HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
BuitssSanilsch Gvsrzicht
VRI DAG 28 NOVEMBER 1919
TWEEDE BLAD
No. 2683
Het aftreden van Raadslid Nagtzaam
Van onderwijzer tot Biadslid GeoaUjd op.reden Eigen osier
zoek ierlyke erkenning van ongelijk Lit van veel commissies
£es eervol afsciield.
Binnen een paar weken zal de heer
Nagtzaam zijn ontslag nemen als lid
van den gemeenteraad; dat hij bel, we
gens zijn benoeming te Amsterdam doen
zou, was reeds in ons blad gemeld, da:
hij cr zuo spoedig toe komt is een ge
volg van een onderzoek naar de ge
steldheid van achterlijke kinderen, da:
Inj voor zijn nieuwe functie dient bij te
wonen cn dat om verschillende redenen
alleen op Woensdagmiddag kan plaats
hebben. Dit ongeregeld meemaken en
ook nic-t trouw op 2ijn post zijn in den
Raad, ligt niet in zijn aard, kiezen of
dcclcn was geboden en nu verliest hem
dc Raad.
Ofschoon er in den loop van de jaren
gelegenheid genoeg is geweest om i
zijn werk te spreken, wil ik, nu hij
heengaat, toch nog een kort overzicht
geven van zijn persoon en van zijn ar
beid, in den Raad. Toen hij op 0 Novem
ber Kjiz werd ge-snstalleerd, werd er in
den Raad, durf ik zeggen, weinig van
hem verwacht, aithans geen goed en ze
ker geen breed werk: -\lcn kende hem al
leen als onderwijzer op nonactief (tenge
volge van de opheffing van school D.
aan de Smalle Gracht), als voorman van
den Bond van N'edcrlandsche Onderwij
zers 'en als propagandist van dc sociaal
democratische beginselen en meende
een partijman te zien optreden, van be
grensden blik, zooals die wel meer in den
Raad .varen verschenen.
Het bleek al gauw, dat daarvan g
sprake zou zijn, want al was en bleef
Nagtzaam trouwe aanhanger van de
S. D. A. P., weldra had hij het oor va
den Raad oni zijn breedheid van blik e
oordeel en den bezadigden vorm, waar
in hij zijn adviezen gaf. Ook nog om iets
anders de soberheid van zijr. betoog.
Wanneer hij het woord voerde, dan voel
de ieder, dat hij er veel meer van wist
dan hij zeide, met andere woorden al
leen de groote lijn aangaf en de details,
die een vergadering ophouden en ver
moeien, achterwege liet. En eindelijk,
zijn ervaring als onderwijzer had hem
geleerd, hoe hij iets aan toehoorders
duidelijk maken moest.'De voordraoht
was altijd helder en klaar, het punt waar
't op aankwam, werd nog eens herhaald
en onderstreept en als hij zweeg, had
ieder in dc zaal zijn woorden volkomen
begrepen.
Bij zijn intrede in den Raad was hij
als sociaal-democraat alleen. Partijge-
nooieti, die er vóór hem lid waren ge
weest, Hugenholtz, Hofland, Groot, wa
ren vertrokken of overleden, gemakke
lijk was de positie dus niet. Toch had hij
zich spoedig aangepast bij den Raad en
omgekeerd. Als hij 't woord vroeg werd
er niet aandacht geluisterd, omdat hij
wat te zeggen had, al was men 't na
tuurlijk niet altijd met zijn beschou
wingen eens. Eerst tien maanden later,
2 Scpl. 1912, kreeg hij een medestan
der, de heer Poppc.
Talloos zijn de onderwerpen, waar
over Nagtzaam in d'ie zeven jaar het
wooid heeft gevoerd. In 1913 alleen vind
ik naar alpkabetische volgorde begroo
ting der gemeente, bestekken voor ge
meentewerken, burgerlijk armbestuur,
commissie van toezicht 1. o., drieploe-
gendienst, Hout cn Plantsoenen, on
derwijzend personeel, pensioen aan wet
houders, persorieélè belasting', put- of
keetbazeustelsel, rechtspositie, regeling
der looncn en werktijden van tramperso
neel, opruimen van sneeuw, tarief van
den onderstand, vergunningsrecht, Ver-
spronckwcg, werkliedenreglement.
Ziedaar een bonte rij, waarin veel
werk verscholen ligt. 't Is waar, hij
had er den lijd voor. Wie hem, mager
cn donker, door Haarlem's straten zag
gaan, dc onvermijdelijke sigaar in den
mond, kon er zeker van zijn, dat hij
uit was oji een onderzoek, een bespre
king, een vergadering. Op anderen steu
nen was hem vreemd, Zelf trok hij er op
uit, sprak daarom met te grooter kracht
en klom en kon niet op onwaarheden of
vergissingen worden betrapt. Op óén
keer na, toen hij ongegronde beschul
digingen had geuit aan 't adres van de
schoolarts. Maar toen burgemeester
Sandbcrg die bestreed, kwam Nagtzaam
in de volgende vergadering met een vol
ledig amende honorable, dat den voor-
zitcr aanleiding gaf tot een bijzonder
hartelijk wooixl. „Gij weet, mijnheer
Nagtzaam, dal ik u waardeer, maar na
deze woorden van u is die waaideering
nog" locgenomen." Zoo spiak Jhr. Sand
bcrg, die waarlijk geen sociaal-demo
craat was, tot den sociaal-democraat.
