BuitenSandsch Overzicht
E. r>. 0.—AMSTEL (31).
r D. 0. I speeldo eersten Kerstdag
ié W ormcrveer teg: n Amstel om den
Sen prijs de in hei begin van
i tseiaoen geoiguiiiaeerde seriewed
j-ti./ic®, die p o-öCUng moesten ein-
«oor hu \crvreegd beginnen
«er compeliLe. Slechts vier speler»
uit het cersie c" tol, bijgestaan door
zeven lagere taliers, slaagden «r in
met 31 van eqa stwk Amstel-elflal
te winnen, zoodat E. D. O. den üer-
ilen prijs won.
SPAARNESTAD I-H.F.C. VIII
(5—2).
Direct na den aftrap ontwikkelt
zich een vlug spei. waarna Spaar ne
sted do leiding nam. Voor rust
was de stond 3—2 voor Spaarnestad.
Na rust scoorde zij nog tweemaal
zoodat de stand werd opgevoerd tot
VOETBALNIEUWS.
Het congres dor goallleerden.
Het ,,M. O.bid." verneemt, dat op het
heden, Maandag, te houden congres der
geallieerden met de neutralen waar
schijnlijk het volgende voorstel in be
handeling zal komen
„De gealtieerdeo verklaren zich bereid
tandenwedstrijdea te spelen tegen die
neutralen, welke geen landen wedstrijden
zullen spelen tegen Duiuchland, hoewel
er geen bczwa.u tegen gemaakt zal wor
den, dat de clubs der neutialen uitkomen
tegeu clubs der centralen."
SERIEWÈDS.rRIJDEN H. B. S.-
BOND.
A s. Woensdag wordt op het Haar
lom veld tuut den Seliotorweg de twee
do rondo gespoeld \un de seriewtd-
s'.lijden vati u.® H. li. S.-Bond, nl.
het H. B.S.-ellLal tegen het Haagsche
H. B. S. eiftal, dut het vorige, seizoen
de grootste concurrent van de Haar
kmniars was.
Korfbal
Uitslagen.
NEO. KORF halbon U.
Westelijke afdeellng.
Eerste klasse A.
O. E. V-.—Vitesse (L.) 9—5
D. E. D.Fhiks 2—4
Eerste klasse B.
A. L. O.—O. b. C. R. 4—9
Tweede klasse Ai
Hercules 2—B. E. P. 1—2
Tweede klasse D.
O. S. C. R. 2—Deetos 2 11o
Zilveren N. v. d. D.-bal.
Jong HollandRoda 47
Ecu praehi'iog voor sport en toch
geen korfbal. Beide vastgestelde wed"
.-'.rijden konden geen doorgang vin
den.
Advendo I had uitstel gevraagd,
zov-dat Advendo—Haarlem op een na
der vast te stellen datum gespeek)
rr.l worden. Ook Vitesse II verkreeg
ui-- o| om tegen Haarlem II te spr*
ton.
H. J. O.
Nabr we vernemeu, zal de korfbal"
dub H. J. O. van naam veranderen.
Haar nieuwe na m wordt D. S. V. De
nieuwe vcru ng heeft hot plan het
a s. seizoen 111 ueu N. K. B. te gaan
spelen; We hopen, dat het goede voor
nemen tot uitvoering jal komen.
Hoskey
Uitslagen.
NED. HOCKEY- EN BANDYBOND.
Ie klasse.
Victoria—H. D. M. 1 1—3
Tweede klasse B.
Amsterdam 2 b—G. II. V. o
Wieirijdan-
Lcsna wint In Parijs.
Op de Winterbaan :e Parijs werd Zon
dag een sprintwedstri.il gehouden, waar
in onze landgenoot Leene uitkwam tegen
den Franschraan Pouchois, den Italiaan
Ut rgatnini en den Deen Ellegaard.
Lecne wist in drie van de vier man
ches als eersto te eindigen en aldus de
overwinning te behalen. Na afloop van
den wedsttijd reed hij een eere-ronde en
werd door «luizenden toeschouwers har
telijk toegejuicht.
(„M.O.bld.")
Biljarten.
KRIJT OP TIJD—KASTANJEBOOM.
lu café Dekker, Jan Gijzenvaart,
v. r.'d in klasse A g< speald «1 bracht
Kastanjeboom" (Heemstede) liier ee»
].<:zo.;k. Over het geheel genomen*
werd er slecht gespeeld. Wist „Kas
tanjeboom" ui de partij mo. 2 te zega-
v ie ren, dit bleek voor haar de eemig-
e'.e overwinning te zijn. De matadors
speelden n aardige partij. De uit-
sl.'.g is: ..Krijt op lijd" 480. „Kas
tanjeboom" 418.
KASTANJEBOOM—KRIJT OP TIJD.
Itt café Verdon schot, Heemstede,
gmg liet in kjasee B tusschen de
ze ifdc verewdgtagen. Hier won -even-
,i::3 iliuLsclub met enkele caram
boles. „Kastanjeboom": 355, „Krijt
pp Tijd": '342 caramboles.
