Van onzen reizenden Redacteur
staasflisüws
Uit de instreken
37e Jaargang No. 11251
Verschijnt dagelijks, beitste» op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1820
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar e
ie (kom der gemeente) f 3.25. Franco per post door Nederland 1 3.60. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustr.
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.57s. Geïllustr. Zondagsblad voor da omstreken en franco per post f0.65.
Uitgave der N. V. Lourons Coaler, Dlreoteur J. O. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIEN: Van 16 regels f 1.50; iedere regel meer 30 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. BIJ
abuuneuient aanzienlijk rabat. Tienstuivers-adveitentièn van Vraag an Aunboo van 1--5 regels 60 Cte.
per plaatsing, elke regel meer li*/* Cts. A contant; buiten hei Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie s Croote Houtstraat 93. Telefooanrs. der Redactie 600 en der Administratie 724
EERSTE 3LAD.
hedeni
WOENSDAG 4 FEBRUARI.
Stadsschouwburg, Wilson splein:
N.V. Het Hofstad Toonceh „Mr. Pa
rable en zijn Keukenmeisje", 7.45 u.
Schouwburg. Jonswcg. Weldadiig-
beidsconcert door Het Budapester
Strijkkwartet, 8 uur.
Ree-Urn rant „De Kroon". Alg. Ver-
faderiiig der afd. Haarlem van den
olksbond, 8.30 uur.
Gebouw Protestantenbond: Vereo-
niging lot bastudeering van Socialis
tische vraagstukken. Spreker: Ds.
Schejvmerhorrt lover „De idlelikenis
van hot Parlementairisme" 8 uur.
Clubgebouw „Het Spaarne",
Cursus Spaarne-Yachtclub, onder
worp: Knoopen en splitsen. 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 5 FEBRUARI.
Schouwburg, Jansvveg: N. V. Too-
neelveremiging „Nummer Zeventien"
8 uur.
Soc. Vereeniging, bovenzaal- Bijzcm-
dere openbare samenkomst, Sprei
Pastor J. Paul van Berlijn over „De
crisis en de Pinksterbeweging", 8 u.
Schouwburg De Kroon: Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Gr. Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Centraal Theater: KI. Houtstraat
Bioscoopvoorstelling.
Schoten: Raadhuis, Vergade
ring van den Gemeenteraad, 9 uur
voormiddag.
(Darde reeks.)
85
Van Berlijn naar Weencn.
(Aanteekentngen van een verdoolden
reiziger).
li.
(In aansluiting niet de ar tik elan
over de.reis naar Berlijn vervolgt
„Onze Reizende Redacteur" hier zijn
eerste serie der reisverhalen met
een beschrijving van den avontuurlij
ken tooht van Berlijn naar Weenen.
Het Maandag wegens de actualiteit
geplaatste artikel over het persge-
sprek met Regiarungvmt Br. Erich
Pistor behoort lihuis In de derde serie
der artikelen die handelen zullen
over „Het Middel-Europeeecli Pro
bleem", terwijl de tweede reeks arti
kelen zal bevatten over den nood van
de bevolking van de Duitsch-Ooaten-
rijksdhe republiek).
In 't Gzecbiscüa consulaat tg BarlOa Óver Wertbilm en ovor
(rijzen in Frleilriebstadt Ce Franseüen en tugelsciien te
nerign Fair ure,dec.
W ce n e li, 22 Januari, den koere-van-Amsterdam l
3).