Waarom? Omdat hij den eerlijken, op
rechten tnau in hem zag en erkende, al
was er dan ook dikwijls groot verschil
>an inzicht en opvatting;
Voor ons, menschen van dc pers, was
hij altijd de hulpvaardigheid zelf. Had-
Jen wij inlichting noodig (officieel krij
gen wij bitter weinig voorlichting van
't Stadhuis, liefst alleen wanneer
mon ons noodig meent te hebben,
(niet wanneer wij er behoefte
voelen} don was hij steeds bereid die
to verschaffen, wel te verstaan wan
neer- hij kon en mccht: Verder was
zijn tong gebonden, de geheimen van
'do gemeente waren hij hem veilig.
Maar de zonderlinge geheimzinnig
heid over zaken die bekend mochten
worden, waarin andere Raadsleden
zich plachten (ooit wol plegen) te hui
len, als in een soort, toga der deftig
heid, die verstond hij niet: de pu
blieke zaak mocht in 't publiek be
handeld worden.
Zoo heb" ik hem dan zeven jaar
.vlak voor mijn plaats aan de persta
fel gezien, met aandacht de discussie
volgend, nu en dan halfluid vcor zich
heen een opinio tegensprekende,
daarna vaak plotseling vaat zijn
zetel opslaande, om met opgehe
ven vinger to roepen. „mijnheer de
voorzitter want hij zat aan het an
dere einde van de zaal, zoover moge
lijk van den burgemeester af. ..Mijn
heer Nagtzaam", zei dan Jhr. Sand
berg, met een vriendelijke intonalia
in zijn stem. Dan began dc spreker,
staande om beter gehoord te worden,
>iu on dan met den rechter wijsvinger
in dn lucht prikkende, met een gebaar
dat aan dc school doet denken. Laat
'k er bii zeggen, dat hij dit gebaar
ontkent ik moet volhouden, dat hij
't maakt, het zaJ dan een onbewuste
geste zijn.
In menige vaste en tijdelijke Com
missie be§ft Nagtzaam gezeten en
overal eerf goeden indruk achtergela
ten. Ook in het'lastige werk, dat hij
op zich genomen had in 't begin van
de distributie; als secretaris van de
aanvankelijk benoemde commissie
heeft hij veel gearbeid, werk gedaan
dat hem vreemd was, maar dat hij
inet zijn juiste intuïtie toch goed wist
te beoordeelen. In dezen tijd voorn'
heeft hij veel met burgemeester Sand-
berg .samengewerkt en met waardee
ring weet hij over dezen te vroeg ont
slapen bewindsman le spreken.
Oppervlakkig beschouwd kon er
geen enkele reden ziin, waarom de
loopbaan van dezen man anders zou
eundigen, dan in een zetel in het
College van Burgemeester en Wethou
ders. Aan dat denkbeeld hadden al
len, ook zijn politieke tegenstanders,
zich gewend, vooral toen zijn partij,
na de verkiezingen van-Mei. zeer ver
sterkt in den Raad terugkeerde. Een
onjuiste tactiek, aangevangen met de
rondzending van een programma;,
voortgezet bij de stemming voor de
wethouderszetels m de eerste dager,
van September, heeft dit logisch ge
volg belet en belemmerd. Onnoodig.
daarop dieper- in te gaan, het is histo
rie van gisteren. Maar dat het zoo
geloopen is. nog wel door de tactiek
van zijn eigen fractie, is tragisch
voor hem zelf en te betreuren voor
de gemeente. Haarlem verkeert, als
vele gemeenten, in eeïi moeilijken
toestand en heeft ervaren intellect
noodig om dien te boven te komen;
de gemeente kan haar goede mannen
niet missen.
Niet alleen om linancieele bezwa^
rear, ook niet enkel om de groote din
gen die opgelost of uitgevoerd moe
ten worden: haven plannen, grensuit-
brekling, maar ook om waakzaam te
zijn tegen neigingen,-clie de zelfstan
digheid der gemeente van buiten af
bedreigen. I11 een van mijn laatste
artikelen heb ik gewezen op de in
krimping van de gemeentelijke auto
nomie uit Den Haag. Allen die ge
vaar zien in te ver gedreven centra
lisatie, zouden In Nagtzaam een
krachtigen medestrijder gevonden
hebben.
