Kmileh's Dm, J over .2 VIERDE BLAD. Zaterdag 31 Januari 1920 Twijfel (Naar het Engelsch.) Zij hadden elkaar al heel lang gekend cd rij waren aan elkaar gehecht, mis schien wel door iets warmers dan vriend schap. De lente, met al haar bekoorlijk heden, was hem een vreugde mooi en haar oogen waren als twee groote sterren. Maar hij studeerde elders in de rechten, toen zij een leeftijd had bereikt, dat zij trouwen kon. Tenslotte kwam hij tot de conclusie, dat zij niei hem hield en in zijn ziel vond bij kracht die sterker was dan de liefde en die hem naar het rijk der studie dreef, waar geen illusies en droomen beston den. Met het diploma voor philosophie ging hij in Schotland zijn vacanrie door brengen en terwijl hij daar in luiheid zijn tijd doorbracht, hoorde hij dat zij ge trouwd was. „Het is een oude geschiedenis," zei hij ironisch tot zichzelf en trachtte zich zelf vn ijs te maken dat hij niet om haar gaf. inderdaad kon hij in hei geheel geen aanspraak op haar doen gelden, want hij had haar nooit verteld, hoeveel hij van haar hield intusschen had iemand an ders haar zijn hart en fortuin aangebo den en was aangenomen. Alaar het nieuws bedierf zijn vacantic. Otn zijn gedachten te verstrooien, trok hij naar Italië en vandaar naar het land der Pyramiden. Tenslotte kreeg hij genoeg van zijn reis en kwam terug, verbrand door de zou van Afrika en vol verlangen., naar haar. Zij had haar echtgenoot verloren en haar rouwtijd was voorbij. Maar de ver anderlijke natuur van den man dreef hem' weg als tevoren. Eerst wilde hij haar zijne liefde openbaren hij had een vast besluit genomen, maar aarzelde toen weer en besloot haar te bezoeken uit beleefdheid, en nam afscheid, diep onder den indruk van haar schoonheid en bekoring. De oude vrees, dat zij hem niet lief had, keerde terug en bij maakte haar in gedachten bittere vrwijten. Om haar te vergeten, wierp hij zich op de drukte van de journalistiek en joeg vermaken nana eenigen tijd leek het hem, dat ihaar beeld uit zijn herinnering was ver dwenenMaar toen hij, na een nacht feest, zijn tafel zag, overdekt met gepar fumeerde briefjes, gekreukte handschoe nen, verlepte bloemen, werd hij zich be wust van zijn wanordelijk bestaan. Zijn gedachten voerden hom naar het rusti ge Richmond, waar. in de schaduw der olmen, omringd door een karpet van bloemen, een aardig klein huisje stond, •waarin overal de aanwezigheid van welijke zorg werd besperd, wa misschien in stilte op hem wachtte. Deze gedachten brachten hem ei haar te bezoeken en hij verwachtte dat zij hem aan de deur zou tegemoetkomen met zachte verwijten. Maar zij ontving hem als altijd, schijn baar onverschillig, een vriendelijke glim lach om haar roode lippen. Hij meende nu gelijk te hebben met zijn vermoeden, dat hij haar onverschillig was, dat zij de oorzaak was van zijn wanordelijk le ven en hij verweet haar opnieuw. „Zij heeft mij nooit liefgehad," dacht hij met bitterheid in zijn ziel. Toen zij zijn gefronste voorhoofd zag, begreep zij hem en zij had behoefte hem met praten te verstrooien. Zij gingen wat wandelen. De zon was onder toen zij terug kwa men. Zij -zetten zich in zachte stoelen neer en zwegen langen tijd. „Wilt u anij toestaan te roolcen?",vroeg 'hij, de stilte Verbrekend. Zeker, mnar ik dacht, dat je vroeger niet rookte." ,.Ja, maar ik ben tot de conclusie ge komen, dat er in deze wereld drie goede dingen zijn: de philosophie, tabak en de vrouw." „En de minst goede daarvan is de vrouw?" antwoordde zij glimlachend. „Hm!Niet altijd Hij stak een sigaret op en blies groote rook uitplotseling stond hij en begon door de kamer te loopen. Toen giug hij voor de piano zitten en speelde koortsachtig een wals van Cho pinHij hield op eh ging voor haar staan. „War scheelt je vandaag?" vroeg zij hem, schijnbaar onverschillig. „Je be dekt je met een woMc rook, om mij aan te kijkendan ga je naar de piano en speelt slecht. Ik heb je nooit zoo 2 nuwachiig gezienWat is er toch?' „Ik hob redenen genoeg om treurig te zijn, en zenuwachtig," antwoordde hy met een