de volle
ruimte te bieden aan het verkeer. Wij
moderne menschcn, zijn niet rouwig om
het verdwijnen van dc stoepen. Zij neb
ben voor ons alle bekoring verloren en
wij zien cr slechts hinderlijke beperking
op onze wandel- en slcnteilochten in.
Natuurlijk zullen er zijn, die met lee-
de oogen aanzien, nat ook deze typische
resten van dc oude stad-architeciuur ver
dwijnen en hel woord „vandalisme" zal
niet achter hun lippen blijven. Hel zij
zoo: hoe gaarne wij alles willen be
houden, dat aan den karakteristieken tijd
herinnert, wij willen nie: sentimenteel
zijn.
Trouwens, die sentimentaliteit komt
niet altijd tcu goede aan dc zaak zelf,
want maar al te 'aak zijn er dingen
kunstmatig in stand gehouden, chc later
bleken geen kunstwaarde te bezitten.
Van kunst gesproken, de subsiöïee-
ing van de dramatische kunst is het
onderwerp van den dag. Ieder, die zich
kunstenaar gevoelt cn ieder die de
kunst een goed hart toedraagt, heeft een
oordeel over het vraagstuk. Met den
geldbuidel is pas met recht dc knuppel
in het hoenderhok geworpen. Men zit
nu in de war met de kunst, omdat die
wel eens op gespannen voet staat me:
de cer-solide begrippen van de moraal.
Natuurlijk is dc regeering ces lanas con
servatief ten opzichte van de kunstbe
grippen. Nu is het een hard gelag voor
hen, die er vrijer begrippen op na
houden, om dien welkomen steun te
zien passeeren. Misschien vindt de er
varing wel een weg. gelijk zij dien in de
onder\vijspu2zlc ook gevonden heeft.
Voorloopig zal het echter moeilijk blij
ven. Er is voor bet grootc publiek in de
kunst een element, dat de kunstenaars
zelf er niet in zoeken willen, n.l. het
element van vermaak. Vondels Luci
fer" moge een prachtig kunststuk zijn,
het publiek verveelt er zich doodelijk
bij. Niet ontkend mag worden, dat een
vroolijk spel ook ec.i ethische strekking
kan hebben.
Misschien deed de staat maar beter
om zich buiten de kunst te houden om
dat zeker aan hem de organen ontbre
ken om leiding tc gev en en een oordeel
uit tc spreken over dc waarde van de
kunst. Vooishands is het een wespen
nest, waarin dc Staat zich wil steken cn
al zou het gelukken om een regeling te
vinden, dan zal die toch altijd onbillijk
zijn tegenover hei nieuwere, dat op
komt. Want dat krijgt natuurlijk den
eersten itjd geen steun. Minister De
Visser erkent, dal de gezelschappen iets
van hun vrijheid zullen verliezen, om
dat de eisch gesteld wordt, dat de alge
meen gangbare moraal niet wordt aan
getast. Waarlijk, wij zijn benieuwd, wat
er van terecht komt!
Eindelijk begint uit de burgerij ver-
i zet te komen tegen de politiekers uit don
gemeenteraad, die door hun smijten met
geld dc gemeentelijke schatkist dermate
hebben berooid, dat extra-inkomstenbe
lasting over 1919 alsnog moet worden
ingevoerd. Waarschijnlijk echter zal de
Kroon deze recidive van den fiscus niet
toelaten. Het is te hopen, dat zulks ge
schiedt, want dan zal men misschien eens
goed loeren wat voorzichtiger met de
belasiingpenningen om te springen. Op
deze wijze als thans geschiedt, is nie
mand veilig voor belastingen, want nog
een stap verder en men gaat bijv. in
1920 nog een na-belasting over 1919
heffen.
Waarlijk, de financieele toestand is
wel zeer in de war,
HAGENAAR.
Ja avonturen vc.it d'Annunz o
Volgeena berichten, le Parijs uit
Italië ontvangen, zijn daar de bij
zonderheden van het nieuwe avon
tuur van d'Annunzio eerst dezer da
gen bekend geworden: Den 13 en No
vember werd tot do expeditie beslo
ten, toen d'Annunzio van generaal
Badog.io vernam, dat hi^ do oplos
sing van 'Pittoni moest aanvaarden
en Fiume verlaten moest.
D:en avond verliet d'Annunzio
Fiume in een destroyer. Vice-adnri-
raal Mtllo volgde met drie andere en
ongeveer duizend soldaten. In vole
zee werd de destroyer aangehouuen
doqr eendestroyer van de blokkeo-
rende vloot en werd gevraagd waar
heen het voortuig ging. Het antwoord
door den scheepsroeper luidde: Ik,
GabrieJe ctfAnnunz o, commandant
van Fiume. ben op weg naar Zara.
