Het Duurtevraagstuk.
37e jaargang No. itsso Verschijnt dagelijks! behalve op Zon-: en Feestdagen. woensdag si januari iszo
ABONNEMENTEN per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.ïft. F-anco per post door Nederland f 3.o0. Afzonderlijke nummers f 0.16. Geïllusir.
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.476. Geillustr. Zondagsblad voor da omstreken en franco per post 10.65,
Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directeur J. O. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.50; iedere regel meer 30 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. TienEtuivers-advertentlen van Vraag en Aanbod van 1—regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer lz1/, Cts. 4 contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
efoennrs. der Redactie 600 ea der Administratie 724
Direotle
1 Administratie i Groote Houtstraat 83.
DIT NUMMliR BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Agenda
II eden:
WOENSDAG. 2i JANUARI.
Schouwburg Jansweg Nieuw Amster-
datnsch Tooneel, Volksvoorstelling
„Mooi Juulijc van Volendam", 8 uur.
Kerk Broedergemeente, Evangelisa-
tiesamenkomsien De Pelgrims-predi
kers door Nederland, 3 en 7.30 uur n.m.
Clubgebouw van „Het ËSpa&rue",
Cursusavond Spaarne-YachtcLub.
..Splitsen en lenoopen".
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 22 JANUARI.
Gebouw ,,De Nijverheid", Jamsstr
Haar! Vereeniging voor Ziekenver
pleging, Ledenvergadering, 4 uur
n.m.
Kerk Broedergemeente, Evangelisa
tiesamen komsten: De Pelgrims-predi
kers door Nederland 3 en 7,80uur nm.
Leger des Heils: Schagcheletraat. 26,
Lezing over Midden-Celebes, 8 uur.
Schouwburg De Kroon: Gr. Markt.
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Gr. Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Centraal Theater: KI. Houtstraat
Bioscoop voorst cl I ing.
Ongeval-aangiften.
In het tijdschrift ,,de Risico-Bank'1
vonden wij, lot onze verwondering,
dat het aantal aangiften van onge
vallen in de maanden Augustus, Sep
teinber, October en November van
19IB vee! grooter is geweest, dan in
de daaraan voorafgaande maanden
van dat jaar en ook grooter, dan in
de overeenkomstige maanden van dc
jaren 1918 en 1917,
Hier volgen dc cijfers;
Aug. Sept. Oct. Nov.
11919: 7688 8138 9033 8867
1918: G438 6579 7118 6082
1917: 7072 6813 7044 7515
Eigenaardig is in deze cijfers, dal
1917 veel ongunstiger was, dan 1918,
terwijl 1919 weer ongunstiger is dan
1918 en zelfs 1917 ver overtreft. Dit
is des te merkwaardiger omdat de
eerste 7 maanden van 1919 veel beter
cijfers opleveren, dan de vier volgen
de en wol: Januari 682G. Februari
6876, Maart 6986, April 6603, Mei 7273
Juni 6704, Juli 7666.
Aan do directie van de Centrale
Werkgevers-Risico-Bank hebben wij
gevraagd, of zij wellicht een verkla
ring van deze belangrijke toeneming
in de vier bedoelde maanden wist to
geven.
De directie van de W. R. B. zond
ons het navolgende antwoord, waar
voor wij gaarne dank betuigen.
-r «der nauwkeurige siudie van
den aard der voorgekomen ongeval
len en van de omstandigheden,
waaronder zij gebeurden, is het
moeilijk een afdoende verklaring
hiervoor te geven. Er zijn naar onze
meening verschillende ooraak en, die
de toeneming van t aamt.ij ongevallen
kunnen veroorzaakt hebben.
In de eerste plaats is in het alge
meen de bodrijfswerkzaamheid be
langrijk toegenomen, waarbij wij
vooral denken aan de bouwbedrijven,
den scheepsbouw en 't verkeerswezen,
terwijl vele fabrieken die wegens
gebrek aan brandstoffen of uan ma
terialen en gron Istoffen Lijdelijk sti'l
Blonden, weder Ln werking zijn go-
bracht. I-Iet aantal onder de verzeke
ring vallende werklieden zaïl tn 1919
beduidend grooter zijn geweest dan
in het overeenkomstige tijdvak van
1918, wait een stijging van liet abso
luut aantal ongevallen moest mede
brengen. Voorts zijn vele werkgever-
door de toeneming van werk en dooi
de verkorting van den arbeidsdag g
dwongen minder geschoolde werklie
den in dienst te nemen, wat eveneens
een ongunstige» invloed op de onge
vallen-frequentie kan hebben gehad.