zucht. „Laat mij je geheim wetenVertel mij alles Hij keek recht in haar groote oogen, maar las daar niets dan gewone nieuws gierigheid. „Ik kan het je niet zeggen." „Waarom niet?" „Omdat je mij niet kunt helpen." „Omdat je geen vertrouwen ia mij hebt," zei zij op onverschilligen toon. „Ik zou bereid zijn om jc het geheim te vertellen, waarop de toekomst van de wereld berust," zei hij aangedaan „maar je zoudt mij niet kunnen helpen." „Hoe kun je dat weten?" „Ik weet het, omdat zoo je karakter niet ismisschien ook niet je tempe rament." „Ga nu rustig zitten, wandel niet meer heen en weer, kijk mij aan-en verklaar die verwijten, die mij zoo zeer doen." „Maar dat is zeer moeilijk!" ant woordde hij veischrikt. „Je bent advocaat van beroepje moet goed kunnen spreken. Ik zal naai je luisteren." „Het is een moeilijke taak," ant woordde hij met een glimlach, „maar ik zal het probceren. l'k zal beginnen met je te vertellen, dat het geen geheim is, maar een vreemde toestand van mijn ziel of van mijn verstand. Als ik een vrouw met een sterk karakter voor mij had, met een beslisten wil, die haar gevoelens en daden niet verborg, die altijd de inge vingen vau haar hart volgde, zonder zich om de gevolgen en de menschen van de wereld te bekommerendan zou ik haar alles willen vertellenl Maar jij „En wat machtigt je om te zeggen, dat ik dien wil, die energie en dat karakter niet heb?" vroeg zij nadrukkelijk. „Zoo moet je het niet opvatten Neen! Ik weet dat je gevoelens in jezelf kunt opwekken en ze dan weder versmo- maar je wilt de tccdere .snaren aanraken, omdat je bang bent dat de wondere toon zonder echo zal vi- breeren1" Zij keek hem verwonderd in de oogen 1 luisterde aandachtig naar zijn woor den. „Als die beschuldiging waar is, zou ik boos moeten zijn maar ga door." '.k weet niet of je ooit hebt liefge had of je weet hoe je moet liefheb benik kan hel niet zeggen. Maar ik weet 2eker, dat als je eens met kracht van je jonge ziel deu man zoudt liefhebben, die je liefde waardig als hij alleen ziek lag, zonder hulp. ,lk hem zou laten sterven zonder me delijden," zeide zij ironisch. 'leenjc zoudt hem alle hulp be zorgen, je zoudt hemel en aarde bewe gen om zijn leven te redden m; zoudt niet persoonlijk naar hem gaannooitnooitJe zoudt ero nder lijden, ma. je zou je gevoelens niet aan hem of aan de wereld, die er kwaad van zou kunnen spreken, too- deren zij" zeide niet zwakke stem „En je bent zelfs daarin oprecht?" „Oprecht - Hij zou verder gesproken hebben, maar voelde op dit oogenblik twee sneeuwwitte armen om ïijn hals. Hei mooie, kleine hoofdje naderde zijn ge zicht, de kleine mond raakte zijn haar, zijn'brandende voorhoofd, zijn schitte rende oogen en kuste hem tenslotte op den mond. Zielsgelukkig hield hij haar in zijn armen, met den w^nsch dit oogenblik oneindig te verlengen.... Zij maakte haar lippen los van de zijne en hem in de oogen ziende, fluis terde zij met wondere zachtheid „Lieveling, je hadt ongeiijk hportpraalje Zij dacht een oogenblik na en vroeg toen ernstig „Is dat je oprcclhte overtuiging?". „Volkomen oprecht. Een langdurige beschouwing vau je karakter heeft mij tot die overtuiging gebracht." „Als dat zoo is, zal ik verder naar je luisteren. Je bent vandaag heel anders dan gewoonlijk, heel interessant," voeg de zij er met een glimlach aan toe. „Nog een voorbeeld. Ditmaal zal ik geen tragische omstandigheid nemen, maar een zooals men in het leven vhn twee liefhebbende jonge harten dikwijls ontmoet. Iemand heeft je lief en lijdt omdat hij niet zeker is van jou liefde. Zijn hart breekt door den twijfel en bloedt als de vleugels van ecu arend, vergeefs tegen de- tralies van een kleine kooi geslagen. Je zult dergelijke gevoe lens niet opmerken; je zult niets doen om dezen koninklijken vogel naar den blau wen hemel ie laten vliegen. Een andere vrouw zou de liefde, die langen tijd in zijn hart verborgen was. zien, zou het vergif van de teleurstelling ontdekken, zou haar hand op zijn schouder leggen en met één woord zijn lijden doen eindigen. Jij zoudt