De bemanning van den blokkeeren-
den destroyer ric-p, in pcaate van het
schip van d'Annunzio tegen te hou
den: „Viva d'Annunzio!'
De dichter landde te Zara, waar hij
herkend an gefêteerd werd onder hel
luiden der klokken. Vice-admiraal
Mitlo verzocht hem, gweor aan booi'd
te gaan, maar hij weigerde, en na
een levendig gesprek omhelsden bei
de mannen elkaar; de admiraal had
zich bij d'Annunzio aangesloten.
Van het balkon van het etad.hu.is
stelde d'Atvminzio den admiraal aan
de menigte voor als den eerstan gou
verneur van Italiaan sell TJulmaüë,
terwijl de menigte juichte en weende.
De l.urgemeestei van Zara heeft
het volgende manifest uitgevaardigd
„Medeburgers. d'Annunzio is hief.
Woord on zijn niot nocdig. Gaal
voort met te weenm van vreugde
Dalm.'iliê blijft voorgoed bij Italië.
Fiume terug en liet Zara majoor
Giuratti 011 -i-a» vi.jV.u.igore uc.i.rr.
Hij verzekerde hun, dat nieuwe ope
ratics zullen volgen, vérder zuidelijk
Volgens eon bericht van het Zuid-
Slavischo persbureau ut Belgrado
zou d'Annunzio e.ii aanslag in den
zin hebben op Spilt (Spalato,1. Daar
toe zou hij den 2?en naar Zadar
(Zara) tcrugkeereu
Te Zara zijn, zoo meldt genoemd
bureau verder, uil Italië 15.000 sol
daten aangekomen en een detache
ment van do marine. Een deel daar
van bevindt zich te Spalato, het an
dere deel zou naar Montenegro gaan.
Er -ia een plan op touw gezet voor
een aanval op Montenegro, hetzij
vla. de goM vaai Cattaro, hetzij
over land. Te Zara moeten zich reus-
achtige hoeveelheden wapens en mu
nitie bevinden, terwijl de bruggen bij
de grens ondermijnd zouden zijn.
D» Entente en de Boisjewiki
Uit eeruge antwoorden m liet La
gerhuis blij Kt, dat de Oostzeepolitiek
uog lang met lieider is, atuus oe-
Londenscue correspondent van de
,,N. it. Ct." Long (eerste Lord der
admiraliteit) spreekt ue verklaring
van den c-erste-iuiniatar, dal er geen
blohkmle is andera dan het ijs, vrij
wel letterlijk tegen.
Kolonel Weugwood vroeg: Zal
Kroonstad, met net oog op tic veran
dering van politiek, wear geboiobar-
Ideeird worden?
Long antwoordde: De tnarinc-olfl-
cier, die in de Oostzee bevel voort,
zad naar bevind vun zaken handelen
en de regeering heeft alle vertrou
wen in hem.
Kolonel Wedgwood: Beteekont dus
de rede van den eerste-miuister niet,
dat de oorlog ter zee in de Oostzee
zal ophouden?
Long: Dit beteekent niets van dien
aard.
Maclean: Beteekent de rede van
den eerste-iriinistéY geen verandering 1
van politiek van de zijde van dc re
geering*?
Long: Vragen over politiek moeten
tot den eerste-minister gericht wor
den, Voor zoover ik weet, was de
aankondiging van den eerste-minister
in volkomen overeenstemming men
de verkiaringen die bij vele gelegen
heden gedaan zijn. Zoolang de En
gelsche vloot in do Oostzee is zal de
bevelhebber de stappen nemen, die
noodig zijn, om schepen en man
schappen te beschermen.
Naar aanleiding van dc antwoor
den over do Russische blokkade, zegt
de „Daily News": De eenigo formule
om .de Russische politiek van het
kabinet uit te drukken is blijkbaar:
quot homines tot sententiae (zooveel
hoofden, zooveel zinnen). ChitrchiLl's
definitie wordt door Lloyd George
verbeterd, dio van Llody George door
Long. Harmsworth definieert wat de
blokkade wel is en wat zij niet is.
De eerste minister verklaart bondig
dat er geen blokkade is. Long zogi
dat de Engelsche vloot Kroonstad
aanvalt, om te verhinderen dat sche
pen die daar hun steunpunt hebben,
do Engc/sche vloot aanvaren, maar
wat doet de En'gelsche vloot daar
eigenlijk? Zij kan geen blokkade uit
oefenen, want, 'de eerste-minister
zegt, dat er geen blokkade is. Mis
schien beschermt zij oen landings
plaats voor handessgenten. die in
de toekomst met oorlogsschepen zul
len vervoerd worden.
Een telegram uit II vising fors aan
liet ..Aftonblad" meldt, dat admiraal
Cowas, commandant van het Engel
sclie eskader in de Oostzee. Zaterdag
in afscheldsaudiemie is ontvangen
door den president der Finsche re
publiek Stahlberg. De gehete e Brit-
'scho vloot heeft zich teruggelrol&en
na,ar ijsvrije wateren.