Ten slotte: hij zelf gaat met leedwe
zen. ,,lk heb", zegt hij, „altijd met
plezier in den Raad gewerkt, het if
etprettige taak, 01- is persoonlijk
contact tusschen Raadslid en publiek,
een 1M vaat den Raad kan nog eens
iets bereiken, veel meer bijvoorbeeld,
dan een Kamerlid". En als hij daar
aan to-eyoegt: „nu sluit ik weer een
periade van mijn leven af", dan klinkt
daar wel een toon van weemoed in.
Ik voorspel, dat. B. en W. en de
Raad straks hartelijk afscheid van
hem zullen nemen. Met inbegrip van
zijn politieke tegenstanders, die bi.'
niet overtuigd, maaa- aan wie hij wei
eerbied ingeboezemd heeft voor zijn
persoon en zijn werk. Het beste, dal
hem bij dat afscheid kan worden toe-
gewensclxt, is voldoening in zijn nieu
wen werkkring en daarvGor een goede
gezondheid. In de rij van namen van
diegenen, die aan Haarlems gemeen
tebestuur goede diensten bewezen,
zal die vair A. Nagtzaam altijd met
eere worden gdnoemd.
J. C. P.
'T VREDESVERDRAG VOOR
BULCARIJE.
Donderdag is te Parijs door de Bul-
gaarsche gedelegeerden 't vredesverdrag
onderteekend.
Nu nog Turkije en Hongaiijel
De Parijsclic pers merkt op, dat 't
verdlrag vo.cu- Quigarije gunstig is.
Bulgarije houdt 't grootste deel van
't veroverde gebied en krijgt kwijt
schelding van een schuld van meer
dan 2 milliard, die het aan Duitsch-
land moet betalen, maar aan de ge
allieerden Is overgedragen.
De Dulisehe krijgsge-
vaagsnen.
De Duitsche regeer in? beeft thans
m antwoord gepubliceerd op de nota
van Clemenceau inzake heit vasthou
den der Duitsche krijgsgevangenen
door Frankrijk tot Duitschland de
bepalingen van 't wapenshsfcandsver-
drag geheel is nagekomen en het vre
desverdrag officieel is geratificeerd.
De Duitsche regeering wijst de be
schuldiging af. dat zij opzettelijk 'ie
vervulling van de voorwaarden van
den wapenstilstand heeft verhinderd.
De Duitsche regeering ziet er van af
alle overtredingen van het volken
recht. en gewelddaden te bespreken,
het wapensfcïlstandstraeiaat- in
houdt. Zij weet, dat liaar stem niet
gehoord! zat worden. Een later oordeel
zal de Duitsche regeering in het gelijk
stellen.
Omtrent de S capa-F low-kw est i e
wordt in een andere nota geantwoord.
De Duitsche Tegeeiing spreek: hare
bevreemding ear over uit, dat Frank
rijk Duifschiand beschuldigt in de
geboete wereld een pio-Duitiche pro
paganda op touw te zetten en zij ver
baart zich er over, dat de Fransche
regeering dergelijken onzin geloovcn
kan. Zij hoopt, dat de geallieerde en
geassocieerde regeoringen hun op
merkzaamheid niet van de krijgsgevan
genenkwestie af zal wenden cn dat
elke dag ernstiger en dringen Ier
wordt. Duitschland mag toch reke
ning houden met het rechtsgevoel van
beschaafde volkereu.
Duitschland blijft dus aandringen
op het spoedig vrijlaten der Duifseac
krij gsgevangen en.
DE DUITSCHERS IN DEN VOLKEN-
30HD.
Dc Parijsche correspondent van de
„New-York Sun" seint dat er in Brii-
sche kringen een beweging gaande
schijnt om Duitschland uit te noodigen
onmiddellijk tot den volkenbond toe te
treden, als tegenzet tegenover het in
gebreke blijven der Ver. Staten om hun
goedkeuring aan het verdrag te hechten.
'Lord Robert Cecil zou voorstander
van zulk een gang van zaken zijn, en
met hem eenige van de meest aanzien
lijke Britsche pleitbezorgers van den
bond.-
Nomkm over dm wereld
revolutie.
De Duitsche Rijksweerminiater Nos-
ko liet zich tegenover parsvertegen-
•woardigers uit over de waarschijn
lijke ontwikkeling der Bolsjewistische
pogingen. Hij achtte het niet uitge
sloten, dat de Duitsche Communisten
nog in zekere verbinding mot de Rus
sisch© Bolsjewisten stonden, ofschoon
er geen bepaalde bewijzen aanwezig
waren van ondersteuning door de
Russen met geld. Noske weee er op,
dat ook in Duitschland nog etarige
phantasten aan een wereldrevolutie
geloovcn. Deze hoop was echter ijdel,
want noch Engelschen, noch Fran-
schcn of Italianen zouden in afzien -
baren tijd revolutie maken. De vraag
of het gevaar van een communisti
sche omwenteling in Duitschland nog
ernstig op te vatten is of reeds afge
wend is, hing af van de economische
ontwikkeling. Iiier kwam het vooral
op aan, of de inwendige economische
moeilijkheden door de Entente nog
verscherpt worden, hetwelk den Com
munisten nieuwe stof tot onrusteer
wekking zou geven.