O E ENTENTE EN DUITSCHLANO.
1 morgei: beginnen te Pa-
i'ii-: ij j oudurhandé ingen tusschen de
g. wc rden van de Entente-staten
en van DuitacMand over de uitvot-
rliig van 't vredesverdrag.
1JX'spi'ekingcir.i zullen de negen
pu. li '-mvatten van de nota tLd.
2 De n l. het begin der werk-
zaanüiede.i van ie commissie voor
het Rijnland, de militfiiro contrcfio in
T1-!i ..ui, de wederopbouw, de
overdracht van de autoritaire ba
Yoegdhedeu over Memel, het Saarge-
L. i, Opper-Süerié «n Stocs\wjk-Hol-
st._n hot'begirt dor overgangspe
riode v itt 15 dagej>, welke Voor de
evacuatie der miVitairo en civiele
anibteauiroti in de af te scheiden ge-
ji'fxleri i.« vastgesteld.
DE VEREENICDE STATEN EN 'T
VREDE8VERDRAC.
S-:-jü'. King ■•ar; In.-t Amerikaan-
scliö te; h- 't ©Oft omwerp op-
gesteld om compromis te treffen
aangaan.: ie reserves valt het vre
desverdrag.
WEER EEN OOMPLOT IN HON-
CARIJE.
liit Boedapest, woiüt geseind
Tegen de Hongaarsche regeering en
admiraal ion Hörthy heeft men een
m !jdvertak:e samenzwering ontdekt
Men wilde den geheele® ministerraad
in de lucht laten vliegen. Reeds zes
lagen geleden verschenen twee man
nen, de gebroeders Feurnei, in de
gevangenis, waar de ter dood ver
oordeelde Korvyn Lei® gevangemi zat,
en trachtten don wachter met een
milüoen kronen om te kooopen om
Korvyn Lein vrij te laten. De ge
broeders Feurnei werden ochter ge-
vangda genomen en ter dood veroor
deeld.. Het was hun plan, met Kor
vyn Lein samen een nieuwen com
munis ti^chen opstand te organieee-
ren. Alle leden, die lot deze bende
samenzweerders behoorden, zijn go
vangen genomen.
Nader wordt nog gemeld, dat de be-
'1 oiling was een aanslag te plegen op
ien opperbevelhebber door hem een
mot bacUvien vergiftigde naald in
.01 lichaam te steken.
Voorts zou een gewapeft.fi individu
Jen nüms.oiraau oinnondriiigen en
Handgranaten werpen. In de zaal zoo
met behulp van omgekochte beamb
ten een beische machnr.ie worden ge
p.aatSL
Op de opera zou een aanslag wor
en geple.gd, terwijl zich daar bal
rijke bourgeois bevonden.
DE VREDESCONFERENTIE.
In Januari zaï de vrecLacomerentie
te Parijs weer bijeenkoimen.
Afgehandeld zullen worden de vre
de met Hongarije die op 't teekenjen
van 't verdrag na al in orde is) en
toet Turkije.
ONRUST IN EGYPTE.
Er komen oericuun van opstand
in zuide ijk Soedan, waar de Dinka
Ram een legeeringspost heeft aange
vallen. Bij de daarop volgende ge
vechten werden twee Britsche officie
een gedood; het aantal verhezen aan
onderofficieren en minderen was
groot.
De inlandscho pers is met censuur
bedreigd als zij niet ophoudt met 't
.iirijvcn van oproerige artikelen.
ZUID-AF RIK A AL ZELFSTANDIG?
Generaal Smuts heeft te JLoemfcto-
tt.in een rede gehouden waarin
verklaarde, dat een afsclieidingsbo
weging niet noodig was. Zij, die voor
een dergelijke beweging opkwamen,
vochten tegen een Ba-itech Rijk, dal
nieL lainger bestond. Het had op 4
Augustus 1914 opgehouden ie b.
staan. Men kon zeetr goed samenwar-
!::n met eon bond van vrije staten,
„•^oals het Britsen Rjjk ©r dianr t^i
■-vas. Van het Rijk was geen over-
h -ersching meer te vreezca. Zij zou-
de meesters zijn van hun eigen
Li, in biimenlandsche en buitenland-
sche aangelegenheden.
Deze verklaring komt derhalve over
ion roet de steeds door Smuts ver-
kondigdie leer, sedert zijn terugkeer
naar Zuid-Afrika, dat hoewel vol
gens het vroeger bestaainde consfltu-
tioneel systeem, Zuid-Afrika en de
andere Dominions ondergeschikt wa
ren aan het. Britsche Rijk en zoo ge-
zogd hun hoofdkwartier te koiiuen
hadden, deze ondergeschiktheid
mans niet nieer bestaaL Het oude
Britsche Kijk is verdwenen en zijn
plaats is ingenomen door een nieuw
Bntsch Rijk, waarin de Dominions
op voet van gelijkheid staan met liet
moederland.