Do Oostelijke havens'van dc Oost
zee zijn gewoonlijk midden-Decemb<t
dichtgevroren, doch dit jaar wordt
bet ijs veel eerder verwacht.
Onzo schepen hebben een politie
taak verricht, zegt de „Daily Ch.ro
iiiclc", door de Bolsjewist lache sche
pen te beletten naar builen to ko
men. Daar het doel, waarvoor d*
loot is gezonden binnenkort zal wor
den bereikt door de weersgesteldheid,
is het niet noodig dat zij blijven. Tot
April zijn de havens door ijs bezet.
De Times" vorneehit, dat de zetel
der Russische regeering in Siberië
van Omsk naar Irkoetsk is overge
bracht.. dat in een rechte lijn 1300
Engo'sche mijten O.Z.O. van Omsk
ligt cn vroeger de zetel was van den
gouverneur-generaal van Siberië.
De vroegere correspondent van de
Times te Petrograd seint d.d. 12 Nov.
uit Novo Nikoflajevsk. aan den Sibe
rische» spoorweg op 100 Eng.. mijten
ten O. van Omsk, dal de ministers
met het goud uit Omsk ver!rokken
zijn, doch dat admiraal Koltsjak
daar blijft.
Volgens do laatste berichten had dt
terugtocht van het, Siberische loget
een ordelijk verloop. De Japanners
hebben Omsk verlaten. Generaal Di.
DE VERKIEZINC-EN IN BELGIë.
Ren kin kabinetsformateur?
Uit Brussel wordt geseind
De koning gaat voort mei het raadple
gen van velschillende politici. Rcnkin
zou een nieuw ministerie vormen.
DE NIEUWE PRESIDENTSVERKIE
ZING IN DUiTSCHILAND.
Uit Berlijn wordt gemeldDaar na
het houden der nieuwe verkiezingen voor
den eersten Duilschen Rijksdag, die het
volgend voorjaar verwacht worden,
terstond na de ontbinding der nationale
vergadering ook de nieuwe verkiezing
voor den rijkspresidtfut moet plaats vin
den, begon thans reeds de campagne
hiervoor. Als eerste candidaat werd door
aanhangers der grondhervorming, vol
gens de beginselen van Henry Schmalze,
den voorzitter van deu Bond van Duit-
sche grondhervormers. Adolf Damasch-j
ke geproclameerd. Woensdag had te Ber
lijn een grootc vergadering van grond-
hervormers plaats, waarmede de ver
kiezingscampagne werd ingeleid. Don
derdagochtend, ter gelegenheid van het
vertrek van Hindenburg, werd door de
menigte spontaan geroepen, dat Hinden
burg tot Rijkspresident moest worden
gekozen. Of sommige partijen hierop
zullen ingaan, is nog niet uit te ma
ken.
De voedseinood in Oostenrijk
Uit Weenen wordt geseind;
In de commissie van toezicht op de
economische demobilisatie verdedigde
de staatssecretaris voor de volksvoe
ding Löwenfeld-Run het ontreden
van zijn dopartemont in verband met
den voedseinood.
ERZBBRGElt CONTRA DE
„DEUTSCHE ZEITUN'G". Donder
dag werd te Boillijn de aanklacht we
gens beleediging, die de rijksminister
van financiën, Eraberger, -tegen de
„Deutsche Ztg". ingediend had, be
handeld.
Do grond voor de aanklacht was
een artikel in de „D. Ztg.", waarin
werd beweerd, dal Erzbergpr in de
Nat. Vergadering verklaard zou heli-
hen, dat het milliocn, dat als boete
voor den moord op don Fransehen ser
geant Mannheim betaald werd, door
particulieren bijeengebracht was. In
"dc gevolgtrekkingen, aan dit bericht
vastgeknoopt, werd de minister van
leugen beschuldigd.
Dc redacteur van de „D. Ztg."
gaf aan het begin der zitting toe, dat
deze uitlating niet van Eraberger af
komstig was, maar van een vertegen
woordiger vaat'het ministerie van bui
tenlandsche zalten tijdens een confe
rentie met dc pers, zoodat hier een
vergissing iu het spel was.
Als getuige "bevestigde de referent
dor pers-afdeeling van liet ministerie
van buitenlandsoho zaken, dat hij
deze mededeeldng in de persconferentie
had gedaan.
Minister Eraberger deelde nog me
de, dat hij zich op het bewuste tijd
stip in Zwitserland bevond en dus
niets met do geflieele zaak te maken
had gehad.
Ofschoon vorontsdhuldiginjgeu
werden aangeboden, eisch te Eraberger
om politieke redenen, dat, het gerecht
haarlammsr Halletjes
EEN ZAT E R1 ,-uAV ON D RKA.V1 J E.