dat nooit doen.... Jij zoudt zijn ziel met twijfel pijnigen enje zoudt liever sterven van liefde, dan laten dat je ook liefhadt Zij luisterde aandachtig naar hem. Flink optreden! We gaan in de voetbalwereld den goe den kant op. Er dreigden allerlei lee- lijke dingen de door zoo velen geliefde cn mooie voetbal-middagen te onisieren, maar de scheidsrechters, die immers in de eerste plaats aangewezen zijn, om voor de goede 01de te waken, zien blijk baar in, dat het zoo niet langer mag gaan en treden zeer krachtig op. Dit juichen we natuurlijk toe. Onhebbelij ke overtredingen moeren gestraft wor den zonder aanzien des persóoas en al zijn de gevolgen nóg zoo vèr-strekkeni. Hei optreden van één enkelen speler, j.l. Zondag, kan zijn club zelfs het Ne- derlandsch kampioenschap kosten! In ons nummer van Maandag oiulee' den we reeds aan „De Courant", dat de H. B. S.'er Schafer tijdens den wedsii-.jd Blauw WitII. B. S. wegens brutale woorden tegen den scheidsrechte Van Bisselick, door dezen van het veld gestuurd werd. De2e straf was, hoewel zwaar, ten volle verdiend, want wij lazen in de sportbladen, dat Schafer een waar schuwing ontving wegens een zeer rge- paste opmerking over de leiding, wat .voor Schafer aanleiding was, om een ironisch antwoord te geven. De scheidsrechter stelde hem nog in de ge legenheid zijn opmerking in te trekken, maar in plaats daarvan, dikte hij haar nog wat aan. waarop de scheidsrechter hem natuurlijk van het veld zond. Een uitstekende les voor dezen jeugdig Hagenaar, die door z'n optreden ook 1 vroegere wedstrijden H. B. inder goede reputatie dreigt te bezor gen. Op een voetbalveld behoort men zich onvoorwaardelijk aan de leiding te onderwerpen. Ook enkele andere H. B. S.'ers dienen dit laatste ter harte te nc- Na dit incident, dat ongeveer 20 minu ten na het begin van den wedstrijd plaat: vond, waren de Haagsche gemoederen cenige oogenblikken zeer opgewonden, maar de heer Van Bisselick trad krach tig op, waardoor ongeregeldheden uit bleven. H. B. S. was echter verder zeer gehandicapt. Desondanks weerden Hagenaars zich krachtig, maar ze kon den zich tooh op den duur tegen de vermoeid werkende Amsterdammers niet staande houden.' Ze verloren dan met 42. Alen ziet, als dit incident niet voorge vallen was, dat een overwinning voor H. B. S. lang niet tot de onmogelijk heden behoord zou hebben. H. B. S. scoorde reeds twee minuten na den aan vang (toevallig door den onhandelbaren Schafer), zoodat. wanneer het zwarte elf tal compleet gebleven was, de meerder heid wellicht aau den Haagschen kaut gekomen was. In de pauze deed de aan voerder van Blauw Wit, Van der Kluft, zeer sportief een poging, den scheids rechter te bewegen, om Schafer wcei tot het spel toe te laten, maar Mr. Van Bisselick weigerde zeer pertinent. O.i. terecht. Onaangenaamheden komen te genwoordig herhaaldelijk op de voetbal velden voor, dus is een- krachtige hou ding der scheidsrechters zeer noodzake lijk. We twijfelen niet, of het bestuur var^ ,H. B. S. zal weten, wat het na dit op treden van Schafer (welke speler eenige weken geleden ook op het Haarlem-ter rein een onaangenamen indruk maakte) te doen staat. liet behalen van het kam pioenschap hangt nu voor H. B. S. aan ijden draad en met spelers als Schafer kan het elftal geen goed recul- j taat behalen. Hot programma voer morgen. Wedei eens een volledig programma s mooie wedstrijden. Aan de Span jaardslaan niet de minst onbelangrijke. Jammer alleen, dat het van belang is de onderste plaatsen. Spotters (die heb jc nu eenmaal overal) hebben den haar mooi gezicht kreeg een rooden blos, wedstrijd H. F. C.