Of er en zoo ja wollce andere oor
zaken verder nog tot eon verhooging
van heit aantal ongevallen hebben
medegewerkt, durven wij voor hot
ootrenblik niet te aeggen"
ouusmenws
NIET IN DEN HAAK. Dinsdag
middag is Ln de Hazepaterslaan aange
houden de koopman P. M, wonende al
hier, die "zonder de vereisohte vergun
ning steenkolen en antbraciet vervoerde.
ONBEHEERD. Aangifte is ge
daan van de vermissing van een heeren-
rjjwiel, dat onbeheerd gestaan had voor
ten perceel aan de Bakkerstraat.
Mntlek
Vijfde Bachconcertt
Residentie-Orkest.
Als er op een Bach-avond wel ooit van
ecu „succes-fou" kon sprake zijn, dan
was het wel ditmaal. De soliste, mej.
Lucie Caffaret, is loegejuioht geworden
°P pen wijze, zooals wij dat hier nog
nooit bijwoonden; bij het Concert van
Saint-Saens weid zelfs de eenheid van
het werk. door applaus tusschen de drie
dcclen in, gebroken, en na afloop scheen
er geen einde te komen aan het dank
baar handgeklap van het opgetogen pu
bliek. En er was volop reden toe, ten
minste in het Concert van den nestor dei
l'iansche componisten, want wat de vir
tuose in dit dankbaar opus aan techni
sche vaardigheid, kracht, en soepel, le
nig spel exposeerde, was waarlijk be
wonderenswaardig. Vooral in het gees
tige Allegro scherzando loonde mej.
Caffaiet zoh niet enkel verbazend knap,
maar haar los en liaht toucher deed hier
ook de fijngeesiigsie muzikaliteit tinte
len. De taak der pianiste was buitenge
woon zwaarna de pauze speelde zij ock
nog de Variations Symphoniques van
Franck. Na wat zij in het Concert No. z
van Saint-Saens gepresteerd had, kou
van dit tweede optreden meer verwacht
worden dan wat het in werkelijkheid gaf.
Bij -bet heerlijke we ik van Franck bleef
mej. Caffaret aan het oppervlak, de
mooie ziel van Franck sprak niet uit
haar spel, dit bleek alras bij het expo-
seeren van het thema. Dit tweede num
mer bracht dus geen stijging, wel een
inzinking, wat toch vooral niet aan de
innerlijke waarde der compositie kan
geweten worden.
Dr. Peter van Anrooy bracht een wel
verzorgde executie van Beethoven's vier
de symphonie. Ongemeen kleurig en
geestig rythmisch werden de beide laat
ste declen door het orkest gespeeld.
Dit concert bracht ook ce;i noviteit
dc creatie van een symphonisch gedicht,
„De Morgen" van den Vlaming Lieven
Duvosel. Een dubbele zeldzaamheid dus,
want op creaties worden wij weinig of
nooit vergast en Vlaamschc cc nponistcn
op concertprogramma's zijn al even ge
makkelijk te tellen, niettegenstaande het
feit dat de Vlamingen een belangrijk
concertrepertoire bezittenmaar och,
wat hooren wij van de Hollanders, die
toch ook voor orkest schrijven? Immers
ook weinig of niets!
De nieuwe compositie van dezen uit
geweken componist (ik meen dal hij te,
genwoordig te Soest verblijft!, heeft van
de eigenschappen der Vlaamsche s.hool
vooral de uitbundige orkestkleur. De in
vloed van Blockx, die een tijdlang zijn
lccraar was, laat zich door heel het stuk
voelen, 't is hl klank en zonnig Vlaam
sche kleur. Het minst gelukkig leek mij
de toondichter te zijn geweest bij den
pompcuzen inzet der bazuinen, daar
wordt de stemming verbroken cn is met
een de eenheid van het stuk weg. „De
Morgen" is knap orchestraal geschre
ven, het woord „geordhestreerd" zou
hier slecht gepast zijn, want liet gehee.'
is orchestraal geborenover 't geheel
een dankbaar nummer dat op 't reper
toire verdient te blijven.
Met „Les Préludes" van Lisa maakte
Dr. Van Anrooy een mooi slot aan het
concert. Het orkest was schitterend en
vooral de hoboïst deed zich allergun
stigst opmerken.
De stemming tusschen den vleugel en
het orkest was ditmaal uitnemend.
JOS. DE KLERK.-
Uitgaan.