Sommige menschcn hebben de ge-
woonte om te spotten met tantes. Ik
doe daar niot aan mee. Tantes zijn
een instelling, die uitgevonden zou
moeten wurucii, wanne-, r ze niet be
stond, getrouw'ie evengoed als onge
trouwde. Hei-Un zij nie» in den regel
een b&lig s;'_.i.o ovor van onbestede
liefde en trouwhartigheid, the zy
v\;:spandeeren aan familieleden,
we.ke hun ma 1 oeri woinigje tege
moet komen? Bij ooms is dat heel an
ders. Die tooiicii gewoonlijk al lieel
wemig belaiigsh'.iiiig voor nichten en
neven en hebben al mem nut na hun
dood, namelijk wanneer zij een
spaarpotje hcbbïsn vergaard. Moet er
in dezen voel afschaffen den tijd iets
worden afgeschaft., laten het dan de
ooms wezen. Behouden wij de tanlesl
lk heb er een. waarvan ik in geen
geval afstand zou willen doen.
heet Sophie, is nooit getrouwd ge
weest, ofschoon een lok zwart haar
in een medaillon to veronderstellen
geeft, dal indertijd wol eena iemand
haar hel hof gemaakt heeft, en leeft
- t l van haar rente. Laat ik er dade
lijk bij zéggen: v.m een hoogst be
scheiden rente, i-k kan het weten,
omdat ik haar financieele zaken be
hartig. Zij bezit wat Oostenrijkers en
wat Russen, weleer beschouwd als
hot soliedste wat een mensch bezitten
kon, belegging zocifus dat heette voor
weduwen cn •■.cozen, maar die op di:
oogenblik geen cent meer opleveren.
Bozat zij ei niet wat gcinocnte-ob iga-
tits by, dan was het armbestuur
haar toevlucht, tenzij de familie...
maar laat ik daarover zwijgen. Dit
is wel zeker, dat tante Sophie ons dc
k'uine diensten die ik haar bewijs,
ruimschoots heeft vergolden door al
lerlei hulp tv vcriec.non in mijn huis,
wanneer die noodig wos. En beter
den wij houdt zij dc relatie aan.
Tedere maand komt er oen brief uil
hot dorpje waar ze woont cn zoo zijn
wij volkomen op de hoogte van dc
gezondheid van den wagenmaker,
haai' buurman, de moeilijkheden van
den tobbenden doininé en de zenuw
ziekte van de smid-vrouw, die, ver
beeld je, uit nervo-iteU af en toe aan
den borrel raakt.
Die brieven komen altijd voor don
vijfden van de maand binnen. Ver
schijnen ze late:', dan is het met
tante Sophie niet goed. Ons N'ovem-
bor-epistel evenw I verscheen op
en bevitte verzekeringen van de
beste gezondheid. .Maar merkwaardig
was 't, dat Woensdag den 19den «vu
tweede brief van tante verscheen.
Met sombere voorgevoelens maakte ik
dien open, vreezende dat tante So
phie ziek moest wezen on aldus, och
arme, nog vroeger uit dit tranendal
zou scheiden dan de tweede vrouw
van den hoofdonderwijzer, die er,
nater tontel ons meermalen gesmei.d
heeft., toch sinds - en half jaar heel
naar aan toe te. Gelukkig kwam hd
anders uit, maar bezwaren had zij
toch cn om te laten zien wat die wa
ren, laat ik lil er hot hoele epistel
volgen.
Onderclendijk, 18 Nov. 1919.
Lieve Nicht en Neef,
Alhoewol liet mijn gewone tijd nog
niet is om te schrijven, moet ik
toch niededeeling doen van iets dat
mij is overkomen en halve nachten
uit den slaap houdt- Om maar da-
dëüjk met de deur in huis te vallen
de woiungleller is bij mij aan huis
geweest.
Hij is bij ona ook de barbier en de
lijkbezorger en de rondsbode en dan
doet hij boodschappen voor den no
taris en den dokter en houdt opzicht
en toezicht bij allerlei gelegenheden,
wanneer onze oude veldwachter, die
wat iu de moeilijkheid raakt wegens
rheumatiek/t niet alleen meer af kan;
ook handelt hij in vogels en hoiiden
cn postzegels cn speelt op de fluit in
zijn vrijen tijd, al kan ik me nfcet
goed voorstellen, waar iemand met
zooveel baantjes nog vrijen tijd van
daan haalt, wanl je moet. weten, dat
lüj ook nog ach! kindoren moet op
voeden. waarvan drie kwaje rakkers
van jongens, die het altijd op ander
mans appelen cn peren voorzien neb
ben, gelijk ik met ©en woord van
waarachtigheid verklaren kan.