'T AVONTUUR VAN D'ANNUNZIO.
Uit Rome wordt geseind:
Ep waren geruchten in omloop, dat
d'Annuctao, 11a de overeenkomst met
de Italiaausche neg ee ring te hebben
göteekend, Flume had ver.aten. Dit
wordt editor tegengesproken door de
i i ibuna. Woensdagochtend was
blijkens een mededgeling van dat
blad d'Aiïriunzio nog m de stad.
WEER EEN AANSLAG IN IERLAND?
In deal nacht van Zaterdag op Zon
dag is vermoedelijk een aanval ge
pleegd op het kasteel van den onder
koning van Ierland, Lord French, te
Dublin. Toen de wacht schoten in 't
aangrenzende park hoorde, begaven
zich een officier en twee manschap
pen naar buiUto, teneinde een onder-
mek in te stellen. De officier yverd
Dij de keel gegrepen, vervolgens in
liet hart geschoten en gedood. De
schildwachten schoten daarop den
.invaller neer. 't Was een man van
r. geveer 40 jaar, gekleed in een oude
L'.ngelsche uniform.
Na dit voorval lieten de militaire
autoriteiten 't park geheet afzetten.
Daarna zijn in 't park drie verdach-
:c-n gearresteerd.
De aang-houdeneu beweerden, dat
ze voor hun genoegen in 't park wan
delden en met 't schieten niets te tna-
n hadden gehad.
De oorzaak vim 't schieten is nog
met opgehelderd.
Het Britsche bestuur heeft beslag
laten leggen op alle nummers vo)rï
hot te Londen verschijnende week
blad „Catholic Herald", welke zich
in Ierland bevinden. liet blad heeft
een artikel gepubliceerd over den
eersten aanval op Lord Frfcch, dat
tot opschrift dfrdeg „Killing, riot
murder".
Staflsnlsuws
Da „Zsfislpsheldsdle-
tator."
Zaterdagavond gaf liet Hofstad-ïoo-
aeel, directeur de heer Cor van der Lugt
Melsert, in onzen Stadsschouwburg de
eerste opvoering van ..De Zedelijkheids
dictator", spotternij in 3 bedrijven, door
J. B. Schuil. Onze gemeentelijke schouw
burg zag ei fleurig uit door een zeer tal-
ijk prciüière-publick, dat voor de feeste
lijke gelegenheid toilet gemaakt had.
Het verwijt aan de Haarlcrusche dames,
dat zij dikwijls al te eenvoudig aange
daan in den schouwburg verschijnen,
ging dezen keer zeker niet op en een
groot gedeelte van de heeren had zich
ook in evening dress gestoken;
Eenige dagen gek den hebben wij bij
zonderheden meegedeeld over den au-
.-ir cn zijn vroeger to Jiicelwcrk. Alleen
niet over dc intrigue van zijn laatste
1 stuk toopcelschrijveis houden er nu
eenmaal niet van, v66i den tijd de ver
rassing bekend te maken en gelijken in
dat opricht op alle andere mcuschen.
Wij beginnen dus met den inhoud van
het stuk. De directie van het Hoofdstad-
Tooneel heeft per post een manuscript
ontvangen van een onbekenden schrij
ver, „Politieke Weerhanen", dat al da
delijk bij de eerste opvoering groot suc
ces behaald heeft, onder anderen om
dat men in de hoofdpersoon een minis
ter meent te herkennen, alleen weet men
niet zeker welken minister. Verschillen
de namen worden genoemd en ijverig in-
formeeren de nieuwsgierigen naar den
naam van den schrijver, zonder te willen
gelooven, dat de directie dien zelf niet
kent. Hokteyn en zijn mede-directeur
Bastert stellen zich gouden bergen voor
van het nieuwe stuk en bun vreugde
gaat allo perken te buiten, wanneer de
tijding komt, dat Mr. Van Breughem,
burgemeester van Dordrwijk, op grond
van art. 188. de opvoering van het stuk
heeft verboden. Nu is, begrijpen zij, hun
fortuin gemaakt dat verbod is de mooi-
- reclame, die zij- voor hun stuk maar
konden verlangen.
Dat is het eerste bedrijf. Het tweede
brengt ons in de kamer van burgemeester
Van Breughem. waar wij veel nieuws
vernemen, onder anderen, dat Van
Breughem zelf het stuk niet gelezen
beeft, maar afgegaan is op het oordeel
van zijn secretaris, Mr. Wieland. Of
schoon deze heeren zich naar builen zeer
austere voordoen, blijkt uit hun gesprek,
dat bet daarmee in werkelijkheid zoo erg
niet gesteld is de burgemeester heeft
indertijd te Parijs met plezier boulevard
stukken gezien en de secretaris gaat in
andere steden ook wel naar den schouw
burg. Maar er is meer Ella Veeren, too-
neelspeelster, v:aagt den burgemeester
te spreken. Hij schrikt er van en niet
zonder reden, v.ant tien jaar geleden
heeft hij een liaison met haar gehad,
toen hij nog niet de uiterst deugdzame
burgemeester, het ingetogen Kamerlid,
was. Daaraan herinnert Ella hem nu,
ofschoon zij al die jaren zweeg, en eischt
intrekking van het verbod der opvoering
van „Politieke Weerhanen", waarvan z ij
de schrijfster is en dat niet een minister,
maar hemzelf. Van Breughem, in de
.loofdrol schildert. Vóór den volgenden
dag twee uur, moet het verbod zijn in
getrokken en is dat niet geschied, zegt
Ella op den dtempel van het burge
meesterlijk kabinet, „dan is bet oorlog
schen ons beiden".