Nu liet Poiizetpraesidiurn te Berlijn
me veroorloofd itexl oxn, inplaals van
over Passau, waar het treinen-ver-
keer om de een of andere onnaspeur
bare reden geheel gestremd was, over
S chart djau-Tetschen-Bodoitb ach naar
Oostenrijk te reizen, ofschoon dat dan
moest geschieden op een tijdstip,
dat ik volgens mijn visum van den
Duitschen consul te Amsterdam niet
meer in Duitschland zijn mooht...,
moest 'k een Czechiscih visum hebben,
om door de nieuwe republiek, het
oude Bohemen en Oostenrijksch Galli-
clö te treinen.Daarvoor waren nieuwe
pasporLretten noodig. Dat ko3t te Ber
lijn niet veel tijd. To onzent heb je
voor een stel ,,druk-op-den-knop"s
toch nog 24 *uur noodig, maar
bij Wertheton, het bekende reusach
tige warenhuis aan de Leipzigcr-
etrasze helpt de fotograaf je er in een
half uur aan tegen den niet onbillij-
ketr prijs van 2 1/2 Mark. Dat half
uur vertoeven in dit massale verkoop
huis is gauw om, wanneer je al niet
geneigd bent om een wandelingetje te
maken langs de vele honderden uit
stallingen in de zaal-aan-zaal zich
rijende ruimten, kun je je tijd ook
nuttig besteden door aan het „Aus-
kunft-buro" inlichtingen te vragen
over ]e reis, aan de „Fahrkarteu-ab-
teilung" een spoorkaartje te koopen,
of je in de „Wechselstube" van hel
benoodigde buiten!andscli geld te
voorzien. Ook kan je er spijs-en-drank
naar keur bekomen in „das Brfri
echungsraum". Ook wel vleeschscho-
tels, maar meer vischachtige gerech
ten als smakelijke schoteltjes toebe-
treid. Je kijkt wat mal op, als je die
ronder mes of vork opgediend krijgt en
je stelt je juist de penibele vraag, of
je tot de Hottentotsche gewoonte van
m ebde-vingers e!cn moot terugkeeren,
als een vriendelijk vrouwtje je uit de
rnoeilijikheid helpt, door jo te vertel
len, dat je „Besleok"-penningen moei
koopen en die dan in kimt ruilen voor
een mes-en-vork. Melaal ls nog kost
baar in Duitschland en als de maatre
gel van statiegeld-vorderen niet ge
handhaafd bleef, zou weldra ge
heel Wertheim mes-en-voi'k-cn-lepel-
loos zijn.
Van de prijzen bij Wertheim krijg
je bij een vluchtigo beschouwing der
Mmlnges wel den indruk, dat jo lui
geld berekend naar NosdieiriandBchc
muntwaarde, er vrij goedkoop* te
recht knmt. Zoo kan jé er fraaie
groole handkoffers koopen voor een
f 6—f 7, maar jo moot dan opletten,
dat je er een neemt met lederen hoe
ken en hout-of-rnetaalbeslag, want
deze artikelen zijn nog meest van
geperst papier. Andero dingen zijn
niet zoo goedkoop. Een heei gewoon
damespakje kost cr toch ook een f 35
tot f 65 en de meer elegante cos
tuunis natuurlijk vee! duurder.
Daarbij dient in het oog gehouden tc
worden, dat er zoo hoe"; veel Ersatz
ie. zoodat het dikwijl» een waag ls.
om wat mee te nomen.
Andere dingen zog 'k eir zeker veel.
duurder, dan in Holland. Eon bont
mantel, dien ik in onze winkels wol
Voor f 400 of f 500 to koop zag, prijst
men hier met 12000 mark, of naar
De Ceskoslovenské llepubliky heeft
haar Zastupce, of te wol vertegen
woordiger In de Oxaniënbürger-
strasze. Ais 'k inel Uich.tzinnigen
overmoed, die de langdurige wegen
des Tjochischan Behörde, onderschat
den geuniformpelte conaulaaitsportior
vraag of 'k in n Droschkenkuitecher
buiten even kam Laten wachten, ant
woordt lilj op deze hem waanzinnig
lijkende informatie kort: ..abbestei-
len!" De koetsier verdween dus en de
portier had gcflijk. want ik heb pre
cies vier uur rondgedwaald lussehc-n
en in de Cèk&rna, of wachtkamer, de
Visové vasu of pasbureau en de kas-
afdeeling. van weke zanderige vee-
trekken de „Warteraum" nog het
meest merkwaardige verblijf was,
niet zoozeer, om de schoons afbeel
ding van Praha-, de merkwaardige
hoofdstad van de republiek, welke
gravure er aan den muur prijkt,
noch om het interessante van den
inhoud van de Fragebogen. waarop
'k voor de zooveelsle maal moest ver
teller. of ik „verheiratet" of „ledig"
ben, hoewel niemand ter wereld kan
begrijpen, wat het den Zastupce
Cesllovanské Republiky kan schelen
of. 'k all dan niet getrouwd ben, of
dat ik eventueel gescheiden zou zijn,
of geeft men bij wijze van huwelijks
premie de passen eer aan gehuwden?