—Quick den weinig haar zwarte oogen i vochtig en hel-1 fraaien naam „Doodenrit" gegeven! Zóó erg is het evenwel niet: wie in de Overgangscompeuiie moet spelen, is daarom immers nog niet ten doode ge doemd, zoals o.a. ook de nieuwe voor zitter van H. F. C. Dr. Remmehs bij zijn gesprek met ons deed uitkomen. Quick staat er nog het beste /oorzij heeft één wedstrijd minder gespeeld dan H. F. C., maar heeft evenveel winstpun ten. Zien de Hagenaars dus kaas, re vanche te nemen over de in Den Haag geleden 1—2-nederlaag, dan bestaat er voor hen nog een kleine mogelijkheid, den dans te ontspringen. Maar de II. F. C.'crs zulien hun zeer beslist de over winning betwisten, ook al komt Ouick mét Bosschart, die bij de eerste ontmoe ting in Den Haag op hei appèl ont brak, mede. De acnterhoede van H. F. C. is in goede conditie, zoudat het den Haantjes niet gemakkelijk zal vallen, er doorheen te komen. Alaar ook de verde diging van Quick is in orde, zo ida; de H. F. C.-voorhoede, die nog zoo weinig in dit seizoen gepresteerd heeft, ook de grootste moeite zal hebben, tot het vij andelijk doel door té dringen. Hoe het zij we aanschouwen morgenmiddag aan de Spaujaardslaan een ïnooien strijd, die gelukkig door een bekwamen scheidsrechter, den heer Al. Bos, ge leid wordt. De lezers verwachten waar schijnlijk een voorspelling in deze ru briek welnu, we voorspellen een kleine overwinning voor H. F. C. Dat net zoo zijn moge! Haarlem gaat weer een onpleizierigcn tocht ondernemen naar Ajax in Arnster- dam. Zelden hebben de roodbroeken -'aar succes gehad en we kunnen het niet helpen we zien wederom een ne derlaag (de vijfde in successie) ege- raoei. Tenzij dat Haarlem met het vaste voornemen om te winnen naar Water graafsmeer gaatl Dan zouden de Ajacie- den er wel eens van kunnen lustc vreezen evenwel met groo.e vrees. Scheidsreohter Meerum Terwogt zal lei- dej. H. V. V.U. V. V. is de wedstrijd van den dag. Deze zal van veel invloed op het bezetten van de eerste plaats zijn. Wat zal net daar spannen op Wassenaar! Scheidsrechter Bouwmeester (i voor deze belangrijke ontmoeting den heer Tromp niet uitgenoodigd?) zal niet te benijden zijnl Deze twee kampi candidaten hebben elkaar nog niet ont moet, dus een voorspelling is ni makkelijk we onttrekken er on: wel niet aan en denken aan een Haag sche victorie. In de Hofstad heeft nog een belang rijke wedstrijd plaats, namelijk die tus- schen een caudidaai voor de eerste een dito voor de laatste plaats. H. B. S.A. F. C. We vinden het niet lijk, van dezen wedstrijd den uitslag te irspellen en achten een overwinning ir de zwartjes het meest voor de hand liggend. In Amsterdam hielden zij A F. C. er met o1 onder. De heer AJu< texs zal dezen lastigen wedstrijd leiden. Ook bij Blauw WitD. F. C. zuilen de puntjes wel voor de thuisclub hoewel deze twee clubs elkande: nog ontmoet hebben. De fluit wordt hier be speeld door den heer J. H. Elzinga. "n Rotterdam een voetbalfeesi! De ste plaatselijke ontmoeting Sparta O. C. Hoewel de laatste kampioens kansen heeft, zullen de meeste Kottcr- darusche voetballiefhebbers morgenmid dag in Spangen Sparta aanmoedigen. Eed Ronetdamsche kampioenschap is natuurlijk een begeerlijk iets, maar de Maasstad ziet men het liefst bpana op de cereplaats en nu de rood-wiucn nog niet geheel veilig voor het degrada tiegevaar zijn, zullen de favorieten met ■varmte lot den strijd (waarvau de let- ,„_.g in dc goede handen van scheids rechter Eymers berust) aangevuurd wor den. Wij zijn evenwel geen Rotterdam mers en bezien de zaak dus mei een nuchteren blikwe denken dan ook aan overwinning zij het een kleine voor V. O. C. Resuincerende voorspellen we dus de ■olgende uitslagen H. F. C.kjuick H. F. C. AjaxHaaxlem AJAX. H. V. V.—U. V. V. H. V. V. H. 11. S.—A. F. C. H. B. S. Blauw Wit—D. F. C. BLAUW WIT. Sparta—V. O. C. V. O. C. tienisugii Nieuws KOLENCRISIS IN BELGIé. Uit Brusse. wordt gemeld: Al onze groote industrieën, zelfs in het kolenbekken lijden op het oogen- bliik onder een ko.encrïsis. Vooral is de toestand ernstig in de cowstructie- werkpiaalsen, waar men zich van lectriciteit als drijfkracht bediient. Een deel van deze 'werkplaatsen heb ben vérgunning gekregen om des nachts te werken. Anderen zeiten het bedrijf bij dag voort, maar de stroom wordt te-ken» onderbroken, hetgeen ook des nachts vaak voorkomt. Dan stuurt mc-n de arbeiders naar huis, zonder dat zij hun werk af kunnen maken. De patroons zijn niettemin ge noodzaakt het volle loon uit te keeren. 