Ik mag hem niet goed lij don, juist
om die kwajongens, want als ik wa.t
zeg van de gegapte peren, lacht hij
me 'uit mi vraagt, of die ai leen voor
rn i.i i) plezier aan de boomen groeien.
Toen hij dus aan mijn huisje aan
belde, deed ik hem stijfjes opeu en
vroeg: „wel man, wat is or van je
dienst?' „lk kom je woning tel
len, juffrouw Weezenbeek", zei hij en
wou binnen komen.
„Moet jc daarvoor in huis?" vroeg
ik, „je kunt toch van buiten wel
zien, dat hol maar één woning is
„Ja", zegt hij en begint liatenjk te
lachen, „maar zoo gemakkelijk kom
je er niet af, ik moet precies alle
kamers tellen. Order van de Regee-
i ing, me lieve mensch. Laat me er-
dus gauw in, andera komt de Re
geering uit Den Haag en neemt je
mee cn je ziet Onderdendijk nooit
van jo leven weerom".
Ik aan 't schrikken, dat begrijp je.
'\i.ot om dat dreigement, want de
Hooge ltegecri.ng weet niemendal af
van juffrouw Weezenbeek tn zal me
wel stil in mijn dorpje laten sterven
niet zoo dadelijk hoop ik, maar
als mijn tijd gekomen is. Daar dus
niet van, maar omdat het "s mor
gens om tien uur was eu mijn huisje
nog niet aan kant en die nare kerel
dus in zijn scheerlioek zou vertellen
van don rommel, zoodat ik geschan
daliseerd zou wezen voor het hcele
dorp, want die mannen vertellen dat
natuurlijk thuis en de vrouw van den
barbier is een ware klappei. Ik zeg
dus: „man, je kan vanmiddag om
twee uur terugkomen!"
Maar hij zegt: „jawel, dat kuu je
denken, ik kan niet voor iedereen
twee keer loopen. Hier ben ik en ga
mijn werk beginnen".
Daarmee schoof hij me op zij en
Stapte naar binnen. Als zwakke vrouw
zijnde, kon ik hem dat onmogelijk
beletten, maar dreigde hem met een
ldocht bij dc autoriteiten over zijn
brutaliteit, waarop hij antwoordde:
tericlis trekt snol naar het "Oosten.
Dc Polen en Tsjechen maken zich
gereed hem te volgen.
Men maakt zich. volgens den cor
respondent, zeer bezorgd over Kolts
jak.
DE ENTENTE EN HONGARIJE.
Nader wordt uit Boedapest gemeld
Op de conferentie der verschillende
partijen te Boedapest, las de Enteate-
vertegenwoordiger Clarck een uitgebrei
de verklaring voor. waarin de Entente
te kennen geeft, zich niet tc willen men
gen in inwendige aangelegenheden van
het land, maar tegelijk met het afbreken
van alle betrekkingen met Hongarije
dreigt, ingeval de tegenwoordige lion-
gaarsche regecring de wenschen der j
Entente niet nakomt. Verder eischt de
Entente, dat Friedrich als minister-pre
sident zou aftreden, daar hij door aarts
hertog Joseph aan het bestuur te 10e-
pen, getoond had grondbeginselen te zijn
toegedaan, welke samengingen met die
der Habsburgers eu Hohenzollerns.
Friedrich verklaarde zich tengevolge
daarvan bereid als minister-president af
tc treden en de ministerraad koos den
minister van Ecredienst Hussan in zijn
plaats. Mochten de verkiezingen onder
de nieuw te vormen rcgccring op den
bepaalden tijd niet plaats vinden, dan
zal de nieuwe regeeriug verplicht zijn de
macht weer in'handen van Friedrich te
stellen.
t, ..rek zeit'e 'ti conferentie met
ie partijleiders in Hongarije:
„Ik heb geen persoonlijke doelein
den na te streven, lk vertegenwoordig
de geallieerde regeerin»en, tegen wie
Hongarije gestreden en vcrlore# heeft.
Het is derhalve niet mijn taak den
prijs van de nederlaag to reduceeren.
Wanneer do hanu, die ik heb uitge
strekt niet wordt gegrepen, dan ver
laat ik Boedapest tn de overtuiging,
•at Heng rij e de oorzaak wil zijn
zijn eigen noodlot. Wanneer ik op het
emde van deze week Boedapest ver
laat, dan beteekent dat, dat ook de
geallieerde betrekkingen met Honga
rije ophouden, want de geaLi eerden
kunnen de houding van Hongarije al
leen in dien zlii uitleggen, dat hot
and d m vrede niet nooitig h e.t,
van meening' is, dal het zonder hulp
weer kan worden opgericht. Dit zou
beteekeneji, dat Hongarije de sym
pathie van de geallieerden volkomen
zou verliezen. De nabuurstaten, die in
rien oorlog als bondgenooten van de
grootc mogendheden gestreden en ue-
.eden hebben, zullen gesteund worden,
ieneinde hun nieuw-verkregen gebie
den te coneo'ideeren. Hongarije zou
echter aan zichzelf zijn overgelaten,
met he' vooruitzicht op een toekomst
zonder brandstoffen, geld, grondstof-
.:-n en i.ïansjio iuuuticlun".