DE METEOOR. „Het Schouwtoo-
neel" directie Aar. van der Horst
en Jan Muscb, zal Vrijdag en Zondag
rioo een tweetal opvoeringen doon ge
ven van, hei laatste stuk van Jan Fa-
brieius „De Meteoor", dat zoowel in
Haarlem als ln Den Haag goed ont
vangen la-
GEVONDEN VOORWERPEN.
Tern," te bekoincn bij: Bijkantoor
Post en Telegraaf, Plein, bankbijjet;
j. Luiten, Gen. Joubertatraat 5, por-
i.mounaie; M. lvloes, Ged. Oucte
macht 32, Fiunsch boek; C Meijer,
..laerten van iieemskerfcstrau'. 83, dop
van een auto; J- Verhagen, v. Ma-
rumsuraat 22, portefeuille; \Y. Koster
Oianj ©boomstraat 86, bontje; \Y. 1 ai
ring, Zomerlusistr. 10, Heemstede,
ring; L. Kögel, Langundijkstrua' 34
rood, bril; P. Keesman, l.eidschestr.
tabakspijp; P. Wit, Sehouwljes-
pjjiii 61, zakmes; G. Abspoel, Ba/nka-
s„raat 25, Schoten, II. li. S.-boeke.
Machina, Nieuwe Gracht 24, por-
emonnaie; P. Schreuder, Kerkhofstr.
16 rood, medallon, D. Dirk, Lange
.eerenstraat 14 rood, sohrijfganu-
uur; J. Schreuder, Ssenredamstraat
zweep; A. v.' Dijk, OranjeboonisLr.
.88, schoolétui; J. Knotte 1', L. Beo-,
gaurdstraat 14, broche, A. Dieckman,
ilavelingstceg 6, werkkliel en zak.
DE PROVINCIALE CELDLEENINC.
Naar-de D. B. verneemt, is van het
uit de jongste inschrijving dor Pro
vinciale gold 1 oen ing beschikbaar sal
do in de laatste dagetn een vrij be
langrijk deel opgenomen, zoodat nog
al echts een klein bedrag tol origvneele
coudiliën beschikbaar is.
Zondag heeft mr. N. G. Teding van
Berkhout uit Heemstede to Rotler-
.in, staande op de trapy n van 't
Museum Boymans, een anarchistische
redevoering gehouden tegen het pu
bliek, dat zich in grooten gotale rond
den spreker verzamelde, llo politie
heeft aan dezo volksvergadering een
einde gemaakt door den anarchisu-
schen advocaat naar hot noastbijge
legen politiebureau mee te nemen.
(Hot Vaderland).
K.V. „A. VAN DER LAAN en Co.'.s
MODEMAGAZIJNEN." De Staats
courant bevat de statuten der N.V.
A. van dor Laan en Co.'s Modema
gazijnen, gevestigd alhier.
Het maatschappelijk kapitaal der
vennootschap bestaat uit f 300.000 ge
woon kapitaal, verdeeld in 300 aan
deden van f 1000 en f 390.000 cumu
latief preferent winstdeclcnd kapitaal,
verdeeid in 300 aandeelen van
f 1000.
Van het kapitaal zijn 275 gewone
aandeolen van f 1000 geplaatst.
Voor de eerste maal worden tot
directeuren benoemd de hoeren A
I-I. Fikkert en II. Fikkert Jr., to
Haarlem en tot commissarissen de
lieer on N. Levenkamp te Overveen en
H. Fikkert Sr. te Haarlem.
EEN PROVINCIAAL CASBEDRIJF.
mdat k:, hei f'f dat bij de uil
voerige gosbesprekingcn in den ilil-
versuioschen Raad van enkele zijden
twijfel werd uitgesproken omtrent
eventueels provinciate voorziening,
kan daaromtrent, zoo meldt de cor
respondent var de Tel., het volgende
worden meegedeeld;
Een deskuntug onderzoek over een
gasdistributie voor Noord-Holland is
.-eeds ingestskl mot gunstige conclu
sie. Volgens dit jwoject wordt Hiivei-
-um boaiend uit de Zuidergasfabriek
- Ams erxlam, die in 1912 geheel mo
dern is ingericht, maar die nu te veel
capaciteit heeft, omdat iedereen elec-
trisch licht is gaan gebruiken tijueuï
don oor.og. Men spreekt er zelfs ln
Amsterdam over de gasfabriek Oost
naar te doen verdwijnen.