,,Es ist mir Wuratl" zooals de
Berlijnsche uitdrukking is voor „wat
gaat mij dat aan" zou 'k meenen,
maai- de overheid Jiior denkt er niet
zoo over. Maar het metst belang
rijke woa de levende inhoud van het
wachtvertrek. waar wel de vertegen
woordigers van half Europa bijeen
waren: Franschen. Engelschen, Duit-
schevs. Oostenrijkers, Polen, Tsje
chen,, JoUgo-iSlave.il, Ookrajiners,
Witte e® en andere Russen, Roeme
nen, Boolgoren en Serviërs eln wat al
de staalkaart van Midden-Europa
meer voor nationaliteiten aangeeft.
Ons hallve werelddeel liing daar z'n
vier uur wachttijd door te hangen.
ge< l uitrl'ig-lijdzaam
Nn-au-da® verdween ,er iemand
naar Vieovê vasu en kwam na
een poos terug met z'n Fragebogeo,
die hij dan meor-of-mlnder ijverig
begon te beschrijven. Dan wachtte
hij weer een uurtje en mocht met
z'n ingevulde formulieren weör naar
binnen, waar dö vriendelijke dame,
die hem z'n eerste verhoor had afge
nomen z'n schriftelijk examenwerk
corri geerde en naar een meneer ver
wees, die zeker do Zastupce in eigen
persoon was. Die zoi dan da,t de pas-
aanvragar maar z'n papieren ncov
moest leggen en dirigeerde liem ten
dorde malo naar do Cèkaraü, waar
hij het restje van z'n gediuld verloor,
of in stompzinnig afwachten het
oogenblik verbeidde, dat h11 ten derde
male word binnengeroepem. om naai
de kasafdecling te worden gezonden,
waar hij dan eindelijk na het afdra
gen van M. 5.50 z'n pasboekje weor
terug ontving. Do kennisneming van
dein inhoud vervulde Je echter
niet «snig gerechtvaai-digd wantrou
wen Want welke West)-Europeaan
weef wat a zjèt prés beteekent en
1) Bij de beoordeoling dezer cijfers,
dient opgemerkt te worden, dat de
laatste daling van den mark de
guaioomdie bedragen-in-guldens met
de helft vermindert, waartegenover
echter weer een verhooging van den
markenprijs staat.
kon de niet heal duidéliike verkJa-
ring: „PJati pro jednu cestu" niet
een vriendelijke aanwijzing zijn voor
de autoriteit in Tetsclion„stop hem
een maand in de doos"?
Je stelt je dan maar tevreden mei een
verklaring van den consulaats-ambte-
naar, die je verzekert, dat deze „Frenid-
wbrter" eenvoudige pas-tennen zijn,
waarmee je geen kwaad kunt.
Je herademt als je na zooveel uur uit de
door de centrale verwarming heet-ge-
siookie vertrekken de kolennood schijnt
er niet zoo groot te zijn weer naar buiten
komt, al betreur jc bet verlies van den
kostbaren rijd. Maar later pas heb 'k
begrepen, dat de geduldoefening, die je
in het Berlijnsche consulaat van de Tsje
chische republiek wordt voorgeschreven,
een wijze bestiering is van de autoritei
ten, die je aldus willen voorbereiden op
hetgeen je in het Böhmische rijk ie
wachten staat. Daar is op 't punt van
verkeerswezen het parool f„war'.en ohne
Klagen", wacht zonder klacht, dat moest
op den grenspaal tusschen Sohandau en
Tetschen geschreven staan.
Wachten moest 'k ook te Berlijn, maar
daar is het wachten minder ongevoeg
lijk dan in het rijk van de Sudeten en
Ertsgebergte. Fahrplanm3ssig gaat er
driemaal in de week een sneltrein van
Berlijn naar Weeneri, doel» het papier
is geduldig. In verbciding, dat ex geen
papieren, doch een heuschelijke trein
gaat, amuseer je je in de Konditoreien
of casino's, waarmee 'i centrum der stad
schier overdekt is. Een kopje koffie en
een krant zijn tijdpasseeringen, al kan
je op het een al evenmin staat maken
als op het ander. Want je koffie Milch-
kaffee, oder Mokka, oder Türkisch zijn
in 't algemeen aangename zaken, maar
Bohncnkaffec is meestal Bohnenersaiz
en dc kranten versohijnen bij de gratie
der stakingsleiders, zoodat mededeelin-
gen als „Das 8 Uhr-Abentblan is heute
nicht erschienen wegen Strcich" geen
zeldzaamheden zijn.