„heel goed, juffrouw Weezenbeek,
schrijf dnn maar aan den Minister
van Binnenlandschc,Zaken jo kunt
hem ook iederen dog spreken van 4
tot 5, licht krijg je dan nog een
kopje thee toe". Is het nu niet verre
gaand, om zoo oneerbiedig over een
Minister tc spreken'? Ik moet zeggen,
dat hij zich in huis belioorlijk ge
droeg. Hij keek tenminste niet iu
kisten en kasten, wol kreeg hij al
dadelijk mijn daagsehe ontlnjtstellc-
tje in T oog, waar niets meer neei
van is. Zou ik mijn mooie goed ge
bruiken wanneer ik alleen ben? Dat
zou toch zonde wezen. Maar mijn ge
barsten trekpot en de suikerpot zon
der deksel en de melkkan waar een
oor af is, zuilen Zaterdag in den
scheerhoek met den goeden naam
van tante Sophie wei duchtig over
de tong gaan.
Daar ik toch het mijne van die
woningtelling hebben wou, vroeg ik:
„hoe gebeurt dat eigenlijk en waar
moet dat voor dienen?" Hij begint te
lachen en trekt zijn oogen zoo scheel,
dat ik .roep: „man, hou op, als de
klok^nou gaat slaan, blijft jc gczic'
tot je sterfdag zoo slaan". „Dat
hindert niet", zegt hij, „op mijn
Leeftijd hoef ik de jonge meisjes niet
meer te bekoren eu op onbescheiden
vragen hoef ik ook goen antwoord te
geven, maar ik zal 't jo toch zeggen,
omdat we zulke goeie vrienden zijn.
Ik moet alle ruimte opgeven in de
woningen te Onderdendijk: de notaris
bijvoorbeeld woont met zijn manke
dochter hier alleen In ean huis van
twaalf kamers, dat is veel to veel en
Vj, juffrouw Weezenbeek, hebt ook
woonruimte te veel. Nee, zeg maar
niets, want het te zoo. Hier je huis
kamer i« een en jo Zondagsche ka
mer is twee, je slaapkamer is drie,
je keuken is vier en de logeerkamer
boven is vijf en dat voor een eenig
men.scli, 't te verkwisting, zeg ik je".
„Ach man", zeg ik daarop, „je
praat nua-r je verstand, een keuken
is toch geen kumer, er mankeert nog
maar nan, dat jc het turfhok ook
meetelt en het schuurtje met de em
mers cn boenders". „Als je zoo
Hij betoogde, dat dit departement
reeds sedert Juni al het mogelijke ge
daan had 0:11 het dreigende tekort
aan levensmiddelen te dekken. Er wa
ren echter geen betaal- eu geen trans
portmiddelen aanwezig en de binnen-
iandEche productie stond stil. Voor
den naDkoop van 39.000 ton meel in
Italië, waartoe reeds sedert weken is
-besloten, ontbreekt nog altijd de toe
stemming uit Parijs. Iu Weenen zal dc
volgende weck slechts 1/2 „laib"
brood en 1/8 K.G. meel per persoon
worden gedistribueerd. De staatssecre
taris (herhaalde met nadruk, dat hij en
zijn ambtenaren al het mogelijke ge-
|daan hadden om een catastrofe af te
wendeo.
Vorsps'©Êd 8i3®uws
DE VERDEELING DER DUIT-
SCHE SCHEPEN. Onder de acht
Duitsche schepen, welke de Britsche
idelegalio te Parijs aan Amerika ge
vraagd heeft om aan Engelland af te
staan, is de „Imperator", die met
53.030 ton op téu naliet grootste schip
fder wereld is. Deze acht schepen wa
ren sedert Februari van dit jaar aan
de Verecnigde Staten geleend voor het
*1 an sport der Amcrikaansche troepen.
In liet midden van den zomer was i~
!werk zoo goed als afgcloopen en be
paald werd, dal de schepen den 30eu
Jul* aan Engeland zouden worden
teruggegeven
Begin September zond de Engelsche
regeering Engelsche bemanningen
naar New-York, om deze schepen terug
te brengen, maar toen de schepen op
het. punt waren om te vertrekken,
verbood de Shipping Board der Ver.