Een officieel voorstel aan Provin
ciale Staten is nog nieit geformuleerd
door Gedeputeerden, doch al leg wijst
p. L er groote kans bestaat, dat
het. vraagstuk van provinciale gasdis-
ïi.u. ie binnenkort, aan de orde zal
komen. Is het eenmaal aan <le orde,
dan is het, met den tegenwoordigen
kolennood en den snelleren voortgang
van zulke regelingen slechts een
kwestie van enkele jaren of de buis-
leiding van Amst ilim naar het Gooi
kan gelegd worden,
Naast de gewestelijke of kringsge
wijze voorziening mol e'.ectriscno
energie en drinkwater ligt deceatra-
tie voor het gasbedrijf in de lijn.
Men ziet in hot buitenland gascen-
traien verschijnen, die over verre af
spanden gas tUsttibtiöoren aan ver
schillende gemeenten en aan inuns-
.rieen, tusschen die genieenben gelo
gen. Het is goedkoop gas, zooais al-
reen groote ceotralen dit kunnen ma
tten. Men ziet hier te lande e-ec.rm-.
distribueer en door provinciale cen-
tralen en ieder erkent als een zegen,
dat de oude versnippering op dit ge-
„led verdwenen is.
De meenuig, dat op dezelfde wijze
ook gas gedistribueerd kaii woruen
zijn velen toegedaan, o.a. vej'scJuJlen
de leden en oud-leden van Gedepu
teerde Sta;en, verder dr. Ternedeu.
algemeen directeur der gemeente gas
fabrieken te Amsterdam, prof. van
Kers on, directeur der Staatsmijnen te
Heerlen, dr. van dier Woerden, gede
legeerde bij hot Krovinciaal Elccen
citeitsbedrijf 111 Noord-Holland en t&l
van anderen.
HET CONFLICT IN HET BOUWVAK.
Van de zijde van de landelijke federatie
van bouwvakarbeiders werd ons medege
deeld dat wat aangaat haar leden in den
stand van de staking weinig verandering
is gekomen en dat nog slechts eenige
ongeorganiseerde patroons teekenden de
ve: klaring, waarvan wij in ons vorig
nummer melding maakten.
Door de combinatie van hoofdbesturen
van organisaties van bouwvakarbeiders,
is een conferentie met de patroons aan
gevraagd, die heden plaats had.
uit lis umsireken
VELSEN. Ceineenteraad. Het Cen
traal iuembureau heeft in de vacature-
R. Brink tot lid van den gemeenteraad
gekozen verklaard den heer R. Laan, te
ijmuiden (S. D. A. F.)
YELSE-V. Raadsstukken.
B. en YV. stelden voor om te beslui
ten het perscüieöl bij de controle van
de belastingen met een klerk uit te
breiden.
B. en W. brengen den raad
prue-advies uit op het verzoek van
P. ein J. BJeeker te Volsèroord cm ten
behoeve van den bouw van 1G mid
denstandswoningen grond in erfpacht
te inogan ontvangen en hun voor de-
zon bouw een hypotheek te verleen en.
Zij dceien moue; De financies e op-
zot van den bouw is gebaseerd op can
van de gemeente le ontvangen hypo
theek voor den tijd van 10 jaren en
bedragende 70 der bouwsom of
f 67200 tegen 4V4 rente en 1 af
lossing en op eon van liet Koninklijk
Nationaal Steuncomité to ontvangen
bijdrage ad 25 der bouwkosten,
zoodat slechts 5 door eigen kapi
taal to dekken valt.
De bovenbedoelde bijdrage van
het K.N.S. wordt echter thans niet
meer gegeven. De door de aanvragers
opgemaakte finoncieele opzet is dra
niet juist meer.
B. en W. steUen daarom voor aan
adressanten to berichten, dat door het
Koninklijk Nationaal Steuncomité
voor den door hen bedoelden bouw
geen subsidie meer*wordt verleend en
in verband hiermee hun verzoek niet
voor inwilliging vatbaar is.
ZANDVOORT. Internationale vak-
tentoonstelling. Naar de „Tel." ver
neemt zullen dozen zomer n.l. van
;i tot bepiemöer te Zandvoort in
ternationale vaktcntooustellingcn op
.itiiiiiend geoicd georganiseerd woi-
deiu
HALFWEG.
E MOORDAANSLAG,
Maandag tusschen vijf uur en half
zes is, naar wij vernemen, de getrof
fene in de Maria-Stichting te Haar
lem aan de bekomen verwondingen
overleden.
Nader vernemen wij. dat de melk-
K ij Ier Louwarens eigenlijk de aan-
leidende oorzaak'van den op hem
gepleegden aansüag is geweest.