Het gevaar voor een tegenrevolutie
vau rechts verklaarde Noske voor
niet wezenlijk. Er moest ni. op gewe
zen worden, dat een groot deel der
troepen in het geheel niet aan politiek
deed en slechts orde en rust wensch-
ten. Ook de onderofficieren dariri 1
er niet aan het oude regime terug
te wenschen. Hij had ook geen aanlei
ding om et aan te twijfelen, dat een
groot aantal officieren or naar streef
de geordende toestanden in het land
te zien. Noske kwam er hierbij nog
maals op terug, dat alles van de hou
ding der Entente tegenover Duiisch-
iand afhing; die voor geheel Europa
van belang was. Noske stelde vast,
dal et' langzaam maar merkbaar ver
betering kwam in den toestand van
Duitschland..
De wil om te arbeiden zou bij be
tere voeding grooter worden en daar
mede zouden ook de prestaties toe-
De Duitsche generaal Hoffman
bekend uit de dagen dor vredeson
derhandelingen te Brest Litofsk
dringt aan op een krachtig bestrij
den der Bo-'ejewiki.
In Duitsche militaire kringen is
men er van overtuigd dat men ten
minste een leger van 40 divisies op
oorlogssterkte moet liebbeu, voorzien
van alle moderne oorlogshulpmidde-
len, om met succes het Roode leger
in Rusland te bestrijden.
Verder wees hij er op, dat de Bo-'is-
jewild weer ijverig bezig zijn Europa
te bewerken met agenten en lectuur.
ÖSfi Mongarije.
De ohof-redacteur van „Ost-Wosl
TeLegraphcn" had een onderhoud met
den vroegeren Hongaarschen minis
ter prins Windischgratz, oen der
beste vrienden van ex-keizer lCarl, drie
Zwitserland komend, op het
oogeuhiik te Berlijn vertoeft.
Gevraagd naar de monarchistische
beweging verklaarde die prins niet te
gotoovuo, dat men op het oogan!.-.'
een candidaat voor den Hongaar
schen troon zal linden.
„Zou de Entente geen bezwaar ma-
:cn togen het herstel der Hobsburg-
sclie monarchie?"
„Do Entente zal binnenkort niet
moer in staat zijn tets to verbied 1
in binnenlandsche politieke aangele
genheden. De ervaring heeft geleerd,
dat ieder polltiel: vraagstuk slechts
een quaestie van macht is. Boven
dien kon ik u zeggen, dat. Indien do
Entente een koning in Hongarije or
ient, dit koning Karl zal zijn".
„Zegt u dat op grond uwer erva
ring in Zwitser] and?"-
„Ja".
„Wat ls uw meeding omtrent dc
andere Hongaarsohe kroonpretenden
ten?''
Ieder werkt voor pen koning om
zich zelf de macht to bezorgen. 1
work natuurlijk, zomdt u kunnen
zoggc;n, ,voor miizeüf onde1»' koning
Karl".
GEEN PRATERS MAAR WERKERS
IN DE FRANSCHE KAMER.
„Kent u den heer X;, den nieuwen af
gevaardigde?"
„Hij is een van mijn vrienden.''
„Een knappe kerel?"
„O, een talentvol mensch."
M.a. w, een uitstekend spreker.
Het schijnt dat vele nieuw® afgevaar
digden uitstekende sprekers zijn, zucht
Clemens VauteJ. En dat is verontrus
tend.
Al die schitterende redenaars zien
natuurlijk reikhalzend uit naar de eerste
de beste gelegenheid van leer tc trek
ken. Maar laten die heeren goed begrij
pen, dat het land beu is van al het ge
praat en geleuter.-
De „redenaar" d&t is de vijand.-
De nieuwe afgevaardigden moeten
niet pralen, maar doen. De welsprekend-
heid is een kunst wij hebben op het
oogenblik geen behoefte aan kunste-
naais, maar hebben een tekort aan wer
kers. En het zou een groote teleurstelling
voor het Fransche volk steeds weer
de ruuurvlakten beplakt te moeten 2ieu
met schoone redevoeringen cn tc be
merken-dat Palais Bourbon een soort
oratorische academie is, waar het ge
zag, de invloed en het aanzien berusten
bij den afgevaardigde, die de lang
ste speeches kan afsteken.
Alsjeblieft geen welsprekendheid!
Weg met de welsprekendheid!
Wij walgen er van.- Wij kunnen ons
niet voeden me; fraaie woorden cn moc-
n nu verder practisch zijn.