Staten ze, de haven te verlaten, op
grond lilervnn, dat cte schepen aan de
Ver. Staten varen toegewezen. Ate
gevolg hiervan wachten de Engelsenc
■bemanningen nog te New-York, of
jschoon dc schepen dringend non,
zijn koloniale troepen, o.a. Fran-
schc, te doen repatrieeren, daar En
geland beloö'd heeft eenige dezer
schepen aan Frankrijk te leeneu. Het
Amerikaansche departement van bui-
tenlandsche zakcu is bereid bet ver
zoek van Engeland in te willigen,
doch zoolang de quaes tie tusschen het
departement van Buitenlandsche Za
ken en den Shipping Board op het
doode punt is, kan cr niets worden
gedaan.
tegen me optreedt", geeft hij weer
ten antwoord, „dan zet ik ze er nog
bij en dien con aanklacht tegen je
iu bij den Minister van Justitie voor
ongepast oplredon tegen een dienst
doend ambtenaar in functie". „Be
dreigde monschon leven lang, bar
bier. vertel jij maar liever, waar die
hee'-e historie voor dienen moet. Is
't soms weer om nieuwe bo.asting les
te krijgen?"' „Veel erger", zeit Lij
„Nog erger? Wat kan dat dan wel
wezen?''
Hij geeft niet dadelijk antwoord,
maar gaat midden in mijn mooie ka
mer op een stoel zitten, stopt een sme
rig pijpje en gaat rooken. Daar liep
me nou toch de gal van over. Stin
kende taljak in mijn Zond-agsche lea
rner. In geen vior weken was de vie
ze lucht cr uit getrokken. Ik neem
hem dus tusschen duim en vinger
zijn vieze lurkpijp uit zijn mond
breng die voorzichtig naar buiten,
leg ze op ,'t straatje en zeg: „als jij
rooken wilt, meneer de woningteller,
m-oet jij me maar eens in-de wet
aanwijzen, of jo dat doau mag in
mijn huis".
„In jou huis", grinnikt hij en kijkt
van kwaadheid scheler dan ooit, „het
zal niet lang jou huis meer wezen".
„WatI" zeg lk, „dat jok je. zoo
waar als je een teelijke baardschrap
per bent!" „Scheld maar, sche'd
maar", zegt hij, „011 ont.hou je dag.
Als jou huis vol is met vreemde mc-11-
schen, dtc je thuis gestuurd worden,
dan kom ik je voor je deur uitla
chen". „Wat bazel je toch", vroeg
ik. „in mijn huls komt niemand, dan
die ik er in wil toelaten". „Kan
je begrijpen roept hij, „daar te
juist de woningtelling voor. In de
stad is overal woninggebrek en daar
om moeten wij in de dorpen opge
ven, hoeveel kamers er onbewoond
staan, dan sturen ze de mensehen die
geen huis hebben hierheen".
„Ilc zou jo bedanken", zeg ik.
„To licbt niet te bedanken, je mot".
Daar begonnen mijn knieën toch
van te iuiikkon, zoodn-t ik zitten ging
en hem aankeek, want ik voelde dr.i
ik bleek werd. „Urn te beginnen",
een oordcel zou vellen. De officie»
van justitie eischic oen boete van
mark. Dc uitspraak moet nog vol,
gen.
DE DUITSCHERS EN DE ARBEID?
CONFERENTIE TE WASHINGTON.
De Vorwarts schrijft het feit, dat
de Duitsche gedelegeerden ten slotta
toch geen deel hebben kunnen nemen
aan de arbeldsconferen'ie te Washing,
ion, toe aam de belemmeringen, die
ide Patente hun telkens in den weg
heeft gelegd. Volgens dit 'blad moet
de conferentie, nu Duitschland er niet,
aan deelgenomen heeft, als een mis.
luMing worden beschouwd.
900 MARK V00|R HELFFKRIClL
Dinsdag hebben Inwoners van Br®,
men ex-staatssecretaris dr. Helfferidi
telegrafisch 900 mark gestuurd, waar.
bij zij de volgende woorden seinden:
„Bremer burgers beschouwen uw zaak
als volkszaak en zenden u derhalve
900 mark om uw boeten en de volgen
de to betalen".
HET LEEGKOOPEN VAN DUITSCH
(LAND. Op JS November is in het
rijksministerie van handel te Berlijn
een vergadering gehouden van leden
van het rijkscomité voor handel c-n
verkeer en <te vertegenwoordigers der
bel rokken ministeries, waarin do
maatregelen bespreken werden, welkt
genomen zullen worden tegen hel ten-
fgevolgc van den lagen stand dér va
luta leegkoopen vau Duitschland
door 'buitenlandsche koopers.
Doel trof fonde maatregelen kunnen
binnenkort worden verwacht zoo
wordt uit Berlijn gemeld.