11 ij maakte veel misbruik van ster
ken drank en om die reden zou hij
dan ook, nu Amerika „drooggelegd"
is. met zijn broeder naar dat tand
zijn vertrokken; de dader, die al het
mogelijke deed om zijn broerier hert
drinken te doen laten, hoopte dat zijn
broer op die wijze het gebruik van
sterken drank zou ontwennen.
Nadat nu Maandag het gedrag van
den verslagen©, ten opzichte van zijn
vrouw vooral, weer zeer ergerlijk wag
geweest (hij wilde haar slaan), had
de dader avonds eindeliik, in drift,
het noodlottige schot gelost, waarover
hij dad olijk het grootst mogelijke be>-
rouw toonde.
Herhaalde malen had hij don laat
ste» tijd zijn broer gewaarschuwd:
„Denk er om, ik zai noodt kunnen
zien, dad je je vrouw of je kinderen
slaat!"
HAARLEMMERMEER. Paar
denmarkt. üp de Dinsdag te
Hoofddorp gehouden winterpaarden-
uiaikt waren aangevoerd 33 paarden,
prijs f 300f 7uü; 15 hitten prijs
f 150500; 10 slach',paarden, prijs
150f 300.
Woningbouw. B. en W.
stéllen den Raad voor zoo spoedig mo
gelijk met behulp van de daarvoor
beslaande steunregeling van Rijkswe
ge een complex van 8—10 grootere en
kleine middenstaudsworiingen te
stichten in Vijfhuizen en Zwanenburg,
over te gaan :ot den bouw te Hoofd
dorp van 16 arbeiders woningen van
verschillend type en onsniddelijk aan
te koopen 10 noodwoningen en deze
te plaatsen op het aan de gemeente
in eigendom behoorend terrein langs
het Modderpad te Hoofddorp.
BLOEtyENDAAL. Aanbe-
s t e d i n g. Dinsdagmorgen werd
door den bouwkundige S. J. de Jonge,
te Beverw rk aanbesteed in het hotel
Vreeburg te Bioemendaaï: het bouwen
van een woonhuis aan den Vijver-weg
aldaar. Ingekomen waren 5 biljetten.
S. Slagveld, Zandvoort f 35848; J. C.
v. Ommeren F. J. Ketelaar, Haar
lem f 33850. J. B. Weijers, id. f 30642.
D. v. Kampen, Bioemendaaï 28560.
A. v. Hoften Co., Haarlem f 25380.
FamiiieberlcMGB
UIT ANDERE DAGBLADEN.
Getrouwd: W. v. Konijnen/burg
me: I. Arana, Conesa (Argentinië). P.
Setenneyéï met M. Duursnia, Amster
damBussum. A. J. H. Thomans met
L. van Os. BaarnAmsterdam. G.
F. v. d. Meulèü met C. C. G. Brauns,
Apeldoorn.
Bevallen: Mevr. StolkWillink,
d., Tiel. Mevr. DasGreep, z.,
Utrecht. Mevr. MayHamburger, d.,
Amsterdam.
Overleden: W. Gans, 72 jaar,
Krcuzliugen (Zw.). C. Bergmann
Licghciru, 59 jaar. Watergraafsmeer.
C. H. BekkerGaillij, 80 jaar, Amster
dam. A. Th. Koper, 57 jaar, Tjalle-
berd.
Buitenland
'T TALMEN MET DEN TURK-
SCHEN VREDE. Een speciale cor
respondent van de „Times" vestigt de
aandacht op de onrust, heersohendc in
Arabic, Koerdistan en Mesopotamia en
vestigt de aandacht op de gevaren, die
ontstaan door net lange wachten op den
vrede met Turkije.
DE SINN FE1NERS IN ACTIE.
Dinsdagochtend vroeg zijn pogingen
aangewend om de politic-stations, vier
mijlen buiten Thurles in het graafschap
Tipperary, op te blazen met dynamiet
en de bezetting gevangen te nemen.
De correspondent van de „Daily Chro
nicle" te Dublin verneemt nader dat
een gewapende troep van 150 man met
geweervuur den aanval ondernam. De
vteg was met boomen gebarricadeerd.
De politie bocd krachtig tegenstand en
voch. gedurende vier of vijf uur. Nadat
de politie met politie-soldaten versterkt
was, werden de aanvallers teruggesla
gen. Er vielea geen dooden.
DE VLOOTBEWECING MAAR DE
ZWARTE ZEE.