En daarom geen veel-pinters, maar
harde werkers.
Ce Belgische regeering.
Uit Brussel wordt gemdfcl:
Het nieuwe Belgisch.: ministerie is
definitief gevormd met Delacroix als
president. De vroegere ministers ma
ken er deel Van uit, behalve De Broc-
qeville.
Destrée (socialist) als minister van
Kunsten on Wetenschappen en Poul-
let als minister van Binnenlandsche
Zaken zullen eveneens deel uitma
ken van het kabinet.
De Belgische partijen werden het
eens over een gemeenschappelijk re-
geeringsprogramma.
Fransche ministerie.
Als vermoedelijke nieuw© FTan-
eclie ministers worden genoemd
Deschamps, Jeannency en Mourier.
Verspreid nieuws
DE STAKING IN AMERIKA. Vol
gens een persbericht zijn de mijnwer
kers in Carneyville, die geweigerd had
den den arbeid te hervatten, door solda
ten bijeen gedreven en ia de gevangenis
geworpen. De militaire commandant
van Noord-Wyoming heeft alle andere
mijnwerkers verordend naar het werk te
rug tc keeren.
De minister van Oorlog verklaarde
deze berichten niet te kunnen gelooven.
Hij zou evenwel een onderzoek instellen.
DE WEDEROPBOUW VAN BEL-
Glé. Te Rotse-aere ia de eerste
steen gelegd voor een tuindorp van
1ÜÜ huizen, to bouwen door den
dienst voor de verwoeste gebieden.
St£ÜSÜ18£WS
Met ïooneel
MARIONETTEN van Pierre Wolff
door liet Nedcriandsch TooneeL
Van do voorstelling van Mario
netten hebben wij denzelfden iu
druk meegenomen ais van een con
cert, dooi' een groot virtuoos gegeven.
Het spel enthousiasmeerde ons, wij
waren m éen groote, voortdurende
bewondering voor de feililooze, ver
bluffende techniek, wij voelden den
góheelen avond, dat mevr. Elsa
Mauhs als actrice hel volmaakte g«u
en toch heeft tiet spel ons geen oogen-
bak diepe ontroering geschonken.
Dit lag niet aan mevr. Mauhs noch
aan de andore arüsten. De voorstel
ling was superieur! Maar zelfs den
gróótster, kunstenaars is het niet mo
gelijk „marionetten" leven in te
blazen. Want dat is onze groote
grief tegen de comédie van Pierre
Wolff, «lat de schrijver geen men
schen heeft geschapen. Dit stuk is
een bedenksel, het is maakwerk, al
leen geschreven om een actrice ge
legenheid to geven tot virtuoos spe-L
De situaties zijn uitsluitend gescha
pen voor de actrice; geen oogen
blik hebban wij hot gevoel een waar
achtig mensch op hot toon eel xe
1 leeds dadelijk het'begin doet on
echt, dus valscti aan. Markies Roger
de Monclars war dit door zijn moedor
gedwongen een meisje, dat hij niet
lief heeft, ja, dat hem zelfs antipa
thiek is, te trouwen. Hij heeft zijn
fortuin geheel opgemaakt en zijn
moeder stelt hem daarom voor de
keuze óf Fernando de Fernay te trou
wen of van een maandgeld van 250
francs te' Leven. Men voelt reeds dade
lijk het gezochte, het onnatuurlijk
van dozen opzet.
Maar wij zullen over heit uitgangs
punt van don schrijver zooals
Sarcey het wilde niet strijden. Wij
gaan dus verder. Roger gedraagt zich
tegenover zijn jonge vrouw als
ja, wij kunnen het niet anders zeg
gen: als een ploert. Hij zegt haar
bruulvv»-, dat hij haar antipathiek
vindt, dat zij hem genomen heeft en
en alleen om markiezin te wor
den en dat zij dus nu tevreden heeft
te zijn. Hij wil vrij wezen en zal zijn
eigen leven leven. De markies ver
liest daardoor totaal enze sympathie,
maar wij kunnen dit nog acceptce-
or zijn nu eenmaal ook antipa
thieke, onbeschaafde markiezen in de
wereld. Maar wat wij onmogelijk
kunnen aannemen is, dat .Fernande,
het zedige, ingetogen vrouwtje, dat
weet, wat Fornarïdc oncler die v r ij
lt e i d verstaal, dezen bruut lief
heeft, dat zij zich voor dezen man
weggooit en hem hare liefde af
smeekt.
Mevr. Mauhg speelde de scène
voortreffelijk, maar wij bleven er on-
verschiLig onder, omdat wij voelden,
dat hei fooneel onecht en dus valsch
was. Wij weten dan tevens al, wat
er in de volgende bedrijven gebeuren
gaat Fernande doet, wat cite a c-
t r i c e in een Fransche comédie zou
doen. Zij coquetteen en speelt met
andere mannen om Roger voor zich
te winnen, zij wordt een rnano-
11 01 met de marionetten om haar
heen en zij verovert haai* man met
dezelfde middelen, die hare rivalen
gebruiken in de kringen, waarin Ro
ger verkeert.