Het derde bedrijf brengt dc ontknoo-
ping. De burgemeester, ten einde raad,
te meer omdai ook de Ministers van Bin-
nenlandsche Zaken en van Justitie zijn
verbod afkeuren, is met bijzonder verlof
hals over kop naar het buitenland ver
trokken en de waarnemend burgemees
ter heeft verlof tot spelen gegeven. „Po
litieke Weerhanen" zal toch in Dordtwijk
worden opgevoerd. Ella Veeren, aan wie
directeur Holsteijn in het eerste bedrijf
zijn liefde al verklaard had, neemt
hem nu aan, daar hij haar mis
stap gaarne vergeeft en vertelt
nu ook aan haar directie en collega's, dat
zij de schrijfster is van het veelbespro
ken stuk.
Dit is de korte inhoud van den Ze»
delijkheidsdictalor. Menig aardig too-
neeltje komt er in voor. Vermakelijk
zijn d© overwegingen van het direo-
teurenpaar in de eerste acte en de
wijsgeerige bespiegelingen van den al
tijd voorschot vragenden ouden ac
teur Ricardo, die ook twee jaar- di
recteur was, maar nog nooil het for
tuintje heeft gehad, dat er een stuk
van hem verboden werd Natuurlijk is
het tweede bedrijf het voornaamste,
met het conflict tusschen Ella en den
burgemeester, niet over de al of niet
opvoering, maar over het feit, dat van
Breughem indertijd naar haar en
haar kind niet meer heeft omgezien
en nu voor kampioen van de zedelijk
heid fungeert, in Dordtwijk en in de
Tweede Kamer. Dat is het meest tref
fende oogenblik, maar de auteur joeri
deze situatie alleen even aan, zijn be
doeling was niet om een drama te
schrijven, enked een „spotternij".
Wat bedoelde hij dan? Natuurlijk
niet, 'dat alle burgemeesters die stuk
ken verbieden, huichelaars zijn, zoo
als deze Van Breughem, evenmin heeft
hij, wat ook al beweerd is, aan de af
wijzing van oen stuk door de Haar'.em-
sche Schouwburgcommissie gedacht,
maar wel (en hij heeft ons dat zelf ge
zegd, zoodat tegenspraak onmogelijk
is) bedoelt hij te zeggen, dnt een ver
bod van opvoering, op grond van art.
188, precies het tegenovergestelde uit
werkt van wat er mee bedoeld wordt
en de menechen juist noopt het ver
boden stuk te gaan zien.
Holsteijn was de jonge Chrispijn,
die wat onverschillig deed, zijn com
pagnon Bastert, Constant van Kerck-
hoven speelde zeer vermakelijk, even
als Henri Poolman, die den ouden
acteur Ricardo uitbeeldde. Louis van
Gasteren bleek voortreffelijk sen def-
tigen burgemeester te kunnen voor-
s!ellen. Mevrouw Mien Vermeulen
triomfeerde vooral in het 'weeJe be
drijf en behaalde bij haar afscheid
van den burgemeester inderdaad een
van de „open doekjes" waarvan in
het eerste bedrijf telkens werd ge
sproken als van de hoogste zalig
heid eens tooneelspelers.
Het publiek was enthousiast en ver
langde aan het elot den schrijver te
zien, die letterlijk onder de bloemen
werd bedolven en dankbaar de har.d
drukte van de vertolkers. Wel mocht
hij hun dankbaar zijn, en niet enkel
de voornaamste speler?, maar ook
hun, die de bijTollen vervulden: tien
benauwden gemeente-secretaris (Lou
van Eason) den dreunenden voorzitter
van de schouwburg-commissie,
(Piet Bron), den neuswijzen gemeente»
bode (Van Dommalshuh.en), de jalurr-
sche actrice fCorrl Schiller—Italiaan-
der), misachten minder Carel van
Hess, die van den journalist K«s van
Limbeek, weer den klassieken drar
venden, roependen idioot had ge"
maakt, zóó onbeschoft van aard, dat
hij onaangediend bij den burgemees
ter binnenstapt!