In de casino's en bars leest
men geen kranten, daar ver
maakt men zich op andere wijze. De
wandelaars van de Friedrichsuasze en
ÜDter den Linden, moegcdrenteld, strij
ken er neer in de meestal smalle pijpen
laden, meestal met veel spiegels en afge
schoten hoekjes. Ook „bessere Damen
mn einean Hausschlüssel" vertoeven in
deze tallooze gelegenheden, die het aan-
van een mondain avondfeest bie
den. De bezoeksters in groot toilet, de
hceren in rok en smoking, met honder
den op elkaar gepropt in de kleine ruim
ten, gezeten aan marnieren tafels in de
zalen met wanden van spiegelglas, de
plafonds van spiegelglas, in goud gevat,
Empire-stijl. De Sekt-koelers weer
kaatsen er het elcctriscl» licht de keil
er serveert alleen champagne, of ten
linste een whisky-soda, die hier toch
genlijk maar een plebejische drank is.
sommige komen de heeren ook
met hun Ehe-Fraucn, maar meer
met hun Verhaltnisse't is er
mengeling van geoorloofd fat
soen en geoorloofd onfatsoen, zooals
men met een woordspeling de bezoekers
dezer inrichtingen heeft geteekend. Maar
'k hoef daarover niet uit te weiden, velen
kennen Berlijn en hebben in „Frie-
dnchsstadt", waar veel frivole ondeugd
hecrschi, rondgezien, leis nieuws, ook
voor hen is, dat deze lokalen omstreeks
elf uur sluiten. Vroeger begon bet leven
daar eerst na middernacht. Nu verplaatst
het zich naar den flancerweg Leipziger-
strasxe, Friedrichstrasze, Unter den Lin
den of naar de Nachtkneipc, waar men
t na eenige formaliteiten binnen
komt, of waar men beter maar hecle-
maal vandaan blijft.
Een vreemd cachet in het
Berlijnsche leven brengen overal de
Fransche en Engelsche officiereu van de
Entente-kommission.de azuur-blauwen en
dc khaki-bruinen. Zij zijn dezer dagen met
honderden de Duitschc hoofdstad bin
nengerukt en deden den hotel ^amemood
nog zeer verergeren. In de groote hotels
weiden de kamers met 50» 60 tegelijk
>eslag genomen, zoodat zelfs reeds
bestelde kamers niet konden worden vrij
gehouden. Natuurlijk was di: een reden,
om den logiesprijs te verhoogen. 125
Mark per kamer betaait men'al gauw,
vooral als men buitenlander is. Zooals
men weet heeft dc Duilsche Regeering,
om het land tc 'beschermen tegen dc
vreemdelingen, gelast, dat men voor bui
tenlanders de prijzen met 25 pCt. ver
hoogt. Ook in de winkels krijgt men dien
Zuschlag netjes op z'n rekemsg.
De hotelhouders zijn echter zoo
neiidelijk gewec-st, om de Regecring
vooir te zijn. Voordat de bepa'iing
van de 25 ingevoerd weid. hadden
ze al 100 tot 200 opgelegd en gooi
den er nu nog graag het schepje van
één-kwart boven op. Zoo vertelde een
van m'n reisgenooten, dat van twee
zijner vrienden, te Mönchen vertoe
vend, de cm, een Duitsclier, voor een
kamer 2S Mark moest betalen en de
ander 100 Daarbij kornt nog, dat
officieel het fooien-aannemen verbo
den rs, behalve aan den hotel-portier,
die geen loom krijgt, maar de toe
stand is in werkelijkheid, ziaoa dat
alle hoteltawohton bij je vertrek net
zoo lang om je heen draaien tot zij
befooid zijm.
Op straat zien velen de vreemde of-
fioieren na. maar de houding der
Duitschers ls ten opzichte dezer wet
zeer ongenoode gasten uiterst correcc.
Toch zal er in die Pruisische hoofdem
harten wel veel omgaan, wanneer
deze Ber ijner de Franschen en En
gelschen it: de straten der hoofdstad
zien. Zij li3dden her. vijf jaar lang
verwacht, maar toch zoo geheel
anders.
Het Auskunftburo van Mitropa,
van Wertheim en van de Bahnhof
hadden me om strijd verzekerd, dat
er Zaterdagochtend een sneltrein
naar Weenen vertrekken zou. Ik heb
het geloofd, maar nam de voorzorg
Vrijdagavond alvast naar Dresden te
reizen, met het plan Zaterdagmorgen
den snellrein uit Berlijn uf te wach-
Saksen, dus eeu heel eind dichter bij
de grens zou zitten en bij everilueele
verkeorssloringen nog den heel en Za
terdag zou hebben om verder te ko
men.