Wij zien naar dit spel met groote
bewondering, wij zeggen voortdurend
tot ons zelve: knapv bijzonder knap!
Wij zijn mot de dames in ex
tase over do prachtige en met élo-
ganee gedragen toiletten, maaa- wij
hebben goon oogenblik het gevoel, dal
wij den strijd van een vrouw om
haar levensgeluk meemaken. En als
het doek ach sluit, juichen wij en
thousiast de groote actrice toe, die
dit volmaakte virtuoze spel heeft
gegeven, maar wij gaan onvoldaan
heen, omdat ons dc waarachtige
-choonhcid is onthoudefn..
Wij zeiden het reeds: <Le opvoering
an Marionetten was uitstekend. In
een tijden hebbcil wij van Het Ne-
derlandsch Tooneel een zoo sterke
voorstolling gezien. Het is steeds een
exquis genot uievr. Mauhg in haar
sublieme spel te volgen. Iloe expres
sief is dat fijne gezichtje en hoe mooi
cn liarmonieus zijn haar gebaren!
Hoe reageert zij steeds op alles en
wat is haar spel van een subtiele
nuance! Maar tegelijk welk een pas
sie en temperament heeft deze ac-
IjUce! In trouwe, mevrouw Mauhs
heeft zich in enkele jaren ontwikkeld
tot een onzer allergrootste tragé
diennes!
Ook de verdere bezetting was voor
treffelijk. Ko Arnold! maakte van
den ouden oom weer een prachtige,
fijne figuur hij wordt langzamer
hand de „specialiteit in ouwe heer
tjes" en Henri Eerens toonde" als
Roger, dat hij op weg is een van onze
beste en meest beschaafde jeunes
premiers te .worden. Gimberg had in
Nizerolles een rol gevonden, 'die hem
uitstekend lag en Reule was een
sympatliieke, bescheiden Vurenne.
Het publiek heeft al deze deugden
zeer gewaardeerd. Er was veel en
hartelijk applaus, vooral na hel twee
de bedrijf, toen aan mevr. Mauhs
boemen werden aangeboden.
Op 3 December komt fiet NederL
Tooneel met Professor Ber
nard i. De opvoering van dat
prachtige stuk van Schnitzler wordt
tot het beste gerekend, dat de Kon.
Vereeniging in jaren heeft gegeven.
Het is te hopen, dat die voorstelling
de belangstelling zal vinden, die zij
verdient,
J. B. SCHUIL.
CHRISTELIJKE SOCIALE ACTIE
Men schrijft ons. Ingevolge het
verzoek van het hoofdcomité van ac
tie uit de Christelijke Sociale Organi
saties te 's-Gravenhage aan den Haar-
lemschen Christ. Besturenbond om
een dusdanig plaatselijk comité op te
richten, is op de dezer dagen gehou
den gedelegeerdenvergadering van
den HaarJemsehen Christ. Besturen
bond een plaatselijk comité van actie
saamgesteld. dat zijn werkzaamheden
met den mees ten spoed zal aanvan
gen.
VEROORDEELD. De milicien-
coldaat D. D. van bet 10e regiment
infanterie is veroordeeld lot 2 maan
den militaire detentie wegens 2e de-
eerte in tijd van vrede.
Uit dB Umstreksn
BLOEMEND AAL.
Sernesniorssdsvergadsring.
Sieun voor den ftiitiden-
standsweningbouw.
Aankoop van grond.
Donderdagmiddag vergaderde de
Bloemendaalsche raad in spoedeischen
de vergadering ter behandeling van
de aanvrage van de middenstands-
woningbouwvereeniging „Bosch en
Duin" om steun voor den bouw van
56 middenstandswoningen in twee ty
pen van f 9000 en f 10,000, bebaive de
grond.
B. en W. stellen nu voor te beslui
ten: steun te verleeuen aan de wo-
ningbouwvereeniging Bosch en Du;n
voor den bouw van 56 middenstsnds-
woningen volgens de bij het besluit
behoorende bouwplannen, op den
grondslag van dc- volgende bepalin
gen en voorwaarden:
a. De gemeente geeft den benoodig-
detn grond, waarop de woningen ge
bouwd zullen worden aan de vereeni-
■giitg voor den tijd van 50 jaren in
erfpacht, waarvoor zij aan etc Gemeen
te betaaLt een erfpachisom van 6
berekend over een be'drag van 3 per
M2. dei' voor de 56 woningen benoo-
digde oppervlakte van gemiddeld 200
M2. per woning, vermeerderd met de
helft der door de gemeente voor weg
aanleg, rioleering enz. te maken on
kosten;
b. de gemeente verstrekt aan de ver
een aging een voorschot voor den bouw
■dor woningen ten. bedrage van H
maal dó bouwkosten 1914, zijnde de
som van f 308250,— af te lossen in
den vorm van eeaxo annuïteit over 50
jaren, berekend naar 5
c. de gemeente stelt uit de gemeen
tekas beschikbaar eene bijdrage van
het verschil tusschen de werkelijke
bouwkosten en I3 maal het bedrag van
de kosten, diie de uitvoering van het
bouwplan in 1914 zou lïe'bbeu gevor
derd, aizoo f 76937,50 onder voor
waarde, dat het Rijk daarvoor het
drievoud van die bijdrage toekent
de vereeniging.