Wij hebben ons altijd voorgesteld,
dat, een belangrijke stad als Dordt
wijk, waar immers een schouwburg
staat voor 700 personen, de kamer
van haar burgemeester wel beter dan
met drie soorten stoelen kan stoffee-
ren. In de eerste en derde acte was
liet decor voldoende; bij den aanleg'
van het kantoor eener schouwburg
directie kon de regie zich moeilijk
vergissen.
Wat de Pers er over zegt.
Eenige ochtendbladen hadden Zon
dag reeds beschouwingen over liet
nlk-uwe stuk van den heer J. B.
Schuil „De ZedtelijOcheidsdiictrifior".
Do Amsterdamsche toon,eel referent
van de N. R. Crt., Mr. Van der Vies,
seinde aan zijn blad.:
..Voor een goed gevulde Haarlem
fiche stadsschouwburg is deze spotter
nij. met een burgemeester, die de ver
toonlos: van een stuk verbiedt zonder
het. gelezen te hebben en dus zonder
te weten, dat hij er de hoofdpersoon
ate politieke weerhaan in speelt, zeer
vriendelijk ontvangen. De over het
geheel genomen zeer goede vertooning
en de voor het publiek aantrekkelijke
omgeving van de directiekamer van
een tooneelgezelsohap, waarin twee
van de drie bedrijven spelen, droegen
zeer zeker veel bij tot de gunstige
stemming, die ook na het zwakke
derde bedrijf niet veranderd scheen.
Nadat de medospelenden met bloemen
bedacht waren, werd de auteur op
het tooneel geroepen, om daar talrijke
kransen in ontvangst te nemen".
De heer Van B ruggen) schrijft o.m.
itt het „Handelsblad":
„Haarlem heeft zijn stadgenoot, J.
B. Schuil, geestdriftig toegejuicht,
op de planken geroepen en mot kran
sen gehuldigd. Houdt dit verband
met zekere gebeurtenissen 'in de eer
ste geschiedenis van den Haarlem-
schen Schouwburg? 1) De schuldige
was toen een schouwburgcommissie,
en Schuil beeft in zijn stuk: De Ze-
delijkheidsdicta'or gemikt, naar bur
gemeesters en het befaamde artikel
188.
Haarlem heeft rich Dordtwijk ge
voeld, en er zijn plaatse® genoeg in
ons land, die hetzelfde kunnen doen.
Zoo wacht den auteur «n zijn vertol
kers een vriendelijk sucoes in het mi
lieu dat hij ongeveer met zijn vrien
delijk blijspel heeffc willen bereiken.
Wal de „spotternij" betreft, artikel
1S8 heeft wel pittiger aanvallen over
leefd, en nog juist handhaafde de bur
gemeester der universiteitsstad Lei
den het verbod van „Allerzielen."
Cornelia Veth in het „Nieuws van
den Dag":
„De toepassing van „Artikel 188"
van de Gemeentewet dat den burge
meester als hoofd der politie de
macht geeft een tooneelvoorstelling tc
verbieden in het belang van de open
bare orde, ia dikwijls een uitstekende
reclame voor zulk een tooneelvoorstel
ling gebleken.
Daarop baseert J. B. Schuil rijn
stuk, dat te Haarlem, de woonplaats
van den schrijver, met groote geest
drift door een volle zaal ontvangen
is, en waarbij, de auteur met hartelij
ke ovaties op het tooneel is geroepen.
Haar verleden verbindt haaT met
den burgemeester van het tweede be
drijf. Helaas, waarom schijnt het on
doenlijk het komische in een dienst
klopper en oogendienaar te vertoonen
andere dan tegen den achtergrond
van een wreed verlaten vrouw met
een natuurlijk kind?
De actrice-schrijfster komt den bur
gemeester opzoeken en geeft hem
te verstaan, dat hij self model heeft
gestaan voor de hoofdfiguur in haar
satire. hij kan nu wel niet andere
dan naar een modus vivendi zoeken...
en hij vindt het, al blijkt het gezocht.
Mien Vermeulen te in deze rol mooi,
ferm en sympathiek.
Het stuk deed het het beet het
tweede bedrijf".
De HaarLmsche correspondent
van de „Telegraaf" seint aan dit
blad.
„In een nagenoeg uitverkochte
zaal is, hedenavond te Haarlem in
den Stadsschouwburg de première
ontvangen van „De Zedelijkbeadsdic-
tor" van J. B. Schuil door „Het Hof-»
stadtooneel". Hot stuik van den heer
Schuil, die te Haarlem zeer bekend
is door zijn tooneelcrltieken in „Haar
lem's Dagblad", had mec-r dan een
locar.l succes bij het warmgeBtemd
publiek, dat deze scherpe sa tyre op de
houding van sommige burgemeesters,
die tooneel stukken verbieden, met
geestdrift. toejuichte en na elk der
bedrijven drie, vier maal deed halen,
tot aan het slot zes maal toe.
De schrijver word ten tooneel© ge
huldigd mot kransen onder een ovatie
van het publiek. Ook de artisten ont
vingen bloemen."