De trein naar Dresden reed op de
minuut, zoowel wat vertrek nis aan
komst aangaat. Ware het zoo maar
gebleven. Dresden, de. Saksische hoofd
stad. was om 10 uur al donker, maar
desondanks was er een groote menig
te op de been, die tot na twaalven
door het centrum, de Pragerstrasse
en omgeving heen-en-weex wandelde.
Een eigenaardigen Indruk gaf dat,
die drukke straat bijna geheel in het
duister.
Wachtte men de krijgsgevangenen,
die uit Frankrijk op den terugweg
waren? Het station had. z'n eorepoort
voor hen en z'n welkomstgroet „Will
kommen bei uns
JAC. C. M. Jr.,
o DO.-DEM. RAADSLEDEN.
Door de gewestelijke federatie Noord-
Holland Noora der D. A. P., werd
le Aikmaai', zoo meldt Het Volk, een
vergadering gehouden vau soc.-dean,
gemeenteruaus.eden, waur door den
par-üj-voor/.itter vliegen een inleiding
werd gehouden over de „gemeente
financienwelk betoog vol aandaoht
werd gevolgd. Als bestuurders werden
gekozen: K. .van 't Veer, Alkmaar; K.
Prins, Zaandam; A. G. A. Verateegen,
Den Helder; C. Schogen, Edam; P.
Zeeman, Zuid-Scharwoude, R. Kof
man, Enkhuizeu, terwijl voorts in het
bestuur wordt plaats genomen dooi
den secretaris-propagandist Wesier-
hof.
Muziek
ZESDE BACHCOiNCERT.
CON CERTGEBO U WORKEST.
Eene wijziging in liet programma
bracht dan toch nog eon solist op dit
concert, dat eerst als uitsluitend or-
ch.estraal aangekondigd was.
In plaats van Glazounow's vierde
Symphonic hoorden wij liet Viool
concert van Tschaikowaky, voorge
dragen door Alexander Schmuler;
een Rus iri het werk van oen Rus.
Het Slavische temperament vain
den vertolker vierde hoogtij, nu
bruisend a!s mousaoerende schuim-
wijn. dan vlinderdarteil jok
kend en schertsend of in weemoeds-
wecide heimwee en zldlesmart uit
schrei end, Ja, vooral ij ij deze mo-
onchoHsci 10 gemoedsbewegingen
zoo eigen aan eük kind-volk, vooral
aan de Russen, gaf de solist een 011-
eindigen rijkdom van gezonde ex
pressie. daarin zong de zkil van ie
mand die ..par droit de naissance"
den componist het dichtst benaderen
kan, zoodat beider harteklop één
wordt.
Sprekende over een virtuoos als
Alexander ÊchmuLer blijve al heit
matorieole van spel en teclmiek in de
pen, men tea slechts op de uitkom
sten cn die zijn muziek en nog eens
muziek, maar wijzen op don angc-
ëvenaarden edelen toon van zijn too-
vervedel moei toch desniettemin ah
iets oenigs vermeld worden.
Hoe dankbaar voor dan ao:ist dan
ook, en, als virtuozenstuk vaai ho:gc
kunstwaarde. i© het concert van
Tschaikowskv over het geheo; toch
niet vrij te pleiten van zekere eento
nigheid, die veroorzaakt wordt door
de a! te sobere orcheetraüs der be
geleiding. Wat dit betreft is hei werk,
hoewel interessant en van edele
structuur, weinig klankschoon. Men-
ge.be.rg had er voor zi>n orkest ech
ter weer prachtige effectvoudste® in
gadaam, vooi-al van rytlnnlschen
aard.
Het bil oef den heel en avond bij
Tsehaikowsky; na do pauze gaJ bet,
orkest nog de beroemde en terecht,
geliefde „Pathéüque".
Hoe eolx-r en kleurloos het orkest
iii het vioolconcert ooit door deal
componist Lrtïandeld isluer in de
symphonie is het een geklater en ge-
sciiit'.er van kleur on licht. Wie
cachestreerde. met betrekkelijk wei
nig middelen, rijker en warmer dan
Tsehaikowsky in de doorvoering van
zijn eersten Satz 111 de „Pathéüque",
en wat ccn geestig cifec'. is niet het
alterneer end pizzicato in het geestige
Allegro molto vivace.