d. aan d c gemeente zal als waarborg
voor de voorgeschoten gelden eerste
hypotheek worden verleend op de te
bouwen woningen;
0. door die wemingbouwvereeni ging
zal, behalve aan de voorwaarden, die
de Minister vain Arbeid voor dit geval
noodig mocht achten, moeten worden
voldaan aan de voorwaarden vermeld
in artikel 4 van het Koninklijk Be
sluit van 6 November 1919 no. 51,
voor zoover deze voorwaarden op
haar van toepassing kunnen gebracht
worden; zij is voor dc goede nakoming
verantwoordelijk tegenover Burge
meester en Wethouders, voorzoover
de voorwaarden niet op de woning-
bouwvereeniging van toepassing kun
nen gebracht worden, zal de gemeen
te voor de getrouwe nakoming 'zor
gen;
f. zoolang de voorgeschoten gelden
niet geheel zijn afgelost, moet de
huurprijs der woningen vóór liet be
gin van elk huurjaar worden goed
gekeurd door Burgemeester en Wet
houders, die daarbij rekening kunnen
houden met het inkomen der bewo
ners en zich bovendien het recht voor
behouden om de huurders van ten
hoogste acht woningen aan te wijzen;
g. het bouwplan, zoomede bestek en
voorwaarden der te stichten woningen
behoeven de goedkeuring van Burge
meester en Wethouders;
h. de woningen zullen behoudens
goedkeuring door Burgemeester en
Wethouders slechts mogen verhuurd
worden aan personen, die uit hoofde
van hunne werkzaamheden aldaar
hun woonplaats behooren te hebben
of aldaar sedert 1 Januari 1918 woon
achtig waren;
1. jaarlijks vóór l Mei moet een be
redeneerd verslag met balans en
winst- en verliesrekening aan Burge
meester en Wethouders worden in
gediend; terwijl balans en winst- en
verliesrekening de goedkeuring van
Burgemeester en Wethouders beboe-
j. Burgemeester en Wethouders zijn
bevoegd ter uitvoering van hei- lioven-
st-aande zoodanig aanvullende voor
waarden te stellen, als zij in het be
lang der gemeente noodig oordeeter.,
ofwel door hoogere colleges noodig
worden geacht;
k. voor zoover bovenstaande bepa
lingen en voorwaarden, volgens de
meening van de Regeering mochten
afwijken van of in strijd zijn met de
bepalingen en voorwaarden waaron
der 't Rijk volgens 't Koninklijk Be
sluit van 6 November 1919 no. 51 be
reid zai worden bevonden, steun voor
den houw van middenstandswoningen
te verleen en, zullen deze door Burge
meester en Wethouders daarmede in
overeenstemming mogen worden ge
bracht.
De hec-r Noor m a a brengt lof
aan 'den grooten spoed, die hier be
tracht was.
Hij heeft echter nagegaan, dal er
leden zijn, die f ló.Oüo en f 10.UOJ in
komen hebben en ook menschen, die
nog geen f 1500 inkomen hebben liij
zou walen vragen: Wat zijn dan
eigenlijk middenstanders? Sur. zou
willen volstaan met den bouw van
35. Hij vindt een woning van f 11000
met f 2000 grond te hoog voor een
midden standswon ingbouwvereei ïi-
ging.
De heer Van Kessel heeft de
zelfde meening. Menschen van 1 10000
tot f 15000 behoeven geen gift van
f 2000 te ontvangen. Hij vestigt er de
aandacht op, dat naar aan
leiding van de oproeping door do
gemeente, 80 middenstanders zich
hebben aangemeld. Moeten die niet
geholpen worden?
De heer Hoogenbirk vraagt
hoeveel de in kom en grens bedraagt.
De heer D e R 0 o wil eeret de
grondkweslie bespreken.
De Voorzitter zegt, dat deze
zaak straks aan de orde komt
De heer De R o o zegt, dat de
tukken eer tor visie moesten zijn
gelegd.
De Voorzitter zegt, dat zoo
hard is gewerkt, dat een ambtenaar
ziek is geworden.
De heer Schulz wil ook siechte
30 woningen bouwen, anders kunnen
daar geen arbeiderswoningen wor
den gebouwd.