Van Malta wórdt gemeld Een aantal
oorlogsschepen is met spoed van Malta
vertrokken onder bevelhebberschap van
admiraal De Rofoeck. De bestemming is
waarschijnlijk de Zwarte Zee. Twee
dreadnoughts en verschillende lichte
kruisers zijn reeds te Konstanticopel
aangekomen.
Waarschijnlijk zullen de vloten der ge
allieerden, waaronder het grootste deel
vau het Britsche eskader der Middel-
landsohe Zee, alle maatregelen nemen,
welke de toestand in het Zuiden van Rus
land noodzakelijk zaJ maken.
ENCELAND EN DE BOLSJEWIKI.
In kringen der Engelsciie delega
tio te Parijs is men van meening, da;
liet niet de bedoeling is, offensieve
maatregelen, hetzij ie land of ter zee,
tegen de Bolsjewiki te nemen, zoo
lang de2e de naburige gebieden niot
bedreigen. Tos dusver zijn uitsluitend
verdedigingsmaatregelen genomen
ter beveiliging van Britsche belan
gen.
MóMOlRES VAN EX-KEIZER KA-
REL. Naar gemeld wordt, heoit
ex-keizer Karei oorlogsmémolres ge
schreven, die met Pusclien ln ver
scheidene Amerikaansche bladen zul
len verschijnen llei eerste dool be
vat documenten, die bewijzen, dat
keizer Karei tegen den oorlog was.
Het tweede deel bevat de Sixiua brie
ven, waaruit moet blijken, dat keizer
Karei naar verbreking van het bemd-
geftooiechap heeft gestreefd en toe
nadering tot Frankrijk zocht.
DUrrSCHE KRIJGSGEVANGENEN
KEEREN TERUG. Uit Aken worüt
gemeld: Heden nog zullen de eerste
transporten on gewonde Duiitsche
krijgsgevangenen in de doorgangs
kampen op den linker Rijnoever aan
komen.
Tot Vrijdag zuilen dagelijks drie,
daarna vijf treinen rijden; elk met
1000 man.
ONRUST IN BRITSCH-INDIë.
Naar Reuter verneemt, is «te Londen
bericht ontvangen over een zwaar ge
veeld aan de Indische grens, waarin
de EngeJsche troepen 380 man aai»
dooden en gewonden verloren.
De Derajal-divisie, op weg naar het
binnenland van liet Wasud-district,
stiet op sterken tegenstand. Een he
vig gevecht ontspon zich in de nabij
heid van de Iegerkwartienen, waar
bij ernstige verliezen aan dooden en
gewonden geleden werden. Een vlieg
tuig wend neergeschoten, fioch de
bestuurder en de waarnemer konden
zich in veiligheid brengen.
De tegenstanders verloren ten min
ste 400 man, onder wie 130 dooden.
De weerspannige hoofden van de
Wasud-bevolking zonden boodschap
pen, waarin verzocht wordt den op-
marsch te staken, indien zij zich aan
de voorwaarden onderwerpen.
HET OOSTENRIJKSCHE LEGER.
Uit Wcenen wordt gemeld: In de
zib'.ing der Nationale Vergadering
diende dc minister van oorlog Deutsch
een wet in voor de vorming van het
leger toegestaan bij het verdrag van
SL Germain. De wet strekt toi hel
organiseoren van een leger ter hand
having van de orde en de openbare
veiligheid; het mag niet grooter zijn
dan 30.000 man mei inbegrip van 1500
officieren en 2IXKJ onderofficieren. Dit
leger zal bestaan uit zes brigades,
een artillerieregiment en zes techni
sche bataljons. De militaire diensttijd
zai voor de soldaten 12 jaar bedra
gen; zij zu/len de laatste zes jaren
uij de reserve dienen. De actieve
dienst der officieren bedraagt 20
jaar. Er zullen geen vUegcorps en
geen bijzondere formaties van genie
groepen en militair spoorwegpersoneel
zyn, daar deze bij hot verdrag ver
boden zijn. Daar dit logc-r bestemd is
om de orde in liet binnenland te
handhaven, zal er in vredestijd geen
opperbevelhebber aan het hoofd
staan.
DE FRANSCHE VREDES-
DELECATIE.
Er wordit thans Ook gedacht aan de
mógelijkheid om den aftredenden pre
sident Poincai'é te belasten met de
leiding der Fransche vredesdelegatie
in de plaails van Clcmenceau.
VERKLARINGEN DER HONCAAR-
SCHE VREDESDELECATIE.