Maar dit zijn allemaal middelen,
doch do kern van deze Symphome,
wat blijft zij toch gezond, wat een
passievolle spontaneïteit, wat een
smachtend merioe! En alles muziek,
geen geraas om niets, mot nog de
grootste verdienste dat liet geheel ate
„au» ehiftiu Guss" is.
Voor oen dirigent ais Meaigelberg
is de Pathétique een eenig werk. IJi-
teri:ik en innerlijk is hiermede het
summa van dirigeeren te bereiken,
een work dat wel eventjes toelaat om
te paradeeren, maar toch vooraS
elscht dat naar diepte gepeild wordt,
dat he( melancholische nieft eenü-
ui en teel wordt en dal bij het brut
send zwellen dor klankenmassa de
grenzen van geluideschoonheid niet
geforceerd worden.
De uitvoering was imposant en
aangrijpend mooi, Mengelberg kreeg
weer va® zijn orkest wondere® ge
daan.
JOS. DE KLERK.
NED. BARBIERS- EN KAPPEHS-
BOND. Hot stukje in one nummer
va® Maandag over het feest ten- vie
ring vu® het 20-jarig bestaan va® de
afd. Haarlem van den Ned. Bairblers-
en Kappersbond behoeft in zooverre
aonvuL'ing, dat niet alleen aan me
vrouw Lingeenan een cadeau werd
aangeboden, maar ook aan de® lioor
fdngenian (een voorzltlersliamor met
inscriptie), den eecretaris (fïesi vul-
pen'ioudoj- met inscriptie) en diens
echtganoote.
Ook de voorzitter der f&Sfcommis-
sie, de. heer Glatz, ontving een stof
felijk blijk van waardeering, met een
hartelijk woord var. den lieer Lhigt
HAARUEMSCHE BANKVEREENI-
CINC.
Do Directie van de Haarlemsche Bank-
vcreeniging schrijft in een verspreide
circulaire
„In verband met de ongegronde ge
ruchten, die men zich niet ontziet in den
laatsten tijd omtrent den toestand dei
Haarlemsche Bankvereenigiug ie ver
spreidon, hebben wij de eer U bierbij
toe te zènden onzen, voor conform de
boeken door den heer A. E. Meyer, chef-
accountant van de Twentsche Bank ge-
teekenden, maandstaat per 31 December
1910, waaruit U zal blijken, dat onze
positie krachtig is en dat onze direct
beschikbare middelen ons in staat stel
len aan al onze verplichtingen terstond
te voldoen.
Wij stellen er dan ook prijs op uit
drukkelijk te verklaren, dat de toestand
der Haarlemsche Bankvereeniging vol
komen gezond is en dat daarin geen wij
ziging zal worden gebracht, ook wan
neer alle Doodige afschrijvingen, naar de
meest ongunstige omstandigheden ge
taxeerd, zullen zijrj bewerkstelligd.'-
Het schrijven is geteekend
D.e commissarissen der Haarlemsche
Bankvereeniging F. W. van Styrum,
J. J. Th. Blijdenstein. A. de Clercq, P.
Teding van Berkhout, J. H. Thicl, I. W.
Losecaat Vermeer, G. J. van Waveren.
De Directie der Haarlemsche Bank
vereeniging F. Teding van Berkhout,
N. Levenkamp, F. Teding van Berk
hout Jr.
De bijgevoegde maandstaat per 31 De
cember 1919 luidt aldus
Debet Kas, coupons, vreemd bank
en munt en buitenlandscbe wissels
f2.085.S94.11; saldi bij bankiers
f3 615.380.55; eig. fondsen 1) f 144.100.-;
effecten in leendepot 1) f3.190.500.
prolongatie gegeven f 1.954.625.— dis
conto's 7.690.977.02 debiteuren tegen
hertbeleembaar onderpand 1) f 6.790.900.—
debiicuren in rekening-courani (waarte
gen direct promessen kunnen worden
opgevraagd) f 3.706.800.—. Dus: totaal
direct beschikb. middelen f 29.179.176.68.
Na bijvoeging van twee posten voor
rekening-couranthouders en diverse re
keningen f 9.017.336.56 en gebouwen
f 571.904.27 en een halve cent een eind
bedrag vau f 3S.76S-417.51 en een halve
ceni.