De Voorzitter zegt, dat de
middenstanders gerekend worden tus
schen f 2000 en f 10.000.
De heer De Waal M a l e f ij t
•zegt, dat er een 100 midden stand sw o-
ningen noodig zijn. Met is niet de
bedoeling, om menschen mei hooge
inkomens in deze woningen van f 500
of f 550 huur te laten wonen. Voor
de arbeiders zijn reeds 122 woningen
in behandeling. .Andere aanvragen
zijn in behandeling.
De arbeiders .worden dus toch niet
achteruit g^zet.
De heer Schulz zegt, dat de ar
beiders te Bloemendaal misschien
geen terrein meer zulten kunnen ki
ls zooveel middenstandswonin-
gen worden gebouwd. Te Bloemen"
daal zelf zijn nog geen arbeiderswonin
gen gebouwd. De heer Noorman
stelt na voortgezette replieken voor
35 middenstandswoningen te doen bou
wen.
Wethouder De Waal Malefijt
ontraadt dit ten sterkste. Er is maar
voor het geheele land 9 millioen gul
den beschikbaar. Bij jde vele aan
vragen zal men miSfchien maar een
gedeelte der aanvraag van thet Rijk
Ingewilligd krijgen. Daarom is het
niet verstandig nu reeds het aantal
te verminderen.
Het amendement om slechts 35 wo
ningen te bouwen wordt v o r w 0 r"
pen met 3 steimmen vóór, die der
heeren Schulz, Verdegaal en Noor
man.
Het voorstel van B. en W. wordt
thans met algemeene stemmen aange"
nomc-n. Evenzoo geschiedt .mefhet
voorstel om 3 3/4 H. A. grond tus
schen Zomerzorgerlaan, en Korte laan
aan te koopen voor dezen woning
bouw.
De VoojB-ittcr wensoht. de
.Middenstandswoningbouwvereeniging
geluk met het behaalde succes.
Daarop gaat de vergadering over
in een zitting met gestoten deuren.
HEEMSTEDE. Uittreksel uit het
politierapportOp verzoek van de poli
tie tc Renkum is alhier een persoon aan
gehouden, verdacht van rijwielverduisie-
ring. Hij is ter beschikking van de poli
tie te Renkum gesteld.
Alhier zijn twee personen aangehouden
die 2ick verdacht ophielden bij de deur
van een perceel aan de Westcrhouis:raat
alhier. Een huner bleek een berucht rij-
wicldief te zijn.
Terug te bekomen bij J. de Viie»,
Caraplaan 14, een reticule met inhoud
Blansert, Leidschcvaartweg 151, een lad
der,
SCHOTEN. „Eigen Haard". Bij
koninklijk besluit is de woningbeuw-
vereeniging „Eigen Haard" te Scko'en
toegelaten als vereeniging, uitsluitend
in het belang van verbetering der volks
huisvesting werkzaam.
HALFWEG. Ds. B. Baljan al
hier is benoemd tot huLppredikej- vau
Schoten.
N 1 e u w e s c h o o 1. -.Bij het ge
meentebestuur zijn de plannen jnge
komen voor het bouwen eener R.-K.
school met 8 lokalen alhier; «e be
doeling is de school 1 September j' la»
te openen.
In een sloot gereden.
Door een defect aan het stuur, ge
raakte Dondordag een swaar bela
den vrachtauto van de P. E. N. op
den Haarlemmerweg van den weg af
in de sloot; het was niet mogelijk het
voertuig met verschillende hulpmid
delen op den weg te krijgen, waar
door ten slotte Sinks-toestel uit Am
sterdam werd ontboden, dat daarin
een paar uur slaagde; het ver
keer over den weg ondervond bij dit
werken op den smal!en weg ernstige
stagnatie.
StoonmartbsrieMen
KON. NED. STOOMB. MIJ.
ARIADNE, van Valencia naar Am
sterdam passeerde 24 Nov. Gibraltar.
BACCHUS, vertrok 24 Nov. van Gi
braltar naar Buence-Ayres.
CALYPS O,van Smirna r.aar Am
sterdam, passeerde 26 Nov. Ouessant.
JliNO, van Amsterdam naai Pi
raeus, passeerde 25 Nov. Gibraltar.
MARS arriveerde 25 Nov. van Am
sterdam te Kopenhagen.
MERCURIES vertrok 24 Nov. van
Gibraltar naar Buenos-Ayres
MEROPE van Rotterdam naar
Alexandriè. passeerde 26 November
Dungeness.
URANUS arriveerde 22 Nov. van
Napels te Zante.
STOOMV. MU. OCEAAN.
MENTOR vertrok 15 Nov. van Sin
gapore naar Amsterdam.
POLBUS, van Singapore naar Am
sterdam. vertrok 10 Nov. van Colom-
1 bo.