De Hongaarsckc vredesdelegatie onder
leiding van giaaf Apponyi is 00 haar te
rugreis naar Boedapest te Weenen aan
gekomen.
De Hbld.-correspondent had gelegen
heid Apponyi te spreken. Op zijn vragen
antwoordde hij hel volgende
Of mijn betoogen voor den Oppersten
Raad ten slotte eenige uitwerking zul
len hebben, kan ik voorloopig niet zeg
gen. Ik heb geen reden de zaak tihans
veel anders in te zien, dan toen ik naar
Parijs ging, dodi ik geloof, dat op dc
beslissing der geallieerden de ingetreden
veranderde omstandigheden van invloed
zouden kunnen zijn, welke verandering
blijkt uit het nieuwe groote succes der
Russische bolsjewisten. De Opperste
Raad moet zich toch afvragen, of de ver
brokkeling van een sedert eeuwen ge-
grondvesten staat met gebrekkig weer
standsvermogen gewcuscht is en of men
in plaats daarvan nu een niet-levensvat-
baar instituut mag stellen. Indien ik er
gens op hoop, is het op een verande
ring in den toestand en het afwenden
der dreigende gevaren, gelijk ook de
proefneming met een n iet-levensvatbare a
staat cr een is. Ik blijf cr bij, dat alle
nieuwe staatsinstellingen, die op de puin-
hoopen van Hongarije worden gebouwd,
geen levensvatbaarheid hebben, omdat zij
noch een beginsel vertegenwoordigen,
nooh eon duurzame staatsgedachte be
lichamen.
De Hbld.-correspondent had vervol
gens een onderhoud met den financiee-
len specialiteit Roland Hegedus, presi
dent van de „Pester Ungar. Kommei-
rial Baak", die verklaarde De econo
mische voorwaarden voor Hongarije ziin
dezelfde als voor Oostenrijk, met drie
uitzonderingen ie. dat de Entente de
Roemeensche bezetting van Hongarije
niet erkent en dus dc Roemeniërs zelf
voor dc door hen veroorzaakte schade
doet opkomen 2e. dat de Hongaarsche
regeering voor de door de Bolsjewisten
aan het buitenland toagobradhte schade
niet verantwoordelijk wordt gesteld 3e.
dat Hongarije aan de vijanden geen le
vend vee behoeft te leveren, daar de
Roemeniërs al het vee hebben meege
voerd.
In een onderhoud, dat de correspon
dent had met graaf Telcky, verklaarde
deze, dat het viedesverdrag geen para
graaf bevat, volgens welke de Habsbur-
gers van den troon worden uitgesloten.
De Entente wil zich niet mengen in de
binnenlandsohe aangelegenheden van
Hongarije. Indien dit dus de Habsbur-
gers terugwensoht, staat aan deze laat-
sten de weg naar den Hongaarschen
troon open.
Overigens kan ik nog mededeelen, dal
in Hongarije de algemeene stemming
niet vóór de ondertcekening van
het vredesverdrag. Ook graaf
Apponyi zeide, dat, ind.i e.n
geen belangrijke verander.» o-
gen in het vredesverdrag
worden aangebracht, vooral
in betrekking tot d e te.rr.kt,o-
De elerprijzen.
Men meldt uit Oss
Door het aanhoudende zachte weer fl
de eierproductie zóó toegenomen, dat
deze thans alhier 9 10 cent per stuk
kosten.,
Een adres van T N. V. V. en "t Nat.
Arbeidssecretariaat.
De besturen van het Nederlandsch
Venbond van Vakvereenigingen en van
het Nationaal Arbeids-Secrctariaal ver
zoeken in een adres aan den minisier
van Landbouw, Nijverheid en Handel,
„zoodanige maatregelen te treffen, dat
de prijzen van verschillende voor het le
vensonderhoud onontbeerlijke benoo»
digdheden, in het bijzonder die van wit
tebrood, aardappelen, peulvruchten, vet,
spek, visch, kleeding, schoeisel, dekking
en brandstoffen, worden verlaagd .0;
een zoodanig niveau, dal zij binnen het
bereik van de massa der arbeiders val'
len."
DALING VLEESCHPRIJZEN.
Krachtens besluit van do Slagers-
vereeniging ln Den Helder is de prijs
van liet rundvieesch en het spek al
daar met 40 cts. per KG. verlaagd.
Wat heit spek betreft is du de twetrie
prijsvermindering van 40 cts. in acu
tijd van acht dagen.
rialeeischen, Hong a.r.ij e hei
verdrag niet zal ondert.ee,-
kenen.