Credit deposito's met termijn van één
maand en korter f 10.146.750.52 reke
ning-courant-crediteuren 9.928.996.03
en een halve centbankiers-credi'euren
fx. S55.214.20; geaccepteerde wissels
ƒ45.000.prolongatie genomeu
f 5.313.100.Dus toiaal opeischbaar
f 27.289.060.75 en een halve cent.
Na bijvoeging van vijf posten voor
deposito's op langen termijn
1779.432.91 leendepot f 3.652.100.—
reserves en pensioenfonds f 1.263.809.41;
kapitaal f4.050.000.en diverse reke
ningen f 734.014.44 een eindbedrag van
f 38.768.417.51 en een halve cent.
Conform de boeken,
A. E. MEYER,
Accountant,
1) Na aftrek van 30 surplus,
ling voor al dat losse en vlottende per.
soneel min of meer verlegen. En daar
om lag het voor de hand, dat alle werk
gevers gezamenlijk de totale kosten van
de verzekering dienden tc betalen, na
tuurlijk ponds-ponds-gewijzc. Nu was
daartegen eeD groot bezwaar het plak
ken van de zegels moet gebeuren direct
bij de uitbetaling van het loon en bij
centralisatie, dus na een nauwkeurige
berekening van het totaal verdiende be
drag, gaat dat natuurlijk niet. Er ia
geconfereerd in Den Haag. ca hei
resultaat was. dat men daar voorioopig
zich over het bezwaar zou heenxetien en
intusschen eens zien, wat er aan te doen
was, om praktijk en officiecle voor
schriften in overeenstemming te bren-
JJ MUIDEN.
CENTRALE LOONADMINISTRATIE.
Te IJmuidcn is een nieuw bureau ge
slicht cn wel een voor de „Centrale loon
administratie". De heer F. i\ Vermeu
len, secretaris der rcedersvereeniging te
IJmuiden, deelde aangaande dit bureau
aan bet „Hbkl." mede
De Centrale Loon-administratie is op
gericht met liet oog op de uitvoering van
de Invaliditeitswet, of eigenlijk van de
sociale wetten, die er zijn of binnenkort
zullen komen. Dit laatste geldt speciaal
voor de Ziekte-wet, die natuurlijk ook
een juiste looaopgavc noodig zal maken.
Maar de Invaliditeits-wet zelf gaf 'och
den stoot. Het lijkt zoo eenvoudig en
makkelijk zegels plakken bij de uitbe
taling van het loon. En het i s ook een
voudig voor vast personeel, dat regeld
op bepaalde tijder» een bepaald loon ont
vangt. Maar hoe gaat het in het haven
bedrijf?
Het vaste peisoneel is ver in de min
derheid, het overgroote deel van het
werk wordt gedaan door losse krachten.
Zoo'n los werkman werkt misschien
's morgens bij hot lossen van een schuit,
's Middags bij den visoh-afslag en des
nachts bij het transport of aan het her
stellen van een schip.
Nu eens heef', hij werk, dan weer een
paar dagen niet. Wie moet nu voor den
man de invaliditeits-premie betalen? De
werkgever bij wien hij den eersten dag
van dc week werkt, zooais >ie rijksrege
ling eigenlijk voorschrijft? Dat geeft al
lerlei onbillijkheid en geharrewar. Maar
er waren nog meer moeilijkheden in een
plaats als IJmuiden hebben de arbeiders
rentekaarten uit alle plaatsen van het
land, waar hun domicilie is al die kaar
ten vervallen op verschillende data,
zouden dus nu eens door dezen, dan weer
door genen werkgever ingeleverd moe
ten worden.
In elk geval de Raad van Arbeid te
Haarlem, waaronder IJmuiden ressor
teert, zaï begrijpelijkerwijze met de rege-
De oprichting van het bureau kreeg
daarop haar beslag. .'J dadelijk sloten
zich aau de Reedersvereenigmg, «Je
Vischhandelvereeniging en de Vereeni
ging' van Werkgevers in dc metaal-in
dustrie. Elk dezer organisaties wees een
gedelegeerde aan :n het voorioopig be-
r van het Bureau, en de heer Ver
meulen, de ontwerper van het plan,
werd secretaris. Na de oprichting traden
verreweg de meeste overige werkgevers
ijsfabrikanten, mandenmakers, ma-
chinefabrikanten enz. eveneens loi de
centrale administratie ;oe.