'en groot deel van de arbeiders heefl ~n contract gctcekend voor dag werk en wil dus 's nachts niet wer- Ken. Zij verlaten de fabrieken en ma ken gebruik van het tekort aan ar oeidski achten om in een inrichting te gaan werken, waar nog alleen overdag gearbeid wordt. Het gevolg is, dat de directeuren van fabneken, are genoodzaakt zyn aiieen 's nachts ie Werken, niet a-oen hun geld, maar ook hun personeel verhezen. DE HU1ZENNOOD.Een wedstrijd van twee wielrijders en een uanta. voetgangers iron Zaterdeg j.l. zeer de aandacht in de Londc-nscne voorstau Hammer&m-iIi.De menschen op straat dachten dat een inbreker werd nage zeten en velen voegden zich hij dege nen, die zoo hard achtct de twee rij v.le.en aan! 1 pen,schreeuwende,,houd den dief!"' Mear er was gcem dief het gold hier een wedstrijd om een étage-woning. Een aantal mensche hadden geruimen tijd voor het g bouw van een lokaal weekblad staan wacirken op hei versouijntn van da» o.uu, no^ciiué ua-xiu auverlcnues te zu,ien v-iUwoii veil oesciunbure wo- tujigcii. Er s.oiju ecii auvcrtcüue m uiuutdk ttir vr ïj-KouicJioe etaga-wo- mng. D„dtl../k begon ae weuöixijd Oj. .iet eerst net bewuste huis te bei keu. Lun man en een vrouw, die bun 1 'jwit.eu bij z.cii hadden, zetten uaufcijiK de „spuit in en werden ■door auDere womngzooKende vost gangers gevolgd. De eigenaar van het huis was ge noodzaakt zijn deür Jegen deu „aan val" te sluiten. 11 ij nam over de eta gfcw'omng nog geen dadelijke beslis sing, doch no'.terne de namen van zes candidaten, waaronder dc twee vervolgde „dieven". DE VUILNISMAN TF. BERLIJN. - De Beriijnsche vuilnisman heef: 'hans een vest safaris van 160 mar'.. ni de week. Ilij krijgt bovenden ex '7 St'h! voor liet verzorgen 'der paar den en tamo'ijk liooge fooien, aoodat het, weekloon geraamd mag worden up 200 mark. Moer dan een onderwij zer, ieeraar, ambtsriaar bij de pos- .crrjeii verdient. Nu nsbben de vuil nismannen nqg een loonsverboo- giug geèisoht van 60 mark in de week. BELEEDIGING VAN ENTENTE- Oi-r luUsiVii-N. Uit. Berlijn worut gosciuu: Door de Duiiscne troepen uie uil de Buitische provincies zijii tè- ruggiatce.rd, zyn tegen de officieren van üe imefgöanieerde commissie ue.eedigmg-en geuit en daden voii ge eld bedreven, tiet spreekt van ze.f, udi deze vergiypcn met ouder de am nestie val.en, welke, aan ae troepen tilt de Baltische provincies was ver iccikI, daar deze s.eciits g.-ldt, voor zoover het ongehoorzaamheid aan het ucvei van de rijKsrugtering, om naar Duitschland tenig te keeren, betreft. Er is nimmer een algemeen© amnestie afgekondigd voor bijzondere vengrij- pen van ieder soldaat afzon derlijk. De rij'ksregeering heeft der»- halve wagens de tien officieren van tb intergeai lieerde Baltische corair.i^e aangedane beledigingen cn laden van geweld, een onderzoek lugcsktd. De meeste beschuldigingen hel'he 11 betrekking op liet zesde reset vektrps. Daar dit ontbonden is en gedeelten an deze troep over het geheele «ijk erspreid zijn, is getast dat de he ;ohuldig'!en naar Berlijn zullen <p opgeroepen wordon, opdat de ver olging terzelfder tijd en zoo snel ruo gelijk door den krijger 1 ad van een te Berlijn gestationeerd .rjepenverhan I k;an plaats hebben. Tot nu toe is aan twes van die offici'-ren, die van de e gste misdrijven beschuldigd wor den, voorioopig irr tst pgc'eed. ASQUITH EN DE ENGELSCHE PO LITIEK. In zijn te Paisley gehdiFden rede heeft Asquith er op gewezen, dat zijn bewering, dat de zaak der gealiieeer- den nooit met meer energie en doeltref fendheid gediend was dan in 1916 (on der zijn regeering), bevestigd wordt door de verklaring van generaal Ludendorff, die getuigde, dat einde 1916 de Dutt- schers aan het Westfront uitgeput va- Voorts wees Asquith er op. dat er do laatste rwaalf.of veertien maanden voor het financieren van verschillende gene raals. die de Bolsjewistische regeering in Rusland bestrijden, door Engeland veel meer dan honderd millioen pond sterling is uitgegeven. Met ongerustheid met zooveel ongeloovigheid als waar- :r