ERZBERCER CONTRA HELFFE-
RICH.
In het proces-Erzberger-Heifferioh,
verklaarde de laatste Dinsdag o.m..
dat na het uitbreken van den oor'.otj
aan Erzberger de organisatie van dé
buitenlondsche propaganda overgela
ten was. Heïfferich was van oordeel,
dat Erabergers propaganda door ver.
keerde keuze der vertrouwenslieden,
onbekendheid met verschillende ver
houdingen en door ergere dingen,
veett kwaad heeft gedaan. Tot, ergste
was echter, dat Erzberger achter
den rug der verantwoordelijke perso
nen om een eigen politiek voerde in
hert kiei-zog der regeering te Weenon.
Erzberger heeft ontkend, dat hij
zijn aanval in de hoofdcommissie
van den rijksdag in Juli 1917 onder
Oostenrijkschen invloed gedaan hec-ft.
Heïfferich verzocht om daar blz. 211
van Czernin's boek eens op 11a
te lesten. Erzberger heeft met zijn
aanval do bij Duitschland's vijanden
opkomende neiging .tot vrede vernie
tigd. Hij heeft dit noodlottige werk
voortgezet door hét voorlezen van het
geheime spoedverslag van Czernin
aan den Keizer in de riiksdagfractia
dor centrumpartij. Graai Wied en
Cz>srnin hebben deze handelwijze a's
een ernstige indiscretie gekenmerkt;
hij, Heïfferich. noemt het landver
raad.
Na het sluiten van den wapenstil
stand had Erzberger tegen hem ge
zegd, dat hij met Foeh gesproken
had eai dat Duitschland slechts ce-u
voorloopigen vrede behoefde te slui
ten, dan zouden de bezette gebieden/
op Elzo3-Lotharingen na. weer ont
ruimd worden. Erzberger had zich
verder.er van vergewist, dat Duitsch
land zijn Indirecte en directe oorlogs
schade in rekening zou kunnen bren
gen. waar het niet vee! op toe zou
behoeven te geven.
Heïfferich verklaarde verder, dat
Erzberger door het verdrag met Bel
gië over de inwisseling der in omloop
zijnde, bankbiljetten tot de nomina',0
waarde in plaats van 6V6 milliard, 65
milliard had bezorgd eon België en
aan de kettinghand elan,r&, die bijtijds
bankbiljettan naar Be'gië brachten.
Voorts had Heïfferich bij zijn
ambtsvervulling opgemerkt, dat Erz
berger dikwijls zijn grooten po'.ta
ken invloed aanwendde in het be' xr.g
van zijn eigen finahciee'e belangen
en die van zijn vrienden. Dit was-
volgens hem het begin van 'politieke
corruptie. Het. aanzienlijke vermogen
van Erzberger was tijdens do vief
oorlogsjaren ontstaan en wed alleen
door gebruikmaking van zijn politie^
ke positia
Aan het slot- van zijn Ivl w d.-.f
twee uren duurde, verklaarde Heïffe
rich, dat hij getraclü had om een
inzicht te geven in de motieven d e
hem tol zijn optreden gebracht had
den.
De vertegenwoordigers van Erzber
ger behielden zich do levering vatf
het tegenbewijs nog voor.
Da procureur-generaal betoogde,
dat men zich hoofdzakelijk met do
aanvallen op Erzberger als mensoh
bozig had te houden.
Daarna nam Erzberger het woord.
Hij verklaarde o.m., dat h;; Heïffe
rich het eerst bij een opstand in
Duitech Zuid-West-Af rik.1 ontmeet
ha/L Hij had ioen medegehalpen aan
de onthulling van het Trippelskirch-
schanda&k Hij verklaarde, dat zen
geweten rein was, en d'-t als ook
maar een klein percentage van de be
schuldigingen waar geweest waren,
hij reeds lang heengegaan zou zijn.
Hij ontkende krachtig, dot hij zich
op verraderlijke wijze een vermogen
verschaft zou hebben. Omtrent do
door hem gevoerde propaganda, Ollt
kende hij, dat deze schade veroor
zaakt had. Hij loochende echter n
dat hij met het Oostenrijksche vor
stenhuis in verband gestaan had.
maar wèl, dat hij een Oostenrijksclic-
of zelfs eetn Parma-po'.uiek- gev. .1
zou hebben. De vredes-actie van Juli
1917 zou steeds met gulden letieren ir.
de geschiedenis van hot Duitscha