1) De tooneel recensent had kunnen
weten uit heb interview met den
heer Schuil In „Haarlem's Dagblad",
dat het schema van het stuk reeds
gevormd was, vóór te Haarlem het
Allerrielen-oonfiict ontstond. Red.
H.'s D.)
VOOR DE 0 OSTENRIJKSCH E
KINDEREN.
De afdeeling Haarlem van den Ned.
SchildersgezeIlen.bond besloot om 8 uur
loon af te staan voor het Weensche kind.
Er zal medewerking van de partroons
worden verzocht.
APOTHEKERS ASSISTENTEN.
De volgende sergadering van den
Algemeonen apothekers assistenten-
bond zal te Haarlem worden gehou
den.
STATEN VAN NOORD-HOLLAND.
Opvolgelr van wijlen den heer Win
kel (U. L.) als üd der Provinciale
Staten van Noord-Holland zal zijn de
heer R. Viseer Lz. te Berkhout.
PERSONALLY
Tob redacteur van het R. K.
dagblad „De Grondwet" te Roosen
daal is, met ingang van 1 Januari
1920 benoemd de heer C. de Mooij',
thans redaoteur aan „Ons Blad te
Alkmaar en vroeger verbonden aan
de redactie van de Nieuwe IIaar 1, CL
Ie luitenant J. A. Claeesen, van
het 17e rog. inf. Wordt overgeplaatst
bij het 10e regiment van dat wapen
te Haarlem.
2e luitenant M. R. de Bruijne,
van het 10e reg. inf.. wordt te Har
derwijk gedetacheerd.
Voor het esamen beginselen der
handelskennis Is geslaagd T. Runia
te Umuidea
PERSON ALIÏÏ,
Bij koninklijk besluit is met ingang
van 1 Januari op verzoek eervol ontslag
verleend aan B. Haga, als bewaarder van
de hypotheken, het kadaster en de
scheepsbewijzen te Haarlem, met dank
betuiging voor de aan den lande bewe
zen diensten;
INGEZONDEN MED EDE KLINGEN
a 60 Cta. per regel.
HAVEHSCHMIDT KLAJE
Ulrstocmea en K'itblcaalSlofrrU.
mak» van Tapeten. Icrpelter
in lookers.
Gr. Houtstraat 77. Tel. 426-10*6
Ingezonden
Van Ingezonden etnkksn, geplaatat of
niet Keplaatat, wordt de kopie don inlander
niet ternggegaven.
Voor den inhoud dezer rubriek «lelt de
Bedaetie zich niet censprekalfjk.
KINDEREN EN DE BIOSCOOP.
Mijne Heeren,
Naar aanleiding van het bericht in
Uw blad van 12 Dec. J.L n.l. „Kinde
ren en de Bioscoop" zou het mij aan
genaam zijn, wanneer u het onder
staande in Uw blad wilde opnemen,
daar het mij blijkt, dat ik do eenige
exploitant ben, die hiertegen in pro
test is gekomen. Dit is eenigszins
begrijpelijk. Er is in Haarlem maar
één origineel bioscoop-theater, dat
speciaa, voor dit doel is gebouwd ca.
niet is een tooneelzaal, die daarvoor
benut wordt. Als Directeur van dit
thea'er en vader van kinderen, voet-
de ik mij verplicht, hiertegen in verzet
te komen. Ik zie dat tegen raadsbe
sluiten een esnkeling niet veel doet en
zal nu dan ook trachten het geno
men raadsbesluit door Gedeputeerde
Staten lo doen vernietigen, geetetmd
door duizenden vaders en moeders. De
zaak is n.1. deze. Ik had nooit ge
dacht dat het voorstel, dat ingekomen
was bij B. en W. om kinderen geheel
uit de bioscoop te weren, in behan
deling zou komen. Toen het voorstel
B. eai \V. bereikte, heb ik onmiddel
lijk een request ingediend, waarin ik
wees op een Rijkswet welke in wor
ding Ls en waarin sprake is van drie
categorieën films:
le. films die door ieder .persoon ge
zien mogen worden.
2e. films die niet gezien mogen
worden door personen beneden 18
jaar.
3e. films, die niet gezien mogen-
worden door personen beneden 14
jaar.
Mijn toelichting mocht echter niet
baten, totdat ik op eens in de cou
rant las, dat het voorstel in den Raad
in stemming gebracht zou worden.