hit 'kon beschikken, had de rede naar gelezen van geruchten, dat er ver schillende ..aanvullende" avonturen ovei wogen werdén, waarmee gepaard zou moeten gaan het uitzenden van Brhsche troepen voor een doel, dat, naar hij ge loofde, het Britscne volk in zijn geheel niet goedkeurde. DE VOLKENBOND. Blijkens een- bericht in <ie „tioiie Beige" zal de vol- geude vergadenng van den raad van den volkenbond op 11 Februari te Londen worden genouden in bunderland House, den voorioopigen zetel van den bond. L>aar zal de quaestie van den defiuitie- ven zetel van den bond besproken wor den. De hervatting van den handel. In een draadloos telegram uit Aios kou wordt gezegd, dat iovjet-Kusiaod, ia ruil voor de levering van goederen, bereid is een aantal concessies ie verlee- nen, benevens een bepaalde som in goud te geven. Pesrograd zal, zoo wordt ver der gezegd, het aangewezen centrum worden voor den in- en uitvoerhandel van Rusland. Nieuwe uitgaven. Bij de firma H. D. Tjeenk Willink 1 Zooen, alhier, verschijnt een nieuw maandb'.ad op kune.gebied: „Kunst", maandblad voor muziek, tevens orgaan der Nederlandsche Toonkunstena?.rsvereen>igir:g. on. er redactie van Mr. H. A. Viotta. „Doel van her rijdschrift is", aldus de uitgevers in hun prospectus, „de banier der Kunst hoog te houden, haar tegen alle aanvallen t.e beveili gen en al wal haar vijandig is te be- s rijden." De inhoud van het maandb'ad zal bestaasi in: opstellen van algfimeen muzikalen en a esthetisch en aard, ontledingen der werken van groote siers uit her verleden en van com ponisten uit onzen tijd. biog-aphisclie schetsen, bijdragen tot de rauzienge- schieaenis. trruz.kale fantasieën en no vellen, boekbeoordeelw.gen en bin nen- en bui.enian-atsciie berk-, o. Voorls zal elk nuoini'.-r mededee.m- geu van de Nederlandsche Tooii.. 11- st en aa rs - V e re en i'g mg be'vattc-n, waar-' toe ieder lid der vereeniging kan bij dragen. liet nieuwe tijdschrift, dat er zeer welverzorgd uitziet, opent myt een uitvoerig hoofdar.ïkel over muziek, riek en kritiek' «ai ge artikelen over een Beethovenfeest, Nede. Lindische topnkuna.inaare -n dén vreemde en S. van "Milligen. Voor-s velschillende berichten en mededeelingen. In „Eigen Haard" van 24 Januari een redactioneele bespiegeling „Terug tot de natuur", waarvan dc lezer, dunkt ons, eigenlijkniet goed weet, wat hij er aan heefWil de schrijver nu ierug tot de natuur of netun; hij een loopje met hen, die dat willen? Na verzen van Johannes Redding.us olg: dan een beschouw ng van H. J. Catkoen Jr. over de gedurende de maand Januari te Amsterdam gehou den tentoonstelling van werken v3n den jongen Dui'schen schilder Dïetz Edzard. Behalve eenig literair werk verder nog een ar.ikel van S. Stuurman: „Honden?Lntworm en w&Ivischvaart" en de eerste van een reeks „Vrouw-en- briéven" van Jo de Wit. De beweging dor sterren. iC 'cDs kwam men tot de ontdekking, alle sterren, ook onze zon, niet stil tien hemel stonden, gelijk men tot we dacht, maar dat alle zonnen met groote snelheid langs aste banen in de oneindigheid bewe ren. Er zijn geen vaste sterren! voor onze oogen blijven zij, door den normen afstand, èn als sterrebeeld én n verhouding tot elkander op denzelf- afstand. Wanneer men zich op aarde op een roote hoogte van eenige honderde mc- :rs bevindt, bijv. op den Drachenfels aa den Rijn, dan schijnen beneden, aan en oever der rivier," de treinen en auto's ij den weg te kruipen en de sleeepboo- met hun serie van schepen schijnen ijua stil te liggen. Zoo is het effect bij eenige honderden meters af- and. Wanneer nu op zuile een kleinen af- and de snelheid der beweging voot oogen zooveel langzamer en genn- wordt, daar doet ziob dat verscbijn- ui de hoogste mate voor, waar we te hebben met dc enorme afstan- :n der sterren. Ze zijn millioenen cn >g eens millioenen kilometers van de trde en van elkaar verwijderdz elfs or iclescopische en wiskundige waarne- is een verplaatsing bijna niet Toch vliegen dc zonnen al- met ontzaglijke snelheid door de unie. Slechts, één voorbeeld de