De zaak is nu zóó ingericht, da; ieder
arbeider, ook dc opvarenden op de vis-
schersvloot, een controle-4>oekje krijgt,-
waarin telkens z;;n loon wordt aange-
teekend en dat hij op het bureau inle
vert. Zoowel van werkgevers als van
werknemers wordt daar een volledig
kaartsysteem bijgehouden, zoudat voort
durend is na te gaan, wat door elk pa
troon aan elk arbeider betaald is. Het
bureau plakt de zegels, schiet de kosten
voor, en rekent ze later ,u.
Het beginsel is doodeenvoudigde
.itvoeriii" cischt natuurlijk een vrij
groote administrati" Ging he: dan ook
om de Invaliditeitswet alleen, clan zou
het nog te bezien staan, of het nut wel
opwoog tegen de kosten, iaar i do
ziektewet eenmaal ingevoerd, dan zal
waarschijnlijk op ieder kantoor van zeke
ren omvang een apar.e kracht voor deze
loon-administratie moeten worden ge
houden. Buitendien wordt er op deze
manier heel wat aan premies bespaard,
doordat sommige arbeiders meer dan
f2000 blijken te verdienen. Wel geld: de
bepaling, dat werknemers met „losse"
inkomsten drie jaar achtereen meer daa
f2000 inkomen moeten hebben gehad,-
zoodat zij niet meet onder dc invalidi
teitswet vallen, maar dit zal me; een
aantal arbeiders tocb wel het geval zijn.-
En zooals gezegd het nut voor
den Slaat en gemeente is groot. Belas
ting-ontduiking wordi onmogelijk ge
maakt, en de werkloosheids-verzekering
zal ook heel wat minder kosten.
BLOEMEND AAL
Electrificatie. De heei Bruin*
ingenieu® va® het Prov. Eleclr. Be
drijf te Bloemendaal. die uok
electidciteitevoorziening van Hoofd
dorp een belangrijk werkzaam aan
deel horft gehad, ie uit genoemde be
trekking eervol ontslag verleend we
gens vertrek naar Apeldoorn. In zijn
plaats werd aangesteld de Ingenieur
Kool uit Amsterdam.
ZANDVOORT.
DAMMEN.
Donderdagavond a.6, geeft de heen
J. Wvan Dartelen, kampioen der
„Haarlemsche Damclub" en Oud-
Kampioen van Haarlem, een slmul-
taanséance voor de Damclub „Zand
voord, waaraan door iederen damspe
ler kan worden deelgenomen. Aan
vang half acht.
Tevens heeft dien avond in genoem
de vereeniging de prijsuitreiking
plaats aan de prijswinners van den
afgeloopen onderlinge® wedstrijd.
Den deelnemers wordt verzocht,
zoo mogelijk, bord en schijven te wil
len medebrengen.
i o s c 0 p e. Tot commissie vad
toezicht op kindervoorstellingen der
bioscoop zijn door B. en W. benoemd
de heeren Weyera, inspecteur van
politie, H. van Asperen, hoofd van
school B. en H .Volger, plaatever
vangend hoofd van school C.
YELSEN. In de raadsvergade
ring va® Dinsdaemiddnv werd een
verzoek van het Gemeentebestuur
van Smallingerlaiid om adliacs-ie te
betuigen aan een adres om pihstoa-
gtag van 50 procent in d.> - dnrissen
van burgemeesters, secretarissen en
ontvangers, aangehoudon orndal het
orgaan der Vereemigmct van N'ed.
gemeenten zulke verzoeken ontraadt.
Aan Mevr. ViseerBruftkenburg
werd eervol ontslag verleend als on
derwijzeres aan school F te Santpoort
en aan den heer H. J. Sommei- als
leeraar aun de Burgeravondschool!'.
Aan <len commissaris van politie te
IJmuiden word een maand extva-
aaJaru? toegekend. Aan do schoon
maaksters van het raadhuis U; Vei
sen werd, op voorstel vuil dc finan
ciën'.. commissie, liet geheet inge
houden loon wegens ziekte u: (ge
keerd. De verpachting van het zee
strand te IJmuiden werd vastgesteld.
Besloten werd gce® glijbaan tc deen
plaatsen en d? tarieven voor baden
van mannen en Vrouwen go1 ijk go
stelu.
Beélotcn is loe te tr eden tot uf-
deeling NoordhoHand dor Vereeni
ging van Nederlandse lie gemeenten.
Dc geloofsbrieven van dc nieuw ge-
kozen raadsleden \V,Wardenaar
1 R. Loan werden in orde bevon
den- CU tot toelating weid bevdoterv