De tijd was toen echter te kort om
mijn protest door eenige duizenden
vaders en moeders ondersteuiud te
krijgen en ik richtte persoonlijk een
schrijven aan ieder raadslid, waarin
ik hen op het nadeel er van wees als
theater-exploitant, ais vader en als
Haarlem's burger. Het is n.l. een
stap, die niet in het belang der ge
meente is. Ntet ieder vader en moe
der Iaat zich door do heeren van den
Raad voorschrijven hoe hij zijn kin
deren moet opvoeden. Dat men een
dier zijn jong afneemt, aoodra hij al
leen kan eten en dat het beest dat
moet dulden, is te begrijpen, maar
dat een vader en moeder niet meer
hun kind op mogen voeden naar
eigen goeddunken, dat wordt wel wat
te bar I Juist do bioscoop stelt een
vader en moeder in de gelegenheid
zonder groote kosten en groote reizen
zijn kind de wereld te doen kennen,
heiu of haar te wijzen hoe zij zich
in de toekomst hebben te gedragen
en hoe zij rich in diverse omgevingen
hebben aan te passen, waaTbij komt,
dat men met zijn kinderen een gerzei-
ligeD middag of avond heeft. Het
goede kind neemt het zijne er van
mee, het slechte kind ook. Helaas,
het goede en kwade zullen er altoos
zijn. Merv tapt nu eenmaal uit een
vat bier geen bourgogne. Ik zelf heb
drie kinderen, leder kind verschilt
van karakter en al heeft men als va-
dor dan ook heel groote illusies, b.v.
ten opzi chhe vaai wat men z;jn kind
wil laten worden, men komt toch tot
de ervaring, dat men van den onver
schillige geen fijngevoelige kan ma
ken. Men doet er aan wat men kan,
maar het karakter, dat er in zit. komt
\Toeg of laat op den voorgrond. D,pr
om ben ik als directeur van het Cine
ma Pa l ace en als vader tegen het
bioscoopverbod opgekomen. Ook het
rookverbod beschouw ik als iets
onnoozels. Men zou haast zeggen, zoo
iets bespreken oude dames aan een
theekransje. Een dergelijk verbod ifi
tijd ver-pillen. De jongen die rocken
wil, rookt immers toch, althans wan
neer zijn vader liet hem niet verbiedt.
Wat bet,reft het argument van den
heer Nagtzaam, dal, de beelden aan
het. oog van de kinderen sneller
voorbijgaan, dan hun hersenen heA
kunnen verwerken, dit kan wel eens
voorkomen. Volwassenen hebben Wier
zelfs wel hinder van. Het bleek mij>
zelfs wel eens dat leden der Keu-
rings-Commlssie een film verkeerd be
grepen hadden. Na eenige toelichting
kregen zij een heel anderen kijk op
den inhoud. Dit 'is een kwestie van
gewoonte. Onzen zeregelde bezoekers
die iedere week één of twee maal de
bioscoop bezoeken, ontgaat niets. Zij
zijn er aan gewend om enet tc den
ken en snel conclusies to trekken.
Hun hersenen zijn i® de bioscoop
ontwikkeld. Ook wat betreft do moei
lijkheid voor de oogen is dit een
kweste van gewoonte.
Wanneer u voor het eerst een auto
rit maakt van 5 a 6 uur mei een ftn:
gangetje, zijn uw oogen daar met
aan gewend en kunt u dit niet ver
werken. AHes went. Een kwestie van
training. Zoo zal ook de btosooop
moeten wennen.
Toen ik voor 14 jaar geleden- op ae
Amst'i iamsche aart den treilU voor
bijreed, schreef men in dc courant,
dat zoo iemand op Meerenberg
thuis hoorde. Nu cjchter vindt men d'it
heel gewoon. Hel gebeurt dagelijks;
men let er niet meer op. Do automo
biel is ingeburgerd, Deze tijd. moet
de bioscoop ook doormaken. Ook
z ij moei Ingeburgerd worden. De te
genwoordige orgamsatiemame maak'
het ten eeneaunci!.- onmogelijk alleen
iets tot stand te brengen. Ik hoop
dus zoo spoedig mogelijk mijn pro
test aan Gedeputeerde Staten, onder
steund door duizenden vaders en moe
ders, in te zenden HAARLEM MOET
GEEN DORP WORDEN. Overal waar
de bepalingen te ver doorgevoerd wor
den, zal de energie in den mensch
verslappen. Wil Haarlem groeien en
bloeien dan moet vooral het amuse
ment niet aan banden gelegd worden.
Wanneer een mensch zich des
avonds heeft geamuseerd, guat hij
den volgenden dag met opgewekt hu
meur aan den arbeid1, onverschillig
wat die arbeid is. Een verkwikking
heeft een mensch noodig cn vele va
der en moeders gaan niet ui? zonder
hun kinderen.
Toen ik het theater Cinema P. lace
bouwde, z&ide een ieder: ,jMaar mijn
heer, hoe durft v zooiéte aan en dat
te Haarlem, dat gaat hier met, daar
is Haarlem nog niet rijp voorIk
heb mii daar niet aan g°--toord en ben
gaan bo> wen, wat mijn illusie was;
"een groot luxe theater, dat met het
Lest e ln Nederland kon wedijveren.