Si- is, in 't sterrebeeld de Groote Hond, ongeveer S3 biljoen kilometers van aarde verwijderd is, de schitterende aan den winterhemel, verplaatst in 14 eeuwen evenveel aan den he als de schijnbare middellijn van de bedraagt. Van de meeste groote ster- 1 is reeds de snelheid en afstand be tend. Onze verre nakomelingen, de inschen der verre toekomst zullen dui- eeuwen later de steriebeelden ia veranderden vorm zien- De Orion thans, met de nnastbijstaan- de sterren, en na 30.000 jaren* Zie ook de st Grooicn Beer i feuilleton. De nleuwsto Hypothesen. De O tien A in zijn tegemvoordigen stand* Na 50.000 jaren j Betelgeuze, 2. Rigel, 3. Procyon (KI. Hond), 4. Sirius (Gr, Hond), 5. Alde- baran (Stier)* rcnverplaatsing van den gelmaiige stroomingen, van de buiten- het vroeger geplaatsteste spiraalwinding naar het midden punt. De ïonnen beginnen hun tocht als nevels, bolvormige gasmassa's, die de te lescoop in den Melkweg ontdekt. Gedu rende hun tocht van millioenen jaren door de buitenste spiraalwinding, koelen velbollen af, en vormen zich tot zonnen en verder rot wit gloeiende ster ren (zooals de Sirius, de Wega, Atair). Op hun verderen weg vormen zij plane ten om zich en worden zonnestelsels (zooals onze zon met hare werelden Nauwkeurige studie van die bewegingen der sterren had tot resultaat, dat twee die onderzoekers van den sterrenhemel, Proktor en Easton, beiden hun inzichten over den bouw van het heelal en van den Melkweg, hebben verkondigd. Om alle bijzonderheden van het zoo ingewikkelde Melkweg-systeem te ver klaren in een enkele stelling, nam Proktor aan, dat de geheele sterrenhe mel bestond in een verdubbeld stel van ringen, zonnebanen, één ver verwijderd en één meer nabij, waartoe ook onze zon en de groote sterren in hare nabij heid behooren. Easton, die van 1S82 tot 1892 den Melkweg uitsluitend als voorwerp zijner studie heeft gemaakt, verkondigde de hypothese dat de geheele sterrenhemel bestaat uit groote in elkaar gewonden n, waarin de zonnen in stroomen zich voortspoeden één reusachtig stel sel van spiralen. Beiden, Proktor en Easton, geven onze zon eene plaats ongeveer in 't midden van dat stelsel. Een derde hypothese is die van Adolf Dresohcr. Wordt er al heel veel van ons vóórstel- derd. De windingen der spiralen zijn ont zaglijk breed zichtbare heelal. Eeuwen tooh zijn er vcrloopen sedert Do- vullen het g ansche mocritus, met zijn helderen, philosopht- scben blik op den Melkweg, de ti Alaar door dc wet der Gravitatie, aantrekkingskracht, die sterrestelsel beheerscht, steeds meer tot elkaar, totdat ze met ontzettende snelheid tegen elkander aan botsen. Eeu explosie volgt, en alles wordt omgezet in een hel opvlammenden gasnevcl. Dit plotseling opvlammen van een nieuwe ster aan den nachtelijken hemel, zich heen). Millioenen jaren gaat die is reeds waargenomeu in de oudste tij- tocht verder. De zonnen hebben reeds de den. Honderdvierendertig jaar vóór onze helft hunner temperatuur verloren, hun tijdrekening door Hyparchus, en veel Licht is niet meer wit en schitterend, vroeger door de Chineesche sterrekun- maar geelachtig geworden, zooals onze digen. Met den telescoop worden veel- zon, die reeds in dit stadium verkeert, j vuldig die verschijnselen waargenomen. Hoe meer de zonnen het middenpunt Ia den laatsten tijd, in 190', vlamde piot van de spiraal naderen, des te enger seling een heldere ster _op in 't sterre- wordt dc ruimte waarin zij zich bewe- beeld Perseus, en 9 Juni 1918 ook :n den gen. Ze komen nader tot elkaar, trekken Arend. Alaar vooral in Perseus werd de elkaar aan, cn worden dubbelsterren, helle schittering slechts eenige uren twee zonnen, dte op enormen afstand van 1 waargenomen de ster werd nevelacn- elkander wentelen. Duizenden heeft men 1 tig. Door de camera zag men de materie reeds aan den hemel waargenomen, der saamgeboiste werelden weer vcr- waaronder de Poolster, Aldebaran, Rigel luchtigen, en de gasmassa ia groote spi- allen dubbelsterren. De temperatuur der zonnen wordt steeds lager en daalt tot een rooden gloed (Antares, Pollux, Betelgeuze e.a.). De zonnen worden, al wentelend om elkaar, hoe langer hoe duisterder; groo- vlekken treden op, totdat de eene zon lingsvermogen gevorderd, bij alles wat aa de andere wordt uitgedoofd. den sterrenhemel en den Melkweg be treft, nog in veel grootere mate is dat het geval aLs wc pogingen aanwenden om door te dringen in den grootschen gedachtcngang van astronomen als Proktor, Easton cn Drescher; we heb ben steeds te doen met afstanden van biljoenen K.M. We zullen trachten in kort weer te geven, wat Dr. Fritz Kalin zegt over de hypothese van Adolf Drescher, in zijn uitvoerig geschrift „die Milohstrasse" Drescher stelt zich den geheelen ster renhemel voor als ééne ontzaglijk groote spiraal, rnei windingen van bil joenen K.M. breedte. Volgens zijne hy pothese bewegen zich de zonnen in ie- Kahn zegt in zijn geschrift „die Milchsirasse" het volgende over die gestorven zonnestelsels „Duizenden jaren dryven die uitge doofde zonnen met hun gevolg van afge koelde planeten door den aether. Alle werking is van die zonnen verdwenen, de kuituur, die eens bloeide op hunne plaueteu, is ten ondergegaan in nacht en ijs. Het geheele systeem een reus achtig kerkhof. Zooals een wrak geheel ontredderd drijft op do wereldzee der aarde, zoo zweeft zulk een gestorven zonnestelsel op de aethereee van het heelal." De uitgedoofde zonnen zijn ecuter nog millioenen kilometers van elkaar verwii- onderworpen onverbiddelijke wet der natuur worden, bloeien en vergaan. Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeeren. En uit die' stof, die onvergankelijk is, bloeit telkens weer nieuwe kracht en nieuw leven op. verkondigde dat die nevelachtige band het geheele was eene opeenhooping van oneindig naderen ze ver verwijderde, dicht opeengedrongen sterren. Eerst in den laatsten tijd. na jaren studie en onderzoek met camera, telescoop en spectroscoop zijn de sterrekundigen geslaagd met een oplos sing, die in overeenstemming is met de door hen opgedane ervaring. Wij, lce- ken, waardeeren daarom niet groote be langstelling en ingenomenheid de heer lijke openbaringen der" astronomische wetenschap. Prof. Soheiner zegt. ::i zijn beschrij ving van „der Bau des Wchalls" „Er zijn weinig menschen, die niet met het lichaam maar naar den geest zijn door- gedrongen, of in het binnenste der aar de, of omhoog in de wereld der sterren, 't Zijn de ontdekkingsreizigers die hunne bevindingen berichten aap dc mensch- heïd.Ook hun weg is moeilijk en inspan nend, en geheel naar waarheid luidt de oude spreuk Per Aspera ad Astra (door de duisternis tot het licht!), de weg die tot de kennis der sterrenwereld leidt, is slcoht begaanbaar." Wij eindigen niet de woorden van Dr. Fritz Kahu, waar hij zegt „Maar al peilt dc mensch, gewapend met telescoop spectroscoop, de diepten van hot de kennis van den vorm der iurichting. an de wetten die dat groote heelal behecrscheo. Op de vragen naar bet tezen van het heelal, den oor sprong cn het doel van al die zonnen ca tot weroldspiralen, op al die vragen ontvan gen we geen antwoord." Dit alleen is zeker, dat wij, bekrompen aards.che men schen, bet nooit zullen weten. ralen, met snelheid voortijlen in de we reldruimte. De zonnen vyaren terugge keerd tot hun oorspronkelijken toestand ecu nevel. Die nevels verdichtten zich weer tot een kern voor nieuwe zonnen, die hun tocht weer aanvingen in dc spi- ralen van den Melkweg, en na millioe- j heelal, hij komt toch nooit verder dan tot nen jaren of eeuwen weer gaan schitte ren aan den nachtelijken hemel. En al die milliarden hemellichamen. de onveranderde, innerlijk Besluit. Wij zijn aan 't einde onzer beschou wingen en hebben den indruk ontvan gen dat het een zeer zware taak voor astronomen is, om door te dringen tot de geheimen en de raadselen van den sterrenhemel, cn zich een denkbeeld te vormen van den bouw van 't heelal. H. ADRIANI. Haarlem, December 1919. Vrij naar Flammarion, Dr. Fritl Kahn, Prof. Scheincr, Ncwcomb.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1920 | | pagina 13