DE MONARCHIE TN OOSTENRIJK'
De Fi-ankforler ZeLtung wijst op dj
innige betrekkingen van nat vm i.a-
igc Hof te Weenen tot de K
De sociaal-democratische pers ver
klaart dat oo'v cl..- 1 dien van de., z v
tenvevciniging, wier generaal Pola is,
ijverig werki.u cm tic verjaag c s-
uuTgsctie dynastie weer naar Oosten-
tijk terug tc voeren. Waarschijnlijk
slaan daarmede nog politieke plannen
in verband, die door verdringing van
de t Tsjechen uit Slowakije gemeen-
schappelijke grenzen tusechen Polen
eu Hongarije wenschen te scheppen.
Priite i.udwig Windisch Gratz, om
wien zich te Bc:n Hongaarsche aris
tocrat .*11 verzamelen en die in nauwe
vorbinuing .sta t J z i
de draden rn handen. Ook wanneer
deze vermoedens niet alle gegrond
zijn, heeft de Oostenrijkfiche republiek
alle reden tot waakzaamheid. Dc
Frankfurter Zoitung verklaart, dat
zonder twijfel zekere democratische
Tui lentelanden, vooral heb repubh-
keinscho Frankrijk, ondanks alle
woorden tot bevrijding der volkeren
stille voorstanders zijn van een mo
narchistische restauratie in Oosten
rijk, Eveneens zouden zonder twijfel
de herstelde Habsburgers niets dan
marionetten van Frankrijk zijn.
DE DTTIT3UHE INDUSTRIE,
llit Berlijn wordt gemeld: De Tsje
chische staatsman Dr. Matijs, voor
malig chef van het Praagsche ministe
rie van Handel, thans directeur van
de Praagsche Dzerinóustric Mpij.,
verklaarde in de alles behalve Duitsch-
gezinde Narouni Listy, dat noch E ro-
pa. noch de overige wereld econo
misch de medewerking van Duitorii-
iatul eenvoudig konden missen. Da
Duitsehers verzochten niet overal cal
afneming van hun producten door
buurstaten, integendeel, toekende ziek
I steeds schcrpr r 1 e tocstanu af, d t «1»
.naburen van Duitschland dit I- :n
producten moesten verzoeken, zonder
welke zij zich noch zouden kunnen
voeden, noch kteeden, noch zelf pro-
ducecrcn. Dr. Matijs komt tob de slot
som, dat. Tsjecho-Slowakiie alle re
den heeft van de productie en han
delspolitiek van Duitschland le lee-
ven. Dc l'sjechen moedigen u 0
Duii-sohen invoer aan on zijn voorne
mens een, filiaal der staalscommissio
voor uit- en invoer te Berlijn op lo
riohten.
zegt. hij, „geen mooie kamers meer.
Dat is aL.omaal maar malligheid, ook
g-eeui logeerkamers die ongebruikt
staan. Als do minister goed op je is,
juffrouw Weezenbeek, maar dan
moet je bij ham ook niet met klachten
aankomen over mij cn andere trouwe
dienaren, dan laat hij jc twee kamers
voor eigen gebruik houden en stuurt
jc twee gezinnen uit Amsterdam
thuis, óón voor de mooie kamer en
één voor jo logeerkamer en daar
mort jc dan de keuken nog samen
mee deden".
„Man, je jokt", kon ik alleen noj
maar zeggen vun pure a-tcratic. „Ah
jc 't niet geloof', vraag het dan maar
aan den Minister, je wilt immers tocli
naar Don Haag! De notaris krijg! zes
gezinnon in zijn villa. Een van mijn
kennissen te lJovendam heeft al Am-
sterriatnsehe menschcn in huis, dn
zóo opgespeeld hebben, dat hij zelf
met vrouw en kinderen uit zijn eigen
huis gevlucht i§ en bij zijn zwager
ingetrokken. Nou, gegroet juffrouw
Wijzenbeek, je kunt binnen een week
of vier je gasten verwachten. Doijk'
je wel voor jo vriendelijke ontvangst".
Toen ging hij naar buiten, raapte
zijn pijp op, keek nog eens scherf
door de ruiten en was weg.
Ik bleef nog wel een half uur zoo
zitten. Op een werkdag in mijn
mooie kamer! Dat is nóg nooit g®-
beurd. Maar schrijf me eens gauw,
beste neef. of hot waar is, wat die
akelige barbier verteld heeft. Moet K
Amsterrfainsche floddermadammen
toelaten in mijn pronkkamer waar
mijn beste meubeltjes staan cn da
opgezette papegaai van wijlen mijn
Koeien vudcr ik kan het nie!
looven; stuur toch gauw bericht ho®
het is, want niemand is zoo ongerust
a's jelui liefli. tante
Sophie.
Ilc heb haar dadelijk gerust gesteld-
Zij moet nu den brief wel hebben.
Als (ante Sophie nu den barbier ven
Onderdendijk ontmoet, zal het, deuk
ilc, zijn boste beurt niet wezen.
F1DEUÓ. j