Ik dacht dat dit wel door de Gemeen
te geapprr-heerd zou worden. Ik zorg
de voor gosde muziek, beschaafde
explicptie, goede orde in dc zaal en
spaarde gelu nc-ch moeite om te ge
ven wat ik kon. ïk maakte het theater
zoo mooi en gezellig ate in mijn ver
mogen was en durf te zeggen, dat ik
menigen Haarlemmer een gezelligen
avond bezorgd heb, wat de gemeente
zelf kan oonstateeren aan de enorme
belastingen, welke z j van bet One
ma Palace ontvangt. Di geld werd
vroeger naar Amsterdam gebrachit,
waar de ouders met hun kinderen
amuseiment zochten, dat toen nog te
Haarlem ontbrak. Dat het publiek
het theater wel op prijs stelt, blijkt
uit het vele gebruik, dat er va:i ge
maakt wordt. Daar er nu menschoro
zijn, die niet van biosooop houden
en zoo egoisttech zijn om het een an
der te misgunnen, kan verzet daarte
gen niet uitblijven. Juist de leeftijd
tot 16 jaar te de tijd dat de kinderen
met vader en moeder naar dc bios
coop gaan. Ieder vader en moeder
lichten op hun manier do filmbeelden
aan de kinderen toe. Moet daar nu
dc gemeenteraad als spelbreker tus
schen komen? Uit allis spteekt een
bekrompen en kletnsleedsch idee. Zoo
spoedig mogelijk zal in het theater
het protest dat aan Gedeputeerde
Staten toegezonden zal worden, be
kend gemaakt worden.
U beleefd danken voor de plaats
ruimte, verblijf ik,
Hoogachtend,
J. INPIJN,
Directeur Cinema Palace.
ülMtmiana
DE NOOD IN HONCARIJE.
Hel hoofdbestuur van het Neder-
landsche Roode Kruis, heeft aan hei
Haagsche Correspondentiebureau
eenige dankbetuigingen gezonden van
de vele, die de heer Clinge Fledderus,
de oonsul-generaat der Nederlanden
te Boedapest, heeft ontvangen.
Namens de Hongaarsche regeering
schreef minister ar. Csilleny een in
warme bewoordingen gestelden brief,
onder aanbieding van de hulp van hei
ministerie voor volksgezondheid.
De heer Theodor Bódu, burgemees
ter van Boedapest, schrijft, dat de
Jsta-d door den oorlog en vooral door
het bolsjewistisch bewind, in zoo groo-
ten nood was geraakt, dat in de hos
pitalen de noodige geneesmiddelen
ontbraken en de armen en hun kinde
ren niot konden worden voorzien van
de noodzakelijkste kieedingitukkon.
De burgemeester dankt daarvoor har
telijk uit naam van gemeentebestuur
en gemeenteraad voor de „waarlijk
onschatbare liefdegaven" van hel
Roode Kruis. „Het is voor mij een bil
tere beproeving!', a er volgt hij. „de',
onze voorheen zoo welvarende hoofd-
stad gedwongen is de hulp van bet
buitenland in te roepen. Maar in on
zen treurigen toestand is het ons tot
blijdschap en troost, dat Nederland
spontaan en mul zoo liefderijken takt
'ons te hulp is gekomen. De ma'
glstraat en de gansclie bevolking der
hoofdstad is z'n eeuwigen dank ver»
schuldigd aan de goedheid v. n het
Nederlandsche volk!"
Kardinaal Csernooh, prins-primaat
van Hongarije ,eclu*ijft den consul-ge
neraal, dat hij „goed op de hoogte is
van hel zegenrijke werk, dat gij in 't
belang van onze ongelukkige hoofd"
stad met zoo grooten ijver verricht".
De kardinaal „hoopt spoedig den con»
«sul-gensraal persoonlijk- te kunnen
bedanken voor zijn bemoeiingen, door
welke gij met de hulp uwer landge-'
nooten zooveel bijdraagt om de ver»
schrikkelijke ellentic der hoofdstad te
verminderen. De diepgevoelde dank
baarheid van het geheele land moge
uw welverdiend loon daarvoor zijn!"
Even warm en dankbaar gesteld zijn
brieven van het Hongaarsche ltood'e
Kruis en van professor dr. Ne luim,
voorzitter Yan het Klinische Comité,
welke laatste gewaagt van de ont
vangst en verdeeling van kisten ge
neesmiddelen en verhandstoffen, en
ook verder de wel willende medewer
king van den consul-generaal waagt.
OM MOEITE TE VOORKOMEN.
Naar „De Tijd" verneemt heeft de
directie eener omvangrijke fabriek,
om van allo lastenden bemoeiingen
inzake de verzekeringswetten af te
wezen, haar geheele personeel, zoowol
arbeiders als kantoorbedienden tot
aandeelhouders gepromoveerd. Dezen
werken nu niet meer in loondienst,
maar in eigan zaak. Zij genieten geen
loon maar dividend. Allen namen
hiermee genoegen en zijn trotsch op
hun nieuwen titck waarvan zij aan
vrienden en bekenden kond li ebben
gedaan.
ONZE KOLENMIJNEN. Dc net
to-productie in de inaand November
van de Sxaatfe- en particuliere kolen
mijnen in Limburg bedraagt totaal
289,048 ton, tegen 318,032 